కాంపిటేటివ్ పరీక్షలకు(APPSC,TSPSC,గ్రామ సచివాలయం,RRB,SSC,DSC,
GATE మొదలగు పరీక్షలకు ) ప్రిపేర్ అవుతున్న అభ్యర్ధులకు శుభవార్త .
అన్నీ పోటీపరీక్షలకు ఉపయోగ పడే విధంగా స్టేట్ ఫేమస్ ఫ్యాకల్టీ చే బోధించబడిన ఫ్రీ వీడియో క్లాసుల కోసం
అక్షరం ఎడ్యుకేషన్స్
(AKSHARAM EDUCATIONS)
చానల్ ని యూట్యూబ్ లో
Subscribe చెయ్యండి.
• 81 వ నిబంధన లోక్ సభ నిర్మాణం గురించి తెలుపుతుంది .
• లోక్ సభ ఏర్పడిన తేదీ 1952 ఏప్రియల్ 17
• 1954 మే 14 న హౌస్ ఆఫ్ పీపుల్ ను లోక్ సభ గా వ్యవహరించాలని లోక్ సభ స్పీకర్ ప్రకటించారు .
లోక్ సభ అధికారాలు:-
• కేంద్రజాబితా 100 అంశాలు ఉమ్మడి జాబితా 52 అంశాలు పై చట్టాలు చేయుటలో పాల్గొంటుంది .
• రాష్ట్రజాబితాలోని అంశాలపై రాజ్య సభ తీర్మానం ద్వారా శాసనాలు చేస్తుంది (249).
• అత్యవసర పరిస్థితి విధించినప్పుడు రాష్ట్రజాబితాలోని అంశాలపై చట్టాలు చేస్తుంది .
• ప్రధానమంత్రి మనుగడ లోక్ సభ విశ్వాసం ఉన్నంతవరకు మాత్రమే ఉంటుంది .
• ఆర్ధిక బిల్లులను లోక్ సభలో ప్రవేశపెట్టాలి.
• అవిశ్వాస,విశ్వాస అబిశంసన తీర్మానాలు లోక్ సభలోనే ప్రవేశపెట్టాలి .
• లోక్ సభ ఆమోదం లేకుండా పన్నులు పెంచటం లేదా తగ్గించుట చేయరాదు.
• పార్లమెంట్ సమావేశాలు సంవత్సరానికి 80-90 రోజులు వరకు జరుగుతాయి.
• పార్లమెంట్ సమావేశాలు జరుగుటకు కావలసిన కనీస కోరం -మొత్తం సభ్యులలో 10 వ వంతు .
• పార్లమెంట్ సమావేశాల తేదీలను రాష్ట్రపతి ప్రకటిస్తారు .
• కేంద్ర బడ్జెట్ పై తుది నిర్ణయం లోక్ సభదే .
లోక్ సభ నిర్మాణం:-
• లోక్ సభను దిగువ సభ,ప్రజాప్రతినిధుల సభ గా వర్ణిస్తారు .
• మొదటి లోక్ సభ సభ్యుల సంఖ్య - 489 ప్రస్తుతం 545
• 84 వ రాజ్యాంగ సవరణ ప్రకారం లోక్ సభ సభ్యుల గరిష్ట సంఖ్య 2026 వరకు మారదు .
• ప్రతి లోక్ సభ నియోజక వర్గం సగటున 7 1/2 లక్షల మందికి ప్రాధినిద్యం వహించే విధంగా పునర్విభజన చేయబడింది .
• 330 వ నిబంధన ప్రకారం లోక్ సభలో SC,ST లకు రిజర్వేషన్ లు కలవు.
• 95 వ రాజ్యాంగ సవరణ ఈ రిజర్వేషన్ లను 2020 వరకు పొడిగించింది .
• ప్రస్తుతం లోక్ సభలో షెడ్యూల్ కులాలకు 84 స్థానాలు ,షెడ్యూల్ తెగలకు 47 రిజర్వ్ చేశారు .
• ఆంధ్ర ప్రదేశ్ లో గల లోక్ సభ స్థానాలు - 25
• తెలంగాణ రాష్ట్రంలో లోక్ సభ స్థానాలు - 17
• వైశాల్యం రీత్యా అతిపెద్ద లోక్ సభ స్థానం - లఢక్
• ఓటర్లరీత్యా అతిపెద్ద లోక్ సభ నియోజక వర్గం -మల్కాజ్ గిరి తెలంగాణ( 29.53 ఓటర్లు ).
• లోక్ సభ యొక్క పదవీకాలం -5 సంవత్సరాలు
• జాతీయ అత్యవసర పరిస్థితి విధించినప్పుడు ఒక సంవత్సరం పెంచవచ్చు .
• కేంద్ర క్యాబినేట్ లిఖిత పూర్వక అంగీకారంతో మధ్యలోనే రాష్ట్రపతిని లోక్ సభను రద్దు చేయమని సిఫారసు చేయవచ్చు .
• 1970 లో మొదటి సారి లోక్ సభను మధ్యలో రద్దు చేశారు .
• ఇప్పటి వరకు 6 సార్లు మధ్యంతరంగా లోక్ సభను రద్దు చేశారు .
• అతి ఎక్కువ కాలం కొనసాగిన లోక్ సభ -5 వది 6 సంవత్సరాలు
• అతి తక్కువ కాలం కొనసాగిన లోక్ సభ - 12 వది 13 నెలలు
• లోక్ సభలో ప్రధాన ప్రతి పక్షం గుర్తించాలన్నా ,ప్రధాన ప్రతిపక్షనేతగా గుర్తించబడాలి అన్నా కనీసం 10% సీట్లు ఆ పార్టీ పొందాలి .
• లోక్ సభలో ప్రధాన ప్రతిపక్షంగా వ్యవహరిచిన ప్రాంతీయ పార్టీ తెలుగు దేశం పార్టీ
• ప్రధాన ప్రతిపక్ష నాయకుడికి క్యాబినేట్ హోదా ఉంటుంది.
• అతి చిన్న వయస్సులో లోక్ సభ సభ్యురాలు అయినది - అగాధా సంగ్మా
S. No | State | Seats of Lok Sabha | Seats of Raija Sabha | Legislative Assembvly | Legislative Council |
1 | Andhra Pradesh | 25 | 11 | 175 | 58 |
2 | Arunachal Pradesh | 2 | 1 | 60 | |
3 | Assam | 14 | 7 | 126 | |
4 | Bihar | 40 | 16 | 243 | 75 |
5 | Chhattisgarh | 11 | 5 | 90 | |
6 | Goa | 2 | 1 | 40 | |
7 | Gujarat 26 | 26 | 11 | 182 | |
8 | Haryana 10 | 10 | 5 | 90 | |
9 | Himachal Pradesh | 4 | 3 | 68 | |
10 | Jharkhand | 14 | 6 | 81 | |
11 | Jammu & Kashmir | 6 | 4 | 87 | 36 |
12 | Karnataka | 28 | 12 | 224 | 75 |
13 | kerala | 20 | 9 | 140 | |
14 | Madhya Pradesh | 29 | 11 | 230 | |
15 | Maharashtra | 48 | 19 | 288 | 78 |
16 | Manipur 2 | 2 | 1 | 60 | |
17 | Meghalaya | 2 | 1 | 60 | |
18 | Mizoram | 1 | 1 | 40 | |
19 | Nagaland | 1 | 1 | 60 | |
20 | Odisha | 21 | 10 | 147 | |
21 | Punjab | 13 | 7 | 117 | |
22 | Rajasthan | 25 | 10 | 200 | |
23 | Sikkim | 1 | 1 | 32 | |
24 | Tamil Nadu | 39 | 18 | 234 | |
25 | Telangana | 17 | 7 | 119 | 40 |
26 | Tripura | 2 | 1 | 60 | |
27 | Uttar Pradesh | 80 | 31 | 403 | 100 |
28 | Uttarakhand | 5 | 3 | 70 | |
29 | West Bengal | 42 | 16 | 295 | |
Union Territories Seats
rajya sabha seats in union territories and union territories seats in lok sabha
S. No. | U.T. | Seats of Lok Sabha | Seats of Raija Sabha | Legislative Assembvly | Legislative Council |
1 | Andaman & Nicobar Islands | 1 | - | - | - |
2 | Chandigarh | 1 | - | - | - |
3 | Dadra and Nagar Haveli | 1 | - | | - |
4 | Daman and Diu | 1 | - | - | - |
5 | Delhi | 7 | 3 | 70 | - |
6 | Lakshadweep | 1 | - | - | - |
7 | Puduchery | 1 | 1 | 30 | |
లోక్ సభ స్పీకర్:-
• లోక్ సభ సమావేశాలకు స్పీకర్ అధ్యక్షత వహిస్తాడు .
• స్పీకర్ లేని సమయంలో స్పీకర్ విధులు నిర్వహించునది - డిప్యూటీ స్పీకర్
• లోక్ సభ స్పీకర్ తన రాజీనామాను డిప్యూటీ స్పీకర్ కి సమర్పిస్తారు .
• సభ్యుల ప్రమాణ స్వీకారం ,స్పీకర్ ఎన్నిక నిర్వహించునది - ప్రొటెం స్పీకర్
స్పీకర్ అధికారాలు:-
• లోక్ సభ కార్యక్రమాలకు అధ్యక్షత వహించి సభా కార్యక్రమాలను గౌరవ ప్రదంగా నిర్వహించును .
• ఒక బిల్లు ఆమోదం విషయంలో సమానమైన ఓట్లు వచ్చినప్పుడు స్పీకర్ కు ఓటు వేసే అధికారం లభిస్తుంది .
• దీనిని కాస్టింగ్ ఓటు అంటారు .
• ఒక బిల్లున్ను ద్రవ్య బిల్లా కాదా అని నిర్ణయించేది స్పీకర్ .
• ఉభయ సభల సం యుక్త సమావేశానికి స్పీకర్ అధ్యక్షత వహిస్తాడు
• పార్టీ ఫిరాయింపులకు పాల్పడేవారికి వారి సభ్యత్వం నుంచి అనర్హుడిగా ప్రకటిస్తాడు .
• లోక్ సభ సభ్యులను సస్పెండ్ చేసేది స్పీకర్
డిప్యూటీ స్పీకర్:-
ఆర్టికల్ 93 :-
• డిప్యూటీ స్పీకర్ పదవిని వివరిస్తుంది .
• స్పీకర్ అందుబాటులో లేనప్పుడు లోక్ సభ కు అధ్యక్షత వహిస్తాడు .
• సాంప్రదాయం ప్రకారం డిప్యూటీ స్పీకర్ పదవిని ప్రతిపక్షానికి ఇస్తారు .
ఆర్టికల్ 94 (బి ):-
• తన రాజీనామాను స్పీకర్ కి ఇవ్వాలి.
• తొలి డిప్యూటీ స్పీకర్ -అనంతశయనం అయ్యంగార్
ప్యానెల్ స్పీకర్:-
• స్పీకర్ ,డిప్యూటీ స్పీకర్ అందుబాటులో లేనప్పుడు సభకు అధ్యక్షత వహిస్తాడు .
• 6 గురు సభ్యులతో కూడిన ప్యానెల్ తో ఉంటుంది .
• వీరిలో ఒకరు సభకు అధ్యక్షత వహిస్తారు.
ప్రోటెం స్పీకర్:-
• ఈ వ్యవస్థను ఫ్రాన్స్ నుండి కనుగొన్నాము .
• సీనియర్ పార్లమెంటేరియన్ ప్రొటెం స్పీకర్ గా రాష్ట్రపతిగా నియమిస్తాడు .
• ఇతను రాష్ట్రపతి సమక్షంలో ప్రమాణం చేయిస్తాడు .
• కొత్త లోక్ సభకు అధ్యక్షత వహిస్తాడు .
• లోక్ సభ సభ్యులచే ప్రమాణ స్వీకారం చేయిస్తాడు .
• ఎక్కువ సార్లు అవిశ్వాస తీర్మానాలకు అనుమతించిన స్పీకర్ సర్దార్ హుకుం సింగ్
• సోం నాధ్ చటర్జీ జీరో అవర్ కార్యక్రమాలను ప్రత్యక్ష ప్రసారం చేయు ఆచారం నెలకొల్పారు .
కాంపిటేటివ్ పరీక్షలకు(APPSC,TSPSC,గ్రామ సచివాలయం,RRB,SSC,DSC,
GATE మొదలగు పరీక్షలకు ) ప్రిపేర్ అవుతున్న అభ్యర్ధులకు శుభవార్త .
అన్నీ పోటీపరీక్షలకు ఉపయోగ పడే విధంగా స్టేట్ ఫేమస్ ఫ్యాకల్టీ చే బోధించబడిన ఫ్రీ వీడియో క్లాసుల కోసం
అక్షరం ఎడ్యుకేషన్స్
(AKSHARAM EDUCATIONS)
చానల్ ని యూట్యూబ్ లో
Subscribe చెయ్యండి.