డైలీ కరెంట్ అఫైర్స్

భారతీయులకు వీసా అక్కర్లేదు థాయ్ లాండ్ కీలక నిర్ణయం

→పర్యాటక రంగాన్ని ప్రోత్సహించేం దుకు థాయ్లాండ్ ప్రభుత్వం కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది.
→భారత్, తైవాన్ దేశాలవారు వీసా లేకుండానే తమ దేశంలో 30 రోజులపాటు పర్యటించేందుకు అనుమతించాలని నిర్ణయిం చింది.
→నవంబరు 10వ తేదీ నుంచి వచ్చే ఏడాది మే 10 వరకు ఈ సడలింపు ఇవ్వ నుంది.
→ఎక్కువ మంది పర్యాటకులను ఆకర్షిం చాలనే ఉద్దేశంతో థాయ్లాండ్ కేబినెట్ ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నట్లు ప్రధాని శ్రేట్టా థవిసిన్ తెలి పారు.
→గత నెలలో చైనా నుంచి వచ్చే పర్యాటకులకు థాయ్లాండ్ వీసా మినహాయింపును ఇచ్చింది.
→మలేసియా, చైనా, దక్షిణ కొరియా తర్వాత భారత్ నుంచే ఎక్కువ మంది పర్యాటకులు థాయ్లాండ్ కు వెళ్తుం టారు.
→కొద్దిరోజుల క్రితం శ్రీలంక భారత్ సహా ఏడు దేశాల టూరిస్టులకు వీసా లేకుండానే సందర్శనకు అనుమతివ్వాలని నిర్ణయించింది.

---

---

చిన్నారుల ఇన్ఫెక్షన్లపై చేతులెత్తేస్తున్న యాంటీబయాటిక్స్

→చిన్నారుల్లో సాధారణంగా వచ్చే ఇన్ఫె క్షన్ల చికిత్సకు వాడే ఔషధాలు భారత్ సహా అనేక దేశాల్లో సమర్థంగా పనిచేయడంలేదని తాజా అధ్యయనం పేర్కొంది.
→ భారీ స్థాయిలో ఉత్పన్న మవుతున్న యాంటీబయాటిక్ నిరోధకతే (ఏఎం ఆర్) ఇందుకు కారణమని వివరించింది.
→ ఆస్ట్రేలి యాలోని సిడ్నీ విశ్వవిద్యాలయ శాస్త్రవేత్తలు ఈ పరిశోధన చేశారు.
→ మానవాళికి పెను ఆరోగ్య ముప్పుగా పరిణమించిన 10 అంశాల్లో ఏఎంఆర్ ఒకటని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూహెచ్) ఇప్పటికే పేర్కొంది.
→ ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఏటా 30 లక్షల మంది పిల్లలు సెప్సిస్ బారినపడుతు న్నారు. వారిలో 5.7 లక్షల మంది ప్రాణాలు కోల్పోతున్నారు.
→ మొండి బ్యాక్టీరియాకు చికిత్స చేయడానికి సమర్ధ యాంటీబయాటిక్స్ లభించక పోవడమే ఈ సమస్యకు ప్రధాన కారణం. తాజా పరిశోధన వివరాలు ప్రముఖ వైద్య పత్రిక 'ద లాన్సెట్ లో ప్రచురితమయ్యాయి.
→డబ్ల్యూహెచై సిఫార్సు చేస్తున్న యాంటీబయాటిక్స్ అనేకం.. చిన్నత నంలో వచ్చే నిమోనియా, సెప్సిస్, మెనిం జైటిస్ వంటి ఇన్ఫెక్షన్లపై 50 శాతం కన్నా తక్కువ సమర్థతతో పనిచేస్తున్నాయి.
→ముఖ్యంగా సెస్ట్రియాక్సోన్ అనే యాంటీబయా టిక్.. నవజాత శిశువుల్లో వచ్చే సెప్సిస్ లేదా మెనింజైటిస్పై అంతంతమాత్రంగానే పనిచే స్తోంది.
→మూడింట ఒక కేసులోనే ఆ చికిత్స ఫలిస్తోంది. జెంటామైసిన్ అనే మరో యాంటీబయాటికన్ను సెప్సిస్ 'లకు ఇచ్చినప్పుడు సగం కన్నా తక్కువ కేసుల్లోనే ఫలితాన్నిస్తోంది.

ఏబీఈటీ గుర్తింపులో చండీగఢ్ వర్సిటీ రికార్డు

→దేశంలోని ప్రైవేటు యూనివర్సిటీల్లో చండీగఢ్ విశ్వవిద్యాలయం (సీయూ) అరుదైన రికార్డు సొంతం చేసుకుంది.
→ఈ వర్సిటీ అందిస్తున్న తొమ్మిది రకాల ఇంజినీరింగ్ కోర్సులకు అక్రిడిటేషన్ బోర్డ్ ఆఫ్ ఇంజినీ రింగ్ అండ్ టెక్నాలజీ (ఏబీఈటీ) అక్రిడిటేషను మంజూరు చేసింది.
→దీంతో దేశవ్యాప్తంగా గల ప్రైవేటు వర్సిటీల్లో అత్యధిక కోర్సులకు ఏబీఈటీ గుర్తింపు పొందిన విశ్వవిద్యాలయంగా సీయూ నిలిచింది.
→ఈ మేరకు సీయూ కులపతి సత్నామ్ సింగ్ సంధు ఓ ప్రకటనలో వెల్లడించారు.
→వర్సిటీ అనుసరిస్తున్న ఉత్తమ విద్యా విధా నాలకు తాజా గుర్తింపు నిదర్శనమని పేర్కొన్నారు.
→బీఈ లోని 1. ఏరోస్పేస్, 2. కెమికల్, 3. సివిల్, 4. కంప్యూ టర్ సైన్స్ అండ్ ఇంజినీరింగ్, 5. కంప్యూటర్ సైన్స్ అండ్ ఇంజినీరింగ్ (స్పెషలైజేషన్), 6. ఎలక్ట్రికల్, 7. ఎలక్ట్రానిక్స్ అండ్ కమ్యూనికేషన్, 8. మెకానికల్, 9. మెక ట్రానిక్స్ ఇంజినీరింగ్ కోర్సులకు ఏబీఈటీ అక్రిడిటేషన్ లభించిందని సంధు వివరించారు.
→ఏబీఈటీ అంతర్జాతీ యంగా పేరొందిన అక్రిడిటేషన్ సంస్థ.

'హిరోషిమా' కంటే 24 రెట్ల శక్తిమంతమైన అణుబాంబు తయారు చేసేందుకు అమెరికా సిద్ధo

→రెండో ప్రపంచ యుద్ధం సమ యంలో జపాన్ లోని హిరోషిమా నగరంపై ప్రయోగిం చిన అణుబాంబు కన్నా 24 రెట్లు శక్తిమంతమైన అణు బాంబును తయారు చేసేందుకు అమెరికా సిద్ధమైంది.
→బీ61-13 పేరుతో ఈ గ్రావిటీ బాంబును రూపొందించ నున్నట్లు ఆ దేశ రక్షణ శాఖ ప్రధాన కార్యాలయం 'పెంటగాన్' తెలిపింది.
→నేషనల్ న్యూక్లియర్ సెక్యూ రిటీ అడ్మినిస్ట్రేషన్ దీన్ని తయారు చేయనున్నట్లు పేర్కొంది.
→ఇందుకు సంబంధించిన ఆమోదం, కేటా యింపు అంశం చట్టసభ ముందు పెండింగులో ఉన్నట్లు సమాచారం.
→నిరంతరం మారుతున్న ప్రపంచంలో అమెరికా మరింత శక్తిమంతంగా, సురక్షితంగా ఉండాలని కోరు కుంటున్నట్లు అమెరికా రక్షణశాఖ వెల్లడించింది.
→తమ దేశాన్ని సవాలు చేయాలనుకునే వారిని ఈ అణు బాంబు నిలువరిస్తుందని పేర్కొంది.
→ఒకవైపు రష్యా దూకుడు, మరోవైపు 2030 నాటికి అణ్వాయుధాల సామర్థ్యాన్ని వెయ్యికి పైగా పెంచేందుకు చైనా సిద్ధమ వుతోందనే వార్తల నేపథ్యంలో అమెరికా నుంచి ఈ ప్రకటన వెలువడటం గమనార్హం.
→రెండో ప్రపంచ యుద్ధ సమయంలో జపాన్ లోని హిరోషిమాపై ప్రయో గించిన బాంబు సుమారు 15 కిలో టన్నుల శక్తిని విడుదల చేయగా.. నాగసాకిపై విడిచిన బాంబు సామర్థ్యం 25 కిలోటన్నులు.
→కానీ, ప్రస్తుతం అమెరికా తయారు చేయనున్న ఈ బీ61-13 అణుబాంబు మాత్రం 360 కిలోటన్నుల శక్తిని ఉత్పత్తి చేయను న్నట్లు అంచనా.
→అంటే హిరోషిమా పై ప్రయోగించిన దానికంటే 24 రెట్లు ఎక్కువ.
→బీ61-13 వంటి గ్రావిటీ బాంబులను యుద్ధవిమానాల నుంచి జారవిడుస్తారు. గురుత్వాకర్షణ శక్తి సాయంతో లక్ష్యంపై పడుతుంది.

ప్రపంచంలోనే అత్యధిక ఫిన్టెక్ యూని కార్న్ సంస్థలున్న దేశాల్లో భారత్ కు మూడో స్థానం

→ప్రపంచంలోనే అత్యధిక ఆర్థిక సాంకేతిక (ఫిన్టెక్) యూని కార్న్ సంస్థలున్న దేశాల్లో 2023 ఏడాదికి భారత్ కు మూడో స్థానం దక్కింది.
→అమెరికా, బ్రిటన్ తొలి రెండు స్థానాల్లో ఉన్నాయి. అమెరికా మొత్తం 134 యూనికార్న్ లను ఈ విభా గంలో కలిగి ఉంది.
→బ్రిటన్ 27 ఫిన్టిక్ యూనికార్న్లు ఉండగా, భారత్లో 17 సంస్థలు ఉన్నట్లు అంతర్జాతీయ రిసెర్చ్ సంస్థ స్టాటిస్ట్ గా పేర్కొంది.
→ప్రపంచవ్యాప్తంగా అత్యధిక మార్కెట్ విలువ ఉన్న 15 ఫిన్దెక్ కంపెనీల్లో 8 అమెరికాలో ఉన్నాయి. ఈ 8 కంపెనీల మొత్తం విలువ 1.2 లక్షల కోట్ల డాలర్లు.
→చైనాలో ఎనిమిది ఫిస్టిక్ యూనికార్న్ లు ఉండగా, వాటి మొత్తం విలువ 338.92 బిలియన్ డాలర్లుగా ఉంది.
→భారత్లో అత్యంత లాభదాయక కంపెనీల్లో జెరోధా, బిల్ డెస్క్, పేటీఎమ్, రాజోర్పే, పైన్ ల్యాబ్ మొదలైనవి ఉన్నాయి.

ఆసియా షూటింగ్ ఛాంపియన్ షిప్ లో అనీష్ బన్వాలా కు కాంస్యం

→కొరియాలోని చాంగ్వాన్లో జరుగుతున్న ఆసియా షూటింగ్ ఛాంపియన్ షిప్ లో అనీష్ బన్వాలా కాంస్యం గెలుచుకున్నాడు.
→2023, అక్టోబరు 30న పురుషుల 25 మీటర్ల ర్యాపిడ్ పిస్టల్ విభాగంలో 28 పాయింట్లతో అనీష్ మూడో స్థానంలో నిలిచాడు.

BHEL చైర్మన్, మేనేజింగ్ డైరెక్టర్ (సీఎండీ)గా కొప్పు సదాశివ్ మూర్తి

→భారత్ హెవీ ఎలక్ట్రికల్స్ లిమిటెడ్ (బెల్) చైర్మన్, మేనేజింగ్ డైరెక్టర్ (సీఎండీ)గా కొప్పు సదాశివ్ మూర్తి 2023, అక్టోబరు 30న నియమితులయ్యారు.
→ప్రస్తుత సీఎండీ నలిన్ షింఘాల్ నుంచి ఈయన బాధ్యతలు స్వీకరిస్తారు.
→2027 ఫిబ్రవరి 28న పదవీ విరమణ వయసు వచ్చేంత వరకు లేదా తదుపరి ఆదేశాల వరకు, ఏది ముందైతే ఆ పద్ధతిలో సదాశివ్ మూర్తి సీఎండీ హోదాలో కొనసాగుతారు.

యునెస్కో సృజనాత్మక నగరాల్లో 3 గ్వాలియర్, కోజికోడ్

→'యునెస్కో సృజనాత్మక నగరాల వ్యవస్థ' (యూసీసీఎన్) జాబితాలో మన దేశంలోని గ్వాలియర్ (మధ్యప్రదేశ్), కోజికోడ్ (కేరళ)తో పాటు ప్రపం చవ్యాప్తంగా 55 నగరాలకు చోటు దక్కింది.
→అభివృద్ధి విధానాల్లో సంస్కృతి, సృజనాత్మకతలకు పెద్దపీట వేస్తున్నందుకు, ప్రజలు కేంద్రంగా నగరాభివృద్ధి ప్రణాళికల్ని అమలు చేయడంతో సరికొత్త అభ్యాసాలు చేస్తున్నందుకు వీటిని గుర్తిస్తున్నట్లు యునెస్కో తెలిపింది.
→అక్టోబరు 31న 'ప్రపంచ నగరాల దినో త్సవం' సందర్భంగా ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నట్లు వివరించింది.
→సంగీత విభా గంలో గ్వాలియర్ను, సాహిత్యంలో కోజికోడు ఈ జాబితాలో చేర్చారు.
→తాజా జాబితాలో కార్మొండూ, రియో డీ జనీరో వంటి నగరాలు కూడా ఉన్నాయి.
→కొత్తవాటితో కలిపి యూసీసీఎన్ జాబితాలో 100 దేశాలకు చెందిన 350 నగరాలు ఉన్నట్లయింది.

విజయవంతంగా 'బ్రహ్మోస్ ప్రయోగం'

→బంగాళాఖాతం జలాల్లో భారత నౌకాద ళానికి చెందిన యుద్ధ నౌక పైనుంచి బ్రహ్మోస్ క్షిపణి ప్రయోగం విజ యవంతంగా పూర్తి చేసి నట్లు నేవీ వర్గాలు పేర్కొన్నాయి.
→రక్షణ పరిశోధన సంస్థలు రూపొందించిన క్షిపణి... తన లక్ష్యాలు సాధించడంలో పూర్తిగా సఫలీకృతమైనట్లు వెల్ల డించాయి.

రోడ్డు ప్రమాదాల్లో 8వ స్థానంలో తెలంగాణ రాష్ట్రం

→గత ఏడాది రాష్ట్రంలో రోడ్డు ప్రమాదాలు, మరణాలు స్వల్పంగా పెరిగాయి.
→ప్రమాదాల్లో తెలంగాణ రాష్ట్రం దేశంలో 8, మరణాలలో 10వ స్థానంలో నిలిచింది.
→కేంద్ర ఉపరితల రవాణా మంత్రిత్వశాఖ దేశంలో 2023 సంవ త్సరంలో జరిగిన రోడ్డు ప్రమాదాలకు సంబంధించి నివే దిక విడుదల చేసింది.
→ప్రమాదాలు, కారణాలు తదితర అనేక అంశాలను ఇందులో పేర్కొన్నారు.
→2021లో 21,315 రోడ్డు ప్రమాదాలతో తెలంగాణ దేశంలో 8వ స్థానంలో ఉండగా 2022లో ఈసంఖ్య 2. పెరిగింది.
→64,105 ప్రమాదాలతో తమిళనాడు. గత ఏడాది దేశంలోనే మొదటిస్థానంలో ఉంది.
→గత ఏడాది దేశంలో జరిగిన మొత్తం ప్రమాదాల్లో 47 శాతం రాష్ట్రంలో చోటు చేసుకున్నాయి.
→గత ఏడాది రాష్ట్రంలో రోడ్డు ప్రమాదాల్లో 7,559 మంది మరణించారు.
→ఈ విషయంలో రాష్ట్రం దేశంలో పదోస్థానంలో ఉండగా, 22,595 మరణాలతో ఉత్తరప్ర దేశ్ తొలిస్థానంలో ఉంది.
→రాష్ట్రంలో ఒంపులేని రోడ్లమీద 15,927 ప్రమా దాల్లో 5,689 మంది మరణించగా 14,772 మంది గాయ పడ్డారు.
→ఒంపు ఉన్న రోడ్డుపై 1647 ప్రమాదాల్లో 632 మంది మరణించగా 1703 మంది క్షతగాత్రులయ్యారు.
→రోడ్లపై గుంతల వల్ల 153 ప్రమాదాలు జరగ్గా 40 మంది మరణించారు. 129 గాయపడ్డారు.
→జంక్షన్ల వద్ద 2542 ప్రమాదాలతో రాష్ట్రం దేశంలో 6వ స్థానంలో ఉంది.
→''టి' జంక్షన్ల వద్ద జరిగిన ప్రమాదాల్లో 801 మర ణాలతో దేశంలో 4వ స్థానంలో రాష్ట్రం ఉంది..
→4012 మంది పాదచారులు ప్రమాదాలకు గురి కాగా 1458 మంది ప్రాణాలు కోల్పోయారు.
→10,657 ద్విచక్రవాహనాల ప్రమాదాలు జరిగాయి. 3977 మంది మరణించారు.
→1075 ఆటో ప్రమాదాల్లో 334 మంది దుర్మరణం పాలయ్యారు.
→3057 కారు ప్రమాదాల్లో 588 మంది. మృతిచెందారు.
→మద్యం మత్తువల్ల 797 ప్రమాదాలు జరగ్గా 190 మంది మరణించారు.
→1278 మంది లైసెన్సు లేనివారు ప్రమాదాలకు కారణమయ్యారు.
→హెల్మెట్ పెట్టుకోకపోవడం వల్ల 2190 మంది మరణించారు. వెనుక కూర్చున్న వారికి హెల్మెట్ లేక పోవడం వల్ల 773 మంది చనిపోయారు.
→సీటు బెల్టు పెట్టుకోకపోవడం వల్ల 271 మంది డ్రైవర్లు, 364 మంది ప్రయాణికులు మరణించారు.

వాంఖడెలో సచిన్ విగ్రహావిష్కరణ

→సొగసైన బ్యాటింగ్ తో, కళ్లు తిప్పుకోనివ్వని షాట్లతో,బౌలర్లపై ఆధిపత్యంతో.. ప్రపంచ క్రికెట్ ను ఏలిన దిగ్గజం సచిన్ తెందుల్కర్ కు ముంబయి క్రికెట్ సంఘం (ఎంసీఏ) ఎప్పటికీ గుర్తుండి పోయే బహుమానాన్ని అందించింది.
→ప్రతిష్టాత్మక వాంఖడె స్టేడియంలో సచిన్ కాంస్య విగ్రహాన్ని ఎంసీఏ ఏర్పాటు చేసింది.
→ అట్టహాసంగా జరిగిన కార్యక్రమంలో ఈ విగ్రహాన్ని ఆవిష్కరిం చారు.
→స్టేడియంలో సచిన్ పేరుతో ఉన్న స్టాండ్ పక్కనే ఈ విగ్రహాన్ని ఏర్పాటు చేశారు.
→బౌలర్ తల మీదుగా లాఫ్టెడ్ షాట్ ఆడుతున్నట్లుగా, ఎడమ కాలు ముందుండి, శరీరం కాస్త వంగి నట్లు, బ్యాట్ ఆకాశం వైపు ఉన్నట్లుగా సచిన్ భంగిమ ఉంది.
→మహారాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి ఏక్నాథ్ షిండే విగ్రహాన్ని ఆవిష్కరించారు. అనంతరం ఈ విగ్రహం లాంటి చిన్న ప్రతిమను సచిన్ కు అందజేశారు.
→ఈ సందర్భంగా తన సొంత మైదానం వాంఖడెతో ఉన్న అనుబంధాన్ని సచిన్ పంచుకున్నాడు.
→1983లో వెస్టిండీస్, భారత్ మధ్య పోరు చూసేందుకు తొలిసారి పదేళ్ల వయసులో వాంఖడెకు వచ్చానని, అది కూడా టికెట్ లేకుండా మ్యాచ్ చూశానని సచిన్ గుర్తుచేసుకున్నాడు.
→ఈ కార్యక్రమంలో సచిన్ కుటుంబ సభ్యులు, నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ అధినేత, ఐసీసీ, బీసీసీఐ మాజీ అధ్యక్షుడు శరద్ పవార్, బీసీసీఐ కార్యదర్శి జై షా, ఉపాధ్యక్షుడు రాజీవ్ శుక్లా తదితరులు పాల్గొన్నారు.

త్రిపుర, బంగ్లాదేశ్ మధ్య తొలి రైలు మార్గం ప్రారంభం

→భారత్-బంగ్లాదేశ్ మధ్య సంబంధాలను పెంపొందించే మూడు ప్రాజెక్టులను ఇరు దేశాల ప్రధానులు నరేంద్రమోదీ, షేక్ హసీనాలు వర్చువల్ ప్రారంభించారు.
→ఇందులో త్రిపురలోని నిశ్చింతపుర్, బంగ్లాలోని గంగాసాగరు కలిపే కీలక రైలు మార్గం ఉంది.
→ఈశాన్యరాష్ట్రాలతో బంగ్లాను కలిపే తొలి రైలు మార్గమిదే కావడం గమనార్హం.
→“భారత్-బంగ్లాదేశ్ మధ్య సహకారం విజయవంతమైంది. కొన్ని దశాబ్దాలుగా చేయలేని ఎన్నో అభివృద్ధి కార్యక్రమా న ఏళ్లలో ఇరు దేశాలు కలిసి చేశాయి" అని మోదీ అన్నారు.
→65 కిలోమీటర్ల కుల్నా- మోంగ్లా నౌకాశ్రయ రైలు మార్గం, బంగ్లాదేశ్లోని రామాల్లో మైత్రీ సూపర్ థర్మల్ పవర్ ప్లాంట్ ను కూడా ప్రధానులిద్దరూ ప్రారంభించారు.

ఎన్నికల బాండ్ల పథకం లక్ష్య సాధనలో కొన్ని సమస్య లు

→రాజకీయ పార్టీల నిధుల సమీకర ణలో పారదర్శకత కోసం తీసుకొచ్చిన ఎన్నికల బాండ్ల పథకం లక్ష్య సాధనలో కొన్ని సమస్య లున్నాయని సర్వోన్నత న్యాయస్థానం అభిప్రా యపడింది.
→ఈ పథకం గోప్యత, విశ్వసనీ కొందరికే పరిమితమవుతోందని పేర్కొంది.
→భారతీయ స్టేట్ బ్యాంక్ (ఎస్బీఐ) వద్ద ఉన్న వివరాలను దర్యాప్తు సంస్థల ద్వారా ఏ రాజకీయ పార్టీకి, ఎవరు ఎంత విరాళం ఇచ్చారన్నది అధి కారంలో ఉన్న వారు తెలు సుకోగలరని, విపక్షంలో ఉన్న వారికి అటువంటి అవకాశం లేదని ప్రధాన న్యాయ మూర్తి జస్టిస్ డి. వై. చంద్రచూడ్ నేతృత్వం లోని రాజ్యాంగ ధర్మాసనం తెలిపింది.
→అన్ని రాజకీయ పార్టీలకు సమాన అవకాశాలు కల్పించలేనప్పుడు పథకం నిష్పాక్షికత, పారద ర్శకత ప్రశ్నార్థకమవుతుందని పేర్కొంది.
→ఎన్ని కల బాండ్ల పథకాన్ని సవాల్ చేస్తూ దాఖలైన పిటిషన్లపై వరుసగా రెండో రోజు కూడా విచారణ కొనసాగింది.
→ధర్మాసనంలో జస్టిస్ సంజీవ్ ఖన్నా, జస్టిస్ బి. ఆర్. గవాయ్, జస్టిస్ జె.బి.పార్దీవాలా, జస్టిస్ మనోజ్ మిశ్ర సభ్యు లుగా ఉన్నారు.
→ఎన్నికల్లో నల్లధనం ప్రభా వాన్ని అడ్డుకోవాలన్న పథకం లక్ష్యం ఉన్నత మైనదే అయినప్పటికీ నిధులకు సంబంధిం చిన పూర్తి సమాచారాన్ని అందుబాటులో ఉంచడం కూడా ముఖ్యమేనని ధర్మాసనం అభిప్రాయపడింది.

అమెరికాలో పంది గుండె అమర్చిన మరో వ్యక్తి మృతి

→అమెరికాలో పంది గుండె అమర్చిన మరో వ్యక్తి కన్నుమూశాడు.
→లారెన్స్ ఫౌసెట్ (58) కు సెప్టెంబరు 20న జన్యుపరంగా మార్పులు చేసిన పంది గుండెను వైద్యులు శస్త్రచికిత్స చేసి అమర్చారు.
→40 రోజుల తర్వాత ఆ గుండె వైఫల్యం చెందడంతో లారెన్స్ అక్టోబరు 30న మృతి చెందినట్లు యూనివర్సిటీ ఆఫ్ మేరీల్యాండ్ స్కూల్ ఆఫ్ మెడిసిన్ వెల్ల డించింది.
→తొలుత నెల రోజులపాటు ఆ గుండె మెరుగ్గానే పనిచేసిందని. ఆ తరువాత నుంచి క్షీణించడం మొదలైందని పేర్కొంది.
→గతేడాది ప్రపంచ వైద్య చరిత్రలోనే మొదటిసారిగా డేవిడ్ బెన్నెట్(57) అనే వ్యక్తికి వైద్యులు శస్త్ర చికిత్స చేసి పంది గుండెను అమర్చారు.
→అతడు సుమారు రెండు నెలలు మాత్రమే జీవించాడు.

సాధారణ రక్తపరీక్షతో క్షయవ్యాధి నిర్ధారణ!

→ సాధారణ రక్త పరీక్షతో చిన్నారుల్లో క్షయవ్యా ధిని కచ్చితంగా నిర్ధారించే ప్రక్రియను తాము కనుగొ న్నట్లు జర్మనీ పరిశోధకులు తెలిపారు.
→ వీరి అధ్యయ నాన్ని ‘లాన్సెట్' జర్నల్ ప్రచురించింది. క్షయ వ్యాధితో ఏటా ప్రపంచవ్యాప్తంగా 2,40,000 మంది చిన్నారులు చనిపోతున్నారు.
→ 5 ఏళ్ల కంటే తక్కువ వయసు ఉన్న పిల్లల్లో మరణానికి దారితీసే తొలి పది వ్యాధుల్లో ఇదొకటి.
→ ఈ మరణాలకు ప్రధాన కారణాల్లో ఒకటి.. క్షయవ్యాధిని తరచుగా తప్పుగా నిర్ధారణ చేయడం, లేదా సకాలంలో నిర్ధారణ చేయలేకపోవడం.
→ కఫం లేదా శ్లేష్మం విశ్లేషణల ఆధారంగా క్షయవ్యాధిని నిర్ధా రిస్తారు. చిన్నారుల నుంచి ఈ నమూనాలను తీసుకో వడం చాలా కష్టం.
→ అందుకే జర్మనీకి చెందిన లుడ్వెగ్ మాక్సిమిలియన్ యూనివర్సిటీ (ఎల్ఎంయూ) పరిశో ధకులు ఈ సులభమైన, వేగవంతమైన రక్తనమూనా పరీక్షపై అధ్యయనం చేశారు.
→ ఈ పరీక్షలో వేలికొన నుంచి సులభంగా రక్తనమూనాను తీసుకోవచ్చు. ఫలితాలు కూడా త్వరగా లభిస్తాయి.
→ ఈ అధ్యయనాన్ని భారత్ సహా మరికొన్ని దేశాల భాగస్వా ముల సహకారంతో ఎల్ఎంయూ నిర్వహించింది.

జన్యు పరీక్షలతో 'క్షయ' చికిత్స

→ఔషధాలను తట్టుకొనే మొండి క్షయను నయంచేసే ప్రక్రియలో కొత్త విధానాన్ని కనుగొన్నామని ఐఐటీ- బాంబే అనుబంధ అంకుర సంస్థ హేస్టేక్ అనలటిక్స్ తెలిపింది.
→"పూర్తిస్థాయి జన్యు చట్రంతో రోగిలోని జన్యు వులను విశ్లేషించి.. ఏ ఔషధాలను క్షయ బ్యాక్టీరియా నిరోధిస్తుందో సమగ్ర నివేదిక రూపొందిస్తాం.
→దీని వల్ల రోగికి ఎలాంటి చికిత్స అందించాలన్న విషయంలో స్పష్టత ఏర్పడుతుంది" అని ఆ సంస్థ పేర్కొంది.

జలవనరుల సంరక్షణపై విశాఖలో సదస్సు

→90 దేశాల నుంచి 500 మంది ప్రతినిధుల రాక
→జలవన రుల సంరక్షణపై అంతర్జాతీయ సదస్సు నుంచి విశాఖలో ప్రారంభం కానుంది.
→వ్యవసాయ రంగం ఎదుర్కొంటున్న నీటి కొరతకు పరిష్కార మార్గాలను ప్రధాన అంశంగా చర్చించనున్నారు.
→ఇంటర్నేషనల్ కమిషన్ ఆన్ ఇరిగేషన్ అండ్ డ్రైనేజ్ (ఐసీఐడీ), ఇండియన్ నేషనల్ కమిషన్ 'ఆన్ ఇరిగేషన్ అండ్ డ్రైనేజ్ (ఐఎన్సీఐడీ) ఆధ్వ ర్యంలో ఈ సదస్సు జరగనుంది.
→ సదస్సును సీఎం జగన్ ప్రారంభించనున్నారు. కేంద్ర జలశక్తి శాఖ మంత్రి గజేంద్రసింగ్ షెకావత్, సహాయ మంత్రులు బిశ్వేశ్వర్ టుడు, ప్రహ్లాద్సంగ్ పటేల్, రాష్ట్ర జలవనరుల శాఖ మంత్రి అంబటి రాంబాబు పాల్గొననున్నారు.
→ఈ సదస్సుకు 90 దేశాల నుంచి 500 మంది ప్రతినిధులు హాజరు కానున్నారని అధికారులు తెలిపారు.

భారత సంతతి రచయిత్రికి బ్రిటన్లో రూ.25 లక్షల పురస్కారం

భారత సంతతి రచయిత్రి నందినీ దాస్ కు '2023 బ్రిటిష్ అకాడమీ బుక్ ప్రైజ్' లభించింది.
→ ప్రపంచంలో సాంస్కృతిక అవగాహ నను పెంపొందిస్తున్నందుకు రూ. 25 లక్షలు) లక్షలు) బహుమతిని ప్రదానం చేశారు.
→ ఆమె రచించిన 'కోర్టింగ్ ఇండియా: ఇంగ్లండ్, మొఘల్ ఇండియా అండ్ ది ఆరిజిన్స్ ఆఫ్ ఎంపైర్' అనే పుస్తకం దీనికి ఎంపికయింది.
→ ఆక్స్ ఫర్డ్ విశ్వవిద్యాలయంలో ఆమె ఆంగ్ల ప్రొఫెసర్ గా ఉన్నారు.
→

W.H.O. లో బంగ్లా ప్రధాని కుమార్తెకు కీలక పదవి

ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (W.H.O.) ఆగ్నేయ ఆసియా ప్రాంత తదుపరి రీజనల్ డైరెక్టర్గా బంగ్లాదేశ్ ప్రధాని షేక్ హసీనా కుమార్తె సైమా వాజెద్ ఎన్నికయ్యారు.
→ ఈ పదవికి సైమా వాజెద్, నేపాల్కు చెందిన శంబు ప్రసాద్ ఆచార్య పోటీపడ్డారు.
→ ఢిల్లీలో జరిగిన రీజినల్ కమిటీ సమావే శంలో దీనిపై ఓటింగ్ జరిగింది. వాజెద్ కు 8 ఓట్లు, ఆచార్యకు 2 ఓట్లు వచ్చాయి.
→ బంగ్లాదేశ్, నేపాల్, భారత్, భూటాన్, ఉత్తరకొరియా, ఇండోనేసియా, మాల్దీ వులు, మయన్మార్, శ్రీలంక, థాయ్లాండ్, తైమోర్ లెస్తేలు ఈ ప్రాంతీయ కమిటీలో సభ్య దేశాలు
→

శివ్ నాడార్ విరాళం రోజుకు రూ.5.5 కోట్లు

హెచ్ సీఎల్ టెక్నాలజీస్ వ్యవస్థాపకులు శివాడార్ వరుసగా రెండో ఏడాదీ దాతృత్వంలో దేశంలోనే అగ్రగామిగా నిలిచారని 'ఎడెల్గావ్ హురున్ ఇండియా దాతృత్వ జాబితా-2023 తెలిపింది.
→ ఆయన ఏడాది వ్యవధిలో రూ.2,042 కోట్ల మేర సమాజానికి తిరిగి ఇచ్చేశారు.. అంటే రోజుకు రూ.5.5 కోట్లని నివే దిక తెలిపింది.
→ 2022 నివేదిక ప్రకారం, అంతకుముందు ఏడాది కాలంలో ఆయన రూ.1161 కోట్లు విరాళమి చ్చారు.
→ దానితో పోలిస్తే ఇది 76 శాతం ఎక్కువ. శివ్ నాడార్ సంపద విలువ రూ.2.28 లక్షల కోట్లని నివేదిక పేర్కొంది.
→ అజీమ్ ప్రేమ్జీ విరాళం ఏడాది వ్యవధిలో 267 అధికమై రూ.1,774 కోట్లకు చేరింది. ఆయన ఈ జాబితాలో రెండో స్థానంలో నిలిచారు.
→ ముకేశ్ అంబానీ రూ. 376 కోట్ల విరాళంతో, ఈ జాబితాలో మూడో స్థానంలో ఉన్నారు.
→ గతే డాది దాతృత్వ జాబితాలో ఏడో స్థానంలో ఉన్న గౌతమ్ అదానీ ఈ సారి రెండు స్థానాలు పైకి చేరారు.
→ తెలుగు రాష్ట్రాల నుంచి ముగ్గురు: దేశంలో రూ.5 కోట్లకు మించి విరాళం ఇచ్చిన వారి సంఖ్య 199 అని నివేదిక తెలి పింది. ఇందులో తెలుగు వారు ముగ్గురున్నారు.
→ డాక్టర్ రెడ్డిస్ కు చెందిన సతీష్ రెడ్డి కుటుంబం రూ.7 కోట్లు, అరబిందో రాంప్ర సాద్ రెడ్డి కుటుంబం రూ.14 కోట్లు, దివీస్ ల్యాబ్స్ అధిపతి దివి మురళి రూ.22 కోట్లు విరాళం ఇచ్చినట్లు నివేదిక తెలిపింది.
→ దేశంలో నాలుగో అతిపెద్ద వితరణశీలిగా కుమార్ మంగళం బిర్లా (రూ.287 కోట్లు) నాలుగో స్థానం నిలబెట్టుకున్నారు.
→ అగ్రగామి-10లోకి బజాజ్ కుటుంబం,సైరస్ పూనావాలా, అదర్ పూనావాలా, రోహిణి నీలేకని వచ్చిచేరారు.
→ మహిళల్లో రోహిణి నీలేకని అగ్రస్థానంలో నిలవగా.. అను అగా, లీనా గాంధీ, తివారీ వంటి వారు జాబితాలో చోటు దక్కించుకున్నారు.
→ జెరోధా అధిపతి నిఖిల్ కామత్ (37) జాబితాలో పిన్న వయస్కుడిగా ఉన్నారు. కామత్ సోదరులు మొత్తంగా రూ.110 కోట్ల విరాళాలు ఇచ్చారు.
→ ఎల్ టీ ఏఎం నాయక్ రూ.150 కోట్ల విరాళంతో 11వ స్థానంలో నిలిచారు.
→

సమగ్ర అణు పరీక్షల నిషేధ ఒప్పందం నుంచి వైదొలగిన రష్యా

అంతర్జాతీయ స్థాయి సమగ్ర అణు పరీక్షల నిషేధ ఒప్పందం(సీటీబీటీ) నుంచి రష్యా వైదొలగాలని ప్రతిపాదిస్తూ రూపొందించిన బిల్లుకు ఆ దేశ అధ్యక్షుడు పుతిన్ ఆమోదం తెలిపారు.
→ అమెరికాతో సమానంగా అణ్వాయుధాల ఉత్పత్తి కోసం ఈ ఒప్పందం నుంచి వైదొలగాల్సిన అవసరం ఉందని రష్యా నిర్ణయించింది.
→ పార్లమెంటులోని ఉభయ సభలు ఈ బిల్లుకు గత నెలలో సమ్మతి తెలుపగా దానిపై అధ్య క్షుడు పుతిన్ సంతకం చేశారు.
→

ప్రప్రథమ అంతర్జాతీయ ఏఐ భద్రతా సదస్సు

కృత్రిమ మేధ (ఎఐ) వల్ల మానవాళి మనుగడకు ఎదురయ్యే ముప్పును కట్టడి చేయడానికి కలిసి పని చేయాలని 28 దేశాలు అంగీకరించాయి.
→ ఏఐవల్ల తలెత్తే ప్రమాదాల నివారణకు పరస్పరం సహకరించుకోవాలని నిర్ణయించాయి.
→ బ్రిటన్ లోని బ్లెబ్లీలో బుధ, గురువారాల్లో ప్రప్రథమ అంతర్జాతీయ ఏఐ భద్రతా సదస్సు జరిగింది.
→ ఈ సందర్భంగా ఏఐ నియంత్రణకు బెబ్లీ డిక్లరేషన్ చేశారు.
→ దీనిపై సంతకం చేసిన దేశాల్లో భారత్, బ్రిటన్, అమెరికా, చైనా, ఐరోపా సమాఖ్యతో (ఈయూ) సహా ముఖ్య దేశాలున్నాయి.
→ భారత్ తరఫున కేంద్ర సహాయ మంత్రి రాజీవ్ చంద్రశేఖర్ ఈ సదస్సులో పాల్గొ న్నారు.
→ ఏఐ, ఇంటర్నెట్, ఆధునిక సాంకేతికతలను చట్టపరమైన జవాబుదారీ తనంతో ఉపయోగించాల న్నది భారత్ అభిమతమని మంత్రి చెప్పారు.
→ రెండో ప్రపంచ యుద్ధంలో జర్మనీ రహస్య సంకేతాలను ఛేదించిన స్థావరం బెబ్లీలోనే ఉంది.
→ ఈ స్థావరమే ఆధునిక కంప్యూటింగ్కు నాంది పలికింది.
→ ఈ సద స్సులో ప్రభుత్వ ప్రతినిధులతోపాటు శాస్త్రవేత్తలు,ఓపెన్ ఏఐ, గూగుల్, మెటా వంటి టెక్ సంస్థల ప్రతి నిధులు పాల్గొన్నారు.
→ ప్రపంచంలో మొట్టమొదటి ఏఐ భద్రతా సంస్థను ఏర్పాటు చేస్తున్నట్లు ఈ సంద ర్భంగా బ్రిటన్ ప్రధాని రిషి సునాక్ ప్రకటించారు.
→ అది కొత్త తరహా ఏఐలను ఎప్పటికప్పుడు పరిశీలించి జాతీయ, అంతర్జాతీయ విధానాల రూపకల్పనకు సల హాలిస్తుందని తెలిపారు.
→ ప్రజాహితానికి ఏఐ వినియో గంపై ప్రమాణాల రూపకల్పనకు ఒక ఏఐ భద్రతా సంస్థను నెలకొల్పుతున్నట్లు అమెరికా ప్రకటించింది.
→
→ మస్క్ కుమారుడి పేరులో చంద్రశేఖర్:-
→ టెస్లా, ఎక్స్ కంపెనీల అధినేత ఎలాన్ మస్క్ కుమా రుడి పేరులో చంద్రశేఖర్ ఉంది. ఈ విషయాన్ని తాను లండన్లో గుర్తించినట్లు కేంద్ర మంత్రి రాజీవ్ చంద్రశే ఖర్ తెలిపారు. ఎలాన్ మస్క్ కుమారుడి పేరు షివాన్ జైలిస్ అని ఆ రెండు పేర్ల మధ్యలో చంద్రశేఖర్ అని ఉంటుందని చెప్పారు. నోబెల్ అవార్డు గ్రహీత సుబ్ర మణియన్ చంద్రశేఖర్ పేరులోని చంద్రశేఖర్ను మస్క్ తన కుమారుడికి పెట్టారని వివరించారు.
→

మధుమేహానికి దారితీస్తున్న వాయుకాలుష్యం

వాయు కాలుష్యం హృదయ, రక్తనాళ సంబంధ వ్యాధులనే కాదు, టైప్ 2 మధుమేహ ప్రమాదాన్నీ పెంచు తుందని మనదేశంలో ప్రప్రథమంగా జరిగిన అధ్యయనం తేల్చింది.
→ ఇంతవరకు వాయు కాలుష్యం తక్కువగా ఉండే పాశ్చాత్య దేశాల్లోనే ఇలాంటి పరిశోధనలు జరిగాయి.
→ భారతదేశంలో మొట్టమొదటిసారిగా 2010-17 మధ్య కాలంలో దిల్లీ, చెన్నైల్లోని 12,000 మంది స్త్రీపురుషులపై వాయు కాలుష్య ప్రభావాన్ని అంచనా వేశారు.
→ వారి రక్తం నుంచి నిర్ణీత కాలావధిలో రక్త నమూనాలు తీసి చక్కెరపాళ్లు అంచనా వేశారు.
→ మానవ జుత్తు కన్నా 30 రెట్లు సన్నగా ఉండే పీఎం 25 కలుషిత సూక్ష్మ ధూళి కణాలను పీల్చితే టైప్ 2 మధుమేహ ముప్పు పెరుగుతున్నట్లు తేల్చారు.
→ నెల రోజులపాటు పీఎం 25 కణాలను పీలిస్తే రక్తంలో చక్కెర పాళ్లు పెరుగుతున్నాయని, ఏడాదిపాటు వీలిస్తే మధుమేహం వస్తున్నట్లు నిర్ధారించారు.
→ దిల్లీ, చెన్నైలలో వార్షిక సగటు పీఎం 25 స్థాయి ఘనపు మీట రుకు 10 మైక్రోగ్రాముల చొప్పున పెరిగితే మధుమేహ ముప్పు 22 రెట్లు పెరుగుతోందని కనుగొన్నారు.
→

ఎన్నికల బాండ్లతో క్విడ్-ప్రో-కో చట్టబద్దం కాకూడదు

ఎన్నికల ప్రక్రియలో నగదు పాత్రను గణ నీయంగా తగ్గించాల్సిన అవసరం ఉందని సుప్రీం కోర్టు రాజ్యాంగ ధర్మాసనం అభిప్రాయపడింది.
→ అధికార కేంద్రాలకు ఆ అధికారంతో లబ్ది పొందే వారికి మధ్య జరిగే క్విడ్-ప్రో-కోను చట్టబద్ధత చేసే సాధనంగా ఎన్నికల బాండ్ల పథకం మారకూ డదని పేర్కొంది.
→ అధికారికంగా పార్టీలకు ముడు పులిచ్చే సాధనంగా ఇది ఉపయోగపడకుండా జాగ్రత్తలు తీసుకోవాల్సిన అవసరం ఉందని తెలి పింది.
→ ఎన్నికల బాండ్ల పథకం చట్టబద్ధతను సవాల్ చేస్తూ దాఖలైన పిటిషన్లపై వరుసగా మూడో రోజు విచారణ సాగించిన భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి (సీజేఐ) జస్టిస్ డి. వై. చంద్రచూడ్ నేతృత్వంలోని ఐదుగురు సభ్యుల రాజ్యాంగ ధర్మాసనం తీర్పును రిజర్వులో ఉంచు తున్నట్లు ప్రకటించింది.
→ ఎన్నికల బాండ్ల ద్వారా సెప్టెంబరు 30, 2023 వరకు రాజకీయ పార్టీలకు వచ్చిన విరాళాల వివరాలను సీల్డ్ కవర్ లో సమర్పిం చాలని ఎన్నికల సంఘాన్ని ఆదేశించింది.
→ పథకం లోని లోపాలను సరిదిద్దాల్సిన బాధ్యత ప్రభు ఉందని పేర్కొంది.
→ ధర్మాసనంలో జస్టిస్ సంజీవ్ ఖన్నా, జస్టిస్ బి. ఆర్. గవాయ్, జస్టిస్ జేబీ పార్టీ వాలా, జస్టిస్ మనోజ్ మిశ్ర సభ్యులుగా ఉన్నారు.
→ తమకు విరాళాలు ఇచ్చేవా రెవరో సంబంధిత పార్టీలకు తెలుసునని వాదనల సందర్భంగా సొలిసిటర్ జన రల్ తుషార్ మెహతా తెలిపారు.
→ మరి అలాగైతే అంతా బహిర్గతం చేయొ చ్చుగా.. అని మెహతాను ధర్మాసనం ప్రశ్నించింది.
→ “ఎవరికి ఎవరు విరాళాలి స్తున్నారో పార్టీలకు తెలుసు. ఓటరుకు మాత్రమే తెలియదు.
→ మరి ఓటరుకు తెలి యాల్సిన అవసరం లేదంటారా" అని న్యాయస్థానం పేర్కొంది. సీజేఐ కొన్ని కీలక అంశాలను ప్రస్తావించారు.
→ "ఎన్నికల ప్రక్రియలో నగదు పాత్రను తగ్గిం చాలి. అధీకృత బ్యాంకింగ్ ఛానళ్లనే వినియోగించేలా ప్రోత్సహించాలి.
→ గోప్యత కల్పిస్తే బ్యాంకు లావాదేవీలు పెరుగుతాయి. పారదర్శకత పాటించాలి.
→ మరో కీలకాంశమేంటంటే.. రాష్ట్రంలో, కేంద్రంలో అధికార కేంద్రాలకు.. ఆ అధికారంతో లబ్ధి పొందే లబ్ధిదారులకు మధ్య జరిగే క్విడ్-ప్రో-కోను చట్టబద్ధం చేసే సాధ నంగా ఇది మారకూడదు" అని సీజేఐ పేర్కొన్నారు.
→ గతంలో సంస్థలిచ్చే విరా ళాలపై పరిమితులు ఉండేవని, దాన్ని ఎత్తివేయడంపై అసంతృప్తి వ్యక్తం చేశారు.
→ షెల్ కంపెనీలు సృష్టికి అవకాశం ఇవ్వకూడదనే ఉద్దేశంతోనే ఆ పరిమితిని ఎత్తి వేశామని కేంద్రం తరపున తుషార్ మెహతా తెలిపారు.
→ పిటిషనర్లలో ఒకరైన స్వచ్ఛందసంస్థ ఏడీఆర్ తరపున సీనియర్ న్యాయవాది ప్రశాంత్ భూషణ్ వాద నలు వినిపిస్తూ.. కేంద్రంలోనైనా, రాష్ట్రంలోనైనా ఎన్నికల బాండ్లన్నీ అధికార పార్టీకే వెళుతున్నాయని.. ఇందుకు సాక్ష్యాలు ఉన్నాయని చెప్పారు.
→

సాయంత్రం 6 గంటల నుంచి రాత్రి 9 గంటల మధ్యలోనే ప్రమాదాలెక్కువ!

సాయంత్రం 6 గంటల నుంచి రాత్రి 9 గంటల మధ్యలోనే అత్య ధికంగా ప్రమాదాలు చోటు చేసుకుంటున్నాయని కేంద్ర రోడ్డు రవాణా, జాతీయ రహదారుల శాఖ తాజా నివేదిక స్పష్టం చేసింది.
→ గతేడాది 94,009 ప్రమాదాలు ఆ మూడు గంటల మధ్యలోనే జరిగాయని వెల్లడిం చింది.
→ ఈ సంఖ్య మొత్తం ప్రమాదాల్లో 20 శాతమని తెలిపింది.
→ అర్ధ రాత్రి 12 గంటల నుంచి ఉదయం 6 గంటల మధ్యలో అతి తక్కువ ప్రమాదాలు జరుగుతున్నాయని విశ్లేషించింది.
→

29 దేశాల్లో ఇంకా సిరా చుక్క వేసే పద్ధతి

ఎన్నికల నిర్వహణలో ఈవీఎంలు సహా పలు సాంకేతికతలు వచ్చినా.
→ 60 ఏళ్ల నాడు ఆరంభించిన 'సిరా చుక్క'ది ఇప్పటికీ చెరగని ముద్రే.
→ ఓటరు తన ఓటుహక్కును వినియోగించుకున్నాక సిరా చుక్క వేసే పద్ధతిని ఎన్నికల సంఘం 1962లో ప్రవేశ పెట్టింది.
→ నేషనల్ ఫిజికల్ ల్యాబొరేటరీస్ ఫార్ములాతో ఈ సిరాను ఉత్పత్తి చేయడానికి మైసూర్ కు చెందిన మైసూర్ పెయింట్స్ అండ్ వార్నిష్ కంపెనీకి కేంద్రం అదే ఏడాది అనుమతిచ్చింది.
→ ఇందులో 7.25% సిల్వర్ నైట్రేట్ ఉండటంతో 72 గంటలపాటు చెరిగిపోదు.
→ మరో విశేషం ఏమంటే.. 1976 నుంచి 29 దేశాల ఎన్నికల్లో మన దగ్గర తయా రైన సిరానే వాడుతున్నారు.
→ హైదరాబాద్ లోని రాయుడు ల్యాబొరేటరీస్లోనూ దీన్ని తయారు చేసి ఆఫ్రికా దేశాలకు సరఫరా చేస్తున్నారు.
→ పోలియో చుక్కలు వేసే సమయంలో చిన్నారులకు సైతం దీన్నే వినియోగిస్తుండడం విశేషం.
→

హైదరాబాద్ పారిశ్రామికవేత్తకు జపాన్ పురస్కారం

హైదరాబాద్ లోని ఆసా భాను జపాన్ సెంటర్ అధ్యక్షుడు, పారిశ్రామికవేత్త బొడ్డుపల్లి రామభద్రను జపాన్ ప్రభుత్వం 'ఆర్డర్ ఆఫ్ ది రైజింగ్ సన్, గోల్డ్ రేస్ విత్ రోసెట్' పురస్కారా నికి ఎంపిక చేసింది.
→ భారత్లో జపాన్ సంస్కృతి వ్యాప్తి, స్నేహపూర్వక సంబంధాల పెంపునకు చేసిన లోని జపాన్ కాన్సులేట్ జనరల్ కార్యాలయం వెల్లడించింది.
→ భారత్, జపాన్ల మధ్య పరస్పర అవగాహన, సంబం ధాల కోసం రామభద్ర 1999లో హైదరాబాద్ లో ఆసా భాను జపాన్ కేంద్రాన్ని ప్రారంభించారు.
→ అప్పటి నుంచి భారత ప్రజలకు ఆయన జపనీస్ సంస్కృతి, సంప్రదాయాలను వివరించడంతో పాటు రెండు దేశాల మధ్య సహకా రాన్ని ప్రోత్సహిస్తూ ఆర్థిక సంబంధాల మెరుగుదలకు దోహదపడుతున్నారని తెలిపింది.
→ త్వరలోనే ఈ పురస్కా రాన్ని అందజేస్తామని పేర్కొంది.
→ ఇంజినీరింగు పట్టభద్రుడైన రామభద్ర 1975 నుంచి రెండు దశాబ్దాల పాటు జపాన్ లోని మిత్సుబిషితోపాటు ఇతర సంస్థల్లో పనిచేశారు.
→ 1995 హైదరా బాద్ కు వచ్చి ఆసా భాను టెక్నాలజీ సర్వీసును ప్రారంభించారు.
→

'ఆల్ ఇన్ వన్ యాప్ ను కొనుగోలు చేసిన అమెరికా టెక్ దిగ్గజం

అస్సాంకు చెందిన ఓ కుర్రాడు అరుదైన ఘనత సాధించాడు.
→ అతడు రూపొందించిన ఆల్ ఇన్ వన్ మెసేజింగ్ యాప్ ను అమెరికా దిగ్గజ టెక్ కంపెనీ రూ.416 కోట్లకు కొనుగోలు చేసింది.
→ ఈ నేపథ్యంలో యూఎస్ నుంచి దిబ్రూగడకు చేరు కున్న ఆ యువకుడికి.. అతడి కుటుంబ సభ్యులు ఘన స్వాగతం పలికారు.
→ చారియాలీ ప్రాంతానికి చెందిన వ్యాపారవేత్త మహేంద్ర బగారియా, నమీతా బగారియా కుమారుడు కిషన్ పైచదువుల కోసం అమెరికా వెళ్లాడు.
→ ఇటీవలే అతను 'texts.com' అనే ఆల్ ఇన్ వన్ ఆన్లైన్ మెసేజింగ్ యాప్ ను తయారుచేశాడు.
→ ఇన్స్టాగ్రామ్, ట్విటర్, మెసెంజర్, వాట్సప్ వంటి యాప్లలో ఉన్న కాంటాక్ట్స్ ఈ యాప్ ను ఉపయోగించి మెసేజ్ లు చేసుకోవచ్చు.
→ ఈ యాప్ను అమెరికా టెక్ దిగ్గజం 'ఆటోమేటిక్ సంస్థ కొనుగోలు చేయ డంతో కిషన్ కోటీశ్వరుడిగా మారిపోయాడు.
→

వరల్డ్ ఫుడ్ ఇండియా రెండవ సదస్సు

దేశంలో అత్యంత వేగంగా అభివృద్ధి చెందు తున్న ఆహారశుద్ధి పరిశ్రమలోకి గడచిన తొమ్మిదేళ్లలో రూ.50 వేల కోట్ల విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులు (ఎఫ్ డీఐ)లు వచ్చాయని ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ శుక్ర వారం వెల్లడించారు.
→ పంటల కోతల సందర్భంగా ఏర్పడే నష్టాలను, ఆహార వృథాలను తగ్గించాలని పేర్కొన్నారు.
→ గడచిన తొమ్మిదేళ్లలో దేశ ఆహార శుద్ధి సామర్థ్యం గొప్ప వృద్ధితో 12 లక్షల టన్నుల నుంచి 200 లక్షలకు చేరిందన్నారు.
→ ఈ క్రమంలో శుద్ధి చేసిన ఆహార పదార్థాల ఎగుమతులు 150 శాతం పెరిగా యని చెప్పారు.
→ చిరుధాన్యాల వినియోగంతో కలిగే ప్రయోజనాలను ప్రధాని వివరిం చారు.
→ చౌకధరల దుకాణాల ద్వారా సరఫరా చేసే ఆహార పదార్థాల్లో వైవిధ్యం ఉండాల న్నారు.
→ ఢిల్లీలో భారత్ మండపంలో ప్రారం భమైన వరల్డ్ ఫుడ్ ఇండియా రెండవ సదస్సును ఉద్దే శించి మోదీ ప్రసంగించారు.
→ ఈ నెల 5వ తేదీ వరకూ జరిగే ఈ కార్యక్రమంలో 80కి పైగా దేశాలు, 200 మంది ప్రతినిధులు, 12 మంత్రిత్వశాఖలు, పలు విభా గాలు, కమోడిటీ బోర్డులు భాగస్వామ్యమవుతున్నాయి.
→

14 రోజుల్లోనే మధుమేహ నియంత్రణ!

భారత్లో లో మధుమేహ బాధితులు పెరుగు తున్న నేపథ్యంలో ఇటీవల నిర్వహించిన ఒక అధ్య యనం ఆసక్తికర అంశాలను వెలుగులోకి తెచ్చినట్లు శాస్త్రవేత్తలు తెలిపారు.
→ ఆరోగ్యకర జీవనశైలి, ఆహారం, మధుమేహాన్ని నియంత్రించే లక్షణాలు కలిగిన బీజీఆర్-34 వంటి మూలికా ఔషధాలతో రక్తంలో చక్కెర స్థాయిని 14రోజుల్లోనే నియంత్రిం చొచ్చని వారు గుర్తించారు.
→ పట్నాకు చెందిన ప్రభుత్వ ఆయుర్వేద కళాశాల, ఆసుపత్రి పరిశోధకులు ఈ అధ్యయనం నిర్వహించారు.
→ ఇందులో భాగంగా.. రక్తంలో చక్కెర స్థాయి ఎక్కువగా ఉన్న ఓ వ్యక్తిపై వారు దృష్టి సారించారు.
→ అతడికి రెండు వారాల పాటు బీజీఆర్-34, ఆరోగ్యవర్ధిని వాతి, చంద్రప్రభావతి వంటి ఆయుర్వేద ఔషధాలు, కొలె స్ట్రాల్ను తగ్గించే ఔషధాలు, జీవనశైలిలో సర్దు బాట్లు, నిర్దిష్ట ఆహారాన్ని సూచించారు.
→ 14 రోజుల తర్వాత చికిత్సలో స్వల్ప మార్పు చేశారు. ఈ సమయంలో రోగి పరిస్థితి గణనీయంగా మెరుగు పడింది.
→ చికిత్సకు ముందు అతడిలో చక్కెర స్థాయి.. పరగడుపున 254 ఎంజీ/డీఎల్ గా ఉండేది.
→ చికిత్స తర్వాత అది 124 ఎంజీ/డీఎల్ కు తగ్గింది. గతంలో... అల్పాహారం తీసుకున్నాక అత డిలో చక్కెర స్థాయి 413గా ఉండేది.
→ చికిత్స తర్వాత 150 ఎంజీ/డీఎల్ కు అది తగ్గింది.
→ ఈ ఫలి తాలు ప్రోత్సాహకరంగా ఉన్నాయని, అందువల్ల మరింత విశ్లేషణ కోసం విస్తృత అధ్యయనం చేయాలని శాస్త్రవేత్తలు పేర్కొన్నారు.
→

సౌందర్యలేపనాల్లోని పదార్థంతో జన్యువుల్లో మార్పులు

ఇళ్లలో వాడే కొన్ని నేత్రం ఉండే ఫార్మాల్డిహైడ్ ఉత్పత్తులు, సౌందర్య లేపనాల్లో అనే రసాయనంతో.. జన్యువులను నియంత్రించే వ్యవస్థల్లో మార్పులు జరిగే ప్రమాదం ఉందని వెల్లడైంది.
→ స్పెయిన్ లోని కారెరాస్ లుకేమియా రీసెర్చ్ ఇన్స్టి ట్యూట్ ఈ అంశంపై పరిశోధన చేసింది.
→ ఫార్మాల్డిహైడ్.. కలుషిత గాల్లో కూడా ఉంటుంది. దీన్ని నిర్మాణ రంగంలో విస్తృ తంగా ఉపయోగిస్తారు.
→ దీని తాకిడి వల్ల క్యాన్సర్, ఉబ్బసం, కాలేయ వ్యాధులు వచ్చే ప్రమాదం ఉంది.
→ శరీరంలో మిథైలేషన్ అనే ప్రక్రియను ఇది అడ్డుకుంటున్నట్లు తాజాగా గుర్తించారు.
→ ఈ విధానంలో 'మిథైల్ గ్రూప్స్' ఉత్పత్తి జరుగుతుంది.
→ అవి జన్యు చర్యలను నియంత్రించే ఎపిజె నిటిక్ ప్రక్రియను నియంత్రిస్తాయి.
→ ఫార్మాల్డిహైడ్ తాకిడి వల్ల హిస్టోన్ల మిథైలేషన్కు నష్టం జరుగుతున్నట్లు వెల్లడైంది. ఈ హిస్టోన్లు.. మన డీఎన్ఏను పట్టి ఉంచు తాయి.
→ అలాగే వేలాది జన్యువుల పనితీ రును నియంత్రిస్తాయి. ఫార్మాల్డిహైడ్.. శ్వాస ద్వారా మన శరీరంలోకి ప్రవేశి స్తుంది.
→ అది నీటిలో సులువుగా కరిగి పోయే గుణాన్ని కలిగి ఉంది. అందువల్ల చాలా తేలికగా అది శరీరంలోని అన్ని కణాలను చేరగలదు.
→

నకిలీ మద్యాన్ని గుర్తించేందుకు ‘వేరిట్' యాప్

నకిలీ మద్యాన్ని గుర్తించేందుకు రూపొందించిన 'వేరిట్' యాప్ ను వినియోగించుకోవాలని తెలిపారు.
→ ప్లే స్టోర్ నుంచి ఈ యాప్ను డౌన్లోడ్ చేసుకొని మద్యం బాటిల్ తెలంగాణ రాష్ట్రానికి చెందినదా కాదా అనే విషయం తెలుసుకోవచ్చునని ఆమె తెలిపారు.
→ బాటిల్ పై ఉన్న క్యూ ఆర్ కోడ్ స్కాన్ చేస్తే అది ఏ రాష్ట్రానికి చెందిందో తెలియడంతో పాటు ఒరిజినల్ లేక నకిలీనా అనే విషయం కూడా నిర్ధారణ అవుతుందన్నారు.
→ అక్రమ మద్యం నిల్వలపై సమాచారం తెలిస్తే టోల్ ఫ్రీ నెంబర్ 18004252523కు కాల్ చేయాలన్నారు.
→

నందినీ దాసు కు బ్రిటిష్ ఆకా డమీ బుక్ ప్రైజ్

భారత సంతతి రచయిత్రి నందినీ దాసు 2023, నవంబరు 1న '2023 బ్రిటిష్ ఆకా డమీ బుక్ ప్రైజ్' లభించింది.
→ ప్రపంచంలో సాంస్కృతిక అవగాహనను పెంపొందిస్తు న్నందుకు ఆమెకు 25 వేల పౌండ్ల (సుమారు రూ.25 లక్షలు) బహుమతిని ప్రదానం చేశారు.
→ ఆమె రచించిన 'కోర్టింగ్ ఇండియా: ఇంగ్లండ్, మొగల్ ఇండియా అండ్ ది ఆరిజిన్స్ ఆఫ్ ఎంపైర్ అనే పుస్తకం దీనికి ఎంపికైంది.
→ ప్రస్తుతం ఈమె ఆక్స్ఫర్డ్ విశ్వవిద్యాలయంలో ఆంగ్ల ప్రొఫెసర్ గా ఉన్నారు.
→

ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూహెచో) ఆగ్నేయ ఆసియా ప్రాంత రీజినల్ డైరెక్టర్ గా బంగ్లాదేశ్ ప్రధాని షేక్ హసీనా కుమార్తె సైమా వాజెద్

ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూహెచో) ఆగ్నేయ ఆసియా ప్రాంత రీజినల్ డైరెక్టర్ గా బంగ్లాదేశ్ ప్రధాని షేక్ హసీనా కుమార్తె సైమా వాజెద్ ఎన్నికయ్యారు.
→ ఈ పదవికి సైమా వాజెద్, నేపాలకు చెందిన శంభు ప్రసాద్ ఆచార్య పోటీపడ్డారు.
→ 2023, నవంబరు 1న ఢిల్లీలో జరిగిన రీజినల్ కమిటీ సమావేశంలో దీనిపై ఓటింగ్ జరి గింది. వాజెర్కు 8 ఓట్లు, ఆచార్యకు 2 ఓట్లు వచ్చాయి.
→ బంగ్లాదేశ్, నేపాల్, భారత్, భూటాన్, ఉత్తర కొరియా, ఇండోనేసియా, మాల్దీవులు, మయన్మార్, శ్రీలంక, థాయ్ లాండ్, తైమోర్ లెస్తేలు ఈ ప్రాంతీయ కమిటీలో సభ్య దేశాలు.
→ ప్రస్తుత రీజినల్ డైరెక్టర్, భారతికి చెందిన పూనమ్ టేత్రపాల్ సింగ్ నుంచి సైమా వాజెద్ 2024, ఫిబ్రవరి 1న బాధ్యతలు స్వీకరిస్తారు.
→

యునెస్కో జాబితాలో గ్వాలియర్,కోజికోడ్

'యునెస్కో సృజనాత్మక నగరాల వ్యవస్థ' (యూసీసీఎన్) జాబితాలో మన దేశం లోని గ్వాలియర్ (మధ్యప్రదేశ్), కోజికోడ్ (కేరళ)తో పాటు ప్రపంచవ్యాప్తంగా 55 నగరాలకు చోటు దక్కింది.
→ అభివృద్ధి విధానాల్లో సంస్కృతి, సృజనాత్మకతలకు పెద్ద పీట వేస్తున్నందుకు, ప్రజలు కేంద్రంగా నగరాభివృద్ధి ప్రణాళికలను అమలు చేయ డంలో సరికొత్త అభ్యాసాలు చేస్తున్నందుకు వీటిని గుర్తిస్తున్నట్లు యునెస్కో తెలి పింది.
→ అక్టోబరు 31న 'ప్రపంచ నగరాల దినోత్సవం సందర్భంగా ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నట్లు వివరించింది.
→ సంగీత విభాగంలో గ్వాలియర్ను, సాహిత్యంలో కోజి కోడ్ ను ఈ జాబితాలో చేర్చారు.
→ తాజా జాబితాలో కాఠ్ మాండు, రియో డీ జనీరో లాంటి నగరాలు కూడా ఉన్నాయి.
→ కొత్తవాటితో కలిపి యూసీసీఎన్ జాబితాలో 100 దేశాలకు చెందిన 350 నగరాలు చోటు దక్కించుకున్నాయి.
→

అక్టోబరులో GST వసూళ్లు 13 శాతం పెరుగుదల

అక్టోబరులో GST వసూళ్లు 13 శాతం పెరిగి రూ.1.72 లక్షల కోట్లకు చేరాయి.
→ జీఎస్టీ వసూళ్లపరంగా 2023 ఏప్రిల్లో నమోదైన రూ.1.87 లక్షల కోట్ల తర్వాత ఇదే అత్య ధికం.
→ 2023, సెప్టెంబరులో జీఎస్టీ వసూళ్లు రూ.1.63 లక్షల కోట్లుగా ఉన్నాయి.
→ GST- 2023 అక్టోబరులో వసూ లైన రూ.1,72,003 కోట్ల స్థూల జీఎస్టి ఆదాయంలో, కేంద్ర జీఎస్టీ (సీజీఎస్) రూ.30,062 కోట్లు, రాష్ట్ర జీఎస్టీ (ఎస్జీఎస్టీ) రూ.38,171 కోట్లు, ఐజీఎస్టీ 91,315 కోట్లు, సెస్సు రూ.12,456 కోట్లు ఉన్నాయని ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ తెలిపింది.
→

ప్రాజెక్టు కుశ- గగనతల రక్షణ కవచం!

శత్రు విమానాలు, క్షిపణులను అడ్డుకొనే దుర్భేద్యమైన గగనతల రక్షణ వ్యవస్థను సమకూర్చుకొనే కార్యక్రమాన్ని భారత్ చేపట్టింది.
→ 'ప్రాజెక్టు కుశ' కింద 2028-29 కల్లా ఈ రక్షణ వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేసుకోవడానికి దేశం వడివడిగా అడుగులు వేస్తోంది.
→ ఇజ్రాయెలీ రక్షణ వ్యవస్థ ఐరన్ డోమ్ను ఇది పోలి ఉంటుంది.
→

ఆత్మకథ ప్రచురణను నిలిపివేసిన ఇస్రో ఛైర్మన్

త్వరలో విడుదల కాబో తున్న తన ఆటోబయోగ్రఫీ పుస్తకంపై వివాదం చెలరేగడంతో దాన్ని ప్రచురణ నుంచి వెనక్కి తీసుకుంటున్నట్లు భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (ఇస్రో) చైర్మన్ ఎస్. సోమనాథ్ తెలిపారు.
→ సంస్థ మాజీ అధిపతి కె. శివన్ పై ఆ పుస్తకంలో విమర్శలు చేసినట్లు వార్తలు రావడంతో శనివారం ఆయన ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నారు.
→ 'నిలవు కుడిచ సింహంగళ్ (వెన్నెలను తాగిన సింహాలు) పేరుతో రాసిన ఈ పుస్తకంలోని కొన్ని అంశాలు ఒక మలయాళ పత్రికలో ప్రచురితమయ్యాయి.
→ అందులో సోమనాథ్కు పదోన్నతులు రాకుండా శివన్ అడ్డుకున్నారన్న భావన వ్యక్తమయ్యేలా కొన్ని అంశాలు ఉన్నాయి. ఇది వివాదం సృష్టిం చింది.
→ దీనిపై సోమనాథ్ విలేకరుల వద్ద స్పందించారు.
→ ఒక సంస్థలో ఉన్నత హో దాకు చేరుకునే క్రమంలో ప్రతి ఒక్కరూ కొన్ని జీవితంలోనూ అలాంటి ఉంటుంది. క్లిష్ట పరిస్థితులు ఎదుర య్యాయి. ఒక కీలక పదవి కోసం ఎక్కువ మంది ఉండొచ్చు.
→ ఆ విషయాన్నే నేను పుస్తకంలో ప్రస్తా వించాను. అంతేగానీ.. నేను ఏ వ్యక్తినీ లక్ష్యంగా చేసుకొని విమర్శలు చేయలేదు" అని స్పష్టం చేశారు.
→ తన పుస్తకంలోని అంశాలను ఒకింత తప్పుగా అన్వయించుకున్నట్లు స్పష్టమవుతోంద న్నారు.
→ ఇస్రో చైర్మన్ హోదాకు చేరుకోకుండా శివన్ తనను అడ్డుకున్నట్లు తాను ఎక్కడా చెప్ప లేదని పేర్కొన్నారు.
→ "నా పుస్తకాన్ని ఇంకా అధికా రికంగా విడుదల చేయలేదు. కొన్ని ప్రతులను ప్రచురణకర్త వెలువరించినట్లున్నారు.
→ అయితే తాజా వివాదం నేపథ్యంలో ఆ పుస్తక ప్రచురణను నిలిపివేయాలని నిర్ణయించా" అని తెలిపారు.
→ తన పుస్తకంలో చంద్రయాన్-2 వైఫల్యాన్ని కూడా ప్రస్తావించినట్లు సోమనాథ్ వెల్లడించారు.
→

నవంబరు 6 నుంచి ఎన్నికల బాండ్ల విక్రయం

మరికొద్ది రోజుల్లో ప్రారంభమయ్యే ఐదు రాష్ట్రాల అసెంబ్లీ ఎన్నికలు వచ్చే ఏడాది లోక్సభ ఎన్నికల నేప కేంద్ర ప్రభుత్వం కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది.
→ 29వ విడత ఎన్నికల బాండ్ల విక్రయాలను నవంబరు 6వ తేదీ నుంచి ప్రారంభిస్తున్నట్లు తెలిపింది.
→ స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండి యాకు చెందిన 29 అధీకృత శాఖల్లో నవంబరు 6 నుంచి 20వ తేదీ వరకు ఈ బాండ్లను కొనుగోలు చేయొచ్చని కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ ఓ ప్రకటనలో వెల్లడించింది.
→ నవంబరు 7 నుంచి 30వ తేదీ వరకు రాజస్థాన్, మధ్యప్ర దేశ్, ఛత్తీస్గఢ్, తెలంగాణ, మిజోరం అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జర గనున్నాయి.
→ ఈ ఎన్నికలకు ఒక రోజు ముందు ఎన్నికల బాండ్ల విక్రయాలు ప్రారంభించడం ప్రాధాన్యం సంతరించు కుంది.
→ రాజకీయ పార్టీలకు అందించే విరాళాల్లో పారదర్శకత కోసం కేంద్ర ప్రభుత్వం ఎన్నికల బాండ్లను ఓ ప్రత్యామ్నా యంగా తీసుకొచ్చిన విషయం తెలిసిందే.
→ 2018 మార్చి నుంచి నిర్ణీత కాల వ్యవధుల్లో ఇప్పటి వరకూ 28 విడతల్లో ఎన్నికల బాండ్లను ఎస్బీఐ ద్వారా విక్రయించారు.
→ తాజాగా 29వ విడత విక్రయాలకు కేంద్రం అనుమతినిచ్చింది.అర్హత కలిగిన రాజకీయ పార్టీలకు నిధులు సమకూర్చా లని భావించే వ్యక్తులు/సంస్థలు/కంపెనీలు ఈ బాండ్లను కొనుగోలు చేయొచ్చు.
→ జారీ అయిన తేదీ నుంచి 15 రోజుల వరకే ఇవి చెల్లుబాటవుతాయి.
→ గడువు తేదీ ముగిసిన తర్వాత బాండ్లను జమ చేసినా.. ఎలాంటి నగదు జమ కాదు. ఏ రాజకీయ పార్టీ అయినా తన ఖాతాలో ఈ బాండ్లను డిపాజిట్ చేసిన రోజే నగదు మొత్తం జమవు తుంది. గత లోక్సభ లేదా శాసనసభ ఎన్నికల్లో ఒక శాతం కంటే ఎక్కువ ఓట్లు పోలైన రాజకీయ పార్టీలకు ఎన్నికల బాండ్ల ద్వారా విరాళాలు పొందే అర్హత ఉంటుంది.
→ ఎన్నికల బాండ్లను విక్రయించే ఎస్బీఐ శాఖలున్న నగ రాలు..: బెంగళూరు, లఖ్ నవూ, శిమ్లా, దేహ్రాదూన్, కోల్ కతా, గువాహటి, చెన్నై, పట్నా, దిల్లీ, చండీగఢ్, శ్రీనగర్, గాంధీన గర్, భోపాల్, రాయ్ ్పుర్, ముంబయి.
→

22వ S.C.O. దేశాధినేతల సమ్మిట్

కిర్గిస్థాన్లోని బిష్కెక్ లో లో జరిగిన 22వ S.C.O దే శాధినేతల సదస్సులో ప్రధాని మోడీ తరఫున భారత విదేశాంగ శాఖ మంత్రి ఎస్ జైశంకర్ పాల్గొని ప్రాంతీయ సుస్థిరత, సుసంపన్నతల కోసం షాంఘై సహకార సంస్థ (ఎస్ సీవో) సభ్య దేశాలు కృషి చేయాలని ప్రసంగించారు.
→ ఈ సదస్సులో కిర్గిస్థాన్, కజకిస్థాన్, ఇరాన్, చైనా, రష్యా, తజికిస్థాన్, పాకి స్థాన్, ఉజ్బెకిస్థాన్ దేశాల ప్రతినిధులు పాల్గొన్నారు.
→

యూనికార్న్ లో భారత్ కు మూడో స్థానం

ప్రపంచంలోనే అత్యధిక ఆర్థిక సాంకేతిక (ఫిస్టిక్) యూనికార్న్ సంస్థలున్న దేశాల్లో భారత్కు మూడో స్థానం దక్కింది.
→ అమెరికా, బ్రిటన్ తొలి రెండు స్థా నాల్లో ఉన్నాయి.
→

పైలట్ల లైసెన్స్ 10 ఏళ్లకు పెంపు

రవాణా, వాణిజ్య విమానాల పైలట్ల లైసెన్స్ కాల పరిమితిని 5 ఏళ్ల నుంచి 10 ఏళ్లకు పెంచుతూ కేంద్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయం తీసుకుంది.
→ ఈ మేరకు ఎయిర్ క్రాఫ్ట్ రూల్స్ 1937కి సవరణలు చేస్తూ కేంద్ర పౌర విమానయాన శాఖ నోటిఫికేషన్ విడుదల చేసింది.
→

U.N.O. లో ముగ్గురు భారతీయులు

కృత్రిమ మేధ (ఏఐ)తో వచ్చే ప్రమాదాలను నివారించి, మానవాళి ప్రగతికి అవసరమైన సలహాలు, సూచనలు ఇవ్వడానికి ఒక సంఘాన్ని యూఎన్ ఓ నియమించింది.
→ ఇందులో ముగ్గురు ప్రముఖ భారతీయ టెక్ నిపుణులు అమన్ దీప్ సింగ్ గిల్, శరద్ శర్మ, నాజ్నీన్ రజనీ చోటు దక్కించుకు న్నారు.
→

వాణి సర్రాజురావు

ఇటలీలో భారత రాయబారిగా హైదరాబాద్ కు చెందిన 1994 బ్యాచ్ ఐఎఫ్ఎస్ అధికారి వాణి సర్రాజురావు నియమితులయ్యారు.
→ ప్రస్తుతం విదేశాంగ శాఖలో అదనపు కార్యదర్శి హోదాలో ఉన్న ఆమెను ఇటలీలో రాయబారిగా నియమి కేంద్ర ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.
→
→

మాధవరావు

రక్షణ రంగంలో భారత్ డైనమిక్స్ లిమిటెడ్ (బీడీఎల్) చైర్మన్, ఎండీగా ఎ.మాధవరావు నియమితులయ్యారు.
→ ప్రస్తుతం ఆయన సంస్థ డైరెక్టర్ (టెక్నికల్)గా ఉన్నారు. మూడు నెలల పాటు లేదా కొత్త వారిని నియమించే వరకూ ఈ పదవిలో కొనసాగుతారు.
→
→

నీతా అంబానీ

రిలయన్స్ ఫౌండేషన్ వ్యవస్థాపకురాలు, చైర్పర్సన్ నీతా అంబానీ 2023 సంవత్సరానికి గాను దాతృత్వం, కార్పొరేట్ సామాజిక బాధ్యత లో భాగంగా యూఎస్- ఇండియా స్ట్రాటజిక్ పార్టనర్షిప్ ఫోరమ్ గ్లోబల్ లీడర్షిప్ అవార్డును అందుకున్నారు.
→
→

ఆరోగ్యస్వామి పాల్ రాజ్

బ్రాడ్ బ్యాండ్ వైర్ లెస్ కనెక్షన్ ద్వారా ఇంటర్నెట్ సేవలను పొందడానికి కీలకమైన మల్టిపుల్ ఇన్. మల్టిపుల్ ఔట్ సాంకేతికత సృష్టికర్త, భారతీయ అమెరికన్ శా స్త్రవేత్త ఆరోగ్యస్వామి పాల్ రాజు లండన్లో ఫారడే అవార్డును ప్రదానం చేశారు.
→

జి.సంజీవరెడ్డి

ఈ ఏడాది రాజీవ్ గాంధీ సద్భావన అవార్డును మాజీ ఎంపీ, ఐఎన్టీయూసీ అధ్య క్షుడు డా.జి.సంజీవరెడ్డికి ప్రదానం చేయనున్నారు.
→
→

మెక్సికో గ్రాండ్ రేస్

ప్రపంచ డ్రైవర్స్ చాంపియన్ షిప్ టైటిల్ను సొంతం చేసుకున్న రెడ్ బుల్ జట్టు డ్రైవర్ మాక్స్ వెర్ స్టాపెన్ మెక్సికో గ్రాండ్ రేసులోనూ విజేతగా నిలిచాడు.
→ ఈ సీజన్లో వెర్సొపెన్ కిది 16వ గెలుపు. ఓవరాల్ గా వెర్ స్టాపెన్ కెరీర్లో ఇది 51వ విజయం.
→
→

ఆసియా షూటింగ్ చాంపియన్ షిప్

ఆసియా షూటింగ్ చాంపియన్షిప్లో భారత్ గోల్డ్ మెడల్ గెలుచుకుంది.
→ చైనాలోని చాంగ్వాన్లో జరుగుతున్న పోటీల్లో జూనియర్ మహిళల 10 మీటర్ల ఎయిర్ రైఫిల్ టీమ్ విభాగంలో సోనమ్ మస్కర్, గౌతమి, జాస్మిన్ కౌర్ ల బృందం (1891.6) అగ్రస్థానంలో నిలిచింది
→
→

అసోచామ్ తెలంగాణ సహ చైర్మన్

అసోచామ్ తెలంగాణ రాష్ట్ర అభివృద్ధి కౌన్సిల్ సహ చైర్మన్ శ్రీధర్ పిన్నపురెడ్డి ఎంపికయ్యారు.
→ డేటా కేంద్రాలను నిర్వ హించే కంట్రోల్ఎస్ డేటా సెంటర్స్, క్లౌ డ్ 4సీ వ్యవస్థాపకులు శ్రీధర్ 2023-24 ఏడాదికి ఈ బాధ్యతలను నిర్వహిస్తారు.
→
→

అడోబ్ కంపెనీ సీఈవో శంతను నారాయణ్ కు ఉస్మానియా గౌరవ డాక్టరేట్

అమెరికాకు చెందిన అడోబ్ కంపెనీ సీఈవో శంతను నారాయణ్ ఉస్మానియా విశ్వవి ద్యాలయం 49వ గౌరవ డాక్టరేటు అందుకున్నారు.
→
→

బ్రహ్మోస్ క్షిపణి సక్సెస్

భారత నావికాదళంలోని తూర్పు నావికా విభాగం బ్రహ్మోస్ క్షిపణిని విజయవంతంగా పరీక్షించింది.
→ బంగాళాఖాతంలో పరీక్షలో భాగంగా నావికాదళానికి చెందిన విధ్వం సక నౌక నుంచి ఈ క్షిపణిని ప్రయోగించారు.
→
→

స్పీకర్ గా మైక్ జాన్సన్

అమెరికా ప్రతినిధుల సభ స్పీకరుగా మైక్ జాన్సన్ ఎన్నికయ్యారు. లూసియానా నుంచి రిపబ్లికన్ పార్టీ తరఫున జాన్సన్ కాంగ్రెస్కు ఎన్నికయ్యారు.
→ ఆయనకు వ్యతిరేకంగా 209 ఓట్లు పడగా, అను కూలంగా 220 ఓట్లు పోలయ్యాయి.
→
→

టూరిస్ట్ లు శ్రీలంక వీసా ఫ్రీ ఎంట్రీ

టూరిజం ప్రోత్సహించేందుకు శ్రీలంక భారత్ సహా ఏడు దేశాల పౌరులకు వీసా లేకుండానే శ్రీలంకలోని పర్యాటక ప్రదేశాలను సందర్శిం చేందుకు అనుమతివ్వాలని నిర్ణయించింది.
→ భారత్, చైనా, రష్యా, మలేషియా, జపాన్, ఇం డోనేషియా, థాయ్లాండ్ దేశాల టూరిస్టులకు ఉచిత వీసాలు ఇవ్వనుంది.
→
→

ఓటింగ్ కు భారత్ దూరం

గాజాపై ఇజ్రాయెల్ దాడికి వ్యతిరేకం గా ఐక్యరాజ్యసమితిలో ప్రవేశపెట్టిన తీర్మానంపై ఓటింగ్కు భారత్ దూరంగా ఉంది.
→ మొత్తం 193 దేశాలున్న యూఎన్ ఓ జనరల్ అసెంబ్లీలో 45 దేశాలు ఓటింగ్ కు దూరంగా ఉండగా 120 దేశాలు తీర్మానానికి మద్దతుగా, 14 దేశాలు వ్యతిరేకంగా ఓటేశాయి.
→
→

యునెస్కో సృజనాత్మక నగరాల్లో గ్వాలియర్ , కోజికోడ్

'యునెస్కో సృజనాత్మక నగరాల వ్యవస్థ (యూసీసీఎన్) జాబితాలో.. మన దేశంలోని గ్వాలి యర్(మధ్యప్రదేశ్), కోజికోడ్ (కేరళ)తో పాటు ప్రపంచవ్యాప్తంగా 55 నగరాలకు చోటు దక్కింది.
→ అభివృద్ధి విదానాల్లో సంస్కృతి, సృజనాత్మకతకు పెద్దపీట వేస్తున్నందుకు, ప్రజలు కేంద్రంగా నగరా భివృద్ధి ప్రణాళికల్ని అమలు చేస్తున్నందుకు వీటిని గుర్తించినట్లు యునెస్కో తెలిపింది.
→ అక్టోబరు 31న "ప్రపంచ నగరాల దినోత్సవం' సందర్భంగా ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నట్లు వివరించింది.
→ సంగీత విభా గంలో గ్వాలియర్, సాహిత్యంలో కోజికోడ్ ఈ జాబి తాలో చోటు పొందాయి.
→ కొత్తవాటితో కలిపి _యూసీసీఎన్ జాబితాలో 100 దేశాలకు చెందిన 350 నగరాలు ఉన్నట్లయింది.
→

సీటీబీటీ నుంచి వైదొలగిన రష్యా

అంతర్జాతీయ సమగ్ర అణ్వస్త్ర పరీక్షల నిషేద (సీ టీబీటీ) ఒప్పందం నుంచి వైదొలిగేందుకు రష్యా పార్లమెంటు ఎగువ సభ ఫెడరేషన్ కౌన్సిల్, రష్యా అధ్యక్షుడు పుతిన్ ఆమోదం తెలపడంతో రష్యా -సిటీబీటీ నుండి అధికారికంగా వైదొలిగింది.
→ ఇంత కుముందు ఈ తీర్మానానికి రష్యా పార్లమెంటు దిగువ సభ ఏకగ్రీవంగా ఆమోదం తెలిపింది.
→ 198 6లో కుదిరిన సీటీబీటీ ఒప్పందం ప్రపంచంలో ఎక్కడా కూడా ఆణ్వస్త్ర పరీక్ష జరగకూడదని నిర్దేశి స్తోంది.
→ ఎగువ సభ ఆమోదం లభించిన కొన్ని గం టల వ్యవధిలోనే రష్యా సైన్యం.. అధ్యక్షుడు పుతిన్ సమక్షంలో అణ్వస్త్ర సిమ్యులేషన్ అభ్యాసాలను నిర్వహించింది.
→ శత్రుదేశాలు తమ పైకి అణ్వస్త్రా లను ప్రయోగిస్తే వాటి నెలా ఎదుర్కోవాలనే విష యమై వ్యూహాత్మకంగా శిక్షణ ఇస్తున్నట్లు రష్యా రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ తెలిపింది.
→

గాజాపై ఇజ్రాయెల్ దాడికి వ్యతిరేకంగా ఓటింగ్

హమాస్ ఉగ్రదాడితో గాజాపై ఇజ్రాయెల్ ప్రతి దాడులు చేస్తోంది.
→ ఈ తీవ్ర ఘర్షణ వేళ మానవతా దృక్పథంతో తక్షణమే ఇరువర్గాల మధ్య సంధికి పిలుపునిస్తూ ఐక్యరాజ్యసమితిలో తీర్మానం ప్రవేశ పెట్టారు.
→ ఎలాంటి అవరోధం లేకుండా గాజాకు మానవతా సాయం అందాలని అందులో పేర్కొ న్నారు.
→ ఈ తీర్మానంపై జరిగిన ఓటింగ్ కు భారత్ దూరంగా ఉంది.
→ దానిలో హమాస్ దాడి గురించి ప్రస్తావన లేకపోవడమే భారత్ గైర్హాజరీకి కారణం. వ్యాఖ్యానించారు.
→ మొత్తం 40 దేశాల మద్దతుతో జోర్డాన్ ఐరాస అత్య వసర ప్రత్యేక సెషన్లో ముసాయిదా తీర్మానాన్ని ప్రవేశపెట్టింది.
→ "పారుల రక్షణ, చట్టపరమైన, మానవతా బాధ్యతలను 'సమర్ధించడం' పేరిట తీసుకువచ్చిన ఈ తీర్మానం ఆమోదం పొందింది.
→ 120 దేశాలు ఈ తీర్మానానికి అనుకూలంగా ఓటు వేయగా, 14 దేశాలు వ్యతిరేకించాయి. 45 దేశాలు ఓటింగ్ కు గైర్హాజరయ్యాయి.
→ భారతో పాటు ఆస్ట్రే: లియా, కెనడా, జర్మనీ, జపాన్, ఉక్రెయిన్, యూకే.. ఓటింగ్ కు దూరంగా ఉన్నాయి.
→
→

భారత్, బంగ్లా సంయుక్తంగా పలు ప్రాజెక్టులకు శ్రీకారం

భారత్, బంగ్లాదేశ్ ప్రధాన మంత్రులు నరేంద్ర. మోదీ, షేక్ హసీనాలు నవంబర్ 1న సంయుక్తంగా పలు ప్రాజెక్టులను ప్రారంభించారు.
→ త్రిపురలోని నిశ్చింతపూర్, గంగాసాగర్ను బంగ్లాదేశ్ కలు పుతూ.. 65 కిలోమీటర్ల ఖుల్నా-మోంగా పోర్ట్ రైల్వే లైన్, బంగ్లాలోని రామా్పూర్లో ఉన్న మైత్రీ సూపర్ థర్మల్ పవర్ ప్లాంట్ ప్రాజెక్టులను నేతలు వర్చువల్ విధానంలో ప్రారంభించారు.
→ అగర్తలా నుంచి బంగ్లాలోని ఆరా వరకు నిర్మించిన రైలు మార్గం ఇరుదేశాల వాణిజ్యాన్ని పెంచుతుందని ఆశిస్తున్నారు.
→ రైలులో అగర్తలా నుంచి ఢాకా మీదుగా కోల్కతా వెళ్లే వారికి ప్రయాణ సమయం భారీగా తగ్గనుంది.
→ 'ఈశాన్య భారతం, బంగ్లాల మధ్య తొలి రైలు మార్గం అగర్తలా - అబ్రా క్రాస్ బోర్డర్ రైల్వేలింక్ను ప్రారంభించడం చరిత్రాత్మకం. అని ప్రారంభోత్సవం సందర్భంగా మోదీ అన్నారు
→
→

ప్రపంచంలోనే ఫిక్ యూనికార్న్ సంస్థలున్న దేశాల్లో భారత్

ప్రపంచంలోనే అత్యధిక ఆర్ధిక సాంకేతిక(ఫిన్టెక్) యూనికార్న్ సంస్థలున్న దేశాల్లో, 2029 ఏడాదికి భారత్ కు మూడో స్థానం దక్కింది.
→ అమెరికా, బ్రిటన్ తొలి రెండు స్థానాల్లో ఉన్నాయి. అమెరికా మొత్తం 134 యూనికార్న్ లను ఈ విభాగంలో కలిగి ఉంది.
→ బ్రిటన్ లో 27 ఫిస్టిక్ యూని కార్న్ లు ఉండగా.. భారత్లో 17 సంస్థలు ఉన్నట్లు అంతర్జా తీయ రీసెర్చ్ సంస్థ స్టాటిస్టా పేర్కొంది.
→

అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష కేంద్రం (ఐఎస్ఎస్) లో ఎలక పిండాల వృద్ధి

అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష కేంద్రం (ఐఎస్ఎస్) లో ఎలుక పిండాలను జపాన్ శాస్త్రవేత్తలు వృద్ధి చేశారు.
→ రోదసిలో మానవుల పునరుత్పత్తి సాధ్యప డుతుందా.. అనే కోణంలో ఈ ప్రయోగానికి శ్రీకారం చుట్టామని వారు పేర్కొన్నారు.
→ 2021 ఆగ స్టులో ఓ రాకెట్ ద్వారా ఐఎస్ఎస్ కు గడ్డకట్టిన స్థితిలో ఉన్న ఎలుక పిండాలను పంపారు.
→ జపాన్ అంతరిక్ష సంస్థ (జాక్సా) బృందం, యమనాశి అడ్వాన్స్డ్ బయో టెక్నాలజీ సెంటర్ కు చెందిన ప్రొఫెసర్ తెరుహికో వకయమా ఆ పరిశోధనలో పాలుపంచుకున్నారు.
→

రికార్డు స్థాయిలో జీఎస్టీ వసూళ్లు

దేశంలో మరోసారి జీఎస్టీ వసూళ్లు భారీగా నమో దయ్యాయి. అక్టోబర్ నెలకు గాను రూ.1.72 లక్షల కోట్లు వసూలయ్యాయి.
→ జీఎస్టీ అమల్లోకి వచ్చిన తర్వాత ఈ ఏడాది ఏప్రిల్లో నమోదైన 1.87 లక్షల కోట్లు అత్యధికం. కాగా తాజా వసూళ్లు రెండో అత్య ధికంగా నిలిచాయి.
→ గతేడాదితో రూ.1.68 లక్షల కోట్లతో పోలిస్తే వసూళ్లు 13 శాతం మేర పెరిగాయి.
→

అన్ని ఆహార ఉత్పత్తులపై క్యూఆర్ కోడ్

ఆహారపదార్థాల ప్యాకింగ్ కవర్లపై క్యూఆర్ కోడ్ ని ముద్రించాలని ఫుడ్ సేఫ్టీ అండ్ స్టాండర్డ్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా నిర్ణయించింది.
→ దృష్టిలోపం ఉన్న వ్యక్తులతో పాటు సామాన్యులకు ఇది ఉప యోగకరంగా ఉంటుందని పేర్కొంది.
→ ఆహార పదా ర్థాలు కొనుగోలు చేసే సమయంలో దాని తయా రీలో వినియోగించిన పదార్థాల గురించి స్పష్టంగా తెలుసుకోవడం అవసరం.
→ అందులోనూ దృష్టి లోపం ఉన్న వారికి ప్యాకింగ్ పై ముద్రించిన సమా చారం అంత స్పష్టంగా కనిపించదు. ఇటువంటి పేర్కొన్నారు.
→ ఇబ్బందులు తలెత్తకుండా పదార్థాల తయారీ దగ్గర నుంచి అందులోని హెచ్చరికల వరకు మొత్తం సమాచారాన్ని అందరికీ అందుబాటులో ఉండేం దుకు క్యూఆర్ కోడ్ని ప్రతి ప్యాకెట్ పై ముద్రించా లని ఎఫ్ఎస్ఎస్ఏఐ సిఫారసు చేసింది.
→ ప్రతి ఆహార పదార్ధంపై క్యూఆర్ కోడ్ను ముద్రించాలి. పోషకాహార వాస్తవాలు, శాకాహారం/మాంసాహార లోగోలు, పదార్థాల జాబితాలు, అలర్జీ కారక సం బంధిత హెచ్చరికలు, తయారు చేసిన తేదీ, ఎక్స్పే యిరీ తేదీ, హెచ్చరికలు, కస్టమర్ కేర్ని ఎలా సంప్ర దించాలో తదితర వివరాలన్నీ అందులో పొందుప రచాలి.
→

'బియాండ్ బెడ్స్ అండ్ బౌండరీస్, ఇం డియన్ స్టూడెంట్ మొబిలిటీ- 2023' నివేదిక

2025 నాటికి 20 లక్షల మంది భారతీయ విద్యార్థులు ఉన్నత చదువుల కోసం విదేశాలకు వెళ్తున్న భారతీయ విద్యార్థుల్లో అత్యధికులు తెలంగాణ/ ఏపీ, పంజాబ్, మహారాష్ట్ర వారే ఉన్నట్లు ఇటీవల విడుదలైన 'బియాండ్ బెడ్స్ అండ్ బౌండరీస్, ఇం డియన్ స్టూడెంట్ మొబిలిటీ- 2023' నివేదిక పేర్కొంది.
→ గతంలో అమెరికా, కెనడా, బ్రిటన్, ఆస్ట్రేలియాల్లో చదవడానికి విద్యార్థులు ఎక్కువగా వెళ్లేవారని.. ఇప్పుడు కొత్తగా జర్మనీ, కిర్గిజ్ స్థాన్, ఐర్లాండ్, సింగపూర్, రష్యా, ఫిలిప్పీన్స్, ఫ్రాన్స్, న్యూజిలాండ్ దేశాల్లోనూ చదివేందుకు ఆసక్తి చూపుతున్నారని తెలిపింది. 2019లో దాదాపు 10.9 లక్షల మంది విదేశాల్లో విద్యనభ్యసించారని.. 2022లో ఆ సంఖ్య 13.24 లక్షలకు చేరినట్లు వెల్ల డించింది. ప్రస్తుతమున్న వృద్ధిరేటు 15 శాతం ఇలాగే కొనసాగితే.. 2025 నాటికి అది 20 లక్షలకు. చేరుతుందని అంచనా వేసింది. మొత్తంగా ఏపీ/ తె లంగాణ, పంజాబ్, మహారాష్ట్రల నుంచి 12.5 శాతం చొప్పున.. గుజరాత్, తమిళనాడు, దిల్లీ/దేశ రాజధాని ప్రాంతం నుంచి 8 శాతం చొప్పున.. కర్ణా టక నుంచి 6 శాతం, ఇతర రాష్ట్రాల నుంచి 33 శాతం మంది విద్యార్థులు ఉన్నత చదువుల కోసం. విదేశాలకు వెళ్తున్నట్లు పేర్కొంది.
→

ఎస్ బీఐ ప్రచారకర్తగా ఎంఎస్ ధోని

దేశంలోని అతిపెద్ద బ్యాంక్, స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా(ఎస్బీఐ) ప్రచారకర్తగా క్రికెట్ దిగ్గజం మహేంద్ర సింగ్ ధోని నియమితులుయ్యారు.
→ ఎస్ బీఐ బ్రాండ్ ప్రచారకర్తగా పలు మార్కెటింగ్, ప్రచార కార్యక్రమాల్లో ధోని కీలక పాత్ర పోషిస్తా రని బ్యాంక్ వెల్లడించింది.
→ ఎస్బీఐ బ్రాండ్ విలు వను తెలియజేసేందుకు ధోనితో భాగస్వామ్యం దోహదపడుతుందని ఎస్బీఐ చైర్మన్ దినేశ్ భారా పేర్కొన్నారు
→

ఐరాస ఏఐ సలహా సంఘంలో ముగ్గురు భారతీయులకు చోటు

కృత్రిమ మేధ (ఏఐ)తో వచ్చే ప్రమాదాలను నివారించి, మానవాళి ప్రగతికి అవసరమైన సల హాలు, సూచనలు ఇవ్వడానికి ఒక సంఘాన్ని నియ మిస్తున్నట్లు ఐక్యరాజ్యసమితి (ఐరాస) ప్రధాన కార్యదర్శి ఆంటోనియో గుటెరస్ ప్రకటించారు.
→ ఈ సంఘంలో ముగ్గురు ప్రముఖ భారతీయ టెక్ నిపు ణులు సభ్యులుగా ఉన్నారు.
→ టెక్నాలజీకి సంబం ధించి ఐరాస ప్రధాన కార్యదర్శి దూత అయిన అమన్ దీప్ సింగ్ గిల్, ఇండియా స్టాక్, హెల్త్ స్టాక్ డిజిటల్ సంస్థల రూపకర్త శరద్ శర్మ, హగింగ్ ఫేస్ ఇండియా ప్రధాన పరిశోధకురాలు నాజ్నీన్ రజనీ చోటు దక్కించుకున్నారు.
→

భారత రాయబారిగా వాణి సర్రాజురావు

ఇటలీలో భారత రాయబారిగా హైదరాబాద్కు చెందిన 1994 బ్యాచ్ ఐఎఫ్ఎస్ అధికారి వాణి సర్రాజురావు నియమితులయ్యారు.
→ ప్రస్తుతం విదే శాంగ శాఖలో అదనపు కార్యదర్శి హోదాలో ఉన్న ఆమెను.. ఇటలీలో రాయబారిగా నియమిస్తూ కేం ద్ర ప్రభుత్వం ఈ మేరకు ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.
→

పారాక్రీడల్లో , 111 పతకాలతో సరికొత్త రికార్డు

ప్రతిష్టాత్మక నాలుగో పారా ఆసియా క్రీడల్లో భారత క్రీడాకారులు చరిత్ర సృష్టించారు.
→ నభూతో నభవిష్యత్ అన్న రీతిలో 111 పతకాలతో భారత క్రీడా యవనికపై అద్భుత ఘట్టాన్ని ఆవిష్కరించి మువ్వన్నెల జెండాను రెపరెపలాడించారు.
→ చైనా లోని హాంగ్ఝౌలో మన అథ్లెట్లు సంచలన ప్రదర్శ నతో పతకాల సంఖ్య వంద మార్క్ దాటింది.
→ ఈసారి రికార్డు స్థాయిలో 29 బంగారు 31 వెండి, 51 కాం స్య పతకాలు నెగ్గడంతో భారత్ ఐదో స్థానంలో నిలిచింది.
→
→

ఆస్ట్రేలియాలో ఎన్ఎండీసీ బంగారు గని

ప్రభుత్వ రంగ ఎన్ఎండీసీ అనుబంధ లెగసీ ఐరన్ ఓర్ లిమిటెడ్, ఆస్ట్రేలియాలో బంగారు గని మౌంట్ సెల్లా గోల్డ్ కార్యకలా పాలు ఆరంభించింది.
→ ఎన్ఎండీసీ తన గనుల కార్యకలాపాలను పసిడి తవ్వకానికి విస్తరించిం దని ఉక్కు మంత్రిత్వ శాఖ తెలిపింది.
→ ఎన్ఎం డీసీ ఆధ్వర్యంలోని తొలి బంగారు గని ఇదేనని పేర్కొంది.
→ పశ్చిమ ఆస్ట్రేలియాలో ఉన్న మౌంట్ సెల్లా గోల్డ్ ప్రాజెక్ట్ కార్యకలాపాలకు_ ఉక్కు మంత్రిత్వ శాఖ కార్యదర్శి నరేంద్ర నాధ్ సిన్హా శ్రీకారం చుట్టారు.
→ ఈ గనిలో ముడి బంగారం తవ్వకాలను సంస్థ కొన్ని వారాల్లో ప్రారంభించే అవకాశముందని అధికారిక వర్గాలు వెల్లడించాయి.
→
→

ఖండాంతర క్షిపణిని పరీక్షించిన రష్యా

అణు వార్ హెడ్ లను మోసుకెళ్లే సామర్థ్యమున్న ఒక ఖండాంతర క్షిపణిని రష్యా విజ యవంతంగా పరీక్షించింది.
→ సరికొత్త అణు జలాం తర్గామి నుంచి ఈ ప్రయోగం జరిగింది.
→ ఉక్రె యిన్ అంశంపై పశ్చిమ దేశాలతో ఉద్రిక్తతలు పెరుగుతున్న తరుణంలో రష్యా ఈ చర్యకు దిగడం గమనార్హం.
→ ఇప్పటికే అణు పరీక్షల నిషేధ ఒప్పందం నుంచి వైదొలుగుతున్నట్లు పుతిన్ ప్రకటించారు.
→ ఈ మేరకు ఒక బిల్లుపై ఇటీవల సంతకం చేశారు. అమెరికాతో సమాన స్థాయిని సాధించడానికి ఇది అవసరమని రష్యా తాజా పరీక్షలో బులావా అనే క్షిపణిని 'ఇంపరేటర్ అలె గ్జాండర్ -3' అనే జలాంత ర్గామి నుంచి ప్రయోగిం చారు.
→ అస్త్రం.. కంచత్కా ప్రాంతంలోని నిర్దేశిత లక్ష్యాన్ని తాకిందని రష్యా రక్షణశాఖ పేర్కొంది.
→ ఇంపరేటర్ అలెగ్జాండర్ -3.. బొరెయ్ తరగతికి చెందిన జలాంతర్గామి. అది 16 బులావా క్షిపణులను మోసుకెళ్లగలదు.
→
→

కొత్త క్రిమినల్ చట్టాల ముసాయిదా నివేదికకు ఆమోదం!

ప్రస్తుత క్రిమినల్ చట్టాల స్థానంలో పార్లమెంటులో కేంద్రం ప్రవేశ పెట్టిన మూడు బిల్లులను పరిశీలిస్తున్న పార్లమెంటరీ స్థాయీ సంఘం.. తమ ముసాయిదా నివేదికను ఆమోదించే అవకాశం ఉంది.
→ అయితే కమిటీలోని విపక్ష సభ్యులు ప్రతిపాదిత చట్టా లను క్షుణ్నంగా అధ్యయనం చేయాలని డిమాండ్ చేస్తున్నాయి.
→ సమాజంలోని అట్ట డుగు వర్గాలకు అండగా నిలబడేలా బలమైన చట్టాలు రూపొందాలంటే తగిన అధ్యయనం అవసరం అని పేర్కొంటున్నాయి.
→ స్వల్పకాలిక రాజకీయ ప్రయోజనాల కోసం.. ఈ బిల్లులను బుల్డోజ్ చేయొద్దంటూ స్థాయీ సంఘం ఛైర్మన్ బ్రిజాలాల్ ను విపక్ష సభ్యులు అభ్యర్థించినట్లు తెలుస్తోంది.
→ భాజపా వర్గాలు మాత్రం నివేదిక ఆమోదం పొందడం ఖాయమని, ఇప్పటికే విస్తృత సంప్రదింపులు జరిగాయని పేర్కొంటున్నాయి.
→ వాస్తవానికి ఈ ముసా యిదా నివేదికను ఆమోదించడానికి గత నెల 27నే కమిటీ సమావేశమైంది.
→ ప్రతిపాదిత చట్టాల అధ్యయనానికి గడువు కావాలని విపక్ష సభ్యుల కోరడంతో ఆ సమావేశంలో ఎలాంటి నిర్ణయమూ తీసుకోలేదు.
→ వలస పాలన క్రిమి నల్ చట్టాలను సవరిస్తూ పార్లమెంటు వర్షా కాల సమావేశాల్లో కేంద్ర హోంమంత్రి అమిత్ షా.. ఐపీసీ, సీఆర్పీసీ -1973, భారతీయ సాక్ష్య చట్టాల స్థానంలో భారతీయ న్యాయసంహిత, భారతీయ నాగరిక సురక్ష సంహిత, భారతీయ సాక్ష్య అధినియమ్ బిల్లులను ప్రవేశపెట్టిన సంగతి తెలిసిందే.
→ తర్వాత ఆ బిల్లులను స్థాయీ సంఘం పరిశీలనకు పార్లమెంటు పంపించింది.
→

వన్డేల్లో శతకాల్లో టాప్-5

కోహ్లి : 49 (277 ఇన్నింగ్స్)
→ సచిన్ : 49 (452 ఇన్నింగ్స్)
→ రోహిత్ : 31 (251 ఇన్నింగ్స్)
→ పాంటింగ్ : 30 (365 ఇన్నింగ్స్)
→ జయసూర్య : 28 (433 ఇన్నింగ్స్)
→

డా.ఎ.నరేంద్రకుమార్ కు జాతీయ స్థాయి అవార్డు

శిశు శస్త్రచికిత్స వైద్య నిపుణులు డా.ఎ. నరేంద్రకుమార్ భారతీయ పీడియా ట్రిక్ సర్జన్ల సంఘం జాతీయస్థాయి అవార్డును అందు కున్నారు.
→ పీడియాట్రిక్ సర్జరీ విభాగంలో విశేష సేవ లకుగాను ఇండియన్ అసోసియేషన్ ఆఫ్ పీడియా ట్రిక్ సర్జన్స్ ఈ అవార్డును మహారాష్ట్రలోని ఔరంగాబాద్ లో జరిగిన ఓ కార్యక్రమంలో అందిం చింది.
→ ప్రస్తుతం ఆయన వనపర్తి జిల్లాలోని గవర్న మెంట్ జనరల్ హాస్పిటల్లో సూపరింటెండెంట్గా విధులు నిర్వర్తిస్తున్నారు.
→ గుంటూరు వైద్య కళాశాలలో 1989లో ఎంఎస్ (జనరల్ సర్జన్) పూర్తి చేసిన డా. నరేంద్రకుమార్.. 1993లో హైదరాబాద్ లోని నిలోఫర్ ఆసుపత్రి పీడియాట్రిక్ సర్జరీ విభాగంలో అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్గా తన కెరీర్ ప్రారంభించారు.
→ 2003లో ప్రొఫెసర్గా, 2009లో హెడ్ ఆఫ్ ది డిపార్ట్మెంట్గా నియమితులయ్యారు.
→ అనంతరం వరంగల్ కాకతీయ వైద్య కళాశాలలో పీడియాట్రిక్ సర్జరీ విభాగం ప్రొఫెసర్గా బదిలీ అయ్యారు.
→ 2013 నుంచి రెండేళ్లు ఎర్రగడ్డలోని ప్రభుత్వ ఛాతీ ఆసుపత్రిలో కార్డియోథొరాసిక్ సర్జరీ విభాగంలో పనిచేశారు.
→ 2021 డిసెం బరులో మెడికల్ ఎడ్యుకేషన్ అదనపు డైరెక్టర్గా నియమితులయ్యారు.
→

సూర్య కాంతం సినీ జీవిత విశేషాలతో రూపొందించిన 'తెలుగింటి అత్తగారు' పుస్తక ఆవిష్కరణ

తెలుగు సినీరంగంలో ప్రత్యామ్నాయం లేని వారిలో అలనాటి మేటి నటీమణి సూర్యకాంతం మొదటి వరుసలో ఉంటారని మాజీ ఉపరాష్ట్రపతి వెంకయ్యనాయుడు పేర్కొన్నారు.
→ చెన్నైలో సూర్యకాంతం శతజయంతి వేడుకలు ఘనంగా జరిగాయి.
→ ముఖ్య అతిథిగా పాల్గొన్న వెంకయ్యనాయుడు ఆమె చిత్రపటానికి నివాళులర్పించారు.
→ సూర్య కాంతం సినీ జీవిత విశేషాలతో రూపొందించిన 'తెలుగింటి అత్తగారు' పుస్తకాన్ని ఆవిష్కరించారు.
→
→

కేంద్ర ముఖ్య సమాచార కమిషనర్ హీరాలాల్ సామరియా

కేంద్ర సమాచార కమిషన్ ముఖ్య కమిషనర్గా 1985 బ్యాచ్ కు చెందిన తెలంగాణ క్యాడర్ మాజీ ఐఏఎస్ అధికారి హీరాలాల్ సామరియా బాధ్యతలు చేపట్టారు.
→ ప్రస్తుతం సమాచార కమిషనర్ హోదాలో ఉన్న ఆయనకు కేంద్ర ప్రభుత్వం పదోన్నతి కల్పించింది.
→ రాష్ట్రపతి ద్రౌపదీ ముర్ము ఆయనతో ప్రమాణ స్వీకారం చేయించారు.
→ ఈ కార్యక్రమంలో ప్రధాని మోదీ, ఉపరాష్ట్రపతి జగదీప్ ధన్ ఖడ్ కూడా పాల్గొన్నారు. సమాచార కమిషన్లలో ఖాళీలపై దాఖలైన ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యం ఇటీవల సుప్రీంకోర్టులో విచారణకు రాగా.. సాధ్యమై నంత త్వరగా పోస్టులు భర్తీ చేయాలని ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ డీవై చంద్రచూడ్ ధర్మాసనం నిర్దేశించింది.
→ ఈ నేపథ్యంలోనే కేంద్రం తాజా నియామకం చేసింది. 1960 సెప్టెంబరు 14న జన్మించిన హీరాలాల్ సామ రియా స్వస్థలం రాజస్థాన్. బీఈ (సివిల్) చేశారు.
→ గతంలో ఉమ్మడి ఆంధ్ర ప్రదేశ్, తర్వాత తెలంగాణల్లో వివిధ హోదాల్లో పనిచేశారు. కొన్నాళ్లు కేంద్ర క్యాడర్ లో పనిచేసి పదవీ విరమణ చేశారు. 2020 నవంబరు 7న కేంద్ర సమాచార కమిషనర్ గా నియమితులై.. ఇప్పుడు పదోన్నతి పొందారు.
→ ఈ బాధ్యతలు చేపడుతున్న తొలి దళిత వ్యక్తిగా హీరాలాల్ గుర్తింపు పొందారు.
→ ఆయన 2025 సెప్టెంబరు 13 వరకూ ఈ పదవిలో ఉంటారు.
→

ఇద్దరు కేంద్ర సమాచార కమిషనర్ల నియామకం

కేంద్ర సమాచార కమిషనర్లుగా సోమవారం ఇద్దరి నియామకం, బాధ్య తల స్వీకారం వెంటవెంటనే జరిగిపోయాయి.
→ వీరిలో భారత్ ఎలక్ట్రానిక్స్ లిమిటెడ్ సీఎండీగా పనిచేసిన ఆనంది రామలింగం, హిమాచల్ ప్రదేశ్ అట విశాఖ హెడ్ ఆఫ్ ఫోర్స్-కం-ప్రిన్సిపల్ చీఫ్ కన్సర్వేటర్గా పనిచేసిన ఇండి యన్ ఫారెస్ట్ సర్వీస్ అధికారి వినోదక్కుమార్ తివారీ ఉన్నారు.
→
→

భారత్ లో పరిస్థితిపై యూఎన్డీపీ నివేదిక

అధికాదాయం ఉన్నప్పటికీ సంపదలో అసమా నతలు ఎక్కువగా ఉన్న దేశాల్లో భారత్ ఉంది.
→ అయితే 2015-16 నుంచి 2019-21 మధ్య దేశంలో తీవ్ర పేదరి కంలో మగ్గుతున్న వారు 25 శాతం నుంచి 15 శాతానికి తగ్గారు.
→ ఈ మేరకు ఐరాస అభివృద్ధి కార్యక్రమం (యూఎన్డీపీ) తాజాగా ఒక నివేదికను వెలువరిం చింది. ఇందులో దీర్ఘకాల వృద్ధిని ప్రస్తావించింది.
→ అస మానతలు, అభివృద్ధి అంశంలో తలెత్తబోయే ఇబ్బంది కర పరిణామాలనూ ఏకరువు పెట్టింది.
→ మానవాభివృద్ధికి ఊతమివ్వడానికి కొత్తగా మార్గదర్శకాలు అవసరమని పేర్కొంది.
→ నివేదికలోని ముఖ్యాంశాలివీ:-
→ 2000 నుంచి 2022 మధ్యలో భారత్లో తలసరి ఆదాయం 442 డాలర్ల నుంచి 2,389 డాలర్లకు పెరి గింది.
→ 2004 నుంచి 2019 మధ్య పేదరిక రేటు 40 శాతం నుంచి 10 శాతానికి తగ్గింది.
→ పేదల ఆకాంక్షలు నెరవేరకపోవడం వల్ల అభద్రత పెరిగిపోయింది. భవిష్యత్లో గందరగోళ పరిస్థితి నెలకొ నవచ్చు. తక్షణం మార్పు దిశగా ప్రయత్నాలు అవసరం.
→ జనాభాలో పేదలు 15 శాతానికి తగ్గినప్పటికీ కొన్ని రాష్ట్రాల్లో సమస్య తీవ్రంగా ఉంది. దేశ జనాభాలో ఆ రాష్ట్రాల వాటా 45 శాతం.
→ అయితే దేశంలోని పేదల్లో మాత్రం 62 శాతం మంది అక్కడే ఉంటున్నారు.
→ ఇంకా అనేక మందికి పేదరికం ముప్పు పొంచి ఉంది. వారు దారిద్ర్యరేఖకు కొంతమేర ఎగువన ఉంటు న్నారు. వారు మళ్లీ పేదరిక కోరల్లో చిక్కుకోవచ్చు.
→ వారిలో మహిళలు, అసంఘటిత రంగ కార్మికులు, అంతర్రాష్ట్ర వలస కూలీలు ఉన్నారు.
→
→

భారత సరికొత్త గైడెడ్ మిసైల్ డిస్ట్రాయర్ ఆవిష్కరణ

యుద్ధ నౌక 'సూరత్'కు సంబంధించిన అధికారిక చిహ్నం ఉన్న ఫలకాన్ని గుజరాత్ ముఖ్యమంత్రి భూపేంద్ర పటేల్ ఆవిష్కరించారు.
→ సూరత్ నగరంలో జరిగిన ఈ కార్యక్రమానికి నౌకాదళాధిపతి అడ్మిరల్ ఆర్. హరికుమార్, సీనియర్ అధికారులు హాజర య్యారు.
→ గుజరాత్లో ఒక నగరం పేరు పెట్టడం, ఆ యుద్ధనౌక ఫలకాన్ని అదే నగరంలో ఆవిష్కరించడం ఇదే మొదటిసారి.
→ ఈ నౌక ఇంకా పూర్తిస్థాయిలో సిద్ధం కాలేదు. ముంబయిలోని మజ్గావ్ డాక్ సంస్థ దీన్ని నిర్మిస్తోంది.
→ వచ్చే ఏడాది ఇది నౌకాదళంలో చేరే అవ కాశం ఉంది. దీని చిహ్నంలో స్థానిక లైట్ హౌస్, అసియా సింహం, కెరటాలు ఉన్నాయి.
→ ఈ యుద్ధనౌ కలో అధునాతన పోరాట సామర్థ్యానికి అవసరమైన అన్నిరకాల సాధనసంపత్తిని ఏర్పాటు చేస్తున్నారు.
→ విశాఖపట్నం' తరగతి కింద నిర్మిస్తున్న నాలుగు డిస్ట్రా యర్ యుద్ధనౌకల్లో ఇది నాలుగోది.
→

సుప్రీంకోర్టుకు ముగ్గురు కొత్త జడ్జీలు

సర్వోన్నత న్యాయస్థాన న్యాయమూర్తి పదవులకు సుప్రీంకోర్టు కొలీ జియం కొత్తగా ముగ్గురి పేర్లను సిఫార్సు చేసింది.
→ ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ డి.వై. చంద్రచూడ్, జస్టిస్ సంజయ్ కిషన్ కౌల్, ఖన్నా, జస్టిస్ బి. ఆర్. గవాయ్, జస్టిస్ సంజీవ్ జస్టిస్ సూర్యకాంత్ లతో కూడిన కొలీజియం సమావేశమై ఈ పేర్లకు పచ్చ జెండా ఊపింది.
→ ఇదివరకు తెలంగాణ. హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి (సీజే) గా పని చేసి ప్రస్తుతం దిల్లీ హైకోర్టు సీజేగా కొనసా గుతున్న జస్టిస్ సతీష్ చంద్ర శర్మ, రాజస్థాన్ హైకోర్టు సీజే జస్టిస్ ఆగస్టీన్ జార్జ్ మసీహ్, గువాహటి హైకోర్టు సీజే జస్టిస్ సందీప్ మెహతా ఈ జాబితాలో ఉన్నారు.
→ జస్టిస్ సతీ షచంద్ర శర్మ 2008 జనవరి 18న మధ్యప్ర దేశ్ హైకోర్టు న్యాయమూర్తిగా నియమితుల య్యారు.
→ 2021 అక్టోబరు 11న తెలంగాణ హైకోర్టు సీజేగా పదోన్నతి పొందారు. 2022 జూన్ 28న దిల్లీ హైకోర్టుకు బదిలీ అయ్యారు.
→ న్యాయమూర్తిగా 13 ఏళ్లు. ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా 2 ఏళ్లకు పైగా పనిచేసిన అనుభవం ఉంది.
→ జస్టిస్ ఎ.జి. మసీహ్ 2008 జులై 10న పంజాబ్, హరియాణా హైకోర్టు న్యాయమూ ర్తిగా నియమితులయ్యారు.
→ 2023 మే 30న రాజస్థాన్ హైకోర్టు సీజేగా పదోన్నతి పొందారు.
→ ప్రస్తుతం పంజాబ్, హరియాణా హైకోర్టు నుంచి ఇద్దరు న్యాయమూర్తులు సుప్రీంకోర్టుకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నప్పటికీ మైనార్టీ వర్గానికి చెందిన ఈయన పేరును కొలీజియం పరిగణనలోకి తీసుకుంది.
→ జస్టిస్ సందీప్ మెహతా 2011 మే 30న రాజ స్థాన్ హైకోర్టు న్యాయమూర్తిగా నియమితుల య్యారు.
→ 2023 ఫిబ్రవరి 15న సీజేగా పదోన్న తిపై గువాహటి హై కోర్టుకు వెళ్లారు. ప్రస్తుతం సుప్రీంకోర్టులో రాజస్థాన్ హైకోర్టుకు ప్రాతినిధ్యం లేదన్న కారణంతో కొలీజియం ఆయన పేరును పరిగణనలోకి తీసుకుంది.
→ ప్రధాన న్యాయమూ ర్తితో సహా 34 మంది జడ్జీలు సుప్రీంకోర్టులో ఉండాలి. ప్రస్తుతం 31 మంది ఉన్నారు.
→ ఈ ముగ్గురి పేర్లకు కేంద్ర ప్రభుత్వం ఆమోదముద్ర హైకోర్టు పరంగా ఒకటో స్థానంలో ఉన్నారు. వేస్తే మొత్తం సంఖ్య 34కి చేరుతుంది.
→

క్యాన్సర్ చికిత్సకు సరికొత్త ఎక్స్ రే డిటెక్టర్

క్యాన్సర్ చికిత్సను మరింత సులభతరం చేసే ఒక కొత్త ఎక్స్ రే డిటెక్టర్ ను బ్రిటన్లోని సర్రే విశ్వవిద్యా లయ పరిశోధకులు అభివృద్ధి చేశారు.
→ చౌకైన, సులు వుగా నిర్వహించడానికి వీలైన ఈ పరిజ్ఞానం విమానా శ్రయాల్లో మెరుగైన స్కానర్ల ఏర్పాటుకు వీలు కల్పిస్తుం దని వారు తెలిపారు.
→ ప్రస్తుతమున్న ఎక్స్ డిటెక్టర్లు బరువైన, దృఢ పదార్థాలతో తయారవుతున్నాయి. పైగా అవి విద్యుత్ను ఎక్కువగా వినియోగిస్తాయి.
→ వాటి ఖరీదు కూడా ఎక్కువే. హైడ్రోజన్, కార్బన్ తో తయా రయ్యే ఆర్గానిక్ సెమీకండక్టర్లతో ఈ ఇబ్బందులు దూర మవుతాయి.
→ వాటి నిర్వహణ చాలా సులువుగా ఉంటుంది. అయితే విస్పష్ట చిత్రాలను అందించే విష యంలో అవి సంప్రదాయ డిటెక్టర్లకు సాటిరావడంలేదు.
→ ఈ సమస్యను పరిష్కరించడానికి శాస్త్రవేత్తలు ఆర్గానిక్ సెమీ కండక్టర్లకు కొన్ని పదార్థాలను జోడించారు.
→ ఫలితంగా చౌకలో ఎక్స్రే డిటెక్టర్ సిద్ధమైంది. ఎక్స్ రేలు తాకినప్పుడు ఈ డిటెక్టర్.. మానవ కణజాలంలా వ్యవ హరిస్తుంది.
→ అందువల్ల రేడియోధార్మిక ప్రభావాన్ని అప్పటికప్పుడే కొలిచేందుకు వీలవుతుందని పరిశోధనకు నేతృత్వం వహించిన ప్రబోధి నానాయక్కర తెలిపారు.
→ ప్రస్తుత పరిజ్ఞానంలో ఈ వెసులుబాటు లేదన్నారు. స్కాన్ చేయాల్సిన వస్తువుకు తగ్గట్టు తాజా డిటెక్టర్ను తీర్చిదిద్దవచ్చు.
→ దీనివల్ల క్యాన్సర్ రోగులపై నిర్వహించే స్క్రీనింగ్లో కచ్చితత్వం పెరుగుతుంది.
→ అంతిమంగా దీనివల్ల రేడియోథెరపీ, మమోగ్రఫీ వంటి పరీక్షలు సురక్షితంగా నిర్వహించడానికి కొత్త విధానాలు అందు బాటులోకి వస్తాయని పరిశోధకులు అంటున్నారు.
→ కాగా ఈ పరిజ్ఞానాన్ని విమానాశ్రయాల్లో భద్రతా స్కానర్ల లోనూ ఉపయోగించవచ్చు. చరిత్రాత్మక కళాఖండాల స్కానింగూ వాడొచ్చు.
→

లీప్ ప్రోగ్రాము ప్రారంభించిన ఎస్ టీపీఐ

ప్రభుత్వ రంగ సాఫ్ట్వేర్ టెక్నాలజీ పార్క్స్ ఆఫ్ ఇండియా (ఎన్డీపీఐ) అంకురాలకు నిధుల సాయం చేసేందుకు లీప్ (లాంచ్ ప్యాడ్ ఫర్ టెక్ ఎంటర్ ప్రెన్యూర్స్ టూవార్డ్స్ యాక్సెలరే టెడ గ్రోత్ అండ్ పయనీరింగ్ అహైడ్) ప్రోగ్రా మ్ను ప్రారంభించింది. ఈ కార్యక్రమం కింద దర ఖాస్తులను ఆహ్వానించింది. వెంచర్ క్యాపిటలి స్టులు, ఇతర ప్రైవేటు పెట్టుబడిదార్ల సహకారంతో ఎంటర్ ప్రెన్యూర్లకు నిధులు సమకూరుస్తామని ఎస్టీపీఐ డైరెక్టర్ జనరల్ అరవింద్ కుమార్ వెల్లడించారు.
→ లీప్ ప్రోగ్రామ్ కింద ఎస్ఓటీపీఐ ఈ ఏడాది 75 అంకురాలను ఎంపిక చేయనుంది.
→ వెంచర్ క్యాపిటల్ సంస్థలు, ఏంజెల్ ఇన్వెస్టర్ల సహకారంతో ఒక్కో అంకురానికి రూ.కోటి వరకు నిధులు సమకూరుస్తుంది.
→ 'ఇప్పటికే మేము ఎన్టీఐఎస్ (నెక్స్ట్ జనరేషన్ ఇంక్యుబేషన్ స్కీం) ద్వారా రూ.25 లక్షలు పెట్టుబడి పెట్టాం.
→ మా దగ్గర ఉన్న మొత్తం నిధి నుంచి సుమారు 100 అంకురాల్లో పెట్టుబడి పెట్టాం.
→ లీప్ ద్వారా 100 అంకురాలకు నిధుల సాయం చేయనున్నామ'ని అరవింద్ తెలిపారు.
→ భువనేశ్వర్, చండీగఢ్, విజ యవాడ వంటి నగరాల్లోని ఎంటర్ ప్రెన్యూర్లు తమ వ్యాపార వృద్ధికి తమ నగరాన్ని విడిచిపెట్ట కుండానే, భిన్న ఆలోచనతో ముందుకొస్తే నిధులు సాయం చేస్తామని ఎస్ పీఐ తెలిపింది.
→ పరి శ్రమ ప్రోత్సాహక, అంతర్గత వాణిజ్య విభాగం (డీపీఐఐటీ) కింద నమోదైన అంకురాలు, బాహ్య పెట్టుబడిదార్ల నుంచి కనీసం రూ.25 లక్షల నిధులు సమీకరించి ఉంటే, లీప్ ప్రోగ్రామ్కు దర ఖాస్తు చేసుకునేందుకు అర్హత సాధిస్తారు.
→ ఎంపిక చేసిన అంకురాల్లో వెంచర్ క్యాపిటలిస్టులు రూ.50 లక్షల వరకు పెట్టుబడి పెట్టేందుకు సిద్ధంగా ఉన్నారని అరవింద్ కుమార్ వివరిం చారు.
→ ఎన్టీఐఎస్ నుంచి లీప్ ప్రోగ్రామ్ కోసం ఎన్డీపీఐ రూ.15 కోట్లు కేటాయించింది.
→ 300 అంకురాల వరకు మద్దతు ఇచ్చేందుకు ప్రభుత్వం ఎస్ టీపీఐకి రూ.95 కోట్లు కేటాయించింది.
→ వీటిలో ఇప్పటికే 100 అంకురాల్లో రూ.25 లక్షల చొప్పున పెట్టుబడి పెట్టింది.
→

2023-2027 మధ్య భారత్ వృద్ధి జూమ్

భారత్ మధ్య కాలిక స్థూల దేశీయోత్పత్తి
→ (జీడీపీ) వృద్ధి రేటు అంచనాలను రేటింగ్ దిగ్గజం- ఫిచ్ 70 బేసిస్ పాయింట్లు (100 బేసిస్ పాయింట్లు ఒకశాతం) పెంచింది.
→ దీనితో ఈ రేటు 5.5 శాతం నుంచి 6.2 శాతానికి చేరింది. 2023 నుండి 2027 వరకు మధ్యకాలంగా ఫిచ్ నిర్వచించింది.
→ ఉపాధి అవకాశాలు మెరుగుపడ్డం, పని చేసే వయస్సులో ఉన్న జనాభా అంచనాలో స్వల్ప పెరుగుదల తమ తాజా అప్గ్రేడు కారణమని పేర్కొంది.
→
→ ఫిచ్ తాజా అంచనాల్లో కొన్ని ముఖ్యాంశాలను పరిశీలిస్తే :-
→ కరోనా కాలంలో భారత్లో భారీగా పడిపోయిన ఉపాధి అవకాశాలు దేశంలో వేగంగా రికవరీ అవుతున్నట్లు తెలిపింది.
→ మహమ్మారి నాటి కాలంలో పోల్చితే కార్మిక సరఫరా వృద్ధి రేటు పెరిగినప్పటికీ, 2019 స్థాయి నాటికన్నా తక్కువ గానే ఉంది.
→ 2000 సంవత్సరం ప్రారంభంలో నమోదయిన స్థాయిలకంటే కూడా తక్కువే. ముఖ్యంగా మహిళల్లో ఉపాధి అవకాశాల రేటు రేటు చాలా తక్కువగా ఉంది.
→ భారత్ లో పాటు బ్రెజిల్, మెక్సికో, ఇండోనే ఇయా, పోలాండ్, టర్కీ వృద్ధి రేట్ల అంచనా పెరి గింది.
→ అయితే భారత్ కన్నా తక్కువగా 0.2 శాతం మాత్రమే బ్రెజిల్ టర్కీ, ఇండోనేషియా వృద్ధి రేటు అంచనాలకు ఎగశాయి.
→ 10 వర్ధమాన ఆర్థిక వ్యవస్థల మధ్యకాలిక వృ ద్ధిని 4 శాతంగా అంచనా వేసింది.
→ ఇది మును పటి అంచనా కంటే 30 బేసిస్ పాయింట్లు (ఇం తక్రితం అంచనా 4.3 శాతం) తక్కువ.
→ చైనా వృ ద్ధి అంచనాలో 0.7 శాతం పాయింట్ల కోత వల్ల ప్రధానంగా ఈ పరిస్థితి నెలకొంది.
→ దీనితో చైనా ఎకానమీ సగటు వృద్ధి రేటు 5.3 శాతం నుంచి 4.6 శాతానికి తగ్గింది.
→ ఇటీవలి సంవత్స రాలలో చైనా వృద్ధి బాగా మందగించింది.
→ రియ ల్టీ రంగంలో క్షీణత మొత్తం పెట్టుబడుల ఆవుట్లుకు దెబ్బతీసింది.
→ రష్యా వృద్ధి రేటును ఈ కాలంలో చైనా 80 బేసిస్ పాయింట్లు తగ్గించింది.
→ దీనితో ఆ దేశం వృద్ధి రేటు మధ్య కాలికంగా 80 బేసిస్ పాయింట్లు గానే (ఒక శాతం కన్నా తక్కువ) ఉంటుంది.
→ 2023-24లో 6.3 శాతం కాగా, భారత్ స్థూల దేశీయోత్పత్తి 2023-24 ఆర్థిక సంవత్సరంలో 6.3 శాతమన్న తన అంచనాలను రేటింగ్ దిగ్గజం- ఫిచ్ పునరుద్ఘాటించింది.
→ 2024-25లో వృద్ధి రేటు 6.5 శాతమని అంచనావేస్తున్నట్లు తెలిపింది.
→ ఎల్నీనో ప్రభావంతో ద్రవ్యోల్బణం 6 శాతం పైనే కొనసాగే అవకాశం ఉందని ఫిచ్ అభిప్రాయపడింది .
→

నాలుగేండ్ల తర్వాత ఢిల్లీలో మళ్లీ 'సరి బేసి’

ఢిల్లీలో వాయు కాలుష్యం ప్రమాదకర స్థాయికి చేరిన నేపథ్యంలో ఆప్ సర్కారు కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది.
→ పొల్యూషన్ను కంట్రోల్ చేసేందుకు మళ్లీ సరి బేసి విధానాన్ని అమలుచేయాలని డిసైడ్ అయింది.
→ దాదాపు నాలుగేండ్ల తర్వాత వెహికల్స్ రాకపోకలపై ఆంక్షలు విధించనుంది.
→ "దీపావళి తర్వాత ఢిల్లీలో ఈ నెల 13 నుంచి 20వ తేదీ మ్యాచ్లు వరకు సరి బేసి విధానం అమల్లోకి వస్తుంది. దీన్ని కాలిస్తే పొడిగించాలా? వద్దా? అనేది 20వ తేదీ తర్వాత ఉందని నిర్ణయిస్తాం" అని ఢిల్లీ పర్యావరణ మంత్రి గోపాల్ క్లాసులను రాయ్ ప్రకటించారు.
→ రవాణా శాఖతో చర్చించిన పరీక్షలకు తర్వాత.. మినహాయింపులు సహా ఇతర పూర్తి వివ రాలను వెల్లడిస్తామని చెప్పారు
→ వాయు కాలుష్య ప్రభుత్వం నియంత్రణ కోసం.. గ్రేడెడ్ రెస్పాన్స్ యాక్షన్ ప్లాన్ చివరి దశ కింద నిర్దేశించిన కఠిన ఆంక్షలను ఎక్కువగా అమలు చేయాలని ఆదేశాలు జారీ చేశామన్నారు.
→ ఏడో ప్రభుత్వ, ప్రైవేటు ఆఫీసుల్లో 50% సిబ్బంది ఇంటి నుంచే పనికి సంబంధించిన నిర్ణయాన్ని దీపావళి వీధులను తర్వాత తీసుకుంటామని చెప్పారు.
→ ఢిల్లీలో తొలిసారిగా 2016లో సరి బేసి విధానాన్ని ప్రారంభించారు. ఢిల్లీలో ఈ రూల్ అమలు చేయడం ఇది నాలుగో సారి.
→ ఇందులో భాగంగా.. సరి, బేసి .. నంబర్ ప్లేట్ల ఆధారంగా కార్లు, ఇతర వాహనాలు రోడ్లపైకి వచ్చేలా ఆంక్షలు విధి స్తారు.
→ అంటే వెహికల్ నంబర్ల ఆధారంగా కేటాయించిన రోజుల్లోనే బండ్లు తిరిగేం దుకు పర్మిషన్ ఉంటుంది.
→ నంబర్ ప్లేట్ లో చివర్లో సరి సంఖ్య ఉన్న వాహనాలు ఒక రోజున, బేసి సంఖ్య ఉన్న వాహనాలు మరో రోజున రోడ్లపైకి రావాలి.
→ ఈ టైంలో పబ్లిక్ ట్రాన్స్పోర్ట్, కార్ పూలింగ్ ద్వారా ప్రయాణాలు చేయవచ్చు. తద్వారా వాహనాల రద్దీ తగ్గి, గాలి కాలుష్యం కూడా తగ్గే అవకాశం ఉంది.
→

ఇంటర్నేషనల్ క్రికెట్లో తొలి టైమ్ ఔట్

శ్రీలంక ఇన్నింగ్స్ సందర్భంగా అనూహ్య సంఘటన చోటు చేసుకుంది.
→ ఇంటర్నేషనల్ క్రికెట్ చరిత్రలోనే తొలిసారి టైమ్ ఔట్ గా లంక వెటరన్ బ్యాటర్ ఏంజెలో మాథ్యూస్ పెవిలియన్ చేరాడు.
→ షకీబ్ వేసిన 25వ ఓవర్ రెండో బంతికి సమరవిక్రమ ఔట్ అయిన తర్వాత క్రీజులోకి వచ్చిన మాథ్యూస్ హెల్మెట్ స్ట్రాప్ ఊడిపోవడంతో మరో హెల్మెట్ తప్పించుకున్నాడు.
→ కొత్తగా క్రీజులోకి వచ్చిన బ్యాటర్ రెండు నిమిషాల్లో బాల్ను ఎదుర్కొనేందుకు రెడీగా ఉండాలి.
→ అప్పటికి రెండు నిమిషాలు దాటి పోవడంతో బంగ్లా కెప్టెన్ షకీబ్ టైమ్ ఔట్ కోసం అప్పీల్ చేయగా అంపైర్లు ఔటి చ్చారు.
→ అసహనానికి గురైన మాథ్యూస్ హెల్మెట్ స్ట్రాప్ ఊడిపోయిన విషయం చెబుతూ అంపైర్లు, షకీబ్ తో వాదనకు దిగాడు.
→ బంగ్లా తన అప్పీల్ను వెనక్కి తీసుకుంటే నాటౌట్ ఇస్తామని అంపైర్లు చెప్పారు.
→ బంగ్లా విశ్రా చేసుకోకపోవడంతో ఐసీసీ రూల్ 40.1.1 ప్రకారం అంపైర్లు మాథ్యూ సన్ను టైమ్ ఔట్ గా ప్రకటించారు.
→

పంజాబ్ తొలిసారి ముస్తాక్ అలీ ట్రోఫీ సొంతం

తొలిసారి సయ్యద్ ముస్తాక్ అలీ టీ20 ట్రోఫీని సొంతం చేసుకుంది. పరుగుల వరద పారిన ఫైనల్లో పంజాబ్ 20 పరుగుల తేడాతో బరోడాపై గెలిచింది.
→ 'మ్యాన్ ఆఫ్ ద మ్యాచ్ అన్మోల్ ప్రీత్ సింగ్ (113; 61 బంతుల్లో 10x4, 6x6) మెరుపు శతకం సాధించడంతో మొదట పంజాబ్ 20 ఓవర్లలో 4 వికెట్లకు 223 పరుగులు చేసింది.
→ నేహాల్ వథెరా (61 నాటౌట్; 27 బంతుల్లో 6x4, 4x6) కూడా చెలరేగాడు.
→ ఛేదనలో గట్టిగా పోరాడిన బరోడా చివరకు 20 ఓవర్లలో 7 వికెట్లకు 203 పరు గులకే పరిమితమైంది.
→ అభిమన్యు సింగ్ (61; 42 బంతుల్లో 3x4, 46), నినాద్ (47; 22 బంతుల్లో 5x4, 3x6), కెప్టెన్ కృనాల్ పాండ్య (45; 32 బంతుల్లో 3x4, 1x6) రాణించారు.
→ 19వ ఓవర్లో మూడు వికెట్లు పడగొట్టిన అర్షదీప్ సింగ్ (4/23) పంజాబ్ విజయంలో కీలక పాత్ర పోషించాడు.
→ గతంలో నాలుగుసార్లు ఈ టోర్నీలో ఫైనల్ చేరిన పంజాబ్.. ఎట్టకేలకు టైటిల్ దక్కించుకుంది.
→

ఆర్బీఐకి ప్రతిష్టాత్మక 'ఛేంజ్మేకర్ ఆఫ్ ది ఇయర్' అవార్డు

అంతర్జాతీయంగా క్లిష్ట పరిస్థితుల్లోనూ భారత్ ఆర్థిక వ్యవస్థ పటిష్టతకు తన వంతు కృషి చేస్తున్న రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఆర్బీఐ) ప్రతిష్టాత్మక ' ఛేంజ్ మేకర్ ఆఫ్ ది ఇయర్' టైటి ల్ ను గెలుచుకుంది.
→ ది హిందూ బిజినెస్లైన్ ఛాం జేమేకర్ అవార్డ్ 2023కు సంబంధించి గవర్నర్ శక్తికాంత్స్ నేతృత్వంలోని ఆర్బీఐ ఈ గుర్తిం పును పొందినట్లు ఒక ప్రకటన వెలువడింది.
→ ఆరు కేటగిరీను ఛేంజ్ మేకర్ అవార్డులకు ఎంపిక చేయడం జరిగింది.
→ చేంజ్ మేకర్ ఆఫ్ ది ఇయ ర్ తో పాటు ఐకానిక్ చేంజ్ మేకర్ ఆఫ్ ది ఇయర్, ఛేంజ్ మేకర్ - సోషల్ ట్రాన్స్ఫర్మేషన్, ఛేంజ్ మేకర్ - డిజిటల్ ట్రాన్స్ఫర్మేషన్, ఛేంజ్ మేకర్ - ఫైనాన్షియల్ ట్రాన్స్ఫర్మేషన్, యంగ్ ఛేంజ్మే కర్స్ అవార్డులు వీటిలో ఉన్నాయి.
→ డెయిరీ సంస్థ అమూలు ఐకానిక్ ఛేంజ్ మేకర్ గుర్తింపు లభిం చింది.
→ హెర్కీ వ్యవస్థాపకుడు నేహా బగారియా, ఎడ్యుకేట్ గరల్స్ వ్యవస్థాపకురాలు సఫీనా హుస్సేనక్కు 'ఛేంజ్ మేకర్ - సోషల్ ట్రాన్స్ఫర్మేష న్' అవార్డు లభించింది.
→ స్టెలాప్స్ టెక్నాలజీస్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్కు ఛేంజ్మేకర్- డిజిటల్ ట్రాన్స్ఫార్మేషన్ గుర్తింపు లభించింది.
→ ప్రధాన మంత్రి జన్ ధన్ యోజన 'ఛేంజ్ మేకర్ - ఫైనా న్షియల్ ట్రాన్స్ఫర్మేషన్' అవార్డు పొందింది.
→ టెక్ ఎడ్యుకేషన్, మెటల్ హెల్త్ ఎవేర్నెస్లో విశేష కృ షి సల్పిన శ్రీనిధి ఆర్ఎస్ కు 'యంగ్ ఛేంజ్మేకర్' గుర్తింపు లభించింది.
→
→

కృత్రిమ వర్షాలతో దిల్లీలో వాయు కాలుష్యానికి చెక్!

దేశ రాజధాని దిల్లీ, పరిసర ప్రాంతాలను ఉక్కిరిబిక్కిరి చేస్తున్న వాయు కాలుష్యానికి కృత్రిమ వర్షాలతో కళ్లెం వేసేందుకు ఐఐటీ-కాన్పుర్ సిద్ధ మైంది.
→ ఇందుకు అవసరమైన సాంకేతికతను అభి వృద్ధి చేసింది. ఈ ఏడాది జులైలోనే కృత్రిమ వర్షా లకు సంబంధించిన ప్రయోగాలను పరిశోధకులు
→ పూర్తి చేశారు. కృత్రిమ వర్షాలకు సంబంధించిన పరిజ్ఞానాన్ని అభివృద్ధి చేయడానికి ఐఐటీ కాన్పూర్ బృందం ఐదేళ్లు కష్టపడింది.
→ విమానం ద్వారా రసాయనాలను మేఘాలలో చల్లి.. సంబంధిత ప్రాంతంలో వర్షాలు కురిపించేందుకు ప్రయత్ని స్తారు.
→ అమెరికా, చైనా, యూఏఈ వంటి దేశాలు నీటి కొరత ఎదురై నప్పుడు ఇలానే చేస్తున్నాయి. దిల్లీలో వాయు కాలుష్యాన్ని తగ్గించేందుకు కృత్రిమ వర్షాలు కురిపించాలని ఇప్పుడు ప్రభుత్వం, నిపుణులు భావిస్తు న్నారు.
→

ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం నాటి ఒప్పందం నుంచి రష్యా బయటకు

ప్రచ్ఛన్న యుద్ధ కాలం నాటి ఓ కీలక ఒప్పందం నుంచి రష్యా అధికారికంగా బయటకొచ్చింది.
→ దీనికి సంబంధించిన ప్రక్రియ అంతా పూర్తయిందని ఆ దేశ విదేశీ వ్యవహారాలశాఖ వెల్లడించింది.
→ ఆ ఒప్పందం నుంచి వైదొలుగుతామని ఎనిమిదేళ్ల క్రితమే రష్యా ప్రకటించడం గమనార్హం.
→ ఐరోపాలో సంప్రదాయ సాయుధ దళాల ఒడంబడిక నుంచి వైదొల గేందుకు అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్ పుతిన్ ప్రతిపాదించిన బిల్లుకు రష్యా పార్లమెంటు ఉభయసభలు ఇప్పటికే ఆమోదం తెలిపాయి.
→ దానిపై పుతిన్ ఈ ఏడాది మేలో సంతకం చేశారు. ప్రచ్ఛన్న యుద్ధ సమయంలో అమెరికా ఆధ్వర్యంలోని 'నాటో', అప్పటి సోవియట్ యూనియన్ నేతృత్వంలోని 'వార్సా ఒప్పందం'లోని దేశాల మధ్య 'ఐరో పాలో సంప్రదాయ సాయుధ దళాల ఒప్పందం' కుదిరింది.
→ 1990 నవంబరులో ఫ్రాన్స్ రాజధాని పారిస్ లో 22 దేశాలు దీనిపై సంతకాలు చేశాయి.
→ ఇందులో నాటోకు చెందిన 16 దేశాలు, అప్పటి వార్సా కూటమికి చెందిన ఆరు దేశాలు ఉన్నాయి.
→ ప్రత్యర్థి దేశాలు తమ పరస్పర సరిహద్దుల వద్ద, సమీపంలో ఆయుధ సంపత్తి మోహ రింపును నియంత్రించే లక్ష్యంతో ఈ ఒప్పందం కుది రింది.
→ రెండేళ్ల తర్వాత ఇది అమల్లోకి వచ్చింది. అయితే.. కొన్నేళ్లుగా ఇది నిలిచిపోయింది.
→ ఈ ఒప్పం దంలో భాగస్వామ్యాన్ని 2007లో రష్యా ఉపసంహరించు కుంది. అలాగే దానిని నుంచి బయటకు వచ్చేస్తా మంటూ 2015లో ప్రకటించింది.
→ తాజా పరిణామం నేప ధ్యంలో ఈ కీలక ఒప్పందాన్ని నిలిపివేస్తున్నట్లు మంగళ వారం నాటో కూటమి ప్రకటించింది.
→ ఈ క్రమంలో ఆ ఒడంబడికపై సంతకాలు చేసిన దేశాలన్నీ ఇకపై దానికి కట్టుబడి ఉండాల్సిన అవసరం లేదని తెలిపింది.
→ ఈ నేప థ్యంలో ఐరోపాలో ఆయుధ నియంత్రణ ఒప్పందాల భవి ష్యత్తుపై నీలినీడలు కమ్ముకున్నాయి.
→

సౌరజ్వాలను క్లిక్ మనిపించిన ఆదిత్య-ఎల్1

సూర్యుడిపై లోతైన పరిశోధ నల కోసం భారత్ ప్రయో గించిన ఆదిత్య- ఎల్1 వ్యోమనౌక తొలిసారిగా సౌర జ్వాలలకు సంబంధించిన హై ఎనర్జీ ఎక్స్రే చిత్రాన్ని క్లిక్ మనిపించింది.
→ వ్యోమనౌకలోని 'హై ఎనర్జీ ఎల్1 ఆర్బిటింగ్ ఎక్స్ స్పెక్ట్రోమీటర్ (హెచ్ఐస్ఈఎల్1ఓఎస్) ఘనత ఈ సాధించింది.
→ ఈ మేరకు అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (ఇస్రో) ఒక ప్రకటన చేసింది. సౌర వాతావరణం అకస్మాత్తుగా ప్రకాశవంతం కావడాన్ని జ్వాలగా పేర్కొంటారు.
→ హెచ్ఎల్ ఓఎస్ను గత నెల 27న ఇస్రో ఆన్ చేసింది. ప్రస్తుతం ఈ పరి కరాన్ని పూర్తిస్థాయి పరిశీలనలకు సిద్ధం చేస్తున్నారు.
→ ఇది సూర్యుడికి సంబంధించిన హై ఎనర్జీ ఎక్స్రే చర్య లను శరవేగంగా పరిశీలించి, అధిక రిజల్యూషన్లో చిత్రాలను అందిస్తుంది.
→ తాజాగా అది సౌర జ్వాల లకు సంబంధించిన ఇంపల్సివ్ దశను నమోదు చేసింది.
→ దీని ద్వారా.. సూర్యుడిలో విస్ఫోటక శక్తి విడుదల, ఎలక్ట్రాన్ త్వరణం గురించి మరిన్ని వివరా లను అందుబాటులోకి తీసుకురావొచ్చు.
→ ఈ పరిక రాన్ని బెంగళూరులో ఇస్రోకు చెందిన స్పేస్ ఆస్ట్రో నమీ గ్రూప్ అభివృద్ధి చేసింది.
→
→

ప్రళయ్' పరీక్ష విజయవంతం

ఉపరితలం నుంచి ఉపరితలం పైనున్న లక్ష్యాలను ఛేదించే స్వల్పశ్రేణి బాలిస్టిక్ క్షిపణి 'ప్రళయ్' ను భారత్ విజయవంతంగా పరీక్షిం చింది.
→ ఒడిశా తీరానికి చేరువలోని అబ్దుల్ కలాం దీవి నుంచి ఉదయం 9.50 గంటలకు ఈ ప్రయోగం జరి గింది.
→ ఈ క్షిపణి గమనాన్ని తీరం వెంబడి ఉన్న ట్రాకింగ్ పరికరాలు నిశితంగా గమనించాయి.
→ ప్రయో గానికి సంబంధించిన అన్ని లక్ష్యాలూ నెరవేరాయని అధికారులు తెలిపారు.
→ ప్రళయ్.. 350 నుంచి 500 కిలోమీటర్ల దూరంలోని లక్ష్యాలను ఛేదించగలదు.
→ 500- 1,000 కిలోల పేలోడ్ను మోసుకెళ్లగలదు. ఘన ఇంధనంతో పనిచేస్తుంది.
→ చైనా, పాకిస్థాన్ వెంబడి సరి హద్దుల్లో మోహరించడం కోసం దీన్ని ప్రత్యేకంగా రక్షణ పరిశోధన, అభివృద్ధి సంస్థ (డీఆర్డీవో) రూపొందిం చింది.
→ ప్రస్తుతం ఉక్రెయిన్ యుద్ధంలో రష్యా ప్రయోగి స్తున్న 'ఇస్కాండర్' క్షిపణి తరహాలో ఇది ఉంటుంది.
→

బేరియం ఉన్న బాణసంచాపై నిషేధం

బేరియం కలిసి ఉన్న సంప్రదాయ రకాల బాణసంచా కాల్చడాన్ని నిషేధిస్తూ 2018లో ఇచ్చిన ఉత్తర్వు.. ఢిల్లీ ఎన్సీఆర్ ప్రాంతానికి మాత్రమే కాకుండా అన్ని రాష్ట్రాలకూ వర్తిస్తుందని సుప్రీంకోర్టు స్పష్టంచేసింది.
→ దీపావళి బాణసంచా విషయంలో ఇదివరకు ఇచ్చిన ఆదేశాలను పాటించాలని రాజస్థాన్ సర్కారును ఆదేశించింది.
→ "బాణసంచా దుష్ప్రభావాల గురించి సామాన్య ప్రజల్లో చైతన్యం తీసుకురావడం కీలకం.
→ ప్రస్తుత రోజుల్లో పిల్లల కంటే పెద్ద వారే బాణసంచా కాలుస్తుండడం విచారకరం.
→ కాలుష్యం, పర్యావరణ పరిరక్షణ అనేవి న్యాయస్థానాలు చూసుకోవాల్సిన విధి అనేది తప్పుడు భావన.
→ వాయు, ధ్వని కాలుష్యాలకు అడ్డుకట్ట వేయడం ప్రతిఒక్కరి కర్తవ్యం" అని జస్టిస్ ఎ. ఎస్.బోపన్న, జస్టిస్ ఎం. ఎం. సుందరేశ్ ధర్మాసనం పేర్కొంది.
→ కాలుష్య నియంత్రణ చర్యలు చేపట్టేలా రాజస్థాన్ ప్రభుత్వాన్ని ఆదేశించాలని కోరుతూ దాఖలైన పిటిషన్పై ధర్మాసనం విచారణ జరిపింది.
→

అవినీతి ఆరోపణలతో పోర్చుగల్ ప్రధాని రాజీనామా

అవినీతి ఆరోపణల కారణంగా పోర్చుగల్ ప్రధాని ఆంటోనియో కోస్టా మంగళవారం రాజీనామా చేశారు.
→ తనపై అవినీతి ఆరోపణలు రావడంతో ఆశ్చ ర్యానికి గురయ్యానని, అయినప్పటికీ విచారణకు సహ కరిస్తానని ఆయన చెప్పారు.
→ దేశాధ్య క్షుడు మార్సెలో రెబెలో డిసౌసాను కలిసిన అనంతరం తన రాజీనామా నిర్ణయాన్ని 62 ఏళ్ల ఆంటోనియో కోస్టా వెలువరించారు.
→ పోర్చుగల్ లో లిథియం మైనింగ్, హైడ్రోజన్ ప్రాజెక్టుల నిర్వహణలో అక్రమాలకు సంబం ధించిన విచారణలు జరుగుతున్న నేపథ్యంలో కోస్టా ప్రభుత్వం గద్దె దిగాలంటూ అంతకుముందు ప్రతి పక్షాలు డిమాండు చేశాయి.
→ విచారణలో భాగంగా ప్రధాని, మంత్రుల నివాసాల్లో సుమారు 140 మంది డిటెక్టివ్లు తనిఖీలు నిర్వ హించారు.
→ కోస్టా భారత మూలాలున్న వ్యక్తి. ఆయన తండ్రి ఓర్లాండో డ కోస్టా గోవాకు చెందినవారు.
→ అవినీ తిపై దర్యాప్తులో భాగంగా ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు, ఇతర ఆస్తులపై పలుమార్లు దాడులు జరిపిన పోలీసులు.. ప్రధాని చీఫ్ ఆఫ్ స్టాఫ్ను అరెస్టు చేసినట్లు ప్రాసిక్యూటర్ కార్యాలయం తెలిపింది.
→ సోషలిస్టు పార్టీ సారథ్యంలో పోర్చుగల్ ప్రధానిగా ఆంటోనియో కోస్టా 2015 నుంచి అధికారంలో కొనసాగుతున్నారు.
→

బిహార్లో రిజర్వేషన్లు 65%

బిహార్ లోని నీతీశ్ కుమార్ ప్రభుత్వం కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది.
→ విద్య, ఉద్యోగ రంగాల్లో కల్పిస్తున్న రిజ ర్వేషన్లను ప్రస్తుతమున్న 50 శాతం నుంచి 65 శాతానికి పెంచనున్నట్లు ప్రక టించింది.
→ ఆర్ధికంగా వెనుకబడిన వారికి ఉద్దేశించిన 10 శాతం రిజర్వేషన్లు కలిపితే మొత్తం రిజర్వేషన్లు 75 శాతానికి పెరుగనున్నాయి.
→ ఇటీవల రాష్ట్రంలో నిర్వ హించిన కులగణనకు సంబంధించిన నివేదికను అసెంబ్లీలో ప్రవేశ పెట్టిన కొన్ని గంటల్లోనే ప్రభుత్వం రిజర్వేషన్ల పెంపు నిర్ణయాన్ని వెల్లడిండం గమనార్హం.
→ తాజా కులగణన లెక్కలు కొత్త రిజర్వేషన్లకు ప్రాతిపదిక కానున్నాయి.
→ ఈ నెల 9న ప్రతిపాదిత రిజర్వేషన్ల బిల్లును ప్రభుత్వం అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టనుంది.
→ మంత్రిమండలి ఆమోదం తెలిపింది.
→

దేశీయ ఉక్కు సామర్థ్యం 161 మిలియన్ టన్నులు

మన దేశంలో ఉక్కు తయారీ సామర్థ్యం 161 మిలియన్ టన్నులను అధిగమించిందని, ఈ పరిశ్రమ వృద్ధి నిర్విరామంగా కొనసాగుతుందని ఉక్కు కార్యదర్శి నాగ్రేంద నాథ్ సిన్హా వెల్లడిం చారు. జాతీయ ఉక్కు విధానం ప్రకారం, 2030 నాటికి మన దేశం 300 మి. టన్నుల ఉక్కు సామ ర్థ్యానికి చేరుకోవాలనే లక్ష్యాన్ని నిర్దేశించుకుంది. 'బ్లాస్ట్ ఫర్నేస్-బేసిక్ ఆక్సిజన్ ఫర్నేస్ (బీఎఫ్ -బీఓ ఎఫ్) ద్వారా 67 మి. టన్నులు, విద్యుత్ ఆర్క్ ఫర్నేస్ (ఈఏఎఫ్) ద్వారా 36 మి. టన్నులు, ఇండ క్షన్ ఫర్నేస్ (ఐఎఫ్) ద్వారా 58 మి. టన్నుల చొప్పున మొత్తం 161 మి. టన్నుల సామర్థ్యాన్ని మన దేశం ఇప్పటికే చేరుకుంద'ని 4వ భారతీయ ఉక్కు సమాఖ్య (ఐఎస్ఏ) స్టీల్ కాంక్లేవ్ సిన్హా వెల్లడించారు. భవిష్యత్తులోనూ ఈ పరిశ్రమ వృద్ధి దిశగా కొనసాగుతుందని పేర్కొన్నారు.
→ ప్రపంచంలో నాలుగో అతి పెద్ద వాహన విపణి మన దేశంలోనే ఉందని, వచ్చే 10 ఏళ్లలో 8-10 శాతం వార్షిక సమ్మిళిత వృద్ధి రేటు (సీఏజీఆర్)తో ముందుకెళుతుందని తెలిపారు. తయారీ రంగం కూడా 7-8 శాతం సీఏజీఆర్ సాధిస్తుందన్నారు. ఈ రెండు రంగాల నుంచి వచ్చే గిరాకీ, ఉక్కు పరిశ్రమకు కలిసొస్తుందని వివరించారు.
→ ఉక్కు రంగానికి ప్రకటించిన రూ.29,500 కోట్ల ఉత్పత్తి ఆధారిత ప్రోత్సాహక (పీఎలస్ఐ) పథకంతో ఈ రంగంలో పురోగతి బాగా కనిపిస్తోందని, ఇప్ప టికే సుమారు రూ.10,000 కోట్ల నూతన పెట్టుబ డులు లభించినట్లు సిన్హా వెల్లడించారు. కర్బన ఉద్గారాలు, అంతర్జాతీయ విపణిలో గిరాకీ వంటి విషయాల్లో ఈ రంగం సవాళ్లను ఎదుర్కొంటోం దని సిన్హా తెలిపారు. జాతీయ, అంతర్జాతీయ పర్యావరణ లక్ష్యాల కోసం, దీర్ఘకాల స్థిరత్వం సాధించడం కోసం తక్కువ ఉద్గారాల సాంకేతిక తను వినియోగించడం, హరిత విధానాలను అను సరించడం ఎంతైనా అవసరమని వివరించారు.
→ యూరోపియన్ యూనియన్ (ఈయూ) 2026 జనవరి 1 నుంచి అమల్లోకి తీసుకురా బోయే కార్బన్ బోర్డర్ అడ్జస్ట్మెంట్ మెకానిజమ్ (సీబీఏఎం) లేదా ఉద్గార పన్ను (కార్బన్ ట్యాక్స్) ఉక్కు పరిశ్రమకు గట్టి సవాలు విసురుతోందని పేర్కొన్నారు. పరిశ్రమ దిగ్గజాలు కర్బన ఉద్గా రాలు తగ్గించుకునేలా, అంతర్జాతీయ విపణులకు తగ్గట్లుగా వ్యూహాలను మార్చుకుంటాయన్న నమ్మకం ఉందని ఆయన తెలిపారు.
→

కేంద్ర సమాచార కమి షన్ ముఖ్య కమిషనర్ హీరాలాల్ సామరియా

కేంద్ర సమాచార కమి షన్ ముఖ్య కమిషనర్ హీరాలాల్ సామరియా 2023, నవంబరు 6న బాధ్యతలు స్వీకరించారు.
→ ప్రస్తుతం సమాచార కమిషనర్ హోదాలో ఉన్న ఆయనకు కేంద్రం పదోన్నతి కల్పించింది. 2025, సెప్టెంబరు 13 వరకూ హీరాలాల్ ఈ పదవిలో ఉంటారు.
→ ఈయన 1985 బ్యాచ్ కు చెందిన తెలంగాణ క్యాడర్ మాజీ ఐఏఎస్ అధికారి. హీరాలాల్ స్వస్థలం రాజస్థాన్.
→ 2020 నవంబరు 7న కేంద్ర సమాచార కమిషనర్ నియమితులయ్యారు.
→ భారత్ ఎలక్ట్రానిక్స్ లిమిటెడ్ సీఎండీగా పనిచేసిన ఆనంది రామలింగం, హిమాచల్ ప్రదేశ్ అటవీశాఖ హెడ్ ఆఫ్ ఫోర్స్-కం-ప్రిన్సిపల్ చీఫ్ కన్సర్వేటర్ పనిచేసిన ఇండియన్ ఫారెస్ట్ సర్వీస్ అధికారి వినోద్కుమార్ తివారీ కేంద్ర సమాచార కమిషనర్లుగా బాధ్యతలు స్వీకరించారు.
→

కేంద్ర విద్యుత్ శాఖ అదనపు కార్యదర్శిగా శ్రీకాంత్ నాగులాపల్లి

కేంద్ర విద్యుత్ శాఖ అదనపు కార్యదర్శిగా 1998 బ్యాచ్ ఏపీ క్యాడర్ ఐఏఎస్ అధికారి శ్రీకాంత్ నాగులాపల్లి నియమితులయ్యారు.
→ ప్రస్తుతం ఈయన కేబినెట్ సెక్రెటేరియట్లో సంయుక్త కార్యదర్శి హోదాలో ఉన్నారు.
→ శ్రీకాంత్ గతంలో ఏపీ ప్రభుత్వంలో సీఆర్డీఏ కమిషనర్ గా, ఇంధనశాఖ కార్యదర్శిగా పనిచేశారు.
→

భారతదేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ వృద్ధి ఫిచ్ రేటింగ్స్ 6.2

భారతదేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ మధ్యకాల వృద్ధి అంచనాలను ఫిచ్ రేటింగ్స్ 6.2 శాతానికి పెంచింది.
→ ఉద్యోగ రేటులో మెరుగుదల, పని చేసే జనాభా వయసు మోస్తరుగా పెరగొచ్చనే అంచనాల మధ్య భారత జీడీపీ వృద్ధి అంచనాలను పెంచినట్లు ఫిచ్ రేటింగ్స్ తెలిపింది.
→ మొత్తం 10 వర్ధమాన ఆర్థిక వ్యవస్థల వృద్ధి రేటు అంచనాను 4.3 శాతం నుంచి 4 శాతానికి ఫిచ్ తగ్గించింది.
→ చైనా వృద్ధి రేటులో 0.7 శాతం కోత వేసి, 5.3 శాతం నుంచి 4.6 శాతానికి పరిమితం చేసింది.
→ రష్యా వృద్ధి అంచనాలను సైతం 0.8 శాతానికి పరిమితం చేసింది. భారత్ తో పాటు బ్రెజిల్, మెక్సికో,ఇండోనేసియా, తుర్కియే దేశాల అంచనాలను ఫిచ్ పెంచింది. II మధ్యకాలం అంటే 2023 నుంచి 2027 సంవత్సరాలుగా ఫిచ్ పరిగణించింది.
→

కార్బన్ డయాక్సైడ్ ఇంధనం

వా తావరణ సంక్షోభం తీవ్రమవుతున్న తరుణంలో శాస్త్రవేత్తలు గాలి నుంచి కార్బన్ డయాక్సైడ్ ను వెలికి తీయటం మీద ముమ్మరంగా కృషి చేస్తున్నారు.
→ దీన్ని ఉపయోగించుకునే విధంగా మలచే పద్ధతులను కనుగొనాలని ప్రయత్నిస్తున్నారు.
→ ఈ దిశగా మసాచుసెట్స్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ (ఎంఐటీ), హార్వర్డ్ యూనివర్సిటీ పరిశోధకులు ముందడుగు వేశారు.
→ కార్బన్ డయాక్సైడ్ ను ఇంధనంగా మార్చే సమర్థ విధానాన్ని కనుగొన్నారు.
→ ఇది కార్బన్ డయాక్సైడ్ ను ద్రవ లేదా ఘన పదార్థం రూపంలోకి మారుస్తుంది. దీన్ని హైడ్రోజన్ లేదా మెథనాల్ మాదిరిగా ఉపయోగించుకోవచ్చు.
→ ఫ్యూయెల్ కణాలకు శక్తిని అందించటానికి, విద్యుత్తు ఉత్పత్తికి వాడుకోవచ్చు.
→ ప్రయోగశాల స్థాయిలోనే దీన్ని సాధించినప్పటికీ పెద్దఎత్తున కూడా అమలు చేయొచ్చని శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు.
→ ఇళ్లకు ఉద్గార రహిత విద్యుత్తు, వేడిని అందించొచ్చని ఆశిస్తున్నారు. ఇది కార్బన్ డయాక్సైడ్ను 90% వరకు ఇంధనంగా మారుస్తుండటం గమనార్హం.
→ ఈ ప్రక్రియలో ముందుగా కార్బన్ డయాక్సైడ్ను మాధ్యమిక రూపంలోకి.. అంటే ద్రవ లోహ బైకార్బోనేట్ గా మారుస్తారు.
→ అనంతరం అణు, వాయు, సౌర విద్యుత్తు వంటి స్వల్ప కర్బన విద్యుత్తుతో పనిచేసే ఎలక్ట్రోలైజర్లో విద్యుత్లాసాయన పద్ధతిలో ద్రవ పొటాషియం లేదా సోడియం ఫార్మేట్గా మారుస్తారు. దీన్ని ఎండించి ఘన పొడిగా చేస్తారు.
→ దీంతో ఇది స్థిరంగా ఉంటుంది. చాలాకాలం పాటు నిల్వ చేసుకోవచ్చు కూడా. ఈ పొడిని ఇళ్ల దగ్గరి నుంచి పరిశ్రమల వరకూ ఇంధనంగా వాడుకోవచ్చు.
→
→

భారత్ నుంచే అత్యధిక వర్సిటీలు క్యూఎస్ ఆసియా ర్యాంకుల విడుదల

ఆసియా దేశాల్లోని విశ్వవిద్యాలయాలకు సంబంధించి ప్రతిష్ఠాత్మక క్యూఎస్(క్వాకరెల్లి సైమండ్స్) సంస్థ 2024 ఏడాదికి గాను ర్యాంకులను విడుదల చేసింది.
→ మన దేశంలోని ప్రఖ్యాత విశ్వవిద్యాలయాలైన ఐఐటీ బాంబే, ఐఐటీ ఢిల్లీ అగ్రశ్రేణి-50 వర్సిటీల జాబి తాలో నిలిచాయి.
→ బాంబే ఐఐటీ 40, ఐఐటీ-ఢిల్లీ 46వ ర్యాంకులతో మెరిశాయి.
→ మొత్తం 856 విశ్వ విద్యాలయాలతో కూడిన ఈ ర్యాంకింగ్స్ జాబి తాలో భారత్ నుంచే అత్యధికంగా 148 విద్యా సంస్థలు ఉండటం విశేషం. దీంతో చైనా (133), జపాన్ (96)లను వెనక్కి నెట్టినట్లయ్యింది.
→ మయ న్మార్, కంబోడియా, నేపాల్ తొలిసారిగా ర్యాంకింగ్స్ జాబితాలో చోటు దక్కించుకున్నాయి.
→ క్యూఎస్ ఆసియా యూనివర్సిటీల ర్యాంకిం గ్స్ లో గత ఏడాది మాదిరిగానే ఐఐఎస్సీ(బెంగ ళూరు), ఢిల్లీ విశ్వవిద్యాలయం, ఐఐటీ-బాంబే, దిల్లీ, మద్రాస్, ఖరగ్పుర్, కాన్పూర్ అగ్రస్థాయి 100 విద్యా సంస్థల జాబితాలో నిలిచాయి.
→ గత ఏడాది భారత్ నుంచి 111 వర్సిటీలు క్యూఎస్ ఆసియా ర్యాంకింగ్స్ లో చోటు దక్కించుకోగా ఈసారి ఆ సంఖ్య 148కి చేరింది.
→ అదే సమ యంలో చైనా నుంచి 133 వర్సిటీలు మాత్రమే ఈ ర్యాంకింగ్స్ జాబితాలో ఉన్నాయి.
→
→

భారత్ లో విదేశీ విశ్వవిద్యాలయాల క్యాంపస్ లు నిబంధనలు విడుదల చేసిన యూజీసీ

విదేశీ విశ్వవిద్యాలయాలు భారత్లో తమ క్యాంప స్ లను ఏర్పాటు చేసేందుకు విశ్వవిద్యాలయాల నిధుల సంఘం (యూజీసీ) నిబంధనలను విడుదల చేసింది.
→ జాతీయ విద్యా విధానం (ఎన్ ఈపీ) సిఫార్సులకు అనుగుణంగా విదేశీ ఉన్నత విద్యాసంస్థలు భారత్లోకి ప్రవేశించేందుకు వీలు కల్పించింది.
→ నిబంధనల ప్రకారం మన దేశంలో క్యాంపస్లను ఏర్పాటుచేసే విదేశీ సంస్థలు ఎప్పటికప్పుడు యూజీసీ నిర్ణయిం చిన విధంగా అంతర్జాతీయ ర్యాంకింగ్స్ లో టాప్ 500లో ఉండాలి.
→ నిర్దిష్ట రంగంలో అద్భుతమైన నైపుణ్యం కలిగి ఉండాలి.
→ విదేశీ విశ్వవిద్యాలయాలు అండర్ గ్రాడ్యుయేషన్ (యూజీ), పోస్టుగ్రాడ్యుయేషన్ (పీజీ), పీహెచ్ ల్లో సర్టిఫికేషన్ కోర్సులు, డిప్లొమాలు, పరిశోధన, ఇతర ప్రోగ్రామ్లను నిర్వహిం చేందుకు యూజీసీ అనుమతించింది.
→ క్యాంపస్ లో కొత్త ప్రోగ్రామ్ ను ప్రారం భించాలంటే తప్పనిసరిగా వారి అనుమతి పొందాలి.
→ ఆన్లైన్, దూరవిద్య విధానంలో కోర్సులను అందించడానికి క్యాంపస్లు ఏర్పాటుచేసిన విదేశీ విద్యాసంస్థలకు అనుమతి ఉండదు.
→ ఒక కోర్సు అవసరాల్లో పది శాతానికి మించకుండా ఆన్లైన్లో బోధనకు అనుమతి ఉంటుంది.
→ ప్రతి విదేశీ విశ్వ విద్యాలయం మన దేశంలో ఒకటికి మించి క్యాంపస్లను ఏర్పాటు చేసుకునే అవకాశాన్ని యూజీసీ కల్పించింది.
→ అమెరికా, ఆస్ట్రేలియా, ఫ్రాన్స్, ఇంగ్లాండ్ లోని ప్రతిష్టాత్మక విశ్వవిద్యాలయాలు మన దేశంలో క్యాంపస్లు ఏర్పాటు చేసేందుకు ఆసక్తి చూపుతున్నట్లు యూజీసీ పేర్కొంది.
→ ఇక్కడ క్యాంపస్లు ఏర్పాటుచేసే విదేశీ సంస్థలకు కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల నుంచి ఎలాంటి రాయితీలు లభించవని వెల్లడించింది.
→
→

2024 లో కూడా ఎల్ నినో ప్రభావం

ప్రస్తుతం నడుస్తున్న ఎల్నినో 2024 ఏప్రిల్ వరకు కొనసాగి.. భూమ్మీద, సముద్రా ల్లోనూ ఉష్ణోగ్రతలను పెంచేస్తుందని ప్రపంచ వాతావరణ సంస్థ (డబ్ల్యూఎంవో) ప్రకటించింది.
→ ఎల్ నినో వచ్చే ఏడాది నైరుతి రుతుపవనాలపై ప్రతికూల ప్రభావం చూపకపోవచ్చని భారత వాతావరణ విభాగం (ఐఎండీ) ఈ నెలారం భంలో తెలిపింది.
→ ఈ ఏడాది మాత్రం ఎల్నినో వల్ల నైరుతి రుతుపవనాల కాలంలో సగటుకన్నా తక్కువ వర్షపాతం నమోదైంది.
→ దీర్ఘకాల సగటు 868.6 మిల్లీ మీటర్లయితే వాస్తవంలో 820 మి. మీ వర్షపాతం నమోదైంది.
→ జులై-ఆగస్టులో మొదలై సెప్టెంబరుకల్లా ఒక మోస్తరు బలం పుంజుకున్న ఎల్నినో ఈ నెల నుంచి 2024 జన వరి మధ్య గరిష్ఠ స్థాయిని అందుకుంటుందని డబ్ల్యూఎంవో తెలిపింది.
→ మధ్య పసిఫిక్ మహా సముద్ర జలాలు అసాధారణంగా వేడెక్కడం వల్ల సంభవించే ఎల్నీనో ప్రతి రెండు నుంచి ఏడేళ్లకు ఒకసారి ఏర్పడి తొమ్మిది నుంచి 12 నెలలపాటు ప్రభావం చూపుతుంది.
→

స్వతంత్ర భారతంలో తొలిసారి బస్తర్ లో పోలింగు

వామపక్ష ప్రభావం ఎక్కువగా ఉన్న ఛత్తీస్గఢ్ లోని బస్తర్ డివి జనులో జరి గిన తొలిదశ పోలింగులో అపూర్వ ఘటన చోటుచేసుకొంది.
→ స్వతంత్ర భారతదేశ చరిత్రలో మొట్టమొదటిసారిగా ఈ ప్రాంతంలోని 126 గ్రామాల ఓటర్లు తమ నివాస ప్రాంతాలకు సమీపంలో ఏర్పాటుచేసిన పోలింగు బూత్లలో ఓటుహక్కును వినియోగించుకొన్నారు.
→ 2018 ఎన్నికల దాకా వీరంతా దట్టమైన అటవీ ప్రాంతంలో కొండలు ఎక్కుతూ, నదీనదాలు దాటి.. ఓటు వేసేందుకు బహుదూరం నడవాల్సి వచ్చేది.
→ ప్రతిసారీ ఎన్నికల బహిష్కరణకు పిలుపునిచ్చే మావోయిస్టుల భయం నడుమ బిక్కుబిక్కుమంటూ గిరిజనులు 'ఓటు యాత్ర' సాగించే వారు.
→ ఈ నేపథ్యంలో తగిన సంఖ్యలో భద్రతా సిబ్బందిని నియ మించి, మారుమూల గిరిజన ఓటర్ల ఇళ్ల చెంతకు పోలింగు స్టేష న్లను తీసుకువస్తామని ఆగస్టు 26న ఎన్నికల సంఘం సీఈసీ రాజీ వుమార్ ఛత్తీస్గఢ్ ప్రకటించారు.
→ సీఈసీ ప్రకటన కార్యరూపం దాల్చడం ద్వారా అన్ని ప్రాంతాల ఓటర్లు ప్రజాస్వామ్య ప్రక్రియలో పాల్గొనేలా చూశామని ఈసీ సీనియర్ అధికారి తెలిపారు.
→ ఛత్తీస్ గఢ్ 20 నియోజకవర్గాలకు మంగళవారం జరిగిన ఎన్నికల్లో 78 శాతం పోలింగు నమోదైంది.
→
→

97 ఏళ్ల వయసులోనూ కేసులు వాదిస్తు గిన్నిస్ రికార్డుకెక్కిన కేరళ న్యాయవాది

ఆయన వయసు 97 ఏళ్లు. ప్రశాంతంగా విశ్రాంతి తీసు కోవాల్సిన ఆ వయసులో ఆయన ఇప్పటికీ కోర్టుకు హాజరై కేసుల్ని వాదిస్తు న్నారు.
→ అత్యధికంగా 73 ఏళ్ల 60 రోజులు నాయ్యవాదిగా పనిచేసి, ఏకంగా గిన్నిస్ రికార్డుల కెక్కారు.
→ ఈ రికార్డును సెప్టెంబరు 11న గిన్నిస్ బుక్ ఆఫ్ వరల్డ్ రికార్డ్స్ ధ్రువీకరించింది.
→ కేరళకు చెందిన ఈ న్యాయవాది పేరు పి. బాలసుబ్రమణి యన్ మీనన్.
→ మద్రాసు న్యాయ కళాశాలలో లా కోర్స్ పూర్తిచేసిన ఆయన 1950లో న్యాయవాద వృత్తిలో చేరారు. నేటికీ అదే వృత్తిలో కొనసాగుతున్నారు.
→
→

లాఫింగ్ గ్యాస్'పై యూకే నిషేధం

లాఫింగ్ గ్యాస్గా పిలిచే నైట్రస్ ఆక్సైడ్ ను వినోదభరిత కార్యకలాపాల కోసం వినియోగించడంపై బ్రిటన్ ప్రభుత్వం బుధవారం నిషేధం విధించింది.
→ ఆ డ్రగ్ ను ఉత్పత్తి చేయడం, సరఫరా, విక్రయించడం వంటివి చేస్తే జైలు శిక్షను ఎదుర్కోవాల్సి ఉంటుందని హెచ్చరించింది. ఈ నిషేధం వెంటనే అమల్లోకి వచ్చింది.
→ ఆరోగ్య సంరక్షణతోపాటు పరిశ్రమల్లో చట్టబ ద్ధంగా నైట్రస్ ఆక్సైడ్ను వినియోగించడాన్ని నిషేధం నుంచి మినహాయిస్తున్నట్లు ప్రభుత్వం తెలిపింది.
→ బ్రిట న్ ఆరోగ్యశాఖ గణాంకాల ప్రకారం.. యూకేలో 16-24 ఏళ్ల వయసువారు అత్యధికంగా వినియోగిస్తున్న మూడో డ్రగ్ నైట్రస్ ఆక్సైడ్.
→ దీనిని ఎక్కువగా ఉపయో గించడంవల్ల రక్తహీనత బారిన పడే అవకాశమున్నట్లు ఆరోగ్య నిపుణులు వెల్లడించారు.
→ దీని తీవ్రత ఎక్కువైతే నరాలు దెబ్బతినడంతోపాటు పక్షవాతం వచ్చే ప్రమాద ముందని హెచ్చరిస్తున్నారు.
→
→

గతేడాది 75 లక్షల మందిలో టీబీ గుర్తింపు

గతేడాది ప్రపంచవ్యాప్తంగా 75 లక్షల మందిలో టీబీ(ట్యూబర్ క్యులోసిస్) వ్యాధిని గుర్తించి నట్లు ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ(డబ్ల్యూహెచ్ఎ) నివేదిక వెల్లడించింది.
→ డబ్ల్యూహెచ్ వో 1995 నుంచి టీబీ వ్యాధి గ్రస్థుల గణాంకాలు నమోదు చేస్తుండగా.. 2022లోనే రికార్డు స్థాయి కేసులు బయటపడినట్లు వెల్లడించింది.
→ 192 దేశాలు, ఆయా ప్రాంతాల్లో సేకరించిన నమూనాలు పరీక్షించిన అనంతరం వెల్లడైన వివరాల ఆధారంగా 'గ్లోబల్ ట్యూబర్ క్యులోసిస్-2023' నివేదికను డబ్ల్యూ హెచ్ విడుదల చేసింది.
→ దీని ప్రకారం.. 2021లో 1. 3 కోట్ల మంది, 2022లో 1.6 కోట్లు, టీబీతో బాధపడు తున్నట్లు అంచనా.
→ కొవిడ్-19 ప్రభావం ఉన్నప్పటికీ దాన్ని అధిగమించి 2022లో రోగులకు వైద్య చికిత్స అందించడంతో కోలుకున్నవారి సంఖ్య గణనీయంగా ఉందని పేర్కొంది.
→ 2020, 2021లో భారత్, ఇండోనే సియా, ఫిలిప్పీన్స్లో 60 శాతానికి పైగా కొత్త కేసులు తగ్గాయి.
→ 2019తో పోల్చితో 2022లో ఎక్కువ బాధి తులు కోలుకున్నట్లు నివేదిక పేర్కొంది.
→
→

వ్యాధి నిర్ధారణకు తోడ్పడే గ్రాఫీన్ మిశ్రమం

గ్రాఫీన్ ఆక్సైడ్ కు సిస్టైన్ అనే ఎమైనో ఆమ్లాన్ని కలపడం ద్వారా దాని స్థిరత్వాన్ని పెంచడంలో ఐఐటీ గువాహటి పరిశోధకులు విజయం సాధించారు.
→ వ్యాధులను ముందుగానే గుర్తించే బయోమార్కర్ల రూపకల్పనకు ఈ మిశ్రమం తోడ్పడుతుందని రాజీవ్ కర్ నాయకత్వంలోని పరిశోధకుల బృందం తెలిపింది.
→ వైద్య రంగంతోపాటు సెమీకండక్టర్లు, నానో ఎలక్ట్రానిక్స్, క్వాంటమ్ సాంకేతికతల అభివృద్ధికీ తాజా ఆవిష్కరణ ఉపకరిస్తుందని వివరించింది.
→
→

సెక్సీయెస్ట్ మ్యాన్-2023గా ప్యాట్రిక్ డెంసే

అమెరికా నటుడు, రేసింగ్ డ్రైవర్ ప్యాట్రిక్ డెంసేను సెక్సీయెస్ట్ మ్యాన్-2023గా పీపుల్స్ మేగజీన్ ఎంపికచేసింది.
→ మార్వెల్ సిరీస్ నటుడు క్రిస్ ఎవాన్స్ గతేడాది ఈ గౌరవం దక్కింది.
→

అంకుర సంస్థల కోసం టి-హబ్ 'ల్యాబ్ 32' కార్యక్రమం హెక్సాగాన్ తో భాగస్వామ్యం

అంకుర సంస్థల కోసం 'కోహార్ట్ 12 'ఆఫ్ ల్యాబ్32' కార్యక్రమాన్ని టి-హబ్ చేపట్టింది.
→ దీనికోసం సెన్సార్, సాఫ్ట్వేర్, అటానమస్ సొల్యూషన్స్లో అగ్రగామి సంస్థల్లో ఒకటిగా ఉన్న హెక్సాగాన్తో భాగస్వామ్యం కుదుర్చు కుంది.
→ అంకుర సంస్థల వృద్ధి, నూతన ఆవిష్కరణలకు ఈ కార్యక్రమం దోహదపడుతుందని టి-హబ్ పేర్కొంది.
→ ల్యాబ్32 కార్యక్రమంలో భాగంగా మార్కెట్ అవసరాలకు అంకుర సంస్థలు ఏ మేరకు సిద్ధంగా ఉన్నాయనే అంశాన్ని విశ్లేషిస్తారు.
→ అవసరమైన దిద్దుబాట్లు, వ్యూహాల్లో మార్పులు సూచిస్తారు. ఈ విషయంలో హెక్సాగాన్ క్రియాశీలక పాత్ర పోషిస్తుంది.
→ ఎంపిక చేసిన అంకుర సంస్థలకు ఈ సేవలు లభిస్తాయి.
→ అంకుర సంస్థల విషయంలో తమ నిబద్ధతకు ఈ కార్యక్రమం నిదర్శనమని టి-హబ్ సీఈఓ ఎం. శ్రీనివాసరావు పేర్కొన్నారు.
→ ల్యాబ్ 32 కార్యక్రమం వచ్చే ఏడాది ఫిబ్రవరిలో ప్రారంభమై 100 రోజులు పాటు జరుగుతుంది.
→ దీనికి ఎంపిక కావడానికి అంకుర సంస్థలు దరఖాస్తు చేసుకోవచ్చు.
→

2 భారతీయ సంస్థలకు పర్యావరణ ఆస్కార్ లు

బ్రిటిష్ యువరాజు ప్రిన్స్ విలియం స్థాపించిన ఎర్త్ షాట్ బహుమతిని ఈ ఏడాది గెలిచిన అయిదు సంస్థలలో భారత్కు చెందిన రెండు సంస్థలు ఉన్నాయి.
→ పర్యావరణ ఆస్కార్లుగా వ్యవహరించే ఈ బహుమతులను 10 లక్షల పౌండ్ల నగదుతో సింగపూ ర్లో ప్రదానం చేశారు.
→ ఆ కార్యక్రమం ఈ వారాంతంలో ప్రసారమవుతుంది.
→ భారతదేశంలో ఆహార వృథాను అరికట్టడానికి కృషి చేస్తున్న ఎస్ఎస్ (సైన్స్ ఫర్ సొసైటీ) టెక్నాలజీస్ సంస్థతోపాటు ప్రపం చవ్యాప్తంగా సుస్థిర వ్యవసాయాభివృద్ధికి పాటుపడు తున్న భూపుత్ర సంస్థకూ ఎర్త్ షాట్ బహుమతి లభిం చింది.
→ ఈ రెండు భారతీయ సంస్థలతోపాటు యాక్షన్ ఆండినా (దక్షిణాఫ్రికా), బ్యాటరీ పునర్వినియోగ ప్రాజెక్టు జి.ఆర్.ఎస్.టి (హాంకాంగ్), అక్రమ చేపల వే టపై పోరాడుతున్న వైల్డ్ ఎయిడ్ మెరీన్ సంస్థ (అమె రికా)లను కూడా ఈ ఎకో ఆస్కార్లు వరించాయి
→

తెలంగాణ వేలిముద్రల విభాగం మరో ఘనత

తెలంగాణ వేలిము ద్రల విభాగం(ఫింగర్ ప్రింట్ బ్యూరో) మరో ఘనత సాధించింది.
→ ఢిల్లీలో జాతీయ నేర గణాంక సంస్థ(ఎన్సీఆర్బీ) 'స్మార్ట్ యూజ్ ఆఫ్ ఫింగర్ ప్రింట్ సైన్స్ ఇన్ క్రైమ్ ఇన్వెస్టిగేషన్ అంశంపై ఈ నెల 6, 7 తేదీల్లో నిర్వహించిన 24వ జాతీయ సదస్సులో ఈ విభాగానికి 'రెండో అత్యుత్తమ కేసు' పురస్కారం లభించింది. ఖమ్మం జిల్లా నేలకొండపల్లి పోలీస్ స్టేషన్ పరిధి లోని అజయ్ తండాలోని ఓ ఇంట్లో 2020 ఫిబ్ర వరి 24వ తేదీ రాత్రి జరిగిన చోరీని చాకచక్యంగా ఛేదించేలా సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని వినియోగించి నందుకు ఈ ఘనత దక్కింది. దంపతులకు మాదకద్రవ్యాలు కలిపిన ప్రసాదం ఇచ్చిన నిందితుడు యోగీందర్.. ఇంట్లోని నగలు, నగదు, ఇతర వస్తువులను అపహరించుకుపోయాడు.
→ మాదకద్రవ్యాల ప్రభావంతో దంపతులు సైతం మరణించారు.
→ ఆధారాలు లభ్యం కాకపోవడంతో కేసు దర్యాప్తునకు తొలుత ఆటంకాలు ఎదురుయ్యాయి.
→ ఈ క్రమంలో సీఐడీ ఆధ్వర్యంలోని ఖమ్మం ఫింగర్ ప్రింట్ బ్యూరో నిపుణుడు బి. నరేశ్ బృందం ఆధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని వినియోగించింది.
→ నేరం జరిగిన చోట సేకరిం చిన పాక్షిక ఛాన్స్ ప్రింట్లను మెరుగుపరిచి డేటాబే స్లోని పాత నేరస్థుల వేలిముద్రలతో పోల్చిచూ డటంతో నిందితుడి వివరాలు లభ్యమయ్యాయి.
→ దీంతో యోగీందరు స్వల్ప వ్యవధిలోనే పట్టుకో గలిగారు.
→ అనంతరం ఖమ్మం రెండో అదనపు జిల్లా, సెషన్స్ జడ్జి కోర్టులో జరిగిన విచారణ లోనూ ఈ ఆధారాలే కీలకంగా నిలిచాయి.
→ గతే డాది అక్టోబరు 31న నిందితుడికి ఏడేళ్ల కారాగార శిక్షతోపాటు రూ.500 జరిమానా విధించేందుకు దోహదపడ్డాయి.
→ వేలిముద్రల విభాగాన్ని డీజీపీ అంజనీకుమార్ అభినందించారు.
→ సీఐడీ చీఫ్ మహేశ్ భగవత్ సమక్షంలో బ్యూరో డైరెక్టర్ తాతారావును, ఇతర నిపుణులను సత్కరించారు.
→

జపాన్ సముద్రంలో కొత్త ద్వీపం

మూడు వారాల కిందట జపాన్లోని సముద్రంలో అగ్నిపర్వతం విస్ఫోటం చెంది ఓ కొత్త ద్వీపం(ఐలాండ్) ఏర్పడింది.
→ అయితే అది ఎక్కువ కాలం ఉండకపోవచ్చని అక్కడి నిపు ణులు పేర్కొంటున్నారు.
→ ఐవో జిమా దక్షిణ కోస్తా తీరానికి కిలోమీటరు దూరంలో అక్టోబరు 21న అగ్నిపర్వతం విస్ఫోటం చెందిందని, అనంతరం పదిరోజుల్లోనే బూడిద, రాళ్లు పేరుకొని 100 మీటర్ల వ్యాసంతో.. సముద్ర మట్టానికి 20 మీటర్ల ఎత్తులో కొత్త ద్వీపం ఏర్పడినట్లు జపాన్ వాతావ రణ సంస్థకు చెందిన యుజి ఉసుయ్ అనే విశ్లేష కుడు తెలిపారు.
→ దాన్ని నిపుణులు విశ్లేషిస్తున్నా రని, అయితే అది ఎక్కువ కాలం ఉండకపోవచ్చని వారు పేర్కొన్నట్లు ఆయన తెలిపారు.
→

కేంద్రం ఆమోదిస్తే దిల్లీలో 20న కృత్రిమ వాన

దేశరాజధాని దిల్లీలో వాయు కాలుష్య సూచీ(ఏక్యూఐ) వరుసగా రెండో రోజూ 400 దాటింది.
→ అయితే ఈ పరిస్థితి దీపావళి ముందు మెరుగుపడే అవకాశం ఉన్నట్లు భారత వాతావ రణ విభాగం (ఐఎండీ) తెలిపింది.
→ దిల్లీలో ఏక్యూఐ 437గా నమోదైంది.
→ దిల్లీ చుట్టుపక్కల నగరాలైన గాజియాబాద్ (391), గురుగ్రామ్ (404), నోయిడా (394), గ్రేటర్ నోయిడా (439), ఫరీదాబాద్ (410) ల్లోనూ ఇదే పరిస్థితి.
→ తీవ్రస్థాయికి చేరుకున్న ఈ వాయు కాలుష్యాన్ని తగ్గించేందుకు కృత్రిమ వానల అంశాన్ని ఢిల్లీ ప్రభుత్వం తీవ్రంగా పరిశీలి స్తోంది.
→ కేంద్రం ఆమోదం తెలిపితే ఈ నెల 20న ఐఐటీ కాన్పూర్తో కలిసి మేఘమథనం జరిపి వానలు కురిపిస్తామని అధికారులు చెబు తున్నారు.
→ ఇందుకయ్యే ఖర్చంతా రాష్ట్ర ప్రభు త్వమే భరించనుందని ప్రభుత్వ అధికారి ఒకరు తెలిపారు.
→ “చదరపు కిలోమీటర్కు రూ. లక్ష ఖర్చవుతుంది. ప్రయోగాత్మకంగా 300 చదరపు కిలోమీటర్లలో ఇది చేపట్టే అవకాశం ఉంది" అని ఆ అధికారి పేర్కొన్నారు.
→
→

ఈవీఎంలను ధ్వంసం చేస్తే కటకటాలే

ఎన్నికల ప్రక్రియలో అత్యంత కీలకమైన పోలింగ్ ప్రక్రియకు ఎవరైనా ఆటంకం కలిగిస్తే జైలుకు వెళ్లాల్సి వస్తుంది.
→ గతంలో పోలింగ్ను ఆపాలనే ఉద్దేశంతో బ్యాలెట్ బాక్సుల్లో ఇంకును, నీళ్లను పోయడం, బాక్సులను ఎత్తుకెళ్లడం వంటి చర్యలకు పాల్పడేవారు.
→ ప్రస్తుతం ఈవీఎంలు, వీవీప్యాట్ తో ఎన్నికలు జరుగుతున్న విషయం తెలి సిందే. వీటిని ధ్వంసం చేసినా, పని చేయకుండా చేసినా, టేపులు అతికించినా, నీళ్లుపో సినా... ప్రజాప్రాతినిధ్య చట్టం సెక్షన్ 136 ప్రకారం తీవ్ర నేరంగా పరిగణిస్తారు. నేరం రుజువైతే జరిమానాతోపాటు రెండు సంవత్సరాల జైలుశిక్ష విధిస్తారు.
→
→

కన్నును సమూలంగా మార్చిన న్యూయార్క్ వైద్యులు

అంధత్వాన్ని, దృష్టి లోపాలను సరిచే యడానికి కార్నియా మార్పిడి వంటివి చేస్తున్నా న్యూయార్క్ లోని వైద్యులు మాత్రం అత్యంత సంక్లిష్ట మైన శస్త్రచికిత్స ద్వారా పూర్తిగా ఓ వ్యక్తి కంటిని మార్చి వేసి రికార్డు సృష్టించారు.
→ ఇలాంటిది ప్రపంచంలోనే తొలిసారి అని చెబుతున్నారు.
→ అయితే ఆ కన్నుద్వారా దృష్టి వస్తుందా లేదా అనేది త్వరలో తేలనుంది.
→ అధిక వోల్టేజీ ఉన్న విద్యుత్తు తీగలు తగిలిన కారణంగా ఆరన్ జేమ్స్ అనే వ్యక్తి ముఖం చాలావరకు కాలిపోగా ఒక కన్ను మొత్తం పోయింది.
→ కుడి కంటిని రెప్పతో సహా సమూలంగా మారిస్తే ఆయన ముఖానికి కొత్తరూపు ఇచ్చినట్లవుతుందని న్యూయార్క్ సిటీలోని లాంగోనె హెల్త్ ఆసుపత్రి వైద్యులు భావించారు.
→ ఆ ప్రకారం మే నెలలో 21 గంటలసేపు చేసిన శస్త్రచికిత్స విజయవంతమై కొత్త కన్ను ఆరోగ్యంగా ఉందని వారు ప్రకటిం చారు.
→ కన్నును మూసి, తెరవడం సాధ్యం కాకపోయినా కంటిపై స్పర్శ మాత్రం తెలుస్తోందని జేమ్స్ చెప్పారు.
→ భవిష్యత్తులో ఇది ఎన్నో నూతన మార్గాలకు ద్వారం తెరుస్తుందని వైద్యులు చెబుతున్నారు.
→
→

బలమైన వృద్ధి దిశగా భారత్

దేశ ఆర్ధిక వృద్ధి బలంగా ఆడుగులు వేస్తోందని.. ద్రవ్యోల్బణం కూడా నియం త్రణలోకి వస్తోందని ఆర్బీఐ గవర్నర్ శక్తికాంత దాస్ పేర్కొన్నారు.
→ అయినా అంతర్జాతీయ పరి స్థితుల నేపథ్యంలో, ద్రవ్యోల్బణంపై ఓ కన్నేసి ఉంచుతూ, వృద్ధికి ఊతమిచ్చేలా పరపతి విధానం రూపొందిస్తున్నట్లు గవర్నర్ అన్నారు.
→ టోక్యోలో ఒక కార్యక్రమాన్ని ఉద్దేశించి దాస్ మాట్లాడుతూ 'ఒక స్వయం నియంత్రిత సంస్థ(ఎస్ఆర్డీ) ద్వారా ఫిన్టెక్ సంస్థలు సొంతంగా నియంత్రణ విధానాలను పాటించా లని ప్రోత్సహిస్తున్నాం.
→ సుపరిపాలన, నైతిక విలువలు, నష్టభయ నిర్వహణను కలిగి ఉండ డంపై దృష్టి సారించమని చెబుతున్నా'మని వెల్ల డించారు.
→ ఆయన ఇంకా ఏమన్నారంటే.. గత కొన్నేళ్లుగా, అంతర్జాతీయ అనిశ్చితులు చేసే మన వృద్ధి రేటు 6.7% 2023పై అంచనాలు కొనసాగించిన మూడీస్ 2023 ఏడాదికి భారత ఆర్ధిక వృద్ధి అంచనాలను 6.7 శాతంగానే మూడీస్ కొనసాగిస్తున్నట్లు ఇన్వెస్టర్స్ సర్వీస్ పేర్కొంది.
→ దేశీయంగా బలమైన గిరాకీ వల్ల సమీప కాలంలో వృద్ధి స్థిరంగా ఉండగలదని ఆ అంతర్జాతీయ రేటింగ్ సంస్థ పేర్కొంది.
→ అంత ర్జాతీయంగా అనిశ్చిత వాతావరణం ఉన్నా కూడా.. భారత ఆర్ధిక వ్యవస్థకు దేశీయ గిరాకీ మధ్య కూడా భారత ఆర్ధిక వ్యవస్థ స్థిరమైన ప్రగతిని కనబరచింది.
→ విశ్వసనీయ విధానాల మద్దతుతో వృద్ధి బలో పేతం కావడంతో పాటు, ద్రవ్యోల్బణమూ నియంత్రణలోకి వస్తోంది.
→ 2023-24 తొలి త్రైమాసికంలో ఆర్థిక వ్యవస్థ వృద్ధి 7.8 శాతంగా నమోదైంది. ఈ ధోరణి కొన సాగుతుందన్న సంకేతాలు కనిపిస్తున్నాయి.
→ సెప్టెంబరులో సీపీఐ ద్రవ్యోల్బణం 3 నెలల కని ష్ఠమైన 5 శాతానికి చేరింది.
→ టోకు ద్రవ్యోల్బణం మాత్రం 2023 జనవరిలో నమోదైన గరిష్ఠ స్థాయి కంటే 170 బేసిస్ పాయింట్ల మేరే తగ్గింది.
→ ఈ పరిస్థితుల మధ్య పరపతి విధానం విషయంలో జాగ్రత్తగా ఉంటాం.
→ వృద్ధికి మద్దతు ఇస్తూనే ద్రవ్యోల్బణాన్ని అదుపులో ఉంచేందుకు చర్యలు తీసుకుంటాం.
→ ఇతర దేశాల్లోని వేగవంత చెల్లింపు వ్యవస్థలతో యూపీఐని అనుసంధానం ప్రక్రియ జరుగుతోంది.
→ కలిసివస్తుందని తన 'గ్లోబల్ మాక్రోఎకనామిక్ అవుట్ లుక్ 2024-25' నివేదికలో పేర్కొంది.
→ '2023లో భారత వాస్తవ జీడీపీ 6.7 శాతం వృద్ధిని నమోదు చేయగలదని మేం అంచనా వేస్తున్నాం.
→ 2024లో 6.1 శాతం, 2025లో 6.3 శాతం వృద్ధి రేటు నమోదు కావొచ్చ'ని మూడీస్ పేర్కొంది.
→ 2023 మార్చి త్రైమాసి కంలో 6.1 శాతంగా ఉన్న భారత వాస్తవ జీడీపీ, జూన్ త్రైమాసికానికి 7.8 శాతంగా నమోదైంది.
→ జూన్ త్రైమాసికంలోని సాను కూల సంకేతాలు.. జులై-సెప్టెంబరులోనూ కొనసాగాయని మూడీస్ పేర్కొంది.
→
→

ప్రపంచ జనాభా పెరుగుదల రేటు తగ్గుతోంది అని అమెరికా జనగణన సంస్థ వెల్లడి

ఈ ఏడాది సెప్టెంబరు 26 నాటికి ప్రపంచ జనాభా 800 కోట్లకు చేరిందని అమెరికా జనగణన సంస్థ ప్రకటించింది.
→ ఐక్యరాజ్యసమితి అయితే ప్రపంచ జనసంఖ్య 2022 నవంబరు 22 నాడే 800 కోట్లకు చేరినట్లు ప్రకటించింది.
→ 1960-2000 మధ్య రెట్టింపైన ప్రపంచ జనాభా పెరుగుదల రేటు ఆ తర వాత నుంచి తగ్గుముఖం పడుతోందని తెలిపింది.
→ ప్రతి మహిళ 2.1 మందిని కంటేనే పాతతరాన్ని భర్తీ చేసే స్థాయిలో జననాలు జరుగుతాయి. దీన్ని జనాభా భర్తీ రేటు అంటారు.
→ ప్రస్తుతం మూడు వంతుల ప్రపంచ జనాభా 2.1, అంతకు తక్కువ భర్తీ రేటు ఉన్న దేశాల్లో నివసిస్తున్నారు.
→ 2.1కి దరిదాపుల్లో ఉన్న దేశాల్లో భారత్, అర్జెంటీనా, ట్యునీసియా ఉన్నాయి.
→ 2.1కన్నా తక్కువ రేటు ఉన్న దేశాల్లో అమెరికా, బ్రెజిల్, మెక్సికో, స్వీడన్ ౯లు ఉండగా, చైనా, జపాన్, దక్షిణ కొరియా, స్పెయిన్ లలో అంతకన్నా తక్కువ భర్తీ రేటు కనిపిస్తోంది.
→

ప్రపంచంలో తొలిసారిగా గన్యాకు టికా

ప్రపంచంలోనే తొలిసారి గన్యా జ్వరాల నివారణకు తయారు చేసిన టీకాకు అమెరికా ఆరోగ్య సంస్థ.. ఫుడ్ అండ్ డ్రగ్ అడ్మి నిస్ట్రేషన్ (ఎఫీఏ) ఆమోదముద్ర వేసింది. దీంతో ప్రపంచవ్యాప్తంగా దీనిని విడుదల చేయడానికి మార్గం సుగమమైంది.
→ ఈ వ్యాక్సిన్ కు ఇక్ స్ చిక్ అనే పేరుపెట్టారు.
→ ఐరోపా కంపెనీ 'వాల్ నెవా' దీనిని తయారు చేసింది.
→
→

దేశంలోనే ఏకైక ఎన్నికల ప్రదర్శన శాల

మన ఎన్నికలకు ప్రపంచంలోనే విశిష్ఠ స్థానం ఉంది.
→ మహిళ లందరికీ ఎలాంటి వివక్షకు తావు లేకుండా ఓటుహక్కు కల్పిం చిన మొదటి దేశం మనదే.
→ అయితే... తొలిసారి ఓటరు జాబితాలు తయారు చేస్తున్నప్పుడు మహిళల్లో అత్యధికులు తమ పేర్లను చెప్పడానికి ఇష్టపడలేదు.
→ ఫలితంగా 1952లో జరిగిన తొలి సార్వత్రిక ఎన్నికలలో వారి భాగస్వామ్యం చాలా తక్కువగా ఉంది.
→ చదువు, చైతన్యం పెరగడంతో మార్పు వచ్చింది.
→ దిల్లీలోని ఎన్నికల సంఘం ప్రధాన కార్యాలయంలో 2016లో ఏర్పాటు చేసిన 'ఎన్నికల మ్యూజియం'లో అడుగు పె డితే దేశ ఎన్నికల ప్రయాణంలోని ఇలాంటి అనేక ఘట్టాలను తెలుసుకోవచ్చు.
→ దీన్ని భారత ఎన్నికల అధ్యయన కేంద్రం గానూ పిలుస్తారు.
→ స్వతంత్ర భారతదేశంలో జరిగిన తొలి ఎన్నికల నాటి ఛాయాచిత్రాలు, వినియోగించిన బ్యాలెట్ పెట్టెలు, పత్రాలతోపాటు ఇప్పటి ఈవీఎంలు, వీవీ ప్యాట్ పరి కరాలనూ ఇక్కడ భద్రపరిచారు.
→ ఒక ప్రత్యేక ప్రదర్శన శాలలో విద్యార్థులకు ఎన్నికల ప్రక్రియపై అవగాహన కల్పిస్తున్నారు.
→ ఇందులో ఒక గ్రంథాలయమూ ఉంది.
→
→

శ్రీలంక బోర్డుపై సస్పెన్షన్ విధించిన ఐసీసీ

ప్రపంచ కప్ లో పేలవ ప్రదర్శన చేసిన శ్రీలంకకు షాక్ ల మీద షాక్ లు తగులుతున్నాయి.
→ ఇప్పటికే ఆ దేశ ప్రభుత్వం లంక క్రికెట్ బోర్డును రద్దు చేయగా ప్రభుత్వ జోక్యాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ లంక సభ్యత్వంపై ఐసీసీ సస్పెన్షన్ విధించింది.
→ తాత్కాలిక నిషేధం తక్షణం అమల్లోకి వస్తుందని చెప్పింది.
→ శ్రీలంక క్రికెట్ (SLC)ను రద్దు చేయాలన్న తీర్మానాన్ని ఆ దేశ పార్లమెంట్ ఆమోదించిన సంగతి తెలిసిందే.
→ ఈ నేపథ్యంలో అత్యవసరంగా సమావేశమైన ఐసీసీ లంక సభ్య త్వంపై నిర్ణయం తీసుకుంది.
→ సస్పెన్షన్ తొలగే వరకు లంక ఐసీసీ టోర్నీల్లో పాల్గొనే అవకాశం లేదు.
→ గత నాలుగేళ్లలో శాశ్వత సభ్య దేశంపై ఐసీసీ సస్పెన్షన్ విధించడం ఇది రెండో సారి.
→ 2021లో ప్రభుత్వ జోక్యం కారణంగా జింబాబ్వే వేటుకు గురైంది.
→ ప్రపంచకప్ లో జట్టు పేలవ ప్రదర్శన చేయడంతో ఎస్ఎల్సీని రద్దు చేసిన క్రీడల మంత్రి రోహన్ రణసింఘే మాజీ కెప్టెన్ అర్జున రణతుంగ సారథ్యంలోని ఏడుగురు సభ్యుల మధ్యంతర కమిటీకి బాధ్యతలు అప్పగించారు.
→ రద్దయిన కార్యవర్గం ఈ నిర్ణయాన్ని సవాల్ చేస్తూ అప్పీల్ కోర్టును ఆశ్రయించగా క్రీడల మంత్రి నిర్ణయంపై స్టే విధించింది.
→ ఆ తర్వాత పార్లమెంటు శ్రీలంక క్రికెట్ కార్యవర్గం రద్దు తీర్మానానికి ఏకగీవ్రంగా ఆమోదం తెలిపింది.
→
→

వాయుకాలుష్య నియంత్రణకు చర్యలు

వాయు కాలుష్యం కారణంగా దేశ రాజధాని దిల్లీ ఉక్కిరిబిక్కిరి అవుతున్న నేప థ్యంలో కేంద్ర ప్రభుత్వం అన్ని రాష్ట్రాలకూ హెల్త్ హెచ్చరికలు పంపింది.
→ శీతాకాలంలో వాయుకా లుష్యం పెరిగే ప్రమాదం ఉందని, అందువల్ల దీని నియంత్రణకు చర్యలు తీసుకోవాలని కేంద్ర వైద్య ఆరోగ్య శాఖ కార్యదర్శి సుధాంశ్ పంత్ సూచించారు.
→ ఈ మేరకు ఆయన అన్ని రాష్ట్రా లకు లేఖలు రాశారు. "ఇటీవలి కాలంలో వాయుకాలుష్యం తీవ్రమైన ఆరోగ్య సవాల్ గా శాఖ మారింది.
→ శీతాకాలంలో గాలి నాణ్యత సూచి దారుణంగా పడిపోతోంది. దీని వల్ల ఆరోగ్య సమస్యలు తలెత్తుతున్నాయి.
→ అంతేకాకుండా దీర్ఘకాలిక శ్వాశకోశ, హృదయ, నాడీ సంబంధ ఇబ్బందులు కొనసాగుతున్నాయి.
→ ఈ పరిణా అకస్మాత్తుగా మరణాలు సంభవిస్తు న్నాయి.
→ పాఠశాల విద్యార్థులు అధికంగా వాయు కాలుష్య ప్రభావానికి గురవుతున్నారు.
→ నేషనల్ ప్రోగ్రాం ఫర్ క్లైమేట్ ఛేంజ్ అండ్ హ్యూమన్ ' కింద దాదాపు అన్ని రాష్ట్రాల్లో వాతావరణ మార్పులు, మానవ ఆరోగ్యంపై రాష్ట్రస్థాయి ప్రణాళికలు రూపొందించారు.
→ దీన్ని మరింత ముందుకు తీసుకెళ్తూ జిల్లా, నగర స్థాయి ప్రణా తయారు చేయాలి.
→ వాయుకాలుష్య సంబంధ ఆరోగ్య సమస్యలకు చికిత్స అందించే ఆసుపత్రులను విస్తరించాలి" అని కేంద్ర ఆరోగ్య కార్యదర్శి ఈ లేఖలో పేర్కొన్నారు.
→
→

సుప్రీంకోర్టు ప్రాంగణంలో దివ్యాంగుల కెఫే

అందరికీ సమాన అవకాశాలు కల్పించ డంలో భాగంగా భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి (సీజేఐ) జస్టిస్ డి. వై. చంద్రచూడ్ సుప్రీంకోర్టు ప్రాంగణంలో పూర్తిస్థాయిలో దివ్యాంగులు నిర్వహించే 'మిట్టి కెఫే'ను ప్రారం భించారు.
→ "మిట్టి కెఫేను నడిపే వారంతా ప్రత్యేక అవసరాలున్నవారు.
→ దేశంలోని వివిధ ప్రాంతాల్లో 'మిట్టి కెఫే' 38 బ్రాంచీలు నిర్వ హిస్తోంది. కరోనా సమయంలో 60 లక్షల భోజనాలు అందించారు.
→ బార్ కౌన్సిల్ వీరికి మద్దతుగా ఉంటుందని ఆశిస్తున్నాను" అని సీజేఐ పేర్కొన్నారు.
→
→

37వ జాతీయ క్రీడలు

గోవా ఆతిథ్యమిచ్చిన 37వ జాతీయ క్రీడలు 2023, అక్టోబరు 25న ప్రారంభమై 2023, నవంబరు 9న ముగిశాయి.
→ ఈ క్రీడల్లో మహారాష్ట్ర (80 స్వర్ణాలు, 69 రజతాలు, 79 కాంస్యాలతో 228) అగ్రస్థానంలో నిలిచింది.
→ ఆంధ్రప్రదేశ్ 7 స్వర్ణాలు, 5 రజతాలు, 15 కాంస్యాలతో కలిపి మొత్తం 27 పత కాలతో పట్టికలో 19వ స్థానంలో నిలిచింది.
→ తెలంగాణ 4 స్వర్ణాలు, 10 రజతాలు, 11 కాంస్యాలతో కలిపి 25 పతకాలతో 22వ స్థానాన్ని దక్కించుకుంది.
→
→

ప్రపంచ రికార్డు సృష్టించిన అయోధ్య దీపోత్సవం

దివ్వెల పండగకు ఒక్క రోజు ముందుగానే అయోధ్య నగరం దివ్య తేజో వర్ణ రంజితమైంది.
→ సరయూ నదీ తీరంలో లక్షల దీపాల వెలుగులు దివిని భువిని ఏకం చేశాయి. సరికొత్త ప్రపంచ రికార్డునూ సృష్టిం చాయి.
→ రామనగరి శోభాయ మానమైంది. రామ మందిరం త్వరలో ప్రారంభం కానుందనే సంరంభం నగర మంత కనిపించింది.
→ ఉత్తర్ ప్రదేశ్లోని. అయోధ్యలో సరయూ నదీ తీరాన గత ఏడే ళ్లుగా దీపావళికి ముందు రోజు దీపోత్సవం నిర్వహిస్తున్నారు.
→ ఈసారి దీపోత్సవం ప్రత్యేక తను సంతరించుకుంది.
→ సరయూ తీరంలోని 51 ఘాట్' లలో 22లక్షలకు పైగా దీపాలను అందంగా తీర్చిదిద్దారు.
→ వనవాసాన్ని ముగించుకుని సీతాసమేతంగా అయోధ్యలో అడుగుపెట్టిన శ్రీరామునికి ఆయన సోదరులు భరత శతృ ఘ్నులు స్వాగతం పలికిన సందర్భాన్ని పుర స్కరించుకుని నిర్వహించే రథోత్సవ కార్యక్ర మంలో ముఖ్యమంత్రి యోగి ఆదిత్యనాధ్, గవర్నర్ అనందీబెన్ పటేల్ పాల్గొన్నారు.
→ అనంతరం నదీ తీరంలో యోగి ఆదిత్యనాథ్ సరయూ హారతి నిర్వహించి, 'దీపోత్సవ్ కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభించారు.
→ 25 వేల మంది వాలంటీర్లు 22లక్షలకు పైగా దీపాలను వెలి గించారు.
→ ఈ కార్యక్రమానికి గిన్నిస్ బుక్ ఆఫ్ వరల్డ్ రికార్డ్ ప్రతినిధుల బృందం హాజరై.. డ్రోన్ కెమెరాతో వెలిగించిన దీపాలను లెక్కిం చారు.
→ ప్రపంచ రికార్డును ధ్రువీకరిస్తూ ముఖ్యమంత్రికి సర్టిఫికేట్ను అందించారు.
→ 54 దేశాలకు చెందిన రాయబారులు, ఇతర ఉన్నతాధికారులు హాజరయ్యారు.
→ దీపోత్సవ్ కు ముందు సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు నిర్వహిం చారు.
→ రామాయణం, రామచరిత మానస్తో పాటు వివిధ సామాజికాంశాల ఇతివృత్తంతో రూపొందించిన శకటాల ప్రదర్శన ఆకట్టుకుంది.
→ వేల మంది ప్రజలు ఆయా కార్యక్రమాలను వీక్షించారు. దీపోత్సవం అనంతరం ప్రత్యేక లేజర్ షో ఏర్పాటు చేశారు.
→
→ 2017లో యూపీలో భాజపా అధికారంలోకి వచ్చిన నాటి నుంచి ఏటా అయోధ్యలో ఈ దీపో త్సవాన్ని అంగరంగ వైభవంగా నిర్వహిస్తున్నారు.
→ గతేడాది 15 లక్షల దీపాలను వెలిగించగా ఈ ఏడాది ఆ రికార్డును బద్దలుకొట్టారు.
→
→

3,26,18,205 రాష్ట్రంలో ఓటర్లు

రాష్ట్రంలో అభ్యర్థుల గెలుపోటములను నిర్ణయించడంలో మహిళా ఓటర్లు కీలకం కానున్నారు. రాష్ట్రంలో మొత్తం ఓటర్ల సంఖ్య తాజాగా 326,18,205కు చేరుకుంది.
→ ఈ నెల 30న జరిగే ఎన్నికల్లో వీరు ఓటుహక్కు వినియోగించుకోనున్నారు.
→ వీరిలో పురుషులు 1,62,98,418 మంది, మహిళలు 1,63,01,705 మంది ఉన్నారు.
→ రాష్ట్రంలో అసెంబ్లీ ఎన్నికల నేపథ్యంలో సెప్టెంబరు నుంచి ఓటర్ల జాబితా ప్రత్యేక సవరణను ఎన్నికల సంఘం చేపట్టింది. షెడ్యూలు విడుదలకు ముందు అక్టోబరు 4న తుది ఓటర్ల జాబితాను ప్రకటించింది.
→ దాని ప్రకారం.. మొత్తం 3,17,32,727 మంది ఓటర్లు ఉన్నారు. కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం ఈ నెల 9న ఎన్నికల షెడ్యూలు ప్రకటించింది.
→ అక్టోబరు 31 వరకు ఓటుహక్కు నమోదు చేసుకునేందుకు వెసులుబాటు కల్పించింది.
→ వచ్చిన దరఖాస్తులను నవంబరు 10 వరకు పరిష్కరించారు.
→ తాజాగా జిల్లాల వారీగా తుది ఓటర్ల జాబితాలను కలెక్టర్లు ప్రకటించారు.
→ వీటి ప్రకారం... అక్టోబరు 4న ప్రకటించిన జాబితాతో పోలిస్తే 8,85,478 మంది ఓటర్లు పెరిగారు.
→ అక్టోబరు 4న ప్రకటించిన జాబితాలో మహిళల కన్నా పురుషులు 28,154 మంది ఎక్కువగాఉండగా.. తాజాగా దాన్ని మహిళలు అధిగమించారు.
→ పురుష ఓటర్ల కన్నా 3,287 మంది మహిళలు ఎక్కువగా నమోదయ్యారు.
→ రాష్ట్రంలో 119 అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలకుగాను 75 స్థానాల్లో పురుషుల కన్నా మహిళా ఓటర్లు ఎక్కువ సంఖ్యలో ఉన్నారు.
→ 44 నియోజకవర్గాల్లో పురుష ఓటర్లు. ఆది కంగా ఉన్నారు.
→ 230 జిల్లాల్లో మహిళలే ఎక్కువ సంఖ్యలో ఉండటం విశేషం.
→ ఏడు జిల్లాలు- కుమురం భీం ఆసిఫాబాద్, సంగారెడ్డి, రంగారెడ్డి, మేడ్చల్-మల్కాజిగిరి, హైద రాబాద్, నాగర్ కర్నూల్, వనపర్తిలలో మాత్రమే పురుష ఓటర్లది పైచేయిగా ఉంది.
→ మిగి లిన అన్ని జిల్లాల్లో మహిళా ఓటర్లు ఎక్కువ సంఖ్యలో ఉన్నారు.
→ రాష్ట్రంలో నవ ఓటర్లు రికార్డుస్థాయిలో 9,99,667 మంది నమోదయ్యారు.
→ అక్టోబరు 4న ప్రకటించిన జాబితాలో 18-19 సంవత్సరాల ఓటర్లు 8,11,648 మంది ఉన్నారు.
→ అక్టోబరు 31 తర్వాత మరో 1,88,019 మంది నమోదు కావటం విశేషం.
→ మొత్తం ఓటర్లలో ట్రాన్స్ జెండర్లు 2,676 మంది, సర్వీసు ఓటర్లు 15,406 మంది నమోదయ్యారు.
→
→

అధిక ఉద్గారాలకు కారణమవుతున్న సంస్థలపై భారీ జరిమానా

నిర్దేశించిన ప్రమాణాల కంటే అధికంగా ఉద్గా రాలను వెలువరిస్తున్న కార్లను తయారు చేస్తున్న కంపెనీలను ప్రభుత్వం గుర్తించింది.
→ నిబంధనలు ఉల్లంఘించిన ఆయా సంస్థలపై భారీ అపరాధ రుసుములు విధించాలని బ్యూరో ఆఫ్ ఎనర్జీ ఎఫీషియన్సీ(బీఈఈ) ప్రతి పాదించింది.
→ తక్కువ కాలుష్యాన్ని విడుదల చేసే వాహనాలు లేదా హరిత వాహ నాల వైపు మళ్లాల్సిందిగా ఆయా కంపె నీలకు సూచించినట్లు ఒక ఆంగ్ల వార్తా సంస్థ తెలిపింది.
→ ఎందుకంటే.. ఈ ఏడాది జనవరిలో కార్పొరేట్ యావరేజ్ ఫ్యూయల్ ఎకా సమీ(సీఏఎఫ్ఎస్ఈ) నిబంధనలు సవరిం చారు.
→ ఈ నిబంధనల కింద కార్బన్ . డయాక్సైడ్ ఉద్గారాలకు పరిమితి విధిం చారు.
→ ఆయా మోడళ్ల బరువు, విక్ర యాల సంఖ్య ఆధారంగా ఉద్గారాలను లెక్కిం చారు.
→ ఎనర్జీ కన్జర్వేషన్(సవరణ) బిల్లు 2022 ప్రకారం.. ఏదైనా కంపెనీ కర్బన ఉద్గార పరి మితికి మించి వెలువరిస్తే భారీ అపరాధ రుసుములు విధించొచ్చు.
→ ఈ బిల్లుకు డిసెంబరులో పార్లమెంటు ఆమోదం లభించింది.
→ ఎంతంటే..: 2022-23 తొలి తొమ్మిది నెలల్లో అపరాధ రుసుములు తక్కువగానే ఉన్నాయి.
→ ఈ ఏడాది జనవరిలో కొత్త నిబంధనలు అమ ల్లోకి రావడంతో భారీగా పెరిగాయి.
→ ఏదైనా కంపెనీ కార్ల కార్బన్ డయాక్సైడ్ ఉద్గారాలు నిర్దేశించిన స్థాయిల కంటే 0-4.7 గ్రాము/కి.మీ. మేర అధికంగా ఉంటే, విక్ర యించిన ఒక్కో కారుపై రూ.25,000 అప రాధ రుసుము పడుతుంది.
→
→

జానపద గాయని స్నేహలత కన్నుమూత

తెలుగు వ్యావహారిక భాషోద్యమానికి శ్రీకారం చుట్టిన గిడుగు వెంకట రామ్మూర్తి పంతులు ముని మనవరాలు, జానపద గాయని, స్వరకర్త స్నేహలతా మురళి (59) ఇక లేరు.
→ కొంతకాలంగా క్యాన్సర్తో బాధపడుతున్న ఆమె కన్నుమూశారు.
→ నాగార్జునసాగర్ జన్మించిన స్నేహలత హైదరాబాద్ లో స్థిరపడ్డారు.
→ స్నేహలత మూడు దశాబ్దాలుగా ఆకాశవాణి, దూరద ర్శన్, ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ సాంస్కృతిక వ్యవహారాలశాఖ ద్వారా అనేక ప్రద ర్శనలు ఇచ్చి ప్రేక్షకులను మెప్పించారు. అనేక పాత్రలకు డబ్బింగ్ చెప్పారు.
→ వ్యాఖ్యాతగా వ్యవహరించారు. పెళ్లిళ్ల సందర్భంగా పాడుకునే పాటలను వెలు గులోకి తెచ్చి తెలుగువారి పూర్వ వైభవాన్ని ఈ తరానికి పరిచయం చేశారు.
→ స్నేహలత ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం నుంచి బీఏ, ఆంధ్ర విశ్వవిద్యా లయం నుంచి ఎంఏ సోషియాలజీ పూర్తిచేశారు.
→ ప్రస్తుతం ఆమె తెలంగాణ జానపద కళాకారుల సంఘం రాష్ట్ర మహిళా అధ్యక్షురాలిగా ఉన్నారు.
→ స్నేహలత 2009లో విశిష్ట ఉగాది పురస్కారం, ప్రతిభా రాజీవ్ పుర స్కారాలు సహా పలు అవార్డులు అందుకున్నారు.
→ 2012లో ప్రపంచ తెలుగు మహాసభల్లో ప్రదర్శనలిచ్చారు.
→
→

గ్రీన్ ల్యాండ్ తగ్గిపోతున్న ధ్రువ ఎలుగుబంట్లు

గడిచిన 20వేల సంవత్సరాల్లో గ్రీన్ ల్యాండ్లో ధ్రువ ఎలుగుబంట్ల సంఖ్య తగ్గిపో తున్నట్లు తాజా అంతర్జాతీయ అధ్యయనం పేర్కొంది.
→
→ ఈ జీవుల జన్యు పదార్థం, ఆహార పుటలవాట్లు, ఆవాస ప్రాంతం, వాతావరణ డేటా తదితర అంశాలను విశ్లేషించిన శాస్త్రవే త్తలు ఈ నిర్ధారణకు వచ్చారు.
→ పెరుగుతున్న సముద్ర ఉష్ణోగ్రతలు ఈ పరిస్థితికి దారితీస్తు న్నట్లు వారు పేర్కొన్నారు.
→ "సాగరం వేడెక్కి నప్పుడు అందులో హిమం తగ్గిపోతుంది. ఫలి తంగా సీల్ జంతువులూ తగ్గిపోతాయి. ధ్రువ ఎలుగుబంట్లకు ఇవే ప్రధాన ఆహారం" అని పరిశోధనకు నాయకత్వం వహించిన మైఖేల్ వెస్ట్బరీ పేర్కొన్నారు.
→ పర్యావరణపరంగా చిన్నపాటి మార్పులు జరిగినా అది ధ్రువ ఎలు గుబంట్ల సంఖ్యపై ప్రభావం పడుతోందని చెప్పారు.
→ గడిచిన 20వేల సంవత్సరాల్లో గ్రీన్ ల్యాండ్ చుట్టుపక్కల సముద్ర ఉష్ణోగ్రతలు 0.2 నుంచి 0.5 డిగ్రీల సెల్సియస్ మేర పెరి గాయని వివరించారు.
→ దీనివల్ల ధ్రువ ఎలుగు బంట్ల సంఖ్య 20 నుంచి 40 శాతం మేర తగ్గి పోయిందని తెలిపారు.
→
→

గులాబీ రంగులోకి మారిన చెరువు

అమెరికాలోని ఓ చెరువు నీరు ఒక్కసారిగా గులాబీ లోకి మారేసరికి అందరూ ఆశ్చర్యపోతు న్నారు. గత రెండు వారాలుగా ఇలాగే కనిపిస్తోంది.
→ ఇలా ఎందుకు దన్న దానిపై అధ్యయనం అమెరికాకు చెందిన 'ఫిష్ అండ్ సర్వీస్' తెలిపింది.
→ అధిక నీటిలో కనిపించే బాక్టీరియా రంగు మారిపోయి ఉంటాయని హవాయిలో భావిస్తున్నారు.
→ కరవు కారణంగా జూన్ రంగు నుంచి చెరువులో నీరు ఆవిరి కావడం వల్ల లవణీయత పెరిగిందని చెబుతున్నారు.
→ నీరు ఈ నీరు విషపూరితం కాలేదని, రంగు మార్పుపై స్పష్టత కోసం నమూనాలు సేకరించి చేస్తున్నామని హవాయీ విశ్వవిద్యాలయానికి పంపించా వైల్డ్ లైఫ్ మని అధికారులు తెలిపారు.
→ స్థానికుడొకరు లవణీయత ఉన్న డ్రోన్ సాయంతో తీసిన చెరువు చిత్రాలు కారణంగా నీళ్లు విస్తృతంగా వ్యాప్తిలోకి వచ్చి చెరువును అధికారులు చూసేందుకు అనేకమంది తరలి వస్తున్నారు.
→
→

ఓటు.. కనిపించేది ఏడు సెకన్లే!

ఎన్నికల్లో బ్యాలెట్ పేపర్ వాడితే ఓటరు తాను ఎవరికి ఓటు వేశారో స్పష్టంగా తెలుస్తుంది.
→ ఈవీఎంలు వచ్చాక ఆ వెసులుబాటు పోయింది.
→ అనంతరకాలంలో ఓటరు తాను వేసిన ఓటు సంబంధిత అభ్యర్థికే పడిందా లేదా తెలుసుకునేందుకు ఎన్నికల సంఘం... వీవీప్యాట్ (ఓటర్ వెరిఫయబుల్ పేపర్ ఆడిట్ ట్రయల్)ను ప్రవేశపెట్టింది.
→ ఓటరు ఓటు వేయగానే వివిప్యా ట్లో చూసుకోవాలి. ఇది అభ్యర్థి క్రమసంఖ్య, పేరు, గుర్తును ముద్రిస్తుంది. ఆ పేపరు ఏడు సెకన్లు మాత్రమే కనిపిస్తుంది.
→ తర్వాత దానంతటదే వీవీప్యాట్లోని డ్రాబ్బాకాలో పడిపో తుంది.
→ దీన్ని తొలిసారిగా 2018 సెప్టెంబరులో నాగాలాండ్ లోని నోక్సెన్ అసెంబ్లీ నియోజక వర్గంలో ప్రయోగాత్మకంగా ఉపయోగించారు.
→ తర్వాత అదే ఏడాది మిజోరం అసెంబ్లీ ఎన్ని కల్లో 10 నియోజకవర్గాల్లో వాడారు.
→ 2014 సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో ఎనిమిది లోక్సభ స్థానాల్లో, 2017 గోవా అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో పూర్తిస్థాయిలో ఉపయోగించారు.
→ ఈ యంత్రాలను సీల్ చేసే పేపర్, స్ట్రిప్ సీల్ తదితరాలను నాసిక్ ప్రింటింగ్ ప్రెస్ మాత్రమే తయారు చేస్తుంది.
→
→

25వేల మందితో త్రివిధ దళాల 'త్రిశక్తి ప్రహార్' భారీ యుద్ధవిన్యాసాలు రాజస్థాన్ లో ప్రారంభం

భారత త్రివిధ దళాలు 'త్రిశక్తి ప్రహార్' పేరుతో భారీ యుద్ధ విన్యాసాలను రాజ స్థాన్ లోని జైసల్మేర్ లో ప్రారంభించాయి.
→ 25 వేల మంది పాల్గొనే ఈ కార్యక్రమం ఈ నెల 25 వరకూ కొనసాగుతుంది.
→ భారత సైన్యం, వైమానిక, నౌకాద ళాలు పూర్తి సమన్వయంతో వీటిని నిర్వహిస్తాయి.
→ వేగంగా బలగాల తరలింపు, శత్రు భూభాగంలోకి చొచ్చుకెళ్లి దాడులు చేయడం వంటి అంశాలు ఇందులో భాగంగా ఉంటాయి.
→ ఈ విన్యాసాల్లో టి- 90, అర్జున్ యుద్ధ ట్యాంకులు, యుద్ధ విమానాలు, అపాచీ పోరాట హెలికాప్టర్లు, చినూక్ రవాణా హెలి కాప్టర్లు, భారత నౌకాదళానికి చెందిన వివిధ విమా నాలు పాలుపంచుకుంటాయి.
→
→

ఈ ఏడాది చివరికలా రెండు రాకెట్ ప్రయోగాలు

ఈ ఏడాది చివరికల్లా రెండు పెద్ద రాకెట్ ప్రయోగాలు నిర్వహించాలని ఇస్రో లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
→ తిరుపతి జిల్లా శ్రీహరికోటలోని షార్లో పీఎస్ఎల్వీ, జీఎస్ఎల్వీ-ఎంకే. ప్రయోగాలకు సంబంధించిన ఏర్పాట్లు చురుగ్గా సాగుతున్నాయి.
→ పీఎస్ఎల్పీ ఎక్స్పోశాట్ ప్రకాశవంతమైన ఖగోళ ఎక్స్రే మూలాలకు సంబంధించిన వివిధ డైనమిక్ లను అధ్యయనం చేయడానికి ఉద్దేశించిన మొట్టమొదటి మిషన్. జీఎస్ఎల్వీ ద్వారా ఇన్ శాట్-3డీఎస్ ఉపగ్రహాన్ని ప్రయోగించనున్నారు.
→ ఇది వాతావరణ సేవలను అందించనుంది. జీఎస్ఎల్వీ-ఎంకే. ప్రయోగం చాలా ముఖ్య మైంది.
→ నాసా జెట్ ప్రొపల్షన్ ల్యాబొరేటరీతో కలిసి దీనిని అభివృద్ధి చేయ నున్నారు.
→ వైబ్రేషన్ పరీక్షలు ప్రారంభమయ్యాయి.
→
→

ఫిన్లాండ్ కు 'డేవిడ్స్ స్లింగ్' ఆయుధ వ్యవస్థ

ఒక వైపు హమాస్ తో యుద్ధం కొన సాగుతున్నా మరోవైపు రక్షణరంగంలో ఇజ్రాయెల్ మరో ఆయుధాల విక్రయ ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది.
→ నాటో నూతన సభ్య దేశం ఫిన్లాండ్కు తమ 'డేవిడ్స్ స్లింగ్' గగనతల రక్షణ వ్యవస్థను విక్రయించనున్నట్లు ప్రకటించింది.
→ 34 కోట్ల డాలర్లకు ఈ ఒప్పందం కుది రిందని పేర్కొంది. ఇజ్రాయెల్ రక్షణ వ్యవస్థలో 'డేవిడ్స్ స్లింగ్' కీలక పాత్ర పోషిస్తోంది.
→ గగనతలంలో శత్రు వుల బాలిస్టిక్, క్రూజ్ క్షిపణులు, యుద్ధవిమానాలు, డ్రోన్లను గుర్తించి కూల్చివేసే సామర్థ్యం దీనికి ఉంది.
→ ఈ ఆయుధ వ్యవస్థను అమెరికా కంపెనీలతో కలిసి ఇజ్రాయెల్ అభివృద్ధి చేసింది.
→
→

నగరాల్లో సరకు రవాణాకు సులువైన 3 యాప్

నగరాల్లో సరకులను మరింత సమర్థంగా, సులువుగా రవాణా చేయడానికి మద్రాస్ ఐఐటీ పరి శోధకులు ఒక మొబైల్ యాప్ ను అభివృద్ధి చేశారు.
→ ఇది మధ్యవర్తుల ప్రమేయానికి అడ్డుకట్ట వేస్తుందని చెప్పారు.
→ 'ఆప్ట్ రూట్' అనే ఈ యాప్.. డ్రైవర్ తో వినియోగదారుడిని అనుసంధానిస్తుంది. ఈ లావాదే వీల్లో కమీషన్లు చెల్లించాల్సిన అవసరం ఉండదు.
→ చెల్లింపులు కూడా వినియోగదారుడి నుంచి నేరుగా డ్రైవర్కు వెళతాయి.
→ ఈ యాపనకు సంబంధించిన మొదటి వెర్షన్.. మద్రాస్ ఐఐటీలో ఏర్పాటైన ఆప్ట్ రూట్ లాజిస్టిక్స్ అనే అంకురపరిశ్రమ అభివృద్ధి చేసి,వాణిజ్య ప్రాతిపదికన అందుబాటులోకి తెచ్చింది.
→ 'సరకు రవాణా విషయంలో డ్రైవర్లు, వినియోగదారు లకు మధ్య ఉన్న సంధానత సమస్యను ఈ యాప్ పరిష్కరిస్తుంది.
→ తిరుగుప్రయాణంలో లోడ్ లేకపో వడం, వాహనం పూర్తి సామర్థ్యంతో తిరగకపోవడం వంటి సమస్యలను ప్రస్తుతం రవాణాదారులు ఎదు ర్కొంటున్నారు.
→ ఈ రంగంలోని మార్కెట్ వ్యవస్థీకృ తంగా, సమర్థంగా కూడా లేదు. సాంకేతిక పరిజ్ఞా నంతో ఈ ఇబ్బందులను పరిష్కరించొచ్చు" అని మద్రాస్ ఐఐటీ ప్రొఫెసర్ ఎన్. ఎస్. నారాయణస్వామి తెలిపారు.
→ ప్రస్తుతం ఈ యాప్ సేవలను హైదరా బాద్, బెంగళూరు, చెన్నై సహా దేశంలోని పలు నగ రాల్లో అందుబాటులోకి తెచ్చారు.
→
→

మాజీ ఎంపీ, సీఐటీయూసీ నేత బాసుదేవ్ ఆచార్య కన్నుమూత

సీపీఎం మాజీ లోక్సభ సభ్యుడు, సీఐటీయూసీ అఖిల భారత నేత బాసుదేవ్ ఆచార్య (81) మృతిచెందారు.
→ కొంతకా లంగా అనారోగ్యంతో బాధపడుతున్న ఆయన నగ రంలోని మెడికేర్ ఆసుపత్రిలో కన్నుమూశారు.
→ 1942 జులై 11న పశ్చి మబెంగాల్లోని పురూలియా జిల్లా బెరో గ్రామంలో బాసుదేవ్ జన్మించారు.
→ పురూలియా జిల్లా బంకుర లోక్సభ స్థానం నుంచి వరుసగా తొమ్మిదిసార్లు విజయం సాధించి రికార్డు సృష్టించారు.
→ 1980 నుంచి 2014 వరకు ఎంపీగా ఉన్నారు. సీపీఎం పార్లమెంటరీ పార్టీ నాయకుడిగానూ పనిచేశారు.
→ ఉపా ధ్యాయ వృత్తి నుంచి కార్మిక ఉద్యమంలోకి, ఆపై రాజకీయాల్లోకి ప్రవేశించారు.
→ 2014లో తృణమూల్ కాంగ్రెస్ అభ్యర్థి చేతిలో ఓటమిపాలైన తరువాత ఎన్ని కల్లో పోటీకి దూరంగా ఉన్నారు.
→
→

6 బంతుల్లో 6 వికెట్లు గారెత్ అరుదైన రికార్డు

ఆస్ట్రేలియా క్లబ్ క్రికెటర్ గారెత్ మోర్గాన్ 6 బంతుల్లో 6 వికెట్లు తీసి రికార్డు సృష్టించాడు.
→ గోల్డ్ కోస్ట్ ప్రిమియర్ లీగ్ డివిజన్- 3 టోర్నీలో నెరాంగ్ క్లబ్ కు సారథ్యం వహిస్తున్న మోర్గాన్... సర్ఫర్స్ పారడైజ్ సీసీపై ఈ ఘనత సాధించాడు.
→ 40 ఓవర్ల మ్యాచ్లో 178 పరుగుల ఛేదనలో 39 ఓవర్లకు 174/4తో విజయానికి చేరు వైన పారడైజ్ జట్టుకు గారెత్ (7/16) షాకిచ్చాడు.
→ ఆఖరి ఓవర్లో 6 బంతు లకు 6 వికెట్లు తీసి నెరాంగ్ క్లబ్ ను గెలిపించాడు.
→ ఈ 6 బంతుల్లో తొలి నాలుగు క్యాచ్ లు, ఆ తర్వాత రెండు బౌల్డ్. ప్రొఫెషనల్ క్రికెట్లో ఒక ఓవర్లో అయిదు వికెట్లు తీసిన అభిమన్యు మిథున్ (భారత్, 2019), వాగ్నర్ (న్యూజి లాండ్, 2011), అమీన్ (బంగ్లాదేశ్, 2013)లను గారెత్ అధిగమించాడు.
→
→

ఐసీసీ హాల్ ఆఫ్ ఫేమ్ సెహ్వాగ్, ఎడుల్జీ

భారత మాజీ క్రికెటర్లు వీరేంద్ర సెహ్వాగ్, డయానా ఎడుల్జీ , శ్రీలంక మాజీ ఆటగాడు అరవింద డిసిల్వాకు ఐసీసీ హాల్ ఆఫ్ ఫేమ్ చోటు దక్కింది.
→ తమ కెరీర్లో సాధించిన అద్భుత విజయాలకు గాను ఈ ముగ్గురికి ప్రతిష్టాత్మక గౌరవం దక్కింది.
→ ఐసీసీ హాల్ ఆఫ్ ఫేమ్లో చోటు సంపాదించిన భారత తొలి మహిళా క్రికెటర్ గా ఎడుల్జీ రికార్డు సృష్టించింది.
→ 1976- 1993 మధ్యలో ఎడుల్జీ 54 మ్యాచ్లో భారత్కు ప్రాతినిధ్యం వహించింది.
→ తన ఎడమచేతి వాటం స్పిన్తో వందకు పైగా వికెట్లు తీసింది.
→ 1999-2013 మధ్యలో సెహ్వాగ్ టెస్టుల్లో 8,586, వన్డేల్లో 8,273 పరుగులు సాధించాడు.
→ వన్డేల్లో 96, టెస్టుల్లో 40 వికెట్లు తీసుకున్నాడు.
→ 1984-2003 మధ్యలో డిసిల్వా టెస్టుల్లో 6,361 వన్డేల్లో 9,284 పరుగులు రాబట్టాడు.
→ టెస్టుల్లో 29, వన్డేల్లో 106 వికెట్లు పడగొట్టాడు.
→ 1996లో డిసిల్వా. 2011లో సెహ్వాగ్ ప్రపంచకప్ విజయాల్లో కీలకపాత్ర పోషించారు.
→

ఐఐఎం డైరెక్టర్లు కావాలంటే ప్రథమ శ్రేణి ఉత్తీర్ణత తప్పనిసరి

ఐఐఎం డైరెక్టర్ల నియామకానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం కొత్త నిబంధనలను తెచ్చింది.
→ ఇక నుంచీ డైరెక్టర్ల పోస్టులకు దరఖాస్తు చేయాలనుకునేవారు డిగ్రీ, పీజీల్లో ప్రథమ శ్రేణిలో ఉత్తీర్ణులు కావాల్సి ఉంటుంది.
→ అంతేకాకుండా ప్రఖ్యాత విద్యా సంస్థల్లో పీహెచీ గానీ, దానికి సమానమైన అర్హత ఉన్న పరిశోధనగానీ చేసి ఉండాలి.
→ ఇటీవల ఐఐఎం రోహతక్ డైరెక్టరుగా ధీరజ్ శర్మ నియమితులయ్యారు. ఆయన డిగ్రీలో ద్వితీయ శ్రేణిలో ఉత్తీర్ణులయ్యారు. దీనిపై వివాదం తలెత్తింది.
→ దీంతో కేంద్ర ప్రభుత్వం కొత్త నిబంధనలను తీసుకొ చ్చింది.
→ వీటి ప్రకారం.. 'విజిటర్' హోదాలో రాష్ట్రపతి. ఐఐఎంలపై అధికారం కలిగి ఉంటారు. ఐఐఎంల బోర్డు ఆఫ్ గవర్నర్ల ఛైర్పర్సన్ను నియమిస్తారు.
→ బోర్డు సిఫార్సుల మేరకు డైరెక్టర్లను నియమించే, తొలగించే అధికారం రాష్ట్రపతికే ఉంటుంది.
→ అవసరమైతే బోర్డును రద్దు చేసే అధికారమూ రాష్ట్రపతికే ఉంటుంది. గతంలో డైరెక్టర్లను నియమించే అధికారం బోర్డుకే ఉండేది.
→
→

'సీ గార్డియన్స్' పేరుతో అరేబియా సముద్రంలో చైనా-పాక్ విన్యాసాలు

చైనా, పాకిస్థాన్లు అరేబియా సముద్రంలో భారీ నౌకాదళ విన్యాసాలకు శ్రీకారం చుట్టాయి.
→ ఇందులో భాగంగా తొలిసారి ఉమ్మడిగా సాగర గస్తీని నిర్వహిస్తున్నాయి. ఈ నెల 17 వరకూ కొనసాగుతాయి.
→ 'సీ గార్డియన్స్' పేరుతో నిర్వహిస్తున్న ఈ విన్యాసాలు కరాచీలోని నౌకా స్థావరంలో ప్రారంభ మయ్యాయి.
→ ఇందులో భాగంగా గగనతలంలోనూ యుద్ధ క్రీడలు నిర్వహిస్తున్నారు.
→ హెలికాప్టర్ల ల్యాండింగ్, సహాయ, గాలింపు చర్యలు, జలాంతర్గా ముల వేట, పరస్పర పర్యటనలు వంటివి ఈ విన్యా సాల్లో ఉంటాయి.
→ ఇరు దేశాల మధ్య ఉన్న వ్యూహాత్మక భాగస్వామ్యం, సంప్రదాయ స్నేహాన్ని బలోపేతం చేయ డంతోపాటు ఇరు సైన్యాల శిక్షణను మరింత సానబెట్టే క్రమంలోనే మూడోసారి ఈ తరహా విన్యాసాలు నిర్వ హిస్తున్నామని చైనా రక్షణశాఖ అధికార ప్రతినిధి ఓ ప్రకటనలో పేర్కొన్నారు.
→
→

గిరిజనుల అభివృద్ధికి రూ.24వేల కోట్లతో పథకం

అత్యంత దుర్బల గిరిజన బృందాల (పీవీటీజీ) పరిపూర్ణ సంక్షేమం కోసం ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోదీ ఈ నెల 15న ఝార్ఖండ్లో రూ. 24,000 కోట్లతో పథకాన్ని ప్రారంభించనున్నారు.
→ 18 రాష్ట్రాలు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల్లోని 220 జిల్లాల్లో 75 అత్యంత దుర్బల గిరిజన తెగలు ఉన్నాయి. వారి సంఖ్య 28 లక్షలు.
→ వీరు అడవుల్లో, పర్వతాల్లో మారుమూల గ్రామాల్లో నివసిస్తున్నారు.
→ ఇప్పటికే 9 కేంద్ర మంత్రిత్వ శాఖలు అమలు చేస్తున్న 11 రకాల సంక్షేమ కార్యక్రమా లను కలగలపి పీవీటీజీలకు వర్తింపజేస్తారు.
→
→

బికనేర్ వాలా ఛైర్మన్ 'కాకాజీ' కన్నుమూత

స్వీట్లు, చిరుతిళ్ల బ్రాండ్ బికనేర్వాలా ఛైర్మన్ లాలా కేదార్నాథ్ అగర్వాల్(86) కన్ను మూశారు.
→ ఒక ప్పుడు పాత దిల్లీ ప్రాంతంలో బకెట్లో భుజియా, రస గుల్లాలు పెట్టుకుని విక్రయించిన ఈయన ఆ తర్వాత వ్యాపారాన్ని భారీగా విస్తరించారు.
→ పరిశ్రమ వర్గాల వారు ఈయన్ను కాకాజీ అని ప్రేమగా పిలుస్తుంటారు.
→ 'అగర్వాల్ మృతితో అందరి జీవితాలను రుచితో తట్టిన ఒక శకం ముగిసింద'ని కంపెనీ పేర్కొంది.
→ భారత్లో 60 అవుట్లెట్లతో పాటు అమెరికా, న్యూజిలాండ్, సింగ పూర్, నేపాల్, యూఏఈల్లోనూ కంపెనీకి శాఖలున్నాయి.
→ ఆయన మృతి బికనేర్వా లాకే కాదు.. చిరుతిళ్ల ప్రపంచానికి తీరని లోటు.
→ ఆయన నాయకత్వం, దార్శనికత మాకు ఎప్పటికీ మా వ్యాపార ప్రయాణంలో తోడుంటుందని గ్రూప్ మేనేజింగ్ డైరెక్టర్ శ్యామ్ సుందర్ అగర్వాల్ పేర్కొన్నారు.
→ పెద్ద లక్ష్యంతోనే ఈ స్థాయికి..: బికనేర్లో ఆయన కుటుంబం 1905లో మిఠాయి దుకాణం పెట్టుకున్నారు.
→ పెద్ద లక్ష్యాలున్న అగర్వాల్ తన సోదరుడు సత్యనారాయణ్ అగర్వాల్ తో కలిసి దిల్లీకి వచ్చారు.
→ తొలుత బకెట్లలో ఢిల్లీ వీధుల్లో రసగుల్లాలు, భుజియా అమ్మారు.
→ ఈ రుచులకు ప్రాచుర్యం లభించ డంతో, దిల్లీలోని చాందినీ చౌక్ లో షాపు తెరిచారు.
→ అప్పటి నుంచే బికనేర్ వాలా షాపుగా పేరు పొంది.. ఇప్పటి స్థాయికి ఎదిగారు.
→ కేదార్నాథ్ విలువ లను కొనసాగిస్తామని కాకాజీ పెద్ద కుమారుడు, గ్రూప్ డైరెక్టర్ అయిన మోహన్ అగర్వాల్ పేర్కొన్నారు.
→
→

వాహనాలకూ సైబర్ భద్రత

కొన్ని నిర్దిష్ట విభాగాలకు చెందిన నాలుగు చక్రాల వాహనాలు, ప్రయాణికుల వాణిజ్య వాహనాల్లో చిప్ సెట్ల వాడకం, ఇంటర్ నెట్ అనుసంధానత పెరిగింది.
→ ఈ నేపథ్యంలో వాహనాలు కూడా సైబర్ ప్రమాదాలకు గురి కాకుండా చూడడం కోసం ఏకరూప సైబర్ భద్రత, మేనేజ్మెంట్ వ్యవస్థల (సీఎస్ఎమ్ఎస్)ను తీసుకురావాలని కేంద్ర రోడ్డు రవాణా, రహదా రుల మంత్రిత్వ శాఖ (ఎమ్ ఆర్ హెచ్) ప్రతిపాదించి.. ముసాయిదా పత్రాన్ని విడుదల చేసింది.
→ ఈ ప్రకారం.. వాహన తయారీదారు లేదా సంబంధిత ప్రతినిధి సదరు వాహన సైబర్భద్రతకు సంబంధించిన విభాగాన్ని పేర్కొంటూ అనుమతులకు దరఖాస్తు చేసుకోవాలి. ఈ ఏడాది జులై 14న జరిగిన ఆటోమోటివ్ ఇండస్ట్రీ స్టాండ ర్డ్స్ కమిటీ(ఏఐఎస్సీ) 66వ సమావేశంలో సీఎస్ఎమ్ఎస్ ఉన్న వాహనాలకు అనుమతులు మంజూరు చేయడానికి ఆటోమోటివ్ ఇండస్ట్రీ స్టాండర్డ్(ఏఐఎస్)కు రూపక ల్పన చేయడానికి కమిటీ అంగీకరించింది.
→ ఎమ్, ఎన్ విభాగాలకు చెందిన మోటార్ వాహనాలకు ఏకరూప నిబంధనలను తీసుకురావడమే ఈ ప్రమా ణాల లక్ష్యమని ముసాయిదా తెలిపింది.
→ వాహనం విక్రయం తర్వాత కూడా సాఫ్ట్వేర్, సర్వీసులు, అప్లి కేషన్లు లేదా డేటా స్టోరీజీ, మార్పులకు తగిన చర్యలు తీసుకోవాల్సి ఉంటుంది.
→ సైబర్ దాడుల నుంచి రక్షించే ఉద్దేశంతో ప్రతిపాదించిన ఈ ముసా యిదాను ప్రజల అభిప్రాయాలు తీసుకున్న అనంతరం నోటిఫై చేస్తారు.
→

పొగలేని 'ఈ-క్రాకర్'! ను అభివృద్ధి చేసిన ఐఐఐటీహెచ్ పరిశోధకులు

పండుగైనా... పబ్బమైనా పటాకులు పేలిస్తే గానీ మజా ఉండదు.. అదే ఇక దీపావళి పండుగైతే సాయంత్రం మొదలెడితే తెల్లారే దాకా క్రాకర్స్ కాల్చేవారున్నారు.
→ అయితే పటా కులు కాలిస్తే వచ్చే ఆనందం సంగతెలా ఉన్నా పర్యావరణంపై దాని ప్రభావం మాత్రం పడు తుంది.
→ ఈ నేపథ్యంలోనే కాలుష్యం వెలువడని బాణాసంచా తయారీపై ఇంటర్నేషనల్ ఇన్ని ట్యూట్ ఆఫ్ ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ-హైదరాబాద్ (ఐఐఐటీహెచ్) పరిశోధకులు దృష్టి సారించారు.
→ కాలుష్యం వెదజల్లకుండా బాణాసంచా కాల్చిన వైర్ అనుభవాన్ని కలిగించే ఎలక్ట్రానిక్ క్రాకర్ ప్రొటోటై ఎను రూపొందించారు.
→ అసోసియేట్ ప్రొఫెసర్ డాక్టర్ అఫ్తాబ్ హుస్సేన్ సారథ్యంలో పీహెచీ విద్యార్థి అద్వైత సక్సేనా పర్యావరణహిత 'ఈ-క్రా కర్ ను అభివృద్ధి చేశారు.
→ దీనిపై అఫ్తాబ్ హుస్సేన్ మాట్లాడుతూ.. 'బాణాసంచా కాల్చిన ఎప్పుడు కాంతి, వెలుగు వెలువడి మనకు ఓ అను భూతి కలుగుతుంది.
→ ఎల్ఎస్ఈడీ మాట్రిక్స్ లైట్లు, స్పీకర్లు, బ్యాటరీ, సర్క్యూట్ను 10 సెంటీమీటర్ల వైశాల్యం గల బాక్సులో అమర్చి లైటింగ్, శబ్దా లను సృష్టించి అదే అనుభూతిని కలిగించే చిన్న లెస్ పరికరాన్ని రూపొందించాం.
→ దీని ద్వారా నిప్పు, పొగ రాని కారణంగా పెళ్లిళ్లు, ఫంక్షన్లలో పటాకులకు ప్రత్యామ్నాయంగా వినియోగించ వచ్చు.
→ పటాకులు కాల్చినపుడు 1,000 నుంచి 5,000 లక్స్ వెలుగు, 100 నుంచి 140 డెసిబెల్స్ వరకు శబ్దం వెలువడుతుంది.
→ ఈ క్రాకర్లో అమర్చిన ఎల్డీ లైట్ల ద్వారా వెలుగు, వైర్లెస్ స్పీకర్ ద్వారా శబ్దాలు వస్తాయి.
→ వీటి విని యోగం ద్వారా గాలి కాలుష్యం కాకుండా ఉంటుంది' అని వివరించారు.
→

భూతాపం పై ఐరాస నివేదిక

భూతాపం ఆందోళనకర స్థాయిలో పెరుగుతోందని ఐరాస నివేదిక పేర్కొంది.
→ పారిశ్రామికీక రణకు ముందు నాటితో పోలిస్తే అది 2.5 నుంచి 2. 9 డిగ్రీల సెల్సియస్ మేర పెరిగే దిశగా పయనిస్తోం దాని వివరించింది.
→ దీన్ని 1.5 డిగ్రీల సెల్సియసు పరి మితం చేయాలన్నది 'పారిస్ ఒప్పంద' లక్ష్యం.
→ ఇందుకు అనుగుణంగా ఈ దశాబ్దం చివరి నాటికి తమ కర్బన ఉద్గారాలను 42 శాతం మేర కుదించు కోవడానికి దేశాలు అంగీకరించాయి.
→ అయితే బొగ్గు, చమురు, గ్యాస్ వినియోగం వల్ల గత ఏడాది గ్రీన్ హౌస్ వాయువులు 1.2 శాతం మేర పెరిగాయని తాజా నివేదిక పేర్కొంది.
→ ఈ ఏడాది ఆరంభం నుంచి సెప్టెంబరు చివరి నాటికి ప్రపంచ సరాసరి ఉష్ణోగ్ర తల్లో పెరుగుదల 1.5 డిగ్రీల సెల్సియస్ ను దాటేసిన సందర్భాలు 86 రోజుల్లో చోటుచేసుకున్నాయని వివ రించింది.
→ ఆ తర్వాత అక్టోబరు మొత్తం, నవంబరులో మొదటి రెండు వారాల్లో ప్రతి రోజూ ఇదే పరిస్థితి నెలకొందని వివరించింది.
→ దీంతో ఈ ఏడాది ఇప్పటి వరకూ 40 శాతం రోజుల్లో ప్రపంచ సరాసరి ఉష్ణోగ్ర తల్లో పెరుగుదల ఆ స్థాయికి చేరిందని తెలిపింది.
→ శుక్రవారం అది 2 డిగ్రీల సెల్సియసు పెరిగిందని పేర్కొంది.
→ భూతాపాన్ని 1.5 డిగ్రీల సెల్సియస్ కు పరి మితం చేయాలనే లక్ష్యాన్ని.. అనేక సంవత్సరాల లెక్కల ఆధారంగా నిర్దేశించారని శాస్త్రవేత్తలు తెలి పారు.
→ అయితే ఉద్గారాల్లో పెద్దగా పెరుగుదల లేకుం డానే ఆ పరిమితిని 2029లోనే చేరుకోవచ్చని అంత కుముందు అనేక పరిశోధనలు పేర్కొన్నాయి.
→ దీన్ని నివారించడానికి మరింత కఠినంగా తమ ఉద్గారాలను తగ్గించేందుకు ప్రపంచ దేశాలు లక్ష్యాలను నిర్దేశించు కోవాలని శాస్త్రవేత్తలు తెలిపారు.
→
→

ఢిల్లీలో '2+2 మంత్రిత్వశాఖ చర్చలు

రక్షణ రంగంలో సహకారాన్ని పెంచుకోవడా నికి, కీలక ఖనిజాలు, వర్తకం, పెట్టుబడులు వంటి రంగాల్లో వ్యూహాత్మక సంబంధాలను మెరుగుపరచుకోవ డానికి భారత్, ఆస్ట్రేలియా ఢిల్లీలో '2+2 మంత్రిత్వశాఖ చర్చల'ను నిర్వహించాయి.
→ దీనికి రక్షణ మంత్రి రాజ్నాథ్ సింగ్, విదేశీ వ్యవహారాల శాఖ మంత్రి ఎస్. జైశంకర్, ఆస్ట్రేలియా ఉప ప్రధాని, రక్షణ మంత్రి రిచర్డ్ మార్లెస్, విదేశాంగ మంత్రి పెన్నీ వాంగ్లు హాజరయ్యారు.
→ భారత్, ఆస్ట్రేలియా సంబం ధాలను బలోపేతం చేసుకోవడానికి మంత్రులు పర స్పరం తమ అభిప్రాయాలను తెలియజేసుకుంటారని విదేశీ వ్యవహారాల శాఖ అధికార ప్రతినిధి ఆరిందమ్ బాగీ.. అంతకుముందు 'ఎక్స్'లో పేర్కొన్నారు.
→ వాంగ్.. ఢిల్లీలోని జాతీయ యుద్ధ స్మారకాన్ని సంద ర్శించి, అమర సైనికులకు నివాళులర్పించారు.
→ భారత్,ఆస్ట్రేలియా మధ్య దీర్ఘకాల సైనిక సంబంధాలు ఉన్నా యని ఆయన తెలిపారు.
→ అనేక యుద్ధాల్లో ఇరు దేశాల బలగాలు కలిసి పోరాడాయన్నారు.
→ భారత్, ఆస్ట్రేలియాల రక్షణ మంత్రులు విడిగా సమా వేశమయ్యారు.
→ రెండు దేశాల మధ్య బలమైన రక్షణ భాగస్వామ్యం ఉంటే ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతంలో భద్రతకు మేలు చేస్తుందని ఇద్దరు నేతలు అభిప్రాయపడ్డారు.
→ నౌకల నిర్మాణం, విమానాల నిర్వహణ, మరమ్మతుల రంగంలో భాగస్వామ్యానికి అవకాశాలు ఉన్నాయని రాజ్ నాథ్ సూచించారు.
→ కృత్రిమ మేధ, జలాంతర్గాములు, డ్రోన్ల వేట, సైబర్ రంగాల్లో సహకారంపై రెండు దేశాల సైన్యాలు దృష్టి సారించాలన్నారు.
→ హైడ్రోగ్రఫీపై సహ కారం, గాల్లో విమానాలకు ఇంధనం నింపడం వంటి అంశాల్లో భాగస్వామ్యం కోసం జరుగుతున్న చర్చలు తుది దశలో ఉన్నాయని అధికారులు తెలిపారు.
→
→

ప్రమాదపుటంచుల్లోకి బ్రిటన్ అణు జలాంతర్గామి

సాగరంలో సబ్మెరైన్ ఎంత లోతులో ఉందో తెలియజేసే గేజ్ ఒకటి మొరాయించడంతో బ్రిటన్ అణు జలాంతర్గామి అట్లాంటిక్ మహాసాగ రంలో ప్రమాదపుటంచుల్లోకి వెళ్లింది.
→ నిర్దేశిత స్థాయి కన్నా దిగువకు డైవ్ చేసింది. దీంతో అందులోని 140 మంది సిబ్బంది ఆందోళనకు గురయ్యారు.
→ ఈ మేరకు 'ద సన్' పత్రికలో ఒక కథనం ప్రచురిత మైంది. భద్రతా కారణాలరీత్యా ఆ జలాంతర్గామి పేరును, అది ఎంత లోతులోకి వెళ్లిందన్నది వెల్లడిం చలేదు.
→ సబ్మెరైన్ వెనుక భాగంలో పనిచేస్తున్న కొందరు ఇంజినీర్లు రెండో గేజ్ సాయంతో వాస్తవ లోతును గుర్తించి, అప్రమత్తం చేసేవరకూ దాని పయనం కొనసాగింది.
→ అయితే అది జలాంతర్గామి కార్యకలాపాలు సాగించదగ్గ లోతేనని సంబంధిత వర్గాలు తెలిపాయి.
→ మరింత దిగువకు వెళితే మాత్రం అత్యవసర పరిస్థితి ఉత్పన్నమయ్యేదని వివరించాయి.
→ ఈ సబ్ మెరైన్ లో ట్రైడెంట్ బాలిస్టిక్ క్షిపణులు ఉన్నాయి. ఇది దశాబ్దాల నాటి వాన్ గార్డ్ తరగతి జలాంతర్గామి అని సంబంధిత వర్గాలు తెలిపాయి.
→
→

అర్జెంటీనా నూతనాధ్యక్షుడిగా జేవియర్ మిలి

అర్జెంటీనాలో ఆదివారం జరిగిన అధ్యక్ష ఎన్నికల్లో ప్రజాకర్షక నేత జేవియర్ మిలి ఘనవిజయం సాధించారు.
→ మొత్తం 99.4 శాతం ఓట్లు పోలవ్వగా మిలి 55.7 శాతం ఓట్లు సాధించారు.
→ ఆయన ప్రత్యర్థి, ఆర్థికమంత్రి సెర్గియో మాసా 44.3 శాతం ఓట్లు పొందారు.
→ ఈ మేరకు అర్జెంటీనా ఎన్ని కల సంఘం తెలిపింది. 1983 తరువాత ఇంత భారీ మెజారిటీతో అధ్యక్ష అభ్యర్థి గెలుపొందడం ఇదే తొలి సారి.
→ తాను అధికారంలోకి వస్తే దేశంలో సమూల మార్పులు తీసుకొస్తానని, ఎగబాకుతున్న ద్రవ్యోల్బ ణాన్ని అదుపు చేస్తానని మిలి ఇచ్చిన ఎన్నికల హామీలను ప్రజలు విశ్వసించడంతో ఆయన తిరుగు విజయం పొందారు.
→
→

క్రిస్ గోపాలకృష్ణన్కు 'ఐఎస్బీ రీసెర్చ్ కేటలిస్ట్ అవార్డు

'ఐఎస్బీ రీసెర్చ్ కేటలిస్ట్ అవార్డు'కు ఇన్ఫోసిస్ సహ వ్యవ స్థాపకులు, యాగ్జిలార్ వెంచర్స్ చైర్మన్ క్రిస్ గోపాలకృష్ణన్ను ఐఎస్బీ (ఇండియన్ స్కూల్ ఆఫ్ బిజినెస్) ఎంపిక చేసింది.
→ 24న మొహాలీ కేంపస్లో జరిగే 'ఐఎస్బీ ఇన్ సైట్స్ ఫోరమ్' లో ఈ అవార్డును ప్రదానం చేస్తారు.
→ ఈ సందర్భంగా క్రిస్ గోపాలకృ ష్ణన్, రాకేష్ భారతీ మిత్తల్, జాన్ రీడ్ (ఫైనాన్షియల్ టైమ్స్ దక్షిణాసియా ఎడిటర్) తో ప్రత్యేక చర్చాగోష్ఠిని ఏర్పాటు చేశారు.
→ మనదేశంలో పరిశోధనా కార్యకలాపాలు విస్తృతం కావడానికి, ముఖ్యంగా అంకుర సంస్థల అభివృద్ధికి క్రిస్ ఎంతగానో కృషి చేశారని ఐఎస్బీ పేర్కొంది.
→
→

త్వరలో రెండు కొత్త ఇనుప ఖనిజం గనులను ప్రారంభించిన NMDC

ప్రభుత్వ రంగ ఖనిజాల సంస్థ ఎన్ఎండీసీ లిమిటెడ్, త్వరలో రెండు కొత్త ఇనుప ఖనిజం గనులను ప్రారంభించబోతోంది.
→ ఇప్పటికే ఉన్న గనుల్లో ఆధికో త్పత్తి సాధించే అవకాశాలు ఉండటం, కొత్తగా 2 గనుల్లో కార్యకలాపాలు ప్రారంభిస్తున్నందున, 2023- 24 ఆర్థిక సంవత్సరంలో రికార్డు స్థాయిలో 50 మిలి యన్ టన్నుల ఇనుప ఖనిజం లక్ష్యాన్ని చేరుకో... వచ్చని సంస్థ ఆశిస్తోంది.
→ కొత్త గనుల్లో బచేలి మైనింగ్ ప్రాజెక్టు ఒకటి. ఛత్తీస్గఢ్ ఈ నుంచి అదనంగా 2 మితి యన్ టన్నుల ఇనుప ఖనిజాన్ని ఉత్పత్తి చేయొచ్చని, కర్ణాటకలోని కుమార స్వామి గని నుంచి 2.2 మిలియన్ టన్నుల ఇనుప ఖనిజం లభిస్తుందని ఎన్ఎండీసీ లిమిటెడ్ సీఎండీ అమితవ్ ముఖర్జీ వెల్లడించారు.
→ ఈ కొత్త ప్రాజెక్టులు ప్రారంభమైతే, ఈ ఆర్థిక సంవత్సరంలో నిర్దేశించుకున్న లక్ష్యాన్ని చేరుకోవడం కష్టం కాబోదని తెలిపారు.
→ కనీసం 47- 43 మిలి యన్ టన్నుల ఉత్పత్తి సాధిస్తామని అన్నారు.
→ ఈ ఆర్ధిక సంవత్సరం మొదటి ఆరు నెలల్లో 20 మిలియన్ టన్నుల ఉత్పత్తిని నమోదు చేయడాన్ని ప్రస్తావించారు.
→ రూ.2,000 కోట్ల వరకు పెట్టుబడి అధికోత్పత్తి లక్ష్యాల సాధనకు పెద్దఎత్తున మూల పూర్తి దన పెట్టుబడి పెడుతున్నట్లు ఆయన తెలిపారు.
→ గనుల అభివృద్ధితో పాటు రవాణా, సాంకేతిక పరి జ్ఞానం, ఆధునాతన యంత్ర సామగ్రి సమకూర్చు కోడానికి మూలధన పెట్టుబడి అవసరమని అన్నారు.
→ ఈ ఆర్ధిక సంవత్సరంలో రూ.1600 కోట్ల మూలధన పెట్టుబడి పెట్టాలనే లక్ష్యం ఉండగా, ఇప్పటికే రూ.1,000 కోట్లు వెచ్చించినట్లు వెల్లడిం చారు.
→ ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో మూలధన పెట్టు బడి రూ.1,800 - రూ.2000 కోట్లకు చేరుకునే అవకా శాలు లేకపోలేదని వివరించారు.
→ వచ్చే 3- 4 ఏళ్లలో ఏటా మూలధన పెట్టుబడి రూ.4,000- 5,000 కోట్లకు చేరుకుంటుం దని అన్నారు.
→ ఇనుప ఖనిజానికి దేశీయ మార్కెట్లో తక్కువ ధర లభిం చడం, అదే సమయంలో అంతర్జాతీయ మార్కెట్లో అధిక ధర పలుకుతూ ఉండటంపై స్పందిస్తూ, తమ వరకూ దేశీయ మార్కెట్లో విక్రయించడం లకు వల్ల అధిక లాభాలు వస్తున్నాయని తెలిపారు.
→ రవాణా ఛార్జీలు, పోర్టు ఛార్జీలు, పన్నులు కలు పుకొని లెక్కిస్తే దేశీయ మార్కెట్లో ఇనుప ఖనిజం అమ్మకాలపై లాబాలు ఎక్కువగా ఉన్న విషయం స్పష్టమవుతుందని తెలిపారు.
→ ఆస్ట్రేలియాలో ఒక బంగారం గనిలో తవ్వకాలు మొదలు పెట్టినట్లు అమితవ్ ముఖర్జీ తెలి పారు.
→ దీని నుంచి వచ్చే 12- 15 నెలల వ్యవధిలో ఒక టన్ను బంగా రాన్ని ఉత్పత్తి చేయగలమన్నారు.
→ ఇది చిన్నదే అయినప్పటికీ దాని పక్కనే 10 బంగారం గనులు ఉన్నాయని, వాటిని కూడా తీసుకుని, నిర్వ హించే అవకాశాలు ఉన్నాయని వివరించారు.
→ కేవలం ఇనుప ఖనిజం ఉత్పత్తికే పరిమితం కాకుండా అన్ని రకాల ఖనిజాల తవ్వకాన్ని చేపట్టా అనేది తమ ఉద్దేశమని అన్నారు.
→ ఆస్ట్రేలియాలో అక్కడి ఒక కంపెనీ భాగస్వామ్యంతో లిథియమ్ గనుల్లో తవ్వకాలు చేపట్టాలనే ఆలోచన ఉందని తెలిపారు.
→
→

2030 నాటికి తగ్గేది 2% ఉద్గారాలే!

హానికారక ఉద్గారాలకు కళ్లెం వేయాలని ఘనంగా లక్ష్యాలు పెట్టుకున్నప్పటికీ ప్రస్తుత పోకడల ప్రకారం చూస్తే వాటిని సాధించడం కష్టమేనని నిపుణులు చెబుతున్నారు.
→ 2019 నాటితో పోలిస్తే 2030 నాటికి వీటికి 43 శాతం మేర కళ్లెం వేస్తే గానీ తీవ్ర దుష్ప్రభావాలను అడ్డుకోవడం సాధ్యం కాదు.
→ కానీ 2 శాతం మాత్రమే అడ్డుకట్ట సాధ్యమవుతుందని ఐరాస తాజా నివేదిక పేర్కొంది.
→ ఈ శతాబ్దం చివరినాటికి భూతాపంలో పెరు గుదలను 1.5 డిగ్రీల సెల్సియస్ కు పరిమితం చేయాలని 'పారిస్ ఒప్పందం' సూచిస్తోంది.
→

ఇగ్లా-ఎస్ క్షిపణి వ్యవస్థ!

భుజంపై నుంచి పేల్చే ఇగ్లా-ఎస్ విమాన విధ్వంసక క్షిపణి వ్యవస్థలను రష్యా నుంచి భారత్ కొనుగోలు చేస్తోంది.
→ సరిహద్దుల్లో మోహరించిన సైనికుల పోరాట సామర్థ్యాన్ని పెంచడానికి ఇవి దోహదపడతాయని సంబంధిత వర్గాలు తెలి పాయి.
→ ఈ ఆయుధ వ్యవస్థలను దేశంలో ఉత్పత్తి చేయాలని కూడా తలపోస్తున్నట్లు వివరించాయి.
→ భారత త్రివిధ దళాల వద్ద ఇప్పటికే ఇగ్లా గగన తల రక్షణ వ్యవస్థలు ఉన్నాయి.
→ శత్రు విమానాలు, హెలికాప్టర్లను కూల్చడానికి అవి ఉపయోగపడ తాయి.
→ ఈ అస్త్రాల పరిధి 5-6 కిలోమీటర్ల వరకూ ఉంటుంది. వీటిని 1990ల ప్రారంభంలో భారత్ కొనుగోలు చేసింది.
→ తాజాగా సమీకరించనున్న ఇగ్లా-ఎస్ విమాన విధ్వంసక వ్యవస్థ మరింత అధునాతనమైంది. పాత వెర్షన్ స్థానంలో వీటిని ప్రవేశ పెడతారు.
→

ధూమపానాన్ని వదిలేస్తే మధుమేహ ముప్పు దూరం!

ధూమపానానికి స్వస్థి పలకడం ద్వారా టైప్-2 మధుమేహం ముప్పును 30-40 శాతం మేర తగ్గించుకోవచ్చని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూహెచ్), అంతర్జాతీయ మధుమేహ సమాఖ్య (ఐడీఎఫ్), ఆస్ట్రేలి యాలోని న్యూక్యాజిల్ విశ్వవిద్యాలయ శాస్త్రవేత్తలు ఇందులో పాల్గొ న్నారు.
→ రక్తంలో చక్కెర స్థాయిని నియంత్రించే శరీర సామర్థ్యాన్ని ధూమ పానం ప్రభావితం చేస్తుందని ఆధారాలు సూచిస్తున్నట్లు డబ్ల్యూహెచో ఒక ప్రకటనలో పేర్కొంది.
→ ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఎక్కువ మందిని వేధిస్తున్న దీర్ఘకాలిక వ్యాధుల్లో టైప్-2 మధుమేహం ఒకటి.
→ ఊబకాయం, తగిన స్థాయిలో వ్యాయామం చేయకపోవడం, జన్యుకారణాలు ఇందుకు దోహద పడుతున్నాయి.
→ ప్రపంచవ్యాప్తంగా 53.7 కోట్ల మందికి మధుమేహం ఉన్నట్లు ఐడీఎఫ్ అంచనా. అకాల మరణాలకు కారణమవుతున్న రుగ్మ తల్లో ఇది 9వ స్థానంలో ఉంది.
→ మధుమేహంతో ముడిపడిన గుండె జబ్బు, మూత్రపిండాల వైఫల్యం, కంటి చూపు సన్నగిల్లడం వంటి సమ స్యలు ధూమపానంతో పెరిగిపోవచ్చని డబ్ల్యూహెచ్త్వో పేర్కొంది.
→ దీనికి తోడు గాయాలు ఆలస్యంగా మానడం, ఇన్ఫెక్షన్ల కారణంగా కాళ్లను తొల గించాల్సి రావడం వంటివి ఉత్పన్నం కావొచ్చని తెలిపింది.
→ అందువల్ల ధూమపానాన్ని మానేయాలని ఐడీఎఫ్ కోరింది.
→

2030 నాటికి తగ్గేది 2 శాతం ఉద్గారాలే!

హానికారక ఉద్గారాలకు కళ్లెం వేయాలని ఘనంగా లక్ష్యాలు పెట్టు కున్నప్పటికీ ప్రస్తుత పోకడల ప్రకారం చూస్తే వాటిని సాధించడం కష్ట మేనని నిపుణులు చెబుతున్నారు.
→ 2019 నాటితో పోలిస్తే 2030 నాటికి వీటికి 43 శాతం మేర కళ్లెం వేస్తే గానీ తీవ్ర దుష్ప్రభావాలను అడ్డుకో వడం సాధ్యం కాదు.
→ కానీ 2 శాతం మాత్రమే అడ్డుకట్ట సాధ్యమవుతుం దని ఐరాస తాజా నివేదిక పేర్కొంది.
→ ఈ శతాబ్దం చివరినాటికి భూతా పంలో పెరుగుదలను 1.5 డిగ్రీల సెల్సియస్కు పరిమితం చేయాలని 'పారిస్ ఒప్పందం' సూచిస్తోంది.
→ లేకుంటే వాతావరణ మార్పుల తీవ్రతను ఎదుర్కోవాల్సి ఉంటుంది. తరచూ కరవులు, తీవ్ర వడగాల్పులు, భారీ వర్షాలు వంటివి తప్పవు.
→ భూతాపాన్ని 1.5 డిగ్రీల సెల్సియస్కు పరి మితం చేయాలంటే 2030 నాటికి గ్రీన్ హౌస్ ఉద్గారాల్లో 43 శాతం కోత పడాలి.
→ పారిస్ ఒప్పందానికి అనుగుణంగా ఈ వాయువులు తగ్గింపునకు ప్రపంచ దేశాలు ఎన్ సీల రూపంలో హామీలు ఇచ్చాయి.
→ వీటిని విశ్లేషిం చిన శాస్త్రవేత్తలు.. తాజా నిర్ధారణకు వచ్చారు.
→

ఎవరెస్ట్ శిఖరం ముందు 21,500 అడుగు ఎత్తు నుంచి దూకిన భారతీయ మహిళా స్కైడైవర్

ప్రముఖ భారతీయ మహిళా స్కైడైవర్, పద్మశ్రీ అవార్డు గ్రహీత శీతల్ మహాజన్ (41) తన సాహసోపేత రికార్డు సృష్టించారు.
→ సుప్రసిద్ధ ఎవరెస్ట శిఖరం ముందు... 21,500 అడుగుల ఎత్తులో ఉన్న హెలికాప్టర్ నుంచి కిందకు దుమికారు.
→ కాలాపత్తర్ లోని ఎత్తైన ప్రదేశం(17,444 అడుగులు) పై విజయవంతంగా ల్యాండయ్యారు.
→ ప్రపంచంలోనే ఈ తరహా భారీ విన్యాసం చేసిన తొలి మహిళగా చరిత్రకెక్కారు.
→ ఎత్తైన ప్రదేశాల్లో స్కైడైవింగ్ తో ఇప్పటికే పలు రికార్డు లను సొంతం చేసుకున్న ఆమె తాజాగా మరో ఘన తనూ సాధించారు.
→ భారీ విన్యాసాన్ని దిగ్విజయంగా పూర్తి చేసిన విషయాన్ని సామాజిక మాధ్యమం 'ఫేస్ బుక్ ద్వారా శీతల్ మహాజన్ వెల్లడించారు.
→
→

ఏఐజీలో బయో బ్యాంకు ప్రారంభం

ఏషియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ గ్యాస్ట్రో ఎంటరాలజీ (ఏఐజీ) లో అతి పెద్ద బయో బ్యాంకు అందుబాటులోకి వచ్చింది.
→ అమెరి కాకు చెందిన ప్రపంచ ప్రఖ్యాత బయాలజిస్టు డాక్టర్ లెరోయ్ హుడ్, ఏఐజీ చైర్మన్ డాక్టర్ డి.నాగేశ్వరరె డ్డితో కలిసి ఈ బ్యాంకును ప్రారంభిం చారు.
→ వచ్చే పదేళ్లలో అమెరి కాలో 10 లక్షలు, ఏఐజీలో లక్ష మానవ డీఎన్ఏ నమూనాలు సిద్ధం చేస్తున్నట్లు తెలిపారు.
→ ఇందులో భాగంగా 4పీ (ప్రిడిక్టివ్, ప్రివెంటివ్, పర్సనలైజ్డ్, పార్టిసిపేటరీ) మెడిసిన్ ప్రధాన భాగం కానుంద న్నారు.
→ దక్షిణ భారతదేశంలోనే తొలిసారి ఏఐజీలో బయో బ్యాంకు ప్రారంభించినట్లు తెలి పారు.
→ ఇందులో 3 లక్షల కంటే ఎక్కువ బయో నమూనాలను 15 ఏళ్లకు పైనే నిల్వ ఉంచవచ్చ
→
→

ఉత్తమ అథ్లెట్ రేసులో నీరజ్

భారత జావెలిన్ స్టార్ నీరజ్ చోప్రా ఈ ఏడాది ప్రపంచ ఉత్తమ అథ్లెట్ తుది జాబి తాలో చోటు దక్కిం చుకున్నాడు.
→ కుదిం చిన ఈ లిస్టులో ర్యాన్ క్రూసెర్ (షాట్పుట్, అమెరికా), డుప్లాంటిస్ (పోల్వాల్ట్, స్వీడన్), కెల్విన్ కిష్టామ్ (మారథాన్, కెన్యా), నోవా లేల్స్ (స్ప్రింట్, అమెరికా)తో పాటు నీరజ్ అవార్డు కోసం పోటీపడుతున్నాడు.
→ డిసెం బర్ 11న విజేతను ప్రకటించనున్నారు
→
→

సహారా గ్రూప్ వ్యవస్థాపకులు సుబ్రతా రాయ్ కన్నుమూత

సహారా గ్రూప్ వ్యవ స్థాపకులు, ఛైర్మన్ సుబ్రతా రాయ్ (75) మరణించారు.
→ 1948 జూన్ 10న బిహార్ లోని అరారియాలో జన్మించిన రాయ్.. గోరఖ్ పూర్ లోని గవర్న్ మెంట్ టెక్నికల్ ఇన్స్టిట్యూట్ లో మెకానికల్ ఇంజినీరింగ్ చదివారు.
→ ఆర్థిక ఒత్తిళ్లలో ఉన్న చిట్ ఫండ్ కంపెనీ సహారా ఫైనాన్స్ను 1976లో కొనుగోలు చేసిన రాయ్ 1978 కల్లా దానిని సహారా ఇండియా పరివార్ తీర్చిదిద్దారు.
→ ఆ తర్వాత ఆర్థిక, స్థిరాస్తి, మీడియా, ఆతిథ్య రంగాలకు తన వ్యాపార సామ్రాజ్యాన్ని విస్తరిం చారు.
→ ఒకప్పుడు ఒక వెలుగు వెలిగిన ఆ గ్రూప్ 2014 నుంచి సవాళ్లను ఎదుర్కొంది.
→ మదుపర్ల నుంచి సేకరించిన కోట్ల కొద్దీ నగదును రిఫండ్ చేయాల్సిందిగా సెబీ కోరినప్పటికీ.. అందులో విఫలం కావడంతో సుప్రీం కోర్టు ఆదేశాల మధ్య రాయ్ తిహార్ జైలుకు వెళ్లాల్సి వచ్చింది.
→
→

ఐసీసీ హాల్ ఆఫ్ ఫేమ్ స్థానం పొందిన సెహ్వాగ్, డయానా ఎడుల్జీ

భారత మాజీ క్రికెటర్లు వీరేంద్ర సెహ్వాగ్, డయానా ఎడుల్జీ, శ్రీలంక మాజీ ఆటగాడు అరవింద డిసిల్వాకు 2023, నవంబరు 13న ఐసీసీ హాల్ ఆఫ్ ఫేమ్ లో చోటు దక్కింది.
→ తమ కెరీర్ లో సాధించిన అద్భుత విజయా లకు ఈ ముగ్గురికీ ప్రతిష్టాత్మక గౌరవం ఈ దక్కింది.
→ ఐసీసీ హాల్ ఆఫ్ ఫేమ్ స్థానం పొందిన భారత తొలి మహిళా క్రికెటర్ గా ఎడుల్జీ రికార్డు సృష్టించింది.
→
→

మదుపర్ల సంపద విలువ దాదాపు రూ.276 కోట్లు

ఒక దీపావళి నుంచి తదుపరి దీపావళి వరకు ట్రేడింగ్ కాలాన్ని మన దేశంలో సంవత్ గా వ్యవహరిస్తారు.
→ 2079 సంవత్ ట్రేడింగ్ 2023, నవంబరు 10న పూర్తె ఈ దీపావళి నుంచి 2080 సంవత్ ఈ ప్రారంభమైంది.
→ 2022-23 కాలంలో సెన్సెక్స్ 5,07302 పాయింట్లు (8.47%), నిఫ్టీ 1,694.6 పాయింట్ల (9.55%) చొప్పున లాభాలు నమో దుచేశాయి.
→ ఇదే సమయంలో మదుపర్ల సంపదగా పరిగణించే బీఎస్ఈ లోని నమోదిత సంస్థల మొత్తం మార్కెట్ విలువ రూ.43.81 లక్షల కోట్లు పెరిగి రూ. 320.29 లక్షల కోట్లకు చేరింది.
→ 2022, అక్టోబరు 24న సంవత్ 2079 ప్రారంభ సమయంలో మదుపర్ల సంపద విలువ దాదాపు రూ.276 కోట్లుగా ఉంది.
→
→

భారత్-అమెరికాల రక్షణ, మంత్రుల అయిదో విడత '2+2 చర్చలు' 2023

భారత్-అమెరికాల రక్షణ, మంత్రుల అయిదో విడత '2+2 చర్చలు' 2023, నవంబరు 10న ఢిల్లీలో జరిగాయి.
→ ఈ భేటీలో అమెరికా విదేశాంగ మంత్రి ఆంటోనీ బ్లింకన్, రక్షణ మంత్రి లాయిడ్ ఆస్టిన్, భారత విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రి ఎస్. జైశంకర్, రక్షణ మంత్రి రాజ్నాథ్ సింగ్ పాల్గొన్నారు.
→ ఈ భేటీలో భారత్, అమెరికాలు స్ట్రైకర్ సాయుధ శకటా లను సంయుక్తంగా ఉత్పత్తి చేసే అవకాశంపై చర్చ జరిగింది.
→ స్ట్రైకర్ అనేది 8 చక్రాలతో నడిచే సాయుధ పోరాట శకటం. జన రల్ డైనమిక్స్ ల్యాండ్ సిస్టమ్స్ సంస్థ దీన్ని ఉత్పత్తి చేస్తోంది.
→ రెండో ప్రపంచ యుద్ధంలో పోరాడిన అమెరికా సైనికుడు స్టువార్ట్ ఎస్ స్ట్రైకర్, వియత్నాం పోరులో ధైర్యసాహసాలు ప్రదర్శించిన రాబర్ట్ ఎఫ్ స్ట్రైకర్ ల పేరును ఈ శకటానికి పెట్టారు.
→ దీని వేగం గంటకు 100 కి.మీ.; పరిధి: 480 కి.మీ.; బరువు: 19 టన్నులు.
→
→

న్యూయార్క్ పాఠశాలల్లో ఇక దీపావళికి సెలవు

అమెరికాలోని న్యూయార్క్' రాష్ట్ర ప్రభుత్వం హిందువులకు తీపి కబురు అందించింది.
→ ప్రభుత్వ పాఠశాలలకు దీపావళిని సెలవు దినంగా ప్రకటిస్తూ నిర్ణయం తీసు కుంది.
→ ఈ మేరకు గవర్నర్ కేథీ హోచుల్ తాజాగా చట్టంపై సంతకం చేశారు.
→ తద్వారా ఇక నుంచి భారతీయ కేలండర్ ప్రకారం పాఠ శాలలు దీపావళి సెలవు ఇవ్వాల్సి ఉంటుంది.
→
→

అంతరిక్షంలో బ్యాగ్ ను పోగొట్టుకొన్న వ్యోమగాములు

అంతరిక్షంలో బ్యాగ్ ను పోగొట్టుకున్న ఘటన వెలుగులోకి వచ్చింది.
→ ఇది అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష కేంద్రంలో చోటు చేసుకుంది.
→ నవంబరు 1వ తేదీన ఐఎస్ఎస్ వ్యోమగా ములు మేజర్ జాస్మిన్ మోఘ్బలి, లోరాల్ ఓహార తొలిసారి స్పేస్ వాక్ నిర్వహించారు.
→ వీరు ఐఎస్ఎస్ బయట అంతరిక్షంలో దాదాపు 6.42 గంటలు గడిపారు.
→ ఈ సమయంలో వారు అంతరిక్ష కేంద్రం హ్యాండ్లింగ్ బార్ను తొలగించి దానిలో బేరింగ్ను రీప్లేస్ చేశారు.
→ అనంతరం వారు తిరిగి స్పేస్ స్టేషన్కు వచ్చేశారు. కొద్దిసేపటికి వారు ఏదో వస్తువును అంతరిక్షంలోనే మర్చిపోయినట్లు గుర్తించారు.
→ ఆ తర్వాత అది టూల్ బ్యాగ్ అని తేలింది. ఈ ఘటనపై నాసా స్పందిస్తూ.. 'మా కార్యకలాపాల్లో ఓ టూల్ బ్యాగ్ పోగొట్టుకున్నాం' అని పేర్కొంది.
→ ఈ బ్యాగ్ అన్ని స్పేస్ వాక్ లకు అవసరం లేదని వెల్లడించింది.
→ ఈ బ్యాగ్ అంతరిక్ష కేంద్రాన్ని ఢీకొనే ముప్పు అతి స్వల్పంగా ఉందని మిషన్ కంట్రోల్ వెల్లడించినట్లు వివరించింది.
→ ప్రస్తుతం ఈ బ్యాగ్ భూమికి 250 మైళ్ల ఎత్తున అంతరిక్షంలో తిరుగుతోంది.
→ ఈ ఘటనపై అంతరిక్షంలో కార్యకలాపాలను గమనించే 'ఎర్త్ స్కై' అనే వెబ్ సై ట్ స్పందించింది.
→ ఆ కాంతివంతమైన టూల్ బ్యాగ్ అంతరిక్షంలో కొన్ని నెల లపాటు తిరిగి ఆపై మెల్లగా విచ్ఛిన్నమవుతుందని పేర్కొంది.
→ ఆ బ్యాగ్ ఎటువంటి టూల్స్ ఉన్నాయన్న విషయాన్ని నాసా బహిర్గతం చేయలేదు.
→ ఐఎస్ఎస్ టూల్ బ్యాగ్ పోగొట్టుకున్న ఘటన ఇదే మొదటిది కాదు.
→ 2008 లోనూ వ్యోమగాములు స్పేస్ వాక్కు వెళ్లిన సమయంలో టూల్ బ్యాగ్ను పోగొట్టుకున్నారు.
→ ప్రస్తుతం అంతరిక్షంలో సెప్టెంబరు నాటికి దాదాపు 35,000కు పైగా వ్యర్థాలు ఉన్నాయని ఐరోపా స్పేస్ సంస్థ వెల్లడించింది.
→
→

ఘన ఇంధన క్షిపణుల తయారీలో ఉత్తర కొరియా ముందంజ

మధ్యశ్రేణి క్షిపణుల కోసం ఘన ఇంధనంతో నడిచే రెండు ఇంజిన్లను విజయవంతంగా పరీక్షించామని ఉత్తర కొరియా ప్రక టించింది.
→ ఈ క్షిపణుల కోసం మొదటి దశ ఇంజిన్ను శనివారం, రెండో దశ ఇంజిన్ను పరీక్షించినట్లు అధికార వార్తాసంస్థ ప్రకటిం చింది.
→ ఉత్తర కొరియా వద్ద ఉన్న మధ్యశ్రేణి క్షిపణులు ద్రవ ఇంధనంతో పనిచేస్తాయి.
→ ప్రయోగించేముందు మాత్రమే వాటిలో ద్రవ ఇంధనాన్ని నింపాల్సి ఉంటుంది.
→ క్షిపణుల్లో దీర్ఘకాలం ఈ తరహా ఇంధనాన్ని నిల్వ ఉంచడం సాధ్యం కాదు.
→ ద్రవ ఇంజిన్ క్షిపణులను ఒకచోట నుంచి మరో చోటకు తేలిగ్గా తరలించడమూ కుదరదు.
→ ఘన ఇంధన క్షిపణులతో ఈ సమస్య ఉండదు. వీటిని వేగంగా ప్రయోగించవచ్చు, తరలించవచ్చు. శత్రువు కంటపడకుండా దాచి పెట్టవచ్చు.
→
→

రష్యా సాంకేతికత కోసం ప్రయత్నించారా!

ఉత్తర కొరియా వద్దనున్న మధ్యశ్రేణి క్షిపణులలో హ్వాసాంగ్-12 క్షిపణి.. పసిఫిక్ మహా సముద్రంలో అమెరికా ఆధీనంలోని గ్వామ్ దీవిని తాకగలదు. కానీ అది ద్రవ ఇంధనంతో పనిచేస్తుంది.
→ ఈ ఏడాది మొదట్లో నేరుగా ఆమె రికా ప్రధాన భూభాగాన్ని తాకగల హ్వాసాంగ్-18 క్షిపణినీ ఉత్తర కొరియా పరీక్షించింది.
→ అది ఘన ఇంధనంతో ఎగిరే దూరశ్రేణి ఖండాంతర క్షిపణి.. ఇది భూమ్మీద నుంచి అంతరిక్షంలోకి దూసుకెళ్లి, అక్కడినుంచి మళ్లీ భూమి పైకి, అంటే అమెరికాపైకి విరుచుకుపడగలదు.
→ అయితే అంతరిక్షం నుంచి కిందికి వచ్చేటప్పుడు భూ వాతావరణం వల్ల క్షిపణి వేడెక్కిపోతుంది.
→ దూర శ్రేణి ఖండాంతర క్షిపణి ఈ ప్రమాదాన్ని అధిగమించి, గురితప్పకుండా ఆమె రికా స్థావరాలను ఢీకొనడానికి ఉపకరించే ఆధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ఉత్తర కొరియా వద్ద ఉందా అని నిపుణులు సందేహిస్తున్నారు.
→ ఇటీవల ఉత్తర కొరియా అధినేత కిమ్ జోంగ్ ఉన్ రష్యా వెళ్లినపుడు ఆ దేశ సాంకే తికత కోసం ప్రయత్నించి ఉంటారని అనుమానాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి.
→ దీన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని ఉత్తర కొరియా అణ్వస్త్ర, క్షిపణుల ముప్పును కల సికట్టుగా, సమర్థంగా ఎదుర్కోవడానికి ఉద్దేశించిన ఒప్పందంపై ఇటీవల అమెరికా రక్షణ మంత్రి లాయిడ్ ఆస్టిన్, దక్షిణ కొరియా రక్షణ మంత్రి షిన్ వాన్ సిక్ సంతకం చేశారు.
→
→

అధిక వేడితో మరణాల పై లాన్సెట్ నివేదిక వెల్లడి

వాతావరణ మార్పులు తెచ్చిపెడుతున్న భూతాపం వల్ల ఏటా మృతుల సంఖ్య ఈ శతాబ్ది మధ్యకాలానికల్లా అయిదు రెట్లు పెరగనున్నది.
→ వడదెబ్బతోపాటు అధిక వేడితో తెచ్చిపెట్టే ఇతర ప్రతికూల పరిస్థితుల వల్ల మరణాలు పెరగనున్నాయని విఖ్యాత వైద్య విజ్ఞాన పత్రిక లాన్సెట్ లో ప్రచు రితమైన నివేదిక హెచ్చరించింది.
→ మానవ ఆరోగ్యం, వాతావరణ మార్పు లపై లాన్సెట్ ఏటా ఈ నివేదికను వెలువరిస్తోంది.
→ ఈసారి దాని రూపక ల్పనలో ఐక్యరాజ్యసమితి అనుబంధ సంస్థలు, 52 పరిశోధనా సంస్థలకు చెందిన 114 మంది శాస్త్రవేత్తలు భాగస్వాములయ్యారు.
→ ప్రస్తుతం సెకనుకు 1,337 టన్నుల బొగ్గు పులుసు వాయువు వాతావరణంలోకి విడుదలవు తోంది.
→ ఈ పరిస్థితిని మార్చకపోతే మానవుల ఆరోగ్యం, మనుగడ ప్రమా దంలో పడతాయి.
→ అధిక ఉష్ణోగ్రతల వల్ల 50 శాతం కార్మిక పని దినాలను కోల్పోవాల్సి వస్తుంది. 2041-60 మధ్యకాలానికల్లా 52.49 కోట్ల మంది ఆహార భద్రతను కోల్పోతారు. నీటి ద్వారా వ్యాపించే అంటు వ్యాధులూ విజృంభిస్తాయి.
→ 1990-2000 కాలంతో పోలిస్తే 65 ఏళ్లు పైబడిన వారిలో ఇప్పటికే వడ దెబ్బ మరణాలు 85 శాతం పెరిగాయి.
→ 2022తో పోలిస్తే 2040లో కర్బన ఉద్గారాలు 173 శాతం పెరగనున్నాయని నివేదిక తెలిపింది.
→ పరిస్థితి ఇలానే సాగితే 2100 కల్లా భూ ఉష్ణోగ్రత 2.7 డిగ్రీల సెల్సియస్ మేర పెరుగుతుందని హెచ్చరించింది.
→
→

పీవీటీజీ పథకం ప్రారంభం

అణగారిన గిరిజనులకు న్యాయం చేసేందుకు దృఢ సంకల్పంతో కృషి చేస్తామని ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ హామీ ఇచ్చారు. తద్వారా వారి రుణం తీర్చుకుంటాన న్నారు.
→ దేశాభివృద్ధికి మహిళలు, రైతులు, యువత మధ్యతరగతి, పేదలను బలోపేతం చేయాల్సి ఉందని పేర్కొన్నారు.
→ దేశంలోని ఏ పౌరుడూ ఎటువంటి వివక్షకు గురయ్యే అవకాశం లేకుండా చేసినప్పుడే నిజమైన లౌకికవాదం సాక్షా త్కరిస్తుందని తెలిపారు.
→ ఝార్ఖండ్ లో పర్యటి స్తున్న ప్రధాని మోదీ ఆదివాసీ నాయ కుడు బిర్సా ముండా జయంతి సందర్భంగా బంటీలో రూ. 24 వేల కోట్లతో ఆదివాసీల సంక్షేమం కోసం ప్రధాన మంత్రి అత్యంత వెను కబడిన ఆదివాసీ బృందాలకు చేయూత (పీఎం పీవీటీజీ) పథకాన్ని ప్రారంభించారు.
→ దీని ద్వారా దేశంలోని 18 రాష్ట్రాలు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతా లోని అడవులు, పర్వతాల్లోని 22 వేల మారు మూల గ్రామాల్లో నివసిస్తున్న లక్షల మంది ఆది వాసీల కోసం పలు అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు చేప ట్టనున్నారు.
→ 'పీఎం జన్జతి ఆదివాసీ న్యాయ మహా అభియాన్', 'వికసిత్ భారత్ సంకల్ప్ యాత్ర' సహా పలు పథకాలను ఆయన ఆరంభిం చారు.
→ ఝార్ఖండ్లో రూ.7,200 కోట్ల విలువైన అభివృద్ధి కార్యక్రమాలకు శంకుస్థాపనలు చేశారు.
→ 1971 బంగ్లాదేశ్ ముక్తి పోరాటంలో పాల్గొని, ప్రస్తుతం సేవల నుంచి తప్పుకున్న మిగ్-211 యుద్ధవిమానాన్ని రాంచీలోని రాజభవన్ వద్ద ప్రధాని మోదీ ఆవిష్కరించారు.
→
→

కిసాన్ సమ్మాన్ నిధుల విడుదల

రైతులకు పెట్టుబడి సాయం కోసం కేంద్రం అందిస్తున్న ప్రధానమంత్రి కిసాన్ సమ్మాన్ నిధి 15వ విడత కింద రూ.18 వేల కోట్ల నిధులను ప్రధాని మోదీ భూంటీలో విడుదల చేశారు.
→ ఈ పథకం ద్వారా 8 కోట్ల మందికి పైగా రైతుల ఖాతాల్లో ఒక్కొక్కరికి రూ.2 వేలు చొప్పున నగదు జమ అవుతుంది.
→
→ ఉలిహాతును సందర్శించిన మోదీ:- ఝార్ఖండ్ రాజధాని రాంచీలోని బిర్సా ముండా స్మారక పార్కు, మ్యూజియం ఆవరణలో గల 25 అడుగుల బిర్సా విగ్రహానికి ప్రధాని మోదీ నివా కులర్పించారు.
→ గిరిజనుల ఆత్మగౌరవం కోసం భగవాన్ బిర్సా ముండా చేసిన పోరాటాన్ని కొని యాడారు. బిర్సా జన్మస్థలమైన ఉలిహాతును ప్రధాని సందర్శించారు.
→ ఆ ప్రాంతాన్ని సందర్శిం చిన తొలి ప్రధాని మోదీనే కావడం విశేషం.
→ బిర్సా ముండా జయంతి సందర్భంగా రాష్ట్రపతి ద్రౌపదీ ముర్ము ఆయనకు నివాళుల ర్పించారు.
→ పార్లమెంటు ఆవరణలో గల బిర్సా ముండా విగ్రహానికి అంజలి ఘటించారు.
→
→

గిరిజనుల అభ్యున్నతికి 'పీఎం జనమ్’ పథకం ప్రారంభం

దుర్భల స్థితిలో ఉన్న గిరిజన తెగల (పీవీటీజీ) ఆవాసాలకు రోడ్లు, కరెంటు, తాగునీరు, పారిశుధ్యం, విద్య, ఆరోగ్యం వంటి కనీస సదుపాయాలు కల్పించే లక్ష్యంతో ప్రధాని మోదీ రూ.24 వేల కోట్లతో 'పీఎం జనాజాతి ఆదివాసీ న్యాయ్ మహా అభియాన్' (పీఎం జనమ్) పథకాన్ని ప్రారంభించారు.
→ దీనివల్ల దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న 28 లక్షల మంది పీవీ టీజీలకు లబ్ధి చేకూరుతుందని చెప్పారు. గిరిజన విముక్తి వీరుడు బిర్సాముండా జయంతి సందర్భంగా జార్ఖండ్ లోని కుంతిలో జరిగిన బహిరంగసభలో ప్రధాని మోదీ పాల్గొన్నారు.
→ కేంద్రప్రభుత్వ పథకాలనుఅర్హులైన లబ్ధిదారులకు చేరవేసేందుకు 'వికసిత్ భారత్ సంకల్ప్ యాత్ర'ను కూడా మోదీ ఇదే వేదికగా ప్రారంభించారు. ఈ మేరకు ఐదు వ్యాన్లకు పచ్చజెండా ఊపారు.
→ 2018లో గ్రామ్ స్వరాజ్ అభియాన్ పథకం కింద వెయ్యి మంది ప్రభుత్వ అధికారులు గ్రామాలకు వెళ్లి ప్రభుత్వ పథ కాల గురించి అవగాహన కల్పించారని, ఇదే తరహాలో ప్రస్తుత సంకల్ప్యాత్ర కూడా విజయవంతమవుతుందని ఆశిస్తున్నట్లు తెలిపారు.
→ ఇదిలాఉండగా, పీఎం- కిసాన్ పథకం 15వ విడత నిధులను మోదీ బుధవారం విడుదల చేశారు.
→ ఈ మేరకు దేశవ్యాప్తంగా 8 కోట్ల మందికిపైగా రైతులకురూ.18 వేల కోట్ల మొత్తం బదిలీ అయ్యింది.
→
→

ప్రపంచంలోనే అత్యంత వేగవంతమైన ఇంటర్నెట్ నెట్వర్క్ చైనాలో ఆవిష్కరణ

ప్రపంచంలోనే అత్యంత వేగ వంతమైన ఇంటర్నెట్ నెట్వర్కున్న చైనా కంపెనీలు ఆవిష్కరించాయి.
→ ఇది సెకనుకు 1.2 టెరాబైట్స్ వేగంతో డేటాను ట్రాన్స్మిట్ చేయగలదని సౌత్ చైనా మార్నింగ్ పోస్టు పత్రిక వెల్లడించింది.
→ ప్రస్తుతం అందుబాటులో ఉన్న ప్రధాన నెట్వర్క్లు సెకనుకు 100 గిగాబైట్ల డేటాను మాత్రమే ట్రాన్స్మి ట్ చేస్తుండగా, నూతన వ్యవస్థ దాదాపు 10 రెట్లు వేగంగా పనిచేస్తోందని పేర్కొంది.
→ ఇటీవల అమెరి కాలో ప్రారంభించిన 5వ జనరేషన్ ఇంటర్నెట్-2 కూడా అత్యధికంగా సెకనుకు 400 గిగాబైట్ల వేగం తోనే డేటాను ప్రసారం చేయగలుగుతోంది.
→ తాజా ప్రాజెక్టును సింఘా విశ్వవిద్యాలయం, చైనా మొబైల్, హువావే టెక్నాలజీస్, సెర్నెట్ కార్పొరేషన్ సమష్టిగా అభివృద్ధి చేశాయి.
→ ప్రత్యేకమైన ఆప్టికల్ ఫైబర్ కేబుల్స్ సాయంతో ఈ నెట్వర్క్ను 3 వేల కి.మీ. దూరం ఏర్పాటు చేశారు.
→ ఇది బీజింగ్, వుహా న్, గ్వాంగ్జూ నగరాలను కలుపుతుంది. ఈ నెట్వర్క్ అన్ని రకాల ఆపరేషనల్ టెస్ట్లను పూర్తి చేసుకొని సమర్థంగా పనిచేస్తోంది.
→ ఈ నెట్ వర్క్ పనితీరును హువావే టెక్నాలజీస్ వైస్ ప్రెసిడెంట్ వాంగ్ లీ వివ రిస్తూ.. 150 హైడెఫినెషన్ (హెచ్ఐ) సినిమాలకు సమానమైన డేటాను కేవలం ఒక్క సెకనులో పంపిం చగలదని పేర్కొన్నారు.
→
→

అంతరిక్షంలోకి రోబో పాము ఎగ్జోబయోలజీ ఎక్స్టెంట్ లైఫ్ సర్వేయర్

అమెరికా అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ(నాసా) ఓ వినూత్న రోబోను పరీక్షిస్తోంది. ఇది పామును పోలి ఉండడం గమనార్హం.
→ చంద్రుడు, అంగా రక గ్రహంపై పలు ప్రదేశాలను అన్వేషించడానికి దీన్ని ఉపయోగించనున్నారు.
→ భారత్లో కనిపించే కొండచి లువ ఆకారం, అది కదిలే తీరును స్ఫూర్తిగా తీసుకొని దీన్ని రూపొందించారు.
→ దీని వెనుక భారత మూలా లున్న ఓ ఇంజినీర్ ఆలోచన ఉండటం విశేషం.
→ నాగ్ పుర్లో బీటెక్ మెకానికల్ ఇంజినీరింగ్ పూర్తి చేసిన రోహణ్ టక్కర్ నాసాలో 'జెట్ ప్రొపల్షన్ లేబొరేటరీ’ లో పనిచేస్తున్నారు.
→ 'ఎగ్జోబయోలజీ ఎక్స్టెంట్ లైఫ్ సర్వేయర్(ఈఈఎల్ఎస్)' పేరుతో పిలుస్తున్న ఈ పాము తరహా రోబో ఆలోచన ఈయనదే.
→ ఎట్లాంటి గరుకు ప్రదేశాల్లోనైనా దూసుకుపోయే సామర్థ్యం దీనికి ఉందని రోహణ్ చెప్పారు.
→ పగుళ్లు, గుహలు, చివరకు నీటి లోపల కూడా ఇది ప్రయాణించగలదని వెల్లడిం చారు.
→ ఇతర గ్రహాలపై జీవాన్వేషణలో ఇది తోడ్పాటు నందిస్తుందని తెలిపారు.
→ ఈఈఎల్ఎస్ ను ఇప్పటికే కృత్రిమంగా తయారు చేసిన కొండ ప్రదేశాలు, మంచు కొండలపై పరీక్షించినట్లు రోహణ్ చెప్పారు.
→ దీన్ని విప త్తుల సమయంలో సహాయ చర్యల్లోనూ ఉపయోగించు కునే వెసులుబాటు ఉందని వివరించారు.
→
→

సుప్రీంకోర్టు ప్రాంగణంలో దివ్యాంగుల మిట్టీ కెఫే

భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి సుప్రీంకోర్టు ప్రాంగణంలో దివ్యాంగులు నిర్వహించే 'మిట్టీ కెఫే'ను ఈనెల 10న ప్రారంభిం చారు.
→ అందరికీ సమాన అవకాశాలు. కల్పించాలనే ఉద్దేశంతోనే ఈ కెఫే ఏర్పాటు చేశామని ఆయన తెలిపారు.
→ బార్ కౌన్సిల్ వారికి మద్దతుగా ఉండాలని ఆయన కోరారు. మిట్టీ కెఫే దేశ వ్యాప్తంగా 38 బ్రాంచీలను నిర్వహి స్తుంది.
→ ఈ కెఫే ఆధ్వర్యంలో కరోనా సమయంలో 60 లక్షల భోజనాలు సరఫరా చేశారు.
→
→

మ్యాక్స్ వెల్ డబుల్ సెంచరీ

ఐసీసీ వరల్డ్ కప్ లో ఆస్ట్రేలియా బ్యాటర్ మ్యాక్స్ వెల్ అఫ్గానిస్థాన్ తో నవంబ్ 7న జరిగిన మ్యాచ్లో డబుల్ సెంచరీ చేశాడు.
→ 128 బంతుల్లో 201 (నాటౌట్) పరుగులు చేసి చరిత్ర సృష్టిం చాడు. వన్డేల్లో ఆరో నంబర్ బ్యాటర్కు ఇదే అత్యధిక స్కోర్.
→ దీంతో కపిల్ దేవ్ (175) రికార్డు బద్దలైంది. వన్డే ప్రపంచ కప్లో ఇది మూడో డబుల్ సెంచరీ. క్రిస్ గేల్ (215). మార్టిన్ గప్తిల్ (237) ఇతడి కంటే ముందు న్నారు.
→ ఈ మ్యాచ్లో మ్యాక్స్ వెల్-కమిన్స్ భాగస్వామ్యం 202. వన్డేల్లో ఎనిమిదో వికె టు ఇదే అత్యుత్తమం.
→
→

రీతిక రికార్డు

భారత రెజ్లర్ రీతిక అండర్-23 ప్రపంచ రెజ్లింగ్ చాంపియ న్షిప్ విజేతగా నిలిచిన భారత తొలి క్రీడాకారిణిగా రికార్డు నెలకొల్పింది.
→ అమన్ సెహ్రావత్ (2022-పురు షుల విభాగం చాంపియన్) తర్వాత ఈ ఘనత సాధిం చిన రెండో రెజ్లర్గా నిలిచింది.
→ అల్బేనియాలోని టిరా నాలో జరిగిన ఈ టోర్నీలో మహిళల 76 కేజీల ఫైనల్లో రీతి 9-2 తో కెనెడీ బ్లేడ్స్ (అమెరికా)ను ఓడించింది.
→
→

2+2 చర్చలు

భారత్-అమెరికా రక్షణ, విదేశాంగ మంత్రుల ఐదోవిడత '2+2 చర్చలు' నవంబర్ 10న ఢిల్లీలో జరిగాయి.
→ (2+2 అంటే ఇరు దేశాల రక్షణ, విదేశాంగ మంత్రులు) ఈ చర్చల్లో ఇజ్రాయెల్-హమాస్ ఘర్షణలు, రష్యా-ఉక్రెయిన్ యుద్ధం, ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతంలో చైనా వ్యహార శైలి, ప్రాంతీయ భద్రతా సవాళ్లు, ఉగ్రవాదం అణచివేత వంటి కీలక అంశాలపై ప్రముఖంగా చర్చించారు.
→ అదేవిధంగా కెనడాలో ఖలిస్థానీ కార్యకలాపాలు, ఐసీసీ ప్రపంచ కప్ ఫైనల్స్ జరిగే నవంబర్ 19న ఎయిరిండియా విమానాలపై దాడులు నిర్వహిస్తామని గురుపత్వంత్ సింగ్ పన్నూ అనే ఖలిస్థానీ తీవ్రవాది విడుదల చేసిన వీడియో గురించి చర్చించారు.
→ ఈ భేటీలో అమెరికా విదేశాంగ మంత్రి ఆంటోనీ బ్లింకెన్, రక్షణ మంత్రి లాయిడ్ ఆస్టిన్, భారత విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రి ఎస్.జైశంకర్, రక్షణ మంత్రి రాజ్నాథ్ సింగ్ పాల్గొన్నారు.
→
→

డబ్ల్యూటీఏ విజేత స్వియాటెక్

డబ్ల్యూటీఏ (ఉమెన్స్ టెన్సిస్ అసోసియేషన్స్) ఫైనల్ టోర్నీలో పోలెండ్ స్టార్ ఇగా స్వియాటెక్ విజేతగా నిలిచింది.
→ ఏక పక్షంగా సాగిన ఫైనల్లో 6-1, 6- 0తో జెస్సికా పెగులా (అమెరికా) పై విజయం సాధించింది. ఈ విజయంతో స్వీయాటెక్ నంబర్ వన్గా నిలిచింది.
→ గత పదకొండు మ్యాచ్లలో ఈమె వరుసగా విజయం సాధించింది.
→
→

భారతీయ సంస్థలకు పర్యావరణ ఆస్కార్

బ్రిటిష్ యువరాజు ప్రిన్స్ విలియం స్థాపించిన ఎర్త్ షాట్ బహుమతిని ఈ ఏడాది రెండు భారతీయ సంస్థలు గెలుచుకున్నాయి.
→ ఈ బహుమతిని పర్యావరణ ఆస్కార్గా వ్యవహరిస్తారు. భారత్లో ఆహార వృథాను అరికట్టడానికి కృషి చేస్తున్న ఎస్ఎస్ (సైన్స్ ఫర్ సొసైటీ) టెక్నాలజీస్ సంస్థతో పాటు ప్రపంచ వ్యాప్తంగా సుస్థిర వ్యవసాయాభివృద్ధికి పాటుపడుతున్న భూమిపుత్ర సంస్థకు ఈ బహుమతి లభించింది.
→ వీటితో పాటు యాక్షన్ అండినా (దక్షిణాఫ్రికా), బ్యాటరీ పునర్వినియోగ ప్రాజెక్ట్ జి.ఆర్.ఎస్.టి (హాంకాంగ్), అక్రమ చేపల వేటపై పోరాడుతున్న వైల్డ్ ఎయిడ్ మెరైన్ సంస్థ (అమెరికా)లను కూడా ఈ ఎకో ఆస్కార్లు వరించాయి.
→
→

నటుడు చంద్రమోహన్ మృతి

సినీ నటుడు చంద్రమోహన్ (82) నవంబర్ 11న మరణించారు. ఆయన అసలు పేరు మల్లంపల్లి చంద్ర శేఖర్.
→ కృష్ణా జిల్లా పమిడిముక్కల స్వగ్రామం. భార్య జలంధర ప్రముఖ నవలా రచయిత్రి. ఇద్దరు కుమార్తెలున్నారు.
→ ఆయన హీరో, సహాయ నటుడు, హాస్య నటుడిగా ప్రత్యేక గుర్తింపు తెచ్చు కున్నారు.
→ తెలుగు, తమిళం, మలయాళంలో 900 పైగా చిత్రాల్లో నటించారు. 'రంగుల రాట్నం' (1966) చంద్రమోహన్ తొలి చిత్రం.
→ ఆయన రెండు ఫిలింఫేర్, ఆరు నంది అవార్డులు అందుకున్నారు.
→
→

ఏఐ సలహా సంఘంలో భారతీయులు

కృత్రిమ మేధతో వచ్చే ప్రమాదాలను నివారించి, మాన వాళికి అవసరమైన సూచనలు ఇవ్వడానికి ఒక సంఘాన్ని నియమిస్తున్నట్లు ఐక్యరాజ్య సమితి ప్రధాన కార్యదర్శి ఆంటోనియో గుటెరస్ ప్రకటిం చారు.
→ ఈ సంఘంలో ముగ్గురు భారతీయ ప్రముఖ టెక్ నిపుణులు సభ్యులుగా ఉన్నారు.
→ ఐరాస ప్రధాన కార్యదర్శి దూత అయిన అమన్ దీప్ సింగ్ గిల్, iSPIRT సహ వ్యవస్థాపకుడు శరద్ శర్మ, హరిసింగ్ ఫేస్ ఇండియా ప్రధాన పరిశోధకురాలు నాజ్నీన్ రజనీ చోటు దక్కించుకున్నారు.
→
→

ఫైనల్ ముంగిట వాయుసేన విన్యాసాలు

నవంబర్ 19న అహ్మదాబాద్ లో జరిగే ప్రపంచకప్ ఫైనల్ ముంగిట భారత వాయు సేనకు చెందిన సూర్య కిరణ్ ఏరోబాటిక్ బృందం విన్యాసాలు చేయబోతోంది.
→ ఫైనల్ ఆరంభమయ్యే పది నిమిషాల ముందు నరేంద్ర మోదీ స్టేడియంలో ఈ విన్యాసాలు అభిమానులను అలరించనున్నాయని రక్షణ శాఖ వర్గాలు వెల్లడించాయి.
→ సూర్యకిరణ్ తొమ్మిది ఎయిర్ క్రాఫ్ట్ల సమ్మేళనం. గతంలోనూ వివిధ సందర్భాల్లో విన్యాసాలు ప్రదర్శించింది.
→
→

భూ వాతావరణంలోకి చంద్రయాన్-3 రాకెట్ భాగం

శ్రీహరికోట నుంచి జులై 14న చంద్రయాన్-3 ఉపగ్రహాన్ని నింగిలోకి తీసుకెళ్లిన ఎల్పీఎం - ఎండి వాహకనౌక పైభాగం భూ వాతావరణంలోకి ప్రవే శించింది.
→ ఇది ఉత్తర పసిఫిక్ మహాసముద్రంలో పడి పోతుందని శాస్త్రవేత్తలు భావిస్తున్నారు.
→ ప్రయోగం జరిగిన 14 రోజుల తరువాత ఈ భాగం భూ వాతావరణంలోకి తిరిగి వచ్చేలా ఇస్రో ముందే వ్యవస్థను రూపొందించింది.
→ అంతర్జాతీయ సంస్థల మార్గదర్శ కాల ప్రకారం అంతరిక్షంలో వ్యర్థాలు, ప్రమాదాల తీవ్ర తను తగ్గించడానికి ఈ నిర్ణయం తీసుకుంది.
→ అంత రిక్ష ప్రయోజనాలను కాపాడటంలో భారత్ కు ఉన్న నిబద్ధతను ఈ ప్రక్రియ చాటుతుందని శాస్త్రవేత్తలు పేర్కొన్నారు.
→
→

సికిల్ సెల్, తలసీమియాలకు జన్యు చికిత్స

సికిల్ సెల్, తలసీమియా వ్యాధులకు ప్రపంచంలోనే మొట్టమొదటిసారి జన్యు చికిత్సను ప్రవేశపెట్టిన దేశంగా బ్రిటన్ చరిత్ర సృష్టించింది.
→ క్రిస్పర్ థెరాప్యుటిక్స్, వెర్టెక్స్ ఫార్మస్యూటికల్స్ కలసి సృష్టించిన ప్రప్రథమ జన్యు ఔషధం కాస్ గెవీని పై రెండు వ్యాధుల చికిత్సకు అను మతిస్తున్నట్లు బ్రిటన్ ఔషధ, ఆరోగ్య నియంత్రణ సంస్థ ప్రకటించింది.
→ ఎర్ర రక్త కణాల్లోని హీమోగ్లో బిన్ అనే ప్రోటీన్కు కారణమైన జన్యువుల్లోని లోపాలు సికిల్ సెల్, తలసీమియా వ్యాధులకు దారి తీస్తాయి.
→ రోగి ఎముక మజ్జలోని మూల కణాలను తీసి జన్యులో పాలను సరిచేసి తిరిగి మూలుగలోకి పంపుతారు. దీనికి కాస్ గెవీ మందును ఉపయోగిస్తారు.
→ ఈ చికిత్స చేయిం చుకున్న సికిల్ సెల్ రోగులు ఏడాదిపాటు నొప్పి నుంచి ఉపశమనం పొందారు.
→ తలసీమియా రోగులకు ఏడాది పాటు రక్తం ఎక్కించాల్సిన అగత్యం తప్పింది.
→
→

నూతన ఆవిష్కరణలకు టీహబ్ కృషి ఆరు సంస్థలతో ఒప్పందం

రాష్ట్రంలో నూతన ఆవిష్కరణలు, అభివృద్ధికి టీహబ్ విశేషంగా కృషి చేస్తోందని ఐటీ శాఖ ముఖ్య కార్యదర్శి జయేశ్ రంజన్ తెలిపారు.
→ గత ఎనిమిదేళ్లలో టీహబ్ స్టార్టప్లకు 3.5 బిలియన్ డాలర్ల పెట్టుబడులను ఆకర్షించిందని, 600 కార్పొరేట్ భాగస్వామ్యాలు, 3 వేలకు పైగా స్టార్టప్లకు సహకారం అందించిందని వివరించారు.
→ టీహబ్ 8వ వ్యవస్థాపక దినోత్సవం సందర్భంగా గురువారం సోషల్ బిజినెస్, డిజైన్ థింకింగ్, అంతర్జాతీయ సహకారం, భౌగోళిక, స్పేస్ టెక్నాలజీల్లో ఆవిష్కరణ లకు గాను కేర్, కెరీర్ గ్లోబల్, సిడ్బీ, ఫాల్కాన్ ఎక్స్, కేపీఎంజీ, ఏజీఐ సంస్థ లతో వ్యూహాత్మక ఒప్పందం చేసుకుంది. ఈ కార్యక్రమంలో జయేశ్ రంజన్ పాల్గొన్నారు.
→ ఈ సందర్భంగా టీ-బ్రిడ్జ్, టీ-స్కేల్ పేరిట రెండు కార్యక్రమాలు రూపొందించినట్లు టీహబ్ సీఈవో మహంకాళి శ్రీనివాస్ తెలిపారు. టీ-బ్రిడ్జ్ అంతర్జాతీయ విభాగమని, అంతర్జాతీయ మార్కెట్లు స్టార్టప్లకు అనుసం ధానం లక్ష్యమన్నారు.
→ టీ-స్కేల్ కింద 25 స్టార్టప్లకు సహకారం అందిస్తా మన్నారు.
→ ఈ కార్యక్రమంలో టీహబ్ వ్యవస్థాపక డైరెక్టర్ బీవీఆర్ మోహన్ రెడ్డి, సీఐవో సుజిత్, సీడీవో అనిష్ తదితరులు పాల్గొన్నారు.
→
→

ఆచార్యులకు పరిశోధన నిధి!

రాష్ట్ర ఉన్నత విద్యామండలి ఆధ్వర్యంలో ఏర్పాటుకు కసరత్తు రాష్ట్రంలోని విశ్వవిద్యాలయాల్లో పరిశోధనను పెంచి... ఆసక్తి ఉన్న ఆచార్యులను ప్రోత్సహించేందుకు తొలిసారిగా పరి
→ శోధన నిధి(రీసెర్చ్ ఫండ్)ని సమకూర్చాలని రాష్ట్ర విద్యాశాఖ భావిస్తోంది.
→ గత అయిదారు నెలలుగా ఈ దిశగా కసరత్తు సాగుతుండగా తాజాగా విద్యాశాఖ కార్యదర్శి వాకాటి కరుణ ఆధ్వర్యంలో వర్సిటీల ఉపకులపతులతో కీలక సమావేశాన్ని నిర్వహించారు.
→ సాధారణంగా సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ విభాగం (డీఎస్ఓ), యూజీసీ, ఏఐసీటీఈ, డీఆర్డీఏ, బయోటెక్నాలజీ విభాగం (డీబీటీ), ఇండియన్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ సోషల్ సైన్స్ రీసెర్చ్ (ఐసీఎస్ ఎస్ఆర్) తదితర విభాగాలు పరిశోధన ప్రాజెక్టులు మంజూరు చేస్తుం టాయి.
→ తొలిసారిగా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కూడా కొంత మొత్తాన్ని పరిశోధన కోసం కేటాయించాలనుకొంటోంది.
→ దీనికోసం రూ.25 కోట్ల పరిశోధన నిధిని సమకూర్చేందుకు కసరత్తు చేస్తోంది.
→ ఇందుకు ఎంపిక చేసిన అంశా లపై పరిశోధనలకు ఆసక్తి ఉన్న విశ్వవిద్యాలయాల ఆచార్యులను దరఖా స్తుల ద్వారా ఎంపిక చేయాలని, ముఖ్యంగా రాష్ట్ర అవసరాలకు అనుగు ణంగా ఆయా అంశాలపై పరిశోధన జరపాలని భావిస్తోంది.
→ ఇప్పటికే విధి విధానాల రూపకల్పనకు ఉన్నత విద్యామండలి చైర్మన్ ఆచార్య ఆర్. లింబాద్రి, ఐఐటీ డైరెక్టర్ ఆచార్య మూర్తి, ఐఐసీటీ డైరెక్టర్ శ్రీనివాసరెడ్డి, హెచ్సీయూ ఉపకులపతి ఆచార్య బీజే రావు, టాటా ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సోషల్ సైన్సెస్ (టిస్) డిప్యూటీ డైరెక్టర్ అసీమ్ ప్రకాశ్తో సలహా కమి టీని కూడా నియమించింది.
→ పరిశోధనకు నిధులు అందించడంతోపాటు ఐఐటీ హైదరాబాద్ తదితర సంస్థలతో కలిసి లోతైన పరిశోధనలు ఎలా చేయాలనే అంశంపై ఆచార్యులకు శిక్షణ ఇప్పించాలని, ఆయా వర్సిటీల్లో కావాల్సిన కేంద్రీకృత ల్యాబ్లను నెలకొల్పాలని విద్యాశాఖ భావిస్తోంది.
→

బిహార్ లో రిజర్వేషన్ బిల్లుకు ఆమోదం

రాష్ట్రంలో విద్యా సంస్థలు, ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో రిజర్వేషన్ల పెంపు బిల్లుకు బిహార్ అసెంబ్లీలో ఆమోదముద్ర పడింది.
→ దీంతో రాష్ట్రంలో రిజర్వేషన్ కోటా 65శాతానికి పెరిగింది.
→ ఈ బిల్లు ఆమోదంతో ఈడబ్ల్యూఎస్ వారికి కేంద్రం 10శాతం రిజర్వేషన్ ఇస్తుండగా.. బిహార్ ప్రభుత్వం అందిస్తున్న కోటాతో రాష్ట్రంలో రిజర్వేషన్లు 75శాతానికి పెరిగాయి.
→
→

యునెస్కో సృజనాత్మక నగరాలు

'యునెస్కో సృజనాత్మక నగరాల వ్యవస్థ' (యూసీ సీఎన్) జాబితాలో మన దేశంలోని గ్వాలియర్ (మ ధ్యప్రదేశ్), కోజికోడ్ (కేరళ)తో పాటు ప్రపంచవ్యా ప్తంగా 55 నగరాలకు చోటు దక్కింది.
→ సంస్కృతి, సృజనాత్మకతకు పెద్దపీట వేస్తున్నందుకు వీటిని గుర్తించినట్లు యునెస్కో తెలిపింది.
→
→

54వ ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ ఆఫ్ ఇండియా

గోవాలో ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ 54వ ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ ఆఫ్ ఇండియాను నవంబర్ 20 నుంచి 28 వరకు గోవాలో నిర్వహించనున్నట్లు కేంద్ర మంత్రి అనురాగ్ ఠాకూర్ ప్రకటిం చారు.
→ అంతర్జాతీయ విభాగంలో 198 సినిమాలు ప్రదర్శించనున్నారు.
→
→

హీరాలాల్ సమారియా

కేంద్ర సమాచార కమిషనర్గా ఉన్న తెలంగాణ కేడరు చెందిన ఐఏఎస్ ఆఫీసర్ హీరాలాల్ సమారియా ప్రధాన సమాచార కమిషనర్ ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు.
→ ఢిల్లీలోని రాష్ట్రపతి భవన్ లో రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము 63 ఏండ్ల హీరాలాల్ తో ప్రమాణస్వీకారం చేయించారు.
→
→

కేరళకు టూరిజం అవార్డ్

కేరళ రాష్ట్రంలోని పర్యాటక శాఖ సమష్టిగా పనిచేసి ప్రపంచ అవార్డులు సొంతం చేసుకుంది.
→
→

వెంకటనాగేశ్వర్ చలసాని

మ్యూచువల్ ఫండ్స్ అసోసియేషన్ యాంఫీ కొత్త సీఈవోగా వెంకటనాగేశ్వర్ చలసాని నియమితులయ్యారు.
→ వరుసగా రెండు సార్లు సీఈవోగా వ్యవహరించిన ఎన్ఎస్ వెంకటేష్ స్థానంలో ఆయన బాధ్యతలు చే పడతారు.
→ బ్యాంకింగ్, ట్రెజరీ విభాగంలో చలసానికి దాదాపు నాలుగు దశాబ్దాల అనుభవం ఉంది.
→
→

చాముండేశ్వరీ నాథ్

ఆంధ్ర క్రికెట్ జట్టు మాజీ కెప్టెన్ చాముండేశ్వరీ నాథ్ ఐపీఎస్ పాలకమండలి సభ్యుడిగా ఎన్నిక య్యాడు.
→ భారత క్రికెటర్ల సంఘం నిర్వహించిన ఎన్నికల్లో గెలిచి ఐసీఏ ప్రతినిధిగా చోటు దక్కిం చుకున్నాడు.
→
→

డబ్ల్యూటీఏ ఫైనల్స్ విజేత

మహిళల టెన్నిస్ సీజన్ ముగింపు టోర్నీ డబ్ల్యూటీఏ ఫైనల్స్ లో ప్రపంచ రెండో ర్యాంకర్ ఇగా స్వియాటెక్ (పోలాండ్) తొలిసారి విజేతగా నిలిచి మళ్లీ ప్రపంచ నంబర్వన్ ర్యాంక్ సొంతం చేసుకుంది.
→ ఫైనల్లో ఆమె జెస్సికా పెగూలాపై విజయం సాధించింది.
→
→

ఆసియా మహిళల హాకీ చాంపియన్

ఝార్ఖండ్ వేదికగా జరిగిన మహిళల ఆసియా హాకీ చాంపియన్స్ ట్రోఫీని భారత్ కైవసం చేసుకుంది.
→ ఫైనల్లో 4-0 గోల్స్ తేడాతో జపాన్ జట్టును చిత్తు చేసింది. ఈ టోర్నీలో ఆడిన 7 మ్యాచ్ ల్లోనూ భారత్ గెలిచింది.
→
→

ఛేంజ్ మేకర్ ఆఫ్ ది ఇయర్ అవార్డు

అంతర్జాతీయంగా క్లిష్ట పరిస్థితుల్లోనూ భారత్ ఆర్థిక వ్యవస్థ పటిష్టతకు తన వంతు కృషి చేస్తున్న రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఆర్బీఐ) ప్రతిష్టాత్మక 'ఛేంజ్ మేకర్ ఆఫ్ ది ఇయర్' టైటిల్ గెలుచుకుంది.
→
→

ప్రళయ్ పరీక్ష సక్సెస్

డీఆర్డీవో షార్ట్ రేంజ్ బాలిస్టిక్ క్షిపణి 'ప్ర ళయ్'ని విజయవంతంగా పరీక్షించింది. ఒడిశాలోని ఏపీజే అబ్దుల్ కలాం దీవి నుంచి దీన్ని ప్రయోగించారు. ప్రళయ్ 150 కిలో మీటర్ల నుంచి 500 కిలోమీటర్ల పరిధిలోని లక్ష్యాలు. ఇది పూర్తిగా స్వదేశీ టెక్నాలజీతో రూపొందించారు.
→
→

అమెరికా సూపర్ అణు బాంబు

ఏడాదిన్నర దాటినా ఆగని రష్యా-ఉక్రే యిన్ యుద్ధంతో పాటు తాజాగా పాలస్తీనా- హమాస్ పోరు.
→ ఈ ఉద్రిక్తతల నేపథ్యంలో అణ్వాయుధ పోటీ మరింత పెంచే దిశగా అమెరికాశక్తివంతమైన సూపర్ అణు బాంబు తయారు చేసినట్టు ప్రకటించింది.
→
→

భారతీయ సంస్థలకు ఎర్త్ Oscars

షాట్ బహుమతిని ఈ ఏడాది భారత్ కు చెందిన రెండు సంస్థలతో పాటు మరో మూడు దక్కించుకున్నాయి.
→ పర్యావరణ ఆస్కార్లుగా వ్యవహరించే అవార్డులను ఇండియాకు చెందిన ఎస్ ఎస్ (సైన్స్ ఫర్ సొసైటీ) టెక్నా లజీస్ సంస్థతో పాటు భూపుత్ర సంస్థకు ఎర్త్ షాట్ బహుమతి లభించింది.
→
→

ఇండోనేసియాలో భూకంపం

ఇండోనేసియా ఆగ్నేయ ప్రాంతంలో భూ కంపం సంభవించింది. భూకంప తీవ్రత రిక్టర్ స్కేలుపై 6.3గా నమోదైంది.
→ కుపంగ్ కు 21 కిలోమీటర్ల దూరంలో భూమికి 36 కిలోమీటర్ల లోతున భూకంప కేంద్రం ఉందని అధికారులు తెలిపారు.
→
→

ధూమపానంతో ఏటా భారత్ సహా ఏడు దేశాల్లో 13 లక్షల క్యాన్సర్ మరణాలు!

ధూమపానం కారణంగా క్యాన్సర్ బారినపడి భారత్ సహా ఏడు దేశాల్లో ఏటా 13 లక్షల మంది ప్రాణాలు కోల్పోతున్నట్లు తాజా అధ్యయనంలో వెల్ల డైంది.
→ ఈ వివరాలు ప్రముఖ వైద్య పత్రిక 'ద లాన్సెట్స్ ఈ క్లినికల్ మెడిసిన్ జర్నల్ లో ప్రచురిత మయ్యాయి.
→ ఇంటర్నేషనల్ ఏజెన్సీ ఫర్ రీసెర్చ్ ఆన్ క్యాన్సర్, క్వీన్స్ మేరీ యూనివర్సిటీ ఆఫ్ లండన్, కింగ్స్ కాలేజ్ శాస్త్రవేత్తలు ఈ పరిశోధనలో పాలుపం చుకున్నారు.
→ ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఏటా సంభవిస్తున్న క్యాన్సర్ మరణాల్లో సగానికి పైగా.. భారత్, చైనా, రష్యా, అమెరికా, బ్రిటన్, బ్రెజిల్, దక్షిణాఫ్రికా దేశా లోనే సంభవిస్తున్నాయని ఈ కథనం తెలిపింది.
→ ధూమపానం, మద్యపానం, ఊబకాయంతోపాటు పాపిలోమా వైరస్ (హెచ్పీవీ) ఇన్ ఫెక్షన్లు వంటి ముప్పు అంశాల వల్ల ఏటా 20 లక్షల మందికి పైగా బలవుతు న్నట్లు వివరించింది. ఇవి నివారించదగ్గ కారణాలేనని పేర్కొంది.
→ వీటితో చోటుచేసుకుంటున్న అకాల మర ణాల వల్ల ఏటా 3 కోట్ల ఏళ్ల జీవన కాలానికి గండి పడుతున్నట్లు శాస్త్రవేత్తలు తెలిపారు.
→ కేవలం ధూమ పానం వల్లే 2.08 కోట్ల సంవత్సరాల జీవనకాలాన్ని ప్రజలు కోల్పోతున్నారని పేర్కొన్నారు.
→ ప్రపంచవ్యాప్తంగా గర్భాశయ ముఖద్వార క్యాన్స ర్ ప్రతి రెండు నిమిషాలకు ఒకరు చొప్పున చనిపోతున్నారు.
→ ఇందులో 90 శాతం మరణాలు అల్ప, మధ్యాదాయ దేశాల్లోనే సంభవిస్తున్నాయి.
→ సమగ్ర స్క్రీనింగ్, హెచ్పీవీ టీకా కార్యక్రమాలతో వీటిని బాగా తగ్గించొచ్చు.
→ భారత్ లో పురుషుల్లో తల, మెడ క్యాన్సర్తో ఎక్కువ మంది చనిపోతున్నారు.
→ మహిళల్లో పునరుత్పత్తి వ్యవస్థల్లో సంభవించే క్యాన్సర్లతో అధికశాతం మంది ప్రాణాలు కోల్పోతున్నారు.
→ మిగతా దేశాలు. ధూమపానం కారణంగా సంభవిస్తున్న క్యాన్సర్లతోఎక్కువ జీవనకాలాన్ని నష్టపోతున్నాయి.
→ అమెరికా, బ్రిటన్ వంటి దేశాలతో పోలిస్తే భారత్, దక్షిణాఫ్రికాల్లో గర్భాశయ ముఖద్వార క్యాన్సర్ స్క్రీనింగ్ తక్కువగా జరుగుతోంది.
→
→

సుప్రీంకోర్టు న్యూస్ లెటర్ ను ప్రారంభించిన సీజేఐ

సుప్రీంకోర్టు విధివిధానాలు, చరిత్ర, కోర్టులో కొనసాగుతున్న కేసుల వివరాల్ని తెలియపరిచే ఓ న్యూస్ టర్ను భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ డి.వై. చంద్రచూడ్ ప్రారంభించారు.
→ సుప్రీం కోర్టు క్రానికల్' పేరుతో విడుదలవనున్న ఈ మాస సంచిక కోర్టులో ఏం జరుగుతుందో ప్రజలకు తెలు స్తుందని సీజేఐ వ్యాఖ్యనించారు.
→ కీలక కేసుల తీర్పు లను, రాత్రి పగలూ కష్టపడి న్యాయవ్యవస్థను కాపా డుతున్న వ్యక్తుల గాథలను ఈ సంచిక ద్వారా తీసుకురాబోతున్నట్లు తెలిపారు.
→ ఇది కోర్టు పారదర్శక త్వాన్ని, పురోగతిని ప్రజలకు ఎప్పటికప్పుడు తెలియప రుస్తుందని ఆశాభావం వ్యక్తంచేశారు.
→
→

టైమ్ హరిత వ్యాపారుల జాబితా

కర్బన ఉద్గారాలకు తావు లేకుండా వ్యాపారాలను నిర్వహిస్తున్న హరిత వ్యాపారవేత్తలు, జాతీయ, అంతర్జాతీయ సంస్థల నాయకుల జాబితాలో ఎనిమిది మంది భారతీయులు, భారత సంతతికి చెందిన వారు చోటు సాధించారు.
→ ప్రపంచమంతటా వాతావరణ మార్పుల నిరోధానికి తోడ్పడే విధంగా వ్యాపారం చేస్తున్న 100 మంది జాబితాను అమెరికన్ పత్రిక ది టైమ్ మొట్టమొదటిసారిగా ప్రచురించింది.
→ ఈ హరిత యోధుల జాబితాలో బిల్ గేట్స్ దంపతులతో పాటు ప్రపంచ బ్యాంకు అధ్యక్షుడు అజయ్ బంగా, ఓలా ఎలక్ట్రిక్ సహ సంస్థాపకుడు భవీశ్ అగర్వాల్ కూడా ఉన్నారు.
→ ఇంకా రాక్ ఫెల్లర్ ఫౌండేషన్ అధ్యక్షుడు రాజీవ్ షా, బోస్టన్ కామన్ ఎసెట్ మేనేజ్ మెంట్ సంస్థాపకురాలు గీతా అయ్యర్, అమెరికా ప్రభుత్వ ఇంధన శాఖ రుణ మంజూరు కార్యాలయ సంచాలకుడు జిగర్ షా, హస్క్ పవర్ సిస్టమ్స్ సీఈఓ మనోజ్ సిన్హా, కైజర్ పర్మనెంట్ సంస్థ పర్యావరణ విభాగ ఉన్నతాధికా రిణి సీమా వాధ్వా, మహింద్రా లైఫ్ సైన్సెస్ సీఈఓ అమిత్ కుమార్ సిన్హా కూడా టైమ్ హరిత వ్యాపారవే త్తల జాబితాలో చోటు పొందారు.
→ వాతావరణ మార్పుల నివారణపై అమెరికా అధ్యక్షుడి ప్రత్యేక దూత జాన్ కెర్రీ పేరు ఈ జాబితాలో ప్రముఖంగా కనిపించింది.
→
→

75% 'ప్రైవేటు'లో స్థానికులకు రిజర్వేషన్ల కోటా రాజ్యాంగ విరుద్ధం

ప్రైవేటు ఉద్యోగాల్లో స్థానికులకు 75శాతం కోటా అంశంలో హరియాణా ప్రభుత్వా నికి ఎదురుదెబ్బ తగిలింది.
→ దీనిపై రాష్ట్ర సర్కారు 2020లో తెచ్చిన చట్టాన్ని పంజాబ్, హరియాణా హైకోర్టు కొట్టేసింది.
→ ప్రభుత్వ చర్య రాజ్యాంగ విరుద్ధమని జస్టిస్ జి.ఎస్. సంధావా లియా, జస్టిస్ హర్ ప్రీత్ కౌర్ జీవన్ ల ధర్మాసనం స్పష్టంచేసింది.
→ ఈ చట్టం అమల్లోకి వచ్చిన తేదీ నుంచే ఈ తీర్పు వర్తిస్తుందని పేర్కొంది.
→ నియామకాల విషయంలో ప్రైవేటు సంస్థలపై నియంత్రణలు విధిస్తూ చట్టాలు చేసే అధికారం రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి లేదని తేల్చి చెప్పింది.
→ భారత పౌరుల మధ్య కృత్రిమ అంత రాన్ని సృష్టించి, వివక్ష చూపడం ఆ చర్య ఉద్దే శంగా కనపడుతోందని వ్యాఖ్యానించింది.
→ "రాష్ట్రా నికి చెందినవారు కాదంటూ కొందరు వ్యక్తులపై ప్రభుత్వం వివక్ష చూపడానికి వీల్లేదు.
→ ఉదాహర ణకు.. నిపుణుడైన ఒక కార్పెంటర్ను రాష్టేత రుడు కావడం వల్ల పనిలోకి తీసుకోకుండా ఓ ప్రైవేటు బిల్డర్ను నిలువరించజాలరు.
→ ఉద్యోగాల విషయంలో జనన, నివాస ప్రాంతాల ప్రాతిపది కన వ్యక్తులపై వివక్ష చూపరాదని రాజ్యాంగం స్పష్టం చేస్తోంది.
→ అయినా స్థానికులకే ఉద్యోగాలివ్వాలని ప్రైవేటు సంస్థలపై ప్రభుత్వం ఎలా ఒత్తిడి చేయగలదు? ఇలాంటి చర్యల వల్ల దేశ వ్యాప్తంగా ఈ తరహా చట్టాలను తెచ్చి, కృత్రిమ గోడలను నిర్మించే అవకాశం ఉంది.
→ రాజ్యాంగ నిర్మాతలు ఇలాంటి పరిస్థితిని ఊహించలేదు" అని వ్యాఖ్యానించింది.
→ ప్రైవేటు రంగం ఉద్యోగాల్లో స్థానికులకే 75 శాతం రిజర్వేషన్లు కల్పిస్తూ మనోహర్ లాల్ ఖట్టర్ ప్రభుత్వం 2020లో నూతన చట్టాన్ని తీసు కువచ్చింది.
→ హరియాణాలో 10 మంది కన్నా ఎక్కువ ఉద్యోగులు కలిగిన ప్రైవేటు కంపెనీలు, సొసైటీలు, ట్రస్టుల్లో నెలకు రూ.30వేల కన్నా తక్కువ వేతనం కలిగిన ఉద్యోగాలకు ఇది వర్తి స్తుంది.
→ 2022 జనవరి నుంచి ఈ చట్టం అమ లోకి వచ్చింది. దీనిపై ప్రైవేటు రంగం, పారిశ్రా మికవేత్తల నుంచి తీవ్ర వ్యతిరేకత వ్యక్తమైంది.
→ సంబంధిత చట్టాన్ని సవాల్ చేస్తూ పారిశ్రామిక సంఘాలు హైకోర్టులో పిటిషన్లు దాఖలు చేశాయి.
→ ప్రభుత్వ చర్య రాజ్యాంగంలోని 14, 19 అధికరణల్లో పేర్కొన్న హక్కులకు భంగం కలిగి స్తోందని వాదించాయి.
→ ఈ నేపథ్యంలో సంబం ధిత చట్టం అమలుపై స్టే విధిస్తూ గత ఏడాది ఫిబ్రవరిలో హైకోర్టు మధ్యంతర ఉత్తర్వులు ఇచ్చింది.
→ దీన్ని సవాలు చేస్తూ హరియాణా ప్రభుత్వం సుప్రీంకోర్టును ఆశ్రయించింది.
→ ఈ ఉత్తర్వులపై అత్యున్నత న్యాయస్థానం స్టే విధిం చింది. ఈ అంశంపై పూర్తి విచారణ జరిపి నిర్ణయం తీసుకోవాలని హైకోర్టుకు సూచించింది.
→ ఈ నేపథ్యంలో తాజా తీర్పు వెలువడింది.
→
→

ప్రపంచకప్ ఫైనల్ కు మోదీ, మారెస్

భారత్-ఆస్ట్రేలియా మధ్య జరిగే ప్రపంచకప్ ఫైనల్ మరింత ప్రత్యేకంగా నిలవబోతోంది.
→ భారత ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ, ఆస్ట్రేలియా ఉప ప్రధాని రిచర్డ్ మార్లెస్ ఈ పోరును స్టేడియానికి వచ్చి వీక్షిం చనున్నారు.
→ ఈ మ్యాచ్ ఆరంభానికి ముందు భారత వాయుసేన ఆధ్వర్యం లోని సూర్యకిరణ్ ఎయిరోబాటిక్ బృందం విన్యాసాలు చేయనుంది.
→ సూర్యకిరణ్ టీమ్ నరేంద్ర మోదీ స్టేడియంలో సాధన చేసింది.
→ బాలీవుడ్ సంగీత దర్శకుడు ప్రీతమ్, గాయని గాయకులు జోనితా గాంధీ, ఆదిత్య నేతృ త్వంలో ఓ సాంస్కృతిక కార్యక్రమం జరుగుతుంది.
→ టాస్ కు ముందు ముంబ యికి చెందిన 500 మంది నృత్యకారులు ప్రదర్శన ఇవ్వనున్నారు.
→ స్టేడియంలో కనీసం లక్షా 30 వేల మంది అభిమానులు మ్యాచ్ను వీక్షించే అవకాశం ఉంది.
→
→

చిత్రకళా విశ్లేషకుడు గోస్వామి కన్నుమూత

విఖ్యాత చిత్రకళ చరిత్రకారుడు, రచయిత బ్రిజేందర్ నాథ్ గోస్వామి (90) కన్నుమూశారు.
→ చండీ గఢ్లోని పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మెడి కల్ ఎడ్యుకేషన్- రీసెర్చ్ సంస్థ ఆసుపత్రిలో చికిత్స పొందుతున్న గోస్వామి మృతి చెందారు.
→ నెల రోజులుగా ఆయన శ్వాస సమస్యతో ఇబ్బంది పడుతున్నారని కుటుంబ మిత్రురాలు, రంగస్థల కళా కారిణి నీలం మాన్సింగ్ చెప్పారు.
→ 1933 ఆగస్టు 15న జన్మించిన గోస్వామి పహాడీ శైలి చిత్రకళపై విశ్లేషణలో ప్రసిద్ధుడు. ఆయన్ను పద్మశ్రీ, పద్మభూ షణ్ సత్కారాలూ వరించాయి.
→ ఆయన భార్య కూడా కళా చరిత్రకారిణే. ఆమె 2020లో మరణించారు. గోస్వామికి ఒక కుమార్తె ఉన్నారు.
→
→

ఎస్పీజీ అధిపతిగా ఆలోక్ శర్మ

ప్రధాన మంత్రి రక్షణ బాధ్యతలను చూసే 'ప్రత్యేక భద్రతా దళం' (ఎస్పీజీ) డైరె క్టర్ గా సీనియర్ ఐపీఎస్ అధి కారి ఆలోక్ శర్మ నియమితులయ్యారు.
→ ఈ మేరకు క్యాబినెట్ నియామ కాల కమిటీ ఆమోదం తెలి పింది.
→ శర్మ బాధ్యతలు చేపట్టిన నాటి నుంచి ఈ నియామకం అమల్లోకి వస్తుందని కేంద్ర సిబ్బంది వ్యవ హారాల శాఖ పేర్కొంది.
→ ఆయన 1991 బ్యాచ్ ఐపీఎస్ అధికారి. ప్రస్తుతం ఎస్ పీజీలో అదనపు డైరెక్టర్ జనర ల్గా వ్యవహరిస్తున్నారు.
→ ఈ దళానికి నేతృత్వం వహించిన అరుణ్ కుమార్ సిన్హా సెప్టెంబరు 6న కన్ను మూయడంతో ఆలోక్ శర్మ నియామకం అవసరమైంది.
→

దేశ ఎగుమతులు అక్టోబరు 2023 లో 33.57 బిలి యన్ డాలర్లు

దేశ ఎగుమతులు 2023, అక్టోబరులో 33.57 బిలి యన్ డాలర్లుగా నమోద య్యాయి.
→ గతేడాది అక్టో బరు ఎగుమతులతో పోలిస్తే ఇవి 6.21 శాతం ఎక్కువ.
→ దిగుమతులు కూడా 57.91 బిలియన్ డాలర్ల నుంచి 12.3 శాతం అధికమై 65.03 బిలి యన్ డాలర్లకు పెరిగాయి.
→ ఫలితంగా దేశ వాణిజ్య లోటు రికార్డు గరి ష్ఠంగా 31.46 బిలియన్ డాలర్లుగా నమోదైంది.
→ ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరం (2023-24) ఏప్రిల్- అక్టోబరులో ఎగుమ తులు, 2022-23 ఇదే కాలంతో పోలిస్తే 7 శాతం తగ్గి 244.89 బిలియన్ డాలర్లకు పరిమితం అయ్యాయి.
→ ఇదే సమయంలో దిగుమతులు కూడా 8.95% తగ్గి 391.96 బిలియన్ డాలర్లుగా నమోదయ్యాయి.
→ వాణిజ్య లోటు 167.14 బి. డాలర్ల నుంచి 147.07 బి. డాలర్లకు చేరింది.
→
→

వన్డే క్రికెట్లో 50 సెంచరీలు చేసిన ఆటగాడిగా విరాట్ కోహ్లి

వన్డే క్రికెట్లో 50 సెంచరీలు చేసిన ఆటగాడిగా విరాట్ కోహ్లి చరిత్ర సృష్టించాడు.
→ వాంఖడే (మహారాష్ట్ర)లో 2023, నవంబరు 15న న్యూజిలాండ్ జరిగిన మ్యాచ్లో కోహ్లి 117 పరుగులు చేసి తన 50వ సెంచరీ నమోదుచేశాడు.
→ మొత్తం ఇన్నిం నే విరాట్ ఈ సాధించాడు. సచిన్ తెందూల్కర్ 452 ఇన్నింగ్స్లో 49 సెంచరీలు చేశాడు.
→ అంతర్జాతీయ వన్డేల్లో అత్యధిక పరు గులు (13,794) చేసిన ఆటగాళ్లలో కోహ్లి మూడో స్థానంలో ఉన్నాడు.
→ సచిన్ (18,426), సంగక్కర (14,234) తొలి రెండు స్థానాల్లో ఉన్నారు.
→
→

Start up ల మధ్య సహకారం కోసం ఒప్పందం

అంకురాల మధ్య సహకారాన్ని పెంపొందించడం ద్వారా వినూత్నతను ప్రోత్సహించేందుకు భారత్-అమెరికాల మధ్య ఒప్పందం కుదిరింది.
→ శాన్ ఫ్రాన్సిస్ కోలో ఇందుకు సంబంధించిన అవగాహనా ఒప్పందం (ఎంఓయూ) పై కేంద్ర వాణిజ్య, పరిశ్రమల శాఖ మంత్రి పీయూష్ గోయల్ సమక్షంలో 2023, నవంబరు 15న సంతకాలు జరిగాయి.
→ నియంత్రణ పరమైన ఇబ్బం దులు, ఎంటర్ ప్రెన్యూర్ల నిధుల సమీకరణకు ఉత్తమ విధానాలు వంటివి ఈ ఒప్పందం ద్వారా సరళతరం అవుతాయని భారత ప్రభుత్వం
→
→

ఆర్బీఐ మాజీ గవర్నర్ వెంకటరమణన్ కన్నుమూత

రిజర్వ్ బ్యాంక్ (ఆర్బీఐ) మాజీ గవర్నర్ ఎస్ వెంకటరమణన్ (92) కన్నుమూశారు.
→ చెన్నైలోని ఆయన నివాసంలో శనివారం తుదిశ్వాస విడిచారు. ఆయనకు ఇద్దరు కుమార్తెలు. భార్య గిరిజా వైద్యనాథన్.
→ గతంలో ఈయన తమిళనాడు చీఫ్ సెక్రటరీగా పనిచేశారు.
→ పూర్వ ట్రావెన్ కోర్ స్టేట్ లోని నాగర్ కోయల్ లో 1931లో జన్మించిన రమణన్.. 1990 నుంచి 1992 మధ్య ఆర్బీఐ గవర్నర్ గా వ్యవహరించారు.
→ దేశం తీవ్ర ఆర్థిక సవాళ్లు ఎదుర్కొన్న కాలంలో గవర్నర్ గా ఉన్నారు.
→ ఆర్బీఐకి గవర్నర్ కాక ముందు 1985 నుంచి 1989 వరకు ఆర్థిక శాఖ కార్యదర్శిగా పనిచేశారు.
→ భారత్ క్లిష్ట సమయం ఎదుర్కొన్న సమయంలో ఆయన ఆర్బీఐకి గవర్నర్ గా వ్యవహరించారని, ఆయన కాలంలోనే సరళీకరణ ఆర్థిక విధానా లను భారత్ అవలంబించడం ప్రారంభించిందని ఆర్బీఐ తన వెబ్ సైట్ లో పేర్కొంది.
→
→ 1991 ఆర్థిక సంక్షోభం నుంచి బయటపడేసిన వెంకిటరమణన్ ఇక లేరు
→ దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ తీవ్ర సంక్షోభాన్ని ఎదుర్కొంటు న్నటైమ్ లో రూపాయి వాల్యూని తగ్గించి ఎగుమ తులను ప్రోత్సహించిన ఆర్బీఐ మాజీ గవర్నర్ ఎస్ వెంకటరమణన్ (92) శనివారం తుది శ్వాస విడిచారు.
→ తన మూడు దశాబ్దాల ఐఏఎస్ కెరీర్లో అనేక సంక్షోభాలను ఎదుర్కొన్నారు.
→ వెంకిటరమణన్ డిసెంబర్ 1990 డిసెంబర్ 1992 మధ్య ఆర్బీఐ గవర్నర్ గా పని చేశారు.
→ ఈ టైమ్ లోనే దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ వరస్ట్ క్రైసిస్ ను ఎదుర్కొంది. ఆయిల్ కొనుక్కునే స్థాయిలో కూడా లేదు.
→ మన రూపాయికి వాల్యూ పడిపోవడంతో గోల్డ్ ను తనఖా పెట్టి వివిధ దేశాల నుంచి ఫండ్స్ సేకరిం చాల్సి వచ్చింది.
→ ఈ టైమ్ లోనే పీవీ నరసింహ రావు. నాయకత్వంలోని కేంద్ర ప్రభుత్వం ఇండియన్ ఎకానమీని లిబరలైజ్ చేసింది.
→ ప్రభుత్వం రిస్ట్రిక్ష న తగ్గించి ప్రైవేట్ ఇన్వెస్ట్మెంట్లను ప్రోత్సహిం చింది.
→ వెంకటరమణన్ నాయకత్వంలోని ఆర్ బీఐ రూపాయి విలువను తగ్గించి ఎక్స్పోర్టింగ్ కంపెనీలను ప్రోత్సహించింది.
→
→

చంద్రయాన్ -3 మిషన్ భాగస్వామికి పారీకర్ యువ శాస్త్రవేత్త అవార్డు

యువ శాస్త్రవేత్తలను ప్రోత్సహించేందుకు గోవా ప్రభుత్వం 'మనోహర్ పారీకర్ యువ శాస్త్రవేత్త' అవార్డును నెలకొల్పిన విషయం తెలిసిందే.
→ తొలిసారి ఆ అవార్డును ఇస్రో అనుబంధ యూఆర్ రావు శాటి లైట్ సెంటర్ కు చెందిన డా. ఎస్. మాధవరాజ్ కు ఇవ్వ నున్నట్లు రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి ప్రమోద్కుమార్ సావంత్ ఎక్స్ (ట్విటర్)లో ప్రకటించారు.
→ డిసెంబరు 13న మనో హర్ పారీకర్ విజ్ఞాన్ మహోత్సవ్ పేరుతో జరిగే కార్య క్రమంలో అవార్డు ప్రదానం జరుగుతుందని తెలిపారు.
→ చంద్రయాన్-3 మిషన్కు సంబంధించి ఉపగ్రహ పథాన్ని మాధవరాజ్ రూపొందించినట్లు అవార్డు కమిటీ వెల్లడించింది.
→ ఈ అవార్డు గ్రహీతకు నగదు ప్రోత్సాహ కంగా రూ.5 లక్షలు లభిస్తాయి.
→
→

జాతీయ ఫార్మసీ కమిషన్

ముసాయిదా బిల్లును విడుదల చేసిన కేంద్ర వైద్య ఆరోగ్య శాఖ
→ దేశంలో ఫార్మా విద్య నియంత్రణ కోసం కొత్తగా జాతీయ ఫార్మసీ కమిషన్ ఏర్పాటు చేయాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది.
→ దీనికి సంబంధించిన ముసా యిదా బిల్లును ప్రజాభిప్రాయం కోసం విడుదల చేసింది.
→ ఇప్పుడున్న ఫార్మసీ యాక్ట్-1948ని రద్దుచేసి, ప్రస్తుతం మను గడలో ఉన్న ఫార్మసీ కౌన్సిల్ ఆఫ్ ఇండియా స్థానంలో జాతీయ ఫార్మసీ కమిషన్ ను తీసుకురా నుంది.
→ ఫార్మసీ విద్య ప్రమాణాలను పెంచడం, దేశవ్యాప్తంగా అత్యంత నాణ్యమైన ఫార్మసీ నిపు ల లభ్యమయ్యేలా చూడటం ఈ బిల్లు ప్రధాన ఉద్దేశాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం పేర్కొంది.
→ దేశవ్యాప్తంగా అందరికీ సమాన స్థాయిలో వైద్య సౌకర్యాలను అందుబాటులోకి తెచ్చి జాతీయ ఆరోగ్య లక్ష్యాలను చేరుకోవడం కోసం ఈ మార్పు చేస్తున్నట్లు తెలిపింది.
→ ఆధునిక పరిశో ధనల దిశగా ఫార్మసీ వృత్తి నిపుణులను ప్రోత్స హించేందుకు ఈ కొత్త బిల్లు బాటలు వేస్తుం దని పేర్కొంది.
→
→ కమిషన్ -విధులు:-
→ కొత్తగా ఏర్పడే జాతీయ ఫార్మసీ కమిషన్.... ఫార్మసీ విద్యా సంస్థలను క్రమం తప్పకుండా పరి శీలించి పారదర్శకంగా వాటి పని తీరును అంచనా వేస్తుంది.
→ ఫార్మసీ రిజిష్టర్ నిర్వహిం చేలా నిబంధన విధిస్తారు. ఫార్మసీ సేవల్లో నైతిక ప్రమాణాలను పెంపొం దిస్తారు.
→ ఫిర్యాదుల పరిష్కారం కోసం పటిష్ట వ్యవస్థను నెలకొల్పుతారు. కమిషన్ ప్రధాన కార్యాలయం ఢిల్లీలో ఉంటుంది.
→ దీనికి ఒక చైర్మన్, 13 మంది ఎక్స్అఫీషియో సభ్యులు, 14 మంది పార్ట్ టైమ్ సభ్యులు ఉంటారు.
→ నేషనల్ మెడికల్ కమిషన్ యాక్ట్-2019 తర హాలోనే కేంద్ర ప్రభుత్వం... జాతీయ ఫార్మా కమి షన్ బిల్లు-2023ని రూపొందించింది.
→ వైద్య ఆరోగ్య విద్యను నియంత్రించే సంస్థలను సంస్క రించి దేశంలో నాణ్యమైన వైద్య సేవలను అందు బాటులోకి తేవాలన్న లక్ష్యంతో కేంద్ర ప్రభుత్వం ఈ నిర్ణయం తీసుకొంది.
→ ఈ బిల్లుపై సలహాలు, సూచనలు, అభ్యంతరాలను ఈ మెయిల్ కు (hrhcell-mohfw@nic.in) పంపొచ్చు.
→
→

అతిపెద్ద రాకెట్ ప్రయోగం ‘స్టార్ షిప్' రెండోసారీ విఫలం

మానవులను అంగారకుడు,చంద్రుడిపైకి పంపేందుకు అమెరికాకు చెందిన స్పేస్ఎక్స్ సంస్థ ప్రతిష్టాత్మకంగా రూపొందిం చిన మెగా రాకెట్ స్టార్షిప్' మళ్లీ నిరాశపరి చింది.
→ రెండోసారి కూడా దీని ప్రయోగం విఫ లమైంది. శనివారం నింగిలోకి పయనమైన 8 నిమిషాలకే ఈ రాకెట్తో సంబంధాలు తెగిపో యాయి. అది పేలిపోయింది.
→ అయితే, విస్ఫోటానికి ముందు అది విజయవం తంగా అంతరిక్షంలోకి ప్రవేశించగలిగింది. అదొ క్కటే ఊరట కలిగించే అంశం.
→ స్టార్షిప్ బూస్టర్, స్పేస్ క్రాఫ్ట్ అనే రెండు దశలు ఉన్నాయి.
→ నిర్దేశిత ప్రణాళిక ప్రకారం.. యింది నింగిలోకి పయనమయ్యాక ప్రధాన రాకెట్ నుంచి బూస్టర్ విడిపోయి.. గల్ఫ్ ఆఫ్ మెక్సికోలో దిగాలి.
→ బూస్టర్ నుంచి విడిపోయాక స్పేస్ క్రాఫ్ట్ తన పయనాన్ని కొనసాగించి, కక్ష్యలోకి చేరుకోవాలి.
→ భూమి చుట్టూ దాదాపు ఒక పరిభ్ర మణం సాగించి, పసిఫిక్ మహాసముద్రంలో పడి పోవాలి.
→ దక్షిణ టెక్సాస్ తీరం నుంచి స్టార్షిప్ నింగిలోకి విజయవంతంగా దూసుకె ళ్లింది.
→ అందులోని 33 రాప్టర్ ఇంజిన్ల ప్రజ్వలన శక్తికి ఆ ప్రాంతంలో ప్రకంపనలు తలెత్తాయి.
→ నిర్దేశిత రీతిలో రాకెట్ సాఫీగానే నింగిలోకి దూసుకెళ్లింది.
→ 2.48 నిమిషాల తర్వాత బూస్టర్ విడిపోయింది. కానీ, ఆ వెంటనే అది పేలిపో యింది.
→ స్పేస్ క్రాఫ్ట్ ముందుకు దూసుకెళ్లినా.. కొన్ని నిమిషాలకే దానితో కమ్యూనికేషన్ తెగిపోయింది .
→ ఈ నేపథ్యంలో అందులోని ఆటోమేటిక్ వ్యవస్థ దాన్ని పేల్చేసినట్లు సమాచారం.
→ అప్పటికే అది 150 కిలో మీటర్ల ఎత్తుకు చేరింది.
→ ఈ ఏడాది ఏప్రిల్లో స్టార్షిప్ మొదటి ప్రయోగం జరిగింది. నాడు గాల్లోకి ఎగిరిన 4 నిమిషాలకే గల్ఫ్ ఆఫ్ మెక్సికోలో అది కూలిపో యింది.
→ స్టార్షిప్ రాకెట్ పొడవు ఏకంగా 121 మీటర్లు (400 అడుగులు) కావడం గమనార్హం. ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద రాకెట్ గా పేరుపొం దింది.
→ నాసాకు చెందిన స్పేస్ లాంచ్ సిస్టమ్ కన్నా రెట్టింపు శక్తి దీని సొంతం.
→
→

2+2 భేటీలకు ఆస్ట్రేలియా మంత్రుల రాక

ఆస్ట్రేలియా- భారత్ రక్షణ శాఖ, విదేశాంగ మంత్రుల సమావేశాలు సోమ జరగనున్నాయి.
→ ఈ 2+2 సమావే శాల నిమిత్తం ఆస్ట్రేలియా మంత్రులిద్దరూ దిల్లీకి రానున్నారు.
→ ఆస్ట్రేలియా ఉప ప్రధాని రక్షణమంత్రి రిచర్డ్ మార్లెస్, విదేశాంగ మంత్రి పెన్నీ వాంగ్ ముందుగా అహ్మదాబాద్ కు వెళ్లి రెండు దేశాల క్రికెట్ జట్ల మధ్య జరిగే ప్రపంచ కప్ ఫైనల్ పోటీలు వీక్షిస్తారు.
→ రక్షణ, వ్యూహాత్మక బంధాలను బలోపేతం చేయడంపై రక్షణ శాఖ మంత్రి రాజ్నాథ్ సింగ్, విదేశీ వ్యవ హారాల మంత్రి ఎస్. జైశంకర్ తో ఈ నెల 20న చర్చిస్తారు.
→
→

టీకాలపై డబ్ల్యూహెచ్ వో నివేదికను తప్పుబట్టిన కేంద్రం

భారత్లో 2022 సంవత్సరంలో 11 లక్షల మంది చిన్నారులు తట్టు తొలిడోజు టీకాలను పొందలే దన్న ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ(డబ్ల్యూహెచ్) నివేదికను కేంద్ర ఆరోగ్యశాఖ ఖండించింది.
→ WHO అమెరికా రోగనిరోధక నియంత్రణ కేంద్రం(సీడీసీ) సంయుక్తంగా వెలువరించిన ఈ నివేదిక వాస్తవానికి విరుద్ధంగా ఉందని, నిజానిజాలను ప్రతిబిం బించేలా లేదని పేర్కొంది.
→ 2022-23 ఆర్థిక సంవత్స రంలో 2,63,84,580 మంది చిన్నారుల్లో 2,63,63, 270 మందికి తట్టు తొలిడోజు టీకాలు వేశామని, కేవలం 21,310 మందికి మాత్రమే వేయలేదని ఆరోగ్యశాఖ వివ రించింది.
→ టీకాల విషయంలో ప్రతి రాష్ట్రాన్ని అనుసం ధానం చేసుకుంటూ.. ఎందరు చిన్నారులు టీకాలను పొందారు, ఎంతమంది పొందలేదు అన్న విషయాలపై అనేక కార్యక్రమాలను చేపట్టినట్లు తెలిపింది.
→ విస్తృత కార్యాచరణ కార్యాక్రమం ఇంద్రధనుష్ (ఐఎంఐ) 3.0, 4.0లో భాగంగా 2021, 2022 సంవత్సరాల్లో చిన్నారు లకు భారీగా టీకాలు అందించామని వెల్లడించింది.
→ 2023లోనూ ఐఎంఐ 5.0 కార్యక్రమం ద్వారా అయిదేళ్ల లోపు పిల్లలకు టీకాలను ఇచ్చామని తెలిపింది.
→ ఇంద్రధ నుష్ కార్యక్రమం ద్వారా ఇప్పటివరకు 3 కోట్ల చిన్నారు లకు టీకాలు అందించామని ప్రకటించింది.
→
→

బ్రిటిష్ కాలపు తుపాకులకు చెల్లుచీటీ

ఎన్నడో మూలనపడేసిన బ్రిటిష్ కాలంనాటి తుపాకులను శాశ్వతంగా ధ్వంసం చేయడానికి దిల్లీ పోలీ సులు సన్నద్ధమయ్యారు.
→ మొదట.... పాయింట్ త్రీ నాట్ త్రీ (.303 లీ ఎన్ ఫీల్డ్) రైపి ళ్లను, ఆపైన స్టైన్గాన్లను ముక్కలు చేసి లోహ భాగా లను కరిగిస్తారు.
→ రెండు ప్రపంచ యుద్ధాలలో, 1962 చైనాతో యుద్ధంలో భారత సైన్యం పాయింట్ త్రీ నాట్ త్రీ రైఫిళ్లను వాడింది.
→ ఆపైన వాటిని వదిలేసి ఆధునిక రైఫిళ్లు, మర తుపాకు లను చేపట్టింది. సైన్యం పక్కన పడేసిన ఈ రైఫిళ్లను రాష్ట్ర పోలీసు దళాలకు ఇచ్చారు.
→ 26/11 దాడిలో పాక్ ఉగ్రవాదులు ఆధునిక ఏకె 47లను వాడగా ముంబయి పోలీసులు కాలం చెల్లిన పాయింట్ త్రీ నాట్ త్రీ రైఫి ళ్లతో వారిని సమర్థంగా ఎదుర్కోలేకపోయారు.
→ ఆ దాడి తరువాత మహారాష్ట్ర పోలీసులు పాత తుపాకులను వదిలి ఆధునిక ఆయుధాలు చేపట్టారు.
→ ఢిల్లీ, ఉత్తర్ ప్రదే శీతో సహా పలు రాష్ట్రాల పోలీసు శాఖలు ఇదే పనిచే శాయి.
→ కేంద్ర హోం శాఖ నియ మించిన కమిటీ ఆధ్వర్యంలో సంయుక్త కమిషనర్ స్థాయి పోలీసు అధికారి పర్యవేక్షణలో త్వరలో 7వేల పాయింట్ త్రీ నాట్ త్రీ రైఫిళ్లను దిల్లీ పోలీ సులు ధ్వంసం చేయనున్నారు.
→ ఈ రైఫిల్ ఒక్కోటీ అయిదు కిలోల బరువు ఉంటుంది. వాటిని ముక్కలుగా విడదీసి, లోహ భాగాలను కరిగిస్తారు. ఇతర భాగాలను ధ్వంసం చేస్తారు.
→
→

కొవిడ్ వారియర్లకు ఇందిరాగాంధీ శాంతి పురస్కారం

ఇందిరాగాంధీ శాంతి, నిరాయుధీకరణ, అభివృద్ధి పురస్కారం- 2022ను భారత కొవిడ్ వారియర్లు గెల్చుకున్నారు.
→ వారి ప్రతినిధులుగా భారత వైద్య సంఘం (ఐఎంఏ) అధ్యక్షుడు శరద్ కుమార్ అగర్వాల్, భారత ట్రైన్డ్ నర్సుల సంఘం ప్రెసిడెంట్ రాయ్ కె జార్జ్ దీన్ని అందు కున్నాయి.
→ మాజీ ఉపరాష్ట్రపతి హమీద్ అన్సారీ ఈ పురస్కారాన్ని అంద జేశారు.
→
→

ప్రపంచ సరాసరికి మించి భారత్ లో సైబర్ నేరాలు

భారత్ లో సైబర్ నేరాలు బాగా పెరుగుతున్నాయని నిపుణులు చెబుతున్నారు. ప్రపంచ సరాసరితో పోలిస్తే ఇవి రెట్టింపు స్థాయిలో ఉన్నాయని పేర్కొన్నారు.
→ నేషనల్ సైబర్ సెక్యూరిటీ కోఆర్డి నేటర్ ఎం.యు. నాయర్ శనివారం ఇక్కడ జరిగిన ఒక సదస్సులో మాట్లాడారు.
→ గడిచిన 10 నెలల్లో సరాసరిన 154 కోట్ల డాలర్ల మేర 'ర్యాన్సమ్వేర్ దాడి' చెల్లింపులు జరిగాయని ఆయన చెప్పారు.
→ 2022తో పోలిస్తే ఇది రెట్టింపు అని పేర్కొన్నారు. వెలుగులోకి రాని ఉదంతాలు అనేకం ఉండొచ్చన్నారు.
→ గడిచిన ఆరు నెలల్లో సరాసరిన 2,127 సార్లు సైబర్ ఉల్లంఘనలు జరిగాయని చెప్పారు. ప్రపంచ సరాసరి 1,108గా ఉందని తెలిపారు.
→ ఇలాంటి ఘటనలను నివారించడానికి ప్రపంచ దేశాలు కలిసి రావాలని కోరారు.
→
→

మిస్ యూనివర్స్ 2023 గా పలాసియోస్

మిస్ యూనివర్స్ 2023 టైటిల్స్ఈ ఏడాది నికరాగ్వా దేశానికి చెందిన షెన్నిస్ పలాసియోస్ సొంతం చేసుకుంది.
→ మాజీ విశ్వ సుందరి ఆర్ బానీ గాబ్రియేల్.. ఈ కిరీటాన్ని ఆమెకు అలంకరించారు.
→ ఈ పోటీల్లో థాయ్లాండ్ కు చెందిన ఆంటోనియా పోర్సిల్డ్ మొదటి రన్నరప్ , ఆస్ట్రేలియాకు చెందిన మోరయా విల్సన్ రెండో రన్నరప్ గా నిలిచారు.
→ శాన్ సాల్వడార్ వేదికగా జరిగిన ఈ పోటీల్లో 84 దేశాలకు చెందిన అందాల భామలు పోటీ పడ్డారు.
→ మన దేశం తరఫున ఈ పోటీల్లో పాల్గొన్న శ్వేతా శార్దా.. టాప్ 20లో నిలిచారు.
→
→ భారత ఆర్థిక వృద్ధి 2024-26 ఆర్థిక సంవ త్సరాల్లో ఏటా 6-7.1 శాతం మేర నమోద వుతుందని ఎస్ అండ్ పీ గ్లోబల్ రేటింగ్స్ అంచనా వేసింది.
→ 'గ్లోబల్ బ్యాంక్స్ కంట్రీ- బై-కంట్రీ అవుట్లుక్ 2024' పేరిట ఎస్ అండ్ పీ విడుదల చేసిన నివేదికలో ఈ విషయాన్ని పేర్కొంది.
→ భారత వాస్తవ జీడీపీ మార్చి త్రైమాసికం నాటి 6.1 శాతంతో పోలిస్తే, జూన్ త్రైమాసికంలో 7.8 శాతానికి పెరిగింది.
→
→ ప్రధాన మంత్రి రక్షణ బాధ్యతలను చూసే 'ప్రత్యేక భద్రతా దళం' (ఎస్ పీజీ) డైరెక్టర్గా సీనియర్ ఐపీఎస్ అధికారి అలోక్ శర్మ 2023, నవంబరు 17న నియమితులయ్యారు.
→ ప్రస్తుతం ఈయన ఎస్పీజీలో అదనపు డైరెక్టర్ జనర ల్గా వ్యవహరిస్తున్నారు. అలోక్ శర్మ 1991 బ్యాచ్ ఐపీఎస్ అధికారి.
→
→ మాల్దీవుల నూతన అధ్యక్షుడిగా మహమ్మద్ మయిజ్జు, ఉపాధ్యక్షుడిగా హెచ్. ఈ హుస్సేన్ మహ్మద్ లతీఫ్ 2023, నవంబరు 17న ప్రమాణస్వీకారం చేశారు.
→ మాలెలోని ప్రఖ్యాత రిపబ్లిక్ స్క్వేర్ వద్ద ఉన్న హుసేన్సెంబేలో ఈ కార్యక్రమం జరిగింది.
→ దీనికి భారత్ తరఫున కేంద్ర మంత్రి కిరణ్ రిజిజు హాజరయ్యారు.
→
→ రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఆర్బీఐ) మాజీ గవర్నర్ ఎస్ వెంకటరమణన్ (92) 2023, నవంబరు 18న మరణించారు.
→ ఈయన 1990 - 92 మధ్య ఆర్బీఐ గవర్నర్గా వ్యవహరించారు. వెంకటరమణన్ పూర్వ ట్రావెన్కోర్ స్టేట్ లోని నాగర్ కోయల్లో 1931లో జన్మించారు. ఆర్బీఐకి గవర్నర్ కాకముందు 1985 నుంచి 1989 వరకు ఆర్థిక శాఖ కార్యదర్శిగా పనిచేశారు. గతంలో ఈయన తమిళనాడు చీఫ్ సెక్రటరీగా పనిచేశారు. ఈయన ఆర్బీఐ గవర్నర్ గా ఉన్న కాలంలోనే భారత్ సరళీకరణ ఆర్థిక విధానాలను అవలంబిం చడం ప్రారంభించింది.
→
→

వర్డ్ ఆఫ్ ద ఇయర్ గా ఏఐ

ఏఐ(కృత్రిమ మేధ) అనే పదానికి ఇప్పుడున్న అర్థం వేరు.
→ తన మేధస్సుతో మనిషి నిర్వర్తించే విధులకు సరికొత్త మాడల్...'ఏఐ' అంటూ.. కొలిన్స్ డిక్షనరీ నిర్వచించింది.
→ 'ఏఐ' అన్న పదాన్ని 2023 వర్డ్ ఆఫ్ ఇయర్గా ఎంపిక చేసింది.
→ టెక్నాలజీ, డిజి టల్ కల్చర్ను 'ఏఐ' ప్రభావితం చేసినంతగా మరోటి చేయలేదని పేర్కొన్నది.
→ గత ఏడాది నవం బర్లో 'Chat GPT'ని కనుగొన్నాక... ఏఐ పదం పెద్దఎత్తున ప్రచారంలోకి వచ్చింది.
→ ఆన్ లైన్ లో కోట్ల మంది 'ఏఐ' గురించి తెలుసుకుంటున్నారు.
→
→

భారత కు ఇగ్లా- ఎస్ యాంటీ

భారత్, రష్యా మిత్రదేశాలుగా కొనసాగుతు న్నాయి. ఇరు దేశాల మధ్య ఇప్పటికే ఎన్నో రక్షణ ఒప్పందాలు జరిగాయి.
→ తాజాగా రష్యా ఇగ్లా- ఎస్ యాంటీ ఎయిర్క్రాఫ్ట్ మిస్సైల్ను భారత్కు సర ఫరా చేయనుంది. ఈ విషయాన్ని వార్తా సంస్థ రాయిటర్స్ తెలిపింది.
→ హ్యాండ్ హెల్డ్ యాంటీ ఎయిర్క్రాఫ్ట్ మిస్సైల్స్ సరఫరా కోసం ఇరు దేశాలు ఒప్పందాలు కుదుర్చుకున్నాయి.
→ ఇగ్లాను భారత్లో ఉత్పత్తి చేసేందుకు సైతం అనుమతి ఇచ్చింది.
→
→

ముగిసిన భారత్ -బంగ్లాదేశ్ నౌకాదళ విన్యాసాలు

రక్షణ సంబంధాలు మరింత బలపడేలా ఏటా నిర్వహించే ద్వైపాక్షిక విన్యాసాల్లో భారత్-బంగ్లా దేశ్ నౌకాదళాలు సంయుక్తంగా సత్తా చాటాయి.
→ నవంబర్ నెల 7వ తేదీ నుంచి 'బొంగోసాగర్-20 23' పేరుతో ద్వైపాక్షిక విన్యాసాల నాలుగో ఎడి షన్, కార్పాట్-23 పేరుతో సమన్వయ గస్తీ ఐదో ఎడిషను నిర్వహించారు.
→ ఇంటర్నేషనల్ మారిటైమ్ బౌండరీ లైన్ (ఐఎంబీఎల్) పరిధిలో జరిగిన ఈ విన్యాసాలు నవంబర్ 10న విజయవంతంగా ముగిశాయి.
→ కమ్యునికేషన్ డ్రిల్స్, సముద్ర ఉపరిత లంపై గన్ షూట్స్, యుద్ధ సమయంలో అనుసరిం చాల్సిన వ్యూహాత్మక విన్యాసాల్లో భారత్ నౌకాదళం సత్తా చాటింది.
→ కార్పాట్లో భాగంగా.. విపత్తు సమయంలో చేపట్టాల్సిన సహాయక చర్యలపై రెం డు దేశాలు ఎలా అడుగులు వేయాలన్న అంశాలపై విన్యాసాలు నిర్వహించారు.
→
→

జపాన్ సముద్రంలో కొత్త ద్వీపం

జపాన్ దేశ సముద్రం లో అగ్నిపర్వతం విస్ఫోటం చెంది.. ఓ కొత్త ద్వీపం (ఐలాండ్) ఏర్పడింది.
→ అయితే అది ఎక్కువ కాలం ఉండకపోవచ్చని అక్కడి నిపుణులు పేర్కొంటు న్నారు.
→ ఐవో జిమా దక్షిణ కోస్తా తీరానికి కిలోమీ టరు దూరంలో అక్టోబరు 21న అగ్నిపర్వతం విస్పోటం చెందిందని, అనంతరం పదిరోజుల్లోనే బూడిద, రాళ్లు పేరుకొని 100 మీటర్ల వ్యాసంతో.. సముద్ర మట్టానికి 20 మీటర్ల ఎత్తులో కొత్త ద్వీపం ఏర్పడినట్లు జపాన్ వాతావరణ సంస్థ తెలిపింది.
→
→

75 శాతం రిజర్వేషన్ రాజ్యాంగ విరుద్ధం

ప్రైవేట్ ఉద్యోగాల్లో స్థానికులకు 75 శాతం రిజ ర్వేషన్లు కల్పిస్తూ.. హర్యానా ప్రభుత్వం చేసిన చట్టం రాజ్యాంగ విరుద్ధమని పంజాబ్, హర్యానా హైకోర్టు తెలిపింది. ఈ వివాదాస్పద చట్టాన్ని రద్దు చేసింది.
→ నవంబర్ 17న ఈ మేరకు తీర్పు ఇచ్చింది.. ప్రైవేట్ రంగ ఉద్యోగాల్లో రాష్ట్ర ప్రజలకు 75 శాతం.. రిజర్వేషన్ ను తప్పనిసరి చేస్తూ హర్యానా ప్రభుత్వం ఒక చట్టాన్ని చేసింది.
→ హర్యానా స్టేట్ ఎంప్లాయిమెంట్ ఆఫ్ లోకల్ క్యాండిడేట్స్ యాక్ట్- 2020)ను అసెంబ్లీలో ఆమోదించిన తర్వాత ఈ చట్టానికి అనేక మార్పులు చేశారు.
→ నెలవారీ జీతం రూ.30,000 కంటే తక్కువ ఉండే ప్రైవేట్ రంగం లో.. 75 శాతం ఉద్యోగాలు స్థానికులకు కేటాయిం చాలని ఇందులో పేర్కొన్నారు.
→
→

భారతీయ న్యాయ సంహితలో ఐపీసీ సెక్షన్ 377పై సిఫార్సు

వలస పాలన నాటి చట్టాల స్థానంలో కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రాతిపాదించిన భారతీయ న్యాయ సం హిత (బీఎన్ఎస్) లో.. మైనర్లతో శారీరక సంబంధా లను, జంతువులతో సంభోగాన్ని నేరంగా పరిగ ణించే ఐపీసీ సెక్షన్ 377ను కొనసాగించాలని పార్ల మెంటరీ స్థాయీ సంఘం సిఫార్సు చేసింది.
→ వివాహ వ్యవస్థ పవిత్రతను పరిరక్షించేందుకు గాను వ్యభిచారాన్ని నేరంగా భావించే నిబంధన లనూ బీఎన్ఎస్ కొనసాగించాలని తెలిపింది.
→ స్త్రీ, పురుష భేదం లేకుండా అందరికీ సమానంగా వర్తిం చే నిబంధనల్ని చేర్చాలని పేర్కొంది.
→ భాజపా ఎం పీ బ్రిజ్ లాల్ నేతృత్వంలోని పార్లమెంటరీ కమిటీ (అంతర్గత వ్యవహారాలు) ఈ మేరకు తన నివేది కను నవంబర్ 9న రాజ్యసభ చైర్మన్ జగదీప్ ధన్ ఖడ్ కు అందజేసింది.
→ ఐపీసీ 1860, క్రిమినల్ ప్రాసీ జర్ కోడ్-1898, భారతీయ సాక్ష్యాల చట్టం- 187. 2ల స్థానంలో తీసుకురాదలచిన భారతీయ న్యాయ సంహిత, భారతీయ నాగరిక సురక్ష సంహిత, భార మూడు వారాల కిందట జపాన్లోని సముద్రం తీయ సాక్ష్య అధినియం బిల్లులను పార్లమెంటరీ కమిటీ పరిశీలించింది.
→ అత్యాచారం, సామూహిక దీపావళి పండుగను పురస్కరించుకొని అత్యధిక అత్యాచారం, హత్య తదితర నేరాలకు విధించే శిక్షల విషయంలోనూ కమిటీ పలు సిఫార్సులుచారు.
→ వ్యాధులను ముందుగానే గుర్తించే బయో మార్కర్ల రూపకల్పనకు ఈ మిశ్రమం తోడ్పడుతుం దని పరిశోధకుల బృందం తెలిపింది.
→ వైద్య రంగం తోపాటు సెమీ కండక్టర్లు, నానో ఎలక్ట్రానిక్స్, క్వాం టమ్ సాంకేతికతల అభివృద్ధికి తాజా ఆవిష్కరణ ఉపకరిస్తుందని వివరించింది.
→

'APt Route - ఐఐటీ మద్రాస్

→మధ్యవర్తులతో పనిలేకుండా, సరుకు రవాణా చేసే వాహనం డ్రైవర్తో నేరుగా మాట్లాడుకునే విధంగా సరికొత్త యాప్ను ఐఐటీ-మద్రాస్ పరిశో ధకులు అభివృద్ధి చేశారు.
→'ఆప్ట్ూట్' అనే యాప్ ద్వారా వినియోగదారుడు ఎలాంటి కమీషన్లు చెల్లిం చకుండానే, డ్రైవర్తో నేరుగా మాట్లాడుకొని సరు కు రవాణా సేవల్ని పొందేందుకు అవకాశముంది..

అయోధ్యలో ఒకేసారి 22.23 లక్షల దీపాలతో గిన్నిస్ రికార్డు

→దీపాలు వెలిగించి ఉత్తరప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ప్రపంచ రికార్డు నెలకొల్పింది.
→ ఒకేసారి 2.23 లక్షలకు పై గా దీపాలు వెలిగించి.. గిన్నిస్ బుక్ ఆఫ్ రికార్డును సొంతం చేసుకుంది.
→ సరయూ నదీ తీరంలో దీపా వళికి ఒకరోజు ముందు 'దీపోత్సవ్' కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించడం ఆనవాయితీగా వస్తోంది.
→ గత ఏడా ది 15 లక్షల దీపాలు వెలిగించి నెలకొల్పిన రికా ర్డును ఈ ఏడాది యూపీ ప్రభుత్వం బద్దలుకొట్టింది.
→ ముఖ్యమంత్రి యోగి ఆదిత్యనాథ్ నేతృత్వంలో జరిగిన ఈ కార్యక్రమంలో దాదాపు 25 వేల మం దికి పైగా వాలంటీర్లు భాగస్వాములయ్యారు.

జీడీపీ వృద్ధి 6.5 శాతం అంచనా

→ప్రస్తుత 2023-24, వచ్చే 2024-25 ఆర్ధిక సంవ త్సరాల్లో భారత్ జీడీపీ 6.5 శాతం చొప్పున వృద్ధి చెందుతుందని అంతర్జాతీయ ఇన్వెస్ట్మెంట్ బ్యాం క్ మోర్గాన్ స్టాన్లీ అంచనా వేసింది.
→ పటిష్టమైన కార్పొరేట్, ఫైనాన్షియల్ రంగం బ్యాలెన్స్ షీట్స్ కారణంగా భారత ఆర్ధిక వ్యవస్థపై అంతర్జాతీయ అనిశ్చితుల ప్రభావం పెద్దగా లేదంటూ మోర్గాన్ స్టాన్లీ రీసెర్చ్ విడుదల చేసిన 2024 ఇండియా ఎక నామిక్ అవుట్లుక్ లో వివరించింది.
→ దేశీయ డిమాం డ్ భారత వృద్దిలో కీలక పాత్ర పోషిస్తున్నదని పేర్కొంది. అంతర్జాతీయ రేటింగ్ ఏజెన్సీ మూడీస్.. ప్రస్తుత ఆర్ధిక సంవత్సరం భారత జీడీపీ 6.7 శాతం పెరుగుతుందని అంచనా వేయగా, ఐఎంఎఫ్ 6.3 శాతం వృద్ధి అంచనాల్ని ప్రకటించిం డి. రిజర్వ్ బ్యాంక్ అంచనా 6.5 శాతంగా ఉంది.

స్పెయిన్ ప్రధానిగా పెట్రో ఎన్నిక

→స్పెయిన్ ప్రధానిగా పెడ్రో కాంచెజ్ ఎన్నిక య్యారు. ప్రస్తుతం ఆయన తాత్కాలిక ప్రధానిగా -వ్యవహరిస్తున్నారు.
→ అయితే కొత్త ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేయడంలో భాగంగా పార్లమెంట్ దిగువ సభలో ఓటింగ్ జరిగింది.

అవయవ దానంలో అతివల ఔదార్యం

→ఆవయవ దానంలో మహిళలు తమ కుటుంబ సభ్యుల పట్ల అంతులేని ఔదార్యం చూపుతున్నారు.
→ భర్త, తల్లిదండ్రులు, తమ పిల్లలకు అవయ వదానం చేయటానికి వెనుకాడటం లేదు.
→ ఇదే విధ మైన స్పందన మహిళల విషయంలో కుటుంబం లోని ఇతర సభ్యుల నుంచి ఉండటం లేదని.. మన దేశంలో అవయవదానంలో లింగ అసమానతలు తీవ్రస్థాయిలో ఉన్నాయని తాజా అధ్యయనం ఒకటి వెల్లడించింది.
→ 'నేషనల్ ఆర్గాన్, టిష్యూ ట్రాన్ ప్లాంట్ ఆర్గనైజేషన్'(ఎన్ వోటీటీవో) గణాంకాల్ని ఉటంకిస్తూ.. అవయవదానం చేస్తున్న వారిలో 80. శాతం మంది మహిళలుంటే.. గ్రహీతల్లో 80శాతం పురుషులున్నారని పేర్కొంది.
→ మన దేశంలో 1995 నుంచి 2021 వరకు మొత్తం 38,640 అవయవ మార్పిడి ఆపరేషన్లు జరగ్గా.. ఇందులో 29,000 మంది గ్రహీతలు పురుషులు కాగా, మహిళలు 6,945 మంది మాత్రమే ఉన్నారు.
→ సగటున 5 శస్త్ర చికిత్సల్లో ఒక్కదాంట్లో మాత్రమే మహిళ గ్రహీతగా ఉన్నారని నిపుణులు తెలిపారు.
→ మహిళలపై సామా జిక, ఆర్థిక, సాంస్కృతిక ప్రభావం, శస్త్ర చికిత్సలంటే వారిలో నెలకొన్న భయం.. లింగ అసమానతలకు దారితీసిందని నిపుణులు అభిప్రాయపడ్డారు.

'సెంచరీ'ల రికార్డును బద్దలుకొట్టిన కోహ్లి

అత్యధిక శతకాలు(49) చేసిన దిగ్గజ ఆటగాడు సచిన్ టెండూల్కర్ ను కోహ్లి (50) అధిగమిం చాడు.
→ కోహ్లి 279 ఇన్నింగ్స్ ల్లోనే ఈ రికార్డు సృష్టిం చగా.. సచిన్ టెండూల్కర్ 452 ఇన్నింగ్స్ 49 వన్డే సెంచరీలు నమోదు చేశాడు.
→ ఈ రికార్డును కోహ్లి బద్దలు కొట్టడం ద్వారా అంతర్జాతీయ వన్డే చరిత్రలో అత్యధిక సెంచరీల రికార్డు కోహ్లి పేరున నమోదైంది.
→ అయినప్పటికీ అత్యధిక అంతర్జాతీయ సెంచరీల రికార్డు (టెస్టులు, వన్డేలు కలిపి) మాత్రం సచిన్ పేరుమీదే ఉంది.

2 భారతీయ సంస్థలకు పర్యావరణ ఆస్కార్లు

→బ్రిటిష్ యువరాజు ప్రిన్స్ విలియం స్థాపించిన ఎర్త్ షాట్ బహుమతిని ఈ ఏడాది గెలిచిన అయిదు సంస్థలలో భారత్కు చెందిన రెండు సంస్థలు ఉన్నా యి. పర్యావరణ ఆస్కార్లుగా వ్యవహరించే ఈ బహు మతులను 10 లక్షల పౌండ్ల నగదుతో సింగపూర్ లో ప్రదానం చేశారు. భారతదేశంలో ఆహార వృథాను అరికట్టడానికి కృషి చేస్తున్న ఎస్ఎస్(సైన్స్ ఫర్ సొసై టీ) టెక్నాలజీస్ సంస్థతోపాటు ప్రపంచవ్యాప్తంగా సుస్థిర వ్యవసాయాభివృద్ధికి పాటుపడుతున్న భూపుత్ర సంస్థకూ ఎర్త్ షాట్ బహుమతి లభించిం ది. ఈ రెండు భారతీయ సంస్థలతోపాటు యాక్షన్ అండినా (దక్షిణాఫ్రికా), బ్యాటరీ పునర్వినియోగ ప్రాజెక్టు జీఆర్ఎస్ఓటీ(హాంకాంగ్, అక్రమ చేపల వేటపై పోరాడుతున్న వైల్డ్ ఎయిడ్ మెరీన్ సంస్థ (ఆ మెరికా)లను కూడా ఈ ఎకో ఆస్కార్లు వరించాయి.

షమి ప్రపంచ రికార్డు

→వన్డే ప్రపంచకప్లో ప్రత్యర్థులపై నిప్పులు చెరు గుతూ భారత విజయాలలో కీలక పాత్ర పోషిస్తున్న టీమిండియా వెటరన్పేసర్ మహ్మద్ షమీ అరుదైన ఘనత సాధించాడు.
→ వరల్డ్ కప్ లో అత్యంత వేగం గా 50 వికెట్లు పడగొట్టిన ఆటగాడిగా నిలిచాడు.
→ న్యూజిలాండ్లో వాంఖడే వేదికగా జరుగుతున్న సెమీ ఫైనల్లో కేన్ విలియమ్సన్ వికెట్ తీయడం ద్వారా షమీ ఈ ఘనత సాధించాడు.
→ గతంలో ఆస్ట్రేలియాకు చెందిన మిచెల్ స్టార్క్ పేరిట ఈ రికార్డు ఉండేది.
→ స్టార్క్ 19 ఇన్నింగ్స్ లో ఈ ఘనత సాధించగా.. షమి కేవలం 17 ఇన్నింగ్స్ ల్లోనే ఈ రికార్డు సృష్టించి చరిత్ర లిఖించాడు.

గ్రామీ అవార్డుల్లో నామినేట్ అయిన ప్రధాని పాట

→తృణధాన్యాల ప్రయోజనాల గురించి ప్రచారం చేయడానికి ప్రధాని మోదీ సహకారంతో అమెరికన్ గాయకురాలు పాల్గుణి షా(పాలు) రూపొందిం చిన పాట అరుదైన ఘనత సొంతం చేసుకుంది.
→ గ్రామీ అవార్డుల్లో ప్రపంచంలోనే ఉత్తమ సంగీత ప్రదర్శన విభాగానికి ఈ పాట నామినేట్ అయి నట్లు నిర్వాహకులు వెల్లడించారు.
→ 'అబండెన్స్ ఇన్ మిల్లెట్స్' అనే ఈ పాటను ముంబయిలో జన్మిం చిన పాల్గుణి షా రాసి ఆలపించారు.
→ గాయకుడైన ఆమె భర్త గౌరవ్ షా సైతం ఈ పాటలో భాగం పంచుకున్నారు. ఆయన కూడా ఈ అవార్డుకు నామినేట్ అయ్యారు.
→ ఈ ఏడాది జూన్లో అంతర్జా తీయ తృణధాన్యాల సంవ త్సరం వేడుకల్లో ఈ పాటను విడుదల చేసిన విషయం తెలిసిందే.
→

పరిమితిని దాటిపోనున్న భూతాపం ఐరాస నివేదిక

భూతాపం ఆందోళనకర స్థాయిలో పెరుగుతోందని ఐరాస నివేదిక పేర్కొంది.
→ పారిశ్రామికీక రణకు ముందు నాటితో పోలిస్తే అది 2.5 నుంచి 2. 9 డిగ్రీల సెల్సియస్ మేర పెరిగే దిశగా పయనిస్తోం దాని వివరించింది.
→ దీన్ని 1.5 డిగ్రీల సెల్సియసు పరి మితం చేయాలన్నది 'పారిస్ ఒప్పంద' లక్ష్యం.
→ ఇందుకు అనుగుణంగా ఈ దశాబ్దం చివరి నాటికి తమ కర్బన ఉద్గారాలను 42 శాతం మేర కుదించు కోవడానికి దేశాలు అంగీకరించాయి.
→ అయితే బొగ్గు, చమురు, గ్యాస్ వినియోగం వల్ల గత ఏడాది గ్రీన్ హౌస్ వాయువులు 1.2 శాతం మేర పెరిగాయని తాజా నివేదిక పేర్కొంది.
→ ఈ ఏడాది ఆరంభం నుంచి సెప్టెంబరు చివరి నాటికి ప్రపంచ సరాసరి ఉష్ణోగ్ర తల్లో పెరుగుదల 1.5 డిగ్రీల సెల్సియస్ ను దాటేసిన సందర్భాలు 86 రోజుల్లో చోటుచేసుకున్నాయని వివ రించింది.
→ ఆ తర్వాత అక్టోబరు మొత్తం, నవంబరులో మొదటి రెండు వారాల్లో ప్రతి రోజూ ఇదే పరిస్థితి నెలకొందని వివరించింది.
→ దీంతో ఈ ఏడాది ఇప్పటి వరకూ 40 శాతం రోజుల్లో ప్రపంచ సరాసరి ఉష్ణోగ్ర తల్లో పెరుగుదల ఆ స్థాయికి చేరిందని తెలిపింది.
→ శుక్రవారం అది 2 డిగ్రీల సెల్సియసు పెరిగిందని పేర్కొంది.
→ భూతాపాన్ని 1.5 డిగ్రీల సెల్సియస్కు పరి మితం చేయాలనే లక్ష్యాన్ని.. అనేక సంవత్సరాల లెక్కల ఆధారంగా నిర్దేశించారని శాస్త్రవేత్తలు తెలి పారు.
→ అయితే ఉద్గారాల్లో పెద్దగా పెరుగుదల లేకుం డానే ఆ పరిమితిని 2029లోనే చేరుకోవచ్చని అంత కుముందు అనేక పరిశోధనలు పేర్కొన్నాయి.
→ దీన్ని నివారించడానికి మరింత కఠినంగా తమ ఉద్గారాలను తగ్గించేందుకు ప్రపంచ దేశాలు లక్ష్యాలను నిర్దేశించు కోవాలని శాస్త్రవేత్తలు తెలిపారు.

'2+2 చర్చ' ల్లో భారత్, ఆస్ట్రేలియా

→రక్షణ రంగంలో సహకారాన్ని పెంచుకోవడా నికి, కీలక ఖనిజాలు, వర్తకం, పెట్టుబడులు వంటి రంగాల్లో వ్యూహాత్మక సంబంధాలను మెరుగుపరచుకోవ డానికి భారత్, ఆస్ట్రేలియా సోమవారం ఢిల్లీలో '2+2 మంత్రిత్వశాఖ చర్చల'ను నిర్వహించాయి. దీనికి రక్షణ మంత్రి రాజ్నాథ్ సింగ్, విదేశీ వ్యవహారాల శాఖ మంత్రి ఎస్. జైశంకర్, ఆస్ట్రేలియా ఉప ప్రధాని, రక్షణ మంత్రి రిచర్డ్ మార్లెస్, విదేశాంగ మంత్రి పెన్నీ వాంగ్లు హాజరయ్యారు. భారత్, ఆస్ట్రేలియా సంబం ధాలను బలోపేతం చేసుకోవడానికి మంత్రులు పర స్పరం తమ అభిప్రాయాలను తెలియజేసుకుంటారని విదేశీ వ్యవహారాల శాఖ అధికార ప్రతినిధి ఆరిందమ్ బాగీ.. అంతకుముందు 'ఎక్స్'లో పేర్కొన్నారు.
వాంగ్.. ఢిల్లీలోని జాతీయ యుద్ధ స్మారకాన్ని సంద ర్శించి, అమర సైనికులకు నివాళులర్పించారు.
భారత్,ఆస్ట్రేలియా మధ్య దీర్ఘకాల సైనిక సంబంధాలు ఉన్నా యని ఆయన తెలిపారు.
అనేక యుద్ధాల్లో ఇరు దేశాల బలగాలు కలిసి పోరాడాయన్నారు.
భారత్, ఆస్ట్రేలియాల రక్షణ మంత్రులు విడిగా సమా వేశమయ్యారు.
రెండు దేశాల మధ్య బలమైన రక్షణ భాగస్వామ్యం ఉంటే ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతంలో భద్రతకు మేలు చేస్తుందని ఇద్దరు నేతలు అభిప్రాయపడ్డారు.
నౌకల నిర్మాణం, విమానాల నిర్వహణ, మరమ్మతుల రంగంలో భాగస్వామ్యానికి అవకాశాలు ఉన్నాయని రాజ్ నాథ్ సూచించారు.
కృత్రిమ మేధ, జలాంతర్గాములు, డ్రోన్ల వేట, సైబర్ రంగాల్లో సహకారంపై రెండు దేశాల సైన్యాలు దృష్టి సారించాలన్నారు.
హైడ్రోగ్రఫీపై సహ కారం, గాల్లో విమానాలకు ఇంధనం నింపడం వంటి అంశాల్లో భాగస్వామ్యం కోసం జరుగుతున్న చర్చలు తుది దశలో ఉన్నాయని అధికారులు తెలిపారు.

అర్జెంటీనా నూతనాధ్యక్షుడిగా జేవియర్ మిలి

→40 ఏళ్ల తరువాత అత్యంత భారీ మెజారిటీ ఇదే అర్జెంటీనాలో జరిగిన అధ్యక్ష ఎన్నికల్లో ప్రజాకర్షక నేత జేవియర్ మిలి ఘనవిజయం సాధించారు.
మొత్తం 99.4 శాతం ఓట్లు పోలవ్వగా మిలి 55.7 శాతం ఓట్లు సాధించారు.
ఆయన ప్రత్యర్థి, ఆర్థికమంత్రి సెర్గియో మాసా 44.3 శాతం ఓట్లు పొందారు.
ఈ మేరకు అర్జెంటీనా ఎన్ని కల సంఘం తెలిపింది. 1983 తరువాత ఇంత భారీ మెజారిటీతో అధ్యక్ష అభ్యర్థి గెలుపొందడం ఇదే తొలి సారి.
తాను అధికారంలోకి వస్తే దేశంలో సమూల మార్పులు తీసుకొస్తానని, ఎగబాకుతున్న ద్రవ్యోల్బ ణాన్ని అదుపు చేస్తానని మిలి ఇచ్చిన ఎన్నికల హామీలను ప్రజలు విశ్వసించడంతో ఆయన తిరుగు విజయం పొందారు. ఫలితాల అనంతరం బ్యూనస్ ఎయిర్స్లో వాహనచోదకులు హార నన్ లు మోగించి తమ వెలిబు మరికొందరు తెచ్చారు.
జాతీయ పతాకాలు, పసుపురంగు గాడ్సే డెన్ జెండాలను చేతబూని పెద్ద ఎత్తున వీధుల్లోకి చేరి సంబరాలు చేసుకున్నారు.

క్రిస్ గోపాలకృష్ణన్ కు 'ఐఎస్బీ రీసెర్చ్ కేటలిస్ట్ అవార్డు

→ 'ఐఎస్బీ రీసెర్చ్ కేటలిస్ట్ అవార్డు'కు ఇన్ఫోసిస్ సహ వ్యవ స్థాపకులు, యాగ్జిలార్ వెంచర్స్ చైర్మన్ క్రిస్ గోపాలకృష్ణన్ను ఐఎస్బీ (ఇండియన్ స్కూల్ ఆఫ్ బిజినెస్) ఎంపిక చేసింది.
24న మొహాలీ కేంపస్లో జరిగే 'ఐఎస్బీ ఇన్ సైట్స్ ఫోరమ్' లో ఈ అవార్డును ప్రదానం చేస్తారు.
ఈ సందర్భంగా క్రిస్ గోపాలకృ ష్ణన్, రాకేష్ భారతీ మిత్తల్, జాన్ రీడ్ (ఫైనాన్షియల్ టైమ్స్ దక్షిణాసియా ఎడిటర్) తో ప్రత్యేక చర్చాగోష్ఠిని ఏర్పాటు చేశారు.
మనదేశంలో పరిశోధనా కార్యకలాపాలు విస్తృతం కావడానికి, ముఖ్యంగా అంకుర సంస్థల అభివృద్ధికి క్రిస్ ఎంతగానో కృషి చేశారని ఐఎస్బీ పేర్కొంది.

2 కొత్త గనుల్లో ఇనుప ఖనిజం తవ్వకాలు NMDC

→ప్రభుత్వ రంగ ఖనిజాల సంస్థ ఎన్ఎండీసీ లిమిటెడ్, త్వరలో రెండు కొత్త ఇనుప ఖనిజం గనులను ప్రారంభించబోతోంది.
ఇప్పటికే ఉన్న గనుల్లో ఆధికో త్పత్తి సాధించే అవకాశాలు ఉండటం, కొత్తగా 2 గనుల్లో కార్యకలాపాలు ప్రారంభిస్తున్నందున, 2023- 24 ఆర్థిక సంవత్సరంలో రికార్డు స్థాయిలో 50 మిలి యన్ టన్నుల ఇనుప ఖనిజం లక్ష్యాన్ని చేరుకో... వచ్చని సంస్థ ఆశిస్తోంది.
కొత్త గనుల్లో బచేలి మైనింగ్ ప్రాజెక్టు ఒకటి. ఛత్తీస్ గఢ్ ఈ నుంచి అదనంగా 2 మితి యన్ టన్నుల ఇనుప ఖనిజాన్ని ఉత్పత్తి చేయొచ్చని, కర్ణాటకలోని కుమార స్వామి గని నుంచి 2.2 మిలియన్ టన్నుల ఇనుప ఖనిజం లభిస్తుందని. ఎన్ఎండీసీ లిమిటెడ్ సీఎండీ అమితవ్ 'ముఖర్జీ 'కాన్ఫెరెన్స్ కాల్'లో మదుపరు లకు ఇటీవల వెల్లడించారు.

ఎమ్మీ అవార్డు అందుకున్న తొలి భారతీయ హాస్య నటుడు

→బాలీవుడ్ హాస్యనటుడు వీర్ దాస్ ఉత్తమ కమెడియన్ గా అంతర్జాతీయ అవార్డును గెలుచుకున్నారు.
ఇటీవల న్యూయార్క్ లో జరిగిన 51వ ఇంటర్నేషనల్ ఎమ్మీ అవా ర్డ్స్, వరల్డ్ టెలివిజన్ ఫెస్టి వల్ 2023 వేడుకలో 'వీర్' దాస్: ల్యాండింగ్' అనే వెబ్ షోకు గానూ ఈ పురస్కా రాన్ని అందుకున్నారాయన. అంతర్జాతీయ ఎమ్మీ అవా ర్డును అందుకున్న మొదటి భారతీయ కమెడియన్గా గుర్తింపు పొందారు వీరా దాస్.
బాలీవుడ్లో ఎన్నో విజయ వంతమైన సినిమాలకు నిర్మాతగా వ్యవహరించిన ఏక్తాకపూర్ 'ఇంటర్నేషనల్ ఎమ్మీ డైరెక్ట రేట్' అవార్డును సొంతం చేసుకున్నారు.

అడ్వాణీ 26వ సారి

→భారత స్టార్ ఆటగాడు పంకజ్ అడ్వాణీ ప్రపంచ బిలియర్డ్స్ తన ఆధిపత్యాన్ని మరోసారి చాటుకున్నాడు.
ఐబీఎస్ ఎఫ్ ప్రపంచ బిలియర్డ్స్ ఛాంపియన్షిప్ లో అడ్వాణీ విజేతగా నిలిచాడు.
ఫైనల్లో ప్రపంచ బిలియర్డ్స్ టైటిల్ కైవసం విజయం సాధించాడు.
ఈ భారత్ కే చెందిన సౌరభ్ కొఠారిపై టోర్నీలో 2003లో తొలిసారిగా విజేతగా నిలిచిన అడ్వాణీ.. టైటిల్ నెగ్గడం ఇది 26వసారి.
అంతకుముందు సెమీస్ లో అడ్వాణీ 900-273తో రూపేశ్ షాపై తిరుగులేని ఆధిపత్యంతో గెలిచాడు.

వన్డే ప్రపంచకప్ ప్రేక్షకుల సంఖ్య పరంగా కొత్త రికార్డు

→భారత్లో జరిగిన వన్డే ప్రపంచకప్ ప్రేక్షకుల సంఖ్య పరంగా కొత్త రికార్డు సృష్టించింది.
ఈ మెగా టోర్నీకి 12 లక్షల 50 వేల 307 మంది ప్రేక్షకులు హాజరయ్యారని ఐసీసీ ప్రకటించింది.
2015లో ఆస్ట్రేలియా, న్యూజిలాండ్ ఉమ్మడిగా ఆతిథ్యమిచ్చిన ప్రపంచకపన్ను 10,16,420 మంది స్టేడియాలకు వచ్చి వీక్షించారు.
అదే 2019 ప్రపంచకప్ చూసుకుంటే ఆ సంఖ్య 7,52,000 మాత్రమే. ఈ సారి టోర్నీ భారత్లో జరిగింది కాబట్టే ప్రేక్షకులు స్టేడియాలకు పోటెత్తారు.
ఇక్కడ క్రికెట్ కు ఉండే ఆదరణ అందుకు కారణం. మొత్తం 48 మ్యాచ్లు జరగగా.. ఒక్కో మ్యాచ్కు సగటున 26 వేల మంది హాజరయ్యారు.

వ్యాక్సిన్ తో తగ్గిన ఆకస్మిక మరణాల ముప్పు

→ కొవిడ్-19 వ్యాక్సి స్క్రీన్ యువతలో ఆకస్మిక మరణాల ముప్పును పెంచదని భారత వైద్య పరిశోధన మండలి (ఐసీ ఎంఆర్) అధ్యయనం వెల్ల డించింది.
కనీసం ఒక డోసు వ్యాక్సిన్ తీసుకున్నా... ఆకస్మిక మరణం ముప్పు తగ్గుతుందని తేల్చింది.
దీనికి సంబంధించిన నివేదిక ఇండియన్ జర్నల్ ఆఫ్ మెడికల్ రీసెర్చ్ ప్రచురితమైంది.
యువతలో ఆక స్మిక మరణాలకు గల కారణాలను విశ్లేషించేందుకు అక్టోబరు 1, 2021 నుంచి మార్చి 31, 2023 మధ్య కాలంలో ఐసీఎంఆర్ ఒక అధ్యయనాన్ని చేపట్టింది.
దీని కోసం ఆకస్మికంగా మరణించిన 18-45 ఏళ్ల వయసు వ్యక్తుల కేసులను అధ్యయనం చేసింది.
ఇందులో భాగంగా 729 కేసులు, 2,916 కంట్రోల్ కేసులకు సంబంధించిన సమాచారాన్ని సేకరించింది.
ఈ అధ్యయనంలో రెండు డోసుల వ్యాక్సిన్ తీసు కున్న వారిలో ఆకస్మిక మరణాల ముప్పు తక్కువగా ఉందని తెలిపింది.
కనీసం ఒక డోసు వ్యాక్సిన్ తీసు కున్నా... ఈ ముప్పు తగ్గుతుందని నివేదికలో పేర్కొంది.
ఈ ఆకస్మిక మరణాలకు ధూమపానం, తీవ్ర శ్రమ మరణించడానికి 48 గంటల ముందు మద్యం సేవించడం, మత్తు పదార్థాల వినియోగం వంటి వాటితోపాటు, కొవిడ్ చికిత్స తర్వాత జీవనశై లిలో మార్పులు, ఆహారపు అలవాట్లు వంటివి కూడా కారణాలు కావచ్చని తెలిపింది..

భారీగా పెరగనున్న కీళ్లు, కండరాల రుగ్మతలు

→2050 నాటికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా కీళ్లు, కండ రాలు, ఎముకలు, లిగమెంట్లు, టెండన్లు, వెన్నుపూ సకు సంబంధించిన వ్యాధులతో బాధపడేవారి సంఖ్య వంద కోట్లకు చేరుకోవచ్చని ఓ పరిశోధన తెలిపింది.
2020 నాటి గణాంకాలతో పోలిస్తే ఇది 115 శాతం పెరుగుదల అని పేర్కొంది.
ఈ వివరాలు ప్రముఖ వైద్య పత్రిక 'ద లాన్సెట్ రుమటాలజీ'లో ప్రచురిత మయ్యాయి.
2020 నుంచి 2050 మధ్యకాలంలో అనేక ప్రాంతాల్లో కనీసం 50 శాతం మేర ఈ రుగ్మ తలు పెరగొచ్చని వివరించింది.
వాషింగ్టన్ విశ్వవి ద్యాలయ శాస్త్రవేత్తలు ఈ పరిశోధన చేశారు.
కండ రాలు, ఎముకల సమస్యల వల్ల ప్రపంచవ్యాప్తంగా వైకల్యాలు పెరుగుతున్నాయని వారు తెలిపారు.
పురుషులతో పోలిస్తే మహిళల్లో అవి 47.4 మేర ఎక్కువగా ఉన్నాయని వివరించారు.
వయసుతో పాటు ఆ సమస్యలు పెరుగుతున్నాయని, 65-69 ఏళ్ల మధ్య వయసులో అవి తారస్థాయికి చేరుకుం టున్నాయని తెలిపారు.

కక్ష్యలోకి ఉత్తర కొరియా గూఢచర్య ఉప్రగహం

→ గూఢచర్య ఉపగ్రహం మల్లిగ్యాంగ్-1ను ఉత్తర కొరియా కక్ష్యలోకి విజయవంతంగా ప్రవేశ పెట్టింది.
ఈ మేరకు ఆ దేశ అంతరిక్ష సంస్థ ప్రకటించింది. ప్రయోగాన్ని అధ్యక్షుడు కిమ్ జోంగ్ ఉన్ పర్యవేక్షించారని తెలిపింది.
ఈ ప్రయోగానికి సంబంధించిన సమాచారాన్ని ముందే జపాన్కు తెలియజేసింది.
రాకెట్ శకలాలు జపాన్ తీరంలో కానీ, తూర్పు ఆసియా సముద్ర జలాల్లో కానీ పడతాయేమోనని హెచ్చరించింది.
ఉపగ్రహ ప్రయోగ యత్నాన్ని మానుకోవాలని దక్షిణ కొరియా సూచించినా ఉత్తర కొరియా లెక్కచేయలేదు.
ఈసారి రష్యా లోపాయికారీ సహకా రంతో గూఢచర్య ఉపగ్రహ ప్రయోగం చేపట్టిందని అనుమానాలు వ్యక్తమ వుతున్నాయి.
వీటిని రష్యా, ఉత్తర కొరియాలు తోసిపుచ్చాయి.

సముద్ర గర్భ అన్వేషి వాల్ష్ కన్నుమూత

→మహాసముద్రాలలో అత్యంత లోతైన ప్రాంతానికి ప్రప్రథమంగా చేరుకున్న అమెరికా నౌకాదళ మాజీ అధికారి డాన్ వాల్ష్ (92) ఈ నెల 12న స్వగృహంలో కన్నుమూశారు.
1960లో వాల్ష్, స్విట్జర్లాండ్ ఇంజినీర్ జాక్ పికార్డ్ కలసి 150 టన్నుల ఉక్కు జలాం తర్గామి ట్రియెస్ట్లో పసిఫిక్ మహాసముద్రంలోని అతి లోతైన మేరియానా ట్రెంచ్ ను చేరుకున్నారు.
అది సముద్ర ఉపరితలం నుంచి 11 కిలోమీటర్ల లోతులో ఉంది. ట్రియెస్ట్ అయిదు గంటలసేపు కిందకు దిగుతూ నిర్దేశిత ప్రాంతాన్ని చేరింది.
అక్కడ 20 నిమిషాలసేపు గడిపిన వాల్ష్, పికార్డ్ అంత లోతులో కూడా చేపలు తిరుగుతున్నాయని కనిపెట్టారు.
తరవాత మూడున్నర గంటలు ప్రయాణించి సముద్ర ఉపరితలంపైకి చేరుకున్నారు.

బ్రిక్స్ వర్చువల్ సమావేశం

→ ఇజ్రాయెల్-హమాస్ ఘర్షణకు తెరదించి, దాడులకు విరమణ పాటించాలని చైనా పిలు పునిచ్చింది.
బందీలుగా ఉన్న పౌరులందరినీ విడిచిపెట్టా లని, కల్లోలిత ప్రాంతంలో దీర్ఘకాల శాంతి కోసం రెండు దేశాలుగా గుర్తించాలని సూచించింది.
పాలస్తీనా ఇజ్రా యేల్ అంశంపై మొదలైన బ్రిక్స్ అసాధా రణ శిఖరాగ్ర సదస్సును ఉద్దేశించి ఆయన వర్చువల్గా ప్రసంగించారు.
పాలస్తీనా వాసులకు న్యాయబద్ధమైన హక్కుల్ని పునరుద్ధరించి, స్వతంత్ర దేశంగా ఏర్పాటు చేయడం ద్వారా ఘర్షణలకు తెర దించవచ్చని ఆయన చెప్పారు.
పాలస్తీనా అంశానికి సముచితమైన పరిష్కా రాన్ని చూపనిదే పశ్చిమాసియాలో శాంతి, సుస్థిరత సాధ్యం కావన్నారు.
ఆటంకాలు లేనిరీతిలో సురక్షితమైన మానవతా కారిడార్లు ఏర్పాటు చేయాలని చెప్పారు.
తాగు నీరు, విద్యుత్తు, ఇంధనం వంటి సరఫరాలు నిలిపివేసి మొత్తం గాజా ప్రజల్ని శిక్షించడాన్ని తప్పుబట్టారు.
పశ్చి మాసియా స్థిరత్వంపై ప్రభావం చూపిస్తున్న ఘర్షణల్ని నివారించడంలో అంతర్జాతీయ సమాజం చర్యలు చేపట్టా లని పిలుపునిచ్చారు.
పౌరులపై దాడుల్ని ఖండించిన ఆయన ఎక్కడా హమాస్ అనే మాట మాత్రం వాడలేదు.
బ్రిక్స్ వర్చువల్ సమావేశానికి హాజరు కాకూడదని భారత ప్రధాని మోదీ నిర్ణయించుకొన్నారు.
ఉగ్రదాడిని వ్యతిరేకిస్తూ ఇజ్రాయెల్ కు భారత్ మద్దతు ప్రకటించినా, గాజాలో అమాయకులు బలికావడాన్ని కూడా వ్యతిరేకి స్తోంది.
ఈ నేపథ్యంలో బ్రిక్స్ సదస్సుకు ప్రధాని బదులు విదేశీ వ్యవహారాల శాఖ మంత్రి ఎస్. జైశంకర్ హాజరయ్యారు.
గాజాలో ప్రజల్ని ఆదుకునేందుకు భారత్ తరపున సాయం కొనసాగుతుందని చెప్పారు.
మానవతా సాయం పెద్ద ఎత్తున అందించాల్సిన ఆవసరం ఉందన్నారు.
పౌరుల ప్రాణనష్టాన్ని భారత్ ఖండి స్తోందని, చర్చల ద్వారానే ఘర్షణల్ని పరిష్కరించుకోవా అని చెప్పారు.
దాడుల్ని ఇజ్రాయెల్ ఆపాలని ఐరాస భద్రతా మండలిలో తీర్మానానికి డిమాండ్లు వస్తున్న సమయంలో బ్రిక్స్ బేటీ జరగడం గమనార్హం.

వాణిజ్య శాటిలైట్ బ్రాడ్ బ్యాండ్ సేవలకు వన్ వెబ్ కు అనుమతులు

→దేశంలో వాణిజ్య బ్రాడ్ బ్యాండ్ సేవలకు భారత అంతరిక్ష నియంత్రణ సంస్థ ఇన్- స్పేస్ నుంచి అవసరమైన అనుమతులను భారతీ గ్రూప్ నకు చెందిన ఇండియా పొందింది.
ఆ అను మతులు పొందిన తొలి ప్రైవేటు కంపెనీ తమదేనని ఫ్రాన్స్కు చెందిన యూటెల్ శాట్ గ్రూప్ తో భాగస్వామ్యం అనంతరం యూటెల్ శాట్ వన్ ్వబ్ గా మారిన సంస్థ శాట్ వన్ పేర్కొంది.
కమ్యూనికేషన్ సేవలు అందించడానికి యూటెల్ వెబ్కు అనుమతులు ఇచ్చినట్లు ఇండియన్ నేషనల్ స్పేస్ ప్రమోషన్ అండ్ అథరైజేషన్ సెంటర్ (ఇన్-స్పేస్) వెల్లడించింది. అయిదేళ్ల పాటు ఈ అనుమతులు అమల్లో ఉంటాయి. టెలికాం విభాగం(డాట్) నుంచి స్పెక్ట్రమ్ కేటాయింపులకు లోబడి ఈ కాలవ్యవధి ఉంటుంది. మనదే శంలో అందరికీ ఇంటర్నెట్ సేవలను అందుబాటులోకి తీసుకురావా లన్న లక్ష్యాన్ని నెరవేర్చడంలో ఇది ఒక కీలక అడుగు అని భారతీ గ్రూప్ చైర్మన్ సునీల్ భారతీ మిత్తల్ పేర్కొన్నారు. అవసరమైన తుది స్పెక్ట్రమ్ అనుమతులు లభించిన వెంటనే వాణిజ్య సేవలను ప్రారంభిం చడానికి యూటెల్
యూటెల్ శాట్ వన్వెబ్ సిద్ధంగా ఉందని ఆయన అన్నారు.
శాట్ వన్వెబ్(అంతక్రితం వన్వెబ్)కు 648 శాటిలైట్లు ఉన్నాయి.
ఇవి భూమి చుట్టూ 1200 కి.మీ. ఎత్తులో తిరుగుతూ దేశ వ్యాప్తంగా 21 జీబీపీఎస్ వేగంతో ఇంటర్నెట్ సేవలు అందించగలవు.
ట్రాయ్ ఛైర్మన్ పదవి అక్టోబరు 1 నుంచి ఖాళీగా ఉంది. ఈ నియామకం తర్వాతే కంపెనీకి స్పెక్ట్రమ్ కేటాయింపు జరగడానికి అవ కాశం ఉంది.

'శంకర్ నేత్రాలయ' బద్రీనాథ్ కన్నుమూత

→ శంకర్ నేత్రా లయ వ్యవస్థాపకులు డాక్టర్ సెంగమేడు శ్రీని వాస బద్రీనాథ్ (83) వృద్ధాప్యం, ఆరోగ్య సమ స్యలతో మంగళవారం చెన్నైలో తుదిశ్వాస విడి చారు.
చెన్నై ట్రిప్లికేన్ లో 1940 ఫిబ్రవరి 24న జన్మించిన తండ్రి మరణానంతరం అందిన ఇన్సూ రెన్స్ సాయంతో వైద్య విద్య అభ్యసించారు.
డాక్టర్ వసంతి అయ్యంగార్ను 1967 జూన్ 3న వివాహ మాడారు. హెచ్ఎం ఆసుపత్రి, విజయ ఆసుపత్రిలో ఆఫ్తల్మాలజీ సర్జరీ ప్రైవేటు ప్రాక్టీసు చేశారు.
1974లో కంచి కామకోటి పీఠాధిపతి చంద్రశేఖరేంద్ర సరస్వతి స్వామి సహకారంతో 1978లో మెడికల్ రీసెర్చి ఫౌండేషన్ను స్థాపించారు.
అదే ప్రస్తుతం శంకర నేత్రాలయ మెడికల్ రీసెర్చి ఫౌండేషన్గా ప్రసిద్ధికెక్కింది.
ఆయన సేవలకు గాను పద్మశ్రీ, పద్మభూషణ్ తోపాటు డాక్టర్ బీసీ రాయ్ జాతీయ పురస్కారం అందుకున్నారు.

ఏటీపీ ఫైనల్స్ టోర్నీ విజేతగా నొవాక్ జకోవిచ్

→ఏటీపీ ఫైనల్స్ టోర్నీ విజేతగా సెర్బియాకి చెందిన నొవాక్ జకోవిచ్ నిలిచాడు.
ఇతడు ఏడోసారి ఈ ట్రోఫీ అందుకున్నాడు. 2023, నవంబరు 20న ట్యూరిన్ (ఇటలీ)లో జరిగిన ఫైనల్ మ్యాచ్లో జకోవిచ్ జానిక్ సినర్ (ఇటలీ)ని ఓడించాడు.
ఇప్పటి వరకు రోజర్ ఫెదరర్ ఆరుసార్లు ఏటీపీ ఫైనల్స్ టోర్నీ విజేతగా నిలవగా, జకోవిచ్ దాన్ని అధిగమించి రికార్డు సృష్టించాడు.
2023 ప్రారంభంలో పదోసారి ఆస్ట్రేలియన్ ఓపెన్ నెగ్గడం ద్వారా జకోవిచ్ రికార్డు స్థాయిలో 23వ సింగిల్స్ టైటిల్ను సొంతం చేసుకున్నాడు.
ఈ ఏడాది చివరి గ్రాండ్ స్లామ్ యూఎస్ ఓపెన్ నెగ్గాడు.
ఏటీపీ ఫైనల్స్ టోర్నీ గెలవడంతోపాటు, ఏటీపీ ర్యాంకింగ్స్లో నంబర్ వన్ స్థానాన్ని కైవసం చేసుకున్నాడు.
400 వారాలు నంబర్ వన్ గా కొనసాగిన ఆటగాడిగా జకో రికార్డు సృష్టించాడు.
300 వారాల పైన నంబర్ వన్ ర్యాంకులో నిలిచిన ఆటగాళ్ల జాబితాలో ఒకో తర్వాతి స్థానం రోజర్ ఫెదరర్ (310 వారాలు).

ఇపి 54వ వేడుకలు

→కేంద్ర సమాచార, ప్రసారాల శాఖ మంత్రి అనురాగ్ ఠాకూర్ 'ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ ఆఫ్ ఇండియా' (ఇపి) 54వ వేడుకలను 2023, నవంబరు 20న ! గోవాలో ప్రారంభించారు.
పనాజీలోని శ్యామ్ ప్రసాద్ ముఖర్జీ ఇండోర్ స్టేడియం దీనికి వేదికగా నిలిచింది.
బ్రిటిష్ దర్శకుడు స్టూవర్ట్ గాట్ తీసిన 'క్యాచింగ్ డస్ట్' చిత్ర ప్రదర్శనతో ఇది మొదలైంది.

ఐసీసీ ప్రపంచకప్ జట్టు కెప్టెన్ గా రోహిత్ శర్మ

→ఐసీసీ ప్రపంచకప్ జట్టు కెప్టెన్ గా టీమ్ ఇండియా కెప్టెన్ రోహిత్ శర్మ ఎంపిక య్యాడు.
ప్రపంచకప్ లో ఆటగాళ్ల ప్రదర్శన ఆధారంగా ఐసీసీ 11 మందితో కూడిన జట్టును ప్రకటించింది.
భారత్ నుంచి విరాట్ కోహ్లి, కేఎల్ రాహుల్, రవీంద్ర జడేజా, జస్ప్రీత్ బుమ్రా, మహ్మద్ షమి ఐసీసీ జట్టులో స్థానం పొందారు.
ఆస్ట్రేలియా నుంచి మ్యాక్స్వెల్, ఆడమ్ జంపాలకు స్థానం లభించింది.

భారత్, ఆస్ట్రేలియా 2-2 మంత్రి త్వశాఖ చర్చలు'

→భారత్, ఆస్ట్రేలియా 2-2 మంత్రి త్వశాఖ చర్చలు' 2023, నవంబరు 120న ఢిల్లీలో జరిగాయి.
దీనికి రక్షణ మంత్రి రాజ్నాథ్ సింగ్, విదేశీ వ్యవహారాల శాఖ మంత్రి ఎస్. జైశంకర్, ఆస్ట్రేలియా ఉప ప్రధాని, రక్షణ మంత్రి రిచర్డ్ మార్లెస్, విదేశాంగ మంత్రి పెన్నీ వాంగ్ లు హాజరయ్యారు.
రక్షణ రంగంలో సహకారాన్ని పెంచుకోవడం, కీలక ఖనిజాలు, వర్తకం, పెట్టుబడులు ! వంటి రంగాల్లో వ్యూహాత్మక సంబంధాలను మెరుగుపరచుకోవడంపై ఇందులో చర్చించారు. కృత్రిమ మేధ, జలాంతర్గాములు, డ్రోన్ల వేట, సైబర్ రంగాల్లో సహ కారంపై రెండు దేశాల సైన్యాలు దృష్టి సారించాలని సమావేశంలో పేర్కొన్నారు.

అర్జెంటీనా అధ్యక్షుడిగా జేవియర్ మిలి

→అర్జెంటీనా అధ్యక్షుడిగా జేవియర్ మిలి ఎన్నికయ్యారు.
2023, నవంబరు 19న జరిగిన ఎన్నికల్లో మొత్తం 30.4 శాతం ఓట్లు పోలవ్వగా మిలి 55.7 శాతం ఓట్లు సాధించారు.
ఆయన ప్రత్యర్థి, ఆర్థికమంత్రి సెర్గియో మాసా 44.3 శాతం ఓట్లు పొందారు.
1983 తరువాత ఇంత భారీ మెజారిటీతో అధ్యక్ష అభ్యర్థి గెలుపొందడం ఇదే తొలిసారి.

అక్రమ దారులలో భారత్ మూడో స్థానం

→మెక్సికో, ఎల్సాల్వడార్ దేశాల తర్వాత అమెరికాకు అక్రమంగా వలస వస్తున్న వారిలో భారత్ మూడో స్థానంలో నిలిచినట్లు ప్యూ పరిశోధన కేంద్రం వెల్లడిం చింది.
2021 నాటికి 7.25 లక్షల మంది భార తీయులు అమెరికాలోకి అక్రమంగా ప్రవేశించి నట్లు తెలిపింది.
2007-2021 మధ్యకాలంలో అమెరికాలోకి 1.05 కోట్ల మంది విదేశీయులు అమెరికాలోకి అక్రమంగా ప్రవేశించారంది.
వీరిలో అత్యధికంగా మెక్సికన్లు 41 లక్షల మంది ఉన్నారు. ఎల్సాల్వడార్ నుంచి మరో 3 లక్షల మంది వచ్చారు.

అరుణాచల్ 'సంగీత మండూకం'!

→ అరుణాచల్ ప్రదేశ్లోని బ్రహ్మ పుత్ర (స్థానిక నామం దిహంగ్) నదీతీరంలో శాస్త్రవేత్తలు 'మ్యూజిక్ ఫ్రాగ్' అనే కొత్తజాతి కప్ప లను కనుగొన్నారు.
వీటి ప్రత్యేకత ఏమిటంటే.. ఆడ, మగ కప్పలు రెండూ చప్పుడు చేస్తాయి.
'ఈ కొత్తజాతి కప్పలు రెండు మూడు రకాల చప్పుళ్లతో ప్రత్యేకమైన శబ్ద వ్యవస్థను కలిగి ఉంటాయి.
బ్రహ్మపుత్ర నదీతీరంలో మొదటిసా రిగా వీటి చప్పుళ్లు విన్నాం.
అడవి బాతుల శబ్దాన్ని పోలి ఉన్న ఆ చప్పుడును గతంలో ఎప్పుడూ వినలేదు" అని సైన్స్ పత్రిక జూటా క్సాలో శాస్త్రవేత్తలు రాశారు.
అరుణాచల్ రాష్ట్రంలో గతేడాది ఆగస్టు, సెప్టెంబరు నెలల్లో తాము సర్వే నిర్వహించామని, ఆ సందర్భంగా ఈ కొత్తజాతి కప్పలను కనుగొన్నట్లు శాస్త్రవేత్తలు బిటుపన్ బోరువా, వి. దీపక్, అభిజిత్ దాస్ తెలి పారు.
6 సెం.మీ. మేర పెరిగే ఈ కప్పలకు దేహం మధ్యలో లేత క్రీం రంగులో గీత ఉంటుందన్నారు.

జీ20 వర్చువల్ సమావేశం

→ పశ్చిమాసియాలో నెలకొన్న అభద్రత, అస్థిరతలపై ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు.
ఇజ్రాయెల్- హమాస్ యుద్ధం ప్రాంతీయ ఘర్షణగా రూపాం తరం చెందకుండా చూడాల్సిన ఆవశ్యకత ఎంతో ఉందని జీ20 నేతలతో పేర్కొన్నారు.
ఇజ్రాయెల్- పాలస్తీనా సమస్యను రెండు దేశాల విధానం ద్వారా పరిష్కరించాల్సిన అవసరముందన్నారు.
హమాస్ చెరలో ఉన్న బందీల విడుదలకు వెలు వడిన ప్రకటన ఆహ్వానించదగిన పరిణామంగా అభివర్ణించారు.
ప్రధాని జీ20 నేతల వర్చువల్ భేటీని ప్రారంభించి ప్రసంగించారు.
ఉగ్ర వాదం ఏ ఒక్కరికీ ఆమోదయోగ్యమైనది కాదని, అలాగే సాధారణ పౌరులు ఎక్కడ మరణించినా అది ఖండించదగిన అంశమని పేర్కొన్నారు.
గత కొన్ని నెలలుగా కొత్త సమస్యలు తలెత్తాయని,పశ్చిమాసియాలో ద్రత, అస్థిర పరి స్ధితులు ఆందోళ నకరమన్నారు.
ఈ వర్చువల్ సమావేశంలో ఐరోపా కమిషన్ అధ్యక్షుడు ఉర్సులా వాన్ డెర్ లెయెన్, కెనడా ప్రధాని జస్టిన్ ట్రూడో, రష్యా అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్ పుతిన్, బ్రెజిల్ అధ్యక్షుడు లుల డ సిల్వా, బంగ్లాదేశ్ ప్రధాని షేక్ హసీనా, ఐఎంఎఫ్ ఎండీ క్రిస్టలీనా జార్జివా తదిత రులు పాల్గొన్నారు. అన్ని సమస్యలను మనం పరిగణనలోకి తీసుకుంటున్నట్లు వాటి పరిష్కారా నికి కట్టుబడి ఉన్నామని మన కలసికట్టుతనం చెబుతోంది. గతేడాది కాలంగా 'ఒకే భూమి, ఓకే కుటుంబం, ఒకే భవిష్యత్తు' అనే భావనపై మన మంతా విశ్వాసాన్ని వ్యక్తీకరించాం. వివాదాలకు దూరంగా జరుగుతూ ఐక్యత, సహకారంపై మనం కలిసి కృషి చేశాం" అని మోదీ వ్యాఖ్యానించారు.
కృత్తిమ మేధ (ఏఐ) తో తలెత్తుతున్న ఆందోళ నల నేపథ్యంలో దాని నియంత్రణకు అంతర్జా తీయ నిబంధనలు అవసరమని ప్రధాని మోదీ సూచించారు. ఇందుకోసం ప్రపంచ దేశాలతో కలిసి పనిచేసేందుకు భారత్ సిద్ధంగా ఉందని తెలిపారు.
ఏఐతో ఎదురయ్యే భద్రతా పరమైన సవాళ్లను ఎదుర్కొనేందుకు జీ20 దేశాలు కలిసి -పనిచేయాలని పిలుపునిచ్చారు.
"డీప్ ఫేకన్ను నేర గాళ్లు దుర్వినియోగం చేయకుండా నియంత్రించాలి" అని ప్రధాని తెలిపారు.

IMDB మోస్ట్ పాపులర్ ఇండియన్ స్టార్స్ 2023 లిస్టు

→ఈ ఏడాది 'పఠాన్, 'జవాన్' సినిమాలతో బాక్సాఫీ సును షేక్ చేశారు బాలీవుడ్ కథానాయకుడు షారుక్ ఖాన్.
సినిమాల్లోనే కాకుండా సామాజిక మాధ్యమాల వేదికగా కూడా అభిమానులతో సరదాగా ముచ్చ టిస్తూ ఉంటారాయన.
ఈ ఏడాది పాపులర్ ఇండి యన్ సెలబ్రిటీ జాబితాలో మొదటి స్థానంలో నిలి చారు షారుక్.
ఇంటర్నెట్ మూవీ డేటాబేస్ (ఐఎమ్ డీబీ) మోస్ట్ పాపులర్ ఇండియన్ స్టార్స్ 2023 లిస్టు విడుదల చేసింది.
ఈ ఏడాది తన సినిమాలతో అంతర్జాతీయ స్థాయిలో గుర్తింపు పొందిన షారుక్ ఖాన్ ఇందులో అగ్రస్థానంలో నిలిచారు.
ఇక రెండో స్థానంలో ప్రముఖ కథానాయిక అలియా భట్, మూడోస్థానంలో దీపికా పదుకొణె ఉన్నారు.

జస్టిస్ ఫాతిమా బీవి కన్నుమూత

→సుప్రీంకోర్టు తొలి మహిళా న్యాయమూర్తి జస్టిస్ ఫాతిమా బీవి (96) కన్ను మూశారు.
కొల్లంలో ఓ ఆసుపత్రిలో ఆమె తుదిశ్వాస విడిచారు.
గతంలో ఆమె తమిళనాడు గవర్నర్ కూడా పనిచేశారు.
జస్టిస్ ఫాతిమా బీవి.. 1927, ఏప్రిల్ 30న కేరళలోని పథనంథి ట్టలో జన్మించారు.
తండ్రి ప్రోత్సాహంతో ఆమె న్యాయవాద విద్య అభ్యసించారు.
1983 నుంచి 1989 వరకు హైకోర్టు న్యాయమూర్తిగా పనిచే శారు.
1989 అక్టోబరు 6 నుంచి 1992 ఏప్రిల్ 29 వరకు సుప్రీం కోర్టు న్యాయమూర్తిగా పనిచేశారు.

భారతీయుడికి పాక్ అత్యున్నత పౌర పురస్కారం

ముంబయి కేంద్రంగా పని చేసే దావూదీ బొహ్ర ఇస్లామిక్ సంస్థ అధిపతి సైద్నా మఫద్దాల్ సైఫుద్దీన్ కు పాకిస్థాన్ అత్యు న్నత పౌర పురస్కారమైన నిషాన్-ఇ-పాకిస్తాన్ లభించింది.
పాకిస్థాన్ అధ్యక్షుడు అరిఫ్ అల్వీ బుధవారం ఈ పురస్కారాన్ని ప్రకటించారు. ఈ పురస్కారం అందుకోనున్న నాలుగో భారతీ యుడు సైఫుద్దీన్.
40 దేశాల్లో విస్తరించి ఉన్న దావూదీ బొహ్ర ఇస్లామిక్ సమాజానికి సైఫుద్దీన్ అధ్యక్షుడిగా ఉన్నారు.

పార్లమెంటు సభ్యుల పోర్టల్ లాగిన్ గోప్యతను పాటించాల్సిందే

తృణమూల్ కాంగ్రెస్ ఎంపీ మహువా మొయిత్రా తాను వ్యక్తిగతంగా వినియోగించాల్సిన పార్లమెంటు సభ్యుల పోర్టల్ లాగిన్ వివరాలను ఇతరులకు ఇచ్చారనే వివాదం నేపథ్యంలో లోక్సభ సచివాలయం కీలక ఆదేశాలు వెలువరించింది.
లాగిన్, పాస్వర్డ్ల విషయంలో సభ్యులు గోప్యత పాటించాల్సిందేనని స్పష్టం చేసింది.
సభ్యులు మాత్రమే వాటిని వినియోగించాలని తెలిపింది.
మహువా తన అధికారిక పాస్వర్డ్ ను బయట వ్యక్తులకు షేర్ చేయడాన్ని నేరంగా పరిగణించాలంటూ నైతిక విలువల కమిటీ నివేదిక సమర్పించిన మరుసటి రోజే లోక్సభ సచివాలయం ఈ మేరకు ఓ బులెటిన్ వెలువరించింది.
సభలో మౌఖికంగా లేదా లిఖితపూర్వకంగా సమాధానంవచ్చే వరకూ ఎంపీలు అడిగిన ప్రశ్నలకు జవాబులు బహిర్గతం కాకూడదని పేర్కొంది.
సభలో ప్రశ్నోత్తరాల సమయం పూర్తయ్యేవరకూ గోప్యత పాటించాల్సిందేనని నొక్కిచెప్పింది.
దీని పర్యవసానంగా ఇక నుంచి ఎంపీల వ్యక్తిగత సహాయకులు, కార్యదర్శులు డిజిటల్ సంసద్ పోర్టల్, యాప్లను వినియో డానికి వీలు ఉండదు.

త్రీడీ ముద్రణకు చౌకైన పరిజ్ఞానం

త్రీడీ ముద్రణను మరింత సమ ర్థంగా, చౌకగా చేపట్టేందుకు ఎక్స్ ట్రూషన్ ఆధారిత మెటల్ ఎడిటివ్ తయారీ ప్రక్రియ ఉపయోగపడు తుందని భారత పరిశోధకులు హిమాచల్ ప్రదేశ్లోని ఐఐటీ- మండీ శాస్త్రవేత్తలు ఈ ఘనత సాధించారు.
మెటల్ ఎడిటివ్ తయారీ (మెటల్ ఏఎం)లో నున్నటి లోహపు పొడిని వినియోగిస్తారు.
ఈ విధా నంలో కంప్యూటర్ ఎయిడెడ్ డిజైన్ (సీఏడీ) ప్రోగ్రామ్ లు లేదా త్రీడీ స్కానిం గ్ ను ఉపయోగించి పొరలు పొరలుగా సంక్లిష్టమైన విడిభాగాలను తయారుచే స్తారు.
ఏరోస్పేస్, ఆటోమొబైల్, బయోమె డికల్ సాధనాలు, నిర్మాణ రంగానికి సంబంధించిన పదార్థాలను దీని సాయంతో తయారు చేయవచ్చని పరిశోధనలో పాలు పంచుకున్న నవీన్ కుమార్ బంకపల్లి చెప్పారు.
ప్రత్యేకంగా ఈ పరిజ్ఞానాన్ని మరింతగా అభివృద్ధి చేయడానికి, వినియో గంలోకి తీసుకురావడానికి తమ ఆవిష్క రణ దోహదపడుతుందని చెప్పారు.
తద్వారా లోహపు భాగాలను పెద్ద సంఖ్యలో, తక్కువ ఖర్చులో ఉత్పత్తి చేయ డానికి వీలవుతుందని తెలిపారు.
ముఖ్యంగా తేలికపాటి సాధనాలు అవసర మయ్యే ఏరో స్పేస్ రంగానికి బాగా ఉప యోగపడుతుందని వివరించారు.

శబ్దాలతో రేఖా చిత్రాలను చూడగలిగిన అంధులు

మెదడులోని ఫ్యూజిఫామ్ అనే భాగం ముఖాలను గుర్తించడానికి తోడ్పడుతుంది.
కంటిచూపు కోల్పోయినవారు శబ్దం వంటి వాటి ద్వారా పోల్చుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తారు.
దీన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని అమెరికాలోనే జార్జిటౌన్ విశ్వవిద్యాలయ పరిశోధకులు ఇంద్రియ స్పందన ప్రత్యామ్నాయ పరికరాన్ని రూపొందించారు.
మౌలిక దృశ్య సంకేతాలను ఆ పరికరం సాయంతో శ్రవణ సంకేతాలుగా మార్చారు.
ప్రయోగాలలో దాన్ని ఉపయోగించిన అంధులు కార్టూన్ మాదిరి రేఖాచిత్రాలను చూడగలిగారు.
ఈ మార్పు మెదడులో ఏ భాగంలో జరుగుతోందో కనుగొనడానికి ఫంక్షనల్ మ్యాగ్నెటిక్ రిసొనెన్స్ ఇమేజింగ్ (ఎఫ్ఎంఆర్ఎస్ఐ) ని ఉపయోగించారు.
అంధుల మెదడు ఎడమ ప్రాంతంలోని ఫ్యూజిఫామ్ భాగం శబ్దాలను రేఖామాత్ర దృశ్యాలుగా మారుస్తుంటే, సాధారణ వ్యక్తుల్లో అది కుడి ప్రాంతంలో జరుగుతోందని గుర్తించారు.

ఎస్టీల ప్రాతినిధ్యంపై తాజాగా డీలిమిటేషన్ కమిషన్ వేయండి కేంద్రానికి సుప్రీంకోర్టు సూచన

ఎస్సీ, ఎస్టీల రిజర్వేషన్లకు అనుగుణంగా రాజ్యాంగ నిబంధనలకు లోబడి సరైన ప్రాతినిధ్యానికి భరోసా కల్పించేలా తాజాగా డీలిమిటేషన్ కమిషన్ను వేయాలని కేంద్ర ప్రభుత్వానికి సుప్రీంకోర్టు సూచించింది.
అయితే ఆ కమిషన్ ఇతర వర్గాలకు సరైన ప్రాతినిధ్యం ఆ కల్పించేలా చట్టాలను సవరించాలని పార్లమెంటుకు సూచించకూడదని, చట్టసభల్లో ఎస్టీలకు సంబంధించిన అంశాన్నే పరిశీలించాలని ఆదేశించింది.
ఇతర వర్గాల రిజ ర్వేషన్లపై చట్టం చేసే అధికారం పార్లమెంటుదేనని అభి ప్రాయపడింది.
సిక్కిం, పశ్చిమ బెంగాల్ అసెంబ్లీల్లో లింబు, తమాంగ్ తెగలకు రిజర్వేషన్లను కల్పించాలని దాఖలైన పిటిషన్లపై ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ డి.వై. చంద్రచూడ్, న్యాయమూర్తులు జస్టిస్ జె.బి. పార్టీవాలా, జస్టిస్ మనోజ్ మిశ్రలతో కూడిన ధర్మాసనం విచారణ జరిపి ఈ ఆదేశాలిచ్చింది.
'డీలిమిటేషన్ కమి షన్ ను వేయాలని కేంద్రానికి మేం స్పష్టం చేస్తున్నాం. వాస్తవానికి పార్లమెంటు చేసిన చట్టంపై న్యాయ సమీక్ష మాత్రమే చేయగలం. కానీ ఈ అంశంలో దానిని దాటి వెళ్తున్నాం' అని ధర్మాసనం పేర్కొంది.

ఆసియాన్-ఇండియా మిల్లెట్స్ ఫెస్టి వల్

ఇండోనేసియా రాజధాని జకార్తాలో అయిదు రోజుల తృణధాన్యాల పండగను భారత్ ప్రారంభించింది.
రైతు అనుకూల చిరు ధాన్యాలపై అవగాహన పెంచేందుకు, సుస్థిర ఆహార ఎంపిక, సిరిధాన్యాలతో తయారు చేసే ఆహారోత్ప త్తులకు 10 దేశాల సభ్యత్వం గల ఆసియాన్లో వ్యాపార అవకాశాలు కల్పించేందుకు దీనిని చేప ట్టారు. భారత వ్యవసాయ, రైతు సంక్షేమ మంత్రి త్వశాఖ, ది ఇండియన్ మిషన్ టూ ఆసియన్
సంయుక్తంగా 'ఆసియాన్-ఇండియా మిల్లెట్స్ ఫెస్టి వల్ ను అయిదు రోజులపాటు నిర్వహిస్తున్నాయి.
ఇందులో భారతకు చెందిన ఎఫ్పీవోలు, అంకుర సంస్థలు, చెఫ్ లు పాల్గొననున్నట్లు అధికారులు వెల్ల డించారు.
సెప్టెంబరు 7న నిర్వహించిన ఇండియన్- ఆసియన్ సదస్సులో 'ఆహార భద్రత'కు పెద్ద పీట వేసినట్లు ఆసియన్ కు భారత రాయబారి జయంత్ భోబ్రగాడే వెల్లడించారు.
ఆసియాన్ లో ఇండోనే సియా, మలేసియా, ఫిలిప్పీన్స్, సింగపూర్, థాయ్ లాండ్, బ్రునై, వియత్నాం, లావోస్, మయన్మార్, కంబోడియా సభ్యదేశాలుగా ఉన్నాయి.

సుప్రీంకోర్టు తొలి మహిళా న్యాయమూర్తి జస్టిస్ ఫాతిమా బీవి కన్నుమూత

సుప్రీంకోర్టు తొలి మహిళా న్యాయమూర్తి జస్టిస్ ఫాతిమా బీవి 2023, నవంబరు 23న మరణించారు. వయసు 96 ఏళ్లు.
1927, ఏప్రిల్ 30న కేర శలోని పథనంథిట్టలో జన్మించారు.
1983 నుంచి 1989 వరకు హైకోర్టు న్యాయమూర్తిగా పనిచేశారు.
1989 అక్టోబరు 6 నుంచి 1992 ఏప్రిల్ 29 వరకు సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తిగా పనిచేశారు.
గతంలో ఆమె తమిళనాడు గవర్నర్ కూడా పనిచేశారు.

సైన్నా మఫద్దాల్ సైపుద్దీన్ కు నిషాన్-ఇ- పాకిస్థాన్

ముంబయి కేంద్రంగా పని చేసే దావూదీ బొహ్ర ఇస్లా మిక్ సంస్థ అధిపతి సైన్నా మఫద్దాల్ సైపుద్దీన్ కు పాకి స్థాన్ అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన నిషాన్-ఇ- పాకిస్థాన్ లభించింది.
పాకిస్థాన్ అధ్యక్షుడు అరిఫ్ అల్వీ 2023, నవంబరు 22న ఈ పురస్కారాన్ని ప్రకటించారు.
ఈ పురస్కారం అందుకోనున్న నాలుగో భారతీయుడు నైపుద్దీన్.
40 దేశాల్లో విస్తరించి ఉన్న దావూదీ బొహ్ర ఇస్లామిక్ సమాజానికి సైపుద్దీన్ అధ్యక్షుడిగా ఉన్నారు.

'ఆసియాన్-ఇండియా మిల్లెట్స్ ఫెస్టివల్

'ఆసియాన్-ఇండియా మిల్లెట్స్ ఫెస్టివల్'ను ఇండోనే సియా రాజధాని జకార్తాలో భారత్ 2023, నవంబరు 22న ప్రారంభించింది.
అయిదు రోజులపాటు జరిగే ఈ ఫెస్టివల్ను భారత వ్యవసాయ, రైతు రైతు సంక్షేమ మంత్రిత్వశాఖ, ది ఇండియన్ మిషన్ టూ ఆసియన్ సంయుక్తంగా నిర్వహిస్తున్నాయి.
రైతు అనుకూల చిరుధాన్యాలపై అవగాహన పెంచేం దుకు, సుస్థిర ఆహార ఎంపిక, సిరిధాన్యాలతో తయారు చేసే ఆహారోత్పత్తులకు 10 దేశాల సభ్యత్వం గల ఆసియాన్ వ్యాపార అవకాశాలు కల్పించేందుకు దీనిని చేపట్టారు.
ఆసియాన్ లో ఇండో నేసియా, మలేసియా, ఫిలిప్పీన్స్, సింగపూర్, థాయ్ లాండ్, బ్రూనై, వియత్నాం, లావోస్, మయన్మార్, కంబోడియా సభ్యదేశాలుగా ఉన్నాయి.

వెలుపలి గెలాక్సీ నుంచి దూసుకొచ్చిన కాస్మిక్ కిరణం

మన పాలపుంత గెలాక్సీకి వెలుపలి నుంచి వచ్చిన ఒక కాస్మిక్ కిరణాన్ని శాస్త్రవేత్తలు గుర్తించారు.
అయితే ఇది నిర్దిష్టంగా ఎక్కడి నుంచి దూసుకొచ్చిందన్నది అంతుచిక్కకుండా ఉంది.
వేరే నక్షత్రమండలాల నుంచి వచ్చిన శక్తిమంతమైన కాస్మిక్ కిరణాల్లో ఇదే రెండో స్థానంలో నిలిచింది.
దీనికి 'అమతేరసు' (జపాన్ ఇతిహాసాల్లో సూర్య భగవానుడి పేరు) అని నామకరణం చేశారు.
కాస్మిక్ కిరణాల్లో ప్రోటాన్లు లేదా ఎలక్ట్రాన్లు వంటి ఆవేశిత రేణువులు ఉంటాయి. అవి విశ్వంలో కాంతివేగంతో పయని స్తాయి.
ఈ రేణువులు అంతరిక్షంలో చోటుచేసుకున్న వివిధ పరిణామాలకు సంబంధించిన అవశేషాలై ఉండొచ్చని భావిస్తున్నారు.
భూమిని చేరే క్రమంలో అవి మార్గమధ్యంలో ఎక్కడా అయస్కాంత క్షేత్రాల ప్రభావానికి లోనై ఉండవని, అందువల్ల వాటి మూలా లను నిర్దిష్టంగా తెలుసుకోవచ్చని శాస్త్రవేత్తలు తెలి పారు.
అమెరికాలోని ఉతా విశ్వవిద్యాలయంలో ఉన్న టెలిస్కోపు ఈ రేణువులను గుర్తించింది.
1991లో వెలుగు చూసిన 'ఓ మై గాడ్ కిరణం.. ఇప్పటివరకూ శక్తిమంతమైన కాస్మిక్ కిరణంగా గుర్తింపు పొందింది.

ఎట్టకేలకు కదిలిన అతిపెద్ద మంచుఫలకం

దాదాపు దుబాయ్ అంత విస్తీర్ణంతో ప్రపంచంలో కెల్లా అతిపెద్ద మంచుఫలకంగా గుర్తింపు పొందిన 'ఎ-23ఎ'.. 30 ఏళ్లకు పైగా విరామం తర్వాత ఎట్టకేలకు కదిలింది.
1986లో అంటార్కిటిక్ తీరరేఖ నుంచి విడి పోవడం ద్వారా ఎ-23ఎ ఏర్పడింది.
ఆపై అది కొంత దూరం ప్రయాణించి, వెడ్డెల్ సముద్రంలో అడుగు భాగాన్ని తాకి నిలిచిపోయింది. దాని విస్తీర్ణం 4 వేల చదరపు కిలోమీటర్లు.
దుబాయ్ విస్తీర్ణం 4,114 చదరపు కిలోమీ టర్లు. ప్రస్తుతం మంచుఫలకం ఎట్టకేలకు సాగర అడుగు భాగం నుంచి వేరుపడి.. వేడి జలాల వైపు కదులుతున్నట్లు పరిశోధకులు గుర్తించారు.
ప్రపంచంలోని చాలా పెద్ద మంచుఫలకాలకు భిన్నంగా.. ఎ-23ఎ తన ఆవి ర్భావం నాటి నుంచి ఇప్పటిదాకా కేవలం కొన్ని వందల కిలోమీటర్లు మాత్రమే కదిలిందని వారు పేర్కొన్నారు.

ప్రపంచ బిలియర్డ్స్ టైటిల్ పంకజ్ అడ్వాణీ గ్రాండ్ డబుల్

భారత క్యూ స్టార్ పంకజ్ అడ్వాణీ ప్రపంచ టైటిళ్ల వేట కొనసాగిస్తున్నాడు.
జోరు ప్రదర్శిస్తూ అతడు రోజుల వ్యవధిలో ఒకే వేదికలో మరో బిలియర్డ్స్ ప్రపంచ టైటిల్ ను సొంతం చేసుకుని గ్రాండ్ డబుల్ సాధించాడు.
అంతేకాదు తన ప్రపంచ టైటిళ్ల సంఖ్యను 27కు పెంచుకున్నాడు.
లాంగ్ ఫార్మాట్ లో జరిగిన టైటి ల్ను ఇప్పటికే నెగ్గిన పంకజ్ పాయింట్ ఫార్మాట్ తుది పోరులో 5-0తో సహచర ఆటగాడు సౌరబ్ కొఠారిని ఓడించాడు.
లాంగ్ ఫార్మాట్ లోనూ సౌర ఖ్ నే ఓడించి పంకజ్ టైటిల్ నెగ్గడం విశేషం.
ఈ ఫార్మాట్ లో పంకజ్ కు ఇది అయిదో ప్రపంచ టైటిల్.
గతంలో 2005, 2008, 2014, 2018లో కూడా నెగ్గాడు.
2003లో తొలిసారి ప్రపంచ ఛాంపియన్ గా నిలిచిన పంకజ్.. మొత్తం మీద 17 బిలియర్డ్స్, 10 స్నూకర్ టైటిళ్లు ఖాతాలో వేసుకున్నాడు.
ఆసియా స్థాయిలో 10. టైటిళ్లను (7 బిలియర్డ్స్, 3 స్నూకర్) పంకజ్ గెలుచుకు న్నాడు.
బిలియర్డ్స్, స్నూకర్ ఫార్మాట్లలో అడ్వాణీ గెలిచి నన్ని టైటిళ్లు మరే ఆటగాడూ నెగ్గలేదు.

ఎక్స్-50 అమెరికా సూపర్ సోనిక్ జెట్ కు తుదిమెరుగులు

'కంకార్డ్' విమానం తర్వాత ప్రయాణికులను శరవేగంగా గమ్యస్థానాలకు చేర వేసేందుకు మరో సూపర్సోనిక్ లోహవిహంగం సిద్ధమవుతోంది.
అమెరికా అంతరిక్ష సంస్థ- నాసా రూపొందిస్తున్న 'ఎక్స్-50' అనే ఈ విమా నంలో న్యూయార్క్ నగరం నుంచి లండన్ కు 30 నిమిషాల్లో చేరుకోవచ్చు.
ఇది సైద్ధాంతికంగా గంటకు 2,400 కిలోమీటర్ల నుంచి 4,900 కిలోమీ టర్ల వేగాన్ని అందుకోగలదు. పైగా కంకార్డ విపరీతమైన శబ్దం చేయదు.
సూపర్సోనిక్ వేగంతో ప్రయాణించేటప్పుడు ఉత్పన్నమయ్యే కర్ణకఠోర 'సోనిక్ బూమ్ 'ను కలిగించకపో వడం దీని ప్రత్యేకత.
ప్రస్తుతం ఈ విమానం పెయింటింగ్ పనుల కోసం ఇటీ వల కాలిఫోర్నియాలోని లాక్ హీడ్ మార్టిన్ కర్మాగారంలో పెయింటింగ్ కేంద్రానికి వెళ్లింది.
అమెరికా జాతీయ జెండాలో కని పించే ఎరుపు, శ్వేత, నీల వర్ణాలతో ఇది దేశానికి గర్వకారణంగా నిలవబోతోందని అధికారులు తెలిపారు.
ఈ ప్రత్యేక పెయింట్.. తేమ, తుప్పుపట్టడం వంటి ఇబ్బందుల నుంచి రక్షణ కల్పిస్తుందన్నారు.

ఏడాది చివరిలోగా పీఎస్ఎల్వీ ప్రయోగం

ఏడాది చివరిలోగా పీఎస్ ఎల్వీ ప్రయోగాన్ని చేపట్టేందుకు ఇస్రో సన్నాహాలు చేస్తోంది.
ఈ ఏడాది నవంబరు 21తో తుంబా నుంచి రాకెట్ ప్రయోగించి 60 ఏళ్లు పూర్తయిన సందర్భంగా 60వ పీఎస్ఎల్వీ ప్రయోగాన్ని చేపట్టాలని ఇస్రో లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
ప్రస్తుతం షార్ లోని మొదటి ప్రయోగ వేది కలో పీఎస్ఎల్వీ వాహకనౌక అనుసంధాన పనులు చురుగ్గా జరుగుతున్నాయి.
డిసెంబరులో ప్రయోగించ నున్న పీఎస్ఎల్వీ రాకెట్లో పేలోడ్గా ఎక్స్-రే పొలారి మీటర్ (ఎక్స్పోశాట్)ను పంపనున్నారు.
ప్రకాశవంతమైన కాస్మిక్ ఎక్స్-రేలను ఎక్స్పోశాట్ అధ్యయనం చేయనుంది.

తుది దశకు చేరుకుంటున్న ఆదిత్య-ఎల్1

సూర్యుడిపై అధ్యయనం చేసేందుకు ప్రయోగించిన 'ఆదిత్య- ఎల్ తన ప్రయాణంలో చివరి దశకు చేరుకుంటోందని భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (ఇస్రో) చైర్మన్ ఎస్. సోమనాథ్ తెలిపారు.
ఈ ఉపగ్రహాన్ని లగ్రాంజ్ పాయింట్-1 (ఎల్1)లో ప్రవేశపెట్టేందుకు నిర్వహిం చాల్సిన విన్యాసాలు వచ్చే ఏడాది జనవరి 7 నాటికి పూర్తవుతాయన్నారు.
భారత్ నుంచి తొలి రాకెట్ ప్రయోగానికి 60 ఏళ్లు పూర్తయిన సందర్భంగా తిరు వనంతపురంలోని విక్రమ్ సారాభాయ్ అంతరిక్ష కేంద్రంలో నిర్వహించిన ఓ కార్యక్రమంలో సోమనాథ్ పాల్గొన్నారు.
"ఆదిత్య-ఎల్1 వ్యోమనౌక తన మార్గంలో దూసుకెళుతోంది. గమ్యాన్ని చేరుకునే క్రమంలో అది దాదాపుగా తుది దశకు చేరుకుంది.
దాన్ని 'ఎల్1 పాయింట్ 'లోకి ప్రవేశ పెట్టేందుకు సన్నాహాలు జరుగుతున్నాయి" అని ఆయన వివరిం చారు.
సూర్యుడిని శోధించేందుకు భారత్ చేపట్టిన తొలి మిషన్ ఇదే. ఎల్-1 పాయింట్.. భూమి నుంచి 15 లక్షల కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.

దేశంలోని కొత్త ప్రాంతాలకూ డెంగీ విస్తరణ

జ్వరం, ఒళ్లు నొప్పులు వంటి రుగ్మతలతో ఇబ్బంది పెట్టే డెంగీ, దేశంలోని కొన్ని ప్రాంతాల్లో ఇప్పుడు ప్రాణాంతక వ్యాధిగా మారింది.
ఏడిస్ ఈజిప్ట్ దోమల ద్వారా సంక్రమించే డెంగీ వైరస్ కొత్త ప్రాంతాలకూ వేగంగా విస్తరిస్తోంది.
ముఖ్యంగా దేశం లోని ఈశాన్య రాష్ట్రాల వారికి కొన్నేళ్ల క్రితం వరకూ ఈ వ్యాధి గురించి అంతగా తెలియదు.
కానీ వాతావర ణంలో వచ్చిన మార్పులు ఈ వైరస్ విస్తరణకు అను కూలమైన పరిస్థితులను కల్పిస్తున్నాయని ప్రముఖ వైద్య పత్రిక పేర్కొంది.
భౌగోళిక పరిస్థితులను నిర్దే శించే వర్షపాతం, గాలిలో తేమ శాతం, ఉష్ణోగ్రతల్లో మార్పులు వైరస్ వ్యాప్తికి, కొత్త వేరియంట్లు రావడానికి దోహదపడుతున్నాయని తెలిపింది.
దీనివల్ల మన దేశంలో ఒక ఏడాదిలో ఏడిస్ ఈజిఫ్లై దోమల వ్యాప్తికి అనుకూలంగా ఉండే నెలల సంఖ్య 5,6కి పెరిగిందని వివరించింది.
1951-1960; 2012- 2021 మధ్య కాలంలో ఇటువంటి అనుకూల పరిస్థితుల వృద్ధి 16శాతంగా ఉందని విశ్లేషించింది.
నాగాలాండ్, మణిపుర్, ఉత్తరా ఖండ్లలో పెరుగుతున్న డెంగీ కేసులను దీనికి నిదర్శ నంగా పేర్కొంది.
అకాల వర్షాలు, పట్టణీకరణ, భవన నిర్మాణ కార్యకలాపాలు అధికం కావడం, ఉష్ణోగ్రతలు పెరిగిపోవడం కూడా డెంగీ వైరస్ వ్యాప్తికి కారణమవు తున్నాయని నిపుణులు తెలిపారు.
మణిపుర్ లో తొలి డెంగీ కేసు 2007లో నమోదైంది.
నాగాలాండ్ లో తొలి డెంగీ కేసు 2015 జూన్లో నమోదైంది.
అప్పటి నుంచి దీని బాధితుల సంఖ్య ఏటా పెరుగుతూ వస్తోంది.
అత్యధికంగా ఈ ఏడాదిలో ఇప్పటి వరకూ 2900 మందికి ఈ వైరస్ సోకింది.
అయితే, వాస్తవంగా ఈ సంఖ్య ఇంకా చాలా ఎక్కువ గానే ఉంటుందని అంచనా..
ఈ ఏడాది అక్టోబరు 13 వరకూ 1,338 మంది ఈ వైరస్ బారినపడ్డారు. 2022లో బాధితుల సంఖ్య కంటే ఇది 835 అధికం.
ఉత్తరాఖండ్ రాష్ట్రంలో ఈ ఏడాది డెంగీ బాధితులు సంఖ్య 3వేలకు చేరింది.
సకాలంలో వైద్యం అందకపోవడం వల్ల డెంగీ కార ణంగా మృతి చెందుతున్న వారి సంఖ్య ఈ రాష్ట్రాలలో అధికమవుతోందని నిపుణులు వెల్లడించారు.

మెదడుకు రీవైరింగ్ సామర్థ్యం లేదు అని శాస్త్రవేత్తల వెల్లడి

దృష్టి లోపం, కాలు లేదా చేయి తొలగింపు, పక్షవాతం బారినప డటం వంటి సందర్భాల్లో నష్టాన్ని భర్తీ చేసుకోవడానికి మెదడు రీవైరింగ్ చేసుకుంటుందన్న భావన తప్పని శాస్త్రవేత్తలు తేల్చారు.
మన బుర్రకు ఆ సామర్థ్యం లేదని తేల్చారు.
గాయం లేదా ఏదైనా లోపం తలెత్తినప్పుడు మెదడు తనను తాను పునర్వ్యవస్థీకరించుకుంటుందని, మారిన పరిస్థితు లకు అనుగుణంగా కొత్త విధులు నిర్వర్తించేందుకు నిర్దిష్ట భాగాల తీరుతె న్నులను మార్చుకుంటుందన్న అభిప్రాయం ఇప్పటివరకూ ఉంది.
సైన్స్ పాఠ్యపుస్తకాల్లోనూ ఇలాగే రాశారు. "కంటి చూపులేని ఒక వ్యక్తికి అద్భుత సామర్థ్యాలు ఉన్నాయి, పక్షవాతం బారినపడ్డ వ్యక్తి అనూహ్యంగా కాళ్లు, చేతులు కదిలించగలుగుతున్నాడు.. వంటి కథనాల గురించి విన్నప్పుడు ఇది నిజమేనని భావిస్తుంటాం" అని అమెరికాలోని జాన్స్ హాప్కిన్స్ యూనివర్సిటీలోని సెంటర్ ఫర్ మోటార్ లెర్నింగ్ అండ్ బ్రెయిన్ రిపెయిర్ సంస్థ డైరెక్టర్ జాన్ క్రాకేర్ తెలిపారు.
నిజానికి ఇలాంటి సంద ర్భాల్లో సంబంధిత వ్యక్తి మెదడు.. అప్పటికే అంతర్లీనంగా ఉన్న సామర్థ్యాలను వినియోగించుకునేలా శిక్షణ పొందుతుందని చెప్పారు.

2040 నాటికి 40 బిలియన్ డాలర్లకు భారత అంతరిక్ష ఆర్థిక వ్యవస్థ

భారత అంతరిక్ష రంగ ఆర్థిక వ్యవస్థ 2040 నాటికి 40 బిలియన్ డాలర్లకు చేరుతుం దని కేంద్ర మంత్రి జితేంద్ర సింగ్ తెలిపారు.
ఈ మొత్తం 100 బిలియన్ డాలర్ల వరకు వెళ్లే అవకాశమూ ఉందని కొన్ని విదేశీ సంస్థలు అంచనా వేసినట్లు పేర్కొ న్నారు.
భవిష్యత్ లో శాస్త్రవేత్తలకు మెరుగైన పని వాతా వరణమూ ఏర్పడుతుందని తెలిపారు.
"ప్రస్తుతం భారత అంతరిక్ష ఆర్థిక వ్యవస్థ అంత ఆశాజనకంగా లేదు. అది 8 బిలియన్ డాలర్లుగా మాత్రమే ఉంది.
కానీ, వేగవంతమైన వృద్ధి నమోదు చేస్తున్నాం. ఐరోపా ఉపగ్రహాల ప్రయోగాల వల్ల 230- 240 మిలియన్ యూరోలు, అమెరికా శాటిలైట్ల ప్రయోగం నుంచి 170- 180 మిలియన్ డాలర్లు ఆర్జించాం" అని వివరించారు.
ఇస్రో తొలి రాకెట్ ను ప్రయోగించి 60 వసంతాలు పూర్తయిన వేళ జితేంద్ర సింగ్ 'పీటీఐ' వార్తా సంస్థతో మాట్లాడారు.
అమెరికా తరహాలో భారత్ లోనూ ఏర్పాటు చేసిన 'అనుసంధాన్ నేషనల్ రీసెర్చ్ ఫౌండే షన్ వంటి సంస్థల వల్ల అంతరిక్ష రంగ అభివృద్ధికి బలమైన పునాదులు పడతాయని జితేంద్ర సింగ్ ఆకాం క్షించారు.
ఇలాంటి చర్యల వల్ల మన అంతరిక్ష రంగం వస్తాయని తెలిపారు. భారత అంతరిక్ష రంగం వనరుల కొరతను ఎదుర్కొన్నది నిజమేనని చెప్పారు.
అయితే, విజ్ఞాన శాస్త్రంలో మనకున్న అపార అనుభవం ద్వారా దాన్ని అధిగమించామన్నారు.
ఈ రంగంలో ఇతర దేశా లనూ అధిగమించే సత్తా మనకు ఉందని ధీమా వ్యక్తం చేశారు.
చంద్రుడిపైకి ఇతర దేశాలు వ్యోమనౌకలు పంపినప్పటికీ.. అక్కడ నీటి జాడలను కనుగొన్నది. మాత్రం మనమేనని గుర్తుచేశారు.
అంతరిక్ష రంగం లోకి ప్రైవేటు సంస్థలను ఆహ్వానించాలనే ప్రభుత్వ నిర్ణయాన్ని కీలక మైలురాయిగా జితేంద్ర సింగ్ అభి వర్ణించారు.
దీని వల్ల ఇటు నిధులతో పాటు అటు విజ్ఞానం పరంగానూ అదనపు వనరులు చేతికందా. యని పేర్కొన్నారు.
ఫలితంగా దేశంలో అంతరిక్ష రంగానికి ఆదరణ లభించిందన్నారు.
చంద్రయాన్ ప్రాజెక్టులో ప్రతి వ్యక్తి తమకు తాము భాగస్వాము భావించారని తెలిపారు.
భారత అంతరిక్ష రంగంలో గగన్యాన్ మరో కీలక మైలురాయిగా నిలిచిపోతుందని జితేంద్ర సింగ్ అన్నారు.
దీనికింద 2025 నాటికి భారత్ ఓ వ్యోమగామిని రోదసీలోకి పంపి సురక్షితంగా తీసుకొస్తుందని మంత్రి ధీమా వ్యక్తం చేశారు.
అంతకంటే మూడు నెలల ముందు ఓ రోబోను పంపుతామని తెలిపారు.
అది పూర్తిగా లోకి 70 శాతం వనరులు ప్రభుత్వేతర రంగాల నుంచే వ్యోమగామిలాగే వ్యవహరిస్తుందని వెల్లడించారు.

దేశంలోనే అతిపెద్ద టైగర్ రిజర్వు మధ్యప్రదేశ్లో ఏర్పాటుకు కేంద్రం చర్యలు

వన్యప్రాణి సంరక్షణలో భాగంగా కేంద్ర ప్రభుత్వం కీలక ప్రాజెక్టుకు గ్రీన్ సిగ్నల్ ఇచ్చింది.
దీంతో 2,300 చదరపు కి.మీ విస్తీ ర్ణంతో దేశంలోనే అతి పెద్ద టైగర్ రిజర్వు ఏర్పాటు కానుంది.
ఇందుకోసం మధ్యప్రదేశ్లోని నౌరదేహి వన్యప్రాణి అభయారణ్యం, రాణి దుర్గా వతి వన్యప్రాణి అభ్యయారణ్యాలను కలిపేయను న్నారు.
దీనికి సంబంధించిన ప్రతిపాదనలకు కేంద్రం ఆమోదం తెలిపింది.
ఈ రెండు అభయారణ్యాలు సాగర్, దమోహ్, నర్సిం గప్పర్, రైసెన్ జిల్లాల్లో విస్తరించి ఉన్నాయి.

ప్రపంచ పర్యావరణ కార్యాచరణ సదస్సుకు మోదీ

దుబాయ్ వేదికగా జరగ నున్న ప్రపంచ పర్యావరణ కార్యాచరణ సద స్సులో ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ పాల్గొనను న్నారు.
ఇందుకోసం ఆయన దుబాయ్ లో పర్యటించను న్నారని విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ వెల్లడించింది.
28వ కాన్ఫరెన్స్ ఆఫ్ పార్టీస్ (కాప్-28) సదస్సులో భాగంగా ప్రపంచ పర్యావరణ కార్యాచరణ సదస్సును నిర్వహించ నున్నారు.
కర్బన ఉద్గారాల తగ్గింపుతో పాటు తీవ్ర వాతావరణ పరిస్థితులను ఎదుర్కోవ డంలో వర్ధమాన దేశాలకు చేయూత అందించ డంపై ఇందులో దృష్టిపెట్టనున్నారు.
యునైటెడ్ అరబ్ ఎమిరేట్స్ (యూఏఈ) అధ్యక్షుడు, అబు ధాబీ పాలకుడు షేక్ మహమ్మద్ బిన్ జాయేద్ అల్ నహ్యాన్ ఆహ్వానం మేరకు సదస్సుకు మోదీ హాజరవుతున్నారని విదేశీ వ్యవహారాల శాఖ తెలిపింది.
భారత పర్యావరణ ఎజెండాను అందులో ప్రధాని ప్రముఖంగా ప్రస్తావిస్తారని పేర్కొంది.
యూఏఈ అధ్యక్షతన కాప్-28 సదస్సు ఈ నెల 28 నుంచి డిసెంబరు 12 వరకు జరగనుంది.

కన్హ శాంతివనంలో ప్రధాని మోదీ

దేశీయ సంస్థలు ఉత్పత్తి చేసిన వ్యాక్సిన్లను మనం ప్రపంచ దేశాలకు అందించి కొవిడ్ మహమ్మారిని తరిమికొట్టేందుకు అండగా నిలబడిన విధానంతో భారత్ విశ్వ మిత్రగా మారి పోయిందని ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ అన్నారు.
భావితరాలను దృష్టిలో పెట్టు కొని ప్రభుత్వ నిర్ణయాలు ఉంటున్నాయని చెప్పారు.
ఎన్నికల ప్రచారంలో భాగంగా రాష్ట్రానికి వచ్చిన ఆయన రంగారెడ్డి జిల్లా నందిగామ మండలంలోని కన్హ శాంతివనాన్ని సందర్శించారు.
రామచంద్ర మిషన్ వ్యవస్థా పకుడు బాబూజీ మహారాజ్ 125వ జయంతి కార్యక్రమంలో పాల్గొన్నారు. మహారాజ్ స్మారక ఫలకాన్ని ఆవిష్కరించారు.
రామచంద్రమిషన్ గ్లోబల్ గైడ్ కమలేశ్ డి పటేల్.. ప్రధాని మోదీని సత్కరించారు.
తర్వాత అతిపెద్ద ధ్యాన మందిరంలో ఏర్పాటు చేసిన సమావేశంలో ప్రధాని ప్రసంగించారు.

సాంస్కృతిక వారసత్వ బలోపేతానికి కృషి "బాబూజీ మహారాజ్ బోధనలు ఆదర్శప్రాయం. యోగులు, సాధువుల పరంపరను శాంతివనం ముందుకు తీసుకెళ్తుంది.
నిజమైన సాధకుడికి కావాల్సిన యోగ, ధ్యానాలను శాంతివనం అందిస్తోంది.
గతంలో దేశ ప్రజ లను బానిసలు చేసి పాలించిన వారు యోగా, విజ్ఞానం, ఆయుర్వేదం వంటి సంప్రదాయాలపై దాడి చేశారు.
దీంతో దేశానికి అపార నష్టం వాటిల్లింది. ఇప్పుడు పరిస్థితి మారింది.
ప్రపంచ ఆర్థిక, సాంస్కృతిక పురోభివృద్ధి వంటి అంశాల్లో భారత్ పురోగమిస్తోంది.
గత పది సంవత్సరాలుగా దేశ సాంస్కృ తిక వారసత్వాన్ని అన్ని విధాలుగా బలోపేతం చేయడానికి ప్రభుత్వం కృషి చేస్తోంది.
దీన్ని ఉన్నత స్థాయికి తీసుకెళ్లాల్సిన యువత ప్రతికూల ఆలోచ నలకు, మత్తుకు దూరంగా ఉండాలి.
దృఢమైన, అభివృద్ధి చెందిన భారత దేశ నిర్మాణానికి మహిళాశక్తి, యువశక్తి, శ్రమశక్తి, ఉద్యమశక్తిపై దృష్టి పెట్టాల్సిన అవసరం ఉంది.

ప్రభుత్వం ఆ దిశగా అడుగులు వేస్తోంది.
మానవత్వం పెంపొందించడంలో రామచంద్రమిషన్ గ్లోబల్ గైడ్ కమ లేశ్ డి పటేల్ కృషి అద్భుతం.
ఆయనను పద్మ అవార్డుతో సత్కరించిన ఘనత మా ప్రభుత్వానికి దక్కింది.
160 కంటే ఎక్కువ దేశాల ప్రజలు యోగాను ఆచరిస్తున్నారు.
కన్హ శాంతివనాన్ని ప్రపంచంలోనే అతి పెద్ద ధ్యానమందిరంగా తీర్చిదిద్దడంలో దాజీ కృషి అనిర్వచనీయం.
లక్ష మంది కలిసి ధ్యానం చేసేలా ఉన్న మందిరంలో ఉత్పన్నమయ్యే శక్తి అసామా న్యమైనది" అని ప్రధాని మోదీ అన్నారు.

వెల్ నెస్ సెంటర్ల పేరును మారుస్తూ కేంద్రం ఉత్తర్వులు

ఆయుష్మాన్ భారత్ ఆరోగ్య కేంద్రాల పేర్లను కేంద్రం మార్చింది. ఇక నుంచి వీటిని ఆయుష్మాన్ ఆరోగ్య మందిరాలుగా పిలవాలని పేర్కొంది.
ఈ మేరకు రాష్ట్రాలకు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలకు లేఖలు పంపింది. పేర్ల మార్పిడి ప్రక్రి యను ఈ ఏడాది చివరిలోపు ముగించాలని ఆదే శించింది.
హెల్త్ సెంటర్ల ముందు బోర్డుల పేర్లను మార్చి, వాటిని ఆయుష్మాన్ భారత్ హెల్త్ అండ్ వెల్నెస్ సెంటర్ల పోర్టల్లో అప్లోడ్ చేయాలని పేర్కొంది.
'ఆయుష్మాన్ ఆరోగ్య మందిర్' అని రాసి 'ఆరోగ్యం పరమం ధనం' అనే ట్యాగ్ లైన్ కూడా జత చేర్చాలని తెలిపింది.

ఆదిమ కాలంలో అతివలూ వేటాడేవారు

వేట పూర్తిగా పురుష లక్షణమన్న భావన తప్పవని శాస్త్రవేత్తలు పేర్కొన్నారు.
ఆదిమ కాలంలో మహిళలు కూడా వేటాడేవారని తాజాగా తేల్చారు. వారి శరీర నిర్మాణం ఇందుకు చక్కగా తోడ్పడిందని పేర్కొన్నారు.
అమెరికాకు చెందిన పలు యూనివర్సి టీల నిపుణులు ఈ పరిశోధన నిర్వహించారు.
నాటి చరిత్రలో మహిళల పాత్రను విస్మరించారని శాస్త్రవే త్తలు తెలిపారు. దాన్ని తాము సరిచేస్తున్నామని చెప్పారు.
అప్పట్లో శ్రమకు సంబంధించి స్త్రీ, పురుష విభజన ఉండేది కాదని తెలిపారు. మనుగడ కోసం అందరూ చెమటోడ్చేవారని వివరించారు.
నాటి మహి ళల శిలాజాలపై జరిపిన పరిశీలనల్లో కొన్ని గాయాలు కనిపించాయని తెలిపారు. వేటాడే క్రమంలో తగిలిన దెబ్బలూ ఇందులో ఉన్నాయి.
హోలో సీన్ కాలంలో (దాదాపు 12వేల ఏళ్ల కిందట).. వేటకు ఉపయోగించే ఆయుధాలతో అతివలను ఖననం చేశారని పెరూలో లభించిన ఆధారాలు సూచిస్తున్నాయి.
"ఓ వ్యక్తి తన జీవితంలో ఎక్కువగా ఉపయోగించిన వస్తువులనే వారితో కలిపి ఖననం చేస్తారు" అని పరిశోధనలో పాల్గొన్న కారా ఒకోబాక్ చెప్పారు.
దీన్నిబట్టి ఆదిమ కాలంలో మహిళలు పురుషులతో సమానంగా వేటాడి, ఆహారాన్ని సంపాదించేవారని స్పష్టమవుతున్నట్లు చెప్పారు.
గర్భిణిగా ఉన్నప్పుడు కానీ బాలింతగా ఉన్నప్పుడు కానీ మహిళలు వేటకు దూరంగా ఉండే వారనడానికి ఎలాంటి ఆధారాలు లేవన్నారు.
వేటలో ఎక్కువసేపు పాల్గొనేంత శక్తి.. నాటి అతి వల్లో ఉండేదని శాస్త్రవేత్తలు తెలిపారు.
వారిలో ఈస్ట్రోజన్, అడిపొనెక్టిన్ హార్మోన్లు ఎక్కువగా ఉండే వని, దానివల్ల శక్తి కోసం కొవ్వును మెరుగ్గా కరిగించ గలిగేవారని వివరించారు.
కండరాలకూ మంచి సంరక్షణ ఉండేదని తెలిపారు. "ఈ హార్మోన్ల కారణం అప్పట్లో అతివలు ఎక్కువసేపు వేట సాగించ గలిగేవారు.
జంతువును వెంటాడినప్పుడు అది అలిసి పోయేవరకూ పరుగులు తీస్తుంది. అప్పుడు దానికి చేరువై ఆయుధంతో చంపగలిగేవారు.
అప్పటివరకూ వేటగాళ్లు దాన్ని వెంటాడేవారు" అని పేర్కొన్నారు.
అప్పట్లో మహిళల తుంటి ఆకృతి కూడా విశాలంగా ఉండేదని, పెద్ద అంగ వేయగలిగేవారని తెలిపారు.
అంతిమంగా దీనివల్ల వారు తక్కువ సమయంలో ఎక్కువ దూరం పరుగెత్తగలిగేవారని వివరించారు.

భారతీయులకు వీసా అక్కర్లేదు: మలేసియా

పెట్టుబడుల్ని, పర్యాటకాన్ని ప్రోత్సహించే ఉద్దేశంతో మలేసియా ప్రభుత్వం కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది.
భారత్, చైనా నుంచి వచ్చే పర్యాటకులు డిసెంబరు 1 నుంచి వీసా లేకుండానే తమ దేశానికి రావొచ్చని ప్రకటించింది.
మలేసియా ప్రధాని అన్వర్ ఇబ్రహీం జరిగిన పీపుల్స్ జస్టిస్ పార్టీ వార్షిక సమావేశంలో ఈ విషయం వెల్లడించారు.
వీసా లేకుండా వచ్చి 30 రోజులపాటు ఉండొచ్చని తెలిపారు.
వీసా అవసరం లేకుండానే భారతీయులు తమ దేశాల్లో పర్యటించే సౌలభ్యాన్ని ఇటీవల థాయిలాండ్, శ్రీలంక ప్రభుత్వాలు కల్పించాయి..

చైనాలో శ్వాసకోశ సమస్యపై రాష్ట్రాలకు కేంద్రం హెచ్చరిక

ఉత్తర చైనాలో ఇటీవలి కాలంలో చిన్న పిల్లల్లో శ్వాసకోశ సంబంధ సమ స్యలు పెరిగిన నేపథ్యంలో కేంద్ర ప్రభుత్వం అప్ర మత్తమైంది.
రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు ముందస్తుగా ఈ సమస్యను గమనించి తగు చర్యలు తీసుకోవా లని హెచ్చరిస్తూ అడ్వయిజరీ జారీ చేసింది.
ఇప్పటికే దేశంలో ఇన్ఫ్లుయెంజా విస్తరిస్తోందని, దానికి శీతాకాలం తోడైతే సమస్య మరింత జటి లమయ్యే అవకాశం ఉందని రాష్ట్రాలకు రాసిన లేఖలో కేంద్ర వైద్య, ఆరోగ్యశాఖ పేర్కొంది.
ప్రజారోగ్య పరిస్థితులను వెంటనే సమీక్షించి భవి ష్యత్తులో ఎదురయ్యే సమస్యలను ఎదుర్కోవడా నికి సిద్ధం కావాలని నిర్దేశించింది.
'మానవ వన రులు, పడకలు, మందులు, ఇన్ఫ్లుయెంజా వ్యాక్సిన్లు, మెడికల్ ఆక్సిజన్, యాంటీ బయాటిక్స్, టెస్టింగ్ కిట్లు, రీజెంట్స్ సమకూర్చుకోవాలి. ఆక్సి జన్ ప్లాంట్లు, వెంటిలేటర్లు పనిచేసేలా చూసుకో వాలి' అని లేఖలో కేంద్రం సూచించింది.

రాకెట్ దశను గాల్లోనే పేల్చేసిన ఉ.కొరియా

ఇటీవల ఉత్తర కొరియాలోని కిమ్ సర్కార్ ఒక నిఘా ఉపగ్రహాన్ని విజయవంతంగా కక్ష్యలోకి ప్రవేశపెట్టింది.
దీనిని ప్రయోగించే సమయంలో ఎలాంటి ఆధారాలు, పరికరాలు.. అమెరికా, దక్షిణ కొరియాలకు చిక్కకుండా చాలా జాగ్రత్తలు తీసుకొంది.
ఇందులో భాగంగా.. ఈ ఉపగ్రహ ప్రయోగానికి వాడిన రాకెట్ తొలి దశను గాల్లోనే పేల్చినట్లు గుర్తించారు.
ఉల్కలను గమనించేందుకు దక్షిణ కొరియాలోని ఓ విశ్వవిద్యాలయం ఏర్పాటు చేసిన కెమెరాలో ఉత్తర కొరియా శాటిలైట్ ప్రయోగం నిక్షిప్తమైంది.
ఉపగ్రహాన్ని తీసుకెళుతున్న చోలీమా-1 రాకెట్ గాల్లోకి ఎగిరిన తర్వాత తొలి దశ విడిపోయి గాల్లోనే పేలిపోయినట్లు గుర్తించారు.
దాని శకలాలు చెల్లాచెదురైపోయాయి. దీనిని ఉద్దేశపూర్వకం గానే గాల్లో ధ్వంసం చేసినట్లు దక్షిణ కొరియా నిపుణుడు ప్రొఫెసర్ యంగ్ ఇక్ పేర్కొన్నారు.
గత ప్రయోగాల్లో ఇలాంటి దృశ్యాలు కనిపించలేదని ఆయన చెప్పారు.
ఈ రాకెట్ తొలి దశ సముద్రంలో కూలితే అమెరికా, దక్షిణ కొరియా నౌకాదళాలు అక్కడి నుంచి రాకెట్ శకలాలను సేకరించి వాటి ఆధారంగా తమ టెక్నాలజీని గుర్తిస్తారనే భయంతో.. ఉత్తర కొరియా ఈ పనిచేసినట్లు యంగ్ విశ్లేషించారు.
ఉత్తరకొరియా ఉపగ్రహం కక్ష్యకు చేరినట్లు మరో ఖగోళశాస్త్రవేత్త జోనాథన్ మెక్ డోవెల్ వెల్లడించారు.
ఒక వస్తువు కొత్తగా కక్ష్యలోకి వచ్చినట్లు అమెరికా వాయుసేన బృందాలు గుర్తించాయని వెల్లడించారు.
గతంలో ఉత్తరకొరియా నిఘా ఉపగ్రహాలను కక్ష్యలోకి పంపడానికి విఫల యత్నాలు చేసింది. ఆ దేశాధ్యక్షుడు కిమ్ ఇటీ వల రష్యాలో పర్యటించారు.
ఈ సందర్భంగా తాము ఉత్తరకొరియా ఉప గ్రహ ప్రయోగానికి సాయం చేస్తామని రష్యా అధినేత పుతిన్ హామీ ఇచ్చారు.
అయితే.. అది ఎలాంటి సాయమో వెల్లడించలేదు. ఇది జరిగిన కొన్నాళ్లకే ఉత్తరకొరియా విజయవంతంగా నిఘా ఉపగ్రహాన్ని కక్ష్యలోకి చేర్చింది.
ఇది.. ఈ ప్రాంతంలో ఉద్రిక్తతలను రాజేసింది. నవంబరు చివరినాటికి తామూ ఓ ఉపగ్రహాన్ని ప్రయోగిస్తామని దక్షిణ కొరియా ప్రకటించింది.
అమెరికా కంపెనీ స్పేస్ఎక్స్ సాయంతో ఈ ప్రయోగాన్ని నిర్వహించే అవకాశం ఉందని భావిస్తున్నారు.

ప్రపంచ హిందూ కాంగ్రెస్ (డబ్ల్యూహెచ్సీ)

సనాతన ధర్మ వ్యతిరేకతను తిప్పి కొడదా మని, హిందూ సంస్థల మధ్య ఐక్యతను బలోపేతం చేద్దామని ప్రపంచ హిందూ కాంగ్రెస్ (డబ్ల్యూహెచ్సీ) నిర్ణయించింది.
విదేశాల్లో ఎన్నికైన హిందూ ప్రజా ప్రతి నిధులకు మద్దతుగా నిలుద్దామని, వారికి వ్యతిరేకంగా జరిగే రాజకీయ ప్రచారాన్ని తిప్పి కొట్టడానికి వారిని సంఘటితం చేసి పరస్పరం మాట్లాడుకునేలా చర్యలు తీసుకుందామని తీర్మానించింది.
మూడు రోజులపాటు థాయ్ లాండ్ రాజధాని బ్యాంకాక్ లో జరిగిన డబ్ల్యూ హెచ్సీ సమావేశాలు ముగిశాయి.
సమావే శాలను ఆర్ఎస్ఎస్ అధినేత మోహన్ భాగ వత్ ప్రారంభించగా ఆధ్యాత్మిక గురువు అమృతానందమయి దేవి ముగించారు.
సమావే శాలకు 61 దేశాల నుంచి దాదాపు 2,100 మంది ప్రతి నిధులు హాజరయ్యారు.
తదుపరి సమావేశాలను 2026లో ముంబయిలో నిర్వహించాలని ఈ సంద ర్భంగా నిర్ణయించారు.

ప్రపంచ బిలియర్డ్స్ టైటిల్ విజేతగా పంకజ్ అడ్వాణీ

భారత క్యూ స్టార్ పంకజ్ అడ్వాణీ బిలియర్డ్స్ ప్రపంచ టైటిల్ ను సొంతం చేసుకుని గ్రాండ్ డబుల్ సాధించాడు.
2023, నవంబరు 24న దోహాలో జరిగిన పాయింట్ ఫార్మాట్ తుది పోరులో సహచర ఆటగాడు సౌరభ్ కొఠా రిని ఓడించాడు.
లాంగ్ఫార్మాట్లోనూ సౌరభ్నే ఓడించి పంకజ్ టైటిల్ నెగ్గాడు.
ఈ విజయాలతో పంకజ్ తన ప్రపంచ టైటిళ్ల సంఖ్యను 27కు పెంచుకున్నాడు.
ఈ ఫార్మాట్లో పంకజ్కు ఇది అయిదో ప్రపంచ టైటిల్. గతంలో 2005, 2008, 2014, 2018లో కూడా నెగ్గాడు.
2003లో తొలిసారి ప్రపంచ ఛాంపియ న్గా నిలిచిన పంకజ్, మొత్తం మీద 17 బిలియర్డ్స్, 10 స్నూకర్ టైటిళ్లు ఖాతాలో వేసుకున్నాడు.
ఆసియా స్థాయిలో 10 టైటిళ్లను (7 బిలియర్డ్స్, 3 స్నూకర్) పంకజ్ గెలుచుకున్నాడు.
బిలియర్డ్స్, స్నూకర్ ఫార్మాట్లలో అడ్వాణీ గెలిచినన్ని టైటిళ్లు మరే ఆటగాడూ నెగ్గలేదు.

ఇంటర్నేషనల్ షుగర్ ఆర్గనై జేషన్ (ఐఎస్ఓ) చైర్మన్ గా భారత్

పంచదార, అనుబంధ ఉత్పత్తుల అత్యున్నత సంఘం ఇంటర్నేషనల్ షుగర్ ఆర్గనై జేషన్ (ఐఎస్ఓ) చైర్మన్షిప్ ను 2024 సంవత్సరానికి భారత్ మళ్లీ చేపట్టనుంది.
2023, నవంబరు 24న లండన్లోని ఐఎస్ ఓ ప్రధాన కార్యాలయంలో జరిగిన 63వ కౌన్సిల్ సమావేశంలో ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నారు.
ఈ సమావేశానికి భారత్ తర పున కేంద్ర ఆహార కార్యదర్శి సంజీవ్ చోప్రా హాజరయ్యారు.
ప్రపంచంలో అతి పెద్ద పంచదార వినిమయ దేశంగా, రెండో అతిపెద్ద ఉత్పతిదారుగా భారత్ ఉంది.

అనీష్ భన్వాలా కు కాంస్యం

షూటింగ్ ప్రపంచకప్ ఫైనల్ టోర్నీలో అనీష్ భన్వాలా కాంస్యం నెగ్గాడు.
2023, నవంబరు 24న దోహాలో జరిగిన పురుషుల 25 మీటర్ల ర్యాపిడ్ ఫైర్ పిస్టల్ ఈవెంట్లో భారత్ తరఫున తొలి పతకంతో చరిత్ర సృష్టించాడు.
ఫైనల్లో అనీష్ 27 పాయింట్లతో మూడో స్థానంలో నిలిచాడు. పీటర్ ఫ్లోరిన్ (జర్మనీ, 35) పసిడి నెగ్గగా, లీ యులిహోంగ్ (చైనా, 33) రజతం గెలిచాడు.

'ప్రొఫెట్ సాంగ్' నవలకు బుకర్ ప్రైజ్

ప్రతిష్టాత్మక బుకర్ ప్రైజ్ ను 2023 సంవత్సరానికి గాను ఐర్లాండ్ రచయిత పాల్ లించ్ గెలుచుకు న్నారు.
ఆయన రాసిన 'ప్రాఫెట్ సాంగ్' నవలకు ఈ అవార్డు లభించింది. ఐర్లాండ్ దేశం నిరంకుశత్వంలోకి జారిపోతున్న సమయంలో రహస్య పోలీసుల బారి నుంచి తప్పించుకునేందుకు ఓ కుటుంబం పడిన కష్టా లను ఇందులో లించ్ వివరించారు.

మార్చి నాటికి ప్రిడేటర్ డ్రోన్ల ఒప్పందం ఖరారు

అమెరికా నుంచి 31 ఎంక్యూ-9బి ప్రిడే టర్ సాయుధ డ్రోన్ల కొనుగోలుకు ఉద్దేశించిన కీలక ఒప్పందాన్ని వచ్చే ఏడాది మార్చి నాటికి ఖరారు చేసుకోవాలని భారత్ భావిస్తోంది.

ఈ ఏడాది అన్ లైన్ లో అత్యధికులు వెతికిన పదం 'అథెంటిక్'

సాంకేతిక సాయంతో తన ఫొటోలను అసభ్యంగా మార్చి ప్రచారంలో పెట్టారని ఇటీవల ఒక నటి ఆక్రోశించడంతో 'డీప్ ఫేక్ అనే పదం బాగా వెలు గులోకి వచ్చింది. ఇది భారతదేశానికి మాత్రమే పరి మితం కాదు.
2003లో ప్రపంచం ఆన్లైన్లో వెతికిన పదాల్లో డీప్ ఫేక్ ఒకటని మెరియం వెబర్ నిఘంటు కంపెనీ వెల్లడించింది.
ఒక వ్యక్తి ఫొటో, వీడియో, ఆడి యోలను మార్చి, ఆ వ్యక్తి చేయని పనిని చేసినట్లుగా, పలకని మాటలను పలికినట్లుగా చూపడమే డీప్ ఫేక్ అని నిఘంటు నిర్మాతలు నిర్వచించారు.
అయితే 2023లో అత్యధికులు అన్వేషించిన పదం మాత్రం 'అథెంటిక్' అని మెరియం వెబ్ స్టర్ నిఘంటు కంపెనీ ప్రకటించింది.
దీనికి 'నిజమైన, విశ్వసనీయ 'మైన, ప్రామాణికమైన' అని అర్థం. ప్రస్తుత కృత్రిమ మేధా జనిత డీప్ ఫేక్ ప్రపంచంలో విశ్వసనీయత సంక్షోభంలో పడింది.
అందుకే జనం తమ ఆన్లైన్ నిఘంటువులో నిజమైన వంటలు, నిజమైన స్వరం, నిజస్వరూపం కోసం వెతుకులాటను ముమ్మరం చేశా రని నిఘంటు సంపాదకుడు పీటర్ సోకొలోవ్ స్కీ వివ రించారు.
ఈ సమాధాన పత్రాన్ని నిజంగా విద్యార్థి రాశాడా, రాజకీయ నాయకుడు నిజంగానే ఈ ప్రకటన చేశాడా అనే ప్రశ్నలు నేడు మార్మోగుతున్నాయనీ, కొన్నిసార్లు మన కళ్లను, మన చెవులను మనమే నమ్మ లేకపోతున్నామని ఆయన గుర్తుచేశారు.
మెరియం వెబ్స్టర్ ఆన్లైన్ నిఘంటువులో 5 లక్షల పదాలు ఉండగా, వాటిలో లవ్ అనే పదానికి అర్థం అన్వేషిం చేవారు ఎప్పుడూ అత్యధికంగా ఉంటారు.
అది రివాజు కూడా. మరోవైపు.. ఈ సంవత్సరం అథెంటిక్ అనే పదం అగ్రాసనం అందుకొందని సోకొలోవ్ స్కీ చెప్పారు.
2023లో జనం చాలా ఎక్కువగా అన్వేషిం చిన పదాలలో రిజ్ (రొమాంటిక్ ఆకర్షణ, సమ్మోహన శక్తి), కబుట్స్ (ఇజ్రాయెలీ సాముదాయిక వ్యవసాయ క్షేత్రం, జనావాసం), ఇంప్లోడ్ (అంతఃస్పోటనం), కొరొ నేషన్(పట్టాభిషేకం) వంటివీ ఉన్నాయి.

న్యూజిలాండ కు కొత్త ప్రధానిగా లక్సన్

న్యూజిలాండ్ కొత్త ప్రధానిగా క్రిస్టఫర్ లక్సన్ (53) ప్రమా ణస్వీకారం చేశారు.
తరం దేశర్థికాన్ని మెరుగుపర చడమే తన ప్రథమ లక్ష్యమని ప్రకటించారు.
గత నెల పార్ల మెంటు ఎన్నికల తరువాత రెండు చిన్న పార్టీల మద్ద తుతో లక్సన్ కు చెందిన నేషనల్ పార్టీ సంకీర్ణ ప్రభు త్వాన్ని ఏర్పాటు చేయాలని నిర్ణయించాయి.
100 రోజుల పాలన, ఆర్థిక ప్రణాళికను ప్రకటి స్తాననీ, పొరుగుదేశం ఆస్ట్రేలియాను క్రిస్మస్ కు ముందే సందర్శిస్తానని లక్సన్ తెలిపారు.

14 రోజుల్లోనే పడిపోయే అవకాశం పోలండ్ ప్రభుత్వం!

పోలండ్ లో ప్రమాణ స్వీకారం చేసే మితవాద లా అండ్ జస్టిస్ పార్టీ ప్రభుత్వానికి 14 రోజుల్లోనే ఆయుష్షు తీరిపోనుంది.
అక్టోబరులో జరిగిన పార్లమెంటు ఎన్నికల్లో 460 స్థానాల్లో పార్టీకి 194 మాత్రమే వచ్చాయి.
అయితే రాజ్యాంగం ప్రకారం.. లా అండ్ జస్టిస్ పార్టీ ప్రభుత్వం 14 రోజుల్లో సంకీర్ణ ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేయాలి.
ఇందుకు ఇతర పార్టీలు సహకరించడం లేదు. దీంతో ఈ ప్రభుత్వం 14 రోజుల్లోనే పడిపోనుంది.
అక్టోబరు ఎన్నికల్లో విడివిడిగా పోటీ చేసిన మూడు ఐరోపా సమాఖ్య (ఈయూ) అనుకూల పార్టీలకు కలిపి 248 సీట్లు వచ్చాయి.
ఆ మూడు పార్టీలూ కలసి ఈయూ నాయకుడు, 2007-2014లో పోలండ్ ప్రధానిగా పనిచే సిన డొనాల్డ్ టస్క్ ను ప్రధానమంత్రిగా ఎన్నుకొని ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటుచేయనున్నాయి.

బ్యాక్టీరియాకు నాలుగుతరాల జ్ఞాపకాలు!

ఏకకణ జీవులైనప్పటికీ బ్యాక్టీరియాకు జ్ఞాపక శక్తి సామర్థ్యం ఉంటుందని, ఆ జ్ఞాపకాలను తమ వారసు లకూ చేరవేయగలవని అమెరికా శాస్త్రవేత్తలు పేర్కొన్నారు.
యాంటీబయాటిక్స్ నిరోధకతను సాధించి, మానవుల్లో ప్రమా దకరమైన ఇన్ఫెక్షన్లను కలిగించడం వంటి వ్యూహాలను ఎప్పుడు రచించాలన్న అంశానికి సంబంధించి ఇవి జ్ఞాపకా లను ఏర్పర్చుకోగలవని వివరించారు.
ఒకే ఉపరితలంపై ఇవి లక్షల సంఖ్యలో గుమికూడిన సందర్భాల్లో.. సమూహాలుగా ఏర్పడటానికి కూడా ఈ వ్యూహాలు దోహదపడతాయని తెలి పారు.
బ్యాక్టీరియా ఇన్ఫెక్షన్లు, యాంటీబయాటిక్ నిరోధక మొండి బ్యాక్టీరియా వంటి సమస్యలను ఎదుర్కోవడానికి ఈ ఆవిష్కరణ దోహదపడుతుందని పేర్కొన్నారు.
ఆస్టిన్ లోని యూనివర్సిటీ ఆఫ్ టెక్సాస్ శాస్త్రవేత్తలు ఈ పరిశోధన చేశారు.
బ్యాక్టీరియాకు మెదడు ఉండ దని పరిశోధనకు నాయకత్వం వహించిన సౌవిక్ భట్టాచార్య తెలిపారు.
అయితే, అవి తమ పరి సరాలకు సంబంధించిన సమాచారాన్ని సేకరిం చగలవు. తరచూ అదే వాతావరణం తారసప డితే, ఆ సమాచారాన్ని నిల్వ చేసుకోగలవు. ఆ తర్వాత స్వీయ ప్రయోజనం కోసం దాన్ని ఉపయోగించుకోగలవు" అని పేర్కొన్నారు. ఈ సూక్ష్మజీవులు తమలోని ఐరన్ నన్ను ఆధారంగా చేసుకొని జ్ఞాపకశక్తిని ఏర్పర్చుకోగలవని శాస్త్రవేత్తలు వివరించారు. ఈ జీవుల్లో ఐరన్ స్థాయి విభిన్న రీతుల్లో ఉంటోందని గుర్తించారు. ఈ మూలకం తక్కువగా ఉన్న బ్యాక్టీరియా కణాలు చాలా మెరుగ్గా సమూహాలు కట్టగలుగుతున్నట్లు తేల్చారు. ఘన ఉపరిత లాలపై జిగురులాంటి పదార్థంతో పొరలను ఏర్పాటు చేయగల బ్యాక్టీరియాలో ఐరన్ స్థాయి ఎక్కువగా ఉంటున్నట్లు గుర్తించారు. యాంటీబయాటిక్స్న తట్టుకోగల సామర్థ్యం ఉంటోందని పరిశోధకులు వివరించారు. ఈ 'ఐరన్ జ్ఞాప కాలు కనీసం నాలుగు తరాల పాటు కొనసాగుతాయన్నారు. ఏడో తరం నాటికి అంతర్థానమవుతాయని వెల్లడించారు.

భారత్ వృద్ధి స్పీడ్ 6.4 శాతం

భారత్ 2023-24 స్థూల దేశీయోత్పత్తి
(జీడీపీ) వృద్ధి అంచనాలను ఎస్అండ్ గ్లోబల్ రేటింగ్స్ భారీగా 40 బేసిస్ పాయింట్లు (0.4%) పెంచింది.
దీనితో ఈ అంచనా 6 శాతం నుంచి 6.4 శాతానికి పెరిగింది.
అధిక ఆహార ద్రవ్యోల్బణం, బలహీన ఎగుమతి పరిస్థితులు ఉన్నప్పటికీ దేశీయ ఆర్థిక క్రియాశీలత, డిమాండ్ పటిష్టంగా పటిష్టంగా లుక్ ఫర్ ఉన్నాయని తన తాజా ఎకనమిక్ అవుట్ ఆసియా పసిఫిక్ నివేదికలో పేర్కొంది.
తమ అంచ నాల అప్డ్ కు ఈ అంశాలు కారణాలుగా వివరిం చింది.
అయితే 2024-25 అంచనాలను మాత్రం. క్రితం 6.9 శాతం నుంచి 6.4 శాతానికి తగ్గిస్తున్నట్లు ఎండీ పేర్కొంది.
అధిక బేస్ ఎఫెక్ట్, గ్లోబల్ వృద్ధిపై బలహీన అంచనాలు, వడ్డీరేట్ల పెంపు ప్రతికూలతలు వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరం వృద్ధి తీరుపై ప్రభావం చూపుతాయని అభిప్రాయపడిం ది.
ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబంధించి ప్రపంచబ్యాంక్, అంతర్జాతీయ ద్రవ్యనిధి సంస్థ (ఐఎంఎఫ్), ఏడీబీ, ఫిచ్ అంచనాలకన్నా (6.3 శాతం) ఎస్అండ్ తాజా అంచనాలు కొంచెం అధి కంగా ఉండడం గమనార్హం.
2023 మార్చితో ముగిసిన 2022-23 ఆర్థిక సంవత్సరంలో భారత్ వృద్ధి 7.2 శాతంగా నమోదయిన సంగతి తెలిసిందే.
కాగా, భారత్తో పాటు ఇండోనేషియా, మలే షియా, ఫిలిప్పైన్స్లో దేశీయ డిమాండ్ పటిష్టంగా ఉందని ఎండీ నివేదిక పేర్కొంది.

కొన్ని సంస్థల అంచనా ఇలా..
2023-24 - (వృద్ధి %ల్లో)
RBI- 6.5
World Bank - 6.3
I.M.F-6.3
FITCH - 6.3
ADB-6.3
OECD-6.3
UBS-6.3
GOLD MAN Sacks-6.2
ఇండియా రేటింగ్స్-6.2
మూడీస్-6.1

గిర్నార్ పర్వతం చుట్టూ పారామోటార్ తో నిఘా

గుజరాత్ పోలీసులు వినూత్న ప్రయో గానికి శ్రీకారం చుట్టారు.
లక్షలాది మంది భక్తులు పాల్గొనే జునాగఢ్ లోని ఐదు రోజుల 'లిలి పరి క్రమ'ను పర్యవేక్షించడానికి పారామోటార్ను పా రాగ్లైడర్ లాగా ఉపయోగిస్తున్నారు.
దాని సాయంతో గాలిలోకి ఎగిరి గిర్నార్ పర్వతం చుట్టూ చక్కర్లు కొ డుతున్నారు.
ఎప్పటికప్పుడు పరిస్థితులను తెలుసు కుంటూ తగిన చర్యలు తీసుకుంటున్నారు.
గిర్నార్ పర్వతం హిమాలయాల కంటే పురాతనమైనది. దీని చుట్టూ వందల సంఖ్యలో హిందూ, జైనా దేవాల యాలు ఉన్నాయి.
మహాభారతంలోనూ ఇది పవిత్ర స్థలంగా పేర్కొన్నారు. గుజరాతీ క్యాలెండర్ ప్రకారం ప్రతి ఏడాది దీపావళి సందర్భంగా గిర్నార్ పరిక్రమ జరుగుతుంది.
పచ్చదనంతో నిండి ఉన్న ఈ పరిక్రమ మొత్తం మార్గం 36కి.మీ. కాగా.. దాన్ని చుట్టిరావడా నికి యువకులకు ఒక రోజు పడుతుంది.
వృద్ధులకు 2 రోజులు పడుతుంది. దేశం నలుమూలల నుంచి లక్షలాది మంది 'లిలి పరిక్రమ'లో పాల్గొంటారు.
భక్తులు లక్షల సంఖ్యలో వస్తుండటంతో నిఘా ఏర్పాట్లు చేయడం పోలీసులకు కష్టంగా మారింది.
ఈ క్రమంలో నిఘా కోసం పారామోటర్ను ఉప యోగిస్తున్నారు.
ఓ పారామోటార్ గిర్నార్ పర్వతం చుట్టూ చక్కర్లు కొడుతున్న వీడియో ప్రస్తుతం సోషల్ మీడియాలో వైరల్ గా మారింది.
దీనిపై నెటిజన్లు ఆనందం వ్యక్తం చేస్తున్నారు. కొత్త ఇంప్లిమెంటేషన్ చాలా బాగుందని ప్రశంసిస్తున్నారు.
మరింత సమ ర్థవంతమైన పర్యవేక్షణ కోసం డ్రోన్లను కూడా ఉప యోగించాలని సూచించారు.

600కు పైగా జీఆర్బీలను గుర్తించిన అంతరిక్ష టెలిస్కోపు ఆస్ట్రోశాట్

భారత్ ప్రయోగించిన అంతరిక్ష టెలిస్కోపు 'ఆస్ట్రోశాట్' ఒక అద్భుత మైలురాయిని సాధించింది.
విశ్వంలో 600కు పైగా గామా కిరణ విస్ఫోటాల (జీఆర్బీ)ను గుర్తించింది.
ప్రయోగించి 8 ఏళ్లు గడిచినా ఇందులోని క్యాడ్మియం జింక్ టెల్యూరైడ్ ఇమేజర్ (సీజడ్ టీఐ) చక్కగా పనిచేస్తోందనడా నికి ఇది నిదర్శనమని ఈ పరికరానికి సంబంధించిన ముఖ్య శాస్త్రవేత్త దీపాం కర్ భట్టాచార్య తెలిపారు.
భారీ నక్షత్రం పేలిపోయినప్పుడు లేదా న్యూట్రాన్ తారలు పరస్పరం విలీనమైన సందర్భాల్లో జీఆర్బీలు వెలువడుతుంటాయి.
అవి విశ్వంలో చాలా శక్తిమంతమైన విస్ఫోటాలు. సూర్యుడు తన జీవితకా లంలో వెలువరించేంత శక్తిని ఇవి కొన్ని సెకన్ల వ్యవధిలోనే విడుదల చేస్తాయి.
జీఆర్బీలు సెకను కన్నా తక్కువ సమయం లేదా కొన్ని నిమిషాల పాటు మనుగడ సాగిస్తాయి.
ఈ విస్ఫోటం తర్వాత ఆ ప్రాంతంలో కృష్ణబిలం ఏర్పడుతుంది.
ఆస్ట్రో శాట్ ను భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (ఇస్రో).. 2015లో రోదసిలోకి ప్రయోగించింది.
నిజానికి ఐదేళ్ల పాటు మాత్రమే పనిచే సేలా దీన్ని రూపొందించారు. అయితే, ఇప్పటికీ అది అద్భుతంగా సేవలు అందిస్తోంది.
ఖగోళశాస్త్రానికి సంబంధించి కీలక పరిశీలనలు సాగిస్తోంది.

2024 చివర్లోగా ఐఎస్ఎస్ కి భారత వ్యోమగామి పంపేందుకు కసరత్తు

అంతరిక్ష కేంద్ర నిర్మాణంలో భారత్ కు సాయం చేయడానికి తాము సిద్ధమని అమెరికా రోదసి సంస్థ-నాసా అధిపతి బిల్ నెల్సన్ తెలి పారు.
మన దేశంలో పర్యటిస్తున్న ఆయన మంగ ళవారం ఇక్కడ విలేకరులతో మాట్లాడారు.
వచ్చే ఏడాది చివర్లో భారత వ్యోమగామిని అంతర్జా ఓ తీయ అంతరిక్ష కేంద్రంలో (ఐఎస్ఎస్)కి పంపేం దుకు కసరత్తు జరుగుతోందని తెలిపారు.
అర్హత కలిగిన వ్యోమగామిని భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (ఇస్రో) ఎంపిక చేస్తుందన్నారు.
2040 నాటికి వాణిజ్య అంతరిక్ష కేంద్రాన్ని సిద్ధం చేసుకోవాలని భారత్ అనుకుంటోంది.
దాని సాకారంలో మా భాగస్వామ్యాన్ని కోరితే.. సానుకూలంగా స్పందిస్తాం" అని తెలిపారు.
అంతకుముందు ఆయన.. కేంద్ర శాస్త్ర, సాంకేతిక వ్యవహారాలు శాఖ మంత్రి జితేంద్ర సింగ్తో భేటీ అయ్యారు.
ఈ సందర్భంగా.. అంతరిక్ష రంగంలో రెండు దేశాల మధ్య సహకారాన్ని బలోపేతం చేసుకునే అశంపై చర్చ జరిగింది.
"భారత వ్యోమగామిని రోదసిలోకి పంపేందుకు ఇస్రో ప్రయోగించే గగన్ యాన్ మాడ్యూల్కు సంబంధించిన రక్షణ కవచా లను నాసా హైపర్ వెలాసిటీ ఇంపాక్ట్ టెస్ట్ (హెచ్ వీఐటీ) కేంద్రంలో పరీక్షించే అంశాన్ని పరిశీలి స్తున్నాం" అని శాస్త్ర, సాంకేతిక వ్యవహారాల శాఖ ప్రకటనలో పేర్కొంది. 2024లో ఐఎస్ఎస్లోకి భారత వ్యోమగామిని పంపుతామంటూ అమెరికా అధ్యక్షుడు జో బైడెన్ చేసిన ప్రతిపాదనపై జితేంద్ర సింగ్, నెల్సన్లు తాజాగా చర్చించారు. దీనికి సంబంధించిన కార్యక్రమాన్ని వేగవంతం చేయాలని నెల్సన్.. భారతన్ను కోరారు.

నేవీకి మరో స్వదేశీ విమానవాహక నౌక!

హిందూ మహాసముద్ర ప్రాంతంలో చైనా కదలికలు పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో భారత నౌకాదళానికి సరికొత్త బలం లభించబో తోంది.
స్వదేశీ పరిజ్ఞానంతో రెండో విమానవా హక నౌకను నిర్మించాలన్న నేవీ ప్రతిపాదనకు కేంద్ర ప్రభుత్వం సానుకూలంగా స్పందించబో తోంది.
దాదాపు రూ.40వేల కోట్ల విలువైన ఈ ప్రాజెక్టుకు రక్షణ కొనుగోళ్లు బోర్డు (డీపీబీ) సూత్రప్రాయంగా ఆమోదం తెలిపినట్లు అధికార వర్గాలు తెలిపాయి.
ఈ ప్రతిపాదనపై ప్రభుత్వం సానుకూలంగా ఉందనడానికి ఇది నిదర్శనమని వివరించాయి.
రక్షణ మంత్రి రాజ్ నాథ్ సింగ్ నేతృత్వంలో గురువారం జరిగే రక్షణ కొనుగోళ్ల మండలి (డీఏసీ) సమావేశంలో ఈ అంశం పరిశీలనకు వచ్చే అవకాశం ఉందని పేర్కొన్నాయి.
దీనికితోడు రూ.1.15 లక్షల కోట్లతో 97 తేజస్ మార్క్-1ఏ యుద్ధ వి మానాల కొనుగోలు కోసం భారత వైమానిక దళం తెచ్చిన ప్రతిపాదనపైనా డీఏసీలో చర్చ జరిగే వీలుందని తెలిపాయి.
ప్రతిపాదిత రెండో స్వదేశీ విమానవాహక నౌక (ఐఏసీ-2) బరువు 45 వేల టన్నులు ఉండొచ్చు. దీన్ని కొచ్చిన్ షిప్యార్డ్ నిర్మించ నుంది. అది కూడా విక్రాంత్ తరహాలోనే ఉండొ చ్చని సంబంధిత వర్గాలు తెలిపాయి.
97 తేజస్ మార్క్- 1ఏ యుద్ధ విమానాల కొనుగోలుకు ఆమోదం లభిస్తే భారత వాయుసేన అమ్ముల పొదిలో ఈ జెట్ల సంఖ్య 180కి పెరగనుంది.

నౌకాదళానికి సూపర్ ర్యాపిడ్ గన్ వ్యవస్థ సరఫరా చేయనున్న బీహెచ్ఎస్ఈఎల్

భారత నౌకాదళం కోసం 16 ఆధునిక సూపర్ ర్యాపిడ్ గన్ మౌంట్ (ఎస్ఆర్ఆఎం), ఇతర సాధనాలను సరఫరా చేయడానికి ప్రభుత్వ ఆధ్వర్యంలోని బీహెచ్ ఈ ఎల్ సంస్థ రూ.2,956 కోట్ల ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది. వీటిని నేవీలోని యుద్ధనౌకలకు అమరుస్తారు. ఎస్ఆర్ జీఎం అనేది మధ్యశ్రేణి ఆయుధ వ్యవస్థ. ఇది శత్రు క్షిప ణులు, విమానాలను నేలకూల్చగలదు. అత్యంత కచ్చిత త్వంతో, శరవేగంగా తూటాలను పేల్చగలదు. హరిద్వా ర్ బీహెచ్ఎల్ కు చెందిన కర్మాగారంలో ఈ ఆయు ధాలను తయారుచేస్తారు.

శ్వేతసౌధం, పెంటగాన్ ఫొటోలు తీసిన కిమ్ శాటిలైట్

భూకక్ష్య లోకి తొలిసారిగా ఇటీవల తాము ప్రవేశపెట్టిన నిఘా ఉపగ్రహం శ్వేత సౌధం, పెంటగాన్ సహా అమెరి కాకు చెందిన నౌకాస్థావ రాల చిత్రాలను తీసినట్లు ఉత్తర కొరియా వెల్లడిం చింది.
ఈ చిత్రాలను అధ్య క్షుడు కిమ్ జోంగ్ ఉన్ వీక్షిం చినట్లు ప్రభుత్వ ఆధ్వ ర్యంలో నడుస్తున్న మీడియా సంస్థ తెలిపింది.
నిఘా ఉపగ్రహాన్ని భూకక్ష్యలోకి ప్రవేశపెట్టేందుకు కిమ్ ప్రభుత్వం గతంలో రెండుసార్లు విఫలయత్నాలు చేసింది.
ఈసారి రష్యా సహకారంతో ప్రయోగాన్ని విజ యవంతం చేసింది. గత వారం ఈ ప్రయోగం జరగ్గా. కిమ్ దీన్ని వీక్షించారు.
ప్రయోగంలో పాలుపంచు కొన్న శాస్త్రవేత్తలు, సిబ్బందికి విందు ఇచ్చారు.
ఈ నిఘా ఉపగ్రహం రాత్రి తీసిన అమెరికా ప్రభుత్వానికి చెందిన రెండు చిత్రాలను కిమ్ వీక్షించారని కథనం పేర్కొంది.
అమెరికా నౌకాస్థావరం, విమాన వాహక నౌకలు, షిప్యార్డు, వర్జీనియా లోని ఎయిర్ఫేల్డ్ చిత్రా లను ఉపగ్రహం తీసి నట్లు తెలిపింది.
అలాగే దక్షిణ కొరియాలోని సైనిక స్థావరాల చిత్రా లను సైతం తీసినట్లు ప్రకటించింది.
అయితే, నిఘా ఉపగ్రహం ప్రయోగించిన వారంలోనే సరైన పని తీరును ప్రదర్శిస్తుందని చెప్పడం తొందరపాటే అవుతుం దని నిపుణులు అభిప్రాయం వ్యక్తం చేస్తున్నారు.
దానికి అంతరిక్షం నుంచి ఫొటోలు తీసి పంపే సామర్థ్యం ఉందని అప్పుడే చెప్పలేమన్నారు.
అమెరికా, దక్షిణ కొరియా సైనిక కార్యకలాపాలను గమనించడంతోపాటు అణ్వస్త్ర సామర్ధ్యాలను మెరుగుపర్చుకునేందుకే ఉత్తర కొరియా ఈ ప్రయోగాలు చేస్తోందని 'న్యూయార్క్ టైమ్స్' ఇదివరకే పేర్కొంది.

ఉత్తరాఖండ్ సొరంగంలో 17 రోజులు సహాయక చర్యలు కొనసాగాయిలా

నవంబరు 12 :-
ఉత్తరాఖండ్ లో చార్ధామ్ మార్గంలో నిర్మాణంలో ఉన్న సిల్క్ యరా సొరంగం పాక్షికంగా కూలిపోవడంతో దాని లోపల చిక్కుకుపోయిన 41 మంది కూలీలు. వారిని రక్షించేందుకు రంగంలోకి దిగిన ఎన్డీఆర్ఎఫ్, ఎసీఆర్ ఎఫ్, బీఆర్ వో, ఐటీబీపీ తదితర బలగాలు, కూలీలకు ఆక్సిజన్ సరఫరా చేసేందుకు చురుగ్గా సాగిన ఏర్పాట్లు.

నవంబరు 13 :-
సొరంగంలో చిక్కుకున్న కూలీలతో చిన్న పైప్ ద్వారా ఏర్పడిన అనుసంధానత. క్షేమంగా ఉన్నారని నిర్ధారణ

నవంబరు 14:-
కూలీలను బయటకు తీసుకొచ్చేందుకు అడ్డంగా తవ్వకాలు జరిపి 800-900 మిల్లీమీటర్ల వ్యాసమున్న స్టీల్ ప్లు వేసేందుకు ఏర్పాట్లు. లోపల మట్టి పెళ్లలు విరిగిపడటంతో ఇద్దరు కూలీలకు గాయాలు

నవంబరు 15:-
సహాయక చర్యలను ముమ్మరం చేసేం దుకు ఢిల్లీ నుంచి అత్యాధునిక ఆగర్ యంత్రం తరలింపు

నవంబరు 16:-
సొరంగం వద్ద డ్రిల్లింగ్ యంత్రం మోహరింపు

నవంబరు 17:-
57 మీటర్ల మేర తవ్వకం లక్ష్యం కాగా. అందులో 24 మీటర్ల మేర పని పూర్తి.. పైపులు వేసిన అనంతరం అయిదో వైపు వేస్తుం డగా అడ్డంకి ఎదురవడంతో డ్రిల్లింగ్ నిలిపివేత

నవంబరు 18:-
ఆగర్ యంత్రం వల్ల ఉత్పత్తయ్యే ప్రకంప నలతో సొరంగంలో మట్టిపెళ్లలు మరిం తగా విరిగిపడే ముప్పుందని ఆందోళన వ్యక్తం చేసిన నిపుణులు. నిలువుగా తవ్వడం సహా 5 విధాల ప్రత్యామ్నాయ సహాయక చర్యలను ఏకకాలంలో చేపట్టాలని ఉన్నతాధికారుల నిర్ణయం

నవంబరు 19:-
పునఃప్రారంభమవని డ్రిల్లింగ్. సహా యక పనులపై కేంద్రమంత్రి నితిన్ గడ్కరీ సమీక్ష

నవంబరు 20:-
ఉత్తరాఖండ్ సీఎం ధామీతో ఫోన్లో మాట్లాడిన ప్రధాని మోదీ, సహాయక చర్యలపై ఆరా.

పెద్ద బండరాయి అడ్డుగా ఉండటంతో ఇంకా పునఃప్రారంభమవని డ్రిల్లింగ్ నవంబరు 21 :-
లోపల చిక్కుకున్న కూలీలకు సంబంధిం చిన తొలి వీడియో విడుదల. అడ్డంగా (హారిజాంటల్) తవ్వే పనులు పునఃప్రారంభం. ప్రత్యామ్నాయంగా సొరంగానికి మరోవైపు నుంచీ తవ్వకాలు మొదలు.

నవంబరు 22:-
45 మీటర్ల మేర సమాంతర డ్రిల్లింగ్ పూర్తి, మరో 12 మీటర్ల మేర మాత్రమే. మిగిలి ఉన్న పనులు కూలీల కోసం సిద్ధమైన అంబు లెన్సులు ఇంతలో అనూహ్యంగా ఇనుప రాడ్లు అడ్డురావడంతో నిలిచిపోయిన డ్రిల్లింగ్

నవంబరు 23:-
ఆరు గంటల శ్రమ తర్వాత ఇనుప రాడ్ల తొలగింపు. అయితే డ్రిల్లింగ్ యంత్రాన్ని నిలిపి ఉంచిన వేదికకు పగుళ్లు రావడంతో పనులు నిలిపివేత

నవంబరు 24:-
పునఃప్రారంభమైన డ్రిల్లింగ్. లోహ గడ్డర్ అడ్డుగా రావడంతో మళ్లీ పనుల నిలిపివేత

నవంబరు 25:-
విరిగిపోయిన ఆగర్ బ్లేడ్లు. మిగిలిన దూరాన్ని మనుషులతో తవ్వించడం. 863 మీటర్ల మేర నిలువు డ్రిల్లింగ్ అనే రెండు ప్రత్యామ్నాయ మార్గాలపై అధికారుల మల్లగుల్లాలు

నవంబరు 26:-
ప్రత్యామ్నాయ మార్గంగా... నిట్టనిలు వున 19.2 మీటర్ల మేర తవ్వకం పూర్తి

నవంబరు27 :-
నిలువుగా 36 మీటర్ల తవ్వకం పూర్తి. హారిజాంటల్ డ్రిల్లింగ్లో సహాయం చేసేందుకు సొరంగం వద్దకు చేరుకున్న ర్యాట్ హోల్ మైనింగ్ నిపుణులు

నవంబరు 28:-
ర్యాట్ హోల్ మైనింగ్ నిప్పు ణుల సాయంతో హారిజాంటల్ డ్రిల్లింగ్ పూర్తి. సొరంగం నుంచి సురక్షితంగా బయటకొచ్చిన కార్మికులు,

ర్యాట్ హోల్ మైనింగ్

ఎలా తవ్వుతారంటే:-
మేఘాలయలో బొగ్గును వెలికితీయడానికి ఎక్కువగా ర్యాట్ హోల్ మైనింగ్ పై ఆధారపడతారు.
నాలుగు అడుగుల కంటే తక్కువ లోతున గోతులు తవ్వి, అక్కడ బొగ్గుపొరలు కనిపిస్తే దానిని బయటకుతెచ్చేందుకు పక్కన సన్నని మార్గాలను ఈ పని తెలిసిన కార్మికులు సిద్ధం చేస్తారు.
ఒకరు తవ్వు తుంటే, మరొకరు దానిని అందుకుని పైకి తీసు కువచ్చి కుప్పగా పోస్తారు.
తర్వాత జాతీయ రహదారుల మీదుగా తరలించుకువెళ్తారు.
చిన్న చిన్న గోతుల్లోకి దిగి, చేతి పనిముట్లతో తవ్వుతూ పని పూర్తి చేయడంలో వీరు అనుభ వజ్ఞులు.
అశాస్త్రీయంగా ఉండడం, ఇది సురక్షితం కాకపోవడంతో జాతీయ హరిత ట్రైబ్యునల్ (ఎన్టీజీటీ) 2014లోనే నిషేధం విధిం చింది.
తక్కువ స్థాయిలో లభ్యమయ్యే బొగ్గును ఇతరత్రా మార్గాల్లో తవ్వి తీసుకురావడం ఆర్ది కంగా లాభదాయకం కాకపోవడంతో అనధికారి కంగా పని కొనసాగుతూ వస్తోంది.
ఇరుకైన దారుల్లో వెళ్లడానికి పిల్లలైతే సరిపోతారని వారినే అక్రమంగా వాడుతున్నారు.

మైఖేల్ డగ్లస్ కు సత్యజిత్ రే పురస్కారం

ప్రముఖ హాలీవుడ్ సీనియర్ నటుడు మైఖేల్ డగ్లస్ ను సత్యజిత్ రే లైఫ్ టైమ్ ఎచీవ్మెంట్ పురస్కారం వరించింది.
గత 10రోజులుగా గోవాలో జరుగుతున్న ఇంటర్నేషనల్ ఫిలిం ఫెస్టివల్ ఆఫ్ ఇండియా వేడుకలు రంతో ముగి శాయి.
ఇందులో భాగంగానే చివరి రోజున హాలీవుడ్ నటుడు మైఖే సీఎం డా. సావంత్ ఈ అందజేశారు.
ఈ సందర్భంగా మైఖేల్.. సత్య జిత్ రే సినీ ప్రపంచానికి చేసిన సేవలను కొని యాడుతూ ఈ అవార్డు అందుకోవడం గర్వంగా ఉందని అన్నారు.
జర్మనీ చిత్రం 'ఎండ్ లెస్ బోర్డర్స్' ఉత్తమ చిత్రంగా గోల్డెన్ పీకాక్ పురస్కారం గెలుచుకుంది.
'కాంతార చిత్రానికి గానూ రిషబ్ శెట్టికి స్పెషల్ జ్యూరీ పురస్కారం దక్కింది.

రూ.2000కు మించిన తొలి ఆన్ లైన్ లావాదేవీ 4 గంటల తర్వాతే

ఆన్లైన్ మోసాలను అరికట్టేందుకు ప్రభుత్వం ఎప్పటిక ప్పుడు చర్యలు తీసు కుంటోంది.
ఈ నేప థ్యంలో కొత్తగా మరో నిబంధనను తీసుకొచ్చే ఆలోచ నలో ఉంది.
ఇందులో భాగంగా ఇద్దరు వ్యక్తుల మధ్య తొలిసారి యూనిఫైడ్ పేమెంట్స్ ఇంటర్ఫేస్ (యూపీఐ) పద్దతిలో లావాదేవీ జరగాలంటే.. రూ.2,000 లోపు అయితేనే వెంటనే వీలవుతుంది.
తొలి లావాదేవీలో అంతకు మించిన మొత్తాన్ని పంపాలంటే కనీసం 4 గంటల వ్యవధి ఉండేలా చూడాలని యోచిస్తున్నట్లు, ఈ వ్యవహారంతో సంబంధం ఉన్న వ్యక్తులు తెలిపారని ఒక ఆంగ్ల వార్తా పత్రిక తన కథనంలో పేర్కొంది. రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఆర్బీఐ) 2022-23 ఆర్థిక సంవత్సరానికి విడుదల చేసిన నివేదికలో మొత్తం 13,530 ఆన్లైన్ మోసాలు నమోదైనట్లు తెలిపింది.
వీటి మొత్తం విలువ రూ.30,252 కోట్లు. ఇందులో 49 శాతం మోసాలు ఆన్లైన్ చెల్లింపులకు సంబంధించినవే.
భారీ మొత్తం కోల్పోకుండా.. ఆన్లైన్ మోసాలను మరింత సమర్థంగా అడ్డుకునేందుకు.. ఇద్దరు వ్యక్తుల మధ్య తొలి విడతలోనే రూ.2,000కు మించి ఆన్లైన్లో
నగదు బదిలీ చేయాలంటే.. కనీసం 4 గంటల వ్యవధి ఉండేలా చూడాలని ప్రభుత్వం భావిస్తోంది.
యూపీఐ లావాదేవీలకే కాకుండా.. ఇమ్మీడియట్ పేమెంట్ సర్వీస్ (ఐఎంపీ ఎస్), రియల్ టైం గ్రాస్ సెటిల్మెంట్ (ఆర్జీఎస్) లావాదేవీలకూ ఈ షరతును వర్తింపచేయాలని ప్రభుత్వం భావిస్తోందని సమాచారం.
ప్రస్తుతం ఇలా... ఇప్పుడున్న నిబంధనల ప్రకారం తొలిసారిగా యూపీఐ లావాదేవీని నిర్వ హించే వారు 24 గంటల వ్యవధిలో రూ.5,000 మించి చేయడానికి వీలుకాదు.
అదే విధంగా నేషనల్ ఎలక్ట్రానిక్ ఫండ్స్ ట్రాన్స్ఫర్ (నెఫ్ట్) లావాదేవీల్లో ఒకసారి అవతలి వ్యక్తిని రిజిస్ట్రే షన్ చేసిన తర్వాత, 24 గంటల పాటు రూ.50,000 వరకే బదిలీ చేసుకునే వీలుం టుంది. దీన్ని ఒకేసారి పంపొచ్చు. లేదా విడతల వారీగా పంపించొచ్చు.
కొత్త నిబంధనలు అమల్లోకి వస్తే... ఇద్దరు వ్యక్తుల మధ్య తొలి ఆన్లైన్ లావాదేవీని రూ.2000 వరకే అనుమతిస్తారు.
అంతకు మించి చెల్లించినప్పుడు.. నాలుగు గంటల వ్యవధిలో వినియోగదారుడు ఆ లావాదే వీని రద్దు చేసుకోవచ్చు.
లేదా మార్చు కునే అవకాశం ఉంటుంది. ఫలితంగా మోసాలను సులభంగా అడ్డుకోవ చ్చని ప్రభుత్వం ఆలోచిస్తోంది.

టీకాలపై సంయుక్త పరిశోధనకి యూనివర్సిటీ ఆఫ్ సిడ్నీతో భారత్ బయోటెక్ భాగస్వామ్యం

ఆస్ట్రేలియాలోని యూనివర్సిటీ ఆఫ్ సిడ్నీ ఇన్ఫెక్చువస్ డిసీజెస్ ఇన్స్టిట్యూట్ (సిడ్నీ ఐడీ)తో భారత్ బయోటెక్ ఇంటర్నేషనల్ భాగస్వామ్య ఒప్పందం కుదు ర్చుకుంది.
టీకాలపై పరిశోధనలో ఉమ్మడిగా ముందుకు సాగాలనేది ఈ భాగస్వామ్య ప్రధాన లక్ష్యం.
భవిష్యత్తులో మానవాళికి ఎదురయ్యే అంటువ్యాధులు, మహమ్మారిని పోలిన వ్యాధుల నుంచి రక్షణ కోసం అవసరమైన టీకా లను ఆవిష్కరించాలని భారత్ బయోటెక్ లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
దీనికి ప్రస్తుత భాగ స్వామ్య ఒప్పందం ఉపకరిస్తుందని ఆశిస్తోంది.
టీకాల అభివృద్ధికి అవసరమైన నూతన సాంకే తిక పరిజ్ఞానాన్ని, యూనివర్సిటీ ఆఫ్ సిడ్నీ ఇన్ఫెక్చువస్ డిసీజెస్ ఇన్స్టిట్యూట్ తో కలిసి అభివృద్ధి చేస్తామని భారత్ బయోటెక్ ఎగ్జిక్యూ టివ్ చైర్మన్ డాక్టర్ కృష్ణ ఎల్ల పేర్కొన్నారు.
తద్వారా ప్రజారోగ్యానికి తమ వంతు చేయూత ఇవ్వాలనేది తమ ఆలోచనగా వివరించారు.
యూనివర్సిటీ ఆఫ్ సిడ్నీ ఇన్ఫెక్చువస్ డిసీజెస్ ఇన్స్టిట్యూట్ డిప్యూటీ డైరెక్టర్ ప్రొఫెసర్ జేమీ ట్రిక్కాస్ స్పందిస్తూ, కొత్త టీకాలు, బయోథెరప్యూ టిక్న ఆవిష్కరించడానికి కృషి చేస్తున్నామని, అందుకు భారత్ బయోటెక్ భాగస్వామ్యం ఉపకరిస్తుందని అన్నారు.
టీకాల ఉత్పత్తిలో మనదేశం ! అగ్రగామిగా ఉన్న విషయం విదితమే.
'కొవిడ్’ సంక్షోభంలో, టీకాల ఆవిష్కరణ, ఉత్పత్తిలో మన దేశానికి ఉన్న సత్తా ప్రపంచానికి తెలిసింది.
ప్రపంచ అవసరాల్లో 60 శాతం మేరకు కొవిడ్ టీకాలను మన కంపెనీలు సరఫరా చేశాయి. ఇందులో భారత్ బయోటెక్ క్రియాశీలక పాత్ర పోషించింది.

ఇండియా పారా ఆర్చర్ శీతల్ దేవి కి టాప్ ర్యాంక్

పారా ఆసియా గేమ్స్ రెండు గోల్డ్ మెడల్స్ నెగ్గిన ఇండియా పారా ఆర్చర్ శీతల్ దేవి పారా వరల్డ్ ఆర్చరీ ర్యాంకింగ్స్ లో టాప్ ర్యాంక్ సొంతం చేసుకుంది.
తాజా జాబితాలో విమెన్స్ కాంపౌండ్ ఓపెన్ కేటగి రీలో రెండు స్థానాలు ఎగబాకి వరల్డ్ నంబర్ వన్ గా నిలిచింది.
మరోవైపు పారా ఆసియా చాంపియన్షి ప్లో మూడు బంగారు పతకాలు సాధించిన రాకేష్ కుమార్ రెండు స్థానాలు ఎగబాకి మూడో స్థానం సాధించాడు.
ఆసియా చాంపియన్ షిప్ బ్రాంజ్ గెలిచిన సరిత ఏడు స్థానాలు మెరుగై ఆరో ర్యాంక్ అందుకుంది.

ఐర్లాండ్ రచయిత పాల్ లించ్ కు బుకర్ ప్రైజ్

ఐర్లాండ్ రచయిత పాల్ లించ్ 2023 సంవత్సరానికి గాను ప్రతిష్టాత్మక బుకర్ ప్రైజ్ గెలుచుకున్నారు.
ఆయన రాసిన ప్రాఫెట్ సాంగ్ నవలకు ఈ అవార్డు లభించింది.
ఐర్లాండ్ దేశం నిరంకుశత్వం లోకి జారిపోతున్న సమయంలో రహస్య పోలీసుల బారి నుంచి తప్పించుకునేందుకు ఓ కుటుంబం పడిన కష్టాలను ఇందులో లించ్ వివరించారు.

న్యూజిలాండ్ కొత్త ప్రధానిగా క్రిస్టఫర్ లక్సన్

న్యూజిలాండ్ కొత్త ప్రధానిగా క్రిస్టఫర్ లక్సన్ (53) 2023, నవంబరు 27న ప్రమాణస్వీకారం చేశారు.
అక్టోబరులో జరిగిన పార్లమెంటు ఎన్నికల తర్వాత రెండు చిన్న పార్టీల మద్దతుతో లక్సన్కు చెందిన నేషనల్ పార్టీ సంకీర్ణ ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసింది.

(2023-24)లో భారత వృద్ధి రేటు 6.4 శాతం

ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరం (2023-24)లో భారత వృద్ధి రేటు 6.4 శాతంగా నమోదు కావొచ్చని అమెరికాకు చెందిన క్రెడిట్ రేటింగ్ ఏజెన్సీ ఎస్ అండ్ పీ గ్లోబల్ రేటింగ్స్ అంచనా వేసింది.
గతంలో భారత వృద్ధిపై సంస్థ అంచనా 6 శాతం కాగా, ఇప్పుడు పెంచింది.
వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరం (2024-25) లో వృద్ధి రేటు అంచనాను 6.9 శాతం నుంచి 6.4 శాతానికి సంస్థ కుదించింది.
అంతర్జా తీయ వృద్ధి మందగించడం, వడ్డీ రేట్ల పెంపు ప్రభావం లాంటివి దేశీయ వృద్ధికి సవాళ్లుగా నిలుస్తాయని సంస్థ అభిప్రాయపడింది.
అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి (ఐఎంఎఫ్), ప్రపంచ బ్యాంక్, ఏడీబీ, ఫిచ్ సంస్థలు మాత్రం ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో భారత వృద్ధి రేటును 6.3 శాతంగా అంచనా వేశాయి.
రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఆర్బీఐ) ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంతో పాటు వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరంలోనూ 6.5 శాతం వృద్ధి రేటును అంచనా వేసింది.
2022-23లో దేశ వృద్ధి రేటు 7.2 శాతంగా నమోదైంది.

ధూమపాన రహిత దేశంగా స్వీడన్!

స్వీడన్ అతి త్వరలో తనకు తాను ధూమ పాన రహిత దేశంగా ప్రకటించు కునే స్థాయికి చేరింది.
→ ప్రస్తుతం రోజూ పొగతాగే వారి సంఖ్య ఆ దేశ జనాభా (1.05 కోట్లు)లో 5% కంటే తక్కువకు తగ్గిపోవడమే ఇందుకు కారణం.
→ ఈయూలో సిగరెట్ల వాడకం అతి తక్కువ ఉన్నది స్వీడన్లోనే.
→ దేశంలో పొగాకుకు వ్యతిరేకంగా చేసిన చట్టాలు, నిపుణులు దశా బాల ప్రచారం ఇందుకు దోహదం చేసింది.
→

---

అహ్మద్ నగర్ జిల్లా పేరు అహిల్యాదేవి హోల్కర్ జిల్లాగా మార్పు

మహారాష్ట్రలోని అహ్మద్ నగర్ జిల్లా పేరును ఇకపై అహి ల్యాదేవి హోల్కర్ జిల్లాగా మార్చి పిలవనున్నట్లు మహారాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి ఏక్నాథ్ శిందే ప్రకటించారు.
→ 18వ శతాబ్దానికి చెందిన ఇందౌర్ రాజ్య దిగ్గజ పాలకురాలే అహిల్యాదేవి (అహిల్యాబాయి).
→ అహ్మద్ నగర్ జిల్లాలోని అహి ల్యాదేవి జన్మస్థలమైన చోండీ పట్టణంలో జరిగిన 298వ జయంతి కార్యక్రమంలో మాట్లాడుతూ శిందే ఈ ప్రకటన చేశారు.
→ శిందే సర్కారు ఇదివరకే ఔరంగాబాద్ పేరును ఛత్రపతి సంభాజీ నగర్, ఉస్మా నాబాద్ పేరును ధారాశివ్ గా మార్చిన విషయం తెలిసిందే.
→

---

సీవీసీగా ప్రవీణ్ శ్రీవాస్తవ

సెంట్రల్ విజిలెన్స్ కమిషనర్ (సీవీసీ)గా ప్రవీణ్ కుమార్ శ్రీవాస్తవ నియ మితులయ్యారు.
→ రాష్ట్రపతి ద్రౌపదీ ముర్ము ప్రస్తుత విజి లెన్స్ కమిషనర్ ప్రవీణ్ కుమార్ శ్రీవాస్తవను సీవీసీగా నియమించారని రాష్ట్రపతి భవన్ ఓ ప్రకటనలో పేర్కొంది.
→ రాష్ట్రపతి సమక్షంలో ప్రమాణం చేశారని, కార్యక్ర మంలో ఉపరాష్ట్రపతి జగదీప్ ధన్ ఖడ్, ప్రధాని మోదీ కూడా పాల్గొన్నారని తెలిపింది.
→ సీవీసీ సురేశ్ ఎన్ పటేల్ పదవీ కాలం గత ఏడాది డిసెంబర్ పూర్తయింది. అప్పటి నుంచి శ్రీవాస్తవ తాత్కాలిక సీవీసీగా కొనసాగుతున్నారు.
→ సీవీసీగా 65 ఏళ్లు వచ్చే వరకు లేదా నాలుగేళ్ల కాలానికి బాధ్యతల్లో కొనసాగుతారు.
→ 1988 బ్యాచ్ రిటైర్డ్ ఐఏఎస్ అయిన శ్రీవాస్తవ అస్సాం-మేఘాలయ కేడర్ కు చెందిన వారు.
→ గత ఏడాది జనవరి 31న కేబినెట్ సెక్రటేరియట్ కార్యదర్శిగా పదవీ విరమణ పొం దారు.
→ సీవీసీ సారథ్యంలో విజిలెన్స్ కమిషన్ గరి ష్టంగా ఇద్దరు కమిషనర్లు ఉండొచ్చు.
→ ఐబీ మాజీ చీఫ్ అర్వింద్ ఒక్కరే ప్రస్తుతం కమిషనర్గా ఉన్నారు. మరో కమిషనర్ పోస్టు ఖాళీగా ఉంది.
→
→

---

ఈశాన్య భారతంలో తొలి వందేభారత్

ఈశాన్య భారతంలో తొలి వందే భారత్ రైలు పరుగులు ప్రారంభించింది.
→ అస్సాం లోని గువా హటి నుంచి పశ్చిమబెంగాల్ లోని న్యూ జల్పాయు రిల మధ్య తిరిగే ఈ రైలును ప్రధానిమోదీ వర్చువల్ విధానంలో పచ్చజెండా ఊపి ప్రార ంభించారు. గువాహటి రైల్వేస్టేషన్లో రైల్వే మంత్రి అశ్విని వైష్టవ్, అస్సాం గవర్నర్ గులాబ్ చంద్ కటా రియా, ముఖ్యమంత్రి హిమంత బిశ్వశర్మ తదితరులు రైలు ప్రారంభ కార్యక్రమానికి హాజరయ్యారు.
→

---

వర్చువల్ విధానంలో షాంఘై సహకార సంస్థ సదస్సు

మన దేశం నేతృత్వం వహిస్తున్న 'షాంఘై సహకార సంస్థ' (ఎస్సీవో) శిఖరాగ్ర సదస్సు జులై 4న వర్చువల్ విధానంలో జరగనుంది.
→ ఈ విషయాన్ని మంగళవారం ప్రకటించిన విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రి త్వశాఖ.. దీనికి కారణాన్ని మాత్రం వెల్లడించలేదు.
→ సభ్యదేశాలతో చర్చించిన తర్వాత తుది నిర్ణయం తీసు కున్నట్లు సంబంధిత వర్గాలు తెలిపాయి.
→ గత ఏడాది ఉజ్బెకిస్థాన్లోని సమర్కండ్ నగరంలో నిర్వహించిన ఎస్సీవో సదస్సుకు ప్రధాని నరేంద్రమోదీ, చైనా అధ్య క్షుడు షి జిన్పింగ్, రష్యా అధ్యక్షుడు పుతిన్ సహా అగ్రనేతలంతా హాజరయ్యారు. ఈసారి వర్చువల్గా జరిగే సదస్సుకు మోదీ అధ్యక్షత వహిస్తారు. సభ్య దేశాలైన చైనా, రష్యా, కజఖాన్, కిర్గిజ్ఞాన్, పాకి స్థాన్, తజికిస్థాన్, ఉజ్బెకిస్థాన్లను సదస్సుకు ఆహ్వా నించారు.
→ పరిశీలక దేశాలు హోదాలో ఇరాన్, బెలారస్, మంగోలియాలను ఆహ్వానిస్తున్నారు.
→

---

అత్యంత విలువైన భారత బ్రాండ్ టీసీఎస్

అత్యంత విలువైన భారత బ్రాండ్ ఐటీ దిగ్గజ సంస్థ టాటా కన్సల్టెన్సీ సర్వీసెస్ (టీసీఎస్) నిలిచింది.
→ అత్యుత్తమ 50 బ్రాండ్లతో ఈ జాబితాను ఇంటర్ బ్రాండ్ సంస్థ విడుదల చేసింది.
→ ఈ జాబితాలో రూ.. 1,09,576 కోట్ల బ్రాండ్ విలువతో టీసీఎస్ అగ్రస్థానంలో నిలిచింది.
→ రిలయన్స్ ఇండస్ట్రీస్ (రూ. 65,320 కోట్లు), ఇన్ఫోసిస్ (రూ.53,324) రెండు, మూడు స్థానాలు దక్కిం చుకున్నాయి.
→ గత దశాబ్ద కాలంలో ఇతర రంగాలను అధిగమించి టెక్నాలజీ రంగం అగ్రస్థానంలో నిలిచింది.
→ ఈ జాబితాలోని అగ్రగామి 5 బ్రాండ్లలో 3 స్థానాలను టెక్నాలజీ కంపెనీలే సాధించాయి.
→ ఆర్థిక సేవల రంగం నుంచి 9 సంస్థలు జాబితాలో చోటు పొందాయి.
→ హోమ్ బిల్డింగ్, ఇన్ఫ్రా రంగం నుంచి 7 కంపెనీలు ఈ జాబితాలో స్థానం సంపాదించాయి.
→ గత పదేళ్లలో వేగవంతమైన వృద్ధి సాధిస్తున్న రంగాల్లో ఎస్ఎమ్సీజీ అగ్ర స్థానంలో నిలిచింది.
→ ఈ రంగం 25 శాతం వార్షిక సమ్మిళిత వృద్ధి రేటు (సీఏజీ ఆర్) నమోదుచేస్తోంది.
→ హోమ్ బిల్డింగ్, ఇన్ఫ్రా (17 శాతం), టెక్నాలజీ (14 శాతం) తర్వాతి స్థానాల్లో నిలిచాయి.
→ హోమ్ బిల్డింగ్, ఇన్ఫ్రా రంగం రూ. 6900 కోట్ల నుంచి రూ.34,400 కోట్లకు వృద్ధి చెందగా, టెక్నాలజీ రూ. 69,300 కోట్ల నుంచి రూ.2.5 లక్షల కోట్లకు దూసుకెళ్లింది.
→ అగ్రగామి 10 బ్రాండ్ మొత్తం విలువలో మొదటి మూడు బ్రాండ్ల వాటా 46 శాతంగా ఉంది.
→ మొత్తం జాబితాలో అగ్రగామి 5 బ్రాండ్ ల వాటా 40 శాతంగా ఉంది.

---

నూతన పార్లమెంట్ రూపశిల్పి బిమల్ హస్ముఖ్ పటేల్

ప్రజాస్వామ్య దేవాలయంగా అభివర్ణించే పార్లమెంట్ నూతన భవనాన్ని ప్రధాన మంత్రి నరేంద్రమోదీ అట్టహాసంగా ప్రారంభించారు.
→ సర్వాంగ సుందరంగా తీర్చిదిద్దిన ఈ భవనాన్ని చెక్కిన శిల్పి ఎవరో తెలుసా... ఆయనే ప్రముఖ అర్కిటెక్ట్ బిమల్ హస్ముఖ్ పటేల్.
→ పార్లమెంట్ కొత్త భవన రూపాన్ని డిజైన్ చేసిన గుజరాత్ కు చెందిన హెచ్సీపీ డిజైన్స్ సంస్థ యజ మానే బీమాల్ పటేల్, గుజరాత్లోని అహ్మదాబాదు చెందిన పటేల్ 1961 ఆగస్టు 31న జన్మించారు.
→ ఆయన తండ్రి హస్ముల్ చందూలాల్ పటేల్ వాస్తు, కల్పి ఆయన నుంచే ఆర్కిటెక్చర్ కళ బిమల్ కు అబ్బింది.
→ 1960లో చందూలాల్ హెచ్సీపీ సంస్థను ప్రారంభించారు. తండ్రికి తగ్గ వారసుడిగా బిమల్ పటేల్ కూడా ఇదే రంగంలోకి అడుగుపెట్టారు.
→ అహ్మ రాబాద్లోని సెంటర్ ఫర్ ఎన్విరాన్మెంటల్ ప్లానింగ్ అండ్ టెక్నాలజీలో ఆర్కిటెక్చరల్ ఎడ్యుకేషన్ -గ్రాడ్యుయేషన్ పూర్తి చేశారు.
→ ఆ తర్వాత కాలిఫో ర్నియా యూనివర్సిటీ నుంచి రీజినల్ ప్లానింగ్లో పీహెల్డీ సాధించారు.
→ అదే యూనివర్సిటీకి 2012లో ప్రెసిడెంట్ గా వ్యవహరించారు.
→
→ త్రికోణ ఆకారం అందుకే:-
→ 2013లో కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రతిష్టాత్మకంగా చేప ట్టిన సెంట్రల్ విస్టా పునర్నిర్మాణ ప్రాజెక్ట్ హెచ్ సీపీ డిజైన్స్ సంస్థ కన్సల్టెన్సీ బీడ్ ను దక్కించుకుంది.
→ అలా పార్లమెంటు డిజైన్ చేసే బాధ్యత బిమల్ కు దక్కింది.
→ దేశ అభివృద్ధి, ప్రజల ఆకాంక్ష లకు చిహ్నంగా సరికొత్తగా పార్లమెంట్ భవనాన్ని ఆయన డిజైన్ చేశారు.
→ రైజింగ్ ఇండియా'ను ప్రతి బింబించేలా దీన్ని తీర్చిదిద్దామని బిమల్ తెలిపారు.
→ పార్లమెంట్ కొత్త భవనాన్ని త్రికోణాకృతిలో తీర్చిది డ్డారు. దీని వెనుక ఓ ప్రత్యేక కారణం ఉందట.
→ 'దేశంలోని అన్ని సంస్కృతుల్లో త్రిభుజాలకు పవిత్ర ప్రాముఖ్యత ఉంటుంది.
→ ఉదాహరణకు శ్రీయంత్రం, త్రిమూర్తులు ఇలా చెప్పుకుంటూ పోతే ఎన్నో అందుకే ఆ నిర్మాణాన్ని ఎంచుకున్నాం.
→ ఇక, లోక్ సభ, రాజ్యసభ, సెంట్రల్ లాన్ ఇలా మూడు ప్రధాన బాగాలుగా పార్లమెంట్ను డిజైన్ చేశాం" అని బిమల్ పటేల్ ఓ సందర్భంలో తెలిపారు..
→

---

2019లో వరించిన పద్మశ్రీ :-
→ పార్లమెంట్ తో పాటు బిమల్ పటేల్ ఎన్నో ప్రతిష్టాత్మక ప్రాజెక్టులకు డిజైన్ చేశారు.
→ అహ్మదాబాద్లోని సబర్మతి రివర్ ఫ్రంట్ డెవలప్మెంట్, వారణాసిలోని కాశీ విశ్వనాధ్ ధాం పూరీ లోని జగన్నాధ ఆలయ బృహత్తర ప్రణాళిక ను రూపొందించింది కూడా ఆయన సంస్థే తన ప్రతిభతో ఎన్నో అవార్డులు పొందారు.
→ ఆయన సేవలకు గానూ.. 2019లో కేంద్ర ప్రభుత్వం బిమల్ను పద్మశ్రీ పురస్కారంతో సత్కరించింది.
→

---

పార్లమెంట్లో ఆసక్తికర మ్యాప్ పార్లమెంట్ నూతన భవనంలోని ఓ గోడపై ఉన్న మ్యాప్ ఆసక్తికరంగా మారింది. అది పురాతన భారతదేశాన్ని సూచించే విధంగా ఉంది.
→ అందులో ప్రస్తుతం పాకిస్థాన్లో ఉన్న తక్షశిల, మరికొన్ని రాజ్యాలు కూడా ఉన్నాయి.
→ ఈ మ్యాప్ ను కేంద్ర మంత్రి ప్రహ్లాద్ జోషి ట్విటర్లో షేర్ చేశారు. సంకల్పం సుస్పష్టం.. అఖండ భారత్ అంటూ " జోషి ట్వీట్ చేశారు.
→ ఈ అంశంపై కర్ణాటక బాజపా కూడా స్పందించింది. 'ఇది మనం గర్వించదగిన గొప్ప నాగరికతకు చిన్నఅని తన ట్విటర్ హ్యాండిల్ పేర్కొంది.
→ ఆవిండ భారత్ భావన అనేది ప్రస్తుత ఆఫ్ఘానిస్థాన్, పాకిస్థాన్, బంగ్లా దేశ్, శ్రీలంక, మయన్మార్, థాయ్లాండ్ లతో కూడిన భౌగో శిక ప్రాంతంతో ఉన్న అవిభక్త భారతదేశాన్ని సూచిస్తుంది.
→

---

స్వదేశీ ఎన్వీఎస్-01 ప్రయోగం సక్సెస్

ఇస్రో ఖాతాలో మరో ఘన విజయం చేరింది.
→ అంతరిక్ష ప్రయోగాల్లో మరోసారి సత్తాచాటిన ఇస్రో. స్వదేశీ నావిగేషన్ ఉపగ్రహం. ఎన్వీఎస్-1ను విజయవంతంగా నిర్దేశిత కక్ష్యలోకి చేరవేసింది.
→ తిరుపతి జిల్లా శ్రీహరికోటలోని అంతరిక్ష ప్రయోగ కేంద్రం షార్ నుంచి చేపట్టిన జీఎస్ఎల్వీఎఫ్ 12 రాకెట్ ప్రయోగం విజయవంతమైంది.
→ కౌంట్ డౌన్ పూర్తికాగానే... జీఎస్ఎల్వీ రాకెట్ స్వదేశీ నావిక్ ఉపగ్రహం ఎన్వీఎస్-01తో షార్లోని రెండో ప్రయోగ వేదిక నుంచి నిప్పులు చిమ్ముతూ నింగిలోకి దూసుకె ళ్లింది.
→ మూడు దశల్లోనూ సునాయాసంగా ప్రయా ణించి 2,212 కిలోల బరువున్న ఉపగ్రహాన్ని 18.45 నిమిషాల్లోనే జియో ట్రాన్స్ఫర్ ఆర్బిట్ (జీటీవో) భూ బదిలీ కక్ష్యలోకి చేర్చింది.
→ మిషన్ కంట్రోల్ సెంటర్లో సూపర్ కంప్యూటర్ల ద్వారా ప్రయోగాన్ని వీక్షిస్తున్న ఇస్రో చైర్మన్ ఎస్.సోమనాథ్ రాకెట్ ఉపగ్రహాన్ని కక్ష్య లోకి చేర్చిన వెంటనే ప్రయోగం విజయవంతమైం దని ప్రకటించారు.
→ అనంతరం ఆయన మాట్లాడుతూ.. నావిగేషన్ శాటిలైట్ వ్యవస్థ బలోపేతం కోసం ఎన్వీఎస్-01 ఉప గ్రహాన్ని ప్రయోగించామని, ఇది విజయవంతం కావ డంతో స్వదేశీ నావిగేషన్ సేవలు పూర్తిస్థాయిలో అందుబాటులోకి వస్తాయని తెలిపారు.
→ ఈ రెండో తరం ఉపగ్రహంలో ఎల్ ఎల్, ఎస్ బ్యాండ్లతో పాటు దేశీయంగా అభివృద్ధి చేసిన రుబీడియం అణు గడియారం కూడా ఏర్పాటు చేశారు.
→ ఇప్పటికే రోదసీలో ఉన్న 7 ఉపగ్రహాల తో భారత్కు నావిగేషన్ సేవలు అందుతు న్నాయి.
→ వాటిలో మొదట ప్రయోగించిన ||ఐఆర్ఎన్ఎస్-1 జీ ఉపగ్రహ కాలపరిమితి. ముగియడంతో దాని స్థానంలో ఎన్పీఎస్-01 ను ప్రయోగించారు.
→ ఈ ఉపగ్రహంలోని ఎల్ బ్యాండ్ : భారత్ చుట్టూ 1,500 కిలోమీటర్ల పరిధిలో జీపిఎస్ సేవలు అందించనుంది.
→ రెండోతరం నావిక్ ఉపగ్ర హాలు 12ఏళ్లు సేవలందించనున్నాయి.
→ ప్రస్తుతం అంతరిక్షంలో ఐఆర్ఎన్ఎస్ ఉపగ్రహాల కాలంచెల్లిపో తున్న తరుణంలో వాటి స్థానంలో 6నెలల్లో మరో 4 నావిక్ ఉపగ్రహాలను పంపనున్నట్టు ఇస్రో తెలిపింది.
→

జూలైలో చంద్రయాన్-3 ప్రయోగం

చంద్రుడిపై అధ్యయనం కోసం చేపట్టిన చంద్రయాన్ ప్రయోగం జూలైలో ఉంటుందని ఇస్రో ఛైర్మన్ ఎస్ సోమనాథ్ తెలిపారు.
→ జిఎస్ఎల్వీ-ఎఫ్ 12 రాకెట్ ప్రయోగానంతరం ఆయన మాట్లాడుతూ.. చంద్రయాన్ ప్రయోగానికి ఉపయోగించే ఎల్వీఎం రాకెట్ను రూపొందిస్తున్నామన్నారు.
→ చంద్రయాన్ -2 లో పంపిన ఆర్బిటర్ ఇప్పటికీ పనిచేస్తోందని, చంద్రుని చుట్టూ తిరుగుతూ హై రిజల్యూషన్ ఫొటో లను అందిస్తోందని తెలిపారు.
→ అలాగే గగన్యోన్ ప్రయోగం ఈ ఏడాది చివర్లో గానీ వచ్చే ఏడాది గానీ ఉంటుందని, దీనికి సంబంధించిన క్రూ మాడ్యూల్ పరీక్ష ఈ ఏడాది జూలైలో ఉంటుందన్నారు.
→ అణు గడియారం వాడే ఎలైట్ క్లబ్లోకి ఇస్రో :-
→ జీపీఎస్ ఉపగ్రహాల్లో రుబీడియం అణు గడి యారం వంటి అత్యంత క్లిష్టమైన సాంకేతిక పరిక రాన్ని వినియోగించే అంతరిక్ష సంస్థల ఎలైట్ క్లబ్ - భారత్ కు చెందిన ఇస్రో కూడా చేరింది.
→ ఇప్ప టివరకు నాసా (అమెరికా), యూరోపియన్ స్పేస్ ఏజెన్సీ (ఈయూ), సీఎన్ఎస్ఏ (చైనా), ఆరోవోఎస్ సీవోఎస్ఎంవోఎస్ (రష్యా) అంతరిక్ష సంస్థలు మాత్రమే అటామిక్ క్లాక్లను వినియోగిస్తున్నాయి. ఈ జాబితాలో ఐదోదిగా ఇస్రో చేరింది.
→ సాంకేతికం గా ఎన్వీఎస్-1లోని ప్రతి భాగం ఓ ఇంజనీరింగ్ అద్భుతం, దీనిలో ప్రత్యేకమైనది రుబీడియం అణుగడియారం, ఈ అరుదైన గడియారం తయారీ చాలా కష్టం.
→ దీనిలోని అదునాతన సాంకేతికత, అత్యంత కచ్చితత్వం చాలా అంతరిక్ష యాత్రలకు అనివార్యంగా మారింది.
→ నావిక్ ఉపగ్రహంలో ఇస్రో ఏర్పాటు: చేసిన రుబీడియం అటామిక్ క్లాక్ ను దేశీయంగా తయారు చేశారు.
→ అహ్మదాబాద్లోని స్పేస్ అప్లికే షన్ సెంటర్ దీన్ని రూపొందించింది. పరమాణువు ల్లోని శక్తుల వ్యవస్థతో అత్యంత కచ్చితత్వంతో పని చేసే గడియారం ఇది.
→ న్యూక్లియస్, ఎలక్ట్రాన్ వంటి శక్తుల ఆధారంగా, అణుపుల చలనశీలతను బట్టి ఇది పనిచేస్తుంది.
→ ఈ గడియారంలో 10 కోట్ల సంవత్సరాలకు ఒక సెకను తేడా కనిపిస్తుంది.
→

---

కక్ష్యలోకి నావిక్-01 ఉపగ్రహం

భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ(ఇస్రో) రెండో తరం నావిక్ ఉపగ్రహ శ్రేణిలో మొదటిది అయిన ఎన్వీఎస్- 01 ఉపగ్రహాన్ని విజయవంతంగా కక్ష్యలో ప్రవే శపెట్టింది.
→ ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని షార్ నుంచి ఉపగ్రహంతో కూడిన జీఎస్ఎల్వీ-ఎఫ్ 12 రాకెట్ నింగిలోకి దూసుకెళ్లింది.
→ 19 నిమిషాల వ్యవధిలో 2232 బరువు గల ఎస్వీఎస్-01ను 251 కి.మీ.ల ఎత్తులో నిర్దేశిత కక్ష్యలో ప్రవేశపెట్టినట్లు ఇస్రో అధిపతి డా. సోమనాథ్ ప్రకటించారు.
→ ఎన్వీ ఎ.ఎస్-01 ఉపగ్రహం ఎల్1, ఎల్5, ఎస్ బ్యాండ్ లలో పనిచేసే నావిగేషన్ పేలోడ్లను కలిగి ఉంది.
→ ఉపగ్రహం రెండు సౌర పలకల శ్రేణుల ద్వారా శక్తిని పొందుతుంది. తద్వారా 12 ఏళ్ల పాటు నిరంతరాయంగా ఇది పని చేయనుంది.
→ దేశీయంగా అభివృద్ధి చేసిన రుబిడియం అటా మిక్ క్లాక్ను ఉపగ్రహంలో అమర్చారు.
→ వైమానిక సేవలు, నావిగేషన్, వ్యవసాయం, సర్వేయింగ్, అత్యవసర సేవలు, సముద్ర చేపల పెంపకం మొదలైన రంగాలకు ఈ ఉపగ్రహం నిర్దిష్టమైన సమాచారాన్ని అంది స్తుందని శాస్త్రవేత్తలు తెలిపారు.
→

విడిభాగాలు అందించిన అనంత్ టెక్నాలజీస్

రాకెట్ కు, ఎన్వీఎస్-01 ఉప గ్రహ తయారీకి తాము కీలక విడిభాగాలను అందించినట్లు హైదరాబాద్, బెంగళూరు నుంచి కార్యకలాపాలు సాగిస్తున్న అనంత్ టెక్నాలజీస్ వెల్లడించింది.
→ ఈ సంద ర్భంగా సంస్థ సీఎండీ డాక్టర్ సుబ్బారావు పావులూరి స్పందిస్తూ.. తాము సరఫరా చేసిన సిస్టమ్, ప్యాకేజ్లు సమర్థంగా పనిచేశాయన్నారు.
→

---

తెలంగాణ అమరుల ఆడిటోరియం

సచివాలయం ఎదురుగా నిర్మిస్తున్న తెలంగాణ అమరుల ఆడిటోరియం నిర్మించారు.
→ రెండో అంతస్తులో 700 మందికి స్మృతి చిహ్నం ప్రారంభానికి సిద్ధమవుతోంది.
→ సుమారు సరిపోయేలా కన్వెన్షన్ హాల్, మూడో అంతస్తులో, 3.20 ఎకరాల్లో దాదాపు రూ.179 కోట్ల వ్యయంతో దీనిని రెస్టారెంట్, నాలుగో అంతస్తులో సందర్శకుల వ్యూపాయింట్ చేపట్టిన విషయం తెలిసిందే.
→ ప్రమిద ఆకారంలో నాలుగు ఏర్పాటుచేస్తున్నారు.
→ అమెరికా షికాగోలోని క్లౌడ్ గేట్ ను పోలి అంతస్తుల భవనంతో పాటు పైన నిరంతరం వెలిగే జ్యోతి ఉండే ఈ స్మృతి చిహ్నాన్ని.. దశాబ్ది ఉత్సవాల్లో చిహ్నాన్ని ఏర్పాటుచేశారు.
→ మొదటి అంతస్తులో తెలుగా రా ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ చేతుల మీదుగా ప్రారంభించేందుకు అమరుల జ్ఞాపకాలతో మ్యూజియం, 100 మంది కూర్చునేలా ఏర్పాట్లు జరుగుతున్నాయి.
→

---

పదవీ విరమణ తర్వాత జడ్జీలకు రెండేళ్ల విరామం ఉండాలి

సుప్రీం కోర్టు, హైకోర్టు జడ్జీలకు పద వీవిరమణ తర్వాత రెండేళ్ల పాటు 'కూలింగ్ ఆఫ్' కాలం ఉండేలా ఆదేశాలివ్వా లని బాంబే న్యాయవా దుల సంఘం సర్వోన్నత న్యాయస్థానంలో పిటిషన్ వేసింది.
→ ఈ విరామం ముగిశాకే వారు గవర్నర్ వంటి రాజకీయ పదవులను చేపట్టేలా చూడాలని విజ్ఞప్తి చేసింది.
→ న్యాయ మూర్తులు ఇలాంటి పదవులను స్వీకరించడం వల్ల న్యాయవ్యవస్థ స్వతంత్రతపై ప్రజల్లో భిన్నాభిప్రాయాలు నెలకొంటున్నాయని పేర్కొంది.
→ బాంబే న్యాయవాదుల సంఘం వ్యవస్థాపక అధ్యక్షుడు అహ్మద్ మెహ్దీ అల్జీ సోమవారం ఈ పిటిషన్ వేశారు.
→ ఆంధ్రప్ర దేశ్ గవర్నర్ జస్టిస్ ఎస్. అబ్దుల్ నజీర్ ఈ ఏడాది ఫిబ్రవరి 12న నియమితులయ్యారని ఆయన గుర్తుచేశారు. అందువల్లే తాము పిటి 'షన్ వేసినట్లు తెలిపారు.
→ గతంలో సుప్రీం కోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా పనిచేసిన జస్టిస్ పి.సదాశివం కూడా కేరళ గవర్నర్ గా పనిచేశారని పేర్కొన్నారు.
→

---

న్యూయార్క్ కు ముంపు ముప్పు!

అగ్రరాజ్యం అమెరికాలో ఖరీదైన కలల నగరంగా పేరుగాంచిన న్యూయార్క్క ముంపు ముప్పు పొంచి ఉంది.
→ పెరుగుతున్న సముద్ర మట్టం, ఆకాశహర్మ్యాలు, జనాభాతో ఒత్తిడి తీవ్రమై భూమి క్రమక్రమంగా కూరుకుపోతోంది.
→ వీటి ప్రభావంతో న్యూయార్క్ నగరం ఏటా 1 నుంచి 2 మిల్లీమీటర్ల మేరకు ముంపునకు గురవుతోందని తాజా అధ్య యనం ఒకటి కుండబద్దలు కొట్టింది.
→ తక్షణమే అ మత్తమై నివారణ చర్యలు చేపట్టకపోతే భవిష్యత్తులో ముంపు తీవ్రత మరింత పెరిగే ప్రమాదముందని హెచ్చరించింది.
→ భూమి ఒత్తిడికి గురయ్యే ప్రాంతాల్లో ఇది సహజ సిద్ధంగా చోటుచేసుకునే ప్రక్రియే అయినా.. న్యూయార్క్ నగరంలో మాత్రం దాని ప్రభావం తీవ్రంగా ఉందని 'ఎర్త్ ఫ్యూచర్' జర్నల్ ఈ నెలలో అధ్యయనాన్ని ప్రచురించింది.
→ ఇప్పటికే న్యూయార్క్ నగరంలో 10 లక్షల భవంతులు ఉండగా.. వీటికి వాడిన 1.7 ట్రిలియన్ టన్నుల కాంక్రీట్, ఇతర సామగ్రి ద్వారా ఒత్తిడి పెరిగి భూమి గిపోతోందని అధ్యయనం పేర్కొంది.
→ న్యూయార్క్ నగరంలోని కొన్ని ప్రాంతాల్లో నేల కుంగి పోతూ నీరు పైకి వస్తోందని, ఏదో ఒక సమయంలో ఈ రెండూ సమాంతరంగా కలిసే ప్రమాదముందని అమెరికా జియోలాజికల్ సర్వేకు చెందిన ప్రముఖ పరిశోధకుడు టామ్ పర్సన్ తెలిపారు.
→

---

ఇంటి నుంచే ఓటు...!

కర్ణాటక అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో మాదిరిగానే తెలంగాణలోనూ దివ్యాంగులు, వయోవృద్ధులు ఇంటి ఓటు హక్కు వినియోగించుకునే విధానాన్ని అమలు చేసేందుకు కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం కసరత్తు చేస్తోంది.
→ దివ్యాంగులు, 80 ఏళ్లు పైబడిన వారు ఇంటి వద్దే పోస్టల్ బ్యాలెట్ ద్వారా ఓటు వేసే విధానాన్ని కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం ఇటీవల ప్రయోగాత్మకంగా అమలుచేస్తోంది. కరోనా నేపథ్యంలో జరిగిన ఎన్నికల్లో స్పందన ఆశాజనకంగా ఉండటంతో ఆ విధానాన్ని కొనసాగించాలని నిర్ణయించింది.
→ మరింత చైతన్యాన్ని తీసుకురాగలిగితే రానున్న కాలంలో ఎక్కువ మంది. ఉపయోగించుకునేందుకు అవకాశం ఉంటుందని ఎన్నికల సంఘం భావిస్తోంది.
→ ఇటీవల ఎన్నికలు జరిగిన కర్ణాటకలో ఈ విధానాన్ని అమలు చేశారు.
→ ఆ రాష్ట్రంలో దివ్యాంగులు, 80 సంవత్సరాలు దాటిన ఓటర్లు 18.02 లక్షల మంది ఉన్నారు. అందులో 99,529 మంది పోస్టల్ బ్యాలెట్ను ఎంచుకున్నారు.
→ వారిలో సుమారు 97 శాతం మంది వినియోగించుకోవటం విశేషం.
→ రాష్ట్రంలో 4,99,536 మంది దివ్యాంగ ఓటర్లు. 80 ఏళ్లు పైబడిన వృద్ధ ఓటర్లు 4,86,257 మంది ఉన్నారు.
→ మొత్తంగా " 9,85,793 మంది అర్హులు ఉన్నారు. రాష్ట్రంలో తొలిసారిగా మునుగోడు ఉప ఎన్నికలో ఈ విధానాన్ని అమలు చేశారు.
→ ఆ నియోజకవర్గంలో 8,131 మంది అర్హులు ఉండగా.. 739 మంది మాత్రమే పోస్టల్ బ్యాలెట్ను ఎంచుకున్నారు. వారిలో 686 మంది ఓటు వేశారు.
→ పోస్టల్ బ్యాలెట్ ద్వారా ఓటు వేయాలంటే ఎన్నికల షెడ్యూల్ వెలువడిన నాటి నుంచి అయిదు రోజుల్లోగా ఆయా ఓటర్లు ఈ సదుపాయాన్ని ఎంచుకోవచ్చు.
→

---

కొత్త ఓటర్ల నమోదుపై 5 రాష్ట్రాలకు ఆదేశం

రానున్న అసెంబ్లీ ఎన్నికలను దృష్టిలో ఉంచుకొని ఈ ఏడాది ఏప్రిల్ 1 నుంచి అక్టో బరు 1వ తేదీలోపు 18 ఏళ్లకు చేరుకొనే వారందర్నీ ఓటర్లుగా చేర్చాలని కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం తెలం గాణ, ఛత్తీస్గఢ్, మధ్యప్రదేశ్, మిజోరం, రాజస్థాన్ రాష్ట్రాల ముఖ్య ఎన్నికల అధికారులను ఆదేశించింది.
→ జూన్ 23 వరకు ఇంటింటి తనిఖీ చేపట్టాలని, సబం ధిత అన్ని విధివిధానాలను పాటించి అక్టోబరు 4వరకు ఓటర్ల తుది జాబితా ముద్రించాలని స్పష్టంచేసింది.
→ ఎన్నికల సంఘం రూపొందించిన 12-డి దరఖాస్తును భర్తీ చేసి ఆ నియోజకవర్గ ఎన్నికల అధికారికి అందజేయాలి.
→ వచ్చిన దరఖాస్తులను అధికారులు పరిశీలించి పోస్టల్ బ్యాలెట్ ద్వారా ఓటు వేసేందుకు అనుమతి ఇస్తారు.
→ అధికారులు ఓటర్ల వద్దకు వెళ్లి పోస్టల్ బ్యాలెట్ పత్రాన్ని అందజేస్తారు.
→ రహస్య విధానంలోనే ఓటు వేయాల్సి ఉంటుంది. రహస్య ఓటు మినహా మిగతా ప్రక్రియనంతా అధికారులు వీడియో రికార్డింగ్ చేస్తారు.
→ పోస్టల్ బ్యాలెట్ను ఎంచుకున్న వారు ఏ కారణంతోనైనా ఆ సదుపాయాన్ని వినియోగించుకోలేని పక్షంలో ప్రత్యక్షంగా పోలింగ్ కేంద్రానికి వచ్చి ఓటు వేసే అవకాశం ఉండదు..
→

---

ఎక్కువ చెట్లు.. పొడవైన భవనాలతో నగరాల్లో తగ్గనున్న వేడి

గుబురైన మహావృక్షాలను పెంచడం, పరావర్తన సామర్థ్యం కలిగిన పేవ్మెంట్లు, సన్నటి వీధుల వెంబడి పొడవైన భవనాల నిర్మాణం ద్వారా నగ రాల్లో ఉష్ణ ప్రభావాన్ని తగ్గించొ చ్చని తాజా పరిశోధన పేర్కొంది.
→ అమెరికాలోని పెన్సి ల్వేనియా స్టేట్ విశ్వవిద్యాలయ శాస్త్రవేత్తలు దీన్ని చేపట్టారు. నగరాల్లోని పరిస్థితుల దృష్ట్యా అవి తీవ్రస్థాయిలో వేడిని ఒడిసిపడుతుంటాయి. దీన్ని అర్బన్ హీట్ ఐలాండ్(యూహెచ్ఎస్ఐ) ఎఫెక్టా పిలుస్తుంటారు.
→ దీనివల్ల వేసవిలో ప్రమాదకర స్థాయిలో ఉష్ణోగ్రతలు పెరుగుతున్నాయి.
→ అయితే కొన్ని మార్పుల వల్ల ఈ ప్రభావాన్ని తగ్గించుకోవచ్చని శాస్త్రవేత్తలు తాజాగా. తేల్చారు.
→ భవనాలు, ఇతర మౌలిక వస తుల నుంచి వెలువడే వేడి వల్ల ఆరుబ యట గాలి ఉష్ణోగ్రతలు పెరుగుతుంటాయి. దీన్ని తగ్గించే శక్తి చెట్లకు ఉంది. సన్నటి వీధుల పక్కనే ఎత్తైన భవనాలను నిర్మించాలని కూడా వారు సూచించారు. దీనివల్ల వీధులకు నీడ లభిస్తుందని పేర్కొన్నారు.
→ సూర్యకాంతిని ఎక్కువగా పరావర్తనం చెందించే పేవ్మెంట్ల వల్ల ఆరుబయట ఉష్ణోగ్రతలు తగ్గుతాయని తెలిపారు. ఫలితంగా ఆ ప్రాంతాల్లో ప్రజ లకు సౌకర్యవంతంగా ఉంటుందని వివరిం చారు.
→ యూహెచ్ఎస్ఐ వల్ల ఉష్ణ సంబంధ ఆరోగ్య సమస్యలు పెరుగుతున్నాయని తెలిపారు.
→

---

దిల్లీ చేరిన కంబోడియా రాజు

కంబోడియా రాజు నరోదమ్ సిహ మోని మన దేశ పర్యటనకు గాను దిల్లీ చేరుకున్నారు.
→ విదేశాంగ సహాయ మంత్రి రాజ్ కుమార్ రంజన్ సింగ్ ఆయనకు పాలం వాయు సేన స్థావరంలో ఘనంగా స్వాగతం చెప్పారు.
→ 1952లో మొదలైన భారత్-కంబో డియా దౌత్య సంబంధాలకు 70 ఏళ్లు పూర్త యిన సందర్భంగా సిహమోని భారత సందర్శ నకు వచ్చారు.
→ 1963లో సిహమోని తండ్రి నరో దమ్ సిహనౌక్ భారత న్ను సందర్శించిన తర వాత కంబోడియా రాజు మళ్లీ భారత్కు రావడం ఇదే మొదటిసారి.
→ సిహ మానికి భారత రాష్ట్రపతి భవనంలో అధికార లాంఛనాలతో స్వాగతం పలుకుతారు.
→ రాష్ట్రపతి ద్రౌపదీ ముర్ము, ప్రధాని నరేంద్రమోదీలతో ఆయన చర్చలు జరుపుతారు.
→ ఉపాధ్యక్షుడు జగదీప్ ధన్ ఖడ్, విదేశాంగమంత్రి ఎస్. జైశంక ర్లు కంబోడియా రాజును కలుసుకొంటారు.
→

---

అంతరిక్ష కేంద్రంలోకి ప్రవేశించిన చైనా తొలి పౌర వ్యోమగామి

చైనా విజయవం తంగా ముగ్గురు వ్యోమగాములను రోదసిలోకి పంపింది.
→ వారిలో దేశ తొలి పౌర వ్యోమగామి కూడా ఉన్నారు.
→ భూమికి 400 కిలోమీటర్ల ఎత్తులోని తమ అంతరిక్ష కేంద్రంలోకి ప్రవేశిం చారు.
→ ఇది చైనా అంతరిక్ష కార్యక్రమంలో కీలక ముందడుగు.
→ ముగ్గురు వ్యోమగాములు షెంజౌ-16 వ్యోమనౌకలో రోదసిలోకి పయనమయ్యారు.
→ లాంగ్ మార్చ్-2ఎఫ్ రాకెట్ దీన్ని మోసుకె ళ్లింది. జియుక్వాన్ ఉపగ్రహ ప్రయోగ కేంద్రం నుంచి ఇది దూసుకెళ్లింది.
→ ప్రయోగించిన 10 నిమిషాల తర్వాత షెంజౌ-16.. రాకెట్ నుంచి వేరైంది. నిర్దేశిత కక్ష్యలోకి చేరింది.
→ ముగ్గురు వ్యోమగాములు ఆరోగ్యంగానే ఉన్నారని, ప్రయోగం విజయవంతమైందని చైనా మానవ సహిత అంతరిక్ష కార్యక్రమ సంస్థ (సీఎం ఎస్ఏ) పేర్కొంది.
→ కొద్దిగంటల తర్వాత ఈ వ్యోమనౌక.. 'తియాంగాంగ్' అంతరిక్ష కేంద్రం లోని కోర్ మాడ్యూల్ 'తియానే'తో అనుసంధా నమైంది.
→ అనంతరం ముగ్గురు వ్యోమగాములు ఆ రోదసి కేంద్రంలోకి ప్రవేశించారు.
→ గత నవంబరు నుంచి అక్కడే ఉంటున్న మరో ముగ్గురు ఆస్ట్రోనాట్లను వారు కలుసుకు న్నారు.
→ తియాన్హేలో ఆరుగురు వ్యోమగాములు ఉండటం ఇది రెండోసారి. అక్కడ విధులు నిర్వర్తిస్తున్న ముగ్గురు ఆఫ్రో నాట్లు త్వరలో భూమికి తిరిగొస్తారు.
→ కొత్తగా అంతరిక్ష కేంద్రంలోకి ప్రవేశించిన వారు ఐదు నెలల పాటు అక్కడే ఉంటారు.
→ వీరిలో గుయ్ హచాయో.. చైనా తొలి పౌర వ్యోమగామిగా గుర్తింపు పొందారు.
→ ఆయన బీజింగ్ లోని బెయ్ హాంగ్ విశ్వవిద్యాలయంలో ప్రొఫెసర్ పనిచేస్తున్నారు.
→ తాజా యాత్రలో ఆయన పేలోడ్ స్పెషలిస్ట్ గా విధులు నిర్వర్తిస్తారు.
→ చైనా తరుపున ఇప్పటివరకూ రోదసిలోకి వెళ్లిన వారంతా సైనికదళాల నుంచి వచ్చినవారే.
→

---

దిల్లీలో బయటపడ్డ 2,500 ఏళ్లనాటి అవశేషాలు

దేశ రాజధాని దిల్లీలోని పురానా ఖిల్లాలో భారత పురావస్తు శాఖ (ఏఎస్ఐ) ఆధ్వర్యంలో చేపట్టిన తవ్వకాల్లో 2500 ఏళ్ల కిందటి ఆనవాళ్లు వెలుగులోకి వచ్చాయి.
→ మౌర్యుల కాలానికి ముందు, తర్వాత 9 సాంస్కృ తిక తరాలకు (కల్చరల్ లెవల్స్క) సంబంధిం చిన ఆనవాళ్లు దొరికినట్లు కేంద్ర సాంస్కృతిక శాఖ మంత్రి జి.కిషన్రెడ్డి తెలిపారు. ఈ తవ్వ కాలను కేంద్ర మంత్రి పరిశీలిం చారు.
→ అనంతరం ఆయన మాట్లాడుతూ.. పురానా ఖిల్లా ప్రాంతంలో తవ్వకాలు జరుపు తున్న చోటును 'ఇంద్రప్రస్థ స్థలం' గా గుర్తించి ముందు కాలం నుంచి మొగలుల వరకు చారి నట్లు వెల్లడించారు.
→ మౌర్యులకు ముందు, నని కేంద్ర మంత్రి వెల్లడించారు.
→ 2,500 ఏళ్ల మౌర్యుల కాలం, శుంగులు, కుషాణులు, గుప్తులు, క్రితం నాటి మానవ నివాస ప్రాంతాలు, జీవన గుప్తుల తర్వాత రాజ్పుత్లు, సుల్తానులు, అస్తిత్వానికి సంబంధించిన ఆనవాళ్లు ఇందులో మొగలుల కాలం వరకు మొత్తం 9 తరాల ఆన స్పష్టంగా కనిపిస్తున్నాయని అభిప్రాయపడ్డారు.
→ వాళ్లు లభించాయన్నారు. ఢిల్లీ రాజధాని తవ్వకాలు జరిపిన ఓ చిన్న ప్రాంతం నుంచి 136 ప్రాంతంలో జరిపిన తవ్వకాల్లో మౌర్యులకు నాణేలు, 35 ముద్రలు, పరికరాలు లభించడం వల్ల ఈ ప్రాంతం ఒకప్పుడు వాణిజ్యానికి ముఖ్య త్రక ఆనవాళ్లు బహిర్గతమైన ఏకైక ప్రాంతం ఇదే మైన కేంద్రమని అర్థమవుతోందన్నారు.
→

---

ఐటీ శాఖ నుంచి ‘ఈ-అప్పీల్స్ ' పథకం

ఆదాయ పన్ను (ఐటీ) చెల్లింపుదారుల సమస్యల పరిష్కారం కోసం ఐటీ శాఖ మరో వినూత్న పథకం తీసుకొచ్చింది.
→ ఐటీ అధికారుల అసెస్మెంట్ ఆదేశాలపై ఏమైనా అభ్యంతరాలు ఉంటే, పన్ను చెల్లింపుదారులు ఇక నేరుగా ఆన్ లైన్లో ఫిర్యాదులు చేయవచ్చు.
→ ఈ-అప్పీల్స్ స్కీమ్, 2023 పేరుతో ఐటీ శాఖ ఈ పథకం తీసుకొచ్చింది.
→ కేంద్ర ప్రత్యక్ష పన్నుల బోర్డు ఈ పథకానికి సంబంధించిన వివరాలను నోటిఫై చేసింది.
→ పన్ను చెల్లింపుదారులకు అత్యంత మేలు చేసే ఈ పథకం విజయం దాని అమలుపై ఆధారపడి ఉంటుందని చెబుతున్నారు.
→

---

వరంగల్ చాయ్ వాలా.. సిరిసిల్ల పండ్ల వ్యాపారి లకు పీఎం స్వనిధి ఉత్సవాలకు పిలుపు

కేంద్ర ప్రభుత్వం పీఎం స్వనిధి పథకం ప్రారం భించి మూడు సంవత్సరాలు విజ యవంతంగా పూర్తి చేసుకున్న సందర్భంగా ఢిల్లీలో జూన్ 1 నుంచి 3 వరకు ఉత్సవాలు నిర్వ హిస్తోంది.
→ దేశ రాజధానిలోని విజ్ఞాన్ భవన్ లో జరిగే ఉత్సవా లకు రాష్ట్రం నుంచి ఇద్దరు అధికారులు, ఇద్దరు వీధి వ్యాపారులను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఎంపిక చేసింది.
→ ఎంపికైన అధికారుల్లో మెప్మా కేంద్ర కార్యాలయా నికి చెందిన కృష్ణచైతన్య, శివకుమార్. ఎంపికైన ఇద్దరు వీధి వ్యాపారుల్లో ఒకరు వరంగల్ నగరానికి చెందిన మహ్మద్ మహబూబ్ పాషా కాగా, మరొ కరు సిరిసిల్లకు చెందిన గడ్డం కృష్ణయ్య ఉన్నారు.
→ వరంగల్ ఎంజీఎం ఆసు పత్రి గేటు వద్ద టీస్టాల్ నిర్వహిస్తున్న మహబూబ్ పాషా కొవిడ్-19 కార ణంగా వ్యాపారంలో తీవ్రంగా నష్టపోయారు.
→ పీఎం స్వనిధి పథకంతో తొలి విడతలో రూ.10 వేలు, రెండో విడతలో రూ.20 వేలు, మూడో విడతలో రూ. 50 వేల రుణం తీసుకుని వ్యాపారాన్ని లాభసాటిగా మార్చుకున్నారు.
→ కార్పొ రేషన్ అధికారుల సలహాలతో పీఎం స్వనిధిని సద్వినియోగం చేసుకున్నానని, ఢిల్లీ ఉత్సవాలకు పిలుపు రావడం సంతోషంగా ఉందని పాషా తెలిపారు.
→

---

'అమృత్ భారత్'లో మరో 105 స్టేషన్లకు ఆధునిక హంగులు

రాష్ట్రంలోని కాచిగూడ, బేగంపేట రైల్వే స్టేషన్లకు ఆధునిక హంగులు సమకూరనున్నాయి.
→ వీటితో పాటు ద.మ. రైల్వే జోన్ పరిధిలో రాజమహేంద్రవరం, గూడూరు, నాందేడ్ రైల్వే స్టేషన్లను కూడా తీర్చిదిద్దను న్నారు.
→ ఈ స్టేషన్ల పునరభివృద్ధి పనులకు సంబం దించి అధ్యయనం చేయించాలన్న రైల్వే జోన్ సూచన మేరకు.. ద.మ. రైల్వే కన్సల్టెంట్ల ఎంపిక ప్రక్రియను పూర్తి చేసింది.
→ ఇందులో భాగంగా ఆయా స్టేషన్ల మాస్టర్ ప్లాన్లు తయారు చేయనున్నారు. భవిష్యత్తులో పెరిగే రైళ్లు, ప్రయాణికుల సంఖ్యకు అనుగుణంగా సౌకర్యాలు కల్పించేలా. కసరత్తు చేస్తున్నారు.
→ హైదరాబాద్ లోని కాచిగూడ స్టేషను నుంచి వివిధ ప్రాంతాలకు అనేక ప్రధాన రైళ్లు బయల్దేరుతుంటాయి.
→ బేగంపేట ముఖ్య మైన రైళ్లకు హాల్టుగా ఉంది. సికింద్రాబాద్ రద్దీ నేపథ్యంలో ఎక్కువ మంది ప్రయాణికులు బేగం పేటలో ఎక్కుతుంటారు.
→ ఏపీలోని రాజమహేంద్ర వరం, గూడూరు రైల్వే స్టేషన్లకు ప్రాధాన్యం ఉంది. ఈ రెండు స్టేషన్లను కూడా పునరభివృద్ధి చేయాలని రైల్వే శాఖ నిర్ణయించింది.
→ జోన్ పరిధిలోని రైల్వే స్టేషన్లను ప్రాధాన్యాన్ని బట్టి దశలవారీగా అభివృద్ధి చేయనున్నట్లు రైల్వే వర్గాలు చెబుతున్నాయి.
→ తొలిదశలో సికింద్రా బాద్, తిరుపతి, నెల్లూరు స్టేషన్ల పునరభివృద్ధి పనులు ఇప్పటికే మొదలయ్యాయి.
→ రూ. 699, 77 కోట్లతో చేపట్టిన సికింద్రాబాద్ స్టేషన్ అభివృద్ధి పనులను 2025 నవంబరు నాటికి పూర్తిచేయా లని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు.
→ రూ.299.29 కోట్లతో చేపట్టిన తిరుపతి స్టేషన్ పనులను 2025 ఫిబ్రవరి నాటికి, రూ.102.04 కోట్లతో చేప ట్టిన నెల్లూరు స్టేషన్ పనులను 2024 మే నాటికి పూర్తిచేయాలన్నది లక్ష్యం.
→ మహారాష్ట్ర లోని జాల్నా, ఔరంగాబాద్ స్టేషన్ల అభివృద్ధికి టెండర్ల ప్రక్రియ ప్రారంభమైంది.
→ మరోవైపు ద మ. రైల్వేలో మరో 105 రైల్వే స్టేషన్లనూ పునర భివృద్ధి చేయాలని రైల్వే శాఖ నిర్ణయించింది. అమృత్ భారత్ పథకంలో వీటిని చేర్చారు.
→

---

రూ.లక్ష కోట్లతో గిడ్డంగులు

ఆహార భద్రతను బలోపేతం చేయడం, సరైన ధర వచ్చే వరకు రైతులు పంటలను నిల్వ చేసుకునే వీలు కల్పించడం, ఆహారోత్పత్తుల నిల్వ నష్టాలను తగ్గించడమనే బహుళ ప్రయోజనాల లక్ష్యంగా కేంద్ర ప్రభుత్వం కీలక నిర్ణయం తీసు కుంది.
→ దేశంలో ఆహార ధాన్యాల నిల్వల సామ ర్ధ్యాన్ని భారీగా పెంచేందుకు రూ. లక్ష కోట్లను వెచ్చించాలన్న ప్రతిపాదనకు ప్రధాని మోదీ అధ్యక్షతన సమావేశమైన కేంద్ర మంత్రి మండలి ఆమోదం తెలిపింది.
→ వచ్చే అయిదేళ్లలో సహకార రంగంలో 700 లక్షల టన్నుల మేర ఆహార ధాన్యాల నిల్వలకు ఏర్పాట్లు చేయాలని సంకల్పించింది.
→ దీని ద్వారా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో కొత్త ఉపాది అవకాశాలు వస్తాయని భావిస్తోంది. సంబంధిత వివరాలను కేంద్రమంత్రి అనురాగ్ రాకుర్ మీడియాకు వెల్లడించారు.
→ మన దేశంలో ప్రస్తుత గిడ్డంగుల సామర్ధ్యం 1,450 లక్షల టన్నులు మాత్రమే.
→ రాబోయే ఐదే ళ్లలో దాన్ని 2,150 లక్షల టన్నులకు పెంచాల న్న కేంద్ర ప్రభుత్వ లక్ష్యం. ప్రపంచంలోనే అతి పెద్ద ఆహార ధాన్యాల నిల్వ కార్యక్రమంగా మంత్రి దీనిని అభివర్ణించారు.
→ ప్రతి బ్లాకులో 2 వేల టన్నుల సామర్ధ్యంతో కొత్తగా గోదాములు ఏర్పాటు చేస్తాం.
→ అందుబాటులోకి వస్తే తమ ఉత్పత్తులను విక్రయించాల్సిన అవసరం ఉండదని మంత్రి తెలిపారు.
→ ఆహార ధాన్యాల వృథాను అరికట్టేందుకు ఇది ఉపయోగపడు తుందన్నారు.
→ సుదూర ప్రాంతాలకు ధాన్యాన్ని తరలించాల్సిన అవసరం ఉండదు కనుక రవాణా ఖర్చులు తగ్గడంతో పాటు ఆహార భద్రతకు భరోసా ఏర్పడు తుందని చెప్పారు.
→ ప్రజాపంపిణీ వ్యవస్థతోనూ ఈ గోదాములను అనుసంధానిస్తామన్నారు.
→ గిడ్డంగుల్లో ధాన్యం నిల్వల బాధ్యతలను ప్రాత మిక వ్యవసాయ పరపతి సంఘాల(పీఏసీఎస్)కు సహకార రంగంలో గోదాముల నిర్మాణ నిర్ణయం సక్రమంగా అమలయ్యేలా చూడటానికి, అందుకు అవసరమైన నిబంధనల రూపకల్పన కోసం అంతర్ మంత్రిత్వ కమిటీ ఏర్పాటుకూ కేంద్ర కేబినెట్ ఆమోదం తెలిపింది.
→

---

నేపాల్ ప్రధాని పర్యటన

నాలుగురోజుల పర్యటన నిమిత్తం నేపాల్ ప్రధాని పుష్పకమల్ దహాల్ ప్రచండ దిల్లీ చేరుకున్నారు.
→ విదేశీ వ్యవహా రాల సహాయమంత్రి మీనాక్షి లేఖి ఆయనకు స్వాగతం పలికారు.
→ ఆయన నేతృత్వంలోని ప్రతి నిధి బృందం ప్రధాని మోదీతో బేటీ కానుంది.
→ నేపాల్ నుంచి మిగులు విద్యుత్తు సరఫరా, వాణిజ్యం, అనుసంధానత తదితర అంశాలు చర్చకు రానున్నాయి.
→ గత డిసెంబరులో నేపాల్ ప్రధానిగా బాధ్యతలు చేపట్టిన ప్రచండకు ఇదే తొలి విదేశీ ద్వైపాక్షిక పర్యటన రాష్ట్రపతి, ఉప రాష్ట్రపతితోనూ ఆయన భేటీ కానున్నారు. శుక్ర వారం ఇందౌర్కు వెళ్లనున్న ప్రచండ. శనివారం కార్మొండూకు బయల్దేరతారు.
→

---

నగరాల అభివృద్ధికి విదేశీ నిధులు

దేశంలోని వివిధ నగరాల అభివృద్ధి కోసం సిటీ ఇన్వెస్ట్మెంట్స్ టు ఇన్నోవేట్, ఇంటిగ్రేట్ - అండ్ సస్టైన్ (సీఐటీఐఐఎస్) 2.10 అనే కొత్త పథకానికి ఆమోద ముద్ర వేసింది కేంద్ర మంత్రి వర్గం.
→ ఈ పథకం ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరం నుంచి నాలుగేళ్ల పాటు కొనసాగుతుందని సమా చార శాఖ మంత్రి అనురాగ్ ఠాకుర్ తెలిపారు.
→ ఫ్రెంచ్ అభివృద్ధి సంస్థ(ఏఎఫ్), ఐరోపా సమాజం(ఈయూ), కేఎఫ్ డబ్ల్యూ, జాతీయ అంతర్ మంత్రిత్వ కమిటీ ఏర్పాటు పట్టణ వ్యవహారాల సంస్థ భాగస్వామ్యంతో ఈ పథకాన్ని చేపట్టనున్నారు.
→ రూ. 1,760 కోట్లు, కేఎఫ్ డబ్ల్యూ రూ.880 కోట్ల రుణంతో పాటు ఈయూ రూ.102 కోట్ల ఆర్ధిక సహాయాన్ని అందిస్తుందని మంత్రి వివరించారు.
→ 2018లో రూ.933 కోట్లతో చేపట్టిన సీఐటీఐఐఎస్ 1.0 పథకానికి ఇది కొనసాగింపు.
→

---

భూగర్భాన్వేషణకు లోతైన రంధ్రం

చైనాలోని షింజియాంగ్ ప్రాంతంలో భూగర్భంలోకి లోతైన రంధ్రం తవ్వకాన్ని ఆ దేశ శాస్త్రవేత్తలు మొదలు పెట్టారు.
→ దీంతో భూగర్భాన్వేషణలో కీలక ముందడుగు పడినట్లయింది.
→ సుమారు 10 వేల మీటర్ల లోతు వరకు ఈ రంధ్రాన్ని తవ్వుతారని అంచనా.
→ భూమి అడు గున దాదాపు 10 రాతి పొరలను చీల్చుకుంటూ ఈ ప్రక్రియ సాగనుంది.
→ దాదాపు 14.5 కోట్ల ఏళ్ల వయసున్న క్రెటేషియస్ పొరను చైనా శాస్త్రవేత్తలు చేరుకోనున్నట్లు తెలుస్తోంది.
→ ఖనిజ సంపద, ఇంధన వనరులను గుర్తించ డంతో పాటు భూకంపాలు, అగ్నిపర్వతాల విస్ఫోటం ముప్పును ముందే పసిగట్టేందుకు వారి కృషి దోహదపడనుంది.
→ ఇప్పటివరకు ప్రపంచంలో మానవులు తవ్విన అత్యంత లోతైన రంధ్రం రష్యాలో ఉంది. కోలా సూపర్ డీప్ బోర్ హోల్ గా దీన్ని వ్యవహరిస్తారు.
→ దాని లోతు 12,262 మీటర్లు. 20 ఏళ్లపాటు బోర్ వేయగా 1989లో ఆ లోతుకు శాస్త్రవేత్తలు చేరుకోగలిగారు.
→

---

జీడీపీ 7.2 శాతం

భారత ఆర్ధిక వ్యవస్థ గత ఆర్ధిక సంవత్సరంలో అంచ నాలకు మించి వృద్ధిని సాధించింది.
→ ప్రపంచంలోనే అత్యంత వేగవంత వృద్ధిని నమోదు చేస్తున్న వర్ధమాన దేశంగా తన హవాను కొనసాగించింది.
→ 2022-23 జనవరి-మార్చి త్రైమాసి 6.1% వృద్ధి చెందడంతో, పూర్తి ఆర్థిక సంవత్సరంలో వృద్ధిరేటు 7.2 శాతానికి చేరింది.
→ వ్యవసాయం (5.5%. తయారీ 45%, గనులు 4.3%, నిర్మాణ రంగం 10.4% రాణించడం ఇందుకు ఉపకరించింది.
→ విడుద లైన అధికారిక గణాంకాల ప్రకారం ఆర్థిక వ్యవస్థ 3.3 లక్షల కోట్ల డాలర్ల (సుమారు రూ.272 లక్షల కోట్ల) స్థాయికి చేరింది.
→ కొన్నేళ్లలో మన ఆర్ధిక వ్యవస్థను 5 లక్షల కోట్ల డాలర్లకు చేర్చాలన్న లక్ష్యానికి ఇది దన్నుగా నిలుస్తుందని విశ్లేషకులు అంటున్నారు.
→ 2021-2లో భారత జీడీపీ 9.1% రాణించగా.. అదే ఆర్థిక సంవ త్సరం జనవరి-మార్చిలో వృద్ధిరేటు 4 శాతంగా ఉంది.
→

---

మరుగుజ్జు నక్షత్రాల వద్ద ఆవాసయోగ్య గ్రహాలు

మన పాలపుంత గెలాక్సీలో చాలా సర్వసా ధారణంగా కనిపించే ఎం డ్వార్ఫ్ నక్షత్రాల చుట్టూ పరిభ్రమిస్తున్న మూడో వంతు గ్రహాల్లో ద్రవ రూపంలో నీరు ఉండొచ్చని తాజా అధ్యయనం పేర్కొంది.
→ అక్కడ జీవుల మనుగడకు అనువైన వాతావరణం ఉండొచ్చని తెలిపింది. స్కోపు డేటా ఆధారంగా వర్సిటీ ఆఫ్ ఫ్లోరిడా శాస్త్ర వేత్తలు ఈ నిర్ధారణ చేశారు.
→ ఎం డ్వార్ఫ్ నక్షత్రాలు ఒకింత చిన్నగా ఉంటాయి. వీటికి వేడి తక్కువగా ఉంటుంది.
→ సూర్యుడితో పోలిస్తే ఈ తారల ద్రవ్యరాశి దాదాపు సగం మేర మాత్రమే ఉంటుంది.
→ ఈ మరు గుజ్జు నక్షత్రాల చుట్టూ వందల కోట్ల గ్రహాలు పరిభ్రమిస్తున్నాయి.
→ వీటిలో మూడింట రెండొంతుల గ్రహాల్లో అత్యంత ప్రతి కూల పరిస్థితులు ఉంటాయని శాస్త్రవే త్తలు తాజాగా పేర్కొన్నారు.
→ మూడో వంతు గ్రహాలు మాత్రం ఆవాసయోగ్య ప్రాంతం (గోల్డీలాక్స్ జోన్)లో ఉండొ చ్చని తెలిపారు. అవి కూడా కోట్లలో ఉంటాయని చెప్పారు.
→

---

అధిక రక్తపోటుతో విషయగ్రహణ లోపాలు

ఉప్పు ఎక్కువగా తీసుకోవడం వల్ల వచ్చే అధిక రక్తపోటుకు భావోద్వేగ సమ స్యలు, విషయ గ్రహణ సామర్థ్యంలో లోపాలతో సంబంధం ఉన్నట్లు జపాన్ శాస్త్రవేత్తల పరిశోధనలో తేలింది.
→ ఈ నేపథ్యంలో ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ సూచించిన 'రోజుకు 5 గ్రాముల కన్నా తక్కు వగా ఉప్పును తీసుకోవాలని వారు సూచి స్తున్నారు.
→ ఆహారంలో ఉప్పు అధికంగా తీసుకోవడం వల్ల రక్తపోటు నియంత్రణ వ్యవస్థకు కొన్నిరకాల లిపిడ్ పదార్థాలకు మధ్య అవాంఛిత సిగ్నలింగ్ మొదలవుతుం దని శాస్త్రవేత్తలు తెలిపారు.
→ దీనివల్ల మెదడు పనితీరులో ఇబ్బందులు తలెత్తుతాయని వివ రించారు. రక్తపోటు, ద్రవాల సమతౌల్యతను కాపాడటంలో యాంజియోటెన్సిన్-2 (ఏఎన్టీ-2) కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది
→ ఏటీ1 అనేది దీని గ్రాహకం. శరీరానికి చాలా ముఖ్యమైన లిపిడ్ పదార్థం ప్రోస్టాగ్లాండిన్ ఈ2 (పీజీఈ2), దాని గ్రాహకం ఈపీ1కు - ఏటీ 1కు అధికరక్తపోటుతో సంబంధం ఉందని మునుపటి పరిశోధనల్లో వెల్లడైంది.
→ ఉప్పు ఎక్కువగా వాడటం వల్ల తలెత్తే అధిక రక్తపోటు కారణంగా ఈ రెండు వ్యవస్థల మధ్య అనవసరంగా సంకే తాల మార్పిడి జరుగుతుందని తాజాగా జపాన్ పరిశోధకులు తేల్చారు. దీనివల్ల భావోద్వేగపరమైన విషయ గ్రహణ సామ ర్ధ్యంలో లోపాలు ఉత్పన్నమవుతున్నట్లు గుర్తించారు.
→ తీవ్ర మతిమరుపు కూడా తలె త్తుతున్నట్లు వివరించారు.
→

---

అర్చకులకు గౌరవ భృతిని పెంచుతున్నట్లు సీఎం ప్రకటన

రాష్ట్రంలోని అర్చకులకు గౌరవ భృతిని రూ. 2,500 నుంచి రూ. 5 వేలకు పెంచుతున్నట్లు సీఎం కేసీఆర్ ప్రకటించారు.
→ ఈ భృతిని అం దుకునేందుకు అర్హత వయస్సును 75 ఏండ్ల నుంచి 65 ఏండ్లకు తగ్గిస్తున్నట్లు వెల్లడించారు.
→ శేరిలింగంపల్లి నియోజకవర్గం గోపనపల్లిలో 9 ఎకరాల స్థలంలో నిర్మించిన 'విప్రహిత' బ్రాహ్మణ సంక్షేమ సదనాన్ని సీఎం కేసీఆర్ ప్రారంభించారు.
→ ఈ సందర్భంగా జరిగిన సభలో ఆయన మాట్లాడారు.
→ ప్రస్తుతం 3,645 దేవాలయాలకు ధూపదీప నైవేద్య పథకం వర్తిస్తున్నదని, రాష్ట్రవ్యాప్తంగా మరో 2,796 గుడులకు కూడా ఈ పథకం వర్తింపజే స్తామని సీఎం ప్రకటించారు.

---

ఉ.కొరియా నిఘా ఉపగ్రహ ప్రయోగం విఫలం

నిఘా ఉపగ్రహాన్ని ప్రయోగించా లన్న ఉత్తర కొరియా ప్రయత్నం విఫలమయింది.
→ మల్లిగ్యాంగ్ - 1 ఉపగ్రహంతో.. కొత్తగా అభివృద్ధి చేసిన చొల్లిమా-1 రాకెట్ ఉదయం 6:37 గంటలకు నింగిలోకి దూసుకెళ్లింది.
→ అయితే రెండు దశల అనంతరం ఇంజిన్లు థ్రస్ట్ను కోల్పో వడంతో సముద్రంలో రాకెట్ కూలిపోయిందని ఉ. కొరియా అధికారిక మీడియా సంస్థ కొరియన్ సెంట్రల్ న్యూస్ ఏజెన్సీ ప్రకటించింది.
→ ప్రయోగం విఫలమైనప్పటికీ ఉ.కొరియా పెంపొందించుకుం టున్న సాంకేతికతపై సరిహద్దు దేశాలు దక్షిణ కొరియా, జపాన్ ఆందోళన వ్యక్తం చేశాయి.
→
→ దక్షిణ కొరియాలో గందరగోళం:-
→ ఉ.కొరియా ప్రయోగం నేపథ్యంలో ద. కొరియా రాజధాని సియోల్ లో గందరగోళం ఏర్పడింది.
→ రాకెట్ నింగిలోకి దూసుకెళ్లగా.. సుమారు 14 నిమిషాల అనంతరం సియోల్ ప్రజల సెల్ఫోన్లకు అధికా రులు అత్యవసర సందేశాలు పంపించారు.
→ కారణాన్ని పేర్కొనకుండా.. ప్రజలందరూ సురక్షిత ప్రాంతాల్లో తలదాచుకోవాలని సూచించారు.
→ కాసే పటికే భద్రత మంత్రిత్వ శాఖ ఆ సందేశాలు ఓ పొరపాటని ప్రకటించింది.
→ ఉ.కొరియా ప్రయోగిం చిన ఏదైనా క్షిపణుల శకలాలు దక్షిణ కొరియా భూభాగంలో పడే ప్రమాదముందని భావిస్తేనే ఇలాంటి అలెర్ట్ లు పంపాలని సూచించినట్లు సైన్యం వెల్లడించింది. అదీ కూడా 5 నిమిషాల లోపే పంపాలని తెలిపింది.
→ జపాన్ సైతం ఇదే తరహా హెచ్చరిక సందేశాలను తమ ప్రజలకు పంపించింది. మరోవైపు ఉ.కొరియా ప్రయోగాన్ని అమెరికా ఖండించింది.
→ బాలిస్టిక్ క్షిపణి సాంకేతిక తను వినియోగించకుండా నిషేధం ఉన్నప్పటికీ కిమ్ ఇలాంటి ప్రయోగాలు చేపడుతుండటం ఆందోళన కలిగిస్తోందని వ్యాఖ్యానించింది.
→

---

ఇస్రో హెచ్ఎస్ఎఫ్ సీ డైరెక్టర్ గా మోహన్

భారత అంతరిక్ష పరిశోధనా సంస్థ(ఇస్రో)కు చెందిన మానవ అంతరిక్ష విమాన కేంద్రం(హెచ్ఎస్ఎఫ్ సీ) డైరె క్టర్ గా మోహన్ ను నియమిస్తూ ఇస్రో అధిపతి డా. సోమనాథ్ బుధవారం ఉత్తర్వులు జారీ చేశారు.
→ ఇప్పటి వరకు అక్కడ సంచాలకులుగా విధులు నిర్వర్తిస్తున్న ఉమామహేశ్వరన్ ఉద్యోగ విరమణ మోహన్ చేయడంతో ఆయన స్థానంలో ను నియమించారు.
→ ఆయన తిరువనంత పురంలోని విక్రమ్ సారాభాయ్ స్పేస్ సెంటర్లో అసోసియేట్ డైరెక్టర్గా విధులు నిర్వహిస్తూ పదో న్నతి పొందారు.
→ గగన్యాన్ ప్రాజెక్టు పనులు ఇక మోహన్ ఆధ్వర్యంలోనే జరగనున్నాయి.
→

---

ఆర్ సీఐకి కొత్త డైరెక్టర్

రక్షణ పరిశోధన అభివృద్ధి సంస్థ (డీఆర్ డీవో)కు చెందిన హైదరాబాద్ లోని క్షిపణులు, ప్యూహాత్మక వ్యవ స్థల (ఎంఎస్ఎస్) డైరెక్టర్ జనర ల్ గా విశిష్ట శాస్త్రవేత్త ఉమ్మలనేని రాజాబాబు నియమితులయ్యారు.
→ రీసెర్చ్ సెంటర్ ఇమారత్ (ఆర్సీఐ) డైరెక్టర్గా ఉన్న ఆయన పదోన్న తిపై డీజీ అయ్యారు.
→ జూన్ 1 నుంచి నియామకం అమల్లోకి వస్తుందని డీఆర్డీవో బుధవారం ఒక ప్రకట నలో తెలిపింది.
→ మే 31న డీజీగా పదవీ విరమణ చేసిన డాక్టర్ బీహెచ్పీఎస్ నారాయణమూర్తి స్థానంలో రాజాబాబును నియమించారు.
→

---

నేటి నుంచి పొగాకు వ్యతిరేక కార్యక్రమాలు

యువతను పొగాకు వినియోగానికి దూరం చేసే లక్ష్యంతో 60 రోజుల పాటు ప్రచార కార్యక్రమాలు నిర్వహిం చనున్నట్లు వైద్య ఆరోగ్యశాఖ తెలిపింది.
→ మే 31వ తేదీ పొగాకు వ్యతిరేక దినోత్సవం సందర్భంగా 'మాకు ఆహారం కావాలి - పొగాకు వద్దు' అన్న నినాదంతో కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నట్లు విడుదల చేసిన ప్రకటనలో తెలిపింది.
→ విద్యాసంస్థలు, బహిరంగ ప్రదేశాలు, హాట్స్పాట్లు, గ్రామ పంచాయతీల్లో ప్రచార కార్యక్రమాలు జరుపుతామని పేర్కొంది.
→ పొగాకు వినియోగంతో క్యాన్సర్, కరోనరీ అర్టెరీ, ఊపిరితిత్తుల సమస్యలు బాధితులను చుట్టుముడుతున్నాయి.
→ దేశంలో ఏటా 13.5 లక్షల మంది ధూమపానం, పరోక్ష ధూమపానం వల్ల మరణిస్తున్నారు' అని పేర్కొంది.
→

---

మహారాష్ట్ర రైతుల కోసం కొత్త పథకం

మహారాష్ట్రలో కోటి మంది రైతులకు ఏటా రూ.6,000 చొప్పున నగదు సహాయం అందించడానికి ఉద్దేశించిన నమో షెట్ కారీ మహాసమ్మాన్ పథకాన్ని ప్రారంభించింది రాష్ట్ర ప్రభుత్వం. ముఖ్యమంత్రి ఏక్నాథ్ శిందే అధ్య క్షతన జరిగిన మంత్రివర్గ సమావేశం ఈ పథకానికి ఆమోద ముద్ర వేసింది.
→ రైతులకు ఇప్పటికే ఏటా ప్రధానమంత్రి కిసాన్ సమ్మాన్ నిధి పథకం కింద అందిస్తున్న రూ.6,000లకు ఇది అదనమని శిందే చెప్పారు.
→

---

విశాఖలో అంతర్జాతీయ ఆర్గానిక్ మహోత్సవ్

విశాఖ వేదికగా 'అంతర్జాతీయ సేంద్రియ మహోత్సవ్ -2023 జూన్ 2వ తేదీ నుంచి మూడు రోజుల పాటు జరుగనుంది.
→ ఏపీ వ్యవసాయ శాఖ, రైతు సాధికార సంస్థలు సంయుక్తంగా విశాఖ బీచ్ రోడ్డు లోని గాదిరాజు ప్యాలెస్ లో నిర్వహించనున్న ఈ కార్యక్రమానికి సంబంధించిన బ్రోచర్ను రాష్ట్ర వ్యవసాయ శాఖమంత్రి కాకాణి గోవర్ధన్ రెడ్డి నెల్లూరులోని తన క్యాంప్ కార్యాలయంలో ఆవిష్కరించారు.
→ రాష్ట్రంలో ప్రకృతి వ్యవ సాయం చేస్తున్న రైతులను ప్రోత్సహించడం, జాతీయ, అంతర్జాతీయ సంస్థలు, వినియోగ దారులను ఒక వేదికపైకి తీసుకురావాలన్న సత్సం కల్పంతో దేశంలోనే తొలిసారి ఈ మహోత్సవ్ నిర్వహిస్తున్నారు.
→ వివిధ దేశాలు, రాష్ట్రాల నుంచి ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్ సంస్థలు, రైతులు, వ్యవసాయ ఉత్పత్తిదారుల సంఘాలు, మిల్లెట్ ఉత్పత్తిదారు లు, జాతీయ, అంతర్జాతీయ స్థాయి కొను గోలుదారులు పెద్ద ఎత్తున ఈ ఉత్సవంలో పాల్గొ ననున్నారు.
→ ఈ మహోత్సవ్లో ఆర్గానిక్ ఉత్పత్తుల ప్రదర్శన కోసం ప్రత్యేకంగా 123 స్టాళ్లు ఏర్పాటు చేయనున్నారు.
→ ఈ సందర్భంగా రూ.100 కోట్లకు పైగా విలువైన ఒప్పందాలు జరుగుతాయని అం చనా వేస్తున్నారు.
→ మూడు రోజుల పాటు ప్రత్యేకం గా ఆర్గానిక్ ఫుడ్ కోర్టును ఏర్పాటు చేస్తున్నారు. 50 వేల మందికిపైగా సందర్శిస్తారని అంచనా వేస్తున్నారు. సెమినార్లు, వర్క్ షాప్ లు కూడా నిర్వహించనున్నారు.
→ సాగర తీరంలో తొలిసారి నిర్వహిస్తోన్న అంతర్జాతీయ ఆర్గానిక్ సదస్సును విజయవంతం చేయాలని మంత్రి కాకాణి ఈ సం దర్భంగా పిలుపు నిచ్చారు.
→

---

రాజభవన్ లో గోవా రాష్ట్ర అవతరణ వేడుకలు

గోవాలోని అద్భుతమైన ప్రకృతి సౌందర్యం కారణంగా 'ప్రాచ్య ముత్యం'గా ప్రత్యేక గుర్తింపు సాధించిందని గవర్నర్ జస్టిస్ అబ్దుల్ నజీర్ పేర్కొన్నారు.
→ ఆ రాష్ట్ర సంస్కృతి, బీచ్ లు, ఆతిథ్య రంగంలో దేశంలోనే ప్రత్యేక స్థానం దక్కించుకున్నాయన్నారు.
→ ఆతిథ్య రంగం ద్వారా జాతీయ అభివృద్ధికి రాష్ట్రం దోహదపడుతోందని అభి ప్రాయపడ్డారు.
→ గోవా రాష్ట్ర 36వ అవతరణ దినోత్స వాన్ని రాజభవన్ లోని దర్బార్ హాల్లో వారం ఘనంగా నిర్వహించారు.
→ ఈ కార్యక్రమానికి రాష్ట్ర గవర్నర్ జస్టిస్ అబ్దుల్ నజీర్ ముఖ్య అతిథిగా హాజరయ్యారు.
→ ఈ సందర్భంగా ఆయన మాట్లా డుతూ.. "గోవా అందాలు, సంపద, లాభదాయకమైన పోర్టులు పశ్చిమ దేశాలను ఆకర్షించడంతో.. ఆయా దేశాలతో వాణిజ్యం సులభతరమైంది. ఈ కారణంగా గోల్డెన్ గోవాగా పిలిచేవారు...' అని పేర్కొన్నారు.
→ ఈ సందర్భంగా ప్రదర్శించిన గోవా సంప్రదాయ నృత్యాలు ఆహుతులకు ప్రత్యేక ఆకర్షణగా నిలిచాయి.
→

---

కంబోడియా రాజుతో మోదీ చర్చలు

భారత్ లో పర్యటిస్తున్న కంబోడియా రాజు నరోదమ్ శిహమోనితో ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ భేటీ అయ్యారు.
→ ఈ సంద ర్భంగా ఇద్దరు నేతలు అనేక అంశాలపై చర్చలు జరిపారు.
→ రాష్ట్రపతి భవన్లో ఈ సమావేశం జరి గింది. కంబోడియాతో ద్వైపాక్షిక బంధాన్ని బలో పేతం చేసుకోవాలని భారత్ గట్టిగా భావిస్తున్నట్లు మోదీ తెలిపారు.
→ రెండు దేశాల మధ్య సాంస్కృతిక బంధం ఉందని ఇద్దరు నేతలు అభిప్రాయపడ్డారు.
→ ఉపరాష్ట్రపతి జగదీప్ ధనఖడ్ కూడా శిహమోనితో భేటీ అయ్యారు.
→ రక్షణ, పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల్లో ఇరు దేశాల మధ్య సహకరించుకునే అంశంపై చర్చించారు.
→ అంతకుముందు శిహమోనికి రాష్ట్ర పతి భవన్లో ద్రౌపదీ ముర్ము లాంఛనంగా ఘన స్వాగతం పలికారు.
→ శిహమోని.. రాజ్ ఘాట్ వెళ్లి, మహాత్మా గాంధీకి నివాళులర్పించారు.
→

---

FDI లో రాష్ట్రానికి 11వ స్థానం

గత ఆర్థిక సంవత్సరంలో విదేశీ పెట్టుబడుల ఆకర్షణలో తెలంగాణ 7వ, ఆంధ్రప్రదేశ్ 11వ స్థానాల్లో నిలిచాయి.
→ 2022-23 ఆర్థిక సంవత్స రంలో దేశవ్యాప్తంగా అన్ని రాష్ట్రాలకూ కలిపి రూ. 3,67,435 కోట్ల విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులు (ఎఫ్ ఐలు) రాగా.. అందులో తెలంగాణకు రూ.10,319 కోట్లు, ఆంధ్రప్రదేశ్కు రూ.2,252 కోట్ల వాటా దక్కింది.
→ ఈ విషయంలో రూ.1,18,422 కోట్ల వాటాతో మహా రాష్ట్ర తొలి స్థానంలో నిలిచింది.
→ దేశంలోకి వచ్చిన మొత్తం పెట్టుబడుల్లో 32.22% ఆ రాష్ట్రానికే వెళ్లాయి.
→ తర్వాతి స్థానాల్లో కర్ణాటక, ఢిల్లీ, గుజరాత్, హరియాణా, తమిళనాడు, తెలంగాణ, రాజస్థాన్, ఉత్త రప్రదేశ్, పశ్చిమబెంగాల్లు నిలిచి టాప్-10లో స్థానం దక్కించుకున్నాయి.
→ ఆ తర్వాతి స్థానానికి ఆంధ్రప్రదేశ్ పరిమితమైంది.
→ గత మూడేళ్లలో తెలంగాణకు మొత్తం రూ.35,766 కోట్ల విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబ డులు వచ్చాయి.
→ ఇదే సమయంలో ఆంధ్రప్రదే రూ.4,572 కోట్లు వచ్చాయి.
→ ఇది తెలంగాణ కంటే రూ. 31,194 కోట్లు తక్కువ.
→ డిపార్ట్ మెంట్ ఫర్ ప్రమోషన్ ఆఫ్ ఇండస్ట్రీ అండ్ ఇంటర్నల్ ట్రేడ్ విభాగం తాజాగా విడుదల చేసిన డేటా ఈ విషయాన్ని వెల్లడించింది.
→ రాజస్థాన్ దేశంలోకి అత్యధిక విదేశీ ఉత్తర్ ప్రదేశ్ పెట్టుబడులు మారిషస్, సింగపూర్, అమెరికా, నెద ర్లాండ్స్, జపాన్, యూకే, యూఏఈ, కేమన్ ఐలాండ్స్ నుంచి వచ్చాయి.
→

---

కేరళ సీజేగా జస్టిస్ భట్ ప్రమాణ స్వీకారం

కేరళ హైకోర్టు తాత్కాలిక ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా ఉన్న జస్టిస్ ఎస్. వి. భట్ పూర్తిస్థాయి సీజేగా బాధ్యతలు చేపట్టను న్నారు.
→ గవర్నర్ ఆరిఫ్ మహమ్మద్ ఖాన్ ఆయన చేత ప్రమాణం చేయిస్తారని అధి కారిక ప్రకటన వెలువడింది.
→ 1987లో ఆంధ్రప్రదేశ్ బార్ కౌన్సిల్లో పేరు నమోదు చేసుకున్న ఆయన హైదరా బాద్ లోని ఉమ్మడి ఏపీ హైకోర్టులో న్యాయవాదిగా పని చేశారు.
→ అక్కడే 2013లో అదనపు న్యాయమూర్తిగా నియమితులయ్యారు.
→ రాష్ట్ర విభజన అనంతరం తెలం గాణ, ఏపీ హైకోర్టుల్లో జడ్జిగా సేవలందించి.. 2019లో కేరళకు బదిలీ అయ్యారు.
→

---

ప్రపంచ ప్లాస్టిక్ కాలుష్య నియంత్రణ ఒప్పందంపై పారిస్ లో చర్చలు

అంతర్జాతీయంగా ప్లాస్టిక్ కాలుష్యానికి అంతం పలికేందుకు ఎటువంటి ఒప్పందాన్ని రూపొం దించాలన్న విషయమై కసరత్తు ఊపందుకొంది.
→ ఇందుకోసం ఐక్యరాజ్య సమితికి చెందిన ప్రత్యేక కమిటీ భేటీ అయ్యింది.
→ ప్లాస్టిక్ కాలుష్యం, సముద్ర పర్యావరణంపై తొలి అంతర్జాతీయ, ఒప్పంద రూపకల్పనకు అంతర ప్రభుత్వాల చర్చల కమిటీకి అధికారం అప్పగించారు.
→ 2024 చివరి నాటికి చర్చలను పూర్తి చేసేందుకు మొత్తం అయిదు సమావేశాలను నిర్వహించాల్సి ఉండగా తాజా భేటీ రెండవది.
→ ఆర్నెళ్ల క్రితం ఉరుగ్వేలో తొలి సమావేశం జరిగింది.
→ ఈ సంద ర్భంగా కొన్ని దేశాలు ప్రపంచ స్థాయి నిబంధనలు సూచిం చగా, మరికొన్ని జాతీయ స్థాయి పరిష్కారాలను, ఇంకొన్ని రెండు రకాల మార్గా లను ప్రతిపాదించారు.
→

---

2030లో చంద్రుడిపైకి చైనా వ్యోమగాములు

చంద్రుడిపై పరిశోధనలు చేయడా నికి 2030లో తమ వ్యోమగాములను పంపను న్నట్లు చైనా ప్రకటించింది.
→ చైనా అధ్యక్షుడు షీ జిన్ పింగ్ అంతరిక్ష ప్రణాళికను మరింత ముందుకు తీసుకెళ్లడంలో భాగంగా ఆ దేశం తన సొంత అంతరిక్ష కేంద్రానికి మూడో విడతగా ముగ్గురు వ్యోమగాములను పంప నుంది.
→ వారిలో ఇద్దరు వ్యోమగాములు జింగ్ హైపెంగ్, జూయాంగ్జూ, పౌర వ్యోమగామి గుయ్ హైచావో అయిదు నెలల వరకూ అక్కడ ఉండనున్నారు.
→ వీరిని తీసుకెళ్లనున్న షెంజావో -16 వ్యోమనౌకను ప్రయోగించేందుకు ఇన్నర్ మంగోలియాలోని జ్యూకాన్ ఉపగ్రహ ప్రయోగ కేంద్రం వద్ద ఏర్పాట్లు చేశారు.
→ ఇప్పటి వరకు చైనా అంతరిక్షంలోకి వెళ్లినవారంతా పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీకి చెందిన వ్యోమగా ములే. గుయ్ తొలి పౌర వ్యోమగామి.
→ ఈ సందర్భంగా చైనా 'మానవ సహిత అంతరిక్ష సంస్థ' డిప్యూటీ డైరెక్టర్ లిన్ జికి యాంగ్ మాట్లాడుత చైనా ఇటీవల మానవ సహిత చంద్రమండల అన్వేషణ కార్య క్రమానికి శ్రీకారం చుట్టింది. 2030 కల్లా జాబి పైకి మనిషిని పంపించడం, అక్కడ పరిశోధ నలు, వాటికి సంబంధించిన ప్రయోగాలు చేయ డమే మా లక్ష్యం" అని చెప్పారు.
→

---

22 శాతం తగిన ఎఫ్ డీఐ పెట్టుబడులు

గత ఆర్ధిక సంవత్సరం (2022-23)లో భారత్లోకి వచ్చిన విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులు (ఎఫ్ డీఐ) 22% తగ్గి 46 బిలియన్ డాలర్ల (దాదాపు రూ.3.80 లక్షల కోట్ల)కు పరిమితమ యాయి. 2021-22 ఎఫ్ డీఐలు 58,77 బిలియన్ డాలర్లుగా ఉన్నట్లు గణాంకాలు వెల్లడించాయి.
→ కంప్యూటర్ హార్డ్వేర్, సాఫ్ట్వేర్, వాహన రంగాలకు గత ఆర్థిక సంవత్సరంలో FDI తగ్గాయి.
→ ఈక్వి టీతో కలిపి మొత్తం ఎఫ్ డీఐ పెట్టుబడులు 84.83 బిలియన్ డాలర్ల నుంచి 16% తగ్గి 70.97 బిలి యన్ డాలర్లకు చేరాయి.
→
→ అగ్రగామి దేశాలు:-
→ మన దేశంలోకి వచ్చిన ఎఫ్ డీఐలో 17.2 బిలియన్ డాలర్లతో సింగపూర్ అగ్రస్థా నంలో నిలిచింది.
→ మారిషస్ (6.13 బి.డాలర్లు), ఆమె రికా (6 బి. డాలర్లు), యూఏఈ (3.35 బి. డాలర్లు),నెదర్లాండ్స్ (2.5 బి.డాలర్లు), జపాన్ (1.8 బి. డాలర్లు), సైప్రస్ (1.27 బి. డాలర్లు), కేమన్ ఐలాండ్ (772 మి.డాలర్లు), జర్మనీ (547 మీ.డాలర్లు) ఆ తర్వాతి స్థానాల్లో ఉన్నాయి.
→ 2022-22లో మారిషస్, అమెరికా, నెదర్లాండ్స్, కేమన్ ఐలాండ్స్, జర్మనీ నుంచి FDIలు తగ్గాయి..
→ కంప్యూటర్ సాఫ్ట్వేర్, హార్డ్వేర్ రంగాలు అత్యధిక పెట్టుబడులను (9.4 బి.డాలర్లు) ఆకర్షించాయి.
→ 2021-22లో ఈ రంగంలోకి 14.5 బి. డాలర్లు. వచ్చాయి. వాహన పరిశ్రమలోకి పెట్టుబడులు 7.బి. డాలర్ల నుంచి 1.9 బి. డాలర్లకు పడిపో యాయి.
→ సేవల రంగం (8.7 బి.డాలర్లు). ట్రేడింగ్ (4.8 బి. డాలర్లు), ఔషధ (8.7 బి. డాలర్లు) రసాయనాలు (1.85 బి. డాలర్లు), వాహన పరిశ్రమ (1.27 బి. డాలర్లు), టెలికాం (713 మి.డాలర్లు) ఆకర్షించాయి.
→
→ రాష్ట్రాల వారీగా చూస్తే:-
→ మహారాష్ట్ర 14.8 బి.డాలర్లు ఆకర్షించింది. 2021-22లో ఈ రాష్ట్రం లోకి 15.44 బి. డాలర్లు వచ్చాయి.
→ కర్ణాటక పెట్టుబడులు 22 బి. డాలర్లు నుంచి 10.42 బి. డాలర్లకు తగ్గిపోయాయి.
→ దిల్లీ, తమిళనాడు, హరియాణా, తెలంగాణ, పశ్చిమ బెంగాల్కు వచ్చిన పెట్టుబడులూ తగ్గాయి.
→ గుజరాత్లోకి మాత్రం పెట్టుబడులు 2.7 బి.డాలర్ల నుంచి 4.71 బి.డాలర్లకు పెరిగాయి.
→

---

భారత నూతన పార్లమెంటు ప్రారంభం

→ అడుగడుగునా అద్భుత దృశ్యాలు. ప్రకృతి రమణీయతను పరిచయం. చేసే పలు అంశాలు.
→ ఇలా భారత నూతన పార్లమెంటు ఆధునికత మేళవించిన అద్భుత కట్టడంగా నిలిచింది.
→ ప్రధాని మోదీ నూతన పార్లమెంటును ప్రారంభిం చిన తర్వాత దానికి సంబంధించిన లఘు చిత్రాన్ని ఎంపీలు, పలు రాష్ట్రాల ముఖ్యమంత్రు లతో కలిసి వీక్షించారు.
→ 9.26 నిమిషాల నిడివి ఉన్న ఈ లఘు చిత్రం. నూతన భవనం విశే షాలను ఆవిష్కరింపజేసింది.

ప్రకృతికి వందనం:-
→నూతన పార్లమెంటుకు ఉన్న ఆరు ప్రవేశ మార్గాల్లో... గరుడ (గ్రద్ద ), గజ(ఏనుగు), అశ్వ (గుర్రం), మొసలి, హంస, శార్దూల (పులి) ప్రతిమలను తీర్చిదిద్దారు.
→ప్రతి జంతువు కూడా వివిధ అంశాల్లో ప్రకృతికి ప్రతిరూపమని లఘు చిత్రంలో పేర్కొన్నారు. మొసలి, హంసలు నీటికి, గరుడ ఆకాశానికి ప్రతీకలని తెలిపారు.

ఇరు సభల ప్రత్యేకత ఇదే:-
→లోక్సభను జాతీయ పక్షి నెమలి, రాజ్యసభను జాతీయ పుష్పం కమలానికి ప్రతీకగా తీర్చిది. డ్డారు.
→ నెమలి పింఛాన్ని పోలిన విధంగా గోడలపై నిర్మాణాలు చేశారు. అదేవిధంగా లోపలి పైకప్పు కూడా నెమలి పింఛాన్ని పోలిన విధంగా నిర్మిం చారు.
→ పాత లోక్సభ ప్రాంగణం కంటే కూడా కొత్తది రెండు రెట్లు పెద్దది. పెద్దల సభను.. కమ లం థీమ్తో, పాత సభ కన్నా ఒకటిన్నర రెట్లు పెద్దదిగా నిర్మించారు.
→ యూపీకి చెందిన 900 మంది కళాకారులు 10 లక్షల పనిగంటలు "శ్రమించి చేతితో నేసిన ప్రీమియం కార్పెట్లు కొత్త లోక్సభ, రాజ్యసభను అలంకరించాయి.
→ లోక్స భలో నెమలి పింఛం, రాజ్యసభలో కమలం ఆకృ తులను కార్పెట్లపై సుందరంగా తీర్చిదిద్దారు.
→ ఉభయ సభల కోసం చెరో 150కి పైగా కార్పెట్లను కార్మికులు వేర్వేరుగా రూపొందించి.. సభలకు తగ్గట్టుగా వాటిని అతికించారని ఓబీటీ కార్పెట్స్ సంస్థ చైర్మన్ రుద్ర చటర్జీ వివరించారు.

విశాలమైన సీటింగ్
→ఉభయ సభల్లో సభ్యులు కూర్చొనేందుకు విశాల మైన సీటింగ్ ఏర్పాటు చేశారు. సభ్యుల ముందు భాగంలో ఏర్పాటు చేసిన డెస్క్ లపై టచ్ స్క్రీన్ను ఏర్పాటు చేశారు.
→దీంతో కాగిత రహిత కార్యక్రమాలకు అవకాశం ఉంటుంది. ఓటింగ్ కోసం బయోమెట్రిక్ సౌకర్యాన్ని కల్పించారు.
→ఉభయ సభల్లోనూ ప్రత్యక్ష ప్రసారాల కోసం పెద్ద పెద్ద స్క్రీన్లు ఏర్పాటు చేశారు. ఇక, మొత్తం పార్లమెంటు భవనం ఆటోమేటిక్ కెమెరాల నిఘా నీడలో ఉంటుంది..

త్రిభుజాకృతిలోనే ఎందుకు?:-
→పార్లమెంటు నూతన భవనం త్రిభుజాకృతిలో ఉండడంపై సర్వత్రా ఆసక్తి నెలకొంది.
→దీనిపై ఆర్కి టెక్ట్ బిమల్ పటేల్ స్పందిస్తూ.. వివిధ మతాలలోని పవిత్ర రేఖాగణితానికి ప్రతీకగా భవనాన్ని త్రిభుజాకృతిలో తీర్చిదిద్దినట్టు తెలిపారు.
→వివిధ విశ్వాసాల్లో త్రిభుజాలు, త్రిమూర్తులు, త్రికోణాలకు ప్రాముఖ్యం ఉందన్నారు.
→ఇక, ఈ విషయంపై సెంట్రల్విస్టా రీడెవలప్మెంట్ ప్రాజెక్ట్ కూడా స్పందించింది.
→త్రిభుజాకృతి నిర్మాణాల కారణంగా స్థల వినియోగం తగ్గుతుందని, స్థలాన్ని సంపూ ర్థంగా వినియోగించుకోవచ్చని వివరించింది.

పెండ్యులం క్లాక్ ప్రత్యేక ఆకర్షణ:-
→పార్లమెంటు లోపలి భాగం పైకప్పును త్రిభుజాకృ తిలో తీర్చిదిద్దారు. దీనిలో పెండ్యులం (లోలకం) గడి యారాన్ని ఏర్పాటు చేశారు.
→ఇది పైకప్పు నుంచి ప్రసరించే సూర్యకిరణాల ద్వారా ప్రకాశిస్తుందని. లఘుచిత్రంలో వివరించారు.
→ఇక, పార్లమెంటు భవ నంలో రాజ్యాంగ మందిరం ఏర్పాటు చేశారు.
→దీనిలో భారత ప్రజాస్వామ్య వారసత్వానికి సంబంధించిన విశేషాలను పొందుపరిచారు.
→ఇక్కడే రాజ్యాంగం డిజిటల్ కాపీని కూడా ఉంచారు..

జ్ఞాన, శక్తి, కర్మ.. మూడు ద్వారాలు:-
→మొత్తం 64,500 చదరపు మీటర్లలో నిర్మించిన నూతన పార్లమెంటుకు మూడు ప్రధాన ద్వారాలు ఉన్నాయి.
→వాటికి జ్ఞాన ద్వారం, శక్తి ద్వారం, కర్మ ద్వారం అని పేర్లు పెట్టారు.
→వీఐ పీలు, ఎంపీలు, అతిథులకు వేర్వేరు ద్వారాలు నిర్మించారు.

---

రూ.75 నాణెం విడుదల

→పార్లమెంట్ కొత్త భవనం ప్రారంభోత్సవం సందర్భంగా లోక్ సభ చాంబర్లో ప్రధాని మోదీ ప్రత్యేక స్మారక తపాలా స్టాంపు, రూ.75 నాణేన్ని విడుదల చేశారు.
→ఇక నాణెం బరువు కొంచెం అటుఇటుగా 35 గ్రాములు.
→ఈ నాణేన్ని 50 శాతం వెండి, 40 శాతం రాగి, 5 శాతం నికెల్, 5 శాతం జింక్ మిశ్రమంతో తయారు చేశారు. ఇది 44 మిల్లీమీటర్ల వ్యాసంతో వృత్తాకారంలో ఉంటుంది.
→నాణేనికి ఒకవైపు జాతీయ చిహ్నం ఉండగా.. మరో వైపు పార్లమెంట్ కాంప్లెక్సు భవనాన్ని మధ్యలో ముద్రించారు.

---

పార్లమెంటు కొత్త భవన విశేషం ప్రజాస్వామ్య సంప్రదాయాలు.. ఆధునికతల మేళవింపు

→ దేశ రాజధానిలో ఆదివారం ఆవిష్కృతమైన పార్లమెంటు కొత్త | భవనం దేశ ఘన ప్రజాస్వామ్య సంప్రదాయాలకు ఆధునికతలను అద్దుకుని రాజసంగా అలరారుతోంది.
→ వేదకాలం నుంచి ఈ నాటి వరకూ దేశంలో | అమలైన ప్రజాస్వామ్య విధానాలను, అవి పరిఢవిల్లిన విశిష్టతలను చాటిచె బుతోంది.
→ పార్లమెంటు భవనంలో ప్రత్యేకంగా నిలిచిన రాజ్యాంగ మంది రంలో ఏర్పాటు చేసిన వరుస చిత్రాలు దీనిని స్పష్టం చేస్తున్నాయి.
→ అలాగే ఈ రాజ్యాంగ మందిరాన్ని హిందూ సంప్రదాయాల్లో ఆరాధించే, స్వచ్ఛ శక్తికి నిదర్శనంగా భావించే శ్రీయంత్రం స్ఫూర్తిగా రూపొందించారు.
→ ఇక్కడే ఆధు నికతకు ప్రతిరూపంగా డిజిటల్ రూపంలోకి మార్చిన భారత రాజ్యాంగాన్ని ఉంచారు.
→ ఇంకా భూభ్రమణానికి ప్రతీకగా ఫుకో వెండ్యులమ్ను త్రికోణాకా రపు హాలు పై భాగంలో అమర్చారు.
→ పార్లమెంటు వ్యవహారాలను ప్రభావ శీలంగా నిర్వహించేందుకు లోక్సభ, రాజ్యసభల్లో సుస్పష్టమైన ధ్వని-దృశ్య, ఆధునిక ఓటింగ్ వ్యవస్థలను ఏర్పాటు చేశారు.
→ భవనంలో ప్రత్యేకంగా ఏర్పాటు చేసిన ఉత్సవ వేదికలపై మహాత్మాగాంధీ, చాణక్య, గార్గి, సర్దార్ వల్లభాయ్ పటేల్, బి.ఆర్. అంబేడ్కర్, కోణార్క్ సూర్యదేవాలయ రథ చక్రం ఇత్తడి చిత్రాలను అలంకరించారు.
→ సంగీత, స్తపత్య, నిర్మాణ, శిల్ప గ్యాలరీలు ఆయా శాస్త్రాలను ప్రతిబింబిస్తున్నాయి. కొత్త భవనంలో పెయిం టింగ్స్, రాతి విగ్రహాలు, కుడ్య చిత్రాలు, లోహ ప్రతిమలు మొదలైన 5,000 ఆర్ట్వర్కున్న అమర్చారు.
→ దేశంలోని ప్రఖ్యాత కళాకారులైన ఉస్తాద్ అంజాద్ | అలీ ఖాన్, పండిత్ హరిప్రసాద్ చౌరాసియా, ఉస్తాద్ బిస్మిల్లాఖాన్, పండిత్ రవిశంకర్.. వారి కుటుంబ సభ్యులు వారి సంగీత వాద్యాలను సంగీత గ్యాలరీ కోసం వితరణ చేశారని అధికారులు వెల్లడించారు.

---

చరిత్ర పుటలో పార్లమెంటు భవనం

→ అటు వృత్తాకారంలో ఉన్న పార్లమెంటు పాత భవనం, ఇటు త్రికోణాకారంలో ఉన్న కొత్త భవనం. దేనికవే ప్రత్యేకమైనవి.
→ స్వాతంత్య్రం రాకముందు నుంచీ ఉన్నది ఒకటైతే, అమృతోత్సవాల తరుణంలో ఠీవిగా కొలువుదీరిన భవనం రెండోది.
→ ఇప్పటికి శతాబ్దానికంటే ముందు పాత భవనానికి పునాదులు పడ్డాయి.
→ 1921 ఫిబ్రవరి 12: కౌన్సిల్‌ హౌస్‌గా పిలిచే పార్లమెంటు హౌస్‌కు శంకుస్థాపన
→ 1927 జనవరి 18: పార్లమెంటు భవనాన్ని ప్రారంభించిన గవర్నర్‌ జనరల్‌ లార్డ్‌ ఇర్విన్‌
→ 1927 జనవరి 19: పార్లమెంటు సముదాయంలో ‘సెంట్రల్‌ లెజిస్లేటివ్‌ అసెంబ్లీ’ మూడోవిడత తొలి సమావేశం
→ 1946 డిసెంబరు 9: రాజ్యాంగ పరిషత్తు తొలి సమావేశం
→ 1947 ఆగస్టు 14/ 15: రాజ్యాంగ పరిషత్తు అర్ధరాత్రి సమావేశంలో బ్రిటిషర్ల నుంచి అధికారాల బదిలీ
→ 1952 మే 13: ఉభయ సభల తొలి సమావేశాలు
→ 1970 ఆగస్టు 3: పార్లమెంటు అనుబంధ భవనానికి పునాది వేసిన అప్పటి రాష్ట్రపతి వి.వి.గిరి
→ 1975 అక్టోబరు 24: ఈ అనుబంధ భవనాన్ని అప్పటి ప్రధాని ఇందిరాగాంధీ ప్రారంభించారు.
→ 1987 ఆగస్టు 15: పార్లమెంటు గ్రంథాలయానికి అప్పటి ప్రధాని రాజీవ్‌గాంధీ శంకుస్థాపన
→ 2002 మే 7: పార్లమెంటు గ్రంథాలయ భవనాన్ని ప్రారంభించిన అప్పటి రాష్ట్రపతి కె.ఆర్‌.నారాయణన్‌
→ 2009 మే 5: మరో అనుబంధ భవనానికి అప్పటి ఉపరాష్ట్రపతి హమీద్‌ అన్సారీ, అప్పటి స్పీకర్‌ సోమనాథ్‌ ఛటర్జీ శంకుస్థాపన
→ 2017 జులై 31: పార్లమెంటు అనుబంధ భవనాన్ని ప్రారంభించిన ప్రధాని మోదీ
→ 2019 ఆగస్టు 5: అధునాతన పార్లమెంటు భవనాన్ని నిర్మించాలనే ప్రతిపాదనను ఉపరాష్ట్రపతి హోదాలో ఎం.వెంకయ్యనాయుడు, లోక్‌సభ స్పీకర్‌ ఓంబిర్లా సమర్పించారు.
→ 2020 డిసెంబరు 10: కొత్త పార్లమెంటు భవనానికి ప్రధాని నరేంద్రమోదీ శంకుస్థాపన
→ 2023 మే 28: మోదీ చేతుల మీదుగా కొత్త భవనం ప్రారంభం

నీతి ఆయోగ్ 8వ పాలక మండలి సమావేశం

→ రాష్ట్రాలు ఆర్ధిక క్రమశిక్షణ పాటించాలి. దుబారా చేయొద్దు. నిధులను న్యాయబద్ధంగా ఉపయోగించాలి. భవిష్యత్తు తరాలు తలకు మించిన భారాన్ని మోసే పరిస్థితి రాకుండా చూడాలి.
→ ఆర్థిక క్రమ శిక్షణ అమలు పరచని చాలా దేశాలు ఇప్పుడు ఆ పరిణామాలను అనుభవిస్తున్నాయి.
→అందువల్ల మనం ఏం చేసినా.. ఏ ప్రణాళిక రూపొందించినా భవిష్యత్తు తరాలపై భారం పడకూడదన్న విషయాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకోవాలి.
→మనమంతా బాధ్యతాయు తంగా వ్యవహరించాలి' అని రాష్ట్రాలకు ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోదీ హితవు పలికారు.
→ 2047 నాటికల్లా వికసిత్ భారత్ లక్ష్యాన్ని చేరుకోవడానికి వీలుగా ప్రతి రాష్ట్రం వచ్చే 25 ఏళ్లకు విజన్ ను చుకోవాలని పిలుపునిచ్చారు.
→శనివారం ఢిల్లీలోని ప్రగతి మైదాన్లో జరిగిన నీతి ఆయోగ్ 8వ పాలక మండలి సమావేశంలో ఆయన ముఖ్య మంత్రులు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్లు, పాలనాధికారులను ఉద్దేశించి మాట్లా డారు.
→ఈ సమావేశానికి 11 మంది ముఖ్యమం త్రులు గైర్హాజరయ్యారు. ఇంత పెద్ద సంఖ్యలో ముఖ్యమంత్రులు రాకపోవడం ఇదే ప్రథమం.
→ ప్రధాని ఈ సమావేశాన్ని ఉద్దేశించి ప్రారంభ, ముగింపోపన్యాసాలు చేశారు.
→ ఈ సంద ర్భంగా పలు కీలక అంశాలను ప్రస్తావిం చారు. 'ప్రజల ఆకాంక్షలను నెరవేర్చా ల్సిన బాధ్యత ఈ సమావేశంలో పాల్గొన్న అందరిపైనా ఉంది.
→ అందుకోసం మనం ఉమ్మడి విజన్ వ్యూహంతో వెళ్లాలి. వికసిత్ భారత్ లక్ష్యం ఉన్నది. వ్యక్తులకో, కొన్ని సమూహా లకో కాదు.
→ఇది 140 కోట్ల మంది భారతీయుల లక్ష్యం కాబట్టి దాని సాధనకు అందరూ కలిసికట్టుగా పని చేయాలి. కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు కలిసి పని చేస్తున్న కార్యక్రమాలు విజయవంతంగా సాగుతున్నాయి.
→అందుకు ఉదాహ... రణ ఆకాంక్షిత జిల్లాల కార్యక్రమమే.
→దేశవ్యాప్తంగా వివిధ సూచికల్లో వెనుకబడిన 112 జిల్లాలను ఎంపిక చేసి వాటిని ముందుకు నడిపించే కార్యక్రమాన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు బాగా చేస్తున్నాయి.
→అలాగే అత్యంత వెనుకబడిన 500 బ్లాక్ లను పైకి తీసుకురావడానికి చేపట్టిన ఆకాంక్షిత బ్లాక్ కార్యక్రమంపై రాష్ట్రాలు మంచి దృష్టి పెట్టి పని చేస్తున్నాయి.
→ఈ బ్లాక్ లను వివిధ కొలమానాల్లో రాష్ట్ర సగటుకు తీసుకొస్తే ఆటోమేటిక్గా రాష్ట్రాలూ అభివృద్ధి చెందుతాయి. తద్వారా జాతీయ సగటు పెరుగుతుంది.
→ఇప్పటివరకూ 50 వేల అమృత్ సరోవర్లను నిర్మించారు. మిగిలిన 50వేల సరోవర్ల పని పూర్తి చేయాలి. జిల్లాకు 75 కాకుండా ఒక్కో బ్లాక్లో 75 సరోవర్లను నిర్మించేందుకు ప్రయత్నించాలి.
→రాష్ట్రాలు అంతర్గత పోటీతత్వంతో పని చేయాలి. జిల్లాలు, బ్లాక్ ల మధ్య పోటీ ఉండాలి. బాగా పని చేసే వాటిని ప్రోత్సహించాలి.
→కేవలం జాతీయ స్థాయిలో విజన్ ఉంటే సరిపోదు. రాష్ట్ర, జిల్లా స్థాయి విజన్ ఉండాలి. ఇందుకోసం ప్రతి రాష్ట్రంలో బలమైన టీమ్ లను ఏర్పాటు చేసి నీతి ఆయోగ్తో కలిసి పని చేసేలా చూడాలి.
→ప్రతి రాష్ట్రం వచ్చే 25 ఏళ్లకు విజన్ను రూపొందించుకుని కేంద్రంతో కలిసి పని చేయాలి. దూకుడు ప్రదర్శించాలి. కార్మిక శక్తికి గౌరవమివ్వాలి. అప్పుడే అది నాణ్యమైన ఉత్పత్తినిస్తుంది.
→2025కల్లా టీబీని నిర్మూలించాలి. రాష్ట్రాలు గతిశక్తి పోర్టలు ఉప యోగించుకోవాలి. ఏ లక్ష్యం సాధించాలన్నా సుపరి పాలన ముఖ్యం. కేంద్ర ప్రభుత్వం బడ్జెట్ను ఒక నెల ముందుకు జరిపింది కాబట్టి కేంద్రం నుంచి ఏం వస్తా యన్నది రాష్ట్రాలకు ముందుగానే తెలుస్తుంది కాబట్టి బడ్జెట్లను సరిగా ఉపయోగించుకోవాలి.
→తొలి మూడు నెలల్లోనే పనులు మంజూరు చేసి మొదలు పెట్టాలి. లేదంటే వర్షాకాలం 3 నెలల సమయం వృధా అవు తుంది' అని ప్రధాని పేర్కొన్నారు.

---

నేపాల్ నుంచి భారత్ కు విద్యుత్తు సరఫరా

→నేపాల్లో జల విద్యుదుత్పత్తి పెరగ డంతో ఈ ఏడాది కూడా మిగులు నమోదైంది. దీంతో పొరుగుదేశమైన భారత్కు కరెంటు సరఫరాను ప్రారం భించింది.
→ఈ మేరకు నేపాల్ ఎలక్ట్రిసిటీ అథారిటీ అధి కార ప్రతినిధి సురేశ్ భట్టరాయ్ వెల్లడించారు.
→ భారత్కు 600 మెగావాట్ల విద్యుత్ విక్ర. యాలు మొదలుపెట్టినట్లు ఆయన తెలిపారు.
→ నేపాల్ లోని జలవిద్యుత్ ప్రాజెక్టుల్లో అత్యధిక శాతం.. నదు లపై ఆధారపడినవే. సాధారణంగా ఈ దేశంలో శీతా కాలంలో విద్యుత్కు డిమాండ్ ఎక్కువగా ఉండగా.. ఉత్పత్తి తక్కువగా ఉంటుంది.
→ వేసవిలో డిమాండ్ తగ్గ డంతో పాటు ఉత్పత్తి పెరుగుతుంది. దీంతో మిగులు విద్యుత్ నమోదవుతుంది.
→ గతేడాది కూడా నేపాల్ ఇలాగే జూన్ నుంచి నవంబరు వరకు భారత్కు జల విద్యుత్ను సరఫరా చేసింది. తద్వారా దాదాపు రూ.1200 కోట్లను ఆర్జించింది.
→నేపాల్ ప్రధాని పుష్ప కుమార్ దహల్ 'ప్రచండ' మే 31 నుంచి నాలుగు రోజుల పాటు భారత్లో పర్యటించనున్నారు.
→గతేడాది డిసెంబరులో ప్రధా నిగా బాధ్యతలు చేపట్టిన తర్వాత ఆయన విదేశీ పర్య టన చేపట్టడం ఇదే తొలిసారి.

---

శ్వేతసౌధం సలహాదారుగా నీరా టాండన్

→ అమెరికా అధ్యక్ష భవనంలో డొమె స్టిక్ పాలసీ సలహాదారు పదవిని భారతీయ అమె రికన్ మహిళ నీరా టాండన్ (52) శనివారం చేప ట్టారు.
→ వైట్ హౌస్ లో కీలకమైన మూడు సలహా దారు పదవుల్లో ఇది ఒకటి.
→ మిగతా రెండు జాతీయ భద్రతామండలి, జాతీయ ఆర్థికమండలి పదవులు. ఈ మూడింటిలో ఒకదాన్ని ఓ భారత సంతతి వ్యక్తి చేపట్టడం అమెరికా చరిత్రలో ఇదే మొదటిసారి.
→ ఈ పదవిలో ఆమె వలస వ్యవహా రాలతోపాటు పోలీసు సంస్కరణలు, నేరాల నిరోధక బాధ్యతలనూ నిర్వ హిస్తారు.
→ బిల్ క్లింటన్ హయాంలో నీరా వైట్ హౌస్ లో డొమెస్టిక్ పాలసీ మండలికి అసోసియేట్ డైరెక్టర్గా పనిచేశారు.

---

బ్రహ్మోస్

→బ్రహ్మోస్ సూపర్ సోనిక్ క్రూయిజ్ క్షిపణిని మరోసారి విజయవంతంగా పరీక్షించినట్లు నేవీ అధికారులు మే 14న వెల్లడించారు.
→నేవీకి చెందిన గైడెడ్ మిసైల్ డిస్ట్రాయర్ ఐఎన్ఎస్ మోరు గావ్పై నుంచి దీన్ని ప్రయోగించారు. నిర్దేశిత లక్ష్యాన్ని బ్రహ్మోస్ అత్యంత కచ్చితత్వంతో ఛేదిం చింది.
→భారత్- రష్యా సంయుక్తంగా బ్రహ్మోస్ ఏరోస్పేస్ ప్రైవేట్ లిమిటెడు ఏర్పాటు చేశాయి. ఈ క్షిపణిని శబ్ద వేగం కంటే దాదాపు 3 రెట్లు అధిక వేగంతో ప్రయోగించవచ్చు.
→ఈ క్షిపణులను భారత్ ఇతర దేశాలకు కూడా ఎగుమతి చేస్తుంది.

---

పహల్

→ ఉత్తరప్రదేశ్లో ఆన్లైన్ గ్రామీణ విద్యా కార్యక్రమం 'పహల్'ను మే 15న ప్రారం భించారు.
→ సరోజినీ నగర్లోని యూపీ సైనిక్ ఇంటర్ కాలేజీలో ఆ రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ప్రధాన కార్యదర్శి దుర్గా శంకర్ మిశ్రా ఈ కార్యక్రమాన్ని చేపట్టారు.
→ డిపార్ట్మెంట్ ఎడ్యుకేషన్, ఐఐటీ కాన్పూర్ ఆఫ్ సెకండరీ భాగస్వామ్యంతో దీన్ని అభివృద్ధి చేశారు.
→ దీని లక్ష్యం ఆన్లైన్ ప్లాట్ఫామ్ల ద్వారా గ్రామీణ వర్గాల వారికి విద్యను అందిం చడం.
→ ప్రారంభ దశలో ఉత్తరప్రదేశ్లోని 10 ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు ఈ కార్యక్రమంలో భాగంగా ఉచిత ఆన్లైన్ విద్యను అందిస్తాయి.

స్కైవాక్ బ్రిడ్జి

→దేశంలోనే అతిపెద్ద స్కైవాక్ బ్రిడ్జిని తమిళ నాడు సీఎం ఎంకే స్టాలిన్ మే 16న ప్రారం భించారు.
→తమిళనాడులోని మాంబళం, టీ నగర్ బస్ టెర్మినస్ ను కలు పుతుంది. ఈ బ్రిడ్జిని 570 మీ. పొడవు, 4.2 మీ. వెడల్పుతో నిర్మించారు.
→దీన్ని గ్రేటర్ చెన్నై కార్పొరేషన్ (జీసీసీ) స్మార్ట్ సిటీ నిధుల కింద రూ.28.45 కోట్లతో నిర్మించారు.

కేన్స్ ఫిలిం ఫెస్టివల్

→76వ కేన్స్ ఫిలిం ఫెస్టివల్ మే 16న ప్రారం భమైంది. 27న ఈ ఫెస్టివల్ ముగుస్తుంది.
→ఫ్రాన్స్ లోని కేన్స్ గల ప్రఖ్యాత పలైస్ డెస్ ఫెస్టివల్స్ ఎట్ డెస్ కాంగ్రెస్లో జరుగు తున్న ఈ ఫెస్టివల్కు ప్రపంచవ్యాప్తంగా సినీ ఔత్సాహికులు హాజరయ్యారు.
→ఈ సందర్భంగా ఏర్పాటు చేసిన ఇండియా పెవిలియన్ ను కేంద్ర సమాచార, ప్రసార శాఖ సహాయ మంత్రి డాక్టర్ ఎల్ మురు గన్ ప్రారంభించారు.
→ఈ కార్యక్రమంలో ఫ్రాన్స్లోని భారత రాయబారి జావేద్ అష్రఫ్ పాల్గొన్నారు. ఈ కేన్స్ ఫెస్టివల్న 1946లో ప్రారంభించారు.

ఇరాన్

→ఇంటర్నేషనల్ నార్త్-సౌత్ ట్రాన్స్పోర్ట్ కారి డార్ (ఐఎన్ఎస్ఓసీ)లో భాగంగా నిర్మిం చనున్న రైల్వే లైన్ ఒప్పందాన్ని వీడియో కాన్ఫరెన్స్ ద్వారా రష్యా, ఇరాన్ మే 17న కుదుర్చుకున్నాయి.
→ఈ మార్గం కాస్పియన్ సముద్రం వద్ద గల ఇరాన్ లోని రాష్త్ర నుంచి అజర్బైజాన్లోని అస్తారా వరకు విస్తరించి ఉంటుంది.
→ఈ రైల్వే లింక్లో భారతదేశం, ఇరాన్, రష్యా, అజర్బైజాన్, ఇతరదేశాల రైలు, సముద్ర మార్గాలను అనుసంధానిస్తారు.
→రష్యా అధ్యక్షుడు పుతిన్, ఇరాన్ నాయకుడు ఇబ్రహీం రాయిసీ ఈ ఒప్పందంపై సంతకాలు చేశారు.

ఎల్పీ 791-18డి

సౌర కుటుంబానికి వెలుపల సుమారు భూమి పరిమాణంలో ఉన్న ఆవాసయోగ్య గ్రహాన్ని గుర్తించినట్లు అమెరికా సైంటి స్టులు మే 17న వెల్లడించారు.
→ దీనికి 'ఎల్ పీ791 - 18డి' అని పేరు పెట్టారు.
→ సుమారు 90 కాంతి సంవత్సరాల దూరం లోని క్రేటర్ అనే నక్షత్ర మండలంలో ఓ ఎర్రటి మరుగుజ్జు నక్షత్రం చుట్టూ ఇది పరి భ్రమిస్తుంది.
→ భూమితో పోలిస్తే ఈ గ్రహ పరిమాణం స్వల్పంగా ఎక్కువుంటుంది. ద్రవ్యరాశి మాత్రం చాలా అధికంగా ఉంటుంది.
→ ఇది ఒకవైపు మాత్రమే నక్షత్రా నికి అభిముఖంగా ఉంటుంది. దీంతో వేడి ఎక్కువగా ఉండొచ్చు.
→ రెండో వైపున జీవం మనుగడకు అనుకూలంగా ఉండే అవకాశా లున్నాయని అంచనా వేశారు.
→

ఇంటర్నేషనల్ మ్యూజియం డే

ఇంటర్నేషనల్ మ్యూజియం డేని మే 18న నిర్వహించారు.
→ సాంస్కృతిక మార్పిడి, విభిన్న సంస్కృతులను పెంపొందించడం, వివిధ వర్గాల మధ్య పరస్పర సహకారం, శాంతిని పెంపొందించడంలో కీలక పాత్ర పోషించే మ్యూజియాల గురించి అవగా హన కల్పించడానికి ఈ దినోత్సవాన్ని నిర్వ హిస్తున్నారు.
→ ఈ దినోత్సవాన్ని 1977లో ఏర్పాటు చేశారు. ఈ ఏడాది దీని థీమ్ 'మ్యూజియమ్స్, సస్టెయినబిలిటీ అండ్ వెల్ బీయింగ్' .
→
→

బుచ్చిరెడ్డి

ప్రభుత్వ రంగ సంస్థ కోల్ ఇండియా అను బంధ సంస్థ వెస్ట్రన్ కోల్ ఫీల్డ్స్ లిమిటెడ్ (డ బ్ల్యూసీఎల్) డైరెక్టర్ (పర్సనల్ గా పల్లె బుచ్చిరెడ్డి మే 15న నియమితులయ్యారు.
→ ఈయన తెలంగాణలోని హనుమకొండ జిల్లా కమలాపూర్కు చెందినవారు.
→ నాగ్ పూర్ ఇంజినీ రింగ్ పూర్తిచేసిన ఆయన వెస్ట్రన్ ఉద్యోగ ప్రస్థా నాన్ని ప్రారం భించి అ 'సంస్థకు డైరెక్ట ర్ ఎంపిక కావడం గమనార్హం.
→

రాబర్ట్ ఈ లూకాస్

ప్రముఖ ఆర్థిక శాస్త్రవేత్త రాబర్ట్ ఈ లూకాస్ మే 15న మరణించారు.
→ ఈయన చికాగో యూనివర్సిటీలో ఎకనామిక్స్ ప్రొఫెసర్గా పనిచేశారు.
→ ఈయనకు 1995లో ఆర్థికశా స్త్రంలో నోబెల్ లభించింది.
→ స్థూల ఆర్థిక శాస్త్రం, స్థూల ఆర్థికాంశాల అభివృద్ధిపై అత్యంత ప్రభావం చూపిన ఆర్థికవేత్త రాబర్ట్ లూకాస్
→

ప్రణీత్

చెస్లో భారత 82వ గ్రాండ్ మాస్టర్ (జీఎం) హోదా ఉప్పల ప్రణీతకు మే 14న లభించింది.
→ తెలంగాణలోని నల్ల గొండ జిల్లాకు చెందిన ప్రణీత్ స్పెయి న్లో జరిగిన సన్వే ఇంటర్నేషనల్ చెస్ ఫెస్టివల్లో మూడో జీఎం నార్మ్ దక్కించు కున్నాడు.
→ బాకు ఓపెన్ తొమ్మిదో రౌండ్లో టాప్ సీడ్ అమెరికాకు చెందిన గ్రాండ్ మాస్టర్ హన్స్ నేమాన్పై గెలిచి 2500.5 ప్రత్యక్ష రేటింగ్కు చేరుకు న్నాడు.
→ గ్రాండ్ మాస్టర్ కావాలంటే మూడు జీఎం నార్మ్ లతో పాటు 2500 ఎలో రేటింగ్ ఉండాలి. ఆ అర్హత ప్రమా ణాలను ప్రణీత్ సాధించాడు.
→

శుభమాన్ గిల్

గిల్ ఒకే ఏడాది టెస్టు, వన్డే, T20, సెంచరీలు చేసిన తొలి గా INDIA క్రికెటర్ మే 16న రికార్డు సృష్టించాడు.
→ ఈ ఏడాది ఆరంభంలో న్యూజిలాండ్తో హైదరాబా ద్ లో జరిగిన వన్డేలో డబుల్ సెంచరీ చేశాడు.
→ అదే జట్టుపై అహ్మదాబాద్ వన్డేలో 128 పరుగులు తీశాడు. అహ్మదా బాద్లోనే మార్చిలో ఆస్ట్రేలియాతో జరి గిన చివరి టెస్టులో సెంచరీ సాధించాడు.
→ ఇలా ఒకే ఏడాది నాలుగు విభాగాల్లో సెంచరీలు చేసిన తొలి బ్యాటర్గా గిల్ రికార్డు సృష్టించాడు.
→

టీ హబ్

దేశంలోనే అత్యుత్తమ టెక్నాలజీ బిజినెస్ ఇంక్యుబేటర్ టీ హబ్క జాతీయ అవార్డు లభించింది.
→ నేషనల్ టెక్నాలజీస్ డేని పుర స్కరించుకొని ఢిల్లీలో మే 14న జరిగిన నేష నల్ టెక్నాలజీ వీక్-2023 కార్యక్రమంలో కేంద్ర సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ శాఖ మంత్రి డా. జితేంద్రసింగ్ ఈ అవార్డును టీ హబ్ సీఈవో ఎంఎస్ రావుకు అందజేశారు.
→ ఫిబ్ర వరిలో దేశంలోనే అత్యుత్తమ స్టార్టప్ ఇంక్యు బేటర్ అవార్డు టీ హబ్క లభించింది.
→

ఏఎసీసీఐ, టీ హబ్

అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా (ఏఎసీసీఐ), టీ హబ్ మధ్య మే 16న అవ గాహన ఒప్పందం కుదిరింది.
→ దీనిలో భాగంగా ఆవిష్కరణల ప్రోత్సాహం, టెక్నా లజీ ఆధారిత స్టార్టప్ కంపెనీలకు మద్దతు ఇవ్వనున్నాయి.
→ ఈ ఒప్పందం ద్వారా మేనే జ్మెంట్, పబ్లిక్ అడ్మినిస్ట్రేషన్లో వాస్తవ ప్రపంచ సమస్యలను పరిష్కరించే లక్ష్యంతో ఇన్నోవేషన్ చాలెంజ్లు, హ్యాకథాన్లు, ఇంక్యుబేషన్, యాక్సిలరేషన్ ప్రోగ్రామ్లు నిర్వహిస్తారు.
→ ఈ ఒప్పందంపై ఏఎసీసీఐ డైరెక్టర్ జనరల్ డా. నిర్మల్య బాగ్చి, టీ హబ్ సీఈవో ఎంఎస్ రావు సంతకాలు చేశారు.
→

ఫాక్స్ కాన్

దిగ్గజ సంస్థ ఫాక్స్కాన్ ఇంటర్కనెక్ట్ టెక్నా లజీ (ఎఫ్ఎస్ఐటీ) సంస్థ ఏర్పాటుకు మే 15న మంత్రి కేటీఆర్, ఎఫ్ఎస్ఐటీ చైర్మన్ అండ్ సీఈవో సిడ్నీ లియూ భూమి పూజ చేశారు.
→ 500 మిలియన్ డాలర్ల (రూ.4,114 కోట్లు)తో ఫాక్స్కాన్ ఎలక్ట్రానిక్ తయారీ యూనిట్ను రంగారెడ్డి జిల్లా కొంగరకలాన్ లో 200 ఎకరాల్లో నిర్మించనున్నారు.
→

శంషాబాద్ ఎయిర్ పోర్ట్

శంషాబాద్ ఎయిర్పోర్టుకు ఆసియాపసిఫిక్ గ్రీన్ ఎయిర్పోర్ట్స్ గోల్డ్ రికగ్నిషన్ అవార్డు మే 18న లభించింది.
→ పర్యావరణహితమైన చర్యల్లో భాగంగా 15-35 మిలియన్ ప్రయాణికుల సామర్థ్యంతో ఆసియా పసి ఫిక్ ప్రాంతంలో సింగిల్ యూజ్ ప్లాస్టిక్ నిర్మూలనకు కృషి చేసినందుకు ఈ అవార్డు దక్కింది.
→ 2018 నుంచి శంషాబాద్ ఎయి ర్పోర్ట్ వరుసగా ఆరోసారి ఈ అవార్డును గెలుచుకుంది.
→

సాహస్

తెలంగాణ మహిళా భద్రతా విభాగం ఆధ్వ ర్యంలో ఏర్పాటు చేసిన 'సాహస్' కార్యక్ర మ లోగోను మే 19న ఆవిష్కరించారు.
→ ఈ కార్యక్రమాన్ని చేపట్టడం దేశంలో ఇదే తొలి సారి. దేశంలోనే ఎక్కువ శాతం మహిళా ఉద్యోగులు పనిచేస్తున్న తెలంగాణలో వారి భద్రత కోసం సాహస్ ఎంతో ఉపయోగప డుతుంది.
→ ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్ కార్యాల యాలు, పరిశ్రమల్లో మహిళలపై జరుగు తున్న వేధింపులపై ఫిర్యాదు చేసేందుకు అంతర్గత కమిటీలుంటాయి.
→ అక్కడ సరైన న్యాయం జరగకుంటే సాహస్ అండగా నిలుస్తుంది.
→

ఏమిటీ ఐపీడీఆర్?

ఐపీడీఆర్ అంటే.. ఇంటర్నెట్ ప్రొటోకాల్ (ఐపీ) డిటైల్ రికార్డ్స్, ఇంటర్నెట్ను ఉపయోగించి ఫోన్లో జరిగే ప్రతి చర్య దీనిలో రికార్డవుతుంది.
→ ఐపీ ఆధారంగా చేసే టెలిగ్రామ్, వాట్సప్ ఆడియో/వీడియో కాల్స్ వివరాలు దీనిలో భద్రంగా ఉంటాయి.
→ దీని ఆధారంగా వినియోగదారు ఏయే సమయాల్లో ఇంటర్నెట్ ఉప యోగించారో తెలుసుకోవచ్చు.
→ ఐపీడీఆర్ సహాయంతో నేరాల్లో అనుమానితులను ట్రాక్ చేయొచ్చు.
→ ఫోరెన్సిక్ దర్యాప్తులో ఇది కీలకంకావడంతో దర్యాప్తు సంస్థలకు ఉపయుక్తంగా ఉంటోంది.
→

ఎవరెస్టును అధిరోహించిన తొలి తమిళ మహిళ

ప్రపం చంలోనే ఎత్తైన శిఖరం ఎవరె స్టును అధిరోహించిన తొలి తమిళ మహిళగా విరుదునగ ర్ కు చెందిన ముత్తమిళ్ సెల్వి నిలిచారు.
→ విరుదునగర్ జిల్లా జోగిలపట్టి గ్రామానికి చెందిన నారాయణన్ - మూర్తియమ్మా ళ్ల కుమార్తె ముత్తమిక్ సెల్వి. ఆమెకు భర్త, ఇద్దరు పిల్లలు ఉన్నారు.
→ చెన్నైలోని ప్రైవేటు పాఠశాలలో ఉపాధ్యా యురాలిగా పని చేసే సెల్వి... ఎవరెస్ట్ శిఖరం అధిరోహించా లనే లక్ష్యంతో శిక్షణ తీసుకు న్నారు.
→ దీనికి తమిళనాడు ప్రభుత్వ సాయం కోరగా.. ముఖ్యమంత్రి స్టాలిన్ రూ.15 లక్షలు, మంత్రి ఉదయనిధి స్టాలిన్ రూ.10 లక్షలు అందజేశారు.
→ ముత్త మిక్ సెల్వి ఏప్రిల్ 5న ఎవరెస్ట్ శిఖరాన్ని అధిరోహించడం ప్రారంభించారు. 51 రోజుల అనంతరం మే 23న శిఖరంపైకి చేరుకున్నారు.
→

మిగ్ 29కే నైట్ ల్యాండింగ్ విజయవంతం

భారత నౌకాదళం మరో ఘనతను సాధించింది. స్వదేశీ యుద్ధనౌక ఐఎన్ఎస్ విక్రాంత్పై మిగ్ 201 నైట్ ల్యాండింగ్ విజయవంతమైంది.
→ ఈ విష యాన్ని ఇండియన్ నేవీ ప్రకటించింది. మిగ్ 29 మొదటిసారిగా రాత్రి సమయంలో ఐఎన్ఎస్ విక్రాంత్ పై ల్యాండింగ్ చేపట్టిన నేవీ.. మరో చరి త్రాత్మక మైలురాయిని సాధించింది.
→ ఇది ఆత్మని ర్బర్ భారత్ పట్ల నౌకాదళం ప్రోత్సాహాన్ని సూచి స్తుంది' అంటూ నేవీ ట్వీట్ చేసింది.
→

3.5 లక్షల కోట్ల డాలర్లకు భారత్ జీడీపీ

202లో భారత జీడీపీ 3.5 లక్షల కోట్ల డాల ర్లను అధిగమించిందని మూడీస్ ఇన్వెస్టర్స్ సర్వీస్ వెల్లడించింది.
→ వచ్చే కొన్నేళ్లలో వేగవంతమైన వృద్ధి సాధిస్తున్న జీ-20 దేశంగా భారత్ నిలవనుందని... అయితే సంస్కరణలు, విధానపరమైన అడ్డంకుల వల్ల పెట్టుబడులపై ప్రతికూల ప్రభావం పడొచ్చని అభిప్రాయపడింది.
→ లైసెన్సులు పొందడం, వ్యాపార ఏర్పాటు చేసే ప్రక్రియ నెమ్మదించే అవ కాశం ఉందని అంచనా వేసింది.
→ 'భారత్ లో నిర్ణ యాలు తీసుకోవడంలో అధికారుల పాత్ర అధికం గా ఉంటుంది. విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడుల (ఎఫ్ఐ )ను ఆకట్టుకోవడంలో ఇది అడ్డంకిగా మారొచ్చు.
→ ముఖ్యంగా ఇండోనేషియా, వియత్నాం వంటి అభి వృద్ధి చెందుతున్న దేశాలతో పోటీ పడటానికి సవా లుగా నిలవొచ్చు' అని మూడీస్ పేర్కొంది.
→

అరుణాచల్ ప్రదేశ్లో కొత్త వృక్షజాతి

ఆరుణాచల్ ప్రదేశ్లో ఒక కొత్త వృక్ష జాతిని పరి శోధకులు కనుగొన్నారు. దీనికి 'మయోజైన్అరుణా చలెన్సిస్' అని పేరు పెట్టారు.
→ ఈ రాష్ట్రంలోని ఆది జాతిలో హిల్స్ లో ఇది వెలుగు చూసింది. మయోజైన్ ఇది ఉపజాతి అని శాస్త్రవేత్తలు పేర్కొన్నారు.
→ ఆ జాతిలో ఈ వృక్షమే అతి పెద్దదని వివరించారు.
→

జీఎస్ఎల్వీ-ఎఫ్ 12 రాకెట్ ప్రయోగం

భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ(ఇస్రో) మరో ప్రయోగానికి సన్నద్ధమైంది.
→ ఈ నెల 29న ఉదయం 10.42 గంటలకు శ్రీహరికోటలోని సతీశ్ ధావస్పేస్ సెంటర్(షార్) నుంచి జీఎస్ఎల్వీ-ఎఫ్ 12 రాకెట్ను ప్రయోగించనుంది.
→ దీనిద్వారా 2.232 కిలోల బరువు ఉన్న ఎన్వీఎస్1 నావిగేషన్ ఉపగ్రహాన్ని కక్ష్యలోకి ప్రవేశపెట్టనున్నారు. ఇస్రో.. పూర్తి స్వదేశీ పరిజ్ఞానంతో నావిగేషన్ వ్యవస్థను రూపొందించుకుంటోంది.
→ దేశ సరిహద్దులో 1,500 కిలోమీటర్ల మేర నావిక్ కవరేజ్ ఉండే విధంగా ఉప గ్రహాలను ఇస్రో ప్రయోగించింది.
→ ఇప్పటికే 7 ఉప- గ్రహాలను ఇస్రో ప్రయోగించి నావిగేషన్ వ్యవస్థను పటిష్టపరిచింది. ఈ ఉపగ్రహ ప్రయోగం విజయ వంతమైతే 12 ఏళ్ల పాటు సేవలందించనుంది.
→

విపత్తులతో దేశంలో 1.3 లక్షల మంది మృతి

దేశంలో 1970 నుంచి 2021 మధ్య సంభవిం చిన 573 ప్రకృతి విపత్తులతో.. 1,98,377 మంది ప్రాణాలు కోల్పోయారని ప్రపంచ వాతావరణ సం. స్థ (డబ్ల్యూఎంవో) వెల్లడించింది.
→ ఇదే కాలంలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా తలెత్తిన 12 వేల విపత్తుల కార ణంగా.. సుమారు 20 లక్షల మంది చనిపోయా రని, రూ.35 లక్షల కోట్లకు పైగా నష్టం వాటిల్లిం దని డబ్ల్యూఎంవో వెల్లడించింది.
→ నాలుగేళ్లకోసారి జరిగే డబ్ల్యూఎంవో సదస్సు ప్రారంభమైన సంద ర్భంగా ఈ గణాంకాలను ప్రకటించింది.
→ 2027 లోపు విపత్తుల రాకపై హెచ్చరికల వ్యవస్థను మెరు గుపరుచుకోవాలన్న లక్ష్యాన్ని చేరుకోవాలంటే చేయాల్సింది చాలా ఉందని స్పష్టం చేసింది.
→

2030కల్లా పక్షవాతంతో ఏటా 50 లక్షల మరణాలు

పక్షవాతం కారణంగా చోటుచేసు కునే మరణాల సంఖ్య ప్రపంచవ్యాప్తంగా సమీప భవిష్యత్తులో మరింత పెరిగే ముప్పుందని చైనా శాస్త్రవేత్తలు హెచ్చరించారు.
→ ముఖ్యంగా మెదడుకు రక్త సరఫ రాలో అవాంతరాలు ఏర్పడే 'ఇషిమిక్ స్ట్రోక్' రకం. పక్షవాతం కారణంగా.. 2030 కల్లా ఏటా దాదాపు 50 లక్షల మంది ప్రాణాలు కోల్పోయే ఆస్కార ముందని తెలిపారు.
→ ఈ తరహా పక్షవాతంతో 199 0 20.1 లక్షల మంది మరణించగా.. 2019లో 32.9 లక్షల మంది మృత్యువాతపడ్డారని వెల్లడిం చారు.
→ ఆహారంలో సోడియం అధికంగా ఉండటం, ధూమపానం, అధిక రక్తపోటు, అధిక కొలెస్ట్రాల్, మూత్రపిండాల వైఫల్యం, రక్తంలో చక్కెరల స్థాయి. ఎక్కువగా ఉండటం, ఊబకాయం వంటివి ఇషి మిక్ స్ట్రోక్తో మరణాలు పెరుగుతుండటానికి
→

100 కోట్ల మందిపై కలరా పంజా

ప్రపంచవ్యాప్తంగా రానున్న రోజుల్లో సుమారు 100 కోట్ల మంది కలరా బారినపడే ఆస్కారం ఉం దని ఐక్యరాజ్య సమితి ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది.
→ 40 దేశాలకు చెందిన చిన్నారులు ఈ జాబితాలో ఉన్నట్టు తాజా నివేదికలో వెల్లడించింది.
→ ప్రపంచ -వ్యాప్తంగా కలరా పునరాగమనం భయంకరంగా ఉండబోతున్నదని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూ హెచో) తెలిపింది. ఇప్పటికే 24 దేశాల్లో కేసులు.. నమోదైనట్టు ఆ సంస్థకు చెందిన గ్లోబల్ కలరా రెస్పాన్స్ మేనేజర్ హెన్రీ గ్రే వెల్లడించారు.
→

అల్పాదాయ దేశాల్లోనే 91 శాతం శిశు మరణాలు

నెలలు నిండకుండా పుట్టిన పిల్లల్లో 91 శాతం మరణాలు ఆల్ప, మధ్య ఆదాయ దేశాల్లోనే నమో దవుతున్నాయని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ(డబ్లూహె చ్ ), యునిసెఫ్ నివేదిక వెల్లడించింది.
→ దీనికి ప్రధాన కారణం వాయు కాలుష్యమేనని తెలిపింది. వాతావరణ మార్పులు, శిశువుల ఆరోగ్యానికి ఉన్న సంబంధాన్ని ఈ నివేదిక మదింపు చేసింది.
→ శిశు జననాలు, వారి ఆరోగ్యంపై వేడిగాలులు, తుపా నులు, వరదలు, కరవులు, కార్చిచ్చులు, వాయు కాలుష్యం, వలసలు మొదలైన వాటి ద్వారా వాతా వరణ మార్పులు ప్రభావం చూపుతాయని తెలిపిం ది.
→ 'అల్ప, మధ్య ఆదాయ దేశాల్లోనే ఈ మరణాలు ఎక్కువగా ఉన్నాయి.
→ బరువు తక్కువున్న శిశువుల్లో 15.6 శాతం మరణాలు, నెలలు నిండకుండా పుట్టిన శిశువుల్లో 35.7 శాతం మరణాలకు ఇళ్లల్లో పెరుగుతున్న వాయు కాలుష్యమే కారణం.
→ గాంబి యాలో జరిపిన పరిశోధన ప్రకారం - ప్రతి ఒక్క డిగ్రీ ఉష్ణోగ్రత పెరుగుదలకు పిండంపై 17 శాతం ఒత్తిడి అధికంగా పడుతోంది.
→ భారత్లోనూ పర్యావ రణ మార్పులకు ఎక్కువగా గురవుతున్న జిల్లాల్లో బాలింతలు, శిశువుల ఆరోగ్యం ఎక్కువగా దెబ్బ తింటోంది” అని నివేదిక పేర్కొంది..
→

2050 నాటికి 80 కోట్ల మందికి వెన్నునొప్పి

జనాభాలో వృద్ధులు పెరగనున్న కారణంగా ప్రపంచవ్యాప్తంగా 2050 నాటికి 84 కోట్ల మంది ప్రజలు వెన్నునొప్పితో బాధపడతారని ఓ పరిశో ధన వెల్లడించింది.
→ ఆసియా, ఆఫ్రికా దేశాల్లో ఎక్కువ సంఖ్యలో ఈ కేసులు నమోదవుతాయని పేర్కొంది. లాన్సెట్ రుమటాలజీ జర్నల్లో ఈ పరి శోధనా పత్రం ప్రచురితమయింది.
→ 2017 నుంచి వెన్ను లేదా నడుము నొప్పితో బాధపడుతున్న వారి సంఖ్య 50 కోట్లు ఉండగా.. 2020 నాటికి అది 80 కోట్లకు చేరింది.
→ ఉద్యోగ పరిసరాలు, ధూమ పానం, ఊబకాయం వెన్నునొప్పికి ప్రధాన కార ణాలు, వృద్ధుల్లో ఇది ఒక సాధారణ సమస్యలా మారిపోయింది.
→ 1990 నుంచి 2020 వరకు ఉన్న డేటా ఆధారంగా ఈ పోకడను అంచనా వేశారు.
→

విశాఖ వేదికగా మిలాన్... మెరుపులు

అంతర్జాతీయ నౌకాదళ విన్యాసాలకు విశాఖ మరోసారి వేదిక కాబోతోంది. వచ్చే ఏడాది ఫిబ్రవ . రిలో మిలాన్-2024 నిర్వహణకు తూర్పు నౌకా దళం ప్రణాళికలు సిద్ధం చేస్తోంది.
→ 50 దేశాలతో భారీ స్థాయిలో విన్యాసాలు నిర్వహించేందుకు సన్నద్ధమవుతోంది.
→

కణ స్వీయ నాశనంలో 'నింజురిన్ 1' ప్రోటీన్ కీలక పాత్ర

దెబ్బతిన్న ఇన్ ఫెక్షన్ సోకిన కణాలు తమను తాము నాశనం చేసుకుంటాయి.
→ ఈ అంతర్గత 'ఆ 'త్మాహుతి' వ్యవస్థ గురించి కీలక వివరాలను పరిశో ధకులు తాజాగా వెలుగులోకి తెచ్చారు.
→ కణ రక్షణ పార ఛిద్రం కావడంలో నింజురిన్ 1 అనే ప్రొటీన్ ముఖ్య పాత్ర పోషిస్తుందని తేల్చారు.
→ స్విట్జర్లాండ్ లోని బాసెల్ విశ్వవిద్యాలయ శాస్త్రవేత్తలు ఈ పరి శోధన చేశారు.
→

అండగా నిలిచే ఆప్త మిత్రులం

పసిఫిక్ దీవుల్లోని దేశాల అభివృద్ధికి భారత్ అన్ని విధాలా తోడ్పడుతుందని ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోదీ హామీ ఇచ్చారు.
→ భారత్ అంటే అవ సరమైనప్పుడు అండగా నిలిచే విశ్వసనీయమైన స్నేహితుడే తప్ప.. కష్టకాలంలో మొండి చేయి చూపే మిత్ర దేశం కాదన్నారు.
→ పపువా న్యూగిని యాలో పర్యటించిన ఆయన మూడో ఇండియా-ప సిఫిక్ ద్వీప దేశాల సహకార వేదికనుద్దేశించి ప్రసం గించారు.
→ పసిఫిక్ సముద్రంలోని 14 దేశాల సమా హారమైన ఈ వేదిక భౌగోళికంగా వ్యూహాత్మకంగా కీలకమైంది. చైనా ఈ దీవులపై పట్టుబిగించాలని చూస్తోంది.
→ ఈ నేపథ్యంలో జపాన్లో జీ-7 శిఖ రాగ్ర సదస్సు నుంచి మోదీ నేరుగా పపువా న్యూగి నియాలో అడుగుపెట్టారు.
→ 14 దీవుల్లోనూ సముద్ర అంబులెన్స్, జన ఔషధ కేంద్రాలు, సముద్రనీటిని మంచినీటిగా మార్చే నిర్లవణీకరణ కేంద్రాలను భారత్ ఏర్పాటు చేస్తుందని మోదీ ప్రకటించారు.
→ ఫిజిలో అత్యాధునిక సూపర్ స్పెషాలిటీ ఆసుపత్రి ప్రారంభిస్తామన్నారు. పపువా న్యూగినియాలో జై పూర్ కృత్రిమ అవయవాల కేంద్రం ఏర్పాటు చేస్తా మన్నారు.
→ సైబర్ సెక్యూరిటీ, పునరుత్పాదక ఇం ధనం తదితర రంగాల్లో సహకారంపై 12 సూత్రాల అభివృద్ధి ప్రణాళికను మోదీ ఆవిష్కరించారు..
→

సీఐఐ అధ్యక్షుడిగా ఆర్. దినేశ్

2023 - 24 సంవత్సరానికి సీఐఐ (భారతీయ పరిశ్రమల సమాఖ్య) అధ్యక్షుడిగా టీవీఎస్ సప్లయ్ చైన్ సొల్యూషన్స్ ఎగ్జిక్యూటివ్ వైస్ చైర్మన్ ఆర్. దినేశ్ బాధ్యతలు స్వీకరించారు.
→ బజాజ్ ఫిన్ సర్వ్ చైర్మన్, ఎండీ సంజీవ్ బజాజ్ నుంచి ఆయన బాధ్యతలు స్వీకరించారు
→

నీరజ్ కు తొలిసారి టాప్ ర్యాంక్

భారత స్టార్ జావెలిన్ త్రోయర్ నీరజ్ చోప్రా మరో చరిత్ర సృష్టించాడు.
→ ఈ టోక్యో ఒలింపిక్స్ చాంపియన్ పురుషుల జావెలిన్ త్రోలో ప్రపంచ నెం.1 ర్యాంక్ దక్కించుకున్నాడు.
→ ఈ మేరకు వరల్డ్ అథ్లెటిక్స్ ఇటీవల ర్యాంకులను ప్రకటించింది.
→ ప్రపంచ చాంపియన్ ఆండర్సన్ పీట ర్స్ (1433పాయింట్లు)ను నీరజ్ (1455 పాయిం ట్లు) వెనక్కి నెట్టి టాప్ ర్యాంక్ చేజిక్కించుకున్నాడు.
→

అర్జున్ కు షార్జా టైటిల్

భారత యువ గ్రాండ్ మాస్టర్ అర్జున్ మరో టైటిల్ను తన ఖాతాలో వేసుకున్నాడు.
→ ఈ తెలంగాణ గ్రాండ్ మాస్టర్ షార్జా మాస్టర్స్ టైటిల్ను సొంతం చేసు కున్నాడు.
→ ఇటీవల చివరిదైన తొమ్మిదో రౌండ్లో నొదిర్బిక్(ఉజ్బెకిస్థాన్)ను ఓడిం చిన అర్జున్.. 6.5 పాయింట్లతో అగ్రస్థానంలో నిలి చాడు. చివరి 5 రౌండ్లలో అతడు 4.5 సాధించడం విశేషం.
→

చైనాకు ఆల్టర్నేటివ్ ఇండియా

చైనాను వీడుదామనుకుంటున్న కంపెనీలకు మన దేశం ఆల్టర్నేటివ్ గా కనిపిస్తోంది.
→ మల్టీ నేషనల్ కంపెనీల (ఎంఎన్సీల) సీఈఓలు ఓ సర్వేలో ఇదే విషయాన్ని వెల్లడించారు.
→ చైనాకు జియోపొలిటికల్ సమస్యలు పెరగడంతో బిజినెస్, ట్రేడు ఇబ్బంది కలుగుతుందని వారు తెలిపారు.
→ ఐఎంఏ ఇండియా 100 మల్టీనేషనల్ కంపెనీలకు చెందిన సీఈఓలతో చేసిన సర్వే ప్రకారం, 88 శాతం మంది సీఈఓలు ఇండియాను చైనాకు ఆల్టర్నేటివ్ చూస్తున్నారు.
→ గ్లోబల్ వర్క్ ఫోర్స్లో ఇండియా వాటా 24.9 శాతానికి పెరగడాన్ని కూడా వారు పరిగణనలోకి తీసుకుంటున్నారు.
→ మరోవైపు థాయ్లాండ్, వియత్నాం, తమ సొంత ప్రాంతాలను కూడా ప్రత్యామ్నాయంగా భావిస్తున్నారు.
→

భారీగా పెరగనున్న యూపీఐ వాడకం

యూనిఫైడ్ పేమెంట్స్ ఆఫ్ ఇండియా (యూపీఐ) వాడకం రాబోయే రోజుల్లో గణనీయం గా పెరుగుతుందని ఎక్స్ పర్టులు చెబుతున్నారు.
→ 2026-27 నాటికి యూపీఐ లావాదేవీలు రోజుకు వందకోట్లకు చేరుకునే అవకాశం ఉందని, దేశంలోని రిటైల్ డిజిటల్ చెల్లింపుల్లో 90 శాతం వాటా వీటికే ఉంటుందని పీడబ్ల్యూసీ ఇండియా రిపోర్ట్ తెలిపింది.
→ 2022-23లో రిటైల్ విభాగంలో మొత్తం లావాదేవీల పరిమాణంలో యూపీఐకి 75 శాతం వాటా ఉందని 'ది ఇండియన్ పేమెంట్స్ హ్యాండ్ బుక్ 2022-27 పేరుతో విడుదల చేసిన రిపోర్ట్లో పీడబ్ల్యూసీ పేర్కొంది.
→ వచ్చే ఐదేళ్లలో రిటైల్ డిజిటల్ చెల్లింపు యూపీఐకి 90 శాతం వాటా ఉంటుంది.
→ భారతీయ డిజిటల్ చెల్లిం పుల మార్కెట్ ఏటా 50 శాతం (వాల్యూమ్ వారీగా) స్థిరమైన వృద్ధిని సాధిస్తోంది.
→ 2022-23 ఆర్థిక సంవత్సరంలో లావాదేవీల సంఖ్య 103 బిలియన్లు కాగా, 2026-27 ఆర్థిక సంవత్సరం నాటికి వీటి సంఖ్య 411 బిలియన్లను చేరుకునే అవకాశం ఉంది.
→

తుర్కియే ఎన్నికల్లో ఎర్డోగాన్ విజయం

తుర్కియే ఎన్ని కల్లో అధ్యక్షుడు తయ్యిప్ ఎర్డోగాన్ మరోసారి విజయం సాధించారు.
→ మలి విడత కౌంటింగ్ లో ఆయన 52 శాతం ఓట్లు సాధించినట్లు ప్రభుత్వ వార్తా సంస్థ అనడోలు న్యూస్ ఏజెన్సీ ఆదివారం రాత్రి ప్రకటించింది.
→ ప్రత్యర్థి కెమల్కు 48 శాతం ఓట్లు వచ్చినట్లు పేర్కొంది. ఎర్డోగాను 52 శాతం ఓట్లు వచ్చినట్లు ప్రతిపక్ష అనుకూల మీడియాలో కూడా పేర్కొంది. దీంతో ఆయన విజయం ఖాయమైంది.
→ రెండు దశాబ్దా లుగా ఎర్డోగాన్ తుర్కియే పాలకుడిగా కొనసాగు తున్నారు. ప్రధానిగా, అధ్యక్షుడిగా ఆయన పని చేశారు.
→ మళ్లీ ఇప్పుడు అధికారంలోకి వస్తే మూడో దశాబ్దంలోకి ప్రవేశిస్తారు.
→

కక్ష్యలోకి ఎన్వీఎస్-01 ఉపగ్రహం

తిరుపతి జిల్లాలోని సతీశ్ ధవన్ స్పేస్ సెంటర్ షార్ మరో రాకెట్ ప్రయోగానికి సిద్ధమైంది.
→ జీఎస్ఎల్వీ-ఎఫ్12 వాహకనౌక ద్వారా ఎన్వీఎస్-01 ఉప గ్రహాన్ని శాస్త్రవేత్తలు కక్ష్యలో ప్రవేశపెట్టనున్నారు.
→ ప్రయో గానికి ముందుగా నిర్వహించే కౌంట్ డౌన్ ప్రక్రియ ప్రారంభమైంది.
→ ఇది నిరంతరాయంగా 27.30 గంటలపాటు కొనసాగిన తర్వాత షార్ లోని రెండో ప్రయోగ వేదిక నుంచి రాకెట్ నింగిలోకి దూసుకెళ్లనుంది.
→ జీఎస్ఎల్వీ-ఎఫ్ 12 పొడవు 517 మీటర్లు. బరువు 420 టన్నులు. రాకెట్ బయలు దేరిన తర్వాత 18 నిమిషాలకు ఉపగ్రహాన్ని 251 కి. మీ. ఎత్తులో జియోసింక్రోనస్ ట్రాన్స్ఫర్ ఆర్బిట్లో ప్రవేశపె ట్టనుంది.
→ భారతదేశానికి చెందిన రెండో తరం నావిక్ ఉపగ్రహాల్లో ఎన్వీఎస్-01 మొదటిది. 2232 కిలోల బరు వున్న దీని జీవితకాలం 12 ఏళ్లు.
→ ఈ ఉపగ్రహం భారత్ ప్రధాన భూభాగం చుట్టూ సుమారు 1500 కి.మీ పరి ధిలో రియల్ టైమ్ పొజిషనింగ్ సేవలను అందిస్తుంది.
→

సబ్ స్టేషన్లకు నిర్వహణకు అధునాతన 'రిమోట్ కంట్రోల్' టెక్నాలజీ వినియోగం

విద్యుత్ సరఫరా ప్రక్రియ నంతా ఆటోమేషన్ పరిజ్ఞానంతో నిర్వహించేందుకు తెలు గాణ ట్రాన్స్కో అదునాతన టెక్నాలజీని అందుబాటులోకి తెస్తోంది.
→ సుదూర ప్రాంతాల్లోని విద్యుత్కేంద్రాల్లో ఉత్ప త్తయ్యే కరెంటు ట్రాన్స్కో ఆధ్వరంలో తొలుత రాష్ట్రవ్యా ప్తంగా ఉన్న 400, 220 కేవీ సబ్ స్టేషన్లకు సరఫరా అవు తుంది.
→ అక్కడున్న సిబ్బందితో కాకుండా ఇతర ప్రాంతాల నుంచి ఆన్లైన్ ద్వారా ఆటోమేషన్ టెక్నాలజీతో వీటి నిర్వహణకు ట్రాన్స్కో ఉపక్రమించింది.
→ తొలుత కొన్ని సబ్ స్టేషన్లలో ఈ ప్రయోగం విజయవంతం కావడంతో మరికొన్ని చోట్ల అమలు చేయాలని నిర్ణయించింది.
→ దీని వల్ల కరెంటు సరఫరాలో సాంకేతిక ఇబ్బందులు తగ్గ డంతో పాటు మానవ, ఆర్ధిక వనరులు ఆదా కాను న్నాయి.
→ ఇటీవల కేరళ, తమిళనాడు, కర్ణాటక, ఏపీ, పుదుచ్చేరి విద్యుత్ సంస్థల ఉన్నతాధికారులు హైదరాబాద్ వచ్చి కొన్ని సబ్ స్టేషన్లలో ఈ విధానాన్ని పరిశీలించి ప్రశంసించారు.
→ తెలంగాణలో కరెంటు సరఫరా, పంపిణీ వ్యవస్థలను ఎలా అభివృద్ధి చేశారో పరిశీలించడానికి ఈ అధికారుల బృందం వచ్చింది.
→ ఆర్ధికభారం పెరగకుండా సబ్ స్టేషన్ల నిర్వహణలో సంస్కరణలు తేవాలని ట్రాన్స్కో సంకల్పించింది.
→ ఉదా హరణకు సిద్దిపేటలో 132, 220 కేవీ సబ్ స్టేషన్లు ఒకే ఆవరణలో ఉండేవి.
→ వీటి కంట్రోల్ రూములు విడివి డిగా ఉన్నందున 10 మందికి పైగా సిబ్బంది పనిచేసే వారు.
→ రెండు సబ్ స్టేషన్లకు కలిపి ఒక కంట్రోల్ రూం చాలని అక్కడున్న వారిలో ముగ్గురు ఉద్యోగులను బదిలీ చేశారు.
→ సిరిసిల్ల, వికారాబాద్ జిల్లా పరిగి, నాగర్క ర్నూల్ జిల్లా కల్వకుర్తి, హైదరాబాద్ లోని గచ్చిబౌలి, ఇమ్లీబన్, ఎర్రగడ్డలలో రెండేసి సబ్స్టేషన్ కంట్రోల్ రూములను ఒకటిగా చేశారు.
→ హైదరాబాద్లో ఫీవర్. ఆసుపత్రి వద్ద ఉన్న 132 కేవీ సబ్ స్టేషన్ కంట్రోల్ రూంను తొలగించి అక్కడున్న ముగ్గురు సిబ్బందిని బదిలీ చేశారు.
→ దాన్ని ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ సబ్ స్టేషన్ నుంచి నిర్వహిస్తున్నారు. నాగర్ కర్నూల్ జిల్లా డిండి 400 కేవీ సబ్స్టేషన్ నుంచి నిర్వహిస్తున్నారు.
→ వన పర్తి, నాగర్ కర్నూల్, మహబూబ్నగర్ జిల్లాల్లోని మరి కొన్ని సబ్స్టేషన్లను ఈ విధానంలోకి తేవడానికి కసరత్తు చేస్తున్నారు.
→ హైదరాబాద్లో పెరుగుతున్న విద్యుత్ డిమాండ్ను తీర్చడానికి నగరం చుట్టూ ఏర్పాటు చేసిన 400 కేవీ సబ్ స్టేషన్ల విద్యుత్ వలయాన్ని (పవర్ రింగ్) చూసి కర్ణాటక, కేరళ అధికారులు ఆశ్చర్యం వ్యక్తం చేశారు.
→ బెంగళూరు, తిరువనంతపురం నగరాలకు ఇలాంటి పవర్ రింగ్ పూర్తిగా నిర్మించలేకపోయినట్లు వారు తెలిపారు.
→ తెలంగాణ సీఎం కేసీఆర్ విద్యుత్ రంగంపై శ్రద్ధతో నిరంతర సరఫరాకు పూర్తి స్వేచ్ఛని వ్వడం వల్ల పవర్ రింగ్ నిర్మాణం వేగంగా పూర్తిచేసి నట్లు ట్రాన్స్కో అధికారులు వారికి తెలిపారు.
→

సావర్కర్ నేటికీ స్పూర్తిదాయకం 'మన్కీ బాత్'లో మోదీ

సావర్కర్ త్యాగం, ధైర్యం ఈ రోజుకీ మనకి స్ఫూర్తినిస్తాయని ప్రధాని మోదీ అన్నారు.
→ ఆయనకు ఉన్న నిర్భయత్వం, స్వాభిమానం బానిస మనస్తత్వాన్ని అంగీకరించదని వ్యాఖ్యానించారు. వీర్ సావర్కర్ జయంతి సందర్భంగా మన్ కీ బాత్ ఎపిసో డ్లో మోదీ ఆయన గురించి మాట్లాడారు.
→ అండమాన్ లోని కాలాపానీ కారాగారంలో సావర్కర్ బందీగా ఉన్న గదిని దర్శించిన రోజుని ఇప్పటికీ మరచిపోలేనని మోదీ పేర్కొన్నారు.
→ జూన్ 4న సంత్ కబీర్ జయంతి సంద ర్భంగా ఆయన సమాజంలో తీసుకొచ్చిన మార్పును మోదీ గుర్తుచేశారు.
→ ప్రజల్ని విభజించే ప్రతి చర్యనూ కబీర్ అడ్డుకున్నారని, సమాజాన్ని జాగృతం చేశార న్నారు. మన్ కీ బాత్ ఎపిసోడ్లో విద్యాశాఖ కార్యక్రమం 'యువ సంగం'లో భాగ మైన విద్యార్థు ముచ్చటించారు.
→ ఈ మంలో భాగంగా దేశంలోని భిన్న త్వాన్ని తెలుసుకునేందుకు సుమారు 1200 మంది విద్యార్థులు 22 రాష్ట్రాల్లో పర్యటించారని తెలిపారు.
→ ఈ మన్ కీ బాత్ ఎపిసోడ్ డబుల్ సెంచరీకి తొలి అడు గని ప్రధాని వ్యాఖ్యానించారు.
→ అంతకుముందు ప్రధాని మోదీ, లోక్సభ స్పీకర్ ఓం బిర్లా, పలువురు కేంద్రమం త్రులు, ఎంపీలు పాత పార్లమెంటులోని సెంట్రల్ ల్లో ఉన్న సావర్కర్ చిత్రపటానికి నివాళులర్పించారు.
→

ఆరేళ్ల తర్వాత మలేసియా మాస్టర్స్ సింగిల్స్ టైటిల్ ప్రణయ్ సొంతం

హెచ్.ఎస్. ప్రణయ్ సాధించాడు. ఆరేళ్లుగా టైటిల్ కరవుతో ఉన్న అతడు ఎట్టకేలకు ప్రపంచ బ్యాడ్మింటన్ సమాఖ్య ప్రపంచ టూర్ టైటిల్ను పట్టేశాడు.
→ మలేసియా మాస్టర్స్ సూపర్-500 టోర్నీలో అత్యుత్తమ ఆటతో అదరగొట్టిన భారత స్టార్ షట్లర్ విజేతగా నిలిచాడు.
→ పురుషుల సింగిల్స్ ఫైనల్లో ప్రణయ్ 21-19, 13-21, 21-18తో వెంగంగ్ యంగ్ (చైనా)ను ఓడించాడు.
→ తొలి గేమ్ ఆరంభంలో వాంగ్ 3-1తో ఆధిక్యంలోకి వెళ్లినా.. పుంజుకున్న ప్రణయ్ స్కోరు సమం చేశాడు. ఇద్దరూ తగ్గకపోవడంతో పోటీ హోరా హోరీగా సాగింది.
→ కానీ విరామ సమయానికి ప్రణయ్ 1-10తో స్వల్ప ఆధిక్యంలో నిలిచాడు. బ్రేక్ తర్వాత కూడా భారత స్టార్కు ప్రత్యర్థి నుంచి గట్టి పోటీ ఎదురైంది.
→ స్కోరు 19-19తో సమంగా ఉన్నప్పుడు.. వరుసగా రెండు పాయింట్లు సాధించిన ప్రణయ్ గేమ్ను సొంతం చేసుకున్నాడు. రెండో గేమ్లోనూ ఆట నువ్వానేనా అన్నట్లే సాగింది.
→ సుదీర్ఘ ర్యాలీలు నడిచాయి. అయితే ఒక దశలో విజృంభించిన యంగ్.. వరుస పాయింట్లతో 17-11తో ఆధిక్యం సాధించడమే కాక అదే ఊపులో గేమ్ గెలిచి మ్యాచ్లో నిలిచాడు.
→ మూడో గేమ్ ఆరంభంలో వెనుకబడినా.. బ్రేక్ సమయానికి ప్రణయ్ 11-10తో ఆధిక్యం సాధించాడు.
→ విరామం తర్వాత యంగ్ నుంచి పోటీ ఎదురైనా.. మెరుపు క్రాస్కోర్టు షాట్లు, స్మాష్ తో భారత షట్లర్ 20-18తో విజయానికి చేరువయ్యాడు.
→ అదే జోరుతో మరో పాయింట్ గెలిచి మ్యాచ్ను సొంతం చేసుకున్నాడు.
→ గతేడాది చరిత్రాత్మక థామస్కప్ విజయంలో కీలకపాత్ర పోషించిన ప్రణయ్క 2017 యుఎస్ ఓపెన్ తర్వాత దక్కిన తొలి సింగిల్స్ విజయమిదే.
→

లోక్సభ ఎన్నికల ముందు జనాభా లెక్కింపు లేనట్లే..!

దేశంలో పదేళ్లకోసారి నిర్వహించే జనాభా గణన వచ్చే లోక్సభ ఎన్నికల్లోపు చేపట్టే అవకాశం లేదని అధికార వర్గాలు తెలిపాయి.
→ ఈసారి 2020 ఏప్రిల్ 1 - సెప్టెంబరు 30 మధ్య ఈ లెక్కింపును చేపట్టాల్సిన లెక్కింపు కోవిడ్ కారణంగా ఆ కార్యక్రమం నిర వధికంగా వాయిదాపడిన సంగతి తెలిసిందే.
→ ఇందుకు సంబంధించిన కొత్త షెడ్యూల్ను ప్రభుత్వం ఇంకా ప్రక టించలేదు.
→ 2024 ఏప్రిల్-మే మధ్య లోక్ సభ ఎన్నికలు జరిగే అవకాశం ఉంది.
→ ఇందుకు సంబంధించిన ప్రక్రి యను ఎన్నికల సంఘం చేపట్టనుంది.
→ వచ్చే అక్టోబరు నుంచి ఈసీ చేపట్టే కార్యక్రమాల్లో, జనాభా గణన ప్రక్రి యలోనూ ఒకే సిబ్బంది పాల్గొనాల్సి ఉంటున్నందున ఆ సమయంలో జనాభా లెక్కింపును చేపట్టడానికి అవకాశం ఉండదని అధికారులు తెలిపారు.
→ ఈ నేపథ్యంలో ఎన్ని కల తర్వాతే జనాభా లెక్కింపు ఉండే అవకాశం ఉందని చెప్పారు.
→ ఈసారి చేపట్టే కార్యక్రమం తొలి డిజిటల్ జనాభా గణనగా ఉంటుంది. పౌరులు సొంతంగా వివ రాలను సమర్పించే అవకాశాన్ని కల్పిస్తారు.
→ ఇందుకు సంబంధించిన స్వీయగణన పోర్టల్ ను సంబంధిత యంత్రాంగం రూపొందించింది. ఈ ప్రక్రియలో ప్రజలు ఆధార్ లేదా మొబైల్ నంబరును అందించాల్సి ఉంటుంది.
→ అలాగే పౌరులను అడిగే 31 ప్రశ్నల్లో.. ఇంటిలో ఎంతమంది నివసిస్తున్నారు? యజమాని ఎవరు? టెలిఫోన్ లైన్, ఇంటర్నెట్ కనెక్షన్, మొబైల్ లేదా స్మార్ట్ఫోన్, సైకిలు, ద్విచక్రవాహనాలు, కారు, జీపు, వ్యాను వంటివి ఏమైనా ఉన్నాయా? తినడానికి వినియో గించే ప్రధాన ఆహార ధాన్యాలేమిటి? వంటివి ఉంటాయి.
→

సౌందర్య చికిత్సతో ఫంగల్ మెనింజైటిస్

అమెరికాలో ఫంగల్ మెనింజైటిస్ మర ణాలు కలవర పెడుతున్నాయి. సౌందర్య చికిత్సలే దీనికి కారణమని భావిస్తున్నారు.
→ ఈ నేపథ్యంలో అమెరికా, మెక్సికో దేశాల్లో ప్రజారోగ్య అత్యవసర పరిస్థితిని ప్రక . టించాలంటూ ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థకు (డబ్ల్యూ హెచ్) విజ్ఞప్తి చేసినట్లు అంతర్జాతీయ మీడియా పేర్కొంది.
→ తాజాగా అమెరికాలోని ఇద్దరు వ్యక్తులు ఫంగల్ మెనింజైటిస్ కారణంగా ప్రాణాలు కోల్పో యారు.
→ వీరిద్దరూ మెక్సికోలో లైపోసక్షన్ చికిత్స చేయిం చుకున్నట్లు తెలుస్తోంది.
→ ఈ చికిత్స ద్వారా చర్మం దిగు వున పేరుకుపోయిన కొవ్వును తొలగిస్తారు. ఈ సమయంలో ఫంగస్ వాళ్ల శరీరంలోకి చొరబడుతుంది.
→ కొన్నిరోజులకు కణాలను ఉబ్బిపోయేలా చేస్తుంది. దీని వల్ల మరణం ముప్పు తలెత్తవచ్చు.
→ జనవరి నుంచి మే 13 మధ్యలో దాదాపు 200 మంది అమెరికన్లు ఈ చికిత్స కోసం మెక్సికో వెళ్లినట్లు అధికార వర్గాలు వెల్ల తాజా పరిస్థితుల నేపథ్యంలో అమెరికా వ్యాధుల నియంత్రణ కేంద్రం (సీడీసీ) హెచ్చరికలు జారీ చేసింది.
→ వందలాది మంది ఈ ప్రమాదంలో చిక్కుకునే అవకాశం ఉందని తెలిపింది.
→ మెనింజైటిస్ సోకిన వారిలో జ్వరం, తలనొప్పి, మెడ పట్టేయడం, వాంతులు, కాంతి వైపు చూడలేకపోవడం, స్పృహ కోల్పోవడం లాంటి లక్షణాలు కనిపిస్తాయి.
→ ఇది అంటు వ్యాధి కాదని సీడీసీ పేర్కొంది.
→

పాత పార్లమెంటులో తొలి అడుగు తెలుగు ఎంపీదే

ఏడు దశాబ్దాల కుపైగా మన దేశ ప్రజాస్వా మ్యానికి పట్టుగొమ్మగా నిలి చిన పాత పార్లమెంటు భవ నంలో ఎన్నో తెలుగు వెలుగు లున్నాయి.
→ స్వాతంత్ర్యం వచ్చాక ఎంపీగా ఆ భవనం లోకి తొలి అడుగు పెట్టే అవకాశం తెలుగుబిడ్డ రావి నారాయణరెడ్డికి దక్కడం విశేషం.
→ ఈ నెల 28 ఆది వారం)న పార్లమెంటు నూతన భవన ప్రారంభోత్సవం జరగనున్న నేపథ్యంలో ఈ అంశాన్ని పలువురు గుర్తు చేసుకుంటున్నారు.
→ స్వాతంత్ర్యానంతరం 1951-52లో తొలి సార్వత్రిక ఎన్నికలు జరిగాయి. నెహ్రూ ఆధ్వ ర్యంలో కాంగ్రెస్ విజయం సాధించింది.
→ తెలంగాణ సాయుధ పోరాటంలో చురుగ్గా పాల్గొన్న రావి నారాయ ణరెడ్డి అప్పట్లో నల్గొండ లోక్సభ స్థానం నుంచి పీడీ ఎఫ్ అభ్యర్థిగా బరిలోకి దిగి 3,09,162 ఓట్లు సాధిం చారు.
→ ఆయన సమీప అభ్యర్థి వి భాస్కర్ రా వు(కాంగ్రెస్) కు 86,882 ఓట్లు వచ్చాయి.
→ రావి నారాయ ణరెడ్డికి 2,22,280 ఓట్ల మెజారిటీ దక్కింది.
→ ఉత్తర్ ప్రదే శ్లోని జాన్ పూర్ (పూల్ పూర్ నుంచి పోటీ చేసిన నెహ్రూకు 2,33,571 ఓట్లు వచ్చాయి.
→ ఆయన సమీప ప్రత్యర్థి కేఎంపీపీకి చెందిన బన్సీలాల్కు 59,642 ఓట్లు వచ్చాయి.
→ నెహ్రూకు 1,73,929 ఓట్ల మెజారిటీ వచ్చింది.
→ దాంతో నెహ్రూ చొరవతో... రావి నారా యణరెడ్డి నాడు పార్లమెంట్లోకి తొలి అడుగుపె ట్టారు.
→ ఈ ఘనతను పొందిన రావి నారాయణరెడ్డి సొంతూరు యాదాద్రి-భువనగిరి జిల్లా భువనగిరి మండలంలోని బొల్లేపల్లి గ్రామం.
→ ప్రస్తుత లోక్సభలో మెజారిటీ పరంగా చూస్తే.. 2019 ఎన్నికల్లో గుజరాత్లోని నవారి స్థానంలో భాజపా అభ్యర్ధి సీఆర్ పాటిల్ అత్యధికంగా 6,89,668 ఓట్ల మెజారిటీతో గెలుపొందారు.
→ పాటిల్ కు 9,72,739 ఓట్లు రాగా కాంగ్రెస్కు చెందిన డి. బి. పటేల్ కు 2,83,071 వచ్చాయి.
→

భారత్ కు నేపాల్ విద్యుత్

భారత్ కు నేపాల్ గంటకు 600 మెగావాట్ల విద్యుత్ను ఎగుమతి చేసేం దుకు అంగీకరించింది.
→ ఇందులో భాగంగానే శనివారం విద్యుత్ సరఫరాను ప్రారంభించింది.
→ త్వరలోనే ఇందుకు సంబంధించిన అగ్రిమెంట్పై ఇరుదేశాల ప్రధానులు సంతకం చేయనున్నారు.
→ ఈ నెల 31 నుంచి నాలుగు రోజుల పాటు నేపాల్ ప్రధాని ప్రచండ భారత్లో పర్యటించనున్నారు.
→ ప్రధాని మోదీ ఆహ్వానం మేరకు ఆయన, ఆ దేశ అధికార బృందంతో కలిసి ఢిల్లీకి రానున్నట్లు నేపాల్ విదేశాంగ శాఖ వెల్ల డించింది.
→ గతేడాది నేపాల్లో అధికారం చేపట్టిన తర్వాత ప్రచండ మొదటిసారిగా భారత్లో పర్యటించ నున్నారు. ఈ సంద సంబంధించిన ఆరు కీలక అంశాలపై చర్చించి, నిర్ణయం తీసుకోనున్నారు.
→ వర్షాకాలంలో నేపాల్లో జలవిద్యుత్ డిమాండ్కు మించి ఉత్పత్తి అవుతుండగా.. భారత్ దిగుమతి చేసు సుకుంటుంది.
→ గతేడాదిలోనూ జూన్ నుంచి సెప్టెం బరు వరకు నేపాల్, భారత్కు విద్యుత్ను సరఫరా చేసింది. ఈ డీల్ నేపాల్ రూ.1200 కోట్లను ఆర్జిం చింది.
→ కొంత కాలం క్రితం దేశీయ డిమాండ్ దృష్యా నేపాల్, భారత్ నుంచి 400 మెగావాట్ల విద్యుత్ ను దిగుమతి చేసుకుంది.
→

కొత్త పార్లమెంటు భవనం ప్రారంభం

దేశ రాజధాని నడిబొడ్డున అధునాతన సదుపాయాలు, సకల హంగులతో నిర్మించిన నూతన పార్లమెంటు భవంతిని ప్రధాని మోదీ ప్రారంభించనున్నారు.
→ ఈ వేడుకను రాష్ట్రపతి ద్రౌపదీ ముర్ము చేతుల మీదుగా జరిపించకపోవడానికి నిరసనగా దాదాపు 20 విపక్షాలు దీనిని బహిష్కరించా లని ఇప్పటికే నిర్ణయం తీసుకున్న విషయం తెలిసిందే.
→ ప్రారంభోత్సవాన్ని అట్టహాసంగా నిర్వహించేందుకు ప్రభుత్వం తరపున అన్ని ఏర్పాట్లు పూర్తయ్యాయి.
→ న్యూదిల్లీ మొత్తాన్ని నియంత్రిత ప్రాంతంగా ప్రకటించి, ఉదయం 5.30 నుంచి మధ్యాహ్నం 3 గంటల వరకు వాహనాల రాకపోకలపై ఆంక్షలు విధించారు.
→ ఉత్తరప్రదేశ్ లోని మీర్జాపుర్ నుంచి తీసుకువ చ్చిన తివాచీలు, త్రిపుర వెదురుతో సిద్ధం చేసిన గచ్చు, రాజస్థాన్లో రూపుదిద్దుకున్న శిలాకృతులు.. ఇలా దేశంలో భిన్న సంస్కృ తుల మేళవింపుగా భవనాన్ని తీర్చిదిద్దారు.
→ బ్రిటిష్ పాలకుల నుంచి అధికారం బదలా పునకు చిహ్నంగా తొలి ప్రధాని నెహ్రూ. స్వీకరించిన చారిత్రక 'ఉత్సవ రాజదండం' (సెంగోల్)ను నూతన లోక్సభలో స్పీకర్ స్థానానికి సమీపంలో నెలకొల్పుతారు.
→ ప్రత్యే కంగా రూపొందించిన రూ.75 నాణేన్ని విడు దల చేస్తారు.
→ టాటా ప్రాజెక్ట్స్ లిమిటెడ్ నిర్మించిన కొత్త భవనంలో భారీస్థాయి 'కాన్ స్టిట్యూషన్ హాల్, ఎంపీల కోసం ఒక లాంజ్, గ్రంథాలయం, కమిటీ హాళ్లు, విశాల మైన పార్కింగ్ ఏర్పాట్లు ఉంటాయి.
→ త్రికోణా కారంలో నాలుగంతస్తుల్లో నిర్మించిన భవనం మొత్తం వైశాల్యం 64,500 చదరపు మీటర్లు, వీఐపీలు, ఎంపీలు, సందర్శకులకు వేర్వేరు ప్రవేశ ద్వారాలు ఏర్పాటు చేశారు.
→ నూతన భవనంలో వాడిన టేకును మహారాష్ట్రలోని నాగ్ పుర్ నుంచి రప్పిం చారు.
→ రాజస్థాన్ లోని సర్మధుర నుంచి ఎర్ర చలువరాయిని తీసుకువచ్చారు.
→ తెల్ల చలువరాయిని రాజస్థాన్లోని అంబాజీ నుంచి, కేసరియా ఆకుపచ్చరాయిని ఉదయ్ పుర్ నుంచి, ఎర్ర గ్రానైట్ను అజ్మేర్ సమీ పంలోని నుంచి, ఫర్నిచర్ను ముంబయి నుంచి రప్పించారు.
→ అశోక చిహ్నం కోసం సామగ్రిని ఔరంగాబాద్ నుంచి, ఉభయసభల్లో భారీ గోడలపై ఆశోక చక్రం రూపొందించడానికి ఇందౌర్ నుంచి సామగ్రి తీసుకువచ్చారు.
→ ఏకా భారత్.. శ్రేష్ఠ భారత్ స్పూర్తి పరిఢవిల్లేలా యావద్దేశానికీ ఏదో ఒక రూపంలో ఈ భవన నిర్మాణంలో ప్రాతినిధ్యం లభించిం దని ఉన్నతాధికారి ఒకరు విశ్లేషించారు.
→

అమెరికా జాయింట్ చీఫ్స్ ఛైర్మన్ సి.క్యూ.బ్రౌన్

వైమానిక దళాధికారి జనరల్ సి. క్యూ. బ్రౌన్ జూనియర్ ను తదుపరి జాయింట్ చీఫ్స్ ఆఫ్ స్టాఫ్ చైర్మన్ గా అమెరికా అధ్యక్షుడు జో బైడెన్ ఎంపిక చేశారు.
→ ఈ మేరకు ఆయన లాంఛనంగా ప్రకటన చేయ నున్నారు.
→ ఇది అమెరికా రక్షణ శాఖ ప్రధాన కార్యా లయం 'పెంటగాన్'లో అత్యున్నత పదవి. నల్లజాతీయు డైన బ్రౌను చైనాకు సంబంధించి విస్తృత అవగాహన ఉంది.
→ ఈ నియామకంతో పెంటగాన్లో అత్యున్నత పౌర (రక్షణ మంత్రి), మిలటరీ పదవులను ఏకకాలంలో ఆఫ్రికన్ అమెరికన్ సంతతి వారు నిర్వహించినట్లవు తుంది.
→ ఇలా జరగడం ఇదే మొదటిసారి. అమెరికా రక్షణ మంత్రి లాయిడ్ ఆస్టిన్ కూడా నల్లజాతీయుడే. v ప్రస్తుత జాయింట్ చీఫ్స్ ఆఫ్ స్టాఫ్ జనరల్ మార్క్ మిల్లే పదవీకాలం ఈ ఏడాది అక్టోబరులో ముగియ నుంది. ఆ తర్వాత బ్రౌన్ ఆ బాధ్యతలు చేపడతారు.
→ ఆయన వాయుసేనలో పలు కీలక పదవులు నిర్వర్తిం చారు. ఐరోపా, పశ్చిమాసియా, ఆసియాలో పనిచేశారు.
→ ఆయన ఎఫ్-16 యుద్ధవిమాన పైలట్గా కెరీర్ ప్రారంభించారు.
→

---

2047 నాటికి అందరికీ బీమా!

దేశానికి స్వాతంత్ర్యం సిద్ధించి 100 ఏళ్లు పూర్తయ్యే 2047 నాటికి, దేశంలోని ప్రజలందరికీ బీమా సదుపాయం కల్పించేలా పని చేస్తున్నామని భారతీయ బీమా నియంత్రణ, అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ (ఐఆర్డీఏఐ) చైర్మన్ దేవాశిష్ పాండా వెల్లడించారు.
→ గత 10-12 నెలల్లో జీవిత బీమా పథకాలను పెంచేందుకు ఐఆర్డీఏఐ అనేక చర్యలు తీసు కున్నట్లు సీఐఐ కార్యక్రమంలో మాట్లాడుతూ పాండా వివరించారు.
→ చెల్లింపుల్లో యూపీఐ (యూనిఫైడ్ పేమెంట్స్ ఇంటర్ఫేస్) ఎంత సంచ లనం సృష్టించిందో, బీమా రంగంలో జీవిత, సాధారణ బీమా పథకా ల్లోనూ భారీ కదలిక తీసుకురావడానికి ప్రయత్నిస్తున్నామని దేవాశిష్ తెలిపారు.
→ బీమా సుగమ్, బీమా విస్తార్, మహిళల బీమా వాహక్ (బీమా ట్రినిటీ) ద్వారా ప్రజలందరికీ బీమా ప్రతిపాదనను ముందుకు తీసుకెళుతున్నామన్నారు.
→ నియమాల ఆధారిత నుంచి అత్యధికులకు బీమాను చేరువ చేసే విధానంలోకి ఐఆర్డీఏఐ మారుతోందన్నారు.
→

---

డబ్ల్యూహెచ్ ఓ ప్రాధాన్య జాబితాలో డిసీజ్ ఎక్స్ కి చోటు

కరోనా మహమ్మారి విలయాన్ని మించిన వినాశనాన్ని సృష్టించగలిగే తర్వాతి మహమ్మారి ఎలా ఉండబోతోంది..?
→ వైరస్, బ్యాక్టీ రియా లేదా ఫంగస్.. వీటిలో ఏ రూపంలో అది ప్రపంచంపైకి విరుచుకుప డుతుంది.?
→ 'డీసీజ్ ఎక్స్' అనే ఒక అంతుచిక్కని రోగాన్ని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూహెచ్ ఓ) అత్యంత ప్రమాదకర రోగాల జాబితాలో చేర్చడం బట్టి, ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఇప్పుడు ఇవే ప్రశ్నలు చర్చనీయాంశంగా మారాయి.
→ ఇటీవలే డబ్ల్యూహెచ్ ఓ చీఫ్ టెడ్రోస్ సైతం కరోనా భయం లేదని నిర్లక్ష్యంగా ఉండొద్దని, తర్వాతి మహమ్మారి కోసం ప్రపంచం సిద్ధంగా ఉండాలని హెచ్చ రించిన సంగతి తెలిసిందే.
→ ఈ క్రమంలో డిసీజ్ ఎక్స్ గురించి ప్రపంచ ఆరోగ్య వర్గాల్లో తీవ్రస్థాయిలో చర్చ నడుస్తోంది.
→ డబ్ల్యూహెచ్ కీ వెబ్సైట్ లోని ప్రమాదకర రోగాల జాబితాలో ఎబోలా, సార్స్, జికా వంటివన్నీ మని షికి తెలిసినవే.
→ ఇలా ఏ పేరు లేకుండా కేవలం ఎక్స్ అన్న ఆంగ్లపదంతో ఉన్న డిసీజ్ ఎక్స్ మాత్రం భయాందోళనలకు కారణమవుతోంది.
→ 2018 నుంచీ డబ్ల్యూహెచ్ ఓ ఈ పదాన్ని వాడుతోంది.
→ ఇది ప్రస్తుతానికి మానవాళికి ఇంకా తెలియని వ్యాధి అని, ఏ రూపంలోనైనా భవిష్యత్తులో విరుచుకుపడవ చని పరిశీలకులు చెబుతున్నారు.
→ ఇటీవలే కంబోడియాలో మొదలై ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఆందోళన కలిగించిన హెచ్ఎస్ఎన్1 బర్డ్ ఫ్లూ వైరస్ ను ఇందుకు ఉదాహరణగా చూపిస్తున్నారు.
→ "ఈ డిసీజ్ ఎక్స్ అనేది వైరసా లేక బ్యాక్టీరి యానా అంటే ఇప్పుడే చెప్పలేం. ఇది మానవ తప్పిదం వలన రావచ్చు.
→ లేదా మంచులో గడ్డకట్టిన వేల సంవత్సరాల నాటి వైరస్. కరిగిపోతున్న హిమానీనదాల ద్వారా తిరిగి మనుషులపై విజృంభించవచ్చు.
→ ఎటునుంచి ఎటు.. ఎలా, ఎప్పుడు వస్తుందన్నది చెప్పలేం కానీ.. త్వరగా దానికోసం అందరూ సిద్ధంగా ఉండటం మంచిది" అని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు.
→

సీబీఐ డైరెక్టర్గా ప్రవీణ్ సూద్ బాధ్యతల స్వీకరణ

సీబీఐ నూతన డైరెక్టర్గా కర్ణాటక కేడర్కు చెందిన సీని యర్ ఐపీఎస్ అధికారి ప్రవీణ్ సూద్ బాధ్యతలు స్వీకరించారు.
→ ఆయన ఈ పదవిలో రెండేళ్ల పాటు కొనసాగనున్నారు.
→ సీబీఐ డైరెక్టర్గా పదవీ విరమణ చేసిన సుబోధ్ కుమార్ జైశ్వాల్.. ప్రవీణ్ సూద్కు బాధ్య తలు అప్పగించారు.
→ హిమాచల్ ప్రదేశ్ కు చెందిన ప్రవీణ్ సూద్ 1986 బ్యాచ్ ఐపీఎస్ అధికారి.
→ ఆయన 37 ఏళ్ల సర్వీసులో కర్ణాటకలో వివిధ హోదాల్లో విధులు నిర్వహించారు.
→

విక్రాంత్ పై మిగ్-29కే నైట్ ల్యాండింగ్ సక్సెస్

భారత నౌకాదళం మరో మైలురాయిని అందుకుంది.
→ నేవీకి చెందిన మిగ్-29కే ఫైటర్ జెట్ స్వదేశీ యుద్ధనౌక ఐఎన్ఎస్ విక్రాంత్ పై తొలిసారిగా రాత్రి వేళ విజయవంతంగా ల్యాండ్ అయింది.
→ రక్షణ రంగాన్ని బలోపేతం చేసే దిశగా ఇదో కీలక ముందడుగు అని నౌకాదళం పేర్కొంది.
→ అరేబియా సముద్రంలో ఐఎన్ఎస్ విక్రాంత్ ప్రయాణిస్తుండగా.. ఈ మైలురాయిని చేరుకున్నట్టు భారత నేవీ ప్రతినిధి కమాండర్ వివేక్ మద్వాల్ తెలిపారు.
→

ఎన్ వీఎస్ -01 ఉపగ్రహ ప్రయోగం

మరో మూడు రోజుల్లో ఇస్రో చేపట్టనున్న నావిగేషన్ ఉపగ్రహ ప్రయోగానికి సర్వం సిద్ధమైంది.
→ తిరుపతి జిల్లా శ్రీహరికోటలోని సతీష్ ధవన్ స్పేస్ సెంటర్ (షార్) నుంచి ఈ నెల 29న జీఎస్ఎల్వీ-ఎఫ్12 రాకెట్ ద్వారా ఎన్వీఎస్-01 (నావిక్-01) ఉపగ్రహాన్ని ఇస్రో ప్రయోగించ నుంది.
→ ఈ రాకెట్ మూడు దశల అనుసంధాన పనులను పూర్తిచేసిన శాస్త్రవేత్తలు.. దాన్ని రెండో ప్రయోగ వేదికకు తరలించి. తుది పరీక్షలు నిర్వహించారు.
→ దేశీయ నావిగేషన్ అవసరాల నిమిత్తం, దేశంలో దిక్సూచి వ్యవస్థ కోసం 2,232 కిలోల బరువున్న ఎన్ వీఎస్-01 ఉపగ్రహాన్ని ఇస్రో ప్ర యోగిస్తోంది.
→ వాతావరణం అను కూలిస్తే ఈ నెల 29 ఉదయం 10:42 గంటలకు షార్ లోని రెండో ప్రయోగ వేదిక నుంచి జీఎస్ఎల్వీ- ఎఫ్12 నింగిలోకి ఎగరనుంది.
→

---

మాంద్యంలోకి జర్మనీ ఎకానమీ

యూరోప్ లో అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థను కలిగిన జర్మనీ మాంద్యంలోకి జారిపోయింది.
→ 2023 మొదటి త్రైమాసికంలో (జనవరి- మార్చి) దేశ స్థూల దేశీయోత్పత్తి 0.3 శాతం క్షీణించినట్లు ఫెడరల్ స్టాటిస్టికల్ ఆఫీస్ గణాం కాలు పేర్కొన్నాయి.
→ 2002 చివరి త్రైమాసికం అంటే అక్టోబర్-డిసెంబర్ మధ్య దేశ జీడీపీ 0.5 శాతం క్షీణించింది.
→ వరుసగా రెండు త్రైమా సికాల్లో ఆర్థిక వ్యవస్థలో వృద్ధిలేకపోగా క్షీణత నమోదయితే దానిని ఆ దేశం మాంద్యంలోకి జారినట్లు పరిగణించడం జరుగుతుంది.
→ అధిక ధరలు వినియోగంపై తీవ్ర ప్రభావం చూపుతు న్నట్లు ఎకనమిస్టులు పేర్కొంటున్నారు. ఏప్రి ల్లో ద్రవ్యోల్బణం ఏకంగా 7.2 శాతంగా ఉం ది.
→ రష్యా-ఉక్రెయిన్ యుద్ధం ద్రవ్యోల్బణంపై తీవ్ర ప్రభావం చూపుతోంది.
→

---

రూ.75 ప్రత్యేక నాణెం విడుదల

నూతన పార్లమెంటు భవనం ప్రారంభోత్సవానికి గుర్తుగా రూ.75 విలువ గల ప్రత్యేక నాణాన్ని విడుదల చేయనున్నారు.
→ ఈమేరకు ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ తెలియజేసింది.
→ భారత్ కు స్వాతంత్ర్యం వచ్చి 75 ఏళ్లు అయిన సంద ర్భంగా.. అందుకు స్మారకంగా ఈ నాణాన్ని ప్రధాని మోదీ విడు దల చేస్తారు.
→ ఈ నాణానికి ఒకవైపు అశోక స్తంభంలోని సింహ తలాటం ఉంటుంది.
→ దానికి దిగువన 'సత్యమేవ జయతే' అక్షరాలు ఉంటాయి... ఎడమ వైపున దేవనాగరి లిపిలో 'భారత్' అని.. కుడివైపున 'ఇండియా' అని ఆంగ్లంలో రాసి ఉంటుంది.
→ అలాగే దిగువన నాణెం విలువ అయిన 75 ముద్రించి ఉంటుంది. నాణానికి మరోవైపు పార్లమెంటు భవన సముదాయం ముద్రించి ఉంటుంది.
→ దీనికి పైన.. సంసద్ సంకుల్ అని దేవనాగరి లిపిలో దిగువన పార్లమెంటు కాంప్లెక్స్.. అని ఆంగ్లంలో రాసి ఉంటుంది.
→

రూ.75 స్మారక నాణెం విడుదల!

ఈ నెల 28న ప్రధాని మోదీ పార్లమెంటు కొత్త భవనాన్ని ప్రారంభిస్తున్న సందర్భా నికి గుర్తుగా కేంద్ర ప్రభుత్వం రూ.75 విలువైన స్మారక నాణెంను విడుదల చేయనుంది.
→ ఆర్ధిక వ్యవహారాల విభాగం విడుదల చేసిన అధికారిక సమాచారం మేరుకు నాణెం 34.65 గ్రాముల నుంచి 35.35 గ్రాముల బరువు ఉండనుంది.
→ నాణేనికి ఒకవైపున మూడు సింహాల గుర్తు, మధ్యలో దేవనాగరి లిపిలో 'భారత్ ' అని.. ఇంగ్లిష్ లో 'ఇండియా' అని ఉంటాయి.
→ అలాగే రూపాయి గుర్తు 3. నాణెం విలువను సూచిస్తూ '75' సంఖ్య అడుగు భాగాన ముద్రిస్తారు.
→ నాణెం రెండో వైపున పార్లమెంటు భవనం బొమ్మ, సంవత్సరాన్ని సూచిస్తూ '2023’'ను ముద్రిస్తారు.
→

వచ్చే మార్చిలోగా 3రకాల వందేభారత్ రైళ్లు

న్యూఢిల్లీ-డెహ్రాడూన్ మధ్య వందేభారత్ రైలు ప్రారంభం
→ వచ్చే ఏడాది మార్చిలోగా మూడు రకాల ( వందే చైర్ కార్, వందే మెట్రో, వందే స్లీపర్) వందే భారత్ రైళ్లను నడుపుతా. మని కేంద్ర రైల్వే మంత్రి అశ్వినీ వైష్ణవ్ వెల్లడించారు.
→ ప్రస్తుతం ఉన్న శతాబ్ది, రాజధాని, లోకల్ రైళ్ల స్థానంలో వీటిని తీసుకురానున్నట్లు తెలి పారు.
→ ఈ సెమీ హైస్పీడ్ రైళ్లు చెన్నైలోని ఇంటిగ్రేటెడ్ కోచ్ ఫ్యాక్టరీలో తయారవుతున్నాయని చెప్పారు.
→ డెహ్రాడూన్ లో ఢిల్లీ-డెహ్రా దూన్ వందేభారత్ రైలును ప్రధాని మోదీ ప్రారంభించారు.
→ వంద కిలోమీటర్లలోపు వందే మెట్రో, 100-550 కిలోమీటర్ల మధ్య వందే చైర్ కార్, 550 కిలోమీటర్ల కంటే ఎక్కువ దూరం ప్రయాణానికి వందే స్లీపర్ రైళ్లను నడపనున్నట్లు తెలిపారు.
→ జూన్ మధ్యకల్లా ప్రతి రాష్ట్రానికి ఓ వందేభారత్ రైలును అందిస్తామని చెప్పారు.
→ ఫ్యాక్టరీలో ప్రతి ఎని మిది, తొమ్మిది రోజుల్లోగా ఓ కొత్త ట్రైన్ తయారవుతోందని, మరో రెండు ఫ్యాక్టరీల్లోనూ ఉత్పత్తి ప్రారంభించేందుకు ఏర్పాట్లు చేస్తున్నట్లు మంత్రి తెలిపారు.
→ గంటకు 160 కిలోమీటర్ల వేగంతో నడిచేలా ఈ వందే భారత్: రైళ్లను తయారు చేస్తున్నామని, కానీ ట్రాక్ సామర్థ్యం మేరకు వాటిని 130 కిలోమీటర్ల వేగంతోనే నడుపుతున్నామని చెప్పారు.
→ 70 నుంచి 80 కిలోమీటర్ల వేగంతో మాత్రమే రైళ్లను నడిపేలా పాత ట్రాక్ లను తయారు చేశారని, గంటకు 110 కిలోమీటర్లు, 130 కిలోమీటర్లు, 160 కిలోమీటర్ల వేగంతో రైళ్లను నడిపేలా దాదాపు 35 వేల కిలోమీటర్ల ట్రాక్ను అభివృద్ధి చేస్తున్నామని మంత్రి అశ్వినీ వైష్ణవ్ వెల్లడించారు.
→ వచ్చే మూడు, నాలుగేళ్లలో ఈ పనులు పూర్తవుతాయన్నారు.
→

5 హైకోర్టులకు ప్రధాన న్యాయమూర్తుల నియామకం

దేశంలోని అయిదు రాష్ట్రాల హైకోర్టులకు ప్రధాన న్యాయమూర్తులను నియ మిస్తూ కేంద్ర ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీచేసింది.
→ వీరిలో ఇద్దరు తెలుగువారున్నారు.
→ సుప్రీంకోర్టు కొలీజియం చేసిన సిఫార్సులకు రాష్ట్ర పతి ఆమోదముద్ర వేయడంతో కేంద్ర న్యాయశాఖ హిమాచల్ ప్రదేశ్ హైకోర్టుకు జస్టిస్ ఎంఎస్ రామ చంద్రరావు, కేరళ హైకోర్టులకు జస్టిస్ సరసా వెంక నారాయణ భట్, మద్రాస్ హైకోర్టుకు జస్టిస్ సంజయ్ విజయ్కుమార్ గంగాపురా ్వలా, బాంబే హైకోర్టుకు జస్టిస్ రమేశ్ దేవకీనందన్ ధనూకా, రాజస్థాన్ హైకోర్టుకు జస్టిస్ అగస్టీన్ జార్జ్ మషిహ్ లను ప్రధాన న్యాయమూర్తులుగా నియమిస్తూ వేర్వేరు నోటిఫికేషన్లు జారీచేసింది.
→
→ ప్రస్తుతం హిమాచల్ ప్రదేశ్ హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా నియమితులైన జస్టిస్ మామిడన్న సత్యరత్న శ్రీరా మచంద్రరావు తెలంగాణకు చెందినవారు.
→ 1966 ఆగస్టు 7న హైదరాబాద్లో జన్మించిన ఆయన 1989లో ఉస్మానియా యూనివర్సిటీలో LLB చేశారు.
→ 1991లో కేంబ్రిడ్జ్ యూనివర్సిటీలో ఎల్ ఎల్ఎం చేశారు.
→ 2012 జూన్ 29న ఉమ్మడి ఆంధ్ర ప్రదేశ్ హైకోర్టులో అదనపు న్యాయమూర్తిగా నియ మితులయ్యారు.
→ 2013 డిసెంబరు 4న శాశ్వత న్యాయమూర్తిగా పదోన్నతి పొందారు.
→ 2021 ఆగస్టు 31 నుంచి అక్టోబరు 11 వరకు తెలంగాణ హైకోర్టు తాత్కాలిక ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా సేవ లందించారు.
→ ఆ తర్వాత పంజాబ్-హరియాణా న్యాయమూర్తిగా బదిలీపై వెళ్లారు. ఇప్పటివరకూ ఆయన అక్కడే సేవలందిస్తూ వచ్చారు.
→
→ * కేరళ హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా నియమితులైన ఎస్. వెంకట నారాయణ భట్ ఇది వరకు ఆంధ్రప్రదేశ్ హైకోర్టు న్యాయమూర్తిగా పని చేశారు.
→ ఆయన స్వస్థలం అన్నమయ్య జిల్లా మద నపల్లి.
→ 1962 మే 6న జన్మించిన జస్టిస్ భట్ బెంగ ళూరులోని జగద్గురు రేణుకాచార్య కాలేజ్ నుంచి లా డిగ్రీ పూర్తిచేశారు.
→ 1987లో న్యాయవాదిగా పేరు నమోదు చేసుకున్నారు. 2013 ఏప్రిల్ 12న ఏపీ హైకోర్టు అదనపు న్యాయమూర్తిగా నియమి తులయ్యారు.
→ 2014 జూన్ 1న ఆంధ్రప్రదేశ్-తెలం గాణ ఉమ్మడి హైకోర్టులో శాశ్వత న్యాయమూర్తిగా పదోన్నతి పొందారు.
→ హైకోర్టు విభజన సమ యంలో 2019 జనవరి 1న అమరావతిలోని ఏపీ హైకోర్టుకు బదిలీ అయ్యారు. 2019 మార్చి 19న కేరళ హైకోర్టుకు వెళ్లారు.
→ 2023 ఏప్రిల్ 24న అక్కడే తాత్కాలిక ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా నియ మితులయ్యారు.
→ ఇప్పుడు ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా పదోన్నతి పొందారు.
→ బాంబే హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా నియమితులైన జస్టిస్ రమేశ్ దేవకీనందన్ ధనూకా ఈనెల 30న పదవీ విరమణ చేస్తారు.
→ ఈ స్థానంలో ఆయన కేవలం నాలుగురోజులు మాత్రమే ఉంటారు.
→
→

ఐఎన్బీకి దేశంలో మొదటి స్థానం

ఎల్టీ (ఫైనాన్షియల్ టైమ్స్ ఎగ్జిక్యూటివ్ ఎడ్యు కేషన్ కస్టమ్ ర్యాంకింగ్- 2023లో హైదరాబాద్లోని ఇండియన్ స్కూల్ ఆఫ్ బిజినెస్ (ఐఎస్బీ) మనదేశంలో అగ్రస్థానాన్ని దక్కించుకుంది.
→ అలాగే ప్రపంచ వ్యాప్తంగా 29వ ర్యాంకు సంపాదించింది.
→ గతేడాది ప్రపంచ ర్యాంకిం గ్స్ లో 38వ స్థానంలో ఉన్న ఐఎస్బీ, ఈసారి తన ర్యాంకును బాగా మెరు గుపరచుకుంది.
→ తమ ఎగ్జిక్యూటివ్ ఎడ్యుకేషన్ ప్రోగ్రాములు అందిస్తున్న విలువకు ఈ ర్యాంకులు అద్దం పడుతున్నాయని ఐఎసీబీ డిప్యూటీ డీన్ (ఎగ్జి క్యూటివ్ ఎడ్యుకేషన్, డిజిటల్ లెర్నింగ్) ప్రొఫెసర్ దీపా మణి పేర్కొన్నారు.
→
→

అంతరిక్షంలోకి సౌదీ వ్యోమగాములు

సౌదీ అరేబియాకు చెందిన ఓ మహిళా వ్యోమగామి సహా ఇద్దరు వ్యోమగాములు స్పేస్ఎక్స్ సంస్థ ఛార్టెర్డ్ ఫ్లైట్ ద్వారా అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష కేంద్రానికి ఆదివారం కెనడీ అంతరిక్ష కేంద్రం నుంచి బయలుదేరారు.
→ వారికి ప్రస్తుతం స్పేస్ఎక్స్ తరపున పనిచేస్తున్న నాసా మాజీ వ్యోమగామి నేతృత్వం వహించనున్నారు.
→ స్పోర్ట్స్ కార్ రేసింగ్ టీమ్ యజమాని అయిన అమెరికా వ్యాపారవేత్త కూడా వారి బృందంలో ఉన్నారు. ఆ నలుగురు సోమవారం ఉదయానికి గమ్యానికి చేరుకున్నారు.
→ వారికి అంతరిక్ష కేంద్రంలోని సభ్యులు స్వాగతం పలికారు. వీరంతా వారం రోజుల పాటు అంతరిక్ష కేంద్రంలో గడిపి తిరిగి ఫ్లోరిడా తీరంలో కిందకి దిగుతారు.
→

27వ సారి ఎవరెస్టు అధిరోహించిన షెర్పా

పాసర్గ్ (పర్వతారోహకుల గైడ్) సారి ఎవరెస్ట ఎక్కడం ద్వారా కామి రీటా పేరు మీద ఉన్న రికార్డును సమం చేశారు.
→ 46 ఏళ్ల పాసన్గ్ సోమవారం ఉదయం ఎవరెస్టు శిఖరాన్ని 27వ సారి అధిరో హించారని ఇమాజిన్ నేపాల్ ట్రెక్స్ ఎగ్జిక్యూటివ్ డైరెక్టర్ తెలిపారు.
→ ఇదే సీజన్లో 28వ సారి ఎవ రెస్టును ఎక్కడం ద్వారా నూతన రికార్డును స్థాపిం చాలని పాసన్గ్ ప్రయత్నిస్తున్నారు.
→

తుర్కియే అధ్యక్షుడిగా మళ్లీ ఎరోగాన్!

తుర్కియే అధ్యక్షుడిగా మళ్లీ తయ్యిప్ ఎర్డోగాన్ ఎన్నికయ్యేందుకు మార్గం సుగమమైంది.
→ ఇటీవల జరిగిన ఎన్నికల్లో మూడో స్థానంలో నిలిచి.. కింగ్ మేకర్గా మారిన ఓగాన్ ఎర్డోగాను మద్దతు ప్రకటించారు.
→ దీంతో ఈ నెల 28న జరగనున్న మలి విడత కౌంటింగ్ ఇక లాంఛనమే కానుంది.
→ ఇటీవల జరిగిన ఎన్నికల్లో ఎవరికీ పూర్తి మద్దతు దక్కకపోవడంతో 28న మలి విడత ఓట్ల లెక్కింపు చేపట్టాలని అధికారులు నిర్ణయించారు.
→ ఈలోగా ఎర్డోగాన్ కు ఓగాన్ మద్దతిచ్చారు.
→

60 కోట్ల మంది భారతీయులపై అధిక ఉష్ణోగ్రతల ప్రభావం

ప్రపంచంలోని అన్ని దేశాలు తాము ఇచ్చిన హామీలకనుగుణంగా ఉద్గారాలను కట్టడి చేసినప్పటికీ అధిక ఉష్ణోగ్రతల కారణంగా దేశంలో 60 కోట్ల మంది ప్రజలు తీవ్రంగా ఇబ్బందుల పాలవుతారని నూతన అధ్యయనమే కటి తెలిపింది.
→ ప్రపంచవ్యాప్తంగా వీరి సంఖ్య 200 కోట్లు పైబడి ఉంటుందని పేర్కొంది.
→ భయంకరమైన పరిస్థితుల్లో 44 డిగ్రీల సెల్సియస్ భూతాపం ఏర్పడితే ప్రపంచ జనాభాలో 50 శాతం ప్రజలు గతంలో ఎన్నడూ చూడని అధిక ఉష్ణోగ్రతలను చవిచూస్తారని పేర్కొంది.
→ ప్రస్తుత వాతావరణ విధానాలు ఈ శతాబ్దపు అంతానికి (2080-2100) భూతాపాన్ని 2.7 డిగ్రీ లకు పరిమితం చేస్తాయని శాస్త్రవేత్తలు అంచనా వేస్తున్నారు.
→ ఈ మేరకు ఎర్త్ కమిషన్ తో భాగ స్వామ్యం గల యూనివర్సిటీ ఆఫ్ ఎక్సెటెర్కు చెందిన గ్లోబల్ సిస్టమ్స్ ఇన్స్టిట్యూట్, నాన్జింగ్ యూనివర్సిటీ పరిశోధకులు వెల్లడించారు.
→

స్థూలకాయుల్లో మధుమేహం ఎందుకంటే

స్థూలకాయులు మధుమేహం బారిన పడే ప్రమాదం చాలా ఎక్కువని తెలి సినా, దానికి కారణాలేమిటో ఇంతవరకు తెలి యరాలేదు.
→ వాషింగ్టన్ వర్సిటీ వైద్య కళాశాల పరిశోధకులు ఎట్టకేలకు ఆ ప్రక్రియను కని పెట్టారు.
→ ఒక వ్యక్తి శరీరంలో కొవ్వు మరీ ఎక్కువగా ఉంటే క్లోమ గ్రంథిలోని బీటా కణాలు ఎక్కువ ఇన్సులిన్ ను ఉత్పత్తి చేస్తాయి.
→ ఇన్సులిన్ స్థాయి మితిమీరితే శరీ రంలో ఇన్సులిన్ నిరోధకత పెరుగుతుంది.
→ దీనిని ఉత్పత్తి చేసే బీటా కణాలు పనిచేయడం మానేస్తాయి.
→ ఇన్సులిన్ పాళ్లు మితిమీరినప్పుడు పాల్మిటేట్ అనే కొవ్వు ఆమ్లం కణాల్లోని ప్రోటీ న్లకు అతుక్కుపోతుంది.
→ దీనిని తొలగించకపోతే మధుమేహం వస్తుంది. పాల్మిటేట్ను బీటా కణాల నుంచి తొలగించే ఏపీటీ 1 అనే ఎంజైమ్ మధుమేహుల్లో చాలా తక్కువగా ఉంటుంది.
→ ఈ ఎంజైమ్ ఉత్పత్తిని పెంచగల రసాయన మిశ్రమాలను తాము గుర్తించినట్లు పరిశోధక బృందం సారథి కోవిచ్ చెప్పారు.
→

బీసీజీ టీకాతో బ్లాడర్ క్యాన్సర్ నుంచి రక్షణ

క్షయను నిరోధించే బీసీజీ టీకా ఒక తరహా బ్లాడర్ క్యాన్సర్, అల్జీమర్స్ వ్యాధుల నుంచి రక్షణ ఇవ్వగలదని అమెరికన్ శాస్త్రవే త్తల పరిశోధనలు పేర్కొంటున్నాయి.
→ పరిశోధ కులు బీసీజీ టీకా తీసుకున్న 3,388 మంది రోగుల బృందాన్ని, టీకా తీసుకోని 3,079 మంది కంట్రోల్ బృందాన్ని 15 సంవత్సరాలపాటు అధ్య యనం చేశారు.
→ ఈ క్రమంలో బీసీజీ టీకా తీసు కున్నవారికి అల్జీమర్స్, ఇతర మానసిక వ్యాధులు వచ్చే అవకాశం 20 శాతం తక్కువని తేల్చారు. మరణ ప్రమాదమూ 25 శాతం తక్కు వగా ఉంది.
→ 70 ఏళ్లు పైబడినవారికి బీసీజీ టీకా ఎక్కువ రక్షణని స్తోందని తేలింది.
→ టీకా వల్ల శరీరంలోని రక్షణ వ్యవస్థ బలోపేతమవుతోం దని పరిశోధనలు సూచిస్తు న్నాయి.
→ ఇది తక్కువ ఖర్చులో ఎక్కువ లాభాన్ని అందించగలదని తేలింది.
→

193 ఎన్నికల గుర్తులు విడుదల

వాకింగ్ స్టిక్, బేబీ వాకర్, ఏసీ, బెలూన్, గాజులు సహా మొత్తం 193 ఫ్రీ గుర్తు లను ఎన్నికల సంఘం (ఈసీ) విడుదల చేసింది.
→ గుర్తింపులేని రాజకీయ పార్టీలవారు, స్వతం త్రులు ఈ గుర్తులను ఎన్నికల సమయంలో ఎంపిక చేసుకోవచ్చు.
→ ఈనెల 15న ఈ గుర్తు లను ఈసీ విడుదల చేసింది. కొత్తగా విడుదల చేసిన గుర్తుల్లో లాగుడు బండి, విజిల్, కిటికీ, వూల్, నీడిల్, పుచ్చకాయ, వాల్నట్, వాలెట్, వయొలిన్, వ్యాక్యూమ్ క్లీనర్, ట్రంపెట్ ఉన్నాయి.
→ ఈ ఏడాది చివర్లో ఐదు రాష్ట్రాల ఎన్నికలతో పాటు వచ్చే ఏడాదిలో జరగనున్న పార్లమెంటు ఎన్నికలకు సిద్ధమయ్యే చర్యల్లో భాగంగా ఈసీ ఈ గుర్తులను విడుదల చేసింది.
→

కేతు విశ్వనాథరెడ్డి కన్నుమూత

ప్రముఖ రచయిత, కవి, కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు గ్రహీత.. కేతు విశ్వ నాథరెడ్డి (84) అనారోగ్యంతో కన్ను మూశారు.
→ కేతు విశ్వనాథరెడ్డి వైయస్ఆర్ జిల్లా ఎర్రగుంట్ల మండలం రంగశాయిపురంలో 1939, జులై 10న కేతు వెంకట రెడ్డి, నాగమ్మ దంపతులకు జన్మించారు.
→ 1963లో ఆయన రాసిన తొలి కథ 'అనాదివాళ్లు' ప్రచురితమ యింది.
→ అప్పటి నుంచి రాయలసీమ కథా సాహిత్యం లోనూ, సమాజంలో ఆధునిక ప్రగతిశీల భావాల వ్యాప్తికి, రాయలసీమ సాహిత్య, ఉద్యమ కార్యాచరణలోనూ కేతు ఇతోధికంగా కృషి చేశారు. కడప జిల్లా గ్రామనామాలపై పరిశోధన, మాండలికాలు, ఆధునిక తెలుగు వచనం, పత్రికల భాష, నిఘంటువులు, పాఠ్యపుస్తకాల రూపకల్ప నకు ఎంతో సమయాన్ని వెచ్చించారు. తెలుగు సాహి త్యంలో కథకునిగా, విద్యావే త్తగా, పరిశోధకునిగా పేరు తెచ్చుకున్నారు.
→ విశ్వనాథరెడ్డి రాసిన సాహితీ వ్యాసాలు 'దృష్టి' పేరుతో పుస్తకరూపంలో వెలువడ్డాయి. 'వేర్లు', 'బోధి' అనే నవలలూ రాశారు. తాను పుట్టిన నేల, పెరిగిన సమాజాన్ని ప్రధాన వస్తువుగా చేసుకుని గొప్ప కథలను రాశారు.
→ పాత్రికేయుడిగా ఉద్యోగ జీవితం ప్రారంభించిన ఆయన.. కడప, తిరుపతి, హైదరాబాద్ లలో అధ్యాపకు డిగా పనిచేశారు.
→ బీఆర్. అంబేడ్కర్ సార్వత్రిక విశ్వవిద్యా లయంలో డైరెక్టర్ హోదాలో ఉద్యోగ విరమణ పొందారు.
→ పాఠ్యపుస్తకాల రూపకల్పనలో ఎస్సీఈఆర్టీ సంపాదకుడిగానూ వ్యవహరించారు. ఆంధ్రప్రదేశ్ అభ్యు దయ రచయితల సంఘానికి అధ్యక్షుడిగానూ ఉన్నారు.
→

ఇంగ్లాండ్ లో నగరానికి మేయర్ గా సిక్కు

మధ్య ఇంగ్లాండ్ లోని కవెంట్రీ నగ రానికి సిక్కు వ్యక్తి మొదటిసారి మేయర్ గా ఎన్ని కయ్యారు.
→ పంజాబ్లో జన్మించి 60 ఏళ్ల క్రితం కవెంట్రీకి వలస వచ్చి 16 ఏళ్ల నుంచి స్థానిక కౌన్సిలర్ గా వ్యవహరిస్తున్న జశ్వంత్ సింగ్ బిర్డి ఇటీవల నగర మేయర్గా ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు.
→ ఆయన ఈ పదవిని ఏడాదిపాటు నిర్వ హిస్తారు. ఒక సిక్కుగా పదవీ లాంఛనాలతో పాటు సగర్వంగా తలపాగా కూడా ధరిస్తానని ఆయన తెలిపారు.
→ ఇంతకుముందు నగర కౌన్సి లర్ గా వ్యవహరిస్తూనే అనేక ధార్మిక, సామాజిక కార్యక్రమాలలో పాల్గొనేవారు.
→

ఆస్ట్రేలియాలో మేయర్ గా భారత సంతతి వ్యక్తి

ఆస్ట్రేలియాలోని సిడ్నీలో పర్రమట్ట నగరానికి భారత సంతతికి చెందిన సమీర్ పాండే మేయర్ గా ఎన్నికయ్యారు.
→ 2017లో తొలిసారిగా పాండే కౌన్సిలర్ గా ఎంపికయ్యారు. 2022లో పర్ర మట్ట డిప్యుటీ మేయర్ గానూ వ్యవహరించారు.
→

చరిత్ర సృష్టించిన నీరజ్ ప్రపంచ నం.1 ర్యాంకు సొంతం

ప్రపంచ జావెలిన్ అద్భుత విజయాలు సాధిస్తోన్న భారత స్టార్ నీరజ్ చోప్రా. మరో అరుదైన ఘనతను సొంతం చేసుకున్నాడు.
→ జావె లిన్ త్రోలో నంబర్ వన్ ర్యాంకు సాధించిన తొలి భారతీయుడిగా ఈ ఒలింపిక్ చాంపియన్ చరిత్ర సృష్టించాడు.
→ ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్ తాజా ర్యాంకింగ్స్లో నీరజ్ (1455 పాయింట్లు).. ప్రపంచ ఛాంపియన్ అండర్సన్ పీటర్స్ ( గ్రెనెడా, 1433)ని వెనక్కి నెట్టి అగ్రస్థానానికి చేరు కున్నాడు.
→ ట్రాక్ అండ్ ఫీల్డ్లో నంబర్ వన్ అయిన తొలి భారత అథ్లెట్గా నీరజ్ నిలిచాడు.
→ గత సీజన్లో డైమండ్ లీగ్ ఫైనల్స్ విజేతగా నిలిచిన నీరజ్.. ఈ ఏడాది దోహాలో జరిగిన డైమండ్ లీగ్ తొలి అంచె టోర్నీలోనూ టైటిల్ సొంతం చేసుకున్నాడు.
→ ఈ క్రమంలో జావెలిన్ న్ను 88.67 మీటర్ల దూరం విసిరాడు. నెదర్లాండ్స్లో జూన్ 4న జరిగే ఫానీ బ్లాంకర్స్ కొయెన్ (ఎఫ్బకే) ఈవెంట్లో చోప్రా బరిలో దిగబోతున్నాడు.
→ ఈ ఏడాది ఎలాగైనా 90 మీటర్ల దూరాన్ని అందుకోవాలనే పట్టుదలతో ఉన్న నీరజ్.. ఎఫ్బీకే టోర్నీలో అయినా ఆ లక్ష్యాన్ని సాధిస్తాడో లేదో చూడాలి.
→

విపత్తులతో దేశంలో 1.3 లక్షల మంది మృతి

దేశంలో 1970 నుంచి 2021 ఉందని స్పష్టం చేసింది.
→ డబ్ల్యూఎంవో సెక్రటరీ మధ్య సంభవించిన 573 ప్రకృతి విపత్తులతో జనరల్ పెట్టేరీ టాలస్ మాట్లాడుతూ.. విపరీత 1,38,377 మంది ప్రాణాలు కోల్పోయారని ప్రపంచ వాతావరణ పరిస్థితుల వల్ల 1970-2021 మధ్య వాతావరణ సంస్థ (డబ్ల్యూఎంవో) వెల్లడించింది.
→ కాలంలో ఒక్క అమెరికాలోనే రూ.14 లక్షల కోట్ల ఇదే కాలంలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా తలెత్తిన 12 వేల నష్టం వాటిల్లింది.
→ 10 మరణాల్లో 9 మరణాలు విపత్తుల కారణంగా సుమారు 20 లక్షల మంది అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాల్లోనే నమోదయ్యాయి.
→ చనిపోయారని, రూ.35 లక్షల కోట్లకు పైగా నష్టం. ఇలాంటి విపత్తులకు బలహీన వాటిల్లిందని డబ్ల్యూఎంవో వెల్లడించింది
→ . నాలుగేళ్లకోసారి జరిగే డబ్ల్యూఎంవో మయన్మార్లను వణికించిన సదస్సు ప్రారంభమైన సందర్భంగా ఈ గణాంకా నిరూపించింది.
→ అయితే ఒకప్పుడు లను ప్రకటించింది. 2027 లోపు విపత్తుల రాకపై న్లకు అక్కడ వందల మంది హెచ్చరికల వ్యవస్థను మెరుగుపరుచుకోవాలన్న హెచ్చరికల వ్యవస్థ మెరుగుపడటంతో లక్ష్యాన్ని చేరుకోవాలంటే చేయాల్సింది చాలా పదుల సంఖ్యకు దిగి వచ్చింది
→
→ సమూహాలే ణాలకు పెరుగుతున్న ఉష్ణోగ్రతలు కారణమవు బంగ్లాదేశ్, తుండగా, వరదల వల్ల ఎక్కువగా ఆస్తి నష్టం మోచా తుపాను సంభవిస్తోంది' అని పేర్కొన్నారు.
→ ఆసియాలో ఇలాంటి తుపా గత 50 ఏళ్ల కాలంలో 3,600 విపత్తులు ఏర్పడగా9,84,263 మంది ప్రాణాలు కోల్పోయారు. రూ.11 లక్షల కోట్ల ఆస్తి నష్టం సంభవించింది. . మనుషుల మర అని డబ్ల్యూహెచ్ పేర్కొంది.
→
→

మోదీకి గినియా, ఫిజి అత్యున్నత పురస్కారాలు

పపువా న్యూ గినియాలో నరేంద్ర మోదీకి అపూర్వ ఆదరణ లభించింది.
→ ఈ దేశంలో పర్యటించిన తొలి భారత ప్రధాని ఆయనే.
→ ఈ సందర్భంగా పపువా న్యూగినియాతో పాటు ఫిజి దేశం తమ అత్యున్నత పౌర పురస్కారాలతో మోదీని సత్కరించాయి.
→ విదే శీయులకు ఈ అవార్డులు ఇవ్వటం చాలా అరుదు.
→ ప్రత్యేక కార్యక్రమంలో పపువా న్యూ నియా గవర్నర్ జనరల్ సర్ బాబ్ దాడే 'గ్రాండ్ కంపానియన్ ఆఫ్ ఆర్డర్ ఆఫ్ లొగొహు' అవార్డును మోదీకి బహూకరిం చారు.
→ ఈ పురస్కారం అందుకున్న వారిని గినియా వాసులు... చీఫ్ బిరుదుతో పిలు స్తారు.
→ అంతకుముందు ఫిజి ప్రధాని సిటివేని రెబుకా... తమ దేశ అత్యున్నత పౌర పుర స్కారం 'కంపానియన్ ఆఫ్ ది ఆర్డర్ ఆఫ్ 'ఫిజి'ని మోదీ మెడలో వేసి గౌరవించారు.
→

---

జులై 12న చంద్రయాన్-3 ప్రయోగం

భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (ఇస్రో) ప్రతిష్ఠాత్మకంగా చేపట్టనున్న చంద్రయాన్-3 ప్రయోగానికి తేదీ ఖరారైంది.
→ తిరుపతి జిల్లాలోని షార్ రెండో ప్రయోగ వేదిక నుంచి ఈ ఏడాది జులై 12న వాహకనౌక నింగిలోకి దూసుకెళ్లనుంది.
→ ఆగస్టు 23 లోపు జాబిల్లి దక్షిణ ధ్రువంపై ల్యాండర్ కాలుమోపే అవకాశముంది.
→ 2019లో చంద్ర యాన్-2 విఫలమైన తర్వాత చంద్రయాన్-3 మిషన్కు ఇస్రో శ్రీకారం చుట్టింది.
→ కొవిడ్-19 నేపథ్యంలో కొంత ఆలస్యమైనా.. గత అనుభవాల నేప థ్యంలో శాస్త్రవేత్తలు అన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకుంటూ తాజా ప్రయోగానికి సిద్ధ మయ్యారు.
→ ఎల్బీఎం-3 వాహకనౌక చంద్రయాన్-3 ల్యాండర్ ను జాబిల్లి పైకి మోసుకెళ్లనుంది.
→ వంద కిలోమీటర్ల ఎత్తు కక్ష్యలోకి దీన్ని ప్రవేశ పెట్టాక జాబిల్లి దక్షిణ ధ్రువంపై ల్యాండ్ చేసే ప్రక్రియ చేపట్టనున్నారు.
→

గృహ్ హూరూన్ ఇండియా నివేదిక

స్థిరాస్తి రంగంలో అపర కుబేరుడిగా డీఎల్ఎప్ చైర్మన్ రాజీవ్ సింగ్ అగ్రస్థానాన్ని నిలబెట్టుకున్నారు.
→ ఈయన నికర సంపద' రూ.59,330 కోట్లు. ముంబయి కేంద్రంగా కార్యకలాపాలు సాగిస్తున్న మాక్రోటెక్ డెవ ఆపర కు చెందిన మంగళ ప్రభాత్ లోథా. ఆయన కుటుంబం రూ. 12,270 కోట్ల సంప దతో రెండో స్థానం పొందింది.
→ బెంగళూరు. సంస్థ ఆర్ఎండ్ కార్నొకు చెందిన అర్జున్ మెండా, కుటుంబం రూ.37,000 కోట్ల సంప దతో జాబితాలో తొలిసారి చోటు సంపాదించు కోవడమే కాకుండా మూడో స్థానంలో నిలిచారు.
→ స్థిరాస్తి వ్యాపారాలకు సంబంధించి 16 నగరాల్లోని 67 కంపెనీలకు చెందిన అగ్రగామి 100 మంది శ్రీమంతులతో గృహ్ హురున్ ఇండియా- 2023 జాబితా మంగళవారం విడుదు లైంది.
→ 2023 మార్చి నాటికి ఉన్న సంపదను లెక్కలోకి తీసుకొని ఈ జాబితాను రూపొందించారు.
→ డీఎల్ఎప్ చైర్మన్ రాజీవ్ సింగ్ నికర సంపద ఏడాది కాలంలో 4 శాతం తగ్గినప్పటికీ అగ్రస్థానంలోనే కొనసాగారు.
→ రాష్ట్రాలపరంగా మహారాష్ట్ర నుంచి అత్యధికంగా 37 మంది చోటు దక్కించుకున్నారు.
→ ఆ తర్వాతి స్థానాల్లో ఢిల్లీ (23 మంది), కర్ణాటక (18) ఉన్నాయి.
→ నగరాల విషయానికొస్తే ముంబయి (29 మంది) ఢిల్లీ (23 మంది), బెంగళూరు (18 మంది) తొలి మూడు స్థానాల్లో నిలిచాయి.
→ 100 మంది అత్యంత కుబేరుల మొత్తం సంపద రూ.4,72,330 కోట్లు 5 బిలియన్ డాలర్లుగా నమోదైంది. ఏడాదిక్రితంతో పోలిస్తే 1 శాతం పెరిగింది.
→ అలాగే ఇందులో 60 శాతం సంపద తొలి 10 మంది వద్దే ఉండటం గమనార్హం.
→ ఏడాదిక్రితంతో పోలిస్తే జాబితాలో 61 నుంది సంపద పెరిగింది. వీళ్లలో 25 మంది జాబితాలో కొత్తగా అడుగుపెట్టిన వాళ్లే. మరో 36 మంది సంపద తగ్గింది
→ స్థిరాస్తి రంగంలో అత్యంత ధనిక మహి కలుగా పియా సింగ్, రేణుకా తల్వార్ (డీఎల్ఎఫ్) నిలిచారు.
→ అత్యంత 10 మంది శ్రీమంతుల్లో చోటు సంపాదించేందుకు 2017లో కనీస సంపద రూ.3.350 కోట్లుగా ఉండగా... 2029 నాటికి అది రూ.15,000 కోట్లకు పెరిగిందని హురున్ ఇండియా ఎండీ. ప్రధాన పరిశోధ కులు అనాస్ రహమాన్ జునైద్ తెలిపారు.
→ అలాగే అగ్రగామి 50 మంది శ్రీమంతుల్లో ఒకరిగా నిలిచేందుకు కనీస నికర సంపద 2017లోని రూ.560 కోట్ల నుంచి రూ.1,300 కోట్లకు పెరిగిందని తెలిపారు.
→ జాబితాలో కొత్తగా చోటు దక్కించుకున్న వాళ్ల సంఖ్య 25ు పెర గడం. స్థిరాస్తి రంగంలో వర్ధమాన వ్యాపారవేత్తల సంపద వేగంగా. పెరుగుతోందనే విషయాన్ని సూచిస్తోంది..
→ పిరమాల్ రియాల్టీని నిర్వహిస్తున్న అజయ్ పిరమాల్ కుటుంబం (రూ. 1,870 కోట్లు) 18వ ర్యాంకు పొందగా.. గోద్రేజ్ ప్రొపర్టీస్గు చెందిన ఆది గోద్రేజ్ రూ. 1,200 కోట్ల సంపదతో 28వ స్థానం పొందారు..
→

---

3.5 లక్షల కోట్ల డాలర్లకు భారత్ జీడీపీ

2022లో భారత జీడీపీ 3.5 లక్షల కోట్ల డాలర్లను అధిగమించిందని మూడీస్ ఇన్వెస్టర్స్ సర్వీస్ వెల్లడించింది.
→ వచ్చే కొన్నేళ్లలో వేగవంతమైన వృద్ధి సాధిస్తున్న జీ-20 దేశంగా భారత్ నిలవనుందని, అయితే సంస్కరణలు, విధా నపరమైన అడ్డంకుల వల్ల పెట్టుబడులపై ప్రతికూల ప్రభావం పడొచ్చని అభిప్రాయపడింది.
→ లైసెన్సులు పొందడం, వ్యాపార ఏర్పాటు చేసే ప్రక్రియ నెమ్మదించే అవకాశం ఉందని, ఫలితంగా ప్రాజెక్టుల పూర్తి ఆలస్యం అయ్యే అవకాశం ఉందని అంచనా వేసింది.
→ 'భారత్లో నిర్ణయాలు తీసుకోవడంలో అధికారుల పాత్ర అధికంగా ఉంటుంది. విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులు(ఎఫ్ఐ) ఆకట్టుకో వడంలో ఇది అడ్డంకిగా మారొచ్చు.
→ ముఖ్యంగా ఇండోనే షియా, వియత్నాం వంటి అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలతో పోటీ పడటానికి సవాలుగా నిలవొచ్చు' అని మూడీస్ పేర్కొంది.
→ యువ ఉద్యోగులు, పట్టణీకరణ, చిన్న కుటుంబాల కారణంగా గృహాలు, సిమెంట్, కొత్త కార్లకు గిరాకీ పెరగొచ్చని వెల్లడించింది.
→ ప్రభుత్వం మౌలిక సదుపాయాల వ్యయాలతో ఉక్కు, సిమెంట్ రంగాలు బలోపేతం కానున్నాయని, సున్నా కర్బన ఉద్గారాల లక్ష్యంతో పునరుత్పాదక ఇంధన రంగంలో పెట్టుబడులు జోరందుకోవచ్చని వివరించింది.
→ మిగిలిన దశాబ్ద కాలం పాట తయారీ, మౌలిక రంగాలు ఏడాదికి 3-12 శాతం వృద్ధి చెందొచ్చని, అయినప్పటికీ 2030కి చైనా కంటే వెనుక స్థానంలోనే ఉండొచ్చని తెలిపింది.
→ ఆర్థిక సంస్క రణలు పరిమితంగా ఉండటం, విధాన పరమైన నిర్ణ యాల అమలు నెమ్మదించడంతో భారత తయారీ, మౌలిక రంగాల్లో పెట్టుబడులకు కొంత ముప్పు ఉందని మూడీస్ అభిప్రాయపడింది.
→

---

ముగ్గురు భారతీయులకు మరణానంతరం ప్రతిష్ఠాత్మక పురస్కారం

విధి నిర్వహణలో ప్రాణత్యాగం చేసిన ముగ్గురు భారతీయ శాంతి పరిరక్షకులకు ఐరాస పురస్కారం ప్రకటించింది.
→ ఐరాస తరపున పోరాడుతూ ప్రాణాలు కోల్పోయిన మొత్తం 103 మంది సైనికులకు 'డగ్ హమరోస్కోల్డ్ పతకాల'ను ఐరాస ప్రధాన కార్యాలయంలో ప్రదానం చేయను న్నారు.
→ వీరిలో బీఎస్ఎఫ్ హెడ్ కానిస్టేబుళ్లు శిశుపాల్సింగ్, సన్వాలా రామ్ విష్ణోయీ (వీరిద్దరూ కాంగోలో పనిచేశారు); వృత్తి నిపుణుల హోదాలో పని చేసిన షాబెర్ తహెర్ ఆలీ (ఇరాక్ లో సేవలు) ఉన్నారు.
→ ఐరాస తరఫున శాంతి పరిరక్షక దళాల్లో పనిచేసేందుకు భారత్ 6,000 మందికి పైగా సైనిక, పోలీసు సిబ్బందిని వివిధ దేశాలకు పంపించింది.
→

---

మోదీ ఆస్ట్రేలియా పర్యటన

ఆస్ట్రేలియాలో పర్యటిస్తున్న ప్రధాని మోదీకి విశేష ఆదరణ లభిస్తోంది.
→ ప్రవాస భార తీయులు ఆయనను కలుసుకునేందుకు భారీగా తరలిరాగా... ఆస్ట్రేలియా ప్రధాని ఆంథోనీ ఆల నీస్.... 'మోదీ ఈజ్ ద బాస్' అంటూ ప్రశంసల వర్షం కురిపించారు.
→ చిరకాలంగా కొనసాగుతున్న రెండు దేశాల మైత్రీ బంధాన్ని సమున్నత స్థాయికి తీసుకెళ్లాలన్న అభిలాషను ప్రధాని మోదీ వ్యక్తం చేశారు.
→ బ్రిస్బేన్ నగరంలో భార తీయ కాన్సులేట్ను ప్రారంభించనున్నట్లు వెల్లడిం చారు.
→ ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద యువ ప్రతిభా వంతుల కర్మాగారం (టాలెంట్ ఫ్యాక్టరీ) భారత్ అని పేర్కొన్నారు.
→ ఆస్ట్రేలియా పర్యటనలో భాగంగా మంగళవారం సిడ్నీలోని కుదోస్ బ్యాంక్ అరెనాలో ప్రవాస భారతీయులతో ఏర్పాటు చేసిన ప్రత్యేక కార్యక్రమంలో నరేంద్ర మోదీ ప్రసంగించారు. భారత్, ఆస్ట్రేలియాల వ్యూహాత్మక భాగస్వామ్యం రోజు రోజుకీ మరింత బలోపేతం అవుతోందని తెలిపారు. -వచ్చే అయిదేళ్లలో ద్వైపాక్షిక వాణిజ్యం ఇప్పటి కన్నా రెండింతలకు పైగా వృద్ధిచెందుతుందన్న ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు.
→ గత ఏడాది కుదిరిన ఆర్ధిక సహకార వాణిజ్య ఒప్పందం ఇందుకు దోహదపడనుందని తెలిపారు.
→ ఇరు దేశాల బంధాన్ని దృఢతరం చేస్తున్న పలు అంశాలను ప్రధాని మోదీ విశ్లేషణాత్మకంగా వివరించారు.
→ '3సీ'లు.. (కామన్వెల్త్, క్రికెట్, కర్రీ); 'డీ'లు... (డెమోక్రసీ, డయాస్పోరా, దోస్తీ); 'ఈ'లు.. (ఎనర్జీ, ఎకనామీ, ఎడ్యుకేషన్) రెండు దేశాల మధ్య మైత్రీ బంధాన్ని కొన్ని తరాలుగా అనుసంధానిస్తున్నాయని తెలిపారు. ఇప్పుడు టెన్నిస్, సినిమాలు, యోగా తదితరాలు మన బంధం మరింత బలోపేతం కావడానికి ఉపకరి స్తున్నాయన్నారు.
→ 'వాస్తవానికి వీటన్నింటి కన్నా ఆస్ట్రేలియాతో భారత్ బంధం దృఢతరమవడానికి కారణం పరస్పర నమ్మకం, గౌరవం... ఇక్కడ స్థిరపడిన ప్రవాస భారతీయులు' అని ఆహూ తుల కరతాళ ధ్వనుల మధ్య మోదీ వెల్లడిం చారు.
→ భౌగోళికంగా రెండు దేశాల మధ్య చాలా దూరం ఉన్నప్పటికీ హిందూ మహాసముద్రం. భారత్, ఆస్ట్రేలియాను కలిపిందని చెప్పారు.
→

'లిటిల్ ఇండియా'కు శంకుస్థాపన

ఇరు దేశాల మైత్రి, ప్రవాస భారతీ య సేవలకు గుర్తుగా.. భారత ప్రధాని మోదీ, ఆస్ట్రేలియా ప్రధాని ఆల్బనీస్... 'లిటిల్ ఇండియాకు శంకుస్థాపన చేశారు.
→ పారామాట నగరంలోని హారిస్ పార్క్ లో 'లిటిల్ ఇండియా' గేట్వే నిర్మించనున్నారు.
→ ఈ పార్క్ వద్ద భారత సంతతి ప్రజలు దీపావళి, ఆస్ట్రేలియా డే వంటి వేడుకలను నిర్వహిస్తుంటారు.
→ హారిస్ పార్కు పేరును 'లిటిల్ ఇండియా'గా మార్చినందుకు ఆల్బ నీస్ కు ప్రధాని మోదీ కృతజ్ఞతలు తెలి పారు.
→ భారతీయ ఉత్పత్తులు లభించే దుకాణాలు ఇక్కడ ఉన్నాయి.
→

భారత్ 3.5 ట్రిలియన్ డాలర్లు

భారత్ ఆర్థిక వ్యవస్థ విలువ 2022లో 3.5 లక్షల కోట్ల డాలర్లను 60 దాటిందని అంతర్జాతీయ రేటింగ్ దిగ్గజం- మూడీస్ తన తాజా నివేదికలో పేర్కొంది.
→ రానున్న కొన్ని సంవత్సరాల్లో జీ-20 దేశాల్లో అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా కొనసాగుతుం దన్న అంచనాలనూ వ్యక్తం చేసింది.
→ అయితే విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడుల (ఎఫ్ డీఐ) ఆకర్షణ విషయం లో కొంత వెనుకబాటుకు గురయ్యే వీలుందని అం చనా వేసింది.
→ సంస్కరణలు అమల్లో వేగం లేకపోవ డం, బ్యూరోక్రసీ నిర్ణయాల్లో నెమ్మది వంటి అం శాలు తమ ఈ అంచనాలకు కారణంగా పేర్కొంది.
→
→ అమెరికా కేంద్రంగా పనిచేసే మూడీస్ ఇన్వెస్టర్ సర్వీస్ అంచనాల్లో ముఖ్యాంశాలు:-
→ బ్యూరోక్రసీ స్థాయిలో లైసెన్సులను పొందడం లో ఆలస్యం జరగవచ్చు. ఈ నేపథ్యంలో వ్యాపా రాలు నెలకొల్పడం, ఇందుకు సంబంధించి ఆమోద ప్రక్రియలో నెమ్మది చోటుచేసుకునే వీలుంది.
→ ప్రాజెక్టుల అమలూ ఆలస్యం కావచ్చు. ఆయా అంశాలు దేశానికి ఎఫ్ డీఐ ఆక ర్షణను కొంత తగ్గించవచ్చు.
→ అదే సమయంలో ఈ విషయంలో ఇండోనేషియా, వియత్నాం వం టి దేశాల నుంచి గట్టి పోటీ ఉంటుంది.
→ పెద్ద సంఖ్యలో యువత, విద్యావంతులైన శ్రామికశక్తి, చిన్న కుటుంబాల పెరుగుదల, పట్ట ణీకరణ వంటి అంశాలు దేశంలో సిమెంట్, గృ హ నిర్మాణం, కొత్త కార్ల కోసం డిమాండ్ ను పెంచుతుంది.
→ 'ప్రభుత్వ మౌలిక సదుపాయాల వ్యయం... ఉక్కు, సిమెంట్ రంగాలకు కలిసి వచ్చే అంశం.
→ కాలుష్యం కట్టడికి, పునరుత్పాదకత రంగానికి దేశం ఇస్తున్న ప్రాధాన్యత ఇక్కడ ప్రధానంగా ప్రస్తావనీయాంశం.
→ ఇది పునరుత్పాదక ఇంధ నంలో పెట్టుబడులను ప్రోత్సహిస్తుంది. పెట్టుబడులపై కూడా ప్రభావం చూపుతుంది.
→ తయారీ, మౌలిక రంగాలకు సంబంధించిన డిమాండ్ వచ్చే దశాబ్ద కాలంలో వార్షికంగా 3 నుంచి 12 శాతం మేర నమోదుకావచ్చు.
→ అయతే 2030 నాటికి భారతదేశ సామర్ధ్యం చైనా కంటే చాలా వెనుకబడే ఉంటుంది.
→ ఎకానమీ పటిష్టంగా కొనసాగే అవకాశాలు ఉన్న ప్పటికీ, కీలక తయారీ, మౌలిక రంగాల్లో పెట్టు బడులు బలహీనంగానే కొనసాగే వీలుంది.
→ ఎకా నమీ సంస్కరణల విషయంలో పరిమితులు. విధాన నిర్ణయాల్లో అమలు వంటి అంశాలు దీనికి కారణం కావచ్చు.
→ భూసేకరణ నిర్ణయాల్లో ఆమోదాలు, నియంత్ర ణా పరమైన క్లియరెన్స్లు, లైసెన్సులు పొంద డం, వ్యాపారాలను స్థాపించడం వంటి వాటి కోసం ఎంత సమయం అవసరమో ఖచ్చితంగా తెలియకపోవడం భారత్ విధాన పరమైన అం శాల్లో ప్రధాన లోపం. ఇది ప్రాజెక్టుల అమల్లో తీవ్ర జాప్యాలకు కారణం అవుతోంది.
→ ఆయా అంశాలతో పాటు ప్రాంతీయ వాణిజ్య ఒప్పం దాలకు సంబంధించి వేగంలేకపోవడం విదేశీ అవినీతిని తగ్గించడానికి, ఆర్థిక కార్యకలాపా లను వేగవంతం చేయడానికి, పన్నుల వసూళ్లు బేస్ పెంచడానికి ప్రభుత్వం చేస్తున్న ప్రయ త్నాలు ప్రోత్సాహకరంగా ఉన్నాయి.
→ అయితే వీటిలోనూ అవరోధాలు కనబడుతున్నాయి.
→ కార్మిక చట్టాల్లో సౌలభ్యాన్ని పెంపొందించడం, వ్యవసాయ రంగం సామర్ధ్యాన్ని పెంచడం, మౌలిక సదుపాయాలలో పెట్టుబడులను విస్తరించడం, తయారీ రంగ పెట్టుబడులను ప్రోత్సహించడం, ఆర్థిక రంగాన్ని బలోపేతం చేయడంసహా గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా పలు రంగాల పురోగతికి చేపట్టిన చర్యలు పటిష్టవం తంగా అమలు జరిగితే అది దేశ పటిష్ట అధిక ఆర్థిక వృద్ధికి దారితీస్తుంది.
→

---

ప్రపంచంలోనే అత్యంత దయనీయ దేశం జింబాబ్వే

ప్రపంచంలోనే అత్యంత దయ నీయ దేశంగా జింబాబ్వే నిలిచింది.
→ ప్రముఖ అంతర్జా తీయ ఆర్థిక వేత్త స్టీవ్ హాంకే 'వార్షిక దయనీయ సూచీ' ప్రకారం.. అక్కడి ఆర్థిక పరిస్థితులు దారుణంగా ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది.
→ యుద్ధాలతో అతలాకుతలం అవు తున్న ఉక్రెయిన్, సిరియా, సూడాన్ దేశాల కంటే ఇక్కడి పరిస్థితులు దయనీయంగా ఉండటం గమ నార్హం.
→ ప్రపంచవ్యాప్తంగా పరిశీలించిన 157 దేశాల్లో రికార్డు స్థాయిలో ద్రవ్యోల్బణంతో జింబాబ్వే తొలి స్థానంలో నిలిచింది.
→ 'అత్యంత తీవ్రమైన ద్రవ్యోల్బణం, నిరుద్యోగం, అత్యధిక వడ్డీ రేట్లు, బలహీనమైన జీడీపీ వృద్ధి.. ఇలా అన్నీ కలిపి జింబాబ్వేని ప్రపంచంలోనే అత్యంత దయనీయ దేశాల జాబితాలో నిలిపాయి.
→ ఈ జాబితాలో వెనెజువెలా, సిరియా, లెబనాన్, సూడాన్, అర్జెంటీనా, యెమెన్, ఉక్రెయిన్, క్యూబా, తుర్కి యే, శ్రీలంక, హైతీ, అంగోలా, టోంగా, ఘనా దేశాలు తొలి 15 స్థానాల్లో ఉన్నాయి.
→

16% తగ్గిన విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులు

స్థూల విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులు (ఎఫ్ఐ) దశాబ్దంలోనే తొలి సారిగా 2022-23లో తగ్గాయి.
→ 2021-22తో పోలిస్తే 2022-23లో ఎఫ్ఐ 16.3% తగ్గి 71 బిలియన్ డాలర్లకు పరిమితమయ్యాయని ఆర్బీఐ గణాంకాలు వెల్లడిస్తున్నాయి.
→ అంతర్జాతీయ ఆర్థిక వ్యవస్థలో మందగ మనం ఇందుకు కారణం. 2021-22లో స్థూల ఎఫ్ డీఐలు 81.97 బి. డాల ర్లుగా ఉన్నాయి.
→ 2019-20తో పోలిస్తే ఇవి 10 శాతం అధికం. 2012- 13లో ఎఫ్ డీఐలు 26% క్షీణించి 34.298 బి. డాలర్లకు పరిమితమ య్యాయి.
→ తర్వాత ఎఫ్ డీఐలు మళ్లీ గత ఆర్థిక సంవత్సరంలోనే తగ్గాయి. 2022-23లో నికర ఎఫ్ డీఐలు 27% తగ్గి 28 బి. డాలర్లకు పరిమితమ య్యాయి.
→ 2021-22లో ఇవి 38.6 బి. డాలర్లుగా ఉన్నాయి. తయారీ, కంప్యూటర్ సేవలు, కమ్యూనికేషన్ సేవల్లో అత్యధికంగా ఎఫ్ డీఐలు తగ్గాయి.
→ అమెరికా, స్విట్జర్లాండ్, మారిషస్ దేశాల నుంచి ఎక్కువ ఎఫ్ డీఐలు రాకపోవడం గమనార్హం.
→ అమెరికా (33.8 బి. డాలర్లు) తర్వాత సెమీ కండక్టర్ పరిశ్రమలో అత్యధిక ఎఫ్ డీఐలు అందుకున్నది మన దేశమే (26.2 బి. డాలర్లు) కావడం విశేషం.
→

2023 అత్యుత్తమ హోటల్ రాంబాగ్ ప్యాలెస్

ప్రపంచంలోనే అత్యుత్తమ హోటల్గా రాజ లోని రాంబాగ్ స్థాన్ జైపూర్ ప్యాలెస్ ఎంపికైంది. ప్రయాణ వెబ్సైట్ ట్రిప్ అడ్వైజర్ అందించే 2023 ట్రావెలర్స్ ఛాయిస్ అవార్డుల్లో రాంబాగ్ ప్యాలెస్ ఈ ఘనత సాధించింది.
→ విలాస హోటళ్ల విభాగంలో ఇది అగ్రస్థానంలో నిలి చింది. 1835లో ఏర్పాటైన ఈ ప్యాలెస్ ను 'జువెల్ ఆఫ్ జైపూర్ పిలు స్తారు.
→ ప్రస్తుతం ఈ హోటల్ను ఇండియన్ హోటల్స్ కంపెనీ నిర్వహి స్తోంది.
→ మాల్దీవుల్లోని బొలిపుషి ద్వీపంలో ఉన్న ఓజెన్ రిజర్వ్ బొలిఫుషి హోటల్ ఈ జాబితాలో రెండో స్థానంలో నిలవగా, హోటల్ కొలిన్ డి ఫ్రాన్స్ (గ్రమాడో, బ్రెజిల్) మూడో స్థానం పొందింది.
→ షాంఘై-లా ది షార్డ్, లండన్ (4వ స్థానం), ది రిట్జ్-కార్ల్టన్, హాంకాంగ్ (5వ), జేడబ్ల్యూ మారియటల్ మార్కిస్ హోటల్ దుబాయ్ (6వ), రొమాన్స్ ఇస్తాంబుల్ హోటల్-తుర్కియే (7వ), ఐకాస్ దస్సియా, గ్రీస్ (8వ), ఐకాస్ అండాలు సియా-స్పెయిన్ (9వ), పద్మా రిసార్ట్ ఉబడ్-ఇండోనేషియా (10వ) తర వాతి స్థానాల్లో నిలిచాయి.
→ 2022 జనవరి 1 నుంచి డిసెంబరు 31 మధ్య ట్రిప్ అడ్వైజర్ ప్లాట్ఫామ్ ్ప పర్యాటకులు ఇచ్చిన విశ్లేషణల ఆధారంగా ఈ అవార్డులను ప్రకటిస్తోంది.
→

విక్రాంత్ పై రాత్రిపూట దిగిన మిగ్-29కే

భారత నౌకాదళం అద్భుత ఘనత సాధించింది. దేశీయంగా రూపొందించిన ఐఎన్ఎస్ విక్రాంత్ యుద్ధనౌకపై మిగ్-29కే యుద్ధ విమానాన్ని రాత్రి పూట విజయవంతంగా దింపింది.
→ ఈ ప్రక్రియను 'చరిత్రాత్మక మైలు రాయి'గా పేర్కొంది. రక్షణ శాఖ మంత్రి రాజ్నాథ్ సింగ్ ఈ సందర్భంగా భారత నౌకాదళానికి అభి నందనలు తెలియజేశారు.
→

అరుణాచల్ ప్రదేశ్లో కొత్త వృక్షజాతి

అరుణాచల్ ప్రదేశ్లో ఒక కొత్త వృక్ష జాతిని పరిశోధకులు కనుగొన్నారు. దీనికి మయోజైన్ అరుణాచలెన్సిస్ అని పేరు పెట్టారు.
→ ఈ రాష్ట్రంలోని ఆది హిల్స్లో ఇది వెలుగు చూసింది. మయోజైన్ జాతిలో ఇది ఉప జాతి అని శాస్త్రవేత్తలు పేర్కొన్నారు.
→ ఆ జాతిలో ఈ వృక్షమే అతిపెద్దదని వివరించారు.
→

ఆర్కిటిక్ హిమాన్ని కాపాడిన ఓజోన్ ఒప్పందం

భూ వాతావరణంలోని ఓజోన్ పొరను కాపాడటానికి 1987 కుదిరిన మాంట్రియెల్ ఒప్పందం వల్ల ఆర్కిటిక్ ప్రాంతంలో విపరిణామాలు కనీసం కొన్నేళ్లయినా వాయిదా పడ్డాయని శాస్త్రవేత్తలు పేర్కొన్నారు.
→ మాంట్రియెల్ ఒప్పందాన్ని ఐరాసలోని ప్రతి సభ్య దేశం ఆమోదించింది. ఓజోన్ ను దెబ్బ తీస్తున్న దాదాపు 100 కృత్రిమ రసాయనా లను నియంత్రించడం దీని ఉద్దేశం.
→ ఓజోన్ పొరను క్షీణింపచేసే రసాయనాలను ఓజోన్ డిప్లీటింగ్ పదార్థాలు (ఓడీఎస్) గా పిలుస్తారు. వీటిని శీతల యంత్రాలు, ఇంధ నాల్లో వాడుతుంటారు.
→ వెయ్యి టన్నుల ఓడీ ఎస్లను నివారించడం వల్ల ఏడు చదరపు కిలోమీటర్ల మేర ఆర్కిటిక్ సముద్ర ఐస్ను కాపాడినట్లవుతుందని శాస్త్రవేత్తలు వివరిం చారు.
→ ఈ లెక్కన వారు వాతావరణ నమూనా సిమ్యులేషన్లను ఉపయోగించి. ఆర్కిటిక్ ప్రాంతంలో మంచు లేని తొలి వేసవి సీజన్ ఎప్పుడనేది విశ్లేషించారు.
→ అది ఈ శతాబ్దం మధ్య నాటికి జరుగుతుందని తొలుత అంచనావేశారని, ఒప్పందం అమలు వల్ల కనీసం 15 ఏళ్ల మేర వాయిదా పడిందని గుర్తించారు.
→

హరిత ఇంధనం కొనుగోలుకు అనుమతి

'స్వేచ్ఛాయుత విధానం' (ఓపెన్ యాక్సెస్)లో హరిత ఇంధనం నేరుగా కొనాలంటే షరతులు పాటించాలని కేంద్ర విద్యుత్ శాఖ ఉత్తర్వులిచ్చింది.
→ ఈ మేరకు విద్యుత్ చట్టంలో సవరణలు చేసి.. కొత్త నిబంధనలను చేర్చి గెజిట్ నోటిఫికేషన్ జారీచేసింది.
→ వీటి ప్రకారం ఎవరైనా ఓపెన్ యాక్సెస్ బయటినుంచి సౌర, పవన విద్యుత్ వంటి హరిత ఇంధనం నేరుగా కొనుగోలు చేయాలంటే వారి ఇల్లు లేదా కార్యాలయం, వాణిజ్య సంస్థకు కనీసం 100 కిలోవాట్ల లోడుతో సాధారణ కరెంటు కనెక్షన్ ఉండాలి.
→ లేదా ఒక విద్యుత్ డివిజన్లో ఒక వ్యక్తికి లేదా సంస్థకు ఎక్కువ కనెక్షన్లు ఉండి.. వాట న్నింటి లోడు కలిపి 100 కిలోవాట్లు.. అంతకుమించి ఉంటే హరిత ఇంధనం కొనవచ్చు.
→ దానిపై 'విద్యుత్ పంపిణీ సంస్థ' (డిస్కం) అదనపు సర్చార్జిని వసూలు చేయరాదు.
→ ఓపెన్ యాక్సెస్ సదుపాయం అధికంగా కరెంటు విని యోగించే వ్యాపార, వాణిజ్యసంస్థలు, పరిశ్రమలకు లాభదాయకం.
→ వీటికి విని యోగించే కరెంటుకు యూనిట్కు రూ.10 దాకా డిస్కంలు వసూలు చేస్తు న్నాయి. అదే ఈ పద్ధతిలో సౌరవిద్యుత్ కొంటే యూనిట్ రూ.4 నుంచి రూ. 5కే వస్తుంది.
→ అధికంగా కరెంటు ఛార్జీలు చెల్లించే పరిశ్రమలు, వాణిజ్య, వ్యాపార సంస్థలంతా ఇలా కొంటే తమ వ్యాపారం, ఆదాయం తగ్గిపోయి నష్ట పోతామని రాష్ట్ర డిస్కంలు ఆందోళన చెందుతున్నాయి.
→

కణ స్వీయ నాశనంలో ఈ ప్రొటీన్ కీలక పాత్ర

దెబ్బతిన్న, ఇన్ఫెక్షన్ సోకిన కణాలు తమను తాము నాశనం చేసుకుంటాయి.
→ ఈ అంతర్గత 'ఆత్మాహుతి' వ్యవస్థ గురించి కీలక వివ రాలను పరిశోధకులు తాజాగా వెలుగులోకి తెచ్చారు.
→ కణ రక్షణ పొర ఛిద్రం కావడంలో నింజురిన్-1 అనే ప్రొటీన్ ముఖ్య పాత్ర పోషిస్తుం దని తేల్చారు.
→ స్విట్జర్లాండ్లోని బాసెల్ విశ్వవిద్యా లయ శాస్త్రవేత్తలు ఈ పరిశోధన చేశారు.
→ కణాలు తమ జీవన చరమాంకంలో బుడగలా పగిలిపోతుంటాయని ఎక్కువ మంది భావిస్తున్నట్లు శాస్త్రవేత్తలు పేర్కొన్నారు.
→ బ్యాక్టీరియాకు చెందిన కొన్ని భాగాల రూపంలో వచ్చే సంకేతాలు.. చివరి దశలో ఈ ప్రక్రియను ప్రేరేపిస్తాయని వివరించారు.
→ ఈ క్రమంలో కణంలోని రక్షణాత్మక పొరకు రంధ్రాలు ఏర్పడతాయని, వాటిగుండా కణంలోకి అయాన్లు చొచ్చుకొస్తాయని పేర్కొన్నారు.
→ "ఈ దశలో కణం ఉబ్బిపోయి చివరకు పగిలిపోతుందని అందరూ అనుకుంటుంటారు. ఈ ప్రక్రియ ఎలా జరుగుతుంద లా పగిలి న్నది మేం వెలుగులోకి తెచ్చాం.
→ బెలూన్ పోవడానికి బదులు.. నింజిరిన్-1 ప్రొటీన్ సంబం ధిత కణ పొరలో విచ్ఛిన్న ప్రదేశాలను సృష్టిస్తుంది. దీనివల్ల ఆయా చోట్ల అది ఛిద్రమవుతుంది." అని పరిశోధకుడు సెబాస్టియన్ హిల్లర్ తెలిపారు.
→ తొలుత ఈ ప్రొటీన్లు ఒక్కచోటుకు చేరుతాయని పేర్కొన్నారు. అవి జిప్పర్లా పనిచేస్తూ కణ పొరను తెరుస్తాయని వివరించారు. అంతిమంగా ఆ ప్రక్రియ కణ విచ్ఛిన్నానికి దారితీస్తుందని పేర్కొన్నారు.
→

నీతి ఆయోగ్ పాలక మండలి సమావేశం

నీతి ఆయోగ్ 8వ పాలక మండలి సమావేశం ఢిల్లీలో కొత్తగా తీర్చిదిద్దిన ప్రగతి మైదాన్ సమ్మిట్ మీటింగ్ రూంలో జరుగనుంది.
→ సాధారణంగా రాష్ట్రపతి భవన్ కల్చరల్ సెంటర్ లో జరిగే ఈ సమావేశ వేదికను ఈసారి ప్రగతి మైదాన్కు మార్చారు.
→ వచ్చే నవంబరులో జరిగే జీ-20 సదస్సు కోసం అధునాతనంగా తీర్చిదిద్దిన ఈ నూతన కన్వెన్షన్ సెంటర్లో ప్రధానమంత్రి, కేంద్ర మంత్రులు, రాష్ట్రాల ముఖ్యమంత్రులు పాల్గొనే అత్యున్నత స్థాయి పాలకమండలి సమావేశాన్ని నిర్వహిస్తు న్నారు.
→ ఈ సమావేశాన్ని వికసిత్ భారత్-2047 ఇతివృత్తంతో నిర్వహిస్తున్నారు.
→ ఇందులో పాల్గొ నడానికి ఏపీ ముఖ్యమంత్రి జగన్మోహన్రెడ్డి ఢిల్లీ చేరుకుంటు న్నారు.
→ తెలంగాణ ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ హాజరు కావడంలేదని తెలిసింది.
→

సరికొత్త క్షిపణిని ఆవిష్కరించిన ఇరాన్

ఇరాన్ గురు వారం తన సరికొత్త బాలి స్టిక్ క్షిపణిని ఆవిష్కరిం చింది. ద్రవ ఇంధనంతో నడిచే ఖొర్రమషహర్ క్షిప ణికి ఇది ఆధునిక వెర్షన్ అని పేర్కొంది.
→ తన అణు కార్యక్రమంపై పశ్చిమ దేశా లతో ఉద్రిక్తతలు నెలకొన్న తరుణంలో ఇరాన్ చేపట్టిన తాజా చర్య ప్రాధాన్యాన్ని సంతరించుకొంది.
→ ఖొర్రమ్ షహర్ -4 అనే ఈ క్షిపణిని టెహ్రాన్ లో జరిగిన ఒక కార్యక్రమంలో అధికారులు విలేకరులకు ప్రదర్శిం చారు.
→ చాలా స్వల్ప సమయంలోనే ఈ అస్త్రాన్ని ప్రయోగానికి సిద్ధం చేయవచ్చని రక్షణ మంత్రి జన రల్ మహ్మద్ రెజా అష్టియాని పేర్కొన్నారు.
→ ఇది 2వేల కిలోమీటర్ల దూరం పయనించగలదని, 1500 కిలోల వార్డ్ను మోసుకెళ్లగలదని అధికారులు తెలిపారు.
→ దీని ప్రయోగాత్మక పరీక్షకు సంబంధించిన వీడియోనూ వారు విడుదల చేశారు.
→

సియెర్రా లియోన్లో నేలకొరిగిన శతాబ్దాల నాటి వృక్షం

పశ్చిమాఫ్రికా దేశమైన సియెర్రా లియోన్ జాతీయ సంపదగా గుర్తింపు పొందిన శతాబ్దాల నాటి ఓ వృక్షం నేలకొరిగింది.
→ రాజ ధాని డాకర్లో 70 మీటర్ల ఎత్తు, 15 మీటర్ల వెడల్పు ఉన్న ఈ వృక్షం తుపాను ధాటికి బుధవారం కూలిపోయింది.
→ 400 ఏళ్ల నాటి ఈ వృక్షరాజ చిత్రం దేశ కరెన్సీ నోట్లపై కనిపిస్తుంది. బ్రిటన్ రాణి ఎలిజబెత్-2 సహా ఎందరో ప్రముఖులు దీన్ని సందర్శించారు.
→ ఈ వృక్షం కూలిపోవడంపై అధ్య | క్షుడు జులియస్ మాడ బయో విచారం వ్యక్తం చేశారు.
→

అంగారకుడి నుంచి సందేశం

అంగారక గ్రహం నుంచి కోడ్ భాషలో వచ్చిన సమాచారాన్ని యూరప్ స్పేస్ ఏజెన్సీకి చెందిన ఎక్సోమార్స్ ట్రేస్ గ్యాస్ ఆర్బిటార్ భూమికి చేర వేసింది.
→ ఇలా ఇతర గ్రహాల నుంచి కోడ్ సమాచారం రావడం ఇదే తొలిసారి.
→ కేవలం భూమి మీదనే జీవ జాలం ఉందా? ఈ సువిశాల అంతరిక్షంలో ఇలాంటి గ్రహాలు ఇంకేమైనా ఉన్నాయా? అక్కడ గ్రహాంతరవా సులు జీవిస్తున్నారా? ఇలాంటి ప్రశ్నలకు సమాధానాల కోసం చాలా కాలంగా శాస్త్రవేత్తలు పరిశోధనలు సాగి స్తూనే ఉన్నారు.
→ గ్రహాంతరవాసులపై కచ్చితమైన సమా చారం లేకున్నా.. ఏదో ఒక గ్రహంపై జీవిస్తున్నారనేదే అందరి నమ్మకం. వాటికి మరింత ఊతమిచ్చే ఘటన ఈ సమాచార చేరవేత.
→ ఈ సమాచారాన్ని స్వీకరించిన జీటీవో 16 నిమిషాల్లో దాన్ని ఎర్త్ స్టేషన్కు అందించింది. ఇందులో ఏముందో తెలుసుకునేందుకు శాస్త్రవేత్తలు ప్రయత్నాలు మొదలుపెట్టారు.
→

రూ.2000 నోట ఉపసంహరణ

భారతీయ రిజర్వ్ బ్యాంక్ (ఆర్బీఐ) చలామణి నుంచి రూ.2,000 నోటును ఉపసంహరిస్తూ ఉత్త ర్వులు జారీ చేసింది.
→ మే 23 నుంచి సెప్టెంబర్ 30వ తేదీలోపు బ్యాంకు ఖాతాల్లో జమ చేసుకోవచ్చని, 'క్లీ 'న్ నోట్ పాలసీ' కింద ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నట్లు తెలిపారు
→

'ఆసియా పసిఫిక్ గ్రీన్' అవార్డు

పర్యావరణహితమైన చర్యల్లో భాగంగా శం షాబాద్ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయానికి ఎయిర్పోర్టు కౌన్సిల్ ఇంటర్నేషనల్ (ఏసీఐ) 2023 ఆధ్వర్యంలో జరిగిన కార్యక్రమంలో గోల్డ్ పురస్కారం దక్కింది.
→

ఎంఆర్ శామ్ పరీక్ష సక్సెస్

ఉపరితలం నుంచి గగనతలంలోని లక్ష్యా లను ఛేదించే మధ్యశ్రేణి క్షిపణి (ఎంఆర్ శామ్)ని భారత నౌకాదళం తన యుద్ధనౌక ఐఎన్ఎస్ మోర్ముగావ్ నుంచి విజయవం తంగా పరీక్షించింది.
→

'లిటిల్ ఇండియా'కు శంకుస్థాపన

ఆస్ట్రేలియాలో పర్యటించిన ప్రధాని మోడీ ప్రవాస భారతీయుల సేవలకు గుర్తుగా ఆస్ట్రేలియా ప్రధాని ఆల్బనీస్తో కలిసి 'లి టిల్ ఇండియా'కు శంకుస్థాపన చేశారు.
→ పారామాట నగరంలోని హారిస్ పార్క్ 'లి టిల్ ఇండియా' గేట్ వే నిర్మించనున్నారు.
→

'సముద్ర శక్తి' విన్యాసాలు

'సముద్ర శక్తి' పేరుతో భారత్, ఇండోనే సియా నౌకాదళాలు సంయుక్త విన్యా సాలు చేస్తున్నాయి.
→ భారత్ తరఫున ఐఎన్ఎస్ కవరత్తి యుద్ధనౌక, సముద్ర గస్తీ విమానం డోర్నియర్, ఒక చేతక్ హెలికాప్టర్ పాలుపంచుకుంటున్నాయి.
→

ప్రపంచంలోనే అత్యంత దయనీయ దేశంగా జింబాబ్వే

ప్రపంచంలోనే అత్యంత దయనీయ దేశంగా జింబాబ్వే నిలిచింది.
→ ప్రముఖ అంతర్జాతీయ ఆర్థిక వేత్త స్టీవ్ హాంకే 'వార్షిక దయనీయ సూచీ' ప్రకారం ప్రపంచవ్యాప్తంగా పరిశీలిం చిన 157 దేశాల్లో రికార్డు స్థాయిలో ద్రవ్యోల్బ ణంతో జింబాబ్వే తొలి స్థానంలో ఉంది.
→ భార త్ 103వ స్థానంలో నిలిచింది.
→

టాప్ ప్లేస్ లో నీరజ్ చోప్రా

భారత స్టార్ నీరజ్ చోప్రా ప్రపంచ జా వెలిన్ త్రోలో నంబర్వన్ ర్యాంకు సాధించాడు.
→ తాజా ర్యాంకింగ్స్లో నీ రజ్ (1455 పాయింట్లతో) అగ్రస్థానానికి చేరుకున్నాడు.
→

ఐహెచ్ఎఫ్ ఛాలెంజర్ ట్రోఫీ

అంతర్జాతీయ హ్యాండ్ బాల్ ఫెడరేషన్ (ఐహెచ్ఎఫ్) ఛాలెంజర్ ట్రోఫీలో భారత అమ్మాయిల జట్టు విజేతగా నిలిచింది.
→ ఢాకాలో జరిగిన పోటీల్లో భారత్ ఫైనల్లో ఆతిథ్య బంగ్లాదేశ్ పై గెలిచి ట్రోఫీ కైవసం చేసుకుంది.
→

కార్టూనిస్టు సత్యమూర్తి కన్నుమూత

వ్యంగ్య చిత్రకళాజగ తిలో సత్యమూర్తిగా సుపరిచితులైన భావరాజు వెంకట సత్యమూర్తి (84) కన్నుమూశారు.
→ సత్యమూర్తి 1939 జనవరి 1న ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని రామచంద్రపురంలో జన్మించారు. ఆయన తండ్రి సత్యనారాయణరావు 'రావు సాహెబ్ బిరుదాంకితులు.
→ వ్యక్తిత్వ వికాస నిపుణులు డా. బి.వి. పట్టాభిరామ్క సత్యమూర్తి పెద్దన్నయ్య. సత్యమూర్తి కార్టూన్, కమర్షియల్ ఆర్ట్ రంగాల్లో విశేష ఖ్యాతిని గడించారు.
→ డిజైనింగ్ స్టూడియో స్థాపించి, సత్య సాయిబాబా చెప్పిన నీతి కథలకు బొమ్మలు వేసేవారు. తెలుగులోనూ, ఆంగ్లం లోనూ అనేక బొమ్మల కథల పుస్తకాలు తీసుకొచ్చారు.
→ ఫార్మా, అనుబంధ ప్యాకేజింగ్ రంగాల్లో ఆయన రూపొందించిన డిజైన్లకు చక్కటి ఆదరణ ఉండేది.
→ స్టేట్ బ్యాంక్ వంటి సంస్థలకు కార్టూన్ కాలమానినిలను రూపొం దించి కొత్త విధానానికి శ్రీకారం చుట్టారు. ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్లోని ప్రముఖ పత్రికల్లో ఆయన కార్టూన్లు ప్రచురితమయ్యాయి.
→ చలనచిత్ర పబ్లిసిటీ విభాగం లోనూ సేవలు అందించారు. అక్కినేని నాగేశ్వరరావు నిర్మించిన 'సుడిగుం డాలు' చిత్రానికి సత్యమూర్తి ఆర్ట్ డైరెక్టర్ గా పని చేశారు.
→ రాష్ట్ర ప్రభుత్వ లలిత కళా అకాడమీకి అయిదేళ్ల పాటు కౌన్సిల్ సభ్యునిగా సేవలందించారు. 'చదువుల్రావ్' పేరిట ఆయన సృష్టించిన కార్టూన్ పాత్రకు మంచి పేరు వచ్చింది.
→

వాన రాకడను చెప్పే కృత్రిమమేధ

మబ్బులు ఏర్పడే తీరును కృత్రిమమేధ సాయంతో పరిశీ లించి వర్షపాతాన్ని అంచనా వేసే పద్దతిని అమెరికన్ శాస్త్ర జ్ఞులు కనిపెట్టారు.
→ కొలంబియా విశ్వవిద్యాలయానికి జాన చెందిన కృత్రిమమేధ, భౌతిక, భూశాస్త్ర పరిశోధన కేంద్ర డైరె క్టర్ పియెర్ జెంటైన్, పీహెచ్ డీ విద్యార్థిని శారా షామెఖ్ రూపొందించిన న్యూరల్ నెట్వర్క్ అల్గారిథమ్ మేఘాల కూర్చునుబట్టి వర్షపాతాన్ని అంచనా వేయగలదు.
→ వాతావ రణ మార్పుల వల్ల తరచూ అతివృష్టి, అనావృష్టి వస్తున్నం దున వర్షాల రాకడను మరింత కచ్చితంగా కనిపెట్టాల్సిన అవసర మేర్పడింది. కృత్రిమమేధ ఇందుకు తోడ్పడుతుంది.
→

సరికొత్త ఆండ్రాయిడ్ వైరస్ 'దామ్'

ఆండ్రాయిడ్ మొబైల్ ఫోన్లలో ప్రవేశించి ఫోన్ నంబర్లను, కాల్ రికార్డులను, కెమెరాలను హ్యాక్ చేస్తున్న 'దామ్' అనే మాల్వేర్ దేశంలో వేగంగా వ్యాపిస్తోందని జాతీయ సైబర్ భద్రతా సంస్థ 'సెర్టిన్' హెచ్చరించింది.
→ దామ్ ను ఆండ్రాయిడ్ బాట్ నెట్ గా వర్ణించింది. మొబైల్ ఫోన్లలోని యాంటీ వైరస్ ప్రోగ్రా మ్లను తప్పించుకుని ర్యాన్సమ్వర్ ను చొప్పించే సత్తా దీనికి ఉంది.
→ థర్డ్ పార్టీ వెబ్సైట్లు, నమ్మదగని, అజ్ఞాత సైట్ల నుంచి డౌన్లోడ్ చేసుకునే అప్లికేషన్ల ద్వారా ఈ మాల్వేర్ వేగంగా వ్యాపిస్తోంది.
→ ఇలాంటి వైరస్లు, మాల్వేర్ నుంచి రక్షణకు సెర్టిన్ కొన్ని సూచనలు చేసింది. నమ్మదగ్గని వెబ్సైట్లను బ్రౌజ్ చేయవద్దనీ, అలాంటి లింకులపై క్లిక్ చేయవద్దనీ కోరింది.
→ అడగ కుండా వచ్చే ఈమెయిళ్లు, ఎస్ఎంఎస్లను తెరవద్దనీ, ఎప్పటికప్పుడు యాంటీ వైరస్, యాంటీ స్పైవేర్ సాఫ్ట్ వేర్ను అప్డేట్ చేసుకోవాలని సలహా ఇచ్చింది.
→

జీవం పుట్టుక రహస్యం

440 కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం ఉల్కల నుంచి, అగ్నిపర్వత విస్ఫోటాల నుంచి వెలువడిన రేణువులు భూమిపై జీవం పుట్టుకకు ఆధారభూతమైన సేంద్రియ అణువులు (మాలిక్యూల్స్) ఏర్పడటానికి దారితీశాయని తాజా పరిశోధనలు ప్రతిపాదిస్తున్నాయి.
→ ఆ ప్రకారం ఉల్కలు తీసుకొచ్చిన ఇనుము రేణువులు, అగ్నిపర్వతాలు వెదజల్లిన బూడిద బొగ్గుపులుసు వాయువును హైడ్రోకా ర్బన్లు, ఆల్కహాల్, ఆల్డిహైడ్లుగా విచ్ఛేదనం చేసి ఉండా లని శాస్త్రవేత్తలు సూచిస్తున్నారు.
→ భూమి తొలిదశలో క్రమంగా చల్లబడుతూ ఉన్నప్పుడు వాతావరణంలో ఆల్క హాల్, ఆల్డిహైడ్ ఉత్పత్తి పెరిగింది.
→ అవి రసాయన చర్యలకు లోనై డీఎన్ఏ, ఆర్ఎస్ఏ, అమినో ఆమ్లాలు, కార్బోహైడ్రేట్లు, చక్కెరలుగా రూపాంతరం ఉండాలి.
→ అవన్నీ జీవం పుట్టుకకు అనువైన పరిస్థితులను కల్పించాయని శాస్త్రవేత్తలు ప్రతిపాదిస్తున్నారు.
→

తగ్గిన వేసవి పంటల 'సాగు విస్తీర్ణం

ఈ ఏడాది వేసవి పంటల సాగు విస్తీర్ణం ఇప్పటివరకూ 1.69 లక్షల హెక్టార్లు తగ్గింది.
→ గత ఏడాది ఇదే సమయానికి మొత్తం 71.99 లక్షల హెక్టార్లలో పంటలు సాగుకాగా, ఈసారి అది 70.30 లక్షల హెక్టార్లకు తగ్గినట్లు శుక్రవారం కేంద్ర వ్యవసాయ శాఖ చేసిన ప్రకటన ద్వారా వెల్లడైంది.
→ ఇది క్రితం ఏడా దికంటే 2.34% తక్కువ. గత ఏడాదితో పోలిస్తే వరి, నూనెగింజల సాగు తగ్గగా, పప్పుదినుసులు, తృణధా న్యాల సాగు విస్తీర్ణం పెరిగింది.
→

కాప్28 సలహా సంఘంలో అంబానీ

రిలయన్స్ ఇండస్ట్రీస్ అధిపతి ముకేశ్ అంబానీకి అరుదైన గౌరవం దక్కింది. అంతర్జాతీయ సలహా కమిటీలో సభ్యుడిగా ఆయన ఎంపికయ్యారు.
→ కాన్ఫరెన్స్ ఆఫ్ పార్టీస్ 28వ సెషన్(కాప్ 28) ప్రెసిడెన్సీకి మార్గదర్శకత్వం, సలహాలను ఇచ్చే కాప్ 28 యూఏఈ అడ్వైజరీ కమిటీ 6 ఖండాల్లోని దేశాలకు చెందిన పర్యావరణ నాయకుల అనుభవాన్ని వినియోగించుకుంటుంది.
→ సంప్ర దాయ ముడి చమురు రిఫైనరీ, పెట్రో రసా యనాల నుంచి పునరుత్పాదక ఇంధనం వైపు రిలయన్స్ అడుగులు వేస్తున్న సంగతి తెలి సిందే.
→ ఈ కమిటీలో ప్రపంచంలోని నలు మూలల నుంచి ప్రభుత్వ, పరిశ్రమ, ఇంధన, ఆర్థిక, పౌర సమాజం, యువత వంటి వర్గాల నుంచి మొత్తం 31 మంది సభ్యులు ఉంటారు.
→ ఈ కమిటీకి యూఏఈ పరిశ్రమల మంత్రి సుల్తాన్ అహ్మద్ అల్ జబీర్ ప్రెసి డెంట్ డిజిగ్నేట్ ఉంటారని యునైటెడ్ నేషన్స్ ఫ్రేమ్వర్క్ కన్వెన్షన్ ఆన్ క్లైమేట్ ఛేంజ్(యూఎన్ఎఫ్సీసీసీ) సెక్రటేరియట్ జన వరిలో ప్రకటించిన సంగతి తెలిసిందే.
→ ఇపుడు ఆ సలహా బోర్డులోని 31 మంది పేర్లను ప్రకటించారు. ఇందులో బ్లాక్ క్ సీఈఓ లారీ ఫింక్, సీమెన్స్ బోర్డు చైర్మన్ జో కేసర్, బీపీ మాజీ అధిపతి బాబ్ డూడ్లే తది తరులున్నారు.
→ భారత్ నుంచి ప్యానెల్లో ముకేశ్ అంబానీతో పాటు సభ్యత్వం ఉన్న ఇంకో వ్యక్తి పర్యావరణ ప్రచారకులు సునీతా నారాయణ్ మాత్రమే.
→

టీమ్ ఇండియా కిట్ స్పాన్సర్గా అడిడాస్

టీమ్ ఇండియా పురుషుల, మహిళల, అండర్-19 క్రికెట్ జట్ల కిట్ స్పాన్సర్గా అడిడాస్ వ్యవహరించనుంది.
→ క్రికెటర్ల జెర్సీలు, కిట్లు, ఇతర దుస్తుల తయారీ కోసం ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నట్లు బీసీసీఐ, అడిడాస్ ప్రకటించాయి.
→ వచ్చే నెల నుంచి 2028 మార్చి వరకూ అయిదేళ్ల పాటు ఈ ఒప్పందం అమల్లో ఉంటుంది.
→ వచ్చే నెల 7న లండన్లోని ఓవల్లో ఆరంభమయ్యే ప్రపంచ టెస్టు ఛాంపియన్షిప్స్ ఫైనల్ నుంచే టీమ్ ఇండియా కొత్త జెర్సీలో కనిపించనుంది.
→ ఈ ఒప్పందం విలువ రూ.350 కోట్లు ఉండొచ్చని తెలిసింది.
→

త్రిపుర టూరిజం బ్రాండ్ అంబాసిడర్ గా గంగూలీ

త్రిపుర టూరిజం బ్రాండ్ అంబాసిడర్గా టీమిండియా మాజీ కెప్టెన్ సౌరవ్ గంగూలీ నియమితులయ్యారు.
→ ఈ సందర్భంగా గంగూలీ మాట్లాడుతూ "పర్యాటక రంగానికి క్రీడలు కూడా అత్యంత ముఖ్యమైనవి" అని చెప్పారు.
→ బ్రాండ్ అంబాసిడర్గా ఉండాలనే తమ ప్రతిపాదనను గంగూలీ అంగీకరించడం గర్వించదగ్గ విషయమని, ఆయన భాగస్వామ్యం రాష్ట్ర పర్యాటక రంగానికి మరింత ఊపునిస్తుందని తాను నమ్ముతున్నట్లు ఆ రాష్ట్ర సీఎం మాణిక్ సాహా తెలిపారు.
→

ప్రపంచకప్ షూటింగ్ టోర్నీలో తొలిసారి రజత, కాంస్య పతకాలు

ప్రపంచకప్ షాట్ గన్ షూటిం గ్ టోర్నీ మహిళల స్కీట్ ఈవెంట్లో భారత్కు తొలిసారి రజత, కాంస్య పతకాలు లభించాయి.
→ ఆరుగురు షూటర్ల మధ్య జరిగిన స్కీట్ ఈవెంట్ ఫైనల్లో గనీమత్ 'షూట్ ఆఫ్'లో గురితప్పి రజత పతకం సాధించగా... దర్శన కాంస్య పతకాన్ని సంపాదించింది.
→ 60 షాట్ల ఫైనల్లో అసెమ్ ఒరిబ్బీ (కజకిస్తాన్), గనీమత్ 50 పాయింట్లతో సమఉజ్జీగా నిలిచారు. స్వర్ణ, రజత పతకాల కోసం రెండు షాట్ల 'షూట్ ఆఫ్'ను నిర్వ హించారు.
→ ఒరినే రెండు పాయింట్లు స్కోరు చేసి స్వర్ణ పతకాన్ని ఖరారు చేసుకోగా... గనీమత్ ఒక పాయింట్ సాధించి రజతం దక్కించుకుంది.
→ దర్శన 39 పాయింట్లు స్కోరు చేసి మూడో స్థానంలో నిలి చింది.
→ అంతకుముందు క్వాలిఫయింగ్ లో దర్శన 120 పాయింట్లు సాధించి రెండో ర్యాంక్లో, గనీ మత్ 117 పాయింట్లు స్కోరు చేసి నాలుగో ర్యాం రా క్లో నిలిచి ఫైనల్కు అర్హత పొందారు.
→ పురుషుల స్కీట్ ఈవెంట్లో భారత్ నుంచి ముగ్గురు షూటర్లు మేరాజ్ అహ్మద్ ఖాన్, గుర్జోత్ ఖాంగురా, అనంత్ జీత్ సింగ్ వరుసగా 17వ, 19వ, 23వ స్థానాల్లో నిలిచి ఫైనల్ చేరలేకపోయారు.
→

ముగ్గురు భారతీయులకు మరణానంతరం ప్రతిష్టాత్మక పురస్కారం

విధి నిర్వహణలో ప్రాణత్యాగం చేసిన ముగ్గురు భారతీయ శాంతి పరిరక్షకులకు ఐరాస పురస్కారం ప్రకటించింది.
→ ఐరాస తరపున పోరాడుతూ ప్రాణాలు కోల్పోయిన మొత్తం 103 మంది సైనికులకు 'డగ్ హమరో స్కోల్డ్ పతకాల'ను ఐరాస ప్రధాన కార్యాలయంలో ప్రదానం చేయను న్నారు.
→ వీరిలో బీఎస్ఎఫ్ హెడ్ కానిస్టేబుళ్లు శిశుపాల్సింగ్, సన్వాలా రామ్ విష్ణోయీ (వీరిద్దరూ కాంగోలో పనిచేశారు);
→ వృత్తి నిపుణుల హోదాలో పని చేసిన షాబెర్ తహెర్ ఆలీ (ఇరాక్లో లో సేవలు) ఉన్నారు.
→ ఐరాస తరఫున శాంతి పరిరక్షక దళాల్లో పనిచేసేందుకు భారత్ 6,000 మందికి పైగా సైనిక, పోలీసు సిబ్బందిని వివిధ దేశాలకు పంపించింది.
→

ఎంఆర్ శామ్ పరీక్ష విజయవంతం

ఉపరితలం నుంచి గగనతలంలోని లక్ష్యాలను ఛేదించే మధ్యశ్రేణి క్షిపణి (ఎంఆర్ శామ్) ని భారత నౌకా దళం తన యుద్ధనౌక ఐఎన్ఎస్ మోర్ముగావ్ నుంచి విజ యవంతంగా పరీక్షించింది.
→ సముద్ర ఉపరితలానికి చేరు వగా వెళుతున్న (సీ స్కిమింగ్) ఒక లక్ష్యాన్ని ఇది దిగ్వి జయంగా ఛేదించింది.
→ శత్రు రాడార్ల కళ్లుగప్పడానికి కొన్ని రకాల క్షిపణులు, యుద్ధవిమానాలు ఈ వ్యూహాన్ని అను సరిస్తుంటాయి.
→ వీటిని ఛేదించడం కష్టం. వాటిని కూడా నేలకూల్చగల సత్తాను ఎంఆర్ శామ్ చాటింది.
→

మరో మహమ్మారి ముప్పు: డబ్ల్యూహెచ్

కరోనా కంటే ప్రాణాంతక మహమ్మారిని ఎదుర్కొనేందుకు ప్రపంచదేశాలు సిద్ధంగా ఉండాలని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) హెచ్చరించింది.
→ "కొవిడ్-19 మహమ్మారి కథ ముగిసిపోయినట్లు కాదు. వ్యాధి వ్యాపించేందుకు కారణమయ్యే మరో వేరి యంట్ రావచ్చు.
→ మరింత ప్రాణాంతకమైన వైరస్ ఉద్భవించే ముప్పు ఉంది" అని జెనీవాలో జరిగిన 76వ ప్రపంచ ఆరోగ్య సమావేశంలో డబ్ల్యూహెచ్ వో చీఫ్ టెడ్రోస్ అధనోమ్ పేర్కొ న్నారు.
→ దీన్ని ఎదుర్కొనేందుకు సిద్ధంగా ఉండా లని ప్రపంచ దేశాలకు పిలుపునిచ్చారు.
→

ఝార్ఖండ్ హైకోర్టు కొత్త భవనం ప్రారంభం

165 ఎకరాల్లో నిర్మించిన ఝార్ఖండ్ కొత్త హైకోర్టు భవనాన్ని భారత రాష్ట్రపతి ద్రౌపదీ ముర్ము ప్రారంభించారు.
→ ఈ సందర్భంగా మాట్లాడుతూ.."అనుకూలంగా తీర్పు వచ్చినా కొన్ని సందర్భాల్లో ఆ సంతోషం ప్రజల్లో ఎక్కువ సేపు ఉండటం లేదు. ఇందుకు కారణం కోర్టు ఉత్తర్వులు
→ అమలు కాకపోవడమే. ఇక్కడ సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి(సీజేఐ) జస్టిస్ డి.వై. చంద్రచూడ్, కేంద్ర న్యాయశాఖ మంత్రి మేఘ్వాల్, సీనియర్ జడ్జీలు ఉన్నారు.
→ వారందరికీ నా విన్నపం ఒకటే.. నిజమైన అర్ధంలో న్యాయం ప్రజల దగ్గరకు వెళ్లేలా చూడండి" అని తెలిపారు.
→ సీజేఐ తన ప్రసంగాన్ని హిందీలో చేయడాన్ని అభినందించిన రాష్ట్రపతి న్యాయస్థానాల భాష అందరినీ కలుపు కొని వెళ్లేలా ఉండాలని అన్నారు.
→ "అందుబా ఉండటం అనేదా చాలా ఉంటాయి. ఖర్చు - ఒకటి, కోణాలు అందులో దావాల్లో ఇది చాలా ఎక్కువగా ఉంటోంది. దీంతో చాలా మంది పౌరులకు న్యాయం చేరడం లేదు.
→ దీనిపై అందరూ ఆలోచించాలి. కొత్త మార్గాలు అన్వే షించాలి. న్యాయస్థానాల భాష కూడా అందరినీ కలు పుకొనే వెళ్లేలా ఉండాలి" అని రాష్ట్రపతి పేర్కొన్నారు.
→

త్రిపుర పర్యాటక శాఖ ప్రచారకర్తగా గంగూలీ

భారత క్రికెట్ జట్టు మాజీ కెప్టెన్, బీసీసీఐ మాజీ అధ్యక్షుడు సౌరభ్ గంగూలీ త్రిపుర పర్యాటక శాఖకు ప్రచారకర్తగా నియమితుల య్యారు.
→ త్రిపుర ముఖ్యమంత్రి మాణిక్ సాహా ఈ మేరకు ప్రకటించారు. త్రిపుర పర్యాటక శాఖ మంత్రి సుశాంత చౌధరీ మంగళవారం కోల్కతాలోని గంగూలీ నివాసానికి వెళ్లి ఆయనతో సమావేశమ య్యారు.
→ అటు సీఎం మాణిక్ సాహా కూడా గంగూ లీతో ఫోన్ లో మాట్లాడారు. అనంతరం ఈ ప్రకటన వెలువడింది.
→ ఈ నేపథ్యంలో గంగూలీ రాజకీయ అరంగేట్రంపై మరోసారి చర్చ మొదలైంది. గంగూలీ భాజపాలో చేరుతారని మరోసారి ఊహాగానాలు మొదలయ్యాయి.
→ 2019లో గంగూలీ బీసీసీఐ అధ్యక్షు డిగా నియమితులైన సమయంలోనూ ఆయన రాజకీ యాల్లోకి రానున్నట్లు ఊహాగానాలు మొదలయ్యాయి.
→ దాదా భాజపా తరపున మమతా బెనర్జీపై పోటీకి దిగ నున్నారని అప్పట్లో వార్తలు వచ్చాయి.
→ 2021లో గంగూలీ అనారోగ్యానికి గురైనప్పుడు కేంద్ర హోం మంత్రి అమిత్ షా ఆయన ఇంటికి వెళ్లి పరామర్శిం చడం ఈ వార్తలకు మరింత బలాన్నిచ్చింది.
→

ముగిసిన ప్రధానమంత్రి 3 దేశాల పర్యటన

అరుదైన ఖనిజాలు, పునరుత్పా దక ఇంధనం, వాణిజ్యం తదితర రంగాల్లో పర స్పర సహకారాన్ని మరింత బలోపేతం చేసుకునే దిశగా భారత్-ఆస్ట్రేలియాలు ముందడుగు వేశాయి.
→ రెండు దేశాల మధ్య విద్యార్థులు, పరి శోధకుల రాకపోకలు, వలసలకు సంబంధించి కీలక ఒప్పందాలు అక్షరరూపం దాల్చాయి.
→ సిడ్నీ పర్యటనలో భాగంగా ఆస్ట్రేలియా ప్రధాని ఆంథోనీ ఆల్బనీస్ ప్రధాని మోదీ బుధవారం వివిధ అవగాహనా ఒప్పందాలపై చర్చలు జరి పారు.
→ ఈ ఏడాది చివరికి సమగ్ర ఆర్ధిక సహ కార ఒప్పందాన్ని సాకారం చేయాలన్న నిర్ణయా నికి వచ్చారు.
→ పునరుత్పాదక రంగంలో భారీ అవకాశాలను సృష్టించే గ్రీన్ హైడ్రోజన్ కార్యద శంపై విధివిధానాల రూపకల్పనకు గాను ఇరు దేశాల ప్రతినిధులు సంతకాలు చేశారు.
→ ఈ సందర్భంగా మోదీ, ఆల్బనీస్ లు మీడియాతో మాట్లాడారు. "పరస్పర విశ్వాసం, గౌరవంతో పాటు ఆస్ట్రేలియాలో నివసిస్తున్న ప్రవాస భార తీయులు రెండు దేశాల మధ్య సజీవ వారధు లుగా నిలుస్తున్నారని ప్రధాని మోదీ తెలిపారు.
→ రెండు దేశాల మధ్య ద్వైపాక్షిక సంబంధాలు. 'టీ20 మోడ్లోకి ప్రవేశించాయంటూ క్రికెట్ పరి భాషలో వివరించారు. ఏడాది వ్యవధిలో ఆస్ట్రే లియా ప్రధాని ఆల్బనీస్లో ఆరుసార్లు భేటీ కావ డాన్ని ఇందుకు ఉదాహరణగా పేర్కొన్నారు.
→ 'గత ఏడాది భారత్-ఆస్ట్రేలియా మధ్య ఆర్థిక సహకారం, వాణిజ్య ఒప్పందం కుదిరింది.
→ ఇప్పుడు సమగ్ర ఆర్థిక సహకార ఒప్పందంపై దృష్టి సారించాం. ఇది రెండు దేశాల ఆర్థిక భాగ స్వామ్యాన్ని మరింత బలోపేతం చేస్తుంది. సహ కారంలో బాటలు వేస్తుంద'ని పేర్కొన్నారు.
→
→ ఆల్బనీస్ కు మోదీ ఆహ్వానం:-
→ ఈ ఏడాది భారత్లో జరిగే క్రికెట్ వరల్డ్ కప్ పోటీలను వీక్షించేందుకు రావాల్సిందిగా ఆల్బ నీస్, ఆస్ట్రేలియా క్రికెట్ అభిమానులను మోదీ ఆహ్వానించారు.
→ అదే సమయంలో వైభవంగా జరిగే దీపావళి వేడుకలను చూడొచ్చని చెప్పారు.
→ బెంగళూరులో త్వరలో తమ దేశ కాన్సులేట్ను ప్రారంభించనున్నట్లు ఆస్ట్రేలియా ప్రధాని ఆల్బ నీస్ వెల్లడించారు.
→ సిడ్నీ పర్యటనలో భాగంగా ప్రధాని మోదీ బుధవారం ఆస్ట్రేలియా గవర్నర్ జనరల్ డేవిడ్ హర్లే, విపక్ష లిబరల్ పార్టీ నేత పీటర్ డ్యూటన్, ఇతర ప్రముఖులతోనూ విడివి డిగా భేటీ అయ్యారు.
→

కొత్త లోక్ సభలో రాజదండం ప్రతిష్ఠించనున్న ప్రధానమంత్రి మోదీ

త్వరలో ప్రారంభమవుతున్న పార్లమెంటు నూతన భవనం చారిత్రక ప్రాధాన్య తను సంతరించుకుంటోంది.
→ ఆంగ్లేయుల నుంచి భారతీయులకు జరిగిన అధికార మార్పిడికి గుర్తుగా లార్డ్ మౌంట్బాటన్ నుంచి జవహర్ లాల్ నెహ్రూ అందుకున్న రాజదండం (సెంగోల్)ను లోక్సభలో ప్రతిష్ఠించనున్నారు.
→ ఇది అయిదు అడుగులకు పైగా పొడవు(162 సెం.మీ)తో, పైభాగంలో నంది చిహ్నంతో, బంగారుపూత కలిగిన వెండి దండం.
→ పార్ల మెంటు నూతన భవన ప్రారంభంతో పాటు రాజ దండం ప్రతిష్ట కార్యక్రమాన్ని ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ ఈ నెల 28న నిర్వహించను న్నారు.
→ ఈ విషయాన్ని కేంద్ర హోంమంత్రి అమి తో వెల్లడించారు. పరిపాలనలో నీతి, న్యాయం, కర్తవ్యపథంలో సాగాలన్న సందేశాన్ని ప్రజలు, ప్రజాప్రతినిధులకు ఇవ్వాలన్న ఉద్దేశంతోనే దీనిని లోక్సభలో ప్రతిష్టిస్తున్నట్లు చెప్పారు.
→ దీన్ని రాజ కీయాలతో ముడిపెట్టొద్దని ఆయన ప్రతిపక్షాలకు సూచించారు. ఈ కార్యక్రమాన్ని పురాతన సంప్ర దాయాలతో నవభారతాన్ని జోడించడానికి చేస్తున్న ప్రక్రియగా చూడాలని పిలుపునిచ్చారు.
→ ఆయన ఢిల్లీలో తన సహచర కేంద్ర మంత్రులు జి.కిషన్రెడ్డి, అనురాగ్సింగ్ ఠాకుర్ లతో కలిసి విలేకర్ల సమావేశంలో మాట్లాడారు.
→ ప్రస్తుతం ఢిల్లీలోని జాతీయ మ్యూజియంలో ఉన్న సెంగోల్ను తమిళనాడులోని తిరువడు తురై ఆధీనం నుంచి వచ్చే వేదపండితుల ఆధ్వ ర్యంలో సంప్రదాయబద్ధంగా ప్రతిష్ఠించనున్నట్లు ప్రకటించారు.
→ అంతకు ముందు వరకూ ఈ రాజు దండం గుజరాత్ లోని అలహాబాద్ మ్యూజి యంలో ఉండేది. గతేడాది నవంబరు 4న అక్కడ నుంచి శాశ్వత ప్రాతిపదికన దిల్లీ జాతీయ మ్యూజియానికి తీసుకొచ్చారు.
→ "ప్రధానమంత్రి ఈ నెల 28న నూతన పార్లమెంటు భవనాన్ని జాతికి అంకితం చేస్తున్నారు. ఈ కొత్త భవనం ప్రధానమంత్రి దార్శనికతకు సాక్ష్యం. నవ భారత నిర్మాణంలో మన సంస్కృతి, వారసత్వాన్ని జోడిం చేందుకు చేసిన సరికొత్త ప్రయత్నం.
→ ఈ భవ నాన్ని రికార్డు సమయంలో పూర్తిచేయడానికి దాదాపు 60 వేల మంది కార్మికులు శ్రమించారు.
→ భవనం ప్రారంభోత్సవం సందర్భంగా ప్రధాన మంత్రి ఈ శ్రామికులందర్నీ సన్మానించనున్నారు. దాంతోపాటు రాజదండ ప్రతిష్టాపన అనే మహ త్తర ఘట్టం ఆవిష్కృతం కానుంది.
→ ఆ దండాన్నే తమిళంలో సెంగోల్ అంటారు. దాని అర్ధం. సంపద నుంచి సంపన్నం అని. దీని మూలాలు దేశ వారసత్వపరంపరతో ముడిపడి ఉన్నాయి.
→ రాజదండం ప్రతిష్ట భారతీయ సంస్కృతితో ముడిపడిన మహత్తర క్షణంగా చరిత్రలో మిగిలి పోతుంది.
→ మరోసారి 1947 నాటి భారతీయుల భావనలను గుర్తుచేస్తుంది. అమృతకాల ప్రతిబిం మారుతుంది.
→ 1947 ఆగస్టు 14న నెహ్రూకు దీన్ని అందించే కార్యక్రమంలో పాల్గొన్న 96 ఏళ్ల ఉమ్మిడి బంగారు చెట్టి కూడా ఇందులో పాల్గొంటారు" అని అమిత్ పేర్కొన్నారు.
→

రాజదండం విశేషాలు.. చరిత్ర

భారత్ కు స్వాతంత్ర్యం ఇచ్చే సమయంలో అధికార మార్పిడి క్రతువును పూర్తిచేయడానికి ఎలాంటి సాంస్కృతిక విధానాన్ని అనుసరించా లంటూ బ్రిటిష్ వైస్రాయ్ మౌంట్ బాటన్ తొలుత నెహ్రూను అడిగారు.
→ ఈ క్రమంలో రాజ గోపాలాచారి (రాజాజీ)కి క్రతువు నిర్వహణ విధాన ఎంపిక బాధ్యతలు అప్పగించారు.
→ అధికార మార్పిడి కోసం రాజదండం (సెంగోల్) తయారీకి తమిళనాడులోని తిరువడు త్తురై ఆధీనాన్ని సంప్రదించారు.
→ రాజదండం తయారీలో సహకరించేందుకు అంగీకరించిన మఠాధిపతులు.. చెన్నైలోని స్వర్ణ కారుడి చేత దానిని సిద్ధం చేయించారు.
→ స్వాతంత్ర్య ప్రకటన సమయంలో సెంగోల్ స్వీకరణ ఘట్టాన్ని ప్రపంచవ్యాప్తంగా మీడియా ప్రచురించింది.
→ ప్రఖ్యాత టైం మేగజీన్ తోపాటు, పలు పత్రికలు గ్రాఫిక్స్ దీనిపై కథనాలు ప్రచు రించాయి.
→
→ ఏమిటీ ధర్మదండం?
→ సెంగోల్.. 1947లో బ్రిటిషర్లు మనకు స్వాతంత్ర్యం ప్రకటించి భారతదేశాన్ని వీడి వెళ్లి పోయే సమయంలో అధికార మార్పిడికి గుర్తుగా దేశ తొలి ప్రధాని నెహ్రూకు ఇచ్చిన దండం ఇది. ఇన్నాళ్లుగా ఇది అలహాబాద్ లోని పురావస్తుప్రద ర్శన శాలలో ఉంది.
→ దాన్ని ప్రధాని మోదీ మే 28న కొత్త పార్లమెంటు భవనంలో ప్రతిష్టించబో తున్నట్లు కేంద్ర హోం మంత్రి అమిత్ షా ప్రక టించారు.
→ భారతదేశానికి స్వాతంత్య్రం ప్రకటిం చాక. నాటి వైస్రాయ్ మౌంట్ బాటెన్. "బ్రిటిషర్ల నుంచి భారతీయుల చేతుల్లోకి అధికార మార్పిడి జరుగుతోంది కదా? దానికి గుర్తుగా ఎలాంటి కార్యక్రమం చేద్దామనుకుంటున్నారు?" అని నెహ్రూను అడిగారు.
→ దీనిపై రాజగోపాలాచారి ( రాజాజీ) దీనిపై కొంత పరిశోధన చేసి. అధికార మార్పిడికి సంబంధించి చోళరాజులు పాటించిన విధానాన్ని ఎంచు కున్నారు.
→ చోళుల్లో ఒకరాజు నుంచి మరొక రాజుకు అధికారమార్పిడి జరిగినప్పుడు రాజదండాన్ని కొత్త రాజుకు బహూకరిస్తారు.
→ దీంతో ఆయన మద్రాసులో అప్పటికి ప్రముఖ నగల వర్తకులైన 'వుమ్మిడి బంగారు చెట్టి అండ్ సన్స్ దండాన్ని తయారుచేసే బాధ్యత అప్పగించారు.
→ దాన్ని తయారుచేసిన వుమ్మిడి ఎత్తిరాజులు (96), సుధాకర్ (88) ఇప్పటికీ చెన్నైలో నివసిస్తున్నారు.
→ ఐదు అడుగుల ఎత్తు ఉండే ఈ బంగారు పోతపోసిన వెండి దండంపైన.. పవిత్ర తకు, న్యాయానికి గుర్తుగా నంది ప్రతిమను వారు చెక్కారు.
→
→ అప్పగింత ఇలా:-
→1947 ఆగస్టు 14న. రాజదండ మార్పిడి తమిళ సంప్రదాయ పద్ధతిలో సాగింది.
→తమిళనాడులోని శైవ మఠం తిరువావడుదురై. ఆధీనం ప్రధాన పూజారి అంబలవాన దేశిక స్వామి, అదే ఆధీనానికి చెందిన గాయకుడు (ఒడువర్) ఆ రోజు మద్రాసు నుంచి ఢిల్లీకి చేరుకున్నారు.
→తొలుత పూజారి ఆ రాజదండాన్ని రాత్రి 10.45 గంటల సమయంలో మౌంట్బాటెనక్కు అప్పగించి.. మళ్లీ ఆయన చేతుల నుంచి తీసుకుని దాన్ని గంగాజలంతో శుద్ధి చేసి ఊరేగిం పుగా తీసుకెళ్లి.. 7వ శతాబ్దినాటి తమిళ సాధువు జ్ఞాన సంబంధర్ రాసిన 'కోలారు పదిగం' అనే కవితను ఒడువర్ పాడుతుండగా... రాత్రి 11.45 గంటల సమయంలో నెహ్రూకు అప్పగించారు.

మోదీకి ఫిజీ అత్యున్నత పురస్కారం

→పసిఫిక్ దేశమైన పపువా న్యూ గినియా(Papua New Guinea) పర్యటనలో ఉన్న ప్రధాని మోదీ(Modi)కి అపూర్వ ఆదరణ లభించింది.
→ పపువా న్యూ గినియా, ఫిజీ నుంచి అత్యున్నత పురస్కారాలను పొందారు.
→ఫిజీ(Fiji) తన దేశ అత్యున్నత పౌర పురస్కారం(Fiji's Highest Civilian Honour) ‘ది కంపానియన్ ఆఫ్ ఆర్డర్‌ ఆఫ్ ఫిజీ’ని ఇచ్చి సత్కరించింది.
→ఆయన గ్లోబల్ లీడర్‌షిప్‌కు గుర్తుగా దీనిని అందజేసింది.
→ఆ తర్వాత గినియా నుంచి అరుదైన గౌరవాన్ని పొందారు.
→పపువా న్యూ గినియా(Papua New Guinea)లో పర్యటించిన మోదీ.. ఇండియా-పసిఫిక్‌ ఐలాండ్స్‌ కోఆపరేషన్(FIPIC) మూడవ సదస్సులో పాల్గొన్నారు.
→ఈ సందర్భంగా ఫిజీ ప్రధాని సిటివేని రెబుకా.. మోదీకి పౌర పురస్కారాన్ని అందించారు.
→ఇప్పటివరకు ఫిజీయేతరులైన అతికొద్ది మందికి మాత్రమే దీనిని అందుకొన్నారు.
→అనంతరం గినియా ప్రభుత్వం ‘కంపానియన్‌ ఆఫ్ ఆర్డర్‌ ఆఫ్‌ లొగొహు’ను ఇచ్చి గౌరవించింది.
→గతంలో పలుదేశాలు మోదీకి అత్యున్నత పురస్కారాలను అందించాయి.
→అంతర్జాతీయ వేదికపై మోదీ నాయకత్వంతో భారత్‌కు పెరుగుతోన్న ప్రాబల్యం, ఇతర దేశాలతో మెరుగవుతున్న సంబంధాలకు గుర్తుగా ఈ గౌరవాలు దక్కుతున్నాయి.

మరోసారి ప్లాస్టిక్‌ బాటిళ్లను రీసైకిల్‌ బ్లూ జాకెట్‌ ధరించిన మోదీ

→వాతావరణ మార్పులు ప్రపంచ దేశాలపై చూపిస్తోన్న పెను ప్రభావం విషయంలో అందరినీ చైతన్యం చేసేందుకు ప్రధాని మోదీ ముందుంటారు.
→దానిలో భాగంగా ఆయన పర్యావరణ హితమైన నీలం రంగు జాకెట్‌లో కన్పించారు.
→గినియాలో తొలిసారి పర్యటించిన ఆయన రోజు మొత్తం ఈ వస్త్రధారణలోనే ఉన్నారు.
→ప్లాస్టిక్‌ బాటిళ్లను రీసైకిల్‌ చేసి దానిని తయారు చేశారు.
→ఇండియన్‌ ఆయిల్‌ కార్పొరేషన్ బహూకరించిన ఈ జాకెట్‌ను ధరించి ఇంతకుముందు మోదీ పార్లమెంట్ సమావేశాలకు హాజరైన సంగతి తెలిసిందే.

---

ఎత్తైన పర్వతాన్ని 27 సార్లు అధిరోహించిన నేపాలీ షెర్పా

ప్రపంచంలో అత్యంత ఎత్తైన ఎవ అరుదైన రెస్ట్ పర్వతాన్ని ఒక్కసారి అధిరోహించడమే విషయం.
అలాంటిది నేపాల్ కు చెందిన ప్రముఖ పర్వ తారోహకుడు కమీ రీటా (53) 27 సార్లు అధిరోహించి తన రికార్డును తానే తిరగరాశారు.
తూర్పు నేపాల్ లోని సోలుబుంబు జిల్లాకు చెందిన కమీరీటా పర్వతా రోహకులకు గైడ్గా పనిచేస్తున్నారు.
తన తోటి షెర్పా అయిన పసంగ్ దేవా(46) 26 సార్లు ఎక్కి తన పూర్వ రికార్డును సమం చేసిన మూడు రోజుల్లోనే కమీరీటా ఈ ఘనతను సాధించారు.
కమీరీటా బుధవారం ఉదయం 8,848.46 మీటర్ల ఎత్తున ఉన్న శిఖర భాగా నికి చేరుకున్నట్లు నేపాల్ పర్యాటక విభాగం వెల్లడిం చింది.
ఈయన 1994 మే 13న మొదటి సారి ఎవరె స్టును అధిరోహించారు.
సెవెన్ సమ్మిట్ ట్రెక్లో సీని యర్ పర్వతారోహకుడిగా ఉన్న కమీరీటా కాట్మాండు కి చెందిన కమర్షి యల్ అడ్వెంచర్ ఆపరే టర్ ఆధ్వర్యంలో ఈ పూర్తి చేశారు.
సాహసాన్ని నేపాల్లోని 8వేల మీటర్ల ఎత్తున్న చాలా పర్వతాల తోపాటు ప్రపంచంలో పేరొందిన కే-2 వంటి శిఖ రాలను అధిరోహించారు.
ప్రపంచంలోనే ఏడో ఎత్తైన పర్వతంగా పేరొందిన నేపాల్లోని దౌలాగిరి (8,167 మీటర్లు) శిఖరాన్ని భార త్ కు చెందిన జితేందర్ రామాస్ గవారెతోపాటు వివిధ దేశాలకు చెందిన ఏడుగురు అధిరోహించారు.

హైదరాబాద్ కు డిస్కవరీ గ్రూప్

→అంతర్జాతీయ మీడియా, ఎంటర్ టైన్ మెంట్ దిగ్గజం వార్నర్ బ్రదర్స్ డిస్కవరీ గ్రూప్ హైదరాబాద్ లో పెట్టు బడులు పెట్టేందుకు ముందుకొచ్చింది.
→నగ రంలో అంతర్జాతీయ అభివృద్ధి కేంద్రం(ఐడీసీ) ఏర్పాటు చేస్తామని వెల్లడించింది.
→అమెరికా పర్యటనకు వెళ్లిన కేటీఆర్ ఆ సంస్థ సీనియర్ వైస్ ప్రెసిడెంట్ (ఫైనాన్స్) అలెగ్జాండ్ర కార్టర్ తో సమావేశమయ్యారు.
→మీడియా, ఎంటర్ టైన్మెంట్ రంగంలో ఇన్నోవేషన్ పై చర్చిం చారు.
→తెలంగాణలో పెట్టుబడులు పెట్టేందుకు ఉన్న అవకాశాలను వివ రించారు.
→“హైదరాబాద్లో ఏర్పాటు చేసే ఐడీసీ.. వార్నర్ బ్రదర్స్ డిస్క వరీ కార్యకలాపాలకు వ్యూహాత్మక హబ్ ఉంటుంది.
→ఐడీసీ ఏర్పాటు చేసిన తొలి ఏడాదిలో 1200 మంది నిపుణులకు ఉద్యోగ అవకాశాలు వస్తాయి.
→తదుపరి వ్యాపారాభివృద్ధి మేరకు కార్యకలాపాలు విస్తరణ ఉంటుంది" అని మంత్రి కేటీఆర్ వివరించారు.

---

అంతర్జాతీయ ఎక్స్ పోలో గంగపటం

అంతర్జాతీయ మ్యూజియం ఎక్స్పోలో ఖమ్మం జిల్లాకు చెందిన 85 ఏళ్లనాటి గంగపటం ప్రదర్శించనున్నారు.
భారీ వస్త్రంపై బండారు కలంకారీ కళాకారులు గంగపటం వేశారు.
ఈ వస్త్రంపై 12వ శతాబ్దానికి చెందిన యాదవ వీరుడు కాటమరాజు కథను పొందుపరిచారు.
యాదవ చరిత్ర, కాటమరాజు చరిత్ర, పౌరాణిక ఘట్టాల చిత్రాలతో వేసిన ఈ పటంలో గంగమ్మ ప్రధాన పాత్రగా ఉంటుంది.
ఈ పటాల్లోని బొమ్మలక్రమం ఆధారంగా కథాగానం చేసేవారని, తిత్తివాద్యం వాయిస్తూ కాటమరాజు చరిత్రను కథాగానం చేసేవారని ఆద్యకళా మ్యూజియం డైరెక్టర్ ప్రొఫెసర్ జయధీర్ తిరుమలరావు తెలిపారు.

---

గ్లూకోజ్ ను నియంత్రించే యాంటీబాడీలు

మధుమేహ బాధితులకు సాంత్వన కలిగించే ఓ సరికొత్త పరిశోధనను హైదరాబాద్ కేంద్రీయ విశ్వవిద్యాలయం, రియాజీన్ ఇన్నోవేషన్ ప్రైవేటు సంస్థ సంయుక్తంగా ఆవిష్క రించాయి.
మనం తీసుకునే ఆహారం ద్వారా రక్తంలోకి చేరే గ్లూకోజ్న కనిష్ట స్థాయికి తగ్గించేందుకు హెచ్సీయూలోని ఆస్పైర్ - బయోనెస్ట్, రియాజీన్ ఇన్నోవేషన్ అంకుర సంస్థ కలిసి ఏడాదిన్నరగా పరిశోధన చేశాయి.
చిన్న పేగు ద్వారా గ్లూకోజు రక్తంలోకి వెళ్లకుండా నిరోధించడంతో చక్కెర స్థాయి తగ్గుతుందని శాస్త్రవేత్తలు డాక్టర్ ఉదయ్ సక్సేనా, క్రాంతి మెహర్, వారి సహాయకులు అర్పితారెడ్డి, శరణ్య, గోపి కడియాల రుజువు చేశారు.
వీరి పరిశోధన పత్రాలను ప్రముఖ అంతర్జాతీయ జర్నల్ బయో ఆర్కైవ్ తాజాగా! ప్రచురించింది.

కోళ్లపై ప్రయోగాలతో యాంటీబాడీల వృద్ధి:-
వేగంగా ఉత్పత్తయ్యే గ్లూకోజ్ను తగ్గించేందుకు వందల సంఖ్యలో పరిశోధనలు చేశారు.
కోడిగుడ్డు ద్వారా ఒక యాంటీబాడీని అభివృద్ధి చేసి.. రక్తంలో గ్లూకోజ్ శాతాన్ని తగ్గించవచ్చని రుజువు చేశారు.
ఇందుకోసం శాస్త్రవేత్తలు కొన్ని కోళ్లను ఎంచుకున్నారు. మధుమేహాన్ని నియంత్రించే యాంటీబాడీలను అభివృద్ధి చేయగల మందును వాటికి వేశారు. ఆరునెలల పాటు పరీక్షించాక.... యాంటీబాడీలు పనిచేస్తున్నట్లు గుర్తించారు.
ఆ కోళ్ళ గుడ్ల నుంచి యాంటీ బాడీలను వెలికి తీసి ఎలుకలు, ఇతర జంతువుల శరీరాల్లో ప్రవేశపెట్టారు.
వాటిలో మధుమేహం నియంత్రణలోకి వచ్చిందని నిర్ధారించుకున్నారు. ఈ పరిశోధన పత్రాలను బయో ఆర్కైవ్ జర్నల్కు పంపించారు.
ఆసుపత్రులతో ఒప్పందం కుదుర్చుకుని క్లినికల్ ట్రయల్స్ ప్రారంభిస్తామని పరిశోధన బృందం ప్రతినిధి డాక్టర్ ఉదయ్ సక్సేనా తెలిపారు.
18 నెలల్లో ఈ మందును మార్కెట్లోకి తీసుకు రావడమే లక్ష్యంగా కృషి చేస్తున్నామని ఆస్పైర్ బయోనెస్ట్ సంచాలకుడు ప్రొఫెసర్ ఎస్. రాజగోపాల్, జేఎస్ ప్రసాద్ తెలిపారు.

---

రాబోయే సంవత్సరాలలో భారీ ఉష్ణోగ్రతలు

వచ్చే అయిదేళ్లలో ప్రపంచం తాప మానం పెరుగుదల పరిమితిని తాత్కాలికంగా అధిగమించే అవకాశం మూడింట రెండు వంతులు ఉన్నట్లు ఐక్యరాజ్య సమితి వాతావరణ విభాగం హెచ్చరించింది.
భూ ఉష్ణో గ్రత పెరుగుదలను 1.5 డిగ్రీల సెల్సియస్ (2.7 డిగ్రీల ఫారెన్హీట్) వద్ద నిలువరించకపోతే ప్రపంచమంతటా పర్యావరణ విధ్వంసం పెచ్చరి ల్లుతుంది. అందుకే ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ భూతాపం పెరుగుదలను 1.5 డిగ్రీల సెల్సియస్ వద్ద కట్టడి చేయాలని 2015లో పారిస్ వాతావరణ ఒప్పందం చేసుకున్నారు.
కానీ, ప్రపంచ దేశాలు కర్బన ఉద్గారాలను ఆశించిన స్థాయిలో అరికట్టలే కపోతున్నందున 2030 తర్వాత భూఉష్ణోగ్రత పెరుగుదల 1.5 డిగ్రీలకు చేరుకొంటుందని శాస్త్రవే త్తలు హెచ్చరిస్తూ వచ్చారు.
అయితే, అంతకంటే ముందే ప్రమాదం ముంచుకు వస్తోందని.. ఎల్ని నో, లానినా సయ్యాట వల్ల ఇప్పటినుంచి 2027 లోపు 1.5 డిగ్రీలకు మించి భూతాపం పెరిగే అవ కాశముందని ప్రపంచ వాతావరణ పరిశోధన సంస్థ తాజా నివేదిక హెచ్చరించింది.
వాతావరణ రికార్డులను నమోదు చేయడం ఆరంభించినప్పటి నుంచి ఎన్నడూ లేని విధంగా రాగల అయిదేళ్లూ భూమికి అత్యుష్ణ సంవత్సరాలుగా నిలిచిపోయే అవకాశం 98 శాతం ఉన్నట్లు దీని సారాంశం.
ఎల్నినో వల్ల పెరగనున్న వేడి శాశ్వతం కాదనీ, 2030 లోపు తరచుగా ఉష్ణోగ్రత 1.5 డిగ్రీలను దాటవచ్చని శాస్త్రజ్ఞులు వివరించారు.

---

నైట్ ఫ్రాంక్ ఇండియా 2022 నివేదిక

మనదేశం లో రూ.8.2 కోట్లు అంతకంటే నికర ఆస్తి గల ధనికుల సంఖ్య 2027 నాటికి 16.57 లక్షలకు చేరుకోనుంది .
స్థిరాస్థి కన్సల్టెన్సీ సేవల సంస్థ నైట్ ఫ్రాంక్ ఇండియా 2022 పై రూపొందించిన తాజా నివేదికలో ఈ విషయాన్ని వెల్లడించింది
2022లో మనదేశంలో ఈ స్థాయి ధనికులు 7.97 లక్షల మంది ఉన్నారు. అంటే అయిదేళ్లలో ఈ సంఖ్య రెట్టిం పునకు మించనుంది.
రూ.250 కోట్లు.. అంతకు మించిన ఆస్తులు గల అత్యంత సంపన్నులు దేశంలో 12,069 మంది ఉండగా, 2027 నాటికి ఈ సంఖ్య 58.4% పెరిగి 19,119కు చేరుతుందని ఈ నివే దిక స్పష్టం చేసింది.
మనదేశంలో ప్రస్తుతం 161 మంది బిలియనీర్లు (రూ. 8200 కోట్లు-అంతకు మించి ఆస్తులున్నవారు) ఉన్నట్లు, 2027 నాటికి ఈ సంఖ్య 195 కు పెరుగుతుందని నివేదిక పేర్కొంది.
2021తో పోల్చితే 2022లో ధనికుల సంఖ్య పెరిగినప్పటికీ, అత్యంత సంపన్నుల సంఖ్య మాత్రం 7.5% తగ్గింది. అదే సమ యంలో బిలియనీర్ల సంఖ్య 4.5% పెరిగింది.
ప్రపంచ వ్యాప్తంగా చూస్తే, అత్యంత సంప న్నుల సంఖ్య గత ఏడాదితో పోల్చితే ఈ ఏడాదికి 3.8 శాతం తగ్గింది.
ఆర్థిక మాంద్యం, కేంద్రీయ బ్యాంకుల వడ్డీ రేట్ల పెంపు, అధిక ద్రవ్యోల్బణం వల్ల ఆస్తుల విలువ తగ్గిపోవడమే ఇందుకు కార ణమని ఈ నివేదిక విశ్లేషించింది.
ప్రపంచ వ్యాప్తంగా చూస్తే సంపద సృష్టి కేంద్రా లుగా ఉన్న అగ్రశ్రేణి-10 ప్రదేశాల్లో 3 ఆసియా ఖండంలో ఉండటం గమనార్హం.
అవి సింగపూర్, మలే షియా, ఇండోనేషియా, ఈ మూడు దేశాల్లో అత్యంత సంపన్నుల సంఖ్య 5% నుంచి 7% వరకు పెరిగింది.
వచ్చే అయిదేళ్లలో ఆసియా దేశాల నుంచి అత్యంత సంపన్నుల సంఖ్య 2.10 లక్షలకు పెరుగుతుందని.. తద్వారా అత్యంత సంపన్నుల సంఖ్యలో ఆసియా దేశాలు ఐరోపాను మించిపోతాయని ఈ నివేదిక వివ రించింది.

---

టాటా గ్రూప్ చైర్మన్ చంద్రశేఖరన కు ఫ్రాన్స్ అత్యున్నత పౌర పురస్కారం

→ టాటా గ్రూప్ చైర్మన్ ఎన్. చంద్రశేఖరన్కు ఫ్రాన్స్ అత్యున్నత పౌర పురస్కారం 'షువాలె డి లా లీజియన్ దోనర్ ను ప్రకటించారు.
→ భారత్-ఫ్రాన్స్ మధ్య వాణిజ్య సంబంధాలను బలోపేతం చేయడానికి చంద్రశేఖరన్ చేసిన కృషికి గాను ఈ అవార్డును అందించారు.
→ ఫ్రాన్స్ అధ్యక్షుడి తరఫున ఐరోపా, విదేశీ వ్యవహారాలు ఫ్రాన్స్ మంత్రి కాథరీన్ కోలోన్నా ఈ పురస్కారాన్ని చంద్రశేఖరన్ కు అందజేశారు.

---

ఐటీ హార్డ్వేర్ తయారీకి రూ.17,000 కోట్ల ప్రోత్సాహకాలు

పీఎల్ ఐ 2.0 పథకానికి మంత్రిమండలి ఆమోదం
→ఐటీ హార్డ్వేర్ తయారీని ప్రోత్స హించేందుకు రూ.17,000 కోట్ల బడ్జెట్ వ్యయంతో ఉత్పత్తి ఆధా రిత ప్రోత్సాహక (పీఎల్ఐ) పథకం 2.0కి ప్రధాని మోదీ అధ్యక్షతన జరిగిన మంత్రి వర్గ సమావేశం ఆమోదం తెలి పింది. దేశీయంగా గత 8 ఏళ్లలో ఎలక్ట్రానిక్స్ తయారీ. స్థిరంగా 17% సమ్మిళిత వృద్ధి రేటు (సీఏజీఆర్) సాధించింది.
→ఈ ఏడాది ఐటీ హార్డ్వేర్ పరి కరాల ఉత్పత్తి కీలకమైన 105 బి. డాలర్ల (సుమారు రూ.3 లక్షల కోట్ల)ను అధిగమించనుంది.
→'ఐటీ పీఎల్ కు రూ.17,000 కోట్ల బడ్జెట్ వ్యయం కేటాయించాం.
→ఈ పథకానికి ఆరేళ్ల కాల వ్యవధిని నిర్ణయించామ'ని ఐటీ, టెలికాం మంత్రి అశ్వినీ వైష్ణవ్ విలేకర్లకు వెల్లడించారు.
→భారీగా పరికరాలు తయారు చేసే యాపిల్, హెచ్పీ, డెల్, ఏసర్, ఆసుస్ వంటి సంస్థలు ఈ పథకాన్ని ఆసక్తిగా పరిశీలి స్తున్నాయని పేర్కొన్నారు.
→ఐటీ హార్డ్ వేర్ PLI 2.0 పథకం ల్యాప్టాప్లు, టాబ్లెట్ పీసీలు, ఆల్ ఇన్ వన్ పీసీలు, సర్వర్లు, అల్ట్రా-స్మాల్ ఫామ్ ఫ్యాక్టర్ పరికరాలకు వర్తిస్తుంది.
→పీఎల్ఐ 2.0 పథకం కింద కంపెనీలు 5 శాతం వరకు ప్రోత్సాహకాలు అందుకోనున్నాయి.
→అలాగే వస్తువుల ఉత్పత్తి కోసం దేశీ యంగా తయా రైన విడి భాగాలను వినియోగించుకుంటే మరో 4 శాతం ఆద నపు ప్రోత్సాహకాలు కూడా లభిస్తాయి. పాత PLI పద కంలో ఇది 2 శాతం.
→ పీఎల్ఎస్ఐ పథకాన్ని 2020 ఏప్రిల్ నుంచి ప్రారంభించారు.
→ ప్రధానంగా మొబైల్ ఫోన్ల ఉత్పత్తిని దృష్టిలో ఉంచుకుని ఈ పథకాన్ని తీసుకొచ్చారు. ఇది ఫలితాన్నిచ్చింది.
→ మొబైల్ ఫోన్ల తయారీ/అసెంబ్లింగ్లో ప్రపంచంలో రెండో అతి పెద్ద ఉత్పత్తిదారుగా మన దేశం నిలిచింది.
→ ఈ ఏడాది మార్చిలో మొబైల్ ఫోన్ల ఎగుమతులు 11 బి. డాలర్ల (సుమారు రూ. 90,000 కోట్ల మైలురాయిని అధిగమిం చాయి.
→ చైనాతో పాటు మరో దేశంలోనూ తయారీ చేపట్టేందుకు చూస్తున్న అంతర్జా తీయ ఎలక్ట్రానిక్స్ తయారీ సంస్థలు.. అందుకు మన దేశాన్ని ఎంచుకోవడం కలిసి వస్తోంది.

---

హిందూజా గ్రూప్ ఛైర్మన్ కన్నుమూత

→ హిందూజా గ్రూప్ చైర్మన్, హిందూజా నలుగురు సోదరుల్లో పెద్దవారైన శ్రీచంద్ పర్మా నంద్ (ఎస్పీ) హిందూజా (87) లండన్లో మరణించారు.
→ దార్శ నికులైన ఎస్పీ హిందూజా కన్ను మూశారని వెల్లడించేందుకు హిందూజా గ్రూప్ విచారిస్తోం దని సంస్థ అధికార ప్రతినిధి పేర్కొన్నారు.
→ భారత, బ్రిటన్ ప్రభుత్వాల మధ్య సంబంధాలు పటిష్టం చేసేందుకు ఎస్పీ హిందూజా ఎంతో కృషి చేసినట్లు కంపెనీ పేర్కొంది. ఆయన బ్రిటిష్ జాతీయుడిగా ఉన్నారు.
→ 1964లో బాలీవుడ్ సూపర్హిట్ సినిమా అయిన సంగము అంతర్జాతీయంగా పంపిణీ చేసిన హిందూజా, తదుపరి బ్రిటన్లోని అగ్రగామి కుబేరుల్లో ఒకరిగా ఎదిగారు.
→ 1993లో అశోక్ లేలాండ్లో వాటా తీసుకున్న హిందూజా సోదరులు, షెవ్రాన్ గ్రూప్ నుంచి గల్ఫ్ ఆయిల్ ఇంటర్నేషనల్ కంపెనీ నియంత్రణనూ స్వీకరించారు.
→ 1993లో ఇండస్ఇండ్ బ్యాంక్ బ్యాంకింగ్ రంగంలోకి ప్రవేశించారు.
→ తదుపరి భారతీయుల నేతృత్వంలోని ఒకే ఒక స్విస్బ్యంక్ ఎస్. పి. హిందూజా బాంక్వీ ప్రైవీని జెనీవా కేంద్రంగా నెలకొల్పారు.
→ బోఫోర్స్ కమీషన్ల వివాదంలో చిక్కుకున్నా, కేసు నిరూపితం కాలేదు.

---

అల్జీమర్స్ ను జాప్యం చేసే జన్యువు గుర్తింపు

→అల్జీమర్స్ లక్షణాలను జాప్యం చేసే ఒక కీలక జన్యు ఉత్పరివర్తనను ఓ వ్యక్తిలో శాస్త్రవేత్తలు గుర్తించారు.
→అతడిలో ఈ వ్యాధి ముప్పును పెంచే జన్యువులు ఉన్న ప్పటికీ వాటిని ఈ ఉత్పరివర్తన అధిగమించినట్లు వివరిం చారు.
→ఫలితంగా.. 67 ఏళ్లు వచ్చినప్పటికీ ఆయనలో విషయగ్రహణ సామర్థ్యం ఏ మాత్రం తగ్గలేదని పేర్కొ న్నారు.
→అమెరికా శాస్త్రవేత్తల నేతృత్వంలో అంతర్జాతీయ బృందం ఈ ఘనత సాధించింది.
→సంబంధిత వ్యక్తి. అతడి రక్త సంబంధీకుల్లో 'పైసా' (ప్రెజెనిలిన్-1 6280ఏ) అనే | ఉత్పరివర్తనను శాస్త్రవేత్తలు ఇప్పటికే గుర్తించారు.
→ఇది ఉన్నవాళ్లలో సరాసరిన 44 ఏళ్ల వయసులోనే విషయ గ్రహణ సామర్ధ్యం స్వల్పంగా తగ్గుతుంది.
→49 ఏళ్ల వయ "సులో తీవ్ర మతిమరుపు (డిమెన్షియా) రావొచ్చు.
→ఆరు పదుల వయసుకొచ్చేసరికి ఈ వ్యాధి లక్షణాలు తీవ్రమై, వారు మరణించే అవకాశం ఉంటుంది.
→అయితే ఈ కుటుంబంలోని ఒక మహిళకు 70 ఏళ్లు వచ్చేవరకూ విష యగ్రహణ సామర్థ్యం తగ్గలేదని 2019లో గుర్తించారు.
→ఆ తర్వాత పైసా ఉత్పరివర్తన కలిగిన ఒక పురుషుడు.. 67 ఏళ్ల వయసు వచ్చేవరకూ మెరుగైన మానసిక స్థితిని కలిగి ఉండటాన్ని గమనించారు.
→అతడికి 72 ఏళ్ల వయ సులో స్వల్ప డిమెన్షియా వచ్చింది.
→ఆ తర్వాత రెండేళ్లకు చని పోయాడు. పైసా ఉత్పరివర్తన ఉన్న ఇతరులతో పోలిస్తే అతడు చాలా సంవత్సరాలు ఎక్కువగా జీవించాడు.
→గతంలో పైసా ఉత్పరివర్తన కలిగిన కుటుంబానికి అధునాతన న్యూరో ఇమేజింగ్, బయోమార్కర్, జన్యు పరిశీలన పరీక్షలను చేప ట్టారు.
→డిమెన్షియా లక్షణాలు లేని ఇద్దరిలో రీలిన్-కొలబోస్ అనే ఒక అరుదైన జన్యు రకాన్ని గుర్తించారు.
→సాధారణంగా రీలిన్ ఉత్పరివర్తనల కారణంగా మెదడులో టాప్ ప్రొటీన్ తగ్గిపో తుంది.
→ఆది ఆటిజమ్, స్కిజోఫ్రీనియా, మూర్ఛ వంటి రుగ్మతలకు దారితీయవచ్చు.
→అయితే రీలిన్ కొలబోస్ ఉన్నవారిలో టాప్ ప్రొటీన్ పనితీరు మెరుగుపడుతుందని, ఫలితంగా మానసిక రుగ్మ తలు ఆలస్యమవుతాయని శాస్త్రవేత్తలు పేర్కొన్నారు.

---

పగడపు దిబ్బలకు నగర కాంతుల ముప్పు

→ సముద్ర తీర నగరాల్లో 'కాలుష్యం పగడపు దిబ్బల పునరు త్పత్తి క్రమాన్ని దెబ్బతీస్తుందని అంతర్జా తీయ శాస్త్రవేత్తల బృందం హెచ్చరించింది.
→ సముద్రాల్లో తీరానికి సమీపంలో కనిపించే ఈ దిబ్బలు.. పాలిప్స్ అనే సూక్ష్మజీవుల నుంచి ఉత్పన్నమ వుతాయి.
→ మృత పాలిప్స్ నుంచి వెలువడే క్యాల్షియం కార్బొనేట్ పగడపు దిబ్బలుగా ఏర్పడుతుంది.
→ సంవత్స రంలో కొన్ని రాత్రుల్లోనే పాలిప్స్ అండాలను విడుదల చేస్తాయి. సాధారణంగా పౌర్ణమి రాత్రులు ఈ ప్రక్రి యను ప్రభావితం చేస్తాయి.
→తీరం వెంబడి ఉన్న నగ రాల దీప కాంతుల వల్ల అండం విడుదల.. పౌర్ణమికి ఒకటీ రెండు రోజుల ముందే జరిగిపోతోంది.
→నగర కాంతులు లేని చోట ఇలాంటి మార్పు కనిపించలేదు. వేర్వేరు రాత్రుల్లో అండాల విడుదల.. పగడపు దిబ్బల పెరుగుదలను దెబ్బతీస్తుంది.
→ఎర్ర సముద్రం, పర్షియ 'న్ గల్ఫ్ తీరాల్లో నగరాలు వేగంగా వృద్ధి చెందడం వల్ల, అక్కడ పగడపు దిబ్బలు ఎక్కువగా దెబ్బతింటు న్నాయని శాస్త్రవేత్తలు తెలిపారు.

---

సౌర కుటుంబం ఆవల ఆవాసయోగ్య గ్రహం!

→ సౌర కుటుంబానికి వెలుపల సుమా రుగా భూమి పరిమాణంలో ఉన్న ఓ ఆవాస యోగ్య గ్రహాన్ని ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలు తాజాగా గుర్తించారు.
→ 'ఎల్పీ791-18 డి'గా దానికి నామక రణం చేశారు.
→ భూగోళం నుంచి దాదాపు 90 కాంతి సంవత్సరాల దూరంలోని క్రేటర్ అనే నక్షత్ర మండలంలో.. ఓ ఎర్రటి మరుగుజ్జు నక్షత్రం చుట్టూ ఈ గ్రహం పరిభ్రమణం చెందు తోంది.
→ దానిపై క్రియాశీల అగ్నిపర్వతాలు విస్త రించి ఉన్నట్లు అమెరికా పరిశోధకుల బృందం తెలిపింది.
→ భూమితో పోలిస్తే 'ఎల్పీ791-18 డి పరిమాణం స్వల్పంగానే ఎక్కువుంటుందని, ద్రవ్య రాశి మాత్రం చాలా అధికంగా ఉంటుం దని పేర్కొంది.
→ ఈ గ్రహం ఎప్పుడూ ఒక వైపు మాత్రమే నక్షత్రానికి అభిముఖంగా ఉంటుందని వెల్లడించింది.
→ ఫలి తంగా ఆ ప్రాంతంలో వేడి మరీ ఎక్కువగా ఉండొచ్చని.. రెండో వైపున పరిస్థితులు జీవం మనుగడకు అనుకూలంగా ఉండే అవకాశాలున్నాయని అంచనా వేసింది.

---

కేంద్ర మాజీ మంత్రి రతన్ లాల్ కటారియా కన్నుమూత

→కేంద్ర మాజీ మంత్రి, భాజపా ఎంపీ రతన్లాల్ కటా రియా(71) కన్నుమూ రు.
→ 1951 డిసెంబరు 19న పంజాబ్ లోని యమునానగర్ జిల్లా సంధాలీ గ్రామంలో కటా రియా జన్మించారు.
→ ఆయనకు భార్య, ఇద్దరు కుమార్తెలు, ఓ కుమారుడు ఉన్నారు. కటారియా ప్రస్తుతం హరియాణాలోని అంబాలా లోక్సభ స్థానం నుంచి ఎంపీగా ఉన్నారు.
→ 2019 నుంచి 2021 వరకు కేంద్ర జలశక్తి, సామాజిక న్యాయం, సాధికారిత శాఖల సహాయ మంత్రిగా పనిచే శారు.
→ 2000 నుంచి 2003 వరకు హరియాణా భాజపా అధ్యక్షుడిగానూ వ్యవహరించారు. 1999, 2014, 2019 లోక్ సభ ఎన్నికల్లోనూ విజయం సాధించారు.
→ 1985లో రాడౌర్ నియోజకవర్గం నుంచి ఎమ్మెల్యేగా గెలుపొందారు.

---

దేశంలో కొత్తగా 8 నగరాలు!

→ దేశంలో కొత్తగా ఎనిమిది నగరా లను ఏర్పాటు చేసేందుకు కేంద్ర ప్రభుత్వం ఆలోచిస్తోందని సీనియర్ అధికారి ఒకరు తెలి పారు.
→ పట్టణ కేంద్రాలపై నానాటికీ పెరుగు తున్న జనాభా భారాన్ని తగ్గించేందుకు కొత్త నగ రాలను అభివృద్ధి చేసే ప్రణాళిక పరిశీలనలో ఉందని ఆయన చెప్పారు.
→ మధ్యప్రదేశ్ ఇందౌ ర్ లో గురువారం 'అర్బన్ 20 సమావేశం తర్వాత కేంద్ర పట్టణ వ్యవహారాలు, గృహ నిర్మాణ శాఖ జీ20 యూనిట్ డైరెక్టర్ ఎంబీ సింగ్ మీడియాతో మాట్లాడారు.
→15వ ఆర్థిక సంఘం తన నివేదికలో కొత్త నగరాలను అభి వృద్ధి చేయాలని సిఫార్సు చేసిందని తెలిపారు.
→"ఆర్థిక సంఘం సిఫార్సు తర్వాత.. పలు రాష్ట్రాలు 26 కొత్త నగరాల కోసం కేంద్రానికి ప్రతి పాదనలు పంపాయి.
→ఆ తర్వాత ఎనిమిది కొత్త నగరాల ఏర్పాటు అంశాన్ని అధికారులు పరిశీలి స్తున్నారు" అని ఎంబీ సింగ్ చెప్పారు.

---

పోషకాహారంగా అందజేయడంపై విద్య, వైద్య, సంక్షేమ శాఖల దృష్టి

→ సూక్ష్మ పోషకాలను అందించే చిరుధాన్యాలకు రాష్ట్రంలో ఆదరణ పెరుగుతోంది.
→ ముఖ్యంగా వివిధ ప్రభుత్వ శాఖలు వీటితో చేసిన ఆహార పదార్థాలను పౌష్టికాహారంగా సరఫరా చేయడానికి ముందుకు వస్తు ఉన్నాయి.
→ రాష్ట్ర గిరిజన, స్త్రీశిశు సంక్షేమ శాఖలు ఏజెన్సీ ప్రాంత అంగన్వాడీ కేంద్రాల్లోని మహిళలు, చిన్నారులకు రెండేళ్ల నుంచి గిరిపోషణ పేరిట చిరుధాన్యాలతో కూడిన పౌష్టికా హారం అందజేస్తున్నాయి.
→ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో విద్యార్థులకు అల్పాహా రంగా చిరుధాన్యాల ఆహారాన్ని అందించా లని విద్యాశాఖ నిర్ణయించింది.
→ఎస్సీ, బీసీ, వర్గాల శాఖలు, వైద్య ఆరోగ్య, శాఖ సైతం చిరుధాన్యాల ఆహారాన్ని అందించేందుకు ముందుకొస్తున్నాయి.
నీతిఆయోగ్ ప్రశంసలు
→2021 జులై నుంచి రాష్ట్రంలో గిరిపోషణ పథకం అమ లోకి వచ్చింది.
→ఉట్నూరు, ఏటూరు నాగారం, భద్రాచలం సమగ్ర గిరిజనాభివృద్ధి సంస్థ (ఐటీడీఏ)ల పరిధిలో ఈ పథ కాన్ని ప్రవేశపెట్టారు.
→ఆయా ప్రాంతాల్లోని పిల్లలు (3 నుంచి 5 ఏళ్లు), గర్భిణులు, బాలింతలు, కౌమార దశలో ఉన్న బాలికలకు చిరుధాన్యాల ఆహార పదార్థాల సరఫరా ప్రారంభించారు.
→టీఎస్ఫుడ్స్ సంస్థ రైతుల నుంచి చిరుధా న్యాలను కొనుగోలు చేసి వివిధ ఆహారప దార్థాలను తయారు చేసి ఐటీడీఏలకు పంపిణీ చేస్తోంది.
→వీటి పరిధిలోని అంగన్ వాడీలతో పాటు వసతిగృహాలు, గురుకులాలు, పాఠశాలల్లో అందజేస్తున్నారు.
→గిరిపోషణతో మహిళలు, పిల్లల్లో రక్తహీ నత సమస్య పరిష్కారమైందని నీతిఆయోగ్ సైతం ప్రశం సించింది.
→ఈ క్రమంలో ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో విద్యార్థులకు ఉదయం పూట అల్పాహారంగా రాగి జావ ఇవ్వాలని విద్యా శాఖ తాజాగా నిర్ణయించింది.
→వారంలో ఒక రోజు మధ్యాహ్న భోజనంలో విధిగా తృణధాన్యాల ఆహారం ఇవ్వ నుంది. ఎస్సీ, బీసీ, మైనారిటీ గురుకుల విద్యాసంస్థలు సైతం చిరుధాన్యాల ఆహారంపై దృష్టిసారించాయి.
→వైద్యఆరో గ్యశాఖ సైతం రోగులు, వారి సహాయకులకు అందించే ఆహా రంలో చిరుధాన్యాలను జోడించనున్నట్లు తెలిసింది.

---

న్యూయార్క్ పోలీసుశాఖలో భారత సంతతి మహిళ రికార్డు

→ అమెరికాలోని న్యూయార్క్ పోలీసు శాఖ (ఎన్వై పీడీ)లో భారత సంతతి మహిళ ప్రతిమా భుల్లార్ మల్డోనాడో రికార్డు సృష్టించారు.
→ ఆ శాఖలో అత్యున్నత ర్యాంకు పొందిన దక్షిణాసియా వనితగా గుర్తింపు పొందారు.
→ గత నెలలో కెప్టెన్ గా పదోన్నతి పొందిన ఆమె.. క్వీన్స్లోని దక్షిణ రిచ్మండ్ హిల్ లోని 102వ పోలీస్ ప్రాంగణ నిర్వహణ బాధ్యతలు నిర్వర్తి స్తున్నారు.
→ ప్రస్తుతం నలుగురు పిల్లల తల్లి అయిన ప్రతిమా భుల్లార్ పంజాబ్ లో జన్మించగా.. తన తొమ్మిదో ఏటనే న్యూయార్క్ లోని క్వీన్స్క చేరుకున్నారు.
→ దేశంలోని అతి పెద్ద సిక్కు కమ్యూనిటీల్లో దక్షిణ రిచ్ మండ్ హిల్ ప్రాంతం కూడా ఒకటి.
→ తన బాల్యం అంతా ఇక్కడే గడిచిందని, 25 ఏళ్లకు పైగా పెరిగిన ప్రాంతంలోనే బాధ్యతలు నిర్వర్తించడం పుట్టింటికి వచ్చినంత సంతో షంగా ఉందంటూ విలేకరులతో తన ఆనందాన్ని పంచు కున్నారు ప్రతిమ.

---

అంతర్జాతీయ మ్యూజియం ఎక్స్ పో ప్రారంభోత్సవంలో ప్రధాని మోదీ

→ దేశ వారసత్వ సంపదను సంరక్షించడానికి తమ ప్రభుత్వం కట్టుబడి ఉందని ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ స్పష్టం చేశారు.
→ 'అంతర్జా' తీయ మ్యూజియం డే' సందర్భంగా ఢిల్లీలోని ప్రగతి మైదాన్లో ఇంటర్నేషనల్ మ్యూజియం ఎక్స్పోను ఆయన ప్రారంభించారు.
→అనంతరం సందర్శకులను ఉద్దేశించి మాట్లాడుతూ.. ప్రాచీన భారత్ నుంచి విదే శాలకు తరలిపోయిన చారిత్రక, వారసత్వ కళాఖండా లను ప్రస్తావించారు.
→ ప్రస్తుతం ప్రపంచ యవనికపై భారత్ ప్రతిష్ఠ పెరుగుతున్నందున చాలా దేశాలు వాటిని తిరిగి ఇవ్వడాన్ని ప్రారంభించాయని తెలిపారు.
→ అలా మన దేశానికి తిరిగివచ్చిన అన్నపూర్ణా దేవి, మహిషాసుర మర్దిని విగ్రహాలు, చోళుల కాలం నాటి నటరాజ మూర్తులు, గురు హరగోబింద్ సింగ్ పేరున్న ఖడ్గం మొదలైనవాటిని ఉదాహరించారు.
→ గిరిజన వార సత్వ సంపదను అజరామరం చేయడానికి దేశవ్యా ప్తంగా 10 ప్రత్యేక మ్యూజియంలను నిర్మిస్తున్నామని మోదీ తెలిపారు.
→అలాగే ప్రతి కుటుంబం తమ ఇంట్లోనే చిన్న మ్యూజియం ఏర్పాటు చేసుకోవాలని సూచించారు.
→తమ పూర్వీకులు, పెద్దలు వాడిన అపు రూపమైన వస్తువులను అక్కడ భద్రపరచాలని తెలి పారు.
→కార్యక్రమంలో దేశంలో ఉన్న మ్యూజియంల వివరాలు పొందుపరిచిన గ్రాఫిక్ నవల 'ఏ డే ఎట్ మ్యూజియం', కర్తవ్యపథ్ పాకెట్ మ్యాప్, మ్యూజియం కార్డులను ప్రధాని విడుదల చేశారు.

---

ప్రకృతి విపత్తులతో దేశంలో నిర్వాసితులైనవారి సంఖ్య 25 లక్షలు

→తుపాన్లు, వరదల వంటి ప్రకృతి విపత్తుల కారణంగా దేశంలో నిరుడు దాదాపు 25 లక్షల మంది నిర్వాసితులయ్యారు.
→ఈ తరహా బాధి తుల సంఖ్య దక్షిణాసియావ్యాప్తంగా 1.25 కోట్లుగా నమోదైంది.
→జెనీవాలోని 'అంతర్గత నిర్వాసితుల పర్యవేక్షణ కేంద్రం (ఐడీఎంసీ)' తాజా నివేదిక ఈ మేరకు గణాంకాలను బయటపెట్టింది.
→అందులోని వివరాల ప్రకారం- ప్రకృతి విపత్తుల కారణంగా గతేడాది దక్షిణాసియాలోని అన్ని దేశాల్లో ప్రజలు అంతర్గతంగా నిర్వాసితులయ్యారు.
→అయితే వారి సంఖ్య పాకిస్థాన్, భారత్, బంగ్లాదేశ్లో చాలా ఎక్కువగా ఉంది. అంతర్గత వలసలు నిరుడు జూన్-సెప్టెంబరు మధ్య ఎక్కువగా నమోదయ్యాయి.
→ 2022లో భారత్, బంగ్లాదేశ్లో వర్షాకాలం ప్రారంభానికి ముందే వరదలు సంభవించాయి. అస్సాంలో మేలోనే వరదలు వచ్చాయి.
→ జూన్ లో మళ్లీ జల విలయం చోటు చేసుకుంది. రాష్ట్రంలో దాదాపు 50 లక్షల మంది ఆ వరదల ప్రభావానికి గురయ్యారు.
→ తుపాన్ల వల్ల నిరుడు దక్షిణాసియాలో 11 లక్షల మంది అంత ర్గతంగా వలసబాట పట్టాల్సి వచ్చింది.
→ అసని తుపాను కారణంగా ఆంధ్ర ప్రదేశ్లో 1,500 మంది నిర్వాసితులయ్యారు.
→ మరోవైపు - భారత వాతావ రణ శాఖ వెలువరించిన నివేదిక ప్రకారం.. 2022లో అసాధారణ వాతావ రణ పరిస్థితుల కారణంగా దేశంలో 2,227 మంది మృత్యువాతపడ్డారు.
→ ఆ తరహా మృతుల సంఖ్య 2021లో 1,750గా, 2020లో 1,338గా నమోదైంది.

---

వృద్ధిరేటు 6 శాతం

→ ఆర్ధిక వ్యవస్థలో వేగవంత వృద్ధి, అంతర్జాతీయ ప్రతికూలతలను తట్టుకునే సామర్థ్యం లాంటి అంశాలను పరిగణనలోకి తీసుకుని, భారత్కు స్థిరత్వంతో కూడిన 'బీబీబీ' సార్వభౌమ రేటింగ్ను కొనసాగిస్తున్నట్లు అమె రికా క్రెడిట్ రేటింగ్ సంస్థ ఎండ్పీ వెల్లడించింది.
→ ద్రవ్యలోటు పరంగా బలహీనతలు, తక్కువ తలసరి జీడీపీ ప్రతికూల అంశాలుగా పేర్కొంది.
→ అంతర్జాతీయంగా మందగమన పరిస్థితులు ఉన్నప్పటికీ.. 2023లో భారత్ వాస్తవ జీడీపీ వృద్ధి 6 శాతంగా నమోదుకావచ్చని పేర్కొంది.
→ పెట్టుబడులు, వినియోగం రాబోయే 3-4 ఏళ్లలో బలమైన వృద్ధికి దోహదం చేస్తాయని తెలిపింది.
→2024లో 6%, 2025, 2026లలో 6.9 శాతం చొప్పున వృద్ధిరేటు నమోదయ్యే అకవాశం ఉందని తెలిపింది.
→ 'భారత్ కు దీర్ఘకాలానికి బీబీబీ-, విదేశీ, స్థానిక కరెన్సీలకు సంబంధించి స్వల్పకాలానికి ఏశి సార్వభౌమ క్రెడిట్ రేటింగ్లను కొనసాగించనున్నట్లు ఎస్ఆండ్్ప వెల్లడిం చింది.
→ బీబీబీ.. తక్కువ పెట్టుబడుల గ్రేడ్ రేటింగ్. ఆర్థిక వ్యవస్థ వృద్ధి బలంగా ఉండటం, ఆదాయాల్లో మెరు గైన వృద్ధి వల్ల ద్రవ్యలోటు సమస్యను ఎదుర్కోగలదనే భావనతో.. భారత్కు దీర్ఘకాలానికి స్థిరమైన అంచనాను ఎండే కొనసాగించింది.
→ మరో రేటింగ్ సంస్థ ఫిచ్ కూడా ఇటీవలే భారత్కు స్థిరత్వంతో కూడిన బీబీబీ-" సార్వభౌమ రేటింగ్ను కొనసాగిస్తున్నట్లు ప్రకటించింది.
→ఎస్ఆండ్ పీ కూడా ఇదే తరహా వైఖరిని వ్యక్తం చేయడం గమనార్హం.
→మూడు అంతర్జాతీయ రేటింగ్ సంస్థలు- ఫిచ్, ఎండీ, మూడీస్ భారత్కు తక్కువ పెట్టుబడులు రేటింగ్ను కొనసాగిస్తున్నాయి.
→ఒక దేశంలో పెట్టుబడులు పెట్టేందుకు.. ఈ రేటింగ్ను పెట్టుబడిదార్లు ఒక కొలమా నంగా భావిస్తుంటారు.

---

2030 కల్లా పక్షవాతంతో ఏటా 50 లక్షల మరణాలు

→ పక్షవాతం కారణంగా చోటుచేసు కునే మరణాల సంఖ్య ప్రపంచవ్యాప్తంగా సమీప భవిష్యత్తులో మరింత పెరిగే ముప్పుందని చైనా శాస్త్రవేత్తలు హెచ్చరిం చారు.
→ ముఖ్యంగా మెదడుకు రక్త సర ఫరాలో అవాంతరాలు ఏర్పడే 'ఇషిమిక్ ' స్ట్రోక్' రకం పక్షవాతం కారణంగా 2030 కల్లా ఏటా దాదాపు 50 లక్షల మంది ప్రాణాలు కోల్పోయే అవకాశాలున్నా యని తెలిపారు.
→ ఈ తరహా పక్షవాతంతో 1990లో 20.4 లక్షల మంది మరణించగా. 2019లో 32.9 లక్షల మంది మృత్యువా తపడ్డారని వెల్లడించారు.
→ఆహారంలో సోడియం అధికంగా ఉండటం, ధూమ పానం, అధిక రక్తపోటు, అధిక కొలెస్ట్రాల్, మూత్రపిండాల వైఫల్యం, రక్తంలో చక్కె రల స్థాయి ఎక్కువగా ఉండటం, ఊబ కాయం వంటివి ఇషిమిక్ స్ట్రోక్తో మర ణాలు పెరుగుతుండటానికి ప్రధాన కారణా లని వివరించారు.

---

2000 Note: రూ.2వేల నోట్లు వెనక్కి.. RBI కీలక నిర్ణయం

రూ.2వేల నోట్లపై రిజర్వ్‌ బ్యాంక్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా (RBI) కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది. మార్కెట్‌లో చలామణీలో ఉన్న నోట్లను వెనక్కి తీసుకోవాలని నిర్ణయించింది. వినియోగదారులకు రూ.2వేల నోట్లు ఇవ్వొద్దని బ్యాంకులకు ఆదేశాలు జారీ చేసింది. (RBI to withdraw Rs 2000 currency note) ఈ ఆదేశాలు తక్షణమే అమల్లోకి వస్తాయని పేర్కొంది. అయితే, ఈ నోట్లను పూర్తిగా రద్దు చేయడం లేదని, ఇప్పటికీ లావాదేవీలకు ఈ నోట్లను వినియోగించుకోవచ్చని స్పష్టంచేసింది.

రూ.2వేల నోట్లు ఉన్నవారు మే 23 నుంచి సెప్టెంబరు 30లోగా బ్యాంకులు, ఆర్‌బీఐ కార్యాలయాల్లో మార్చుకోవచ్చని ఆర్‌బీఐ తెలిపింది. ఒక విడతలో గరిష్ఠంగా రూ.20వేల వరకు మార్పిడికి అవకాశం కల్పిస్తున్నట్లు పేర్కొంది. డిపాజిట్‌ విషయంలో మాత్రం ఎలాంటి నిబంధనలు విధించలేదు. బ్యాంకు రోజువారీ కార్యకలాపాలకు ఇబ్బందీ లేకుండా నోట్ల మార్పిడి ప్రక్రియ చేపట్టాలని బ్యాంకులకు ఆర్‌బీఐ సూచించింది. దేశంలోని 19 ఆర్‌బీఐ ప్రాంతీయ కార్యాలయాల్లోనూ రూ.2వేల నోట్లు మార్చుకునే సౌలభ్యం కల్పిస్తున్నట్టు తెలిపింది. 

ఆర్‌బీఐ ప్రకటన ఇదీ..

• 2016 నవంబర్‌లో రూ.1000, రూ.500 నోట్ల రద్దు నేపథ్యంలో నగదు అవసరాలను దృష్టిలో పెట్టుకుని రూ.2వేల నోట్లను తీసుకొచ్చినట్లు ఆర్‌బీఐ తెలిపింది. 2018-19లోనే ఈ నోట్ల ప్రింటింగ్‌ను నిలిపివేసినట్లు తెలిపింది.
• 2017 మార్చి నాటికి చలామణీలో ఉన్న నగదు మొత్తంలో రూ.2వేల నోట్ల వాటా 89 శాతంగా ఉంది. 2018 మార్చి 31 నాటికి రూ.6.73 లక్షల కోట్ల విలువైన నోట్లు చలామణీలో ఉన్నాయి. 2023 మార్చి నాటికి ఆ విలువ రూ.3.62 లక్షల కోట్లకు తగ్గింది. అంటే చలామణీలో ఉన్న మొత్తం నగదులో రూ.2వేల నోట్ల వాటా 10.8 శాతానికి చేరిందని ఆర్‌బీఐ తెలిపింది.
• ‘క్లీన్‌ నోట్‌ పాలసీలో భాగంగా తాజాగా రూ.2వేల నోట్లను చలామణీని వెనక్కి తీసుకోవాలని నిర్ణయించినట్లు ఆర్‌బీఐ తెలిపింది. అయితే, రూ.2వేలు నోటు అనేది ప్రస్తుతం లావాదేవీలకు వినియోగించుకోవచ్చని (లీగల్‌ టెండర్‌) స్పష్టం చేసింది. 2013-14లోనూ ఇదే తరహాలో సర్క్యులేషన్‌లో ఉన్న నోట్లను వెనక్కి తీసుకున్నామని ఆర్‌బీఐ గుర్తుచేసింది. (అప్పట్లో 2005 కంటే ముందు జారీ చేసిన నోట్లను ఆర్‌బీఐ వెనక్కి తీసుకుంది) 
• రూ.2 వేల నోట్లను ప్రజలు బ్యాంకుల ద్వారా మార్పిడి చేసుకోవచ్చని ఆర్‌బీఐ తెలిపింది. ఏదైనా బ్యాంక్‌ శాఖ నుంచి మే 23 నుంచి సెప్టెంబరు 30 లోగా రూ.2వేల నోట్లను మార్పిడి చేసుకోవచ్చని స్పష్టం చేసింది. ఒక విడతలో రూ.20వేల వరకు మార్చుకోవచ్చని పేర్కొంది. 
• అన్ని బ్యాంకులూ రూ.2వేల నోట్ల జారీని నిలిపివేయాలని, ఈ ఆదేశాలను తక్షణమే అమలు చేయాలని ఆర్‌బీఐ స్పష్టం చేసింది.

వాగీర్ జలాంతర్గామి ట్రయల్స్ ప్రారంభం

→ భారత నౌకాదళానికి చెందిన కలవరి శ్రేణి జలాంతర్గామి వాగ్నేర్ ట్రయల్స్ ప్రారం భమయ్యాయి.
→ వచ్చే ఏడాది తొలినాళ్లలో ఇది పూర్తి స్థాయిలో అందుబాటులోకి వస్తుంది. ప్రాజెక్ట్-75 కింద ఈ జలాంతర్గామిని తయారు చేశారు.
→ హిందూ మహాసముద్రంలో చైనా తన ఉనికిని పెంచుకుంటున్న నేపథ్యంలో ఈ ఆరో జలాంతర్గామి నౌకాదళ యుద్ధ సామర్థ్యాన్ని పెంచుకునేందుకు ఉపయోగపడుతుందని అధి కారులు భావిస్తున్నారు.

---

100 గంటల్లో 100 కి.మీ రహదారి నిర్మాణం

→ ఉత్తర్ ప్రదేశ్లోని గాజియాబాద్-అలీగఢ్ ఎక్స్ ప్రెస్ హైవే నిర్మాణం రికార్డు సృష్టించింది.
→ కేవలం 100 గంటల్లో 100 కి.మీ పొడవైన రహ దారిని నిర్మించినట్లు జాతీయ రహదారులు, రోడ్డు రవాణా శాఖ అధికారిక ప్రకటన విడుదల చేసింది.
→ రహదారి నిర్మాణంలో పాలు పంచుకున్న వారిని అభినందించేందుకు నిర్వహించిన కార్య క్రమంలో కేంద్రమంత్రి నితిన్ గడ్కరీ వర్చువల్గా పాల్గొన్నారు.
→ ఈ సందర్భంగా ఆయన మాట్లా డుతూ.. ఎన్ హెచ్4లో గాజియాబాద్- అలీగఢ్ మధ్య 118 కి.మీ పొడవైన మార్గం ఎంతో కీలక మని, జనసాంద్రత ఎక్కువగా ఉన్న ఈ ప్రాంతా లను అనుసంధానం చేయడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుందని అన్నారు.
→ ఉత్తర్ ప్రదేశ్లోని దాద్రి, గౌతమ్ బుద్ధనగర్, సికందరాబాద్, బులందెహర్, కుర్జా తదితర పట్టణాలను కలుపుతూ ఈ రహదారి వెళ్తుండటం కలిసొచ్చే అంశమని గడ్కరీ తెలిపారు.
→ఈ రహదారి నిర్మాణంలో వినూ త్నంగా గ్రీన్ టెక్నాలజీని వినియోగించినట్లు చెప్పిన గడ్కరీ.. దాదాపు 90 శాతం మిల్లింగ్ మెటీరియల్ను ఉపయోగించినట్లు తెలిపారు.

---

రాష్ట్ర కూటుల కాలం నాటి శాసనం లభ్యం

→నల్గొండ జిల్లా నాగార్జునసాగర్ సమీపంలోని జాల్ తండా వద్ద రాష్ట్ర కూటుల కాలం నాటి శాసనం లభ్యమైందని ఏపీ పురావస్తు శాఖ సహాయ సంచాలకులు స్వామినాయక్ తెలిపారు.
→ఓ వ్యవసాయ భూమిలో లభిం చిన ఈ శాసనం 9వ శతాబ్దపు రాష్ట్ర కూటులకు సంబంధించినదని, ఇది సంస్కృతం, తెలుగు, కన్నడం భాషల్లో ఉందని పేర్కొన్నారు.

---

'పెన్' సెంటినరీ కరేజ్ అవార్డు అందుకున్న రచయిత సల్మాన్ రష్దీ

→ అంతర్జాతీయ రచయిత సల్మాన్ రషీ మళ్లీ జనం మధ్యకు వచ్చారు.
→ గతే డాది ఆగస్టు 12న న్యూయార్క్ లో సాహితీ కార్య క్రమ వేదికపై మాట్లాడుతున్న ఆయనపై ఓల్డ్ న్యూజెర్సీకి చెందిన ఓ యువకుడు (24) కత్తితో దాడి చేసి తీవ్రంగా గాయపరచిన విషయం తెలి సిందే. ఈ దాడి కారణంగా రద్దీకి ఒక కంటి చూపు పోయింది.
→ బుకర్ ప్రైజ్ విజేత అయిన రద్దీ న్యూయార్క్ నగరంలోని మాన్హట్టన్ గల అమెరికన్ మ్యూజియం ఆఫ్ నేచురల్ హిస్ట రీలో రాత్రి జరిగిన 2023 లిటరరీ హాజరయ్యారు.
→ఈ సందర్భంగా 'పెన్' సెంటి సరీ కరేజ్ అవార్డుతో ఆయ నను సత్కరించారు.
→ 'పెన్' అమెరికా సంఘానికి పూర్వం అధ్యక్షుడిగా పని చేసిన రద్దీ ఈ కార్యక్ర మంలో మాట్లాడుతూ.. "మళ్లీ మీ ముందుకు రావడం ఆనందంగా ఉంది.
→ ఉగ్రవాదం, హింస మనల్ని భయపెట్టలేవు. పోరాటం కొనసాగు తుంది.
→ నాపై దాడి జరిగినపుడు పరుగున వేదిక మీదకు వచ్చి ఆ దుండగుణ్ని ఎదుర్కొన్న హీరోల తరపున ఈ అవార్డు స్వీకరిస్తున్నా, వారు లేకపోతే నేను లేను. ఆ హీరోలకు జీవి తాంతం రుణపడి ఉంటా" అని అన్నారు.

---

'ఐఎన్ఎస్ కోల్ కతా'పై విజయవంతంగా దిగిన ఎంహెచ్-60ఆర్ హెలికాప్టర్

→బహుళ ప్రయోజనకర హెలికాప్టర్ ఎంహెచ్- 60ఆర్.. స్వదేశీ పరిజ్ఞానంతో రూపొందించిన యుద్ధ నౌక ఐఎన్ఎస్-కోల్కతా పై తొలిసారి విజయవంతంగా ల్యాండ్ అయ్యింది. ఈ పరిణామం ఇండియన్ నేవీ యాంటీ సబ్ మెరైన్ యుద్ధ సామర్థ్యాన్ని మరింత బలో పేతం చేస్తుందని నేవీ అధికార వర్గాలు వెల్లడించాయి. అమెరికా తయారు చేసిన ఈ ఎంహెచ్ - 60ఆర్ హెలికా ప్టర్ జలాంతర్గాములపై దాడి చేయడంతోపాటు, నిఘా, యాంటీ షిప్పింగ్, పరిశోధన, సహాయక కార్యకలాపాల్లో కీలకంగా వ్యవహరించే సామర్థ్యమున్నట్లు నౌకాదళం తెలిపింది.
→భారత నౌకాదళంలోకి ఈ హెలికాప్టర్ను ప్రవేశపెట్టడం ద్వారా రక్షణ రంగంలో భారత్ మరింత శక్తిమంతం అవుతుందని పేర్కొంది.

---

బ్రిటన్ ధనవంతుల జాబితాలో 53 స్థానాలు కోల్పోయిన ప్రధాని సునాక్ దంపతులు

→ బ్రిటన్ ధనవంతుల జాబితాలో ఆ దేశ ప్రధాని రిషి సునాక్, ఆయన భార్య అక్షతా మూర్తి దంపతులు... నిరుటితో పోలిస్తే 53 స్థానాలు కిందికి దిగజారారు.
→ ఇన్ఫోసిస్లో అక్షత షేర్ల విలువ తగ్గిపోవ డంతో వారి ఆస్తిలో రూ.2,069 కోట్లు కోల్పో వడమే ఇందుకు కారణమని "ది సండే టైమ్స్ రిచ్ లిస్ట్-2023" ప్రకటిం చింది.
→ నిరుటి జాబితాలో రూ.7,104 కోట్లతో 275వ స్థానంలో ఉన్న రిషి, అక్షత దంపతులు ఈ ఏడాది రూ.5,448 కోట్లతో 222వ స్థానానికి పడిపో యారు.
→ ఈ జాబితాలో ఎప్పటిలాగానే హిందూజా సోదరులు తొలిస్థానాన్ని నిలబెట్టుకున్నారు.
→ గత ఏడాది వారి ఆదాయం భారీగా పెరగడంతో ఆస్తి మొత్తం ఏకంగా రూ.36.04 లక్షల కోట్లకు చేరింది.
→ ఈ జాబి తాలో భారత మూలాలున్న డేవిడ్, సైమన్ రూబెన్ సోదరులు రూ.25.11 లక్షల కోట్లతో 4వ స్థానాన్ని దక్కించుకున్నారు.
→ ప్రవాస భారతీయుడు లక్ష్మీ మిత్తల్ రూ. 16.46 లక్షల కోట్ల ఆస్తితో 6వ స్థానంలో నిలి చారు.
→ వేదాంత రిసోర్సెస్ అధిపతి అనిల్ అగర్వాల్ రూ.8.27 లక్షల కోట్లతో 22వ స్థానం దక్కించుకు న్నారు.
→ వీరితో పాటు వస్త్ర వ్యాపారి ప్రకాశ్ లోహియా (33వ స్థానం), రిటైల్ వ్యాపారి మొహిసిన్-జుబెర్ ఇస్సా(40), ఫార్మా దిగ్గ జాలు నవీన్ ఇంజినీర్-వర్ష ఇంజినీర్(61), లార్డ్ స్వరా జాపాల్ కుటుంబం(68), సైమన్, బాబీ, రాబిన్ అరోడాల కుటుంబం(71) సైతం ఈ జాబితాలో ఉన్నారు.
→ ఫ్యాషన్ వ్యాపారి సుందర్ జెనోమల్(78), హోటళ్ల వ్యాపారంలో ఉన్న జస్మిందర్సింగ్ కుటుంబం (89) తొలిసారి చోటు దక్కించుకున్నారు.
→ బ్రిటన్ రాజు హోదాలో తొలిసారి కింగ్ ఛార్లెస్-3 రూ.6,176 కోట్ల ఆస్తితో ధనవంతుల జాబితాలో చేరారు.

---

భారత షూటర్ వరల్డ్ రికార్డ్

→షూటింగ్ ప్రపంచకప్లో భారత షూటర్ రిథమ్ సాంగ్వాన్ నయా ప్రపంచ రికార్డు సృష్టించింది.
→మహిళల 25 మీటర్ల పిస్టల్ ఈవెంట్లో క్వాలిఫికేషన్లో 595 పాయింట్లు సాధించి అగ్రస్థానంలో నిలిచింది.

పారితోషికాల్లో రొనాల్డో టాప్

→సౌదీ అరేబియా క్లబ్ అల్నాసర్ ప్లేయర్ రొనాల్డో 136 మిలియన్ డాలర్ల సంపాదనతో అత్యధిక పారితోషికం అందుకుంటున్న ఆటగాడిగా నిలిచినట్లు ఫోర్బ్స్ తెలిపింది.
→ మెస్సీ, ఎంబాపె తర్వాతి స్థానాల్లో ఉన్నారు.

---

కనిష్టానికి రిటైల్ ద్రవ్యోల్బణం

→కూరగాయలు, వంట నూనెల ధరలు తగ్గడంతో ఏప్రిల్లో రిటైల్ ద్రవ్యోల్బణం 18 నెలల కనిష్టమైన 4.7 శాతానికి దిగొచ్చింది.
→వినియోగదారు ధరల సూచీ (సీపీఐ) ఆధారిత ద్రవ్యోల్బణం మార్చిలో 5.66 శాతంగా ఉండగా, 2022 ఏప్రిల్లో 7.79 శాతంగా ఉంది.
→సీఎస్ఓ ప్రకారం ఏప్రిల్లో ఆహార ద్రవ్యోల్బ ణం 3.84 శాతంగా నమోదైంది.

---

మైనార్టీ కమిషన్ చైర్మన్ తారిఖ్

→రాష్ట్ర మైనార్టీ కమిషన్ చైర్మన్గా తారిఖ్ అన్సా రీని సీఎం కేసీఆర్ నియమించారు. →రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ఉత్తర్వుల మేరకు తారిఖ్ అన్సారీ ఈ పదవిలో మూడేండ్ల పాటు కొనసాగను న్నారు.

హరిత్ సాగర్

→'హరిత్ సాగర్' గ్రీన్ పోర్ట్ గైడ్లైన్స్- 2023ని పోర్ట్స్, షిప్పింగ్, వాటర్వేస్, ఆయుష్ మంత్రి సర్బానంద సోనోవాల్ న్యూఢిల్లీలో మే 10న ప్రారంభించారు.
→జీరో కర్బన ఉద్గారాలను సాధించే లక్ష్యంతో ఈ గైడ్లైన్స్న రూపొందిం చారు.
→ఇది పోర్ట్ డెవలప్మెంట్, ఆపరే షన్, మెయింటెనెన్స్లో పర్యావరణ వ్యవస్థ గతిశీలతను అంచనా వేస్తుంది.
→‘వ ర్కింగ్ విత్ నేచర్' కాన్సెప్ట్ పనిచేయా లని నిర్దేశిస్తుంది. గ్రీన్ ఇంధనాలు గ్రీన్ హైడ్రోజన్, గ్రీన్ అమ్మోనియా, గ్రీన్ ఇథనాల్ తదితరాలను వినియోగించాలని సూచిస్తుంది.

ఇండో-థాయి కార్పాట్

→" అండమాన్ లోని సముద్రం వద్ద నిర్వహిం చిన 35వ భారత్-థాయిలాండ్ నేవీ ఎక్స ర్సైజ్ ఇండో-థాయి కార్బాట్ మే 10న ముగిసింది.
→ఎనిమిది రోజులు సాగిన ఈ విన్యాసాల్లో ఐఎన్ఎస్ కేసరి, హిజ్ థాయి మెజిస్టీస్ షిప్ (హెచీఎంఎస్) సాయిబురి పాల్గొన్నాయి.
→ ఇరుదేశాల మధ్య సముద్ర బంధాలు బలోపేతం చేయడం, హిందూ మహాసముద్రంలో అంతర్జాతీయ వాణిజ్య మార్గం భద్రతను పెంపొదించడం ఈ ఎక్స ర్సైజ్ లక్ష్యం.
→ ఇండియన్ నేవీ, రాయల్ థాయి నేవీ 2005 నుంచి ఈ కార్పాట్ను నిర్వహిస్తున్నాయి.

ఆర్చరీ ప్రపంచకప్ లో భారత్ కు రెండు స్వర్ణాలు

→ ప్రపంచ నంబర్వన్ ఒకవైపు.. కేవలం రెండో ప్రపంచకప్ టోర్నీలో ఆడుతున్న 19 ఏళ్ల కుర్రాడు మరోవైపు, అందరి ఫేవరెట్ నం.1 ఆటగాడే! కానీ అద్భుత ప్రదర్శన చేసిన భారత యువ ఆర్చర్ ప్రథమేశ్ జవాల్కర్ మేటి ఆర్చర్కు షాకిస్తూ పసిడి కొల్లగొట్టాడు.
→ ఆర్చరీ ప్రపంచకప్లో తొలి సారి స్వర్ణం ముద్దాడాడు. మరోవైప అద్భుత ఫామ్లో ఉన్న భారత జంట జ్యోతి సురేఖ, ఒజన్ దేవతలె వరుసగా రెండో ప్రపంచ కప్ లో బంగారు పతకాన్ని కైవసం చేసుకుంది.
→టాప్ సీడ్ దక్షిణ కొరియా టీమ్ను మట్టికరిపిస్తూ మిక్స్డ్ డ్ డబుల్స్ స్వర్ణాన్ని సొంతం చేసుకుంది.
→కాంపౌండ్ విభాగంలో రెండు స్వర్ణాలతో భారత్ టోర్నీని ముగించింది.
→మిక్స్డ్ డబుల్స్ తెలుగమ్మాయి జ్యోతి, ఒజన్ దేశానికి తొలి స్వర్ణం అందించారు.
→అంటల్యాలో ప్రపంచకప్ స్టేజ్-1లో సురేఖ జోడీ స్వర్ణం సాధించి నప్పటికీ.. ఈసారి ఫైనల్ ప్రత్యర్ధి టాపీసీడ్ కొరియాకు చెందిన కిమ్ జాంగో, ఒ యూహున్ కావడంతో వారిపై పసిడి అంచనాలు తక్కువే ఉన్నాయి.
→ నువ్వానేనా అన్నట్టుగా సాగిన ఫైనల్లో జ్యోతి ఓజస్ 156-155 తో కొరియా జోడీకి షాకిచ్చింది. జ్యోతి అసాధారణ ప్రదర్శన చేసింది.
→ ఓజస్ కంటే ఎక్కువ సార్లు పది పాయింట్ల మార్క్ను అందుకుంది.
→ రెండు దేశాల ఆర్చర్లు పోటా పోటీగా పది పాయింట్లు స్కోరు చొప్పున వచ్చాయి. స్కోరు 117- జ్యోతి పది స్కోర్ చేయగా.. ఒ స్వర్ణం భారత్ సొంతమైంది.
→ ఈ మాత్రం ప్రథమేశ్ ఘనతే. ఆతరు 149-148తో మూడుసార్లు ప్రపంచ (నెదర్లాండ్స్)ను ఓడించాడు. పది పాయింట్లు స్కోర్ చేశాడు.

హిరోషిమాలో మహాత్ముడి విగ్రహావిష్కరణ

→హరిత హైడ్రోజన్, సెమీకండక్టర్, విద్య, నైపుణ్యం, పర్యాటక రంగాల్లో పరస్పర సహకారాన్ని బలోపేతం చేసుకోవాలని భారత్, జపాన్ నిర్ణయించాయి.
→జపాన్ ప్రధాని కిషిదతో మోదీ దాదాపు 50 నిమి షాల పాటు సమావేశమయ్యారు.
→జపా లో భారతీయ సంస్కృతిని చాటిచెబు తున్న జపనీస్ ప్రముఖులను ప్రధాని మోదీ కలుసుకున్నారు.
→హిరోషిమాలో అణుబాంబు స్మారక స్తూపానికి సమీపం లోనే శాంతిదూత మహాత్మాగాంధీ విగ్ర హాన్ని ఆవిష్కరించి నివాళులర్పించారు.
→ ప్రపంచ వాణిజ్యం, అభివృద్ధి, నవకల్పనలకు ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతం ఇంజిన్ వంటిదని ప్రధాన మంత్రి మోదీ తెలి పారు.
→ ఈ ప్రాంత భద్రత ప్రపంచమంతటికీ ప్రాధాన్యమైన అంశమేనని స్పష్టం చేశారు. జపాన్లోని హిరోషిమా నగరంలో నిర్వహిం చిన క్వాడ్ శిఖరాగ్ర సదస్సులో ఆయన ఈ వ్యాఖ్యలు చేశారు.
→ అమెరికా అధ్యక్షుడు జో బైడెన్, జపాన్ ప్రధాని పమియో కిషి, ఆస్ట్రేలియా ప్రధాని ఆంథోనీ అల్బనీస్ లు ఈ సదస్సులో పాల్గొన్నారు.
→యుద్ధంతో సమస్యలు పరిష్కారం కావని, దౌత్యపరమైన చర్చలను ప్రారంభించాలని రష్యా-ఉక్రెయిన్లకు క్వాడ్ శిఖరాగ్ర సదస్సు పిలుపునిచ్చింది.
→ఇది యుద్ధాల యుగం కాదన్న భారత ప్రధాని మోదీ హితవును గుర్తు చేస్తూ సదస్సు తీర్మానం చేయడం గమనార్హం.

జీ-7లో దేశాధినేతలతో మోదీ భేటీ

→ జపాన్లోని హిరోషిమాలో జరుగుతున్న జీ-7 సదస్సుకు వచ్చిన వివిధ దేశాల అధినేతలతో ప్రధాని నరేంద్రమోదీ సమావేశమయ్యారు.
→ ద్వైపాక్షిక అంశాలు, రక్షణ, ఇంధన రంగాల్లో వాణిజ్య, పెట్టుబడులు, ప్రపంచ సవాళ్లపై చర్చించారు.
→ అమె రికా అధ్యక్షుడు జో బైడెన్, జర్మనీ ఛాన్స్లర్ ఒలాఫ్ షోల్ట్జ్, బ్రిటన్ ప్రధాని రిషి సునాక్, ఫ్రాన్స్ అధ్యక్షుడు ఇమాన్యుయెల్ మెక్రాన్, జపాన్ ప్రధాని కిషిద, దక్షిణ కొరియా అధ్యక్షుడు యూస్బుక్ యోల్, వియత్నాం ప్రధాని ఫామ్ మిన్ చిన్, ఇండోనేషియా అధ్యక్షుడు జోకో విడోడోలతో పాటు ఐక్యరాజ్యసమితి జనరల్ సెక్రటరీ ఆంటోనియో గుటెరస్ తో మోదీ భేటీ అయ్యారు.
→ జపాన్ ప్రధాని కిషిద ఆహ్వానంపై ప్రత్యేక అతిథిగా జీ-7 సదస్సుకు వచ్చిన నరేంద్రమోదీని అమె రికా అధ్యక్షుడు బైడెన్ పలకరించారు.
→ మోదీ వద్దకు వచ్చిన ఆయన ఆత్మీయంగా మాట్లాడారు. ఇరువురు నేతలూ ఆప్యాయంగా ఆలింగనం చేసుకున్నారు. బ్రిటన్ ప్రధాని రిషి సునాక్ తోనూ మోదీ భేటీ అయ్యారు. ఇద్దరు నేతలూ గాఢాలింగనం చేసుకున్న ఫొటోను సునాక్ ట్విటర్లో ఉంచారు. జపాన్ పత్రిక షింబూన్కు ఇచ్చిన ఇంటర్వ్యూలో... దేశాల సార్వభౌ మత్వాన్ని గౌరవించాల్సిందేనని మోదీ స్పష్టం చేశారు. రష్యాకు వ్యతిరేకంగా తీర్మానం చేపట్టేప్పుడు ఐక్యరాజ్య సమితిలో భారత్ గైర్హాజరు గురించి, రష్యా నుంచి చమురు దిగుమతిపై ప్రశ్నించగా ఉక్రెయిన్లో శాంతికి భారత్ కృషిచేస్తుందని మోదీ చెప్పారు. "ఐక్యరాజ్యస మితి తీర్మానానికి మేం గైర్హాజరైనా... ఐరాస విధానా లకు, అంతర్జాతీయ చట్టాలకు మేం కట్టుబడే ఉంటాం. దేశాల భౌగోళిక సార్వభౌమత్వాన్ని గౌరవిస్తాం. ఉక్రె యిన్ సమస్యకు ఐరాస పరిధిలోనే కాకుండా... ఆవల కూడా శాంతియుత పరిష్కారానికి మావంతు పాత్ర పోషిస్తున్నాం" అని మోదీ వివరించారు.

మిగ్-21 యుద్ధ విమానాల తాత్కాలిక నిలిపివేత

→ భారత వాయుసేన (ఐఏఎఫ్) తన అమ్ములపొదిలోని యాభై మిగ్-21 యుద్ధ విమానాల సేవలను తాత్కాలి కంగా నిలిపివేసింది.
→ రెండు వారాల కిందట రాజస్థాన్ లోని హనుమాన్ఢ్ వద్ద ఈ విమానం ఓ ఇంట్లోకి దూసు కుపోవడంతో ముగ్గురు వ్యక్తులు మరణించిన విషయం తెలిసిందే.
→ మే 8న సూరత్ లోని వాయుసేన స్థావరం నుంచి సాధారణ శిక్షణ నిమిత్తం విమానం బయలుదేరిన కొద్దిసేపటికే ఈ ప్రమాదం జరిగింది.
→ దీంతో మిగ్- 21 విమానాలు అన్నింటినీ నిలిపివేసి, అధికారులు సాంకేతిక పరీక్షలు నిర్వ హిస్తున్నారు.
→ నిపుణుల బృందం నుంచి ఆమోదం లభించిన తర్వాతే ఈ విమానాలు మళ్లీ ఎగురుతాయని సంబంధిత అధికారులు వెల్ల డించారు.
→ సోవియట్ రూపొందించిన ఈ యుద్ధ విమానాలను 1960ల ప్రారంభంలో ప్రవేశపెట్టగా, ఇప్పటివరకు దాదాపు 400 ప్రమాదాలు జరి గాయి.
→ తాజా ఘటన నేపథ్యంలో మిగ్-21 యుద్ధ విమానాల సామర్థ్యంపై మళ్లీ చర్చలు మొదలయ్యాయి.
→ ఈ ఎయిర్ క్రాప్టు సుదీర్ఘకాలం భారత వాయుసేనకు ప్రధాన ఆధారంగా నిలిచాయి.
→ ఐఏఎఫ్ తన పోరాట పటి మను పెంచుకోడానికి ఇప్పటిదాకా 870 మిగ్-21 ఫైటర్లను కొనుగోలు చేసింది.
→ ప్రస్తుతం భారత వాయుసేన వద్ద ఈ యుద్ధ విమానాలు 50 వరకు ఉండగా.. వీటిని దశలవారీగా మూడేళ్లలో తొలగించాలని గతేడాదే ఓ నిర్ణయానికి వచ్చారు.
→ తన వద్ద ఉన్న మూడు దళాల మిగ్-29 యుద్ధ విమానాలను సైతం వచ్చే అయిదేళ్లలో తొలగించాలని ఐఏఎఫ్ ప్రణాళిక రూపొందించింది.
→ భారత వాయుసేన ఆధునికీకరణలో భాగంగా రక్షణశాఖ 2021 ఫిబ్రవరిలో 83 తేజస్ జెట్ల కోసం హిందుస్థాన్ ఏరోనాటిక్స్ లిమిటెడ్ (హెచ్ఎఎల్) తో రూ.48,000 కోట్ల ఒప్పందం కుదుర్చుకొంది.
→ మరోవైపు.. 36 రఫేల్ విమానాలను సైతం ఇప్పటికే సేకరించిన వాయుసేన 114 మీడియం రోల్ ఫైటర్ విమానాల సేకరణ ప్రయత్నాలనూ కొనసాగిస్తోంది.

హిరోషీమాలో 49 వ జి7 శిఖరాగ్ర సమావేశాలు

→జీ-7 శిఖరాగ్ర సమావేశాలు జరిగాయి. మే 19 నుంచి 21 మే వరకు మూడు రోజులపాటు ఈ సమావేశాలు జరిగాయి.
→జీ7 సభ్య దేశాలైన కెనడా, ఫ్రాన్స్, జర్మనీ, ఇటలీ, జపాన్, యూకే, యూఎస్లకు చెందిన అధి నేతలు ఈ సమావేశాలకు హాజరయ్యారు.
→జపాన్ ప్రధాని ఫుమియో కిషిడా ఆహ్వానం మేరకు భారత ప్రధాని నరేంద్రమోదీ కూడా ఈ సమావేశాల కో సం హిరోషిమాకు వెళ్లారు.
→ఈసారి జీ7 దేశాల శిఖ రాగ్ర సమావేశానికి జపాన్అధ్యక్షత వహించింది.

కర్ణాటక 24వ సీఎంగా సిద్ధ రామయ్య

→కర్ణాటకలో నూతన ప్రభుత్వం కొలువు తీరింది.
→రాష్ట్ర 24వ ముఖ్యమంత్రిగా సీనియర్ నేత సిద్ధరా మయ్య(75). ముఖ్యమంత్రిగా డీకే శివకుమార్ శనివారం ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు.
→బెంగళూర్లోని కంఠీరవ స్టేడియంలో గవర్నర్ థావర్ చంద్ గెహ్లాట్ వీరి చేత ప్రమాణ స్వీకారం చేయించారు.

3 నెలల శిశువుకు మూత్ర పిండాల సర్జరీ

→ మూడు నెలల మగ శిశువుకు ఢిల్లీ ఎయిమ్స్ వైద్యులు ల్యాప్రోస్కోపిక్ సర్జరీతో రెండు మూత్రపిండాల్లో ఏర్పడిన అవరోధా లను తొలగించారు.
→ ఇంత చిన్న వయసులో ఉన్న రోగికి ఈ తరహా ప్రక్రియతో చికిత్స చేయడం ప్రపంచంలో ఇదే తొలిసారి అని ఎయిమ్స్ వర్గాలు పేర్కొన్నాయి.
→ ఈ సర్జ రీని గత ఏడాది డిసెంబరులో పీడియాట్రిక్ విభాగం నిర్వహించిందని, చిన్నారిని మూడు రోజుల్లోనే డిశ్చార్జ్ చేశామని ఎయిమ్స్ ఒక ప్రకటనలో తెలిపింది.
→ మూడు నెలల తర్వాత రినోగ్రామ్ పరీక్షతో ఆపరేషన్ విజయవంతమైన విషయాన్ని ధ్రువీకరించుకున్నామని తెలిపింది.

91 శాతం శిశు మరణాలు వాయుకాలుష్యమే ప్రధాన కారణం

→నెలలు నిండకుండా పుట్టిన పిల్లలో 91 శాతం మరణాలు అల్ప, మధ్య ఆదాయ దేశాల్లోనే నమోదవుతు న్నాయని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్లూ హెచ్), యునిసెఫ్ నివేదిక వెల్ల దీనికి ప్రధాన కారణం వాయుకాలుష్యమేనని తెలిపింది.
→వాతా వరణ మార్పులు, శిశువుల ఆరోగ్యానికి ఉన్న సంబంధాన్ని ఈ నివేదిక మదింపు చేసింది.
→శిశు జననాలు, వారి ఆరోగ్యంపై వేడిగాలులు, తుపానులు, వరదలు, కరవులు, కార్చిచ్చులు, వాయు కాలుష్యం, వలసలు మొదలైన వాటి ద్వారా వాతావరణ మార్పులు ప్రభావం చూపుతాయని తెలిపింది.
→ఈ పరి స్థితిని మార్చాలంటే ఆర్థిక వనరులు అవసరం చాలానే ఉందని ఈ నివేదిక స్పష్టం చేసింది.
→ 'వాతావరణ మార్పులకు ప్రధాన కారణమైన అధికాదాయ దేశాల్లో అల్పాదాయ దేశాల్లోనే కంటే అల్ప, మధ్య ఆదాయ దేశాల్లోనే ఈ మరణాలు ఎక్కువగా ఉన్నాయి.
→ బరువు తక్కువున్న శిశువుల్లో 15.6 శాతం మరణాలు, నెలలు నిండకుండా పుట్టిన శిశువుల్లో 35.7 శాతం మరణాలకు ఇళ్లల్లో పెరుగుతున్న వాయుకా లుష్యమే కారణం.
→ గాంబియాలో జరి పిన పరిశోధన ప్రకారం.. ప్రతి ఒక్క ఉష్ణోగ్రత పెరుగుదలకు పిండంపై 17 శాతం ఒత్తిడి అధికంగా పడుతోంది.
→ భారత్లోనూ పర్యావరణం మార్పులకు ఎక్కువగా గురవుతున్న జిల్లాల్లో బాలింతలు, శిశువుల ఆరోగ్యం ఎక్కువగా దెబ్బతింటోంది' అని నివేదిక పేర్కొంది.
→ ఈ సమస్యపై డబ్ల్యూహెచోకు చెందిన డాక్టర్ అన్షు బెనర్జీ మాట్లా డుతూ.. పర్యావరణ మార్పులు బాలింతలు, శిశువు లపై చూపిస్తున్న దుష్పరిణామాలను నియంత్రించడా నికి ప్రభుత్వాలు వెంటనే మహిళలు, సామాజిక సంస్థ లతో చర్చలు ప్రారంభించాలని సూచించారు.

జూలైలో చంద్రయాన్-3

→ చంద్రునిపై అధ్యయనానికి భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (ఇస్రో) చేపట్టిన ప్రతిష్టాత్మక ప్రాజెక్ట్ చంద్రయాన్.
→ జూలైలో 'చంద్ర యాన్-3' ప్రయోగానికి ఇస్రో సన్నద్ధమవుతోంది. ఇది చంద్రుడిపై అధ్య యనం కోసం ఇస్రో ప్రయోగించే మూడో మిషన్.
→ 2019లో చంద్రయాన్-2 ప్రయోగం చేపట్టగా అది విఫలమైంది. ఈసారి అలాంటి పరిస్థితులు తలెత్త కుండా పకడ్బందీగా సన్నాహాలు చేస్తోంది.
→ తిరుపతి జిల్లా శ్రీహరికోటలోని సతీష్ ధవన్ అంతరిక్ష కేంద్రం (షార్) నుంచి జూలై మొదటి లేదా రెండో వారంలో ప్రయోగం చేపడతామని, తేదీ ఇంకా ఖరారు కాలేదని ఇస్రో సీని యర్ అధికారి ఒకరు తెలిపారు.
→ దీనికి బాహుబలి రాకెట్ లాంచ్ వెహికిల్ మార్క్ (ఎల్వీఎం) - (జీఎస్ఎల్వీ మార్క్-3) ని ఉపయోగించనున్నారు.
→ బెంగ ళూరులోని యాఆర్ రావు శాటిలైట్ సెంటర్లో దీని పేలోడ్ల అసెంబ్లింగ్లో ఇస్రో బిజీగా ఉంది.
→ ఈ పేలోడ్ల చివరి దశ పరీక్షలు విజయవంతంగా పూర్త య్యాయి. ఈ వ్యోమనౌకలో ప్రొపల్షన్, ల్యాండర్, రోవర్తో కూడిన మూడు వ్యవస్థలు ఏర్పాటు చేశారు.
→ ల్యాండర్ సాయంతో దీన్ని చంద్రునిపై దింపను న్నారు. ఆ తర్వాత రోవర్.. చంద్రునిపై కలియ తిరుగుతూ విలువైన సమా చారం సేకరిస్తుంది.
→ చంద్రుడి రిగోలిత్ థర్మో ఫిజికల్ లక్షణాలు, కంపనలు, ఉపరితల వాతావరణాన్ని పరిశీలించేందుకు ఉపయోగపడుతుంది.

పర్యావరణ పరిరక్షణ కోసమే 'లైఫ్' అమలు

→ పర్యావరణ పరిరక్షణ కోసం కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రతి పాదించిన లైఫ్ స్టైల్ ఫర్ ఎన్విరాన్మెంట్ (లైఫ్) అమలుకు క్లైమెట్ ఛేంజ్ సెల్ ఏర్పాటు చేసినట్లు ఇంధన శాఖ ఒక ప్రకటనలో తెలిపింది.
→ లైఫ్ కింద కేంద్రం గుర్తించిన 75 అంశాలను అమలు చేయడానికి పర్యావరణ వ్యవస్థ ఆధారిత విధానాన్ని (ఎకో సిస్టం బేస్డ్) అనుసరించి సెల్ పనిచేస్తుందని పేర్కొంది. "ప్రధానంగా ఇంధన, నీటి సంరక్షణ, ఒకసారే వినియోగించే ప్లాస్టిక్, వృథా అరికట్టడం, ఈ- వేస్ట్ వంటి అంశాలపై దృష్టి సారిస్తున్నాం.
→ లైఫ్ ద్వారా 22.5 బిలియన్ కిలోవాట్ల ఇంధనం, 9 ట్రిలియన్ లీటర్ల నీరు, 375 మిలియన్ టన్నుల ప్లాస్టిక్ వినియోగం తగ్గుతుంది.
→ లైఫ్ గురించి ప్రజల్లో అవగాహన కల్పించడానికి ప్రత్యేక కార్యక్రమంతో పాటు అన్ని జిల్లా కేంద్రాలు, కార్పొరేషన్లు, పట్టణ స్థానిక సంస్థల్లో సైకిల్ ర్యాలీ.. ప్రజల్లో విస్తృత అవగా హన కల్పించడానికి వర్క్షాప్లు, సెమినార్లు, క్విజ్ ప్రోగ్రాంలు వంటి వాటిని నిర్వహిస్తాం" అని ప్రకటనలో ఇంధన శాఖ పేర్కొంది.

---

రూ.1 లక్ష కోట్లు మించిన ప్రభుత్వరంగ బ్యాంకుల లాభాలు

→గత ఆర్థిక సంవత్సరంలో 12 (PSB)ల నికర లాభాలన్నీ కలిపి రూ.1 లక్ష కోట్లను అధిగమించాయి.
→ ఇందులో దాదాపు సగం వాటా స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఎస్బీఐ)దే. 2017-18లో పీఎస్బీలన్నీ కలిపి రూ.85,390 కోట్ల నికర నష్టాన్ని నమోదు చేశాయి.
→ 2022-23లో ఇవి రూ. 1,04,649 కోట్ల నికరలాభాన్ని ప్రకటించడం గమనార్హం. 2021-22లో వీటి లాభం రూ.66,539.98 కోట్ల కంటే, ఇది 57% అధికం.
→ 2021-22లో రూ. 3457 కోట్ల లాభాన్ని ఆర్జించిన పంజాబ్ నేషనల్ బ్యాంక్ (పీఎన్బీ) 2022 23లో 27% తక్కువగా రూ.2507 కోట్లే నమోదు చేసింది.
→ నిరర్ధక ఆస్తులను పారదర్శకంగా గుర్తించి, రికవరీకి చర్యలు తీసుకో వడం, పీఎస్బీలకు మూల ధనం సమకూర్చడం, సంస్కరణలే పీఎసీ బీల కారణమని 2022-23 త్రైమాసికంలో చెబుతున్నారు. మార్చి పీఎస్బీల లాభాలు రూ. 34,483 కోట్లుగా ఉన్నాయి.
→ 2021-22 ఇదేకాల లాభాలు రూ. 17,666 కోట్ల కంటే ఇవి 95% అధికం కావడం గమనార్హం.

---

గంగా నది ఒడ్డున ప్రవహించే కాలువలకు జియో ట్యాగింగ్

→ గంగా నది ఒడ్డున ఉన్న గ్రామాల నుంచి వ్యర్థాలతో ప్రవహించే అన్ని కాలువలనూ జియో ట్యాగింగ్ తో అనుసంధానం చేయను న్నారు.
→ ఘన వ్యర్థాలు గంగా నదిలో కలవ కుండా నిరోధించేందుకు ఈ చర్యను చేపట్టను న్నారు. ఓ అధికారిక పత్రంలో ఈ మేరకు సమాచారం వెల్లడైంది.
→ దీని ప్రకారం.. వ్యర్థా లపై తక్షణ చర్యలు చేపట్టేందుకుగానూ జియో ట్యాగింగ్ ఉన్న అన్ని కాలువలకు సంబంధించిన సమాచారాన్ని పట్టణ స్థానిక సంస్థలు, పట్టణా భివృద్ధి మంత్రిత్వ శాఖ, గ్రామీణ స్వచ్ఛ భారత్ మిషన్లకు పంపిస్తారు.
→గంగా నది ఒడ్డున శిథి లాలు, ఘన వ్యర్థాలను పారబోస్తున్న కారణంగా అవి నదిలో కలుస్తున్నాయని, దీనివల్ల ప్లాంట్లలో నీటిశుద్ధి ప్రక్రియకు అడ్డంకులు ఎదురవుతున్నా యని ఇటీవల అధికారుల నుంచి ఫిర్యాదులు వచ్చాయి.
→ ఈ నేపథ్యంలో ఘన వ్యర్థాలను అడ్డుకోవడానికి తెరల ఏర్పాటుకు అమృత్ 2.0 ద్వారా నిధులను అందించనున్నట్లు జల్ శక్తి మంత్రిత్వ శాఖ కార్యదర్శి తెలిపారు.

---

---

సురేఖ జోడీకి స్వర్ణం

→వరల్డ్ కప్ ఆర్చరీ స్టేజ్ -2 (కాంపౌండ్ విభాగం)లో ఆంధ్రప్రదేశ్ అమ్మాయి వెన్నం జ్యోతి సురేఖ సత్తా చాటింది.
→మిక్స్ డ్ డబుల్స్లో ఆమె స్వర్ణపతకాన్ని సొంతం చేసుకుంది.
→సురేఖ ఓజస్ ప్రవీణ్ దేవ్ జోడి ఫైనల్లో 156-155 స్కోరు తేడాతో కొరియా జంట కిమ్ జోంగో-ఓహ్ యూ హ్యూను ఓడించింది.
→తొలి మూడు ఎండ్ లో ఇరు జట్లు సమంగా పోటీ పడుతూ వరుసగా 39, 39. 39 చొప్పున పాయింట్లు సాధించడం తో స్కోరు 117-117తో సమంగా నిలిచింది.
→ చివరి ఎండ్లో భారత ద్వయం 39 పాయింట్లు నమోదు చేయగా...కొరియా 38కే పరిమితమైంది. దాంతో సురేఖ-ఓజస్ కు పసిడి దక్కింది.
→ పురుషుల వ్యక్తి గత కాంపౌండ్ విభాగంలో భారత ఆర్చర్ ప్రథమేశ్ జౌకర్ సంచలనం సృష్టించాడు.
→ ఫైనల్లో ప్రథమేశ్ 149–148తో నెదర్లాండ్స్క చెందిన వరల్డ్ నంబర్ వన్ మైక్ స్కోసర్పై విజయం సాధించాడు.
→ 19 ఏళ్ల ప్రథమేశ్ కెరీర్లో ఇది రెండో అంతర్జాతీయ టోర్నీ మాత్రమే.
→మహిళల కాంపౌండ్ వ్యక్తిగత విభాగం లో భారత్కు చెందిన అవనీత్ కౌర్ కాంస్యం గెలుచు కుంది.
→మూడో స్థానం కోసం జరిగిన పోరులో అవ నీత్ 147-144తో ఐపెక్ తోమ్రుక్ (తుర్కియే)ను ఓడించింది.

---

జీ-7లో దేశాధినేతలతో మోదీ భేటీ

→ జపాన్ లోని హిరోషిమాలో జరుగుతున్న జీ-7 సదస్సుకు వచ్చిన వివిధ దేశాల అధినేతలతో ప్రధాని నరేంద్రమోదీ సమావేశమయ్యారు.
→ ద్వైపాక్షిక అంశాలు, రక్షణ, ఇంధన రంగాల్లో వాణిజ్య, పెట్టుబడులు, ప్రపంచ సవాళ్లపై చర్చించారు.
→ అమె రికా అధ్యక్షుడు జో బైడెన్, జర్మనీ ఛాన్స్ల్సర్ ఒలాఫ్ షోల్ట్, బ్రిటన్ ప్రధాని రిషి సునాక్, ఫ్రాన్స్ అధ్యక్షుడు ఇమాన్యుయెల్ మెక్రాన్, జపాన్ ప్రధాని కిషిద, దక్షిణ కొరియా అధ్యక్షుడు యూస్సుక్ యోల్, వియత్నాం ప్రధాని ఫామ్ మిన్ చిన్, ఇండోనేషియా అధ్యక్షుడు జోకో విడోడోలతో పాటు ఐక్యరాజ్యసమితి జనరల్ సెక్రటరీ ఆంటోనియో గుటెరస్ తో మోదీ భేటీ అయ్యారు.
→ జపాన్ ప్రధాని కిషి ఆహ్వానంపై ప్రత్యేక అతిథిగా జీ-7 సదస్సుకు వచ్చిన నరేంద్రమోదీని అమె రికా అధ్యక్షుడు బైడెన్ పలకరించారు.
→ మోదీ వద్దకు వచ్చిన ఆయన ఆత్మీయంగా మాట్లాడారు. ఇరువురు నేతలూ ఆప్యాయంగా ఆలింగనం చేసుకున్నారు.
→బ్రిటన్ ప్రధాని రిషి సునాక్ తోనూ మోదీ భేటీ అయ్యారు. ఇద్దరు నేతలూ గాఢాలింగనం చేసుకున్న ఫొటోను సునాక్ ట్విటర్ లో ఉంచారు.
→జపాన్ పత్రిక షింబూన్కు ఇచ్చిన ఇంటర్వ్యూలో... దేశాల సార్వభౌ మత్వాన్ని గౌరవించాల్సిందేనని మోదీ స్పష్టం చేశారు.
→రష్యాకు వ్యతిరేకంగా తీర్మానం చేపట్టేప్పుడు ఐక్యరాజ్య సమితిలో భారత్ గైర్హాజరు గురించి, రష్యా నుంచి చమురు దిగుమతిపై ప్రశ్నించగా ఉక్రెయిన్లో శాంతికి భారత్ కృషిచేస్తుందని మోదీ చెప్పారు.
→"ఐక్యరాజ్యస మితి తీర్మానానికి మేం గైర్హాజరైనా... ఐరాస విధానా లకు, అంతర్జాతీయ చట్టాలకు మేం కట్టుబడే ఉంటాం.
→దేశాల భౌగోళిక సార్వభౌమత్వాన్ని గౌరవిస్తాం. ఉక్రె యిన్ సమస్యకు ఐరాస పరిధిలోనే కాకుండా... ఆవల కూడా శాంతియుత పరిష్కారానికి మావంతు పాత్ర పోషిస్తున్నాం" అని మోదీ వివరించారు.

---

ముగిసిన 'సముద్రశక్తి' విన్యాసాలు

→ భారత్, ఇండోనేసియా దేశాల మధ్య జరుగుతున్న ద్వైపాక్షిక విన్యాసా లు ముగిశాయి.
→సముద్రశక్తి-2023 పేరుతో నాలుగో ఎడిషన్ విన్యాసాలు ఇండోనే సియాలోని బాటమ్ తీరంలో ఈ నెల 14న మొదలయ్యాయి.
→ఇందులో ఐఎన్ఎస్ కవరత్తి, డోర్నియర్ మారిటైమ్ పెట్రోల్ ఎయిర్ క్రాఫ్ట్, చేతక్ హెలికాప్టర్ భారత్ తరఫున పాల్గొనగా.. కేఆర్ సుల్తాన్ ఇస్కందర్, సీఎన్ 235 మారిటైమ్ పెట్రోల్ ఎయిర్ క్రాఫ్ట్, ఏఎస్ 565 పాంథర్ హెలికాప్టర్ ఇండోనేసియా తరఫున పాల్గొన్నాయి.
→శనివారం నిర్వహించిన సీ ఫేజ్ విన్యాసాల్లో వెపన్ ఫైరింగ్, హెలికాప్టర్ ఆపరే షన్స్, యాంటీ సబ్మెరైన్ వార్ఫేర్, ఎయిర్ డిఫెన్స్ విన్యాసాలు, బోర్డింగ్ కార్యకలాపాలు నిర్వహించారు.

---

ఉక్రెయిన్ కు ఎఫ్-16 లపై ఒత్తిడి!

→ రష్యాను రెచ్చగొట్టినట్లవుతుందనే కారణంపై ఇంతకాలం ఉక్రెయిన్కు అధునాతన ఆయుధాలను సరఫరా చేయడానికి నిరాకరిస్తూ వచ్చిన అమెరికా ఎట్టకేలకు ఐరోపా దేశాల ఒత్తిడికి అంగీకరించినట్లే కనిపి స్తోంది.
→ ఉక్రెయిన్ కు అత్యంత ఆధునాతన ఆయుధాల సరఫరాకు ముందు కొచ్చినట్లు తెలుస్తోంది. అయితే అవి ఎఫ్-16లేనని సమాచారం.
→ జపాన్ లోని హిరోషిమాలో జరుగుతున్న జీ-7 దేశాల సదస్సు సందర్భంగా అత్యా ధునిక ఆయుధాల సరఫరా ఒప్పందం గురించి నేతలకు అమెరికా అధ్య క్షుడు జో బైడెన్ వివరించినట్లు అధికారులు తెలిపారు.
→ ఎప్పుడు.. ఎక్కడ. ఎవరు.. ఎన్ని ఎఫ్-16లను ఉక్రెయిన్కు అమెరికా అందించనుందనే వివ రాలను వారు పేర్కొనలేదు.
→ ప్రస్తుతం శిక్షణ కొనసాగుతోందని, ఈ ఫైటర్ల సరఫరాకు కొన్ని నెలల సమయం పట్టవచ్చని తెలుస్తోంది.
→ ఉక్రెయిన్ వద్ద పాత సోవియట్ కాలపు యుద్ధ విమానాలున్నాయి. అవి ఆధునిక రష్యన్ విమానాలను ఎదుర్కోలేకపోతున్నాయి.
→ దీంతో తమకు ఎఫ్-16 యుద్ధ విమానాలను పంపాలని జెలెన్స్కీ పదేపదే కోరుతున్నారు.
→ మార్చిలో ఇద్దరు ఉక్రెయిన్ పైలట్లను అమెరికాకు తీసుకొచ్చి ఎఫ్-16ల పై శిక్షణ ఇచ్చారు. మరింతమంది పైలట్లను అమెరికాకు తెచ్చే అవకాశముంది.

---

కర్ణాటకలో కొలువుదీరిన కాంగ్రెస్ సర్కార్

→ భారీగా తరలివచ్చిన విపక్ష నేతలు, జనం మధ్య కర్ణాటక కొత్త ముఖ్య మంత్రిగా సిద్ధరామయ్య, ఉప ముఖ్యమంత్రిగా డికే శివకుమార్ ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు.
→ బెంగళూరులోని కంఠీరవ మైదానంలో ముఖ్యమంత్రి, ఉపముఖ్యమంత్రి తోపాటు 8 మంది కేబినెట్ మంత్రులతో గవర్నర్ థావర్ చంద్ గెహ్లాట్ ప్రమాణం చేయించారు.
→ ఘనంగా నిర్వహించిన ఈ కార్యక్రమానికి కాంగ్రెస్ పాలిత రాష్ట్రాలు, మిత్ర పక్ష రాష్ట్రాల ముఖ్యమం త్రులు, భాజపాయేతర పక్షాల నేతలు, కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడు మల్లికార్జున ఖర్గే, పార్టీ అగ్ర నేతలు రాహుల్ గాంధీ, ప్రియాంకా వాద్రా, రణదీప్ సింగ్ సూర్జేవాలా, వేణుగోపాల్ తదితరులు హాజర య్యారు.
→ ప్రమాణ స్వీకార వేదికపై సీఎం సిద్ధరా మయ్య ఉప ముఖ్యమంత్రి డీకే శివకుమార్ చేతులు కలిపి సమన్వయాన్ని చాటగా విపక్ష నేత లంతా ఒక్కటై రానున్న పార్లమెంటు ఎన్నికలను ఎదుర్కొంటామని సంఘీబావం వ్యక్తం చేయడం విశేషం.
→ 75 ఏళ్ల సిద్ధరామయ్య కర్ణాటకకు రెండో సారి సీఎంగా బాధ్యతలు స్వీకరించారు.
→ 2013లో బాధ్యతలు చేపట్టిన ఆయన పూర్తి కాలం పదవిలో కొనసాగారు.
→ 61ఏళ్ల డీకే శివకుమార్ గతంలో మంత్రిగా పని చేశారు.

---

ప్రకృతి వ్యవసాయానికి మోదీ పిలుపు

→పర్యావరణ మార్పులు, నీటి ఎద్దడి, పౌష్టికా హార లోపం, ఆహార అభద్రత వంటి సమస్యలకు పరిష్కార మార్గాన్ని చూపే తృణ ధాన్యాల విని యోగాన్ని పెంచాల్సిన అవసరం ఉందని భారత ప్రధాని మోదీ జీ7 దేశాలకు సూచించారు.
→రసా యన ఎరువుల వినియోగాన్ని తగ్గించి ప్రకృతి వ్యవసాయాన్ని ప్రత్యామ్నాయ విధానంగా ముందుకు తీసుకెళ్లాలన్నారు.
→ జీ7 దేశాల సద స్సులో ప్రధాని మోదీ ప్రసంగించారు.
→ ప్రపంచ వ్యాప్తంగా పేదలందరికీ ఆహార భద్రతను కల్పిం చడానికి సమీకృత విధానాన్ని రూపొందించాలని పిలుపునిచ్చారు.
→ వ్యవసాయ ఉత్పత్తుల అధిక దిగుబడికి ఉపయోగపడే ఎరువులపై గుత్తాధిప త్యాన్ని నిలుపుకోవాలన్న మనస్తత్వం తగదని పేర్కొన్నారు.
→ అయితే, ఏ దేశం పేరునూ మోదీ నేరుగా ప్రస్తావించలేదు. సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని అందరికీ అందుబాటులోకి తీసుకువస్తే అది ప్రజాస్వామ్యం, అభివృద్ధికి మధ్య వారధిగా మారుతుందని అభిప్రాయపడ్డారు.

---

ముగ్గురు న్యాయమూర్తులకు సుప్రీంకోర్టు వీడ్కోలు

→ పదవీ విరమణ చేయనున్న జస్టిస్ కేఎం జోసెఫ్, జస్టిస్ అజయ్ రస్తోగి, జస్టిస్ వి. రామసుబ్ర మణియన్ సేవలను సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయ మూర్తి(సీజేఐ) జస్టిస్ డీవై చంద్రచూడ్ కొనియా డారు.
→ జూన్ 16న జస్టిస్ కేఎం జోసెఫ్, జూన్ 17న జస్టిస్ అజయ్ రస్తోగి, జూన్ 29న జస్టిస్ వి. రామసు బ్రమణియన్ పదవీ విరమణ చేయనున్నారు.
→ ఈ నెల 22 నుంచి సుప్రీంకోర్టుకు వేసవి సెలవులు ప్రారంభం కానున్నందున వీరికి చివరి పనిదినం అయింది.
→ 2018 ఆగస్ట్ లో సుప్రీంకోర్టు జడ్జిగా జస్టిస్ జోసెఫ్ బాధ్యతలు చేపట్టారు.
→1958లో జన్మించిన జస్టిస్ రస్తోగి 2018 నవంబర్లో సుప్రీం జడ్జిగా నియమితులయ్యారు
→ 2006 నుంచి మద్రాస్ హైకోర్టు జడ్జిగా పనిచేసిన జస్టిస్ సుబ్రమణియన్ 2016లో ఉమ్మడి ఏపీ హైకోర్టుకు బదిలీ అయ్యారు.
→ అనంతరం తెలంగాణ హైకోర్టు జడ్జిగా కొన సాగారు. 2019లో హిమాచల్ ప్రదేశ్ హైకోర్టు సీజేగా పదోన్నతిపై వెళ్లారు.
→ అదే ఏడాది సుప్రీం కోర్టు జడ్జిగా నియమితులయ్యారు.

---

ప్రభుత్వానికి ఆర్బీఐ రూ.87,416 కోట్ల డివిడెండ్

→2022-23 ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబంధించి కేంద్ర ప్రభుత్వానికి రూ. 87,416 కోట్ల డివిడెండ్ చెల్లించడానికి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఆర్బీఐ) ఆమోదం తెలిపింది.
→2021-22కు చెల్లించిన రూ.30,307 కోట్ల డివిడెండ్ పోలిస్తే ఈ మొత్తం దాదాపు 3 రెట్లు అధికం కావడం గమనార్హం.
→గవర్నర్ శక్తికాంత దాస్ నేతృత్వంలోని ఆర్బీఐ బోర్డు డైరెక్టర్ల 602వ సమావేశంలో ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నారు.
→2022-23 సాధారణ బడ్జెట్లో ఆర్బీఐ, ప్రభుత్వ రంగ ఆర్థిక సంస్థల నుంచి ప్రభుత్వం అంచనా వేసిన మొత్తం కంటే ఇది ఎక్కువ.

---

రూ.1 లక్ష కోట్ల రక్షణ ఉత్పత్తుల తయారీ

→దేశీయంగా రక్షణ ఉత్పత్తుల విలువ తొలిసారి రూ.1 లక్ష కోట్లను మించిందని రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ వెల్లడించింది.
→2021-22లో వీటి విలువ రూ.95,000 కోట్లుగా ఉండగా.. 2022-23లో 12 శాతానికి పైగా పెరిగి రూ. 1,06,800 కోట్లుగా నమోదైందని పేర్కొంది.
→ దేశీయ రక్షణ ఉత్పత్తుల పరిశ్ర మను ప్రోత్సహించేందుకు ప్రభుత్వం గత కొన్నేళ్లుగా పలు రకాల చర్యలను చేపట్టిన సంగతి తెలిసిందే.
→ ఆ ప్రయత్నాల ఫలితంగానే ఈ ఘనతను సాధిం చామని మంత్రిత్వ శాఖ పేర్కొంది.
→ కాగా.. ఇతర ప్రైవేట్ సంస్థల నుంచి కూడా వివరాలు అందితే ఈ విలువ మరింత పెరిగే అవకాశం ఉందని తెలి పింది.
→ రక్షణ ఉత్పత్తులను ప్రోత్సహించడంలో భాగంగా రక్షణ పరిశ్రమలు, వాటి అనుబంధ సంస్థలు ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్లను పరిష్కరించేందుకు వాటితో కలిసి ప్రభుత్వం పనిచేస్తుందని వివరించింది.
→ సరఫరా వ్యవస్థలో ఎంఎస్ఎమ్ఎస్ఈలు, అంకుర సంస్థలను అనుసంధానం చేయడం సహా వ్యాపార సరళీకరణ కోసం పలు రకాల విధాన సంస్కరణలను ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిం దని తెలిపింది.
→ రక్షణ రంగ హార్డ్వేర్ ఉత్పత్తుల తయారీ, అభివృద్ధి, డిజైన్ కోసం ఎంఎస్ఎమ్ఎస్ఈలు, అంకుర సంస్థలు సహా పలు రక్షణ సంస్థలు ముందుకు వస్తున్నాయని మంత్రిత్వ శాఖ తెలిపింది.

---

మధ్య ఆసియా దేశాల నేతలతో జిన్ పింగ్ భేటీ

→ జీ-7 సదస్సు ప్రారంభమైనవేళ చైనా తమ దేశంలోని షియాన్ నగరంలో మధ్య ఆసియా దేశాలతో ప్రత్యేక సదస్సును ఏర్పాటుచే యడం ప్రాధాన్యం సంతరించుకుంది.
→ కజకిస్థాన్, కిర్గిజైన్, తజికిస్థాన్, తుర్క్ మెనిస్థాన్, ఉజ్బెకి స్థాన్ల నేతలతో చైనా అధ్యక్షుడు షి జిన్ పింగ్ సమావేశమయ్యారు.

---

ఏపీ హైకోర్టు తాత్కాలిక ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా జస్టిస్ ఏవీ శేషసాయి

→ ఆంధ్రప్రదేశ్ హైకోర్టు తాత్కాలిక ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా (ఏసీజే) జస్టిస్ ఏవీ శేషసాయి నియమితులయ్యారు.
→ రాష్ట్రపతి ద్రౌపదీ ముర్ము ఈ నియామకానికి ఆమోద ముద్ర వేయ డంతో.. కేంద్ర న్యాయశాఖ నోటిఫికేషన్ జారీచేసింది.
→ ఏపీ హైకోర్టుకు ప్రధాన న్యాయమూర్తి(సీజే) గా ఇప్పటి వరకు బాధ్యతలు నిర్వహించిన జస్టిస్ ప్రశాంత్ కుమార్ మిశ్రా.. పదోన్నతిపై సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తిగా నియమితులైన విషయం తెలిసిందే.
→ ఈ నేప థ్యంలో హైకోర్టులో సీనియర్ న్యాయమూర్తి జస్టిస్ ఆకుల వెంకట శేషసా యిని ఏసీజేగా నియమిస్తూ రాష్ట్రపతి ఆమోదం తెలిపారు. దీంతో కేంద్రం నోటిఫికేషన్ జారీచేసింది.

→ జస్టిస్ ఏవీ శేషసాయి పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా భీమవరంలో వ్యవసాయ, స్వాతంత్ర్య సమరయోధుల కుటుంబంలో 1962లో జన్మించారు.
→ ప్రాథమిక విద్య భీమవరం మున్సిపల్ ఎలిమెంటరీ స్కూల్, పాఠశాల ఉన్నత విద్యను లూథరన్ హైస్కూల్లో చదివారు.
→ కేజీఆర్ఎల్ కళాశాలలో ఇంటర్మీడి యట్, డీఎన్ఆర్ కళాశాలలో డిగ్రీ ఏలూరు సీఆర్ రెడ్డి కళాశాలలో బీఎల్ అభ్య సించారు.
→ 1987 జులై 3న న్యాయవాదిగా పేరు నమోదు చేసుకొని ప్రముఖ న్యాయవాదులు పి. రాజగోపాలరావు, పి. రాజారావు ఆఫీసులలో చేరి వృత్తి మెల కువలు నేర్చుకున్నారు.
→ సివిల్, క్రిమినల్, సర్వీసు, రాజ్యాంగ సంబంధ చట్టాలకు సంబంధించిన కేసుల్లో ప్రాక్టీసు చేసి పేరు ప్రఖ్యాతులు గడించారు.
→ సంస్కృతి, విద్యా, సంగీతం, ఫిలాసఫీ తదితర అంశాలపై ఆయనకు ఆసక్తి ఉంది.
→ హైద రాబాద్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ కు స్టాండింగ్ కౌన్సిల్గా, బార్ కౌన్సిల్క ప్యానల్ న్యాయవాదిగా పనిచేశారు.
→ పోలవరం ప్రాజెక్ట్ విషయంలో ఒడిశా ప్రభుత్వం సుప్రీంకోర్టులో వేసిన పిటిషన్లో ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వ న్యాయవాదిగా సేవలు అందించారు.
→ ఏపీ హైకోర్టుకు అదనపు న్యాయమూర్తిగా 2013 ఏప్రిల్ 12న ప్రమాణం చేశారు.
→ తెలుగు రాష్ట్రాల ఉమ్మడి హైకోర్టు శాశ్వత న్యాయమూ ర్తిగా 2014 సెప్టెంబర్ 8న నియమితులయ్యారు.
→ 2019 జనవరి 1న ఏపీ హైకోర్టు న్యాయమూర్తిగా ప్రమాణం చేశారు. అప్పటి నుంచి సీనియర్ న్యాయ మూర్తిగా సేవలు అందిస్తున్నారు.
→ హైకోర్టు పరిపాలనా సంబంధ వ్యవహారాలు, న్యాయ సేవాధికార సంస్థలో కీలక పాత్ర పోషిస్తున్నారు.

---

నూతన న్యాయశాఖమంత్రిగా అర్జున్ రామ్ మేఘ్వాల్

→కేంద్ర మంత్రివర్గంలో కొన్ని కీలక మార్పులు చోటు చేసుకు న్నాయి.
→న్యాయశాఖ మంత్రి కిరణ్ రిజిజును ఆ మంత్రిత్వశాఖ నుంచి ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ తప్పించారు.
→ఆయనకు భూవిజ్ఞానశాస్త్ర శాఖను అప్పగించారు.
→రిజిజు స్థానంలో రాజస్థాన్ దళిత నేత, మాజీ ఐఏఎస్ అధికారి, మంత్రిమండలిలోని పార్లమెంటరీ, సాంస్కృతిక వ్యవహారాల శాఖ సహాయ మంత్రి అర్జున్ రామ్ మేఘ్వాల్ను న్యాయ శాఖ నూతన మంత్రిగా నియమించారు.
→ఈ మేరకు రాష్ట్రపతి ద్రౌపదీముర్కు ఉత్తర్వులు జారీచే శారు. మేఘ్వాల్ స్వతంత్ర హోదాలో న్యాయ శాఖ బాధ్యతలు పర్యవేక్షిస్తారని తెలిపారు.
→మంత్రిగా బాధ్యతలు చేపట్టిన అనంతరం మేఘ్వాల్ మాట్లా డుతూ న్యాయవ్యవస్థకు, కేంద్రానికి మధ్య ఎలాంటి ఘర్షణ లేదని పేర్కొన్నారు.
→"కార్యనిర్వాహక, న్యాయవ్యవస్థల మధ్య సుహృద్భావ సంబంధాలు. ఉన్నాయి. ఉంటాయి.
→'అవి అలానే రాజ్యాంగబద్ధంగా ఇక్కడ ఇప్పటికే సరిహద్దులు ఉన్నాయి" అని పేర్కొన్నారు.
→ మేఘ్వాల్ నియామ కంతో ప్రస్తుతం న్యాయశాఖ సహాయమంత్రిగా ఉన్న ఉత్తరప్రదేశ్ నేత ప్రొఫెసర్ ఎస్పీ సింగ్ బఘేల్ను ఆ బాధ్యతల నుంచి తప్పించారు.
→ ఆయనకు వైద్యారోగ్య, కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ సహాయమంత్రి బాధ్యతలను అప్పగించారు.
→ మేఘ్వాల్.. 2000 నుంచి వరుసగా రాజస్థాన్ లోని బీకానేర్ నియోజకవర్గం నుంచి లోక్సభకు ఎన్నిక వుతూ వస్తున్నారు.
→ త్వరలో రాజస్థాన్ శాసనస భకు ఎన్నికలు జరగనున్న నేపథ్యంలో ఈ దళిత నేతను కీలక మంత్రి పదవిలో నియమించడం ప్రాధాన్యత సంతరించుకుంది.

కొత్త న్యాయశాఖ మంత్రి.. మాజీ ఐఏఎస్ అధికారి

→న్యాయశాఖ మంత్రిగా నియమితులైన మేఘ్వాల్ రాజస్థాన్లోని బీకానేర్లో 1953 డిసెంబర్ 20న జన్మించారు.
→ప్రాథమిక విద్యను స్థానిక ప్రభుత్వ పాఠశాలలో పూర్తిచేశారు. ఎనిమిదో తరగతి చదు వుతుండగా ఆయనకు వివాహమైంది.
→అప్పుడు ఆయన వయస్సు 14 సంవత్సరాలే. పెళ్లి తర్వాత ఉన్నత విద్య కొనసాగించారు. 1977లో న్యాయశా ంలో పట్టా పొందారు.
→1979లో పీజీ పూర్తిచేశారు. 1982లో రాజస్థాన్ అడ్మినిస్ట్రేటివ్ సర్వీసెస్కు ఎంపి కయ్యారు. 1999లో ఐఏఎస్కు పదోన్నతి పొందారు.
→రాష్ట్ర స్థాయిలో వివిధ హోదాల్లో పనిచే శారు. తర్వాత రాజకీయాలవైపు మళ్లారు.
→2009లో బీకానేర్ నుంచి భాజపా టికెట్పై పోటీ చేసి లోక్ సభలో అడుగుపెట్టారు.
→ పార్లమెంట్ సభ్యుడిగా పలు కమిటీల్లో భాగమయ్యారు.
→ లోక్సభలో చీఫ్ విప్ గానూ బాధ్యతలు నిర్వర్తించారు. మేఘ్వాల్ తాను పనిచేసే ప్రదేశానికి సైకిల్ మీద వెళ్లడానికి ఎక్కువగా ఇష్టపడతారు.


→నరేంద్ర మోదీ హయాంలో న్యాయశాఖ మంత్రుల బదిలీ ఆకస్మాత్తుగా జరుగుతూ వస్తోంది.
→తొలిసారి ప్రధానమంత్రిగా బాధ్యతలు చేపట్టినప్పుడు మోదీ ఈ శాఖను సీనియర్ నేత రవిశంకర్ ప్రసాద్ కు అప్పగించారు.
→తర్వాత ఆయన్ను తొలగించి కర్ణాటక నేత సదానందగౌ డకు కట్టబెట్టారు.
→గౌడను తప్పించి మళ్లీ రవిశం కర్ ప్రసాద్ను ఆ స్థానంలో కూర్చోబెట్టారు.
→2021 జులైలో మంత్రివర్గ విస్తరణ జరిగినప్పుడు ఊహించని విధంగా 'రవిశంకర్ ప్రసాద్ను మంత్రివర్గం నుంచే తొలగించి ఆ స్థానంలోకి రిజి జును తీసుకొచ్చారు.
→ఇప్పుడు ఉన్నట్టుండి ఆయన్ను తప్పించి మేఘ్వాల్ ను నియమించారు.
→అరుణాచల్ ప్రదేశ్ నుంచి మూడు సార్లు ఎంపీగా ఎన్నికైన కిరణ్ రిజిజు న్యాయశాఖ మంత్రి బాధ్యతలను 2021 జులైలో చేపట్టారు.
→అంతకుముందు ఆయన మోదీ ప్రభుత్వంలో సహాయమంత్రిగా హోం, క్రీడాశాఖలను నిర్వ హించారు.
→స్వతంత్ర హోదాలో మైనారిటీ వ్యవ హారాలనూ చూశారు. న్యాయశాఖతో ఆయనకు కేబినెట్ హోదా లభించింది.
→అయితే ఈ పద విలో ఆది నుంచీ వివాదాలను ఎదుర్కొన్నారు. ముఖ్యంగా కొలీజియం వ్యవస్థ పారదర్శకతను రిజిజు ప్రశ్నిస్తూ వచ్చారు.
→రాజ్యాంగపరంగా ఈ వ్యవస్థ సరైంది కాదన్న అభిప్రాయాన్ని ఆయన పలు వేదికలపై ప్రస్తావించారు.
→ భారత్ వ్యతిరేక మురా అంటూ కొంతమంది విశ్రాంత న్యాయమూర్తుల పైనా ఘాటుగా వ్యాఖ్యలు చేశారు.
→ దీంతో పాటు కొలీజియం సిఫార్సు చేసిన పేర్లకు ఆమోదముద్ర వేయకుండా కేంద్రం ఆలస్యం చేయడంపై వివాదం చెలరే గిన సమయంలోనూ కాస్త తీవ్రంగానే స్పందిం చారు.
→"దస్త్రాలపై ప్రభుత్వం కూర్చుందని ఎప్పుడూ అనకండి. వారే తమ దస్త్రాలను పంపడం లేదు. మీకు మీరే నియమించు కుంటే అంతా మీరే నడుపుకోండి" అని న్యాయ వ్యవస్థను ఉద్దేశించి విమర్శించారు.
→ రిజిజు వ్యాఖ్యలపై ఇటీవల సుప్రీంకోర్టులో పిటిషన్ కూడా దాఖలైంది.
→ ఇందులో న్యాయశాఖమంత్రి పదవి నుంచి ఆయన్ను తొలగించాలని బాంబే లాయర్స్ అసోషియేషన్ డిమాండ్ చేసింది.
→ దీనికి తోడు ఇటీవల సుప్రీంకోర్టులో కొన్ని తీర్పులు కేంద్రానికి ప్రతికూలంగా రావడం కూడా రిజిజు ఉద్వాసనపై ప్రభావం చూపా యన్న విశ్లేషణలూ వినిపిస్తున్నాయి.

---

భారత్ కు ముంబయి దాడుల నిందితుడు తహవ్వుర్ రాణా

→ ముంబయి దాడు (26/11)ల కీలక నిందితుల్లో ఒకడైన తహవ్వుర్ రాణాను అప్పగిం చాలని భారత్ చేసిన అభ్యర్థనకు ఆమోదం లభించింది.
→ రాణా విడుదలకు అంగీకరిస్తూ అమె రికాలోని కాలిఫోర్నియా జిల్లా కోర్టు న్యాయ మూర్తి జాక్వెలిన్ చూజన్ ఈ నెల 16న 48 పేజీల తీర్పు వెలువరించారు.
→ భారత్-అమెరికా మధ్య ఉన్న నేరస్థుల అప్పగింత ఒప్పందానికి అనుగుణంగా 62 ఏళ్ల రాణాను భారత్ కు అప్ప గించవచ్చని తీర్పులో పేర్కొన్నారు.
→పాకిస్థాన్ మూలాలున్న, కెనడా వ్యాపారవేత్త తహవ్వుర్ రాణా ముంబయి దాడులకు ఆర్థిక సాయం చేశాడన్న ఆరోపణలు ఎదుర్కొంటు న్నాడు.
→2008లో జరిగిన ముంబయి దాడుల్లో అతడి పాత్ర పై ఎన్ఎస్ఐఏ దర్యాప్తు చేస్తోంది.
→దీనిలో భాగంగా అతడిని అప్పగించాలని జూన్ 10, 2020న అమెరికాను భారత్ కోరింది.
→రాణా అప్పగింత వ్యవహారంలో బైడెన్ సర్కార్ భార త్ కు సానుకూలంగా వ్యవహరించింది.
→కింద గతంలోనే షికాగో కోర్టు రాణాకు 14 సంవత్స రాల జైలు శిక్ష విధించింది.
→ప్రస్తుతం రాణా డౌన్ టౌన్ లాస్ఏంజెలెస్ ఫెడరల్ లాకప్ లో ఉన్నాడు. జిల్లా కోర్టు తీర్పును అతను సర్క్యూట్ కోర్టులో సవాలు చేసే అవకాశం ఉంది.
→ అమెరికా చట్టం ప్రకారం నిందితుడి అప్పగింత పై తుది నిర్ణయం ఆ దేశ విదేశాంగ మంత్రిదే కావడం గమనార్హం.
→2008 నవంబర్ 26న దేశ ఆర్థిక రాజధాని ముంబయిలో ఉగ్రమూకలు జరిపిన భీకర దాడిలో దాదాపు 166 మంది ప్రాణాలు కోల్పో యిన విషయం తెలిసిందే.
→ ఈ కేసులో ప్రస్తుతం ప్రధాన నిందితుడిగా ఉన్న డేవిడ్ హెడ్లీకి తహవ్వుర్ అత్యంత సన్నిహితుడు.
→అలాగే దాడు లకు ముందు ముంబయిలో తుది రెక్కీ నిర్వ హించింది కూడా తహవ్వురేనని విచారణలో ఉగ్రమూకలకు సాయం చేశాడన్న ఆరోపణల భాగంగా హెడ్లీ గతంలోనే వెల్లడించాడు.

---

జల్లికట్టు క్రీడ చట్ట సమ్మతమే: సుప్రీం

→తమిళనాడు సంప్రదాయ క్రీడ జల్లికట్టుకు సర్వోన్నత న్యాయస్థానం అనుమతినిచ్చింది.
→ఈ మేరకు ఆ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం సంబంధిత చట్టానికి చేసిన సవరణ రాజ్యాంగబద్ధమేనని పేర్కొంది.
→దీంతో పాటు.. దున్నలతో కర్ణాటక నిర్వహించే కంబళ పోటీకి, మహారాష్ట్ర సంప్రదాయ ఎడ్ల పందేలకు కూడా పచ్చజెండా ఊపింది.
→ ఈ మేరకు ఆయా రాష్ట్రాలు చేసిన చట్ట సవరణలు చెల్లుబాటు అవుతాయని పేర్కొంటూ జస్టిస్ కె.ఎం. జోసెఫ్ నేతృత్వంలోని ఐదుగురు సభ్యుల రాజ్యాంగ ధర్మాసనం ఏకగ్రీవ తీర్పును వెలువరించింది.
→ జస్టిస్ అజయ్ రస్తోగీ, జస్టిస్ అనిరుద్ధబోస్, జస్టిస్ హృషికేశ్ రాయ్, జస్టిస్ సి.టి.రవికుమార్ లు ధర్మాసనంలోని ఇతరసభ్యులు. 2017లో జంతు క్రూరత్వ నిరోధక చట్టాలకు తమిళనాడు, కర్ణాటక, మహారాష్ట్ర చేసిన సవరణలకు రాష్ట్రపతి అనుమతి కూడా లభించిందని ధర్మాసనం. తన తీర్పులో పేర్కొంది.
→తమిళనాడులో పొంగల్ సమయంలో జల్లికట్టు క్రీడను నిర్వహిస్తారు.
→కంబళ దున్నల పందేలను నవంబరు, మార్చి మధ్య కర్ణాటకలో జరుపుతారు.
→"మా ముందు ప్రవేశ పెట్టిన ఆధారాలతో సంతృప్తి పొందాం.
→జల్లికట్టు తమిళనాడులో శతాబ్దాల సంప్రదాయం. మా పరిశీలనలో మూడు రాష్ట్రాలు చేసిన సవరణలు కూడా చెల్లుబాటయ్యే శాసనాలే" అని 56 పేజీల తీర్పులో న్యాయమూర్తులు పేర్కొన్నారు.
→జల్లికట్టు సంప్రదాయ క్రీడ కాదని పశువులను హింసకు గురిచేసే జల్లికట్టు, కంబళ తదితర క్రీడలనూ నిషేదించాలని 2014లో సుప్రీంకోర్టు డివిజన్ బెంచ్ తీర్పిచ్చింది.
→దీంతో తమ రాష్ట్ర జంతు క్రూరత్వ చట్టాలకు తమిళనాడు, మహారాష్ట్ర, కర్ణాటక సవరణలు చేశాయి. వీటిని జంతు సంక్షేమ సంస్థలు సవాల్ చేశాయి.
→దీంతో పాటు 2014 తీర్పును అమలుచేయాలని పిటిషన్లు వేశాయి. దీనిపై రాజ్యాగం ధర్మాసనం ప్రస్తుత తీర్పు వెలువరించింది.
→కాదనడాన్ని జల్లికట్టు సంప్రదాయ క్రీడ ధర్మాసనం తప్పుపట్టింది. "తమిళనాడు చేసిన సవరణలోని నిబంధనల ప్రకారం.. పశువుల నొప్పిని గణనీయంగా తగ్గించి ఈ సంప్రదాయ క్రీడ కొనసాగేలా ఆ ప్రభుత్వం ప్రయత్నాలు చేసినట్లు కనిపిస్తుంది.
→సవరణకు రాష్ట్రపతి అనుమతి కూడా లభించింది. కాబట్టి రాష్ట్ర చర్యల్లో లోపం ఉందని మేం అనుకోవడం లేదు" ధర్మాసనం పేర్కొంది.

---

అమెరికాలో భారతీయ మహిళ ఘనత

→భారత సంతతికి చెందిన ప్రతిమా భుల్లార్ మక్డొనాడో న్యూయార్క్ పోలీస్ డిపార్ట్మెంట్(ఎన్ఎ్వ్ప డీ)లో అత్యున్నత స్థాయి అధికారిగా బాధ్య తలు చేపట్టారు. →ఈ ఘనత సాధించిన మొట్ట మొదటి దక్షిణాసియా మహిళగా ఆమె రికార్డు సృష్టించారు. గత నెలలో ఆమెకు కెప్టెన్గా పదోన్నతి లభించింది. →క్వీన్స్ లోని సౌత్ రిచ్మం డ్ హిల్ 102వ పోలీస్ ప్రిసింక్కు ఆమె నేతృ త్వం వహిస్తున్నారు. →కమ్యూనిటీ పోలీసింగ్ ఇదే అతిపెద్ద హోదా. పంజాబ్లో జన్మించిన ప్రతిమ కుటుంబం ఆమెకు తొమ్మిదేళ్ల వయస ప్పుడు న్యూయార్క్లోని క్వీన్స్క వలసవెళ్లింది.

---

ఆపరేషన్ కరుణ

→అంతర్జాతీయ విపత్తు ప్రతిస్పందన కార్యక లాపాల్లో భాగంగా ఆపరేషన్ కరుణ పేరుతో నౌకాదళ సేవలు చురుగ్గా సాగుతున్నాయి.
→ఈ మేరకు భారతీయ నౌకాదళ నౌకలు శివాలిక్, కమోర్తా, సావిత్రి సహాయ సామగ్రితో మయన్మార్ లోని యాంగోనక్ కు చేరుకున్నాయి.
→భారతీయ నావికాదళం వృద్ధిని, భద్రతను నిర్ధారించడంతో మొదటి నౌకాదళ నౌకలుగా ఇవి పేరుగాంచాయి.
→విపత్తుల సమయంలో పొరుగు వారికి సహాయాన్ని అందించడమే లక్ష్యంగా ఇవి పనిచేస్తున్నాయి.

---

వచ్చే ఏడాది ఫిబ్రవరిలో మిలాన్ - 2024 నిర్వహణకు ఏర్పాట్లు

→ అంతర్జాతీయ విన్యాసాలకు మరోసారి వేదికగా నిలిచేందుకు విశాఖ సన్నద్ధమ వుతోంది.
→ 2022లో ప్రెసిడెంట్ ఫ్లీట్ రివ్యూతో పాటు మిలాన్ ను సైతం వరుసగా నిర్వహించి సత్తా చాటిన తూర్పు నౌకాదళం.. వచ్చే ఏడాది ఫిబ్రవ రిలో మరోసారి మిలాన్ విన్యాసాలకు ఆహ్వానం పలుకుతోంది.
→ నౌకాదళ విభాగంలో కీలకమైన మిలాన్ కోసం భారీ ఏర్పాట్లు చేసేందుకు ఇండి యన్ నేవీ ఇప్పటి నుంచే ప్రణాళికలు సిద్ధం చేస్తోం ది.
→ ఈసారి గత రికార్డును తిరగరాసేలా.. భారత నౌకాదళం 50 దేశాలతో భారీ స్థాయిలో విన్యాసా లు నిర్వహించేందుకు సన్నద్ధమవుతోంది.
→ 2016లో ఇంటర్నేషనల్ ఫ్లీట్ రివ్యూను ఘనంగా నిర్వహించగా అని ప్రపంచ దేశా లు కీర్తించాయి.
→2022లో ప్రెసిడెంట్ ఫ్లీట్ రివ్యూతో సత్తా చాటింది. నెల రోజుల వ్యవధిలోనే నౌకాదళ విన్యాసాల్లో కీలకమైన మిలాన్-2022ను నిర్వహిం చి.. ప్రపంచ దేశాలకు భారత రక్షణదళ సత్తాను చాటింది.
→ఇప్పుడు మరోసారి మిలాన్ కు విశాఖ ఆతిథ్యమిచ్చేందుకు ముస్తాబవుతోంది.
→మిలాన్- 2024 పేరుతో ఈ విన్యాసాల్ని ఈస్ట్రన్ నేవల్ కమాండ్ ప్రధాన స్థావరంలో వచ్చే ఏడాది ఫిబ్రవ రిలో నిర్వహించనున్నారు.
→2018 అండమాన్ నికోబార్ దీవుల్లో జరిగిన విన్యాసాల్లో 17 దేశాలు పాల్గొనగా.. 2022లో విశాఖలో నిర్వహించిన మిలాన్లో 39 దేశాల నౌకాదళాలు పాల్గొని విన్యాసాలు నిర్వహించాయి.
→ఇదే అతిపెద్ద మిలాన్ గా రికార్డు సృష్టించింది.
→అతిపెద్ద మిలాన్ గా రికార్డుకు అవకాశం మిలాన్-2024ను 2022 నాటికంటే భారీగా నిర్వ హించేలా తూర్పు నౌకాదళం సమాయత్తమవుతోం ది.
→ఇప్పటికే భారత నౌకాదళం ఏయే దేశాలకు ఆహ్వానాలు పంపించాలనే అంశంపై ప్రణాళికలు సిద్ధం చేసుకుంటోంది.
→దక్షిణాసియా, ఆగ్నేయా సియా, ఆఫ్రికా, యూరప్ దేశాలకు ఆహ్వానాలు పంపించారు.
→భారత్ తో పాటు యూఎస్ఏ, రష్యా, జపాన్, యూకే, ఆస్ట్రేలియా, సింగపూర్, దక్షిణాఫ్రి కా, ఇండోనేషియా, ఫ్రాన్స్, ఈజిప్ట్, శ్రీలంక, వియ త్నాం, మోజాంబిక్, సూడాన్, ఇజ్రాయెల్, ఖతర్, థాయ్లాండ్, మలేషియా, సోమాలియా, కెన్యా, మయన్మార్, న్యూజిలాండ్, టాంజానియా, కొమ రోస్, మాల్దీవులు, బ్రూనే, ఫిలిప్పీన్స్, సౌదీ అరే బియా, ఒమన్, కాంబోడియా, దక్షిణ కొరియా, కువైట్, ఇరాన్, మడగాస్కర్, బంగ్లాదేశ్, బహ్రె యిన్, యూఏఈ, జిబౌటీ, ఎరిత్రియా, మారిషస్, సీషెల్స్ మొదలైన 50 దేశాలకు ఆహ్వానం పంపించ నుంది.
→మొత్తం అన్ని దేశాలు హాజరైతే అతి పెద్ద మిలాను వేదికగా విశాఖ రికార్డు సృష్టించనుంది.
→ఇప్పటికే స్థానిక అధికారులతో తూర్పు నౌకాద ళాధిపతి వైస్ అడ్మిరల్ బిస్వజిత్ దాస్ గుప్తా సమా వేశమై.. ఏర్పాట్లు, భద్రతా అంశాలపై ప్రాథమికం గా చర్చించారు.
→మిలాన్- 2024ను సీ ఫేజ్, హార్బర్ ఫేజీలో విన్యాసాలు నిర్వహించనున్నారు.

---

బైడెన్ గైర్హాజరుతో క్వాడ్ సదస్సు రద్దు

→ అమెరికా రుణపరిమితి పెంపు సమస్యను అత్యవసరంగా చక్కదిద్దాల్సిన నేపథ్యంలో 24వ తేదీన ఆస్ట్రేలియాలో జరగాల్సిన క్వాడ్ సదస్సుకు హాజరు కాలేనని అధ్యక్షుడు బైడెన్ తెలిపారు. దాంతో సదస్సు రద్దయింది.
→ అందులో చర్చించదలచిన కీలకాంశాలను జపాన్లోని హిరోషిమాలో జరగబోయే జీ7 సదస్సు సందర్భంగా క్వాడ్ దేశాలు చర్చించే అవకాశముందని ఆస్ట్రేలియా ప్రధాని ఆల్బనీస్ తెలిపారు.
→ అయితే ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ ఆస్ట్రేలియా యథాతథంగా జరగనుంది. ఆల్బనీస్తో ద్వైపాక్షిక చర్చలతో పాటువాణిజ్య సంబంధ కార్యక్రమాల్లో ఆయన పాల్గొంటారు.
→ మే 19- 21 మధ్య మోదీ జపాన్ జీ7 సదస్సులో పాల్గొంటారు.
→ 22న పపువా న్యూ గినియాలో ఇండో-పసిఫిక్ ద్వీపాల సహకార సదస్సులో పాల్గొంటారు.
→ 23న ఆస్ట్రేలియాలో భారతీయులను ఉద్దేశించి ప్రసంగిస్తారు.
→ జీ7 భేటీ మోదీ, జపాన్, ఆస్ట్రేలియా ప్రధానులతో బైడెన్ చర్చిస్తారని శ్వేతసౌధం ప్రకటించింది.

---

భారతీయ కళా చరిత్ర సమాఖ్య జనరల్ ప్రెసిడెంట్గా డి. కిరణ్ క్రాంత్ చౌదరి

→ భారతీయ కళా చరిత్ర సమాఖ్య (ఇండియన్ ఆర్ట్ హిస్టరీ కాంగ్రెస్) జన రల్ ప్రెసిడెంట్ గా శ్రీవేంకటేశ్వర విశ్వవిద్యాలయంలోని ఆర్కియాలజీ విశ్రాంతాచార్యులు డి. కిరణ్ క్రాంత్ చౌదరి నియమితులయ్యారు.
→ ఉభయ తెలుగు రాష్ట్రాలలో ఈ గౌరవాన్ని పొందిన తొలి వ్యక్తి ఆయనే. ఈ మేరకు ఆ సంఘ జాతీయ కార్యాలయం నియామకపత్రాన్ని వెలువరించింది.
→ 2024 ఫిబ్రవరిలో జరగబోయే సమాఖ్య 31వ వార్షిక సదస్సుకు ఆయన జన రల్ ప్రెసిడెంట్గా వ్యవహరించనున్నారు.
→ కిరణ్ క్రాంత్ చౌదరి శిల్ప, వాస్తుక ళల్లో అరుదైన పరిశోధనలు చేసి దేశ, విదేశాలలో గుర్తింపు పొందారు.
→ అనేక దేశాల్లో శిల్పకళలపై ఉపన్యాసాలు ఇచ్చారు. పరిశోధన రంగంలో వందకు పైగా వ్యాసాలు, 16 గ్రంథాలను వెలువరించారు.
→ 'స్ల్పెండర్స్ ఆఫ్ విజయనగర ఎంపైర్: ఆర్కిటెక్చర్, ఆర్ట్స్ పెయింటింగ్స్' గ్రంథాన్ని వెలువరించారు.
→ యూజీసీ శాప్ సమన్వయకర్తగా వ్యవహరించారు. పలు అవార్డులు అందుకున్నారు.

---

కొత్త జాతి జీవి... మిజోరంకు ఎగిరొచ్చింది!

→ అత్యల్పదూరం ఎగిరే బల్లి జాతి బుల్లి జీవిని శాస్త్రవేత్తలు భారత్ లో తొలిసారిగా మిజోరం లో గుర్తించారు.
→ చెట్లపై జీవించే దీనికి గెక్కో మిజో రమెన్సిస్ అని పేరు పెట్టారు. ఒక చెట్టు నుంచి మరో చెట్టుకు ఒక్క ఉదుటున దూకడం దీని ప్రత్యే కత.
→ 20 సెం.మీ. పొడవుండే ఈ జీవికి గెంతేందుకు అనువుగా తోక చివరి భాగం పైకి వంగి ఉంది. 'వీటి డీఎన్ఏ 21 శాతం వేరుగా ఉంది.
→ ఇది నిజం గా కొత్త జాతి' అని మిజోరం వర్సిటీ, జర్మనీలోని మ్యాక్స్ ప్లాంక్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ బయోలజీ పరిశో ధకులు తెలిపారు.
→ మిజోరం ప్రజలు వీటిని అత్యం త ఖరీదైనవిగా భావించి వేటాడుతున్నారట.

యూపీఎస్సీ చైర్మన్ మనోజ్ సోనీ బాధ్యతలు

→ యూపీఎస్సీ చైర్మన్ గా ప్రముఖ విద్యావేత్త మనోజ్ సోనీ బాధ్యతలు చేపట్టారు.
→ 2017, జూన్ 28న కమిషన్ సభ్యుడిగా నియమితుడైన ఆయన... గతేడాది ఏప్రిల్ 5 నుంచి చైర్మన్ విధుల్ని అనధికారి కంగా నిర్వర్తిస్తున్నారు.
→ సీనియర్ సభ్యురాలు స్మితానాగరాజు కమిషన్ చైర్మన్ గా ఆయనతో ప్రమాణస్వీకారం చేయించారు.

---

ఫోన్లను వెతికే సంచార్ సాథీ పోర్టల్ ప్రారంభం

→ చోరీ అయిన, పోగొట్టుకున్న ఫోన్లను ట్రాక్ చేసేలా కేంద్ర ప్రభుత్వం 'సంచార్ సాథీ' పేరుతో ఓ పోర్టల్ను అందుబాటులోకి తీసుకువ చ్చింది.
→ ఈ పోర్టల్ లో పోయిన / చోరీ అయిన ఫోన్లను యూజర్లు బ్లాక్ చేసుకోవచ్చని కేంద్ర టెలికాం మంత్రి అశ్విని వైష్ణవ్ వెల్ల డించారు.
→ మొబైల్ యూజర్లు https://www.sancharsaathi.gov.in/ పోర్టల్లో లాగిన్ అవ్వాలని ఆయన వివరించారు.

---

ఏపీలో వన్ స్టేషన్.. వన్ ప్రొడక్ట్

→ స్థానిక ఉత్ప త్తులను ప్రోత్సహించే లక్ష్యంతో రైల్వే మంత్రి త్వశాఖ వన్ స్టేషన్-వన్ ప్రొడక్ట్ పథకాన్ని ప్రవేశపె ట్టింది.
→ అందులో భాగంతో ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో 35 రైల్వే స్టేషన్లలో 37 వన్ స్టేషన్-వన్ ప్రొడక్ట్ అవు ట్లెట్లు ఏర్పాటు చేసినట్లు రైల్వే అధికారులు తెలి పారు.
→ రాష్ట్రంలో విజయవాడ స్టేషన్తో పాటుగా నెల్లూరు, రాజమండ్రి, ఏలూరు, ఒంగోలు, గుడివాడ తదితర ప్రధాన స్టేషన్లలో ఏర్పాటు చేసిన అవుట్లెట్ స్టాల్స్ ద్వారా స్థానిక చేతి వృత్తుల వారి జీవనోపాధి, సంక్షేమానికి ప్రధాన ప్రోత్సాహం కల్పించారు.
→ సంప్రదాయ కలంకారి చీరలు, జనపనార ఉత్పత్తులు, అనుకరణ ఆభరణాలు, చెక్క హస్తక ళలు, గిరిజన ఉత్పత్తులు, ఊరగాయలు, మసాలా తెలిపారు.
→పొడులు, అప్పడాలు వంటి స్థానిక వంటకాలు, షేల్ పెయింటింగ్స్, రైస్ ఆర్ట్స్ తదితర ఉత్పత్తులకు ప్రయాణికుల నుంచి విశేష స్పందన లభిస్తుంద న్నారు.

---

'మూన్ కింగ్'గా మళ్లీ శని గ్రహం

→ సౌర కుటుం బంలో అత్యధికంగా చంద్రులు పరిభ్రమిస్తున్న శని గ్రహం 'మూన్ కింగ్' కిరీటాన్ని తిరిగి చేజిక్కిం చుకుంది.
→ ఈ గ్రహం చుట్టూ మరో 62 చంద్రులు పరిభ్రమిస్తున్నట్లు తాజాగా ఖగోళ పరిశోధకులు గుర్తించారు.
→ దీంతో, శని చుట్టూ తిరుగుతున్న చంద్రుల సంఖ్య 83 నుంచి 145కు చేరుకుంది.
→ ఈ ఏడాది ఫిబ్రవరిలో కొత్తగా గుర్తించిన 12 చంద్రులతో కలిపి అత్యధికంగా 95 చంద్రులతో అగ్రభాగాన నిలిచిన గురుగ్రహం మూన్ కింగ్ కొనసాగుతోంది.
→ అయితే, అకాడెమియా సినికా ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆస్ట్రానమీ అండ్ ఆస్ట్రోఫిజిక్స్ కు చెందిన ఎడ్వర్డ్ ఏస్టన్ మరో 62 చంద్రులు శని గ్రహం చుట్టూ పరిభ్రమిస్తున్నట్లు గుర్తించారు.
→ హవాయిలోని మౌనాకియాపై ఏర్పాటు చేసిన టెలీస్కోప్ 2019-21 మధ్య నమోదైన డేటా ఆధారంగా సాగిస్తున్న పరిశోధనల్లో ఈ విషయం తేలిందన్నారు.
→ సౌర కుటుంబంలో అత్యధిక చంద్రులతో 'మూన్ కింగ్' కిరీటాన్ని శని దక్కించుకున్నట్లయిందని ఆయన తెలిపారు.

---

రాజభవన్లో సిక్కిం రాష్ట్ర ఆవిర్భావ వేడుకలు

→భిన్న మతాలు, ఆచారాలు, సంప్రదాయాలకు నెలవైన రాష్ట్రం సిక్కిం అని గవర్నర్ జస్టిస్ ఎస్. అబ్దుల్ నజీర్ అన్నారు.
→ఏక్ భారత్ - శ్రేష్ఠి భారత్లో భాగంగా విజయవాడలోని రాజ్భవ న్లో నిర్వహించిన సిక్కిం రాష్ట్ర 48వ అవతరణ వేడుకల్లో గవర్నర్ ముఖ్య అతిథిగా పాల్గొని మాట్లాడారు.
→'దేశంలోనే పరిశుభ్రమైన, జీవ వైవిధ్యం, సుంద రమైన సరస్సులతో నిండిన రాష్ట్రం సిక్కిం. ప్రపంచంలోనే మూడో ఎత్తైన పర్వతం కంచెంగా అక్కడి ప్రధాన ఆకర్షణ' అని పేర్కొన్నారు.
→సిక్కిం రాష్ట్ర గీతంతో ప్రారంభమైన ఈ కార్యక్రమంలో మేఘన, రిజ్వాన్, అన్ ఫెర్డోస్, సిరి మహాలక్ష్మిలు ఆ రాష్ట్ర సంప్రదాయ నృత్యాలను ప్రదర్శించారు.
→సిక్కిం గొప్ప తనాన్ని తెలిపే వీడియోను సందర్శకులు వీక్షించారు.
→సిక్కిం రాష్ట్రానికి చెందిన అమరావతిలోని ఎస్ఆర్ఎం విశ్వవిద్యాలయం అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్ డాక్టర్ ఉజెన్ భూటియా, విట్ విశ్వవిద్యాలయం విద్యార్థి అభిషేక్ అగర్వాల్ లు ప్రసం గిస్తూ సిక్కిం రాష్ట్ర అవతరణను ఏపీలో నిర్వహించినందుకు గవర్నర్కు ధన్య వాదాలు తెలిపారు.
→ఏపీలో నివసిస్తున్న ఆ రాష్ట్ర వాసులు పంకజ్ బల్వేరియా, ప్రాచి ఆచార్య, రోషన్ షా తదితరులు కార్యక్రమంలో పాల్గొన్నారు.

---

జలజీవన్ మిషన్ అమలులో 18వ స్థానంలో ఏపీ

→గ్రామీణ ప్రాంతాల్లోని ప్రతి ఇంటికీ కొళాయి నీటి సౌకర్య కల్పనకు కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రారంభించిన జల్ జీవన్ మిషన్ పథకం అమలులో ఏపీ 18వ స్థానంలో నిలిచింది.
→ఇప్పటి వరకు గోవా, అండమాన్ నికోబార్ దీవులు, దాద్రానగర్హివేలీ దామన్ దయ్యూ, హరియాణా, గుజరాత్, పుదుచ్చేరి, పంజాబ్, తెలంగాణలు గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 100% ఇళ్లకు కొళాయినీటి సౌకర్యం కల్పించి తొలి 8 స్థానాల్లో నిలిచాయి.
→ఆ తర్వాతి స్థానాల్లో హిమాచల్ ప్రదేశ్ (98.35%), బిహార్ (96.05%), మిజోరం (85.57%), సిక్కిం (83.95%), అరుణాచల్ ప్రదేశ్ (77.53%), ఉత్తరాఖండ్ (77.19%), మణిపుర్ (76.58%), మహా రాష్ట్ర (75.84%), లద్ధాఖ్ (72.29%), ఆంధ్రప్రదేశ్ (69.74%) ఉన్నాయి.
→రాష్ట్రంలో గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఉన్న 95,54,758 ఇళ్లకు గాను ఇప్పటి వరకు 66,63,121 ఇళ్లకు కొళాయినీటి సౌకర్యం కల్పిం చినట్లు కేంద్ర జలశక్తి శాఖ పేర్కొంది.
→ దేశవ్యాప్తంగా అన్ని రాష్ట్రాల్లో కలిపి సగటున 61.71% ఇళ్లకు ఈ పథకం చేరుకుందని తెలిపింది.

---

నిపుణులైన ప్రొఫెసర్లను గుర్తించేందుకు పోర్టల్

→విశ్వవిద్యాలయాల్లో సంస్కర ణలు, వ్యూహాత్మక కార్యక్రమాల అమలును సమర్థవం తంగా పరిశీలించేందుకు విశ్వవిద్యాలయాల నిధుల సంఘం (యూజీసీ) రెండు పోర్టళ్లను ప్రారంభించింది.
→ ఉన్నత విద్యలో పరివర్తన వ్యూహాలు, తీసుకునే చర్యలు (ఉత్సాహ్), ప్రొఫెసర్ ఆఫ్ ప్రాక్టీసెస్ పథకం(పీవోపీ) పేరుతో వీటిని తీసుకొచ్చింది.
→ జాతీయ విద్యా విధానం-2020 అమలులో సాధించిన పురోగతిని పంచుకోవడానికి ఉత్సాహ్ వేదికగా ఉంటుంది.
→ ఉన్నత విద్యా సంస్థల్లో బోధించేందుకు అనుభవజ్ఞులైన ప్రొఫెస ర్లను గుర్తించేందుకు పీవోపీని తీసుకొచ్చింది.
→ ఏదైనా విభాగంలో నిపుణుల కోసం వెతికే ఉన్నత విద్యా సంస్థలు ఈ పోర్టల్ నమోదు చేసుకోవచ్చు.
→ అలాగే నిపు ణులు తమ ప్రొఫైళ్లను ఇందులో అప్లోడ్ చేసుకోవచ్చు.

---

40 మంది జడ్జీల పదోన్నతులు రద్దు

→గుజరాత్ లో వివాదానికి దారితీసిన దిగువ కోర్టు జడ్జీల పదోన్నతుల వ్యవ హారంలో ఆ రాష్ట్ర హైకోర్టు కీలక నిర్ణయం తీసు కుంది.
→మొత్తం 68 మంది జడ్జీలకు ఇచ్చిన పదో న్నతుల్లో 40 మంది పదోన్నతులను రద్దు చేసింది. మరో 21 మందికిచ్చిన పదోన్నతులను కొనసాగిస్తూనే వారికి స్థాన చలనం కల్పించింది.
→ ఈ మేరకు రెండు నోటిఫికేషన్లను హైకోర్టు విడుదల చేసింది.
→ మిగతా ఏడుగురు జడ్జీల విషయాన్ని మాత్రం వెల్లడించలేదు.
→ ఈ నెల 12న జస్టిస్ ఎం. ఆర్. షా నేతృత్వంలోని సుప్రీంకోర్టు ధర్మాసనం ఈ ప్రక్రియపై నిలుపు దల(స్టే) ఉత్తర్వుల నేపథ్యంలో హైకోర్టు ఈ నిర్ణయం తీసుకుంది.
→ పరువు నష్టం కేసులో రాహుల్ గాంధీకి రెండేళ్ల జైలు శిక్ష విధించిన సూరత్ చీఫ్ జ్యుడీషియల్ మేజిస్ట్రేట్ హరీశ్ హసుఖాబాయ్ వర్మకు ఇచ్చిన పదోన్నతిని హైకోర్టు కొనసాగించింది.
→ అయితే, తొలుత ఆయ నకు రాజ్ కోట్ లోని 16వ అదనపు జిల్లా, సెషన్స్ జడ్జిగా పోస్టింగ్ ఇవ్వగా ఇప్పుడు 12వ అదనపు జిల్లా, సెషన్స్ జడ్జిగా నియమించింది.
→గుజరాత్ లో వివాదాస్పదమైన దిగువ కోర్ట్ జడ్జీల పదోన్నతుల వ్యవహారంపై జులైలో విచా రణ జరిపేందుకు సుప్రీంకోర్టు అంగీకరించింది.
→వేసవి సెలవుల తర్వాత ఈ అంశాన్ని చేపడతామని ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ డి.వై. చంద్రచూడ్, జస్టిస్ పి.ఎస్. నర సింహ, జస్టిస్ జె. బి. పార్దీవాలతో కూడిన ధర్మా సనం తెలిపింది.
→ప్రతిభ-సీనియారిటీ ఆధారం గానే పదోన్నతి కల్పించా లన్న సర్వీసు నిబంధన లను గుజరాత్ ప్రభుత్వం ఉల్లంఘించిందని పేర్కొంటూ జస్టిస్ ఎం. ఆర్. షా నేతృత్వంలోని ధర్మాసనం ఈ నెల 12న ఉత్తర్వులు చేసింది.
→ప్రమోషన్లు పొందిన వారంతా తమ పాత స్థానాలకు తిరిగి వెళ్లాలని ఆదేశించింది. జస్టిస్ ఎం. ఆర్. షా సోమవారం పదవీ విరమణ చేశారు.
→అయితే, పదోన్నతుల వ్యవహారంలో తమ తప్పిదమేమీ లేకున్నా అవమానాలకు గురి కావాల్సి వచ్చిందంటూ కొందరు జడ్జీలు సుప్రీంకోర్టును ఆశ్రయించడంతో ఈ కేసును జులైలో విచారణకు చేపడతామని సీజేఐ

---

పార్లమెంటు కొత్త భవంతి నెలాఖరులో ప్రారంభం

→పార్లమెంటు నూతన భవనానికి తుది మెరుగులు దిద్దే పనులు ముమ్మరంగా సాగుతు న్నాయి.
→దీనిని ఈ నెలాఖరునాటికి అన్ని విధా లుగా సిద్ధం చేయనున్నట్లు సంబంధిత వర్గాలు వెల్లడించాయి.
→ఈ నెల 30నాటికి కేంద్రంలో భాజపా సర్కారు రెండోసారి అధికా రంలోకి వచ్చి నాలుగేళ్లు పూర్తవుతుంది.
→ఆరో జుకు కాస్త అటూఇటూగా ప్రధాని నరేంద్రమోదీ చేతుల మీదుగా ఈ భవనం ప్రారంభోత్సవాన్ని జరిపించవచ్చని సమాచారం.
→భవనం లోపల శుభ్రత పనులు ప్రస్తుతం కొనసాగుతున్నాయి.
→దిల్లీలోని సెంట్రల్ విస్టా పునరభివృద్ధిలో భాగంగా రాష్ట్రపతిభవన్ నుంచి ఇండియా గేట్ వరకు మొత్తంగా మూడు కిలోమీటర్ల మేర వివిధ పనులను రెండేళ్ల క్రితం చేపట్టిన విషయం విదితమే.
→పార్లమెంటుతో పాటు కేంద్ర సచివాలయం, ప్రధాని కార్యాలయం, ప్రధాని నివాసం, ఉప రాష్ట్రపతి భవనం వంటివి కొత్తగా నిర్మిస్తున్నారు.
→ముందు అనుకున్న ప్రకారమైతే ఇవన్నీ గత ఏడాది నవంబరుకు పూర్తికావాలి.

---

గుర్తింపు పొందిన రాష్ట్ర పార్టీలు ఏపీలో 2, తెలంగాణలో 4

→దేశవ్యాప్తంగా 26 రాష్ట్రాల్లో ఉన్న గుర్తింపు పొందిన రాష్ట్ర పార్టీల వివరాలను కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం వెల్లడించింది.
→దీని ప్రకారం ఏపీలో రెండు, తెలంగాణలో నాలుగు పార్టీలకు ఈ గుర్తింపు లభించింది.
→ఆంధ్రప్రదేశ్ లో గుర్తింపు పొందిన వాటిలో యువజన శ్రామిక రైతు కాంగ్రెస్, తెలుగుదేశం పార్టీలున్నాయి.
→తెలంగాణలో ఎంఐఎం, భారాసతోపాటు తెలు గుదేశం, యువజన శ్రామిక రైతు కాంగ్రెస్ పార్టీలు రాష్ట్ర పార్టీ హోదా పొంది నట్లు వెల్లడించింది.
→వీటికి ప్రస్తుతం కేటాయించిన గుర్తులను ఆ రాష్ట్రాల్లో రిజర్వు చేయనున్నట్లు పేర్కొంది.
→ఈ నాలుగు పార్టీల చిరునామాలూ హైద రాబాద్ కేంద్రంగానే ఉన్నాయి. వీటికి అతీతంగా కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం 193 ఫ్రీసింబల్స్ ను విడుదల చేసింది.
→అందులో జనసేనకు కేటాయించిన గాజు గ్లాస్ (గ్లాస్ టంబ్లర్) ఉంది.
→దీన్ని ఇదివరకే జనసేనకు కేటాయించి నప్పటికీ తాజా ఉత్తర్వుల్లో మాత్రం దాన్ని ఫ్రీ సింబల్ గానే ఉంచింది.
→ఆటో రిక్షా, హ్యాట్, ఇస్త్రీపెట్టె, ట్రక్కు గుర్తులను మాత్రం ఏపీ, తెలంగాణల్లో ఇవ్వడం లేదని పేర్కొంది.
→ఇవి కారు గుర్తును పోలి ఉండటంతో వాటిని తెలుగు రాష్ట్రాల జాబితానుంచి మినహాయించింది.
→జాతీయ పార్టీల జాబి తాలో ఆప్, బీఎస్పీ, భాజపా, సీపీఐ(ఎం), కాంగ్రెస్, నేషనల్ పీపుల్స్ పార్టీలు ఉన్నట్లు కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం వెల్లడించింది.

---

సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తిగా హైకోర్టు సీజే జస్టిస్ ప్రశాంత కుమార్ మిశ్ర

→ సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తులుగా ఏపీ హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ ప్రశాంత్ కుమార్ మిశ్ర, సుప్రీంకోర్టు సీనియర్ న్యాయవాది కేవీ విశ్వనాథన్ పేర్లను సిఫార్సు చేస్తూ సీజేఐ జస్టిస్ డీవై చంద్రచూడ్, జస్టిస్ సంజయ్ కిషన్ కౌల్, జస్టిస్ కేఎం జోసెఫ్, జస్టిస్ అజయ్ రస్తోగీ, జస్టిస్ సంజీవ్ ఖన్నాలతో కూడిన కొలీజియం సిఫార్సు చేసింది.
→ఇప్పటివరకు న్యాయమూర్తు లుగా ఉన్న జస్టిస్ దినేష్ మహేశ్వరి, జస్టిస్ ఎంఆర్ షా పదవీవిర మణ చేసిన నేపథ్యంలో ఆ స్థానాల భర్తీ కోసం కొలీజియం వెంటనే పేర్లు సిఫార్సు చేసింది.
→ వీరిద్దరు నియమితులైతే సర్వోన్నత న్యాయస్థానంలో న్యాయమూర్తుల సంఖ్య 34కి చేరుతుంది.
→ఇందులో కేవీ విశ్వనాథన్ 2030 ఆగస్టు 12న ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా బాధ్య తలు చేపట్టి పది నెలల పాటు ఆ పదవిలో కొనసాగనున్నారు.
→ ప్రస్తుతం ఏపీ హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా సేవలంది స్తున్న జస్టిస్ ప్రశాంత్ కుమార్ మిశ్ర 1964 ఆగస్టు 29న చత్తీస్గఢ్లోని రాయగఢ్ లో జన్మించారు.
→బిలాస్పూర్ లోని గురు ఘసిదాస్ యూనివర్సి టీలో బీఎస్సీ, ఎల్ఎల్బీ చదివారు. 1967 సెప్టెంబరు 4న న్యాయవాదిగా పేరు నమోదు చేసుకున్నారు.
→రాయ్ గఢ్ జిల్లా కోర్టు, మధ్యప్రదేశ్ హైకోర్టు, ఛత్తీస్ గఢ్ హైకోర్టులో న్యాయవాదిగా ప్రాక్టీసు చేశారు.
→ 2005 జనవరిలో చత్తీస్గఢ్ హైకోర్టులో సీనియర్ న్యాయవాదిగా హోదా పొందారు.
→ 2009 డిసెంబరు 10న ఛత్తీస్గఢ్ హైకోర్టు న్యాయమూర్తిగా నియమితు లయ్యారు.
→ 2021 అక్టోబర్ 13న ఏపీ హైకోర్టు ప్రధాన యుమూర్తిగా పదోన్నతి పొందారు.
→ చత్తీస్ గఢ్ హైకోర్టు నుంచి ఎవ్వరికీ ప్రాతినిధ్యం లేకపోవడంతో ఈయన పేరును సిఫార్సు చేసినట్లు కొలీజియం పేర్కొంది.
→ జస్టిస్ మిశ్ర హైకోర్టు 13 ఏళ్లకు పైగా న్యాయమూర్తిగా 13 పనిచేశారు.
→ అఖిల భారత స్థాయిలో హైకోర్టు న్యాయమూర్తుల సీనియా జాబితాలో 21వ స్థానంలో ఉన్నారు.
→ చత్తీస్గఢ్ హైకోర్టు న్యాయమూర్తిగా ఆయన న్యాయపరంగా విభిన్న అనుభవం సాధించినట్లు కౌలీజియం అభిప్రాయపడింది.
→ న్యాయానికి సంబంధించి విస్తృతస్థాయిలో తీర్పులు ఇచ్చినట్లు పేర్కొంది.
→ ఇప్పుడు ఈయన నియామకం ద్వారా చత్తీస్గఢ్ హైకోర్టుకు ప్రాతినిధ్యం కల్పించ పాటు ఆయనకున్న విజ్ఞానం, అనుభవం సుప్రీంకోర్టుకు అదనపు విలువను జోడిస్తాయని తెలి పింది.
→ జస్టిస్ మిశ్ర చిత్తశుద్ధి గల న్యాయమూర్తి అని పేర్కొంది.
→ ప్రస్తుత అలహాబాద్ హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి (జస్టిస్ ప్రీతింకర్ దివాకర్) 2000 మార్చి 31న ఛత్తీస్గఢ్ మాతృహైకోర్టు నుంచి న్యాయమూర్తిగా నియమితులయ్యారు.
→ఆయన జస్టిస్ ప్రశాం త కుమార్ మిశ్ర కంటే సీనియర్.
→అయినా అన్ని విష యాలన పరిగణనలోకి తీసుకొని సుప్రీంకోర్టు
→న్యాయమూర్తిగా నియమించేందుకు జస్టిస్ మిశ్రయే అర్హులన్న అభిప్రాయానికి వచ్చినట్లు కాలీజియం మంగళవారం విడుదల చేసిన ప్రకటనలో పేర్కొంది.

---

కేవీ విశ్వనాథన్... సీజేఐ అయ్యే అవకాశం

→ప్రస్తుతం బార్ నుంచి నేరుగా ఎంపికైన న్యాయ మూర్తి (ఆస్టిస్ పమిడిఘంటం శ్రీనరసింహ) ఒక్కరే ఉన్న విషయాన్ని పరిగణనలోకి తీసుకొని సీనియర్ న్యాయవాది కేవీ విశ్వనాథన్ పేరును కొలీజియం సిఫార్సు చేసింది.
→న్యాయమూర్తిగా బాధ్యతలు చేపట్ట దానికి ఆయన సరిగ్గా సరిపోతారని పేర్కొంది.
→దీని వల్ల సుప్రీంకోర్టులో బార్కు ప్రాతినిధ్యం పెరుగుతుం విస్తృతమైన ప్రాయపడింది.
→బోర్డుకు అదనపు అనుభవం, లోతైన జ్ఞానం "పేర్కొంది. విలువను జోడిస్తాయని ర్కొంది.
→ఈయన భారతీ యార్ యూనివర్సిటీ పరిధిలోని కోయంబత్తూరు న్యాయ కళాశాలలో అయిదేళ్ల లా డిగ్రీ చేశారు.
→1988లో తమిళనాడు బార్ కౌన్సిల్ న్యాయవాదిగా పేరు నమోదు చేసుకున్నారు.
→రెండు దశాబ్దాలు సుప్రీంకోర్టులో న్యాయవాద వృత్తి కొనసాగించిన తర్వాత పొందారు.
→2009లో సీనియర్ అడ్వొకేట్ హోదా న్యాయవాదిగా ఆయన కాన్స్టిట్యూషన్, క్రిమినల్, కమర్షియల్, ఇన్సాల్వెన్సీ, ఆర్బిట్రేషన్ లాకు సంబంధించిన కేసులు వాదించారు.
→ వివిధ కేసుల్లో అమికస్ క్యూరీగా సుప్రీంకోర్టుకు సాయం చేశారు.
→ న్యాయశాస్త్రం గురించి సంపూర్ణ అవగాహన, సహచర న్యాయవాదుల్లో ఈయనకు నిబద్దత, నిజాయితీ కలి గిన సీనియర్ న్యాయవాదిగా పేరున్నట్లు కొలిజియం పేర్కొంది.
→ కేవీ విశ్వనాథన్ 1966 మే 26న జన్మించారు. 2031 మే 25 వరకు ఆయన సుప్రీంకోర్టులో సేవలందించనున్నారు.
→ 2030 ఆగస్టు 11న జస్టిస్ జేబీ. పర్దివాలా వీవిరమణ ప్రధా న్యాయమూర్తి హోదాలో పదవీ విరమణ చేసిన తర్వాత ఈయన ఆ బాధ్యతలు చేపట్టి 2031 మే 25 వరకు CJIగా కొనసాగుతారు.
→ న్యాయమూర్తిగా నియమితులైనవారిలో జస్టిస్ ఎస్ఎం సిక్రీ (1971), జస్టిస్ (2022), జస్టిస్ పమిడిఘంటం శ్రీనరసింహ (2027) ని తర్వాత న్యాయమూర్తిగా నియమితులయ్యే యర్ వ్యక్తిగా కేవీ విశ్వనాధనక్కు గౌరవం దక్కుతుంది.
→ జులై రెండో వారానికల్లా జస్టిస్ కేఎం జోసెఫ్, జస్టిస్ అజయ్ రస్తోగీ, జస్టిస్ రామసుబ్రహ్మణ్యం, కృష్ణ మురారి పదవీవిరమణ చేయబోతున్నందున మరో నాలుగు పోస్టులు ఖాళీ కానున్నాయి..
→అప్పటికి మొత్తం న్యాయమూర్తుల సంఖ్య 28కి చేరు తుంది.
→ఖాళీలను వేగంగా భర్తీచేయడానికి ఇప్పుడు ఈ ఇద్దరి పేర్లను కొలిజియం ఏకగ్రీవంగా సిఫార్సు. చేసింది.
→వివిధ హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తులు, సీనియర్ న్యాయమూర్తుల పేర్లపై చర్చించినట్లు 30 తెలిపింది.
→పేర్లను సిఫార్సు చేసే సమయంలో పేరెంట్ హైకోర్టుల్లో ప్రధాన న్యాయమూర్తులు, ఇతర న్యాయ మూర్తుల సీనియారిటీ, హైకోర్టు న్యాయమూర్తుల్లో మొత్తమ్మీద సీనియారిటీని పరిగణనలోకి కాలీజియం పేర్కొంది.
→అలాగే ప్రతిభ, పనితీరు, నిబ ద్ధతనూ చూసినట్లు తెలిపింది.
→సుప్రీంకోర్టులో వైవిధ్యం, సమ్మిళితత్వాన్ని కల్పించడానికి ఇప్పటివరకు లేని హైకోర్టులకు ప్రాతినిధ్యం లేని "ప్రాతినిధ్యం కల్పించడా నికి, లింగ వైవిధ్యం, మైనారిటీల ప్రాతినిధ్యాన్ని పరిగ జనలోకి తీసుకున్నట్లు ప్రతిభ, ప్రధాన న్యాయమూర్తులుగా, న్యాయమూర్తులుగా ఉన్న యోగ్యత, విభిన్న వర్గాలకు అవకాశం కల్పించాలన్న ఉద్దేశంతో జస్టిస్ ప్రశాంత్ కుమార్ మిశ్ర పేరును ఏకగీవ్రంగా సిఫార్సు. చేసినట్లు కొలీజియం పేర్కొంది.
→సుప్రీంకోర్టు న్యాయ మూర్తిగా నియమితులు కావడానికి ఆయనకు అన్ని అర్హతలు, యోగ్యతలు ఉన్నట్లు తెలిపింది.

---

కాంపిటీషన్ కమిషన్ ఆఫ్ ఇండియా చైర్ పర్సన్ గా రవ్ నీత్ కౌర్

→ కాంపిటీషన్ కమిషన్ ఆఫ్ ఇండియా (సీసీఐ) చైర్పర్సన్ గా రవ్ నీత్ కౌర్ ను ప్రభుత్వం నియమించింది.
→ సీసీఐకు పూర్తి స్థాయి చైర్పర్స న్గా ఓ మహిళ బాధ్యతలు చేపట్టడం ఇదే మొద టిసారి.
→ 1988 పంజాబ్ కేడర్ ఐఏఎస్ అధికారి అయిన రవ్ నీత్ కౌర్ నియామకానికి నియామకా లపై ఏర్పాటైన కేంద్ర మంత్రివర్గ కమిటీ ఆమోదం తెలిపిందని అధికారిక ఆదేశాల ఆధారంగా తెలు స్తోంది.
→ రవ్ నీత్ కౌర్ సీసీఐ చైర్మన్ గా బాధ్యతలు చేపట్టిన రోజు నుంచి ఐదేళ్ల పాటు, 65 ఏళ్ల వయసు వచ్చే వరకు, తదుపరి ఆదేశాలు జారీ అయ్యే వరకు వీటిలో ఏది ముందయితే అప్పటివరకు కొనసాగుతారని అధికారిక ఆదేశాలు చెబు తున్నాయి.
→ కాగా.. 2022 అక్టోబరు నుంచి సీసీఐకు పూర్తి స్థాయి చైర్పర్సన్ ఎవరూ లేరు.
→ సీసీఐ మెంబర్ సంగీతా వర్మ తాత్కాలిక చైర్పర్సన్గా బాధ్యతలు నిర్వహిస్తున్నారు.
→ ప్రస్తుతం రవ్ నీత్ కౌర్.. పంజాబ్ ప్రభుత్వంలో కోఆపరేషన్ విభాగానికి ప్రత్యేక ముఖ్య కార్యదర్శిగా విధులు నిర్వహిస్తున్నారు.

---

మట్టి నాణ్యతను పరీక్షించే పరికరం

→ కృత్రిమ మేధ పరి జ్ఞానంతో మట్టి నాణ్యతను పరీక్షించే పరికరం భూపరీక్షలను తీసుకొచ్చినట్లు ఏరీస్ ఆగ్రో వెల్లడించింది.
→ ఐఐటీ ఖరగ్ పూర్ బిజినెస్ ఇంక్యుబే షన్ సహకారంతో రూపొందించిన ఈ పరిక రాన్ని సంస్థ చైర్మన్, ఎండీ రాహుల్ మిర్చందానీ హైదరాబాద్లో నిర్వహించిన ఒక కార్యక్రమంలో ఆవిష్కరించారు.
→ 250 గ్రాముల బరువుతో ఉండే ఈ పరికరం ద్వారా ఎలాంటి రసాయనాల అవసరం లేకుండానే కేవలం రెండు నిమిషాల్లోనే మట్టి నాణ్య తను తెలుసుకోవచ్చని వివరించారు.
→ మొబైల్ ఫోనులో ఉన్న యాప్ తో భూపరీక్షక్ అనుసంధానమై ఉంటుందని తెలిపారు.
→ కృత్రిమ మేధ, మెషీన్ లెర్నింగ్, ఇంటిగ్రేటెడ్ న్యూట్రియంట్ తదితర సాంకేతికతలను ఇది ఉపయోగిస్తుందని పేర్కొ న్నారు.
→ పంటలకు అవసరమైన పోషకాలను అందించి, మంచి దిగుబడులు పొందేందుకు అవకాశం ఉంటుందన్నారు.
→ దీంతో పాటు ఇతర వ్యవసాయ ఉత్పత్తులనూ ఏరీస్ ఆగ్రో తెలుగు రాష్ట్రాల విపణిలోకి విడుదల చేసింది.

---

సంచార్ సాధీ పోర్టల్ పై మొబైల్ ఫోన్లను బ్లాక్ చేయొచ్చు

→దేశవ్యాప్తంగా పోగొట్టుకున్న లేదా చోరీకి గురైన మొబైల్ ఫోన్లను సంచార్ సాధీ పోర్టల్ పై ప్రజలు బ్లాక్ చేయ డంతో పాటు ట్రాక్ చేసుకోవచ్చని టెలికాం విభాగం (డాట్) వెల్లడించింది. మంగళవారం ఈ పోర్టల్ను డాట్ ప్రారంభిం చింది.
→ వాడిన మొబైల్ ఫోన్ ను కొనుగోలు చేయకముందే ఆ ఫోన్ వివరాలను ఈ పోర్టల్లో తనిఖీ చేసుకునే సదుపాయం ఉందని కేంద్ర టెలికాం మంత్రి అశ్వినీ వైష్ణవ్ పేర్కొన్నారు.
→ 'మొదటి విడత సంచార్ సాధీ పోర్టల్ను సెంట్రల్ ఎక్విప్మెంట్ ఐడెంటిటీ రిజిస్టర్ (సీఈఐఆర్)గా రూపొందించాం.
→ ఎవరైనా మొబైల్ ఫోన్ పోగొట్టుకుంటే ఈ పోర్టల్ను సందర్శించొచ్చు. కొంత ధ్రువీకరణ తనిఖీల తర్వాత ఎన్ఫోర్స్మెంట్ సంస్థలు, టెలికాం సర్వీస్ ప్రొవైడర్లను సంప్రదించే సదుపాయం ఉంటుంది.
→ అనంతరం మీ ఫోన్లను బ్లాక్ చేయొచ్చు' అని వైష్ణవ్ తెలిపారు.
→ వ్యక్తులు ఏ మొబైల్ నంబరుతో అయినా మోసపూరిత కార్యకలాపా లకు పాల్పడితే, ఆ సేవలను నిలిపివేయడానికి మెటాకు చెందిన వాట్సాప్ అంగీకరించినట్లు వైష్ణవ్ స్పష్టం చేశారు.
→వాట్సాప్ కాల్స్ ద్వారా మోసాలకు ప్రభుత్వం తీసుకుంటున్న చర్యల గురించి ప్రశ్నించగా ఈ సమాధానం ఇచ్చారు.
→అన్ని ఓటీటీ ప్లాట్ఫామ్లు సైతం ఇందుకు సహకరిస్తున్నాయన్నారు.
→మోసాలు చేసినందుకు ఇప్పటివరకు 36 లక్షల మొబైల్ కనెక్షన్లను నిలిపివేశామని, దీంతో వాటి వాట్సాప్ ఖాతాలు కూడా ఆగిపోయినట్లు వెల్లడించారు.

---

చక్కెర ప్రత్యామ్నాయాలు వాడొద్దు: డబ్ల్యూహెచ్

→బరువు తగ్గడం కోసం చక్కెర లేని తీపి పదార్థాలు (నాన్ షుగర్ స్వీట్నర్-ఎన్ఎస్ ఎస్) వాడకాన్ని నిలిపివేయాలని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూహెచ్) స్పష్టంచే సింది.
→పిల్లలు, పెద్దల్లో కొవ్వును తగ్గించే విష యంలో ఈ పదార్థాలతో ఎలాంటి దీర్ఘకాల ప్రయోజనం ఉండదని పరిశోధనల్లో వెల్లడై నట్లు తెలిపింది.
→పైగా వీటిని ఎక్కువ కాలం వాడటం వల్ల దుష్ప్రభావాలు తలెత్తవచ్చని పేర్కొంది.
→టైప్-2 మధుమేహం, గుండె జబ్బులు, అకాల మరణం ముప్పును అవి పెంచొచ్చని హెచ్చరించింది.
→సహజసిద్ధ చక్కెర్లు కలిగిన పండ్లు తదితరాలను తీసుకో వాలని సూచించింది.
→లేదా తీపి పదార్థాలు లేని ఆహారం, పానీయాలను ఎంచుకోవడం మంచిదని పేర్కొంది.
→ఇప్పటికే మధుమే హంతో బాధపడుతున్నవారికి మినహా మిగతా వారికి ఈ సిఫార్సు వర్తిస్తుందని తెలిపింది.

---

నవజాత శిశు సంరక్షణ లక్ష్యసాధనకు చేరువలో భారత్

→నవజాత శిశు మరణాలను తగ్గించడానికి సమర్ధ చర్యలు తీసుకున్న భారతదేశం ఈ విషయంలో ఐరాస సుస్థిరాభివృద్ధి లక్ష్యాన్ని 2030కల్లా సాధిస్తుందని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూహెచ్)కు చెందిన డాక్టర్ అన్షు బెనర్జీ తెలిపారు.
→ఆయన మే 8-11 తేదీల్లో దక్షిణాఫ్రికాలోని కేప్ టౌన్ లో జరిగిన అంతర్జాతీయ మాతా, నవజాత శిశు ఆరోగ్య సదస్సులో ప్రసంగించారు.
→భారత్ లో ఏర్పాటు చేసిన 1,000 నవజాత శిశు సంరక్షణ కేంద్రాలు ప్రతి జిల్లాలో నవజాత శిశువులకు, నెలలు నిండకమునుపే జన్మించిన చిన్నారులకు ఆరోగ్య సేవలు అందిస్తున్నాయి.
→వారికి అస్వస్థత కలిగితే వెంటనే చికిత్స అందిస్తున్నాయి. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాల్లో నవజాత శిశు ఆరోగ్య స్థిరీకరణ యూనిట్లను నెలకొల్పారు.
→శిశు జననం తర్వాత ఆరేడుసార్లు ఆశా వర్కర్లు నేరుగా පුයි ఇళ్లకు వెళ్లి మాతాశిశు ఆరోగ్యంపై శ్రద్ధ వహిస్తారు.
→తల్లి పాలు శిశువుకు శ్రీరామ రక్ష అనీ, దీన్ని ప్రోత్సహించడా నికీ, తల్లీబిడ్డల మధ్య ఆత్మీయ స్పర్శను పెంచడానికీ వచ్చేవారం నుంచి ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ కంగారూ. మదర్ కేర్ అనే కొత్త కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభిస్తుందని ఆయన చెప్పారు.
→ముఖ్యంగా నెలలు నిండక ముందే పుట్టిన శిశువుల సంరక్షణకు తోడ్పడుతుంది.
→పట్టణాల విస్త రణ వల్ల అనేక దేశాల్లో బాలలు పోషకాహార లోపానికీ, స్థూలకాయానికీ గురవుతున్నారు.
→ఈ రెండు సమస్యల పరిష్కారంపై ఆరోగ్య కార్యక్రమాలు, కార్యక ర్తలు దృష్టి కేంద్రీకరించాలని బెనర్జీ సూచించారు.
→శిశు వులు ఎదుగుదలకు తల్లి పాలు అత్యంత అవసరం.
→కొవ్వు, చక్కెర లేని పౌష్టికాహారాన్ని అందించడమూ సమస్యకు పరిష్కారమవుతుంది.
→కేరళలో ప్రతి లక్ష జననాలకు మాతా మరణాల రేటును 19కి తగ్గించిందనీ, మరికొన్ని రాష్ట్రాలు కూడా లక్ష్యాన్ని అందుకుంటున్నాయని బెనర్జీ తెలిపారు.
→భారత్ సుమన్ కార్యక్రమం కింద ప్రతి తల్లికి, నవజాత శిశువుకు ఉచితంగా మేలైన ఆరోగ్య సేవలు అంది స్తోంది.
→కేంద్ర ఆరోగ్య శాఖ లక్ష్య కార్యక్రమం కింద ప్రసవ గదులు, శస్త్రచికిత్స గదులను విస్తరిస్తోంది.
→గర్భి ణులు, బాలింతలు, శిశువుల సంరక్షణలో డిజిటల్ సాంకే తికతలను ఉపయోగిస్తోందని బెనర్జీ వివరించారు.

---

జీ-7 సమావేశాలకు మోదీ

→ ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోదీ ఈ నెల 19వ తేదీ నుంచి 24 వరకు 3 దేశాల పర్యటనకు వెళ్తున్నారు. మే 19వ తేదీన జపాన్ కు వెళ్తారు. → 21వ తేదీ వరకూ హిరోషిమాలో జరిగే జీ-7 సమావేశాల్లో పాల్గొంటారు.
→ ఈ సమావేశాల్లో అమెరికా అధ్యక్షుడు జో బైడెన్, ఇతర కీలక దేశాధినేతలు పాల్గొంటున్నారు.
→ శాంతి, స్థిరత్వం, సమగ్రత, ఆహారం, ఇంధనం, భద్రత వంటి అంశాలపై వారు చర్చిస్తారు.
→ జపాన్ నుంచి పపువా న్యూగినియాలోని పోర్టు మోర్సిబై వెళ్లి అక్కడ 22వ తేదీన జరిగే ఇండియా, పసిఫిక్ ద్వీపాల సహకార ఫోరం సమావేశంలో పాల్గొంటారు.
→ 22 నుంచి 24 వరకూ ఆస్ట్రేలియాలోని సిడ్నీలో జరిగే క్వాడ్ సమ్మిట్కు మోదీ హాజరవుతారు.
→ ఈ సమ్మి ట్ కు ఆస్ట్రేలియా ప్రధాని ఆంథోనీ అల్బనీస్ అధ్యక్షత వహిస్తారు. జో బైడెన్, జపాన్ ప్రధాని కిషిద పాల్గొంటారు.

---

72 రైల్వేస్టేషన్లలో 'వన్ స్టేషన్.. వన్ ప్రొడక్ట్'

→ స్థానిక, స్వదేశీ ఉత్పత్తుల్ని ప్రోత్సహించే లక్ష్యంతో ప్రవేశపెట్టిన 'వన్ స్టేషన్.. వన్ ప్రొడక్ట్'కు మంచి స్పందన వస్తోందని, జోన్ పరిధిలో 72 రైల్వేస్టేషన్లలో 77 స్టాళ్లు(విక్రయ కేంద్రాలు) ఏర్పాటు చేసినట్లు దక్షిణ మధ్య రైల్వే తెలిపింది.
→ జోన్ పరిధిలో తెలంగాణతోపాటు ఆంధ్రప్ర దేశ్, మహారాష్ట్ర, కర్ణాటక రాష్ట్రాల ఉత్పత్తులకు అవకాశం కల్పించినట్లు పేర్కొంది.
→ తెలంగాణ పరిధిలో సికింద్రాబాద్, హైదరాబాద్, కాచిగూడ, వరం గల్, నిజామాబాద్, గద్వాల సహా 26 రైల్వేస్టేషన్లలో 29 స్టాళ్లు ఉన్నాయని జోన్ సీపీఆర్వో సీహెచ్ రాకేశ్ తెలిపారు.
→ వీటిల్లో ప్రత్యేకంగా నారాయణ పేట, గద్వాల, పోచంపల్లి చీరలు, వస్త్రాల కోసం ఆరు ఔట్లెట్లు కేటాయిం చినట్లు తెలిపారు.
→ ఏడు రైల్వేస్టేషన్లలో చిరుధాన్యాల ఆహార ఉత్పత్తుల స్టాళ్లు ఏర్పాటు చేసినట్లు ద.మ. రైల్వే జీఎం అరుణ్ కుమార్ తెలిపారు.
→ స్థానిక కళాకారులు తమ ఉత్పత్తుల్ని ప్రదర్శించుకోవడానికి వన్ స్టేషన్.. వన్ ప్రొడక్ట్ మంచి అవకాశమని పేర్కొన్నారు.

---

గుర్తింపు పొందిన రాష్ట్ర పార్టీలు ఆంధ్రప్రదేశ్లో 2 తెలంగాణలో 4

→ దేశవ్యాప్తంగా 26 రాష్ట్రాల్లో ఉన్న గుర్తింపు పొందిన రాష్ట్ర పార్టీల వివరాలను కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం వెల్లడించింది.
→ దీని ప్రకారం ఏపీలో రెండు, తెలంగాణలో నాలుగు పార్టీలకు ఈ గుర్తింపు లభించింది.
→ ఆంధ్రప్రదేశ్లో గుర్తింపు పొందిన వాటిలో యువజన శ్రామిక రైతు కాంగ్రెస్(వైకాపా), తెలుగుదేశం పార్టీలున్నాయి.
→ తెలంగాణలో ఎంఐఎం, భారాసతోపాటు తెలుగుదేశం, యువజన శ్రామిక రైతు కాంగ్రెస్ పార్టీలు రాష్ట్ర పార్టీ హోదా పొందినట్లు వెల్లడించింది.
→ వీటికి ప్రస్తుతం కేటాయించిన గుర్తులను ఆ రాష్ట్రాల్లో రిజర్వు చేయనున్నట్లు పేర్కొంది.
→ ఈ నాలుగు పార్టీల చిరునామాలూ హైదరాబాద్ కేంద్రంగానే ఉన్నాయి. వీటికి అతీ తంగా కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం 193 ఫ్రీసింబల్స్ ను విడుదల చేసింది.
→ అందులో జనసేనకు కేటాయించిన గాజు గ్లాస్ (గ్లాస్ టంబ్లర్) ఉంది.
→ దీన్ని ఇదివరకే జనసేనకు కేటాయించినప్పటికీ తాజా ఉత్తర్వుల్లో మాత్రం దాన్ని ఫ్రీసింబల్గానే ఉంచింది.
→ ఆటోరిక్షా, హ్యాట్, ఇస్త్రీపెట్టె, ట్రక్కు గుర్తులను మాత్రం ఏపీ, తెలంగాణల్లో ఇవ్వడం లేదని పేర్కొంది.
→ ఇవి కారు గుర్తును పోలి ఉండటంతో వాటిని తెలుగు రాష్ట్రాల జాబితానుంచి మినహాయించింది.
→ జాతీయ పార్టీల జాబితాలో ఆప్, బీఎస్పీ, భాజపా, సీపీఐ(ఎం), కాంగ్రెస్, నేషనల్ పీపుల్స్ పార్టీలు ఉన్నట్లు కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం వెల్లడించింది.

---

తెలంగాణ గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 100% ఇళ్లకు తాగునీరు

→ తెలంగాణ ప్రభుత్వం గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 100 శాతం ఇళ్లకు కుళాయి ద్వారా నీటి సౌకర్యం కల్పించిందని కేంద్ర జలశక్తి శాఖ తెలిపింది.
→ ఇప్పటివరకు తెలంగాణతో పాటు గోవా, అండమాన్ నికోబార్ దీవులు, దాద్రానగర్ హివేలీ దమన్ దీవ్, హరియాణా, గుజరాత్, పుదుచ్చేరి, పంజాబ్ లు గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 100% ఇళ్లకు కొళాయినీటి సౌకర్యం కల్పించి తొలి 8 స్థానాల్లో నిలిచినట్లు పేర్కొంది.
→ కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రారంభించిన జల్జీ జీవన్ మిషన్ పథకం అమలులో ఏపీ 18వ స్థానంలో నిలి చినట్లు వెల్లడించింది.
→ ఈ మేరకు నివేదికను విడుదల చేసింది. ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 69.74% ఇళ్లకు కుళాయినీటి సౌకర్యం 3 కల్పించినట్లు పేర్కొంది.
→ దేశవ్యాప్తంగా అన్ని రాష్ట్రాల్లో కలిపి సగటున 61.71 % ఇళ్లకు ఈ పథకం చేరుకుందని తెలిపింది.

---

ఉపరాష్ట్రపతిపై చర్యలకు సర్వోన్నత న్యాయస్థానం నిరాకరణ

→న్యాయ వ్యవస్థ, కొలీజియంలపై వ్యతి వ్యాఖ్యలు చేసిన ఉపరాష్ట్రపతి జగదీప్ ధన్ ఖడ్, కేంద్ర న్యాయశాఖ మంత్రి కిరణ్ రిజిజు లను బాధ్యతల నుంచి తప్పించేలా ఆదేశాలి వ్వాలని కోరుతూ దాఖలైన పిటిషన్ను విచా రించేందుకు సుప్రీంకోర్టు నిరాకరించింది.
→ఇప్ప టికే ఈ పిటిషన్ను బొంబాయి హైకోర్టు కొట్టే యగా పిటిషనర్లు సుప్రీంకోర్టును ఆశ్రయిం చారు.
→హైకోర్టు తీర్పును బొంబాయి న్యాయవా దుల సంఘం (బీఎల్) సుప్రీంలో సవాలు చేసింది.
→ఈ పిటిషన్ జస్టిస్ ఎస్. కె. కౌల్, జస్టిస్ ఎ. అమానుల్లాల ధర్మాసనం ఎదుటకు రాగా.. 'ఏమిటిదంతా? మీరు ఇక్కడకు ఎందు కొచ్చారు? హైకోర్టు నిర్ణయం సరైనదేనని మేము భావిస్తున్నాం.
→అనుచిత వ్యాఖ్యల విష యంలో సుప్రీం కోర్టు విశాల దృక్పథంతో వ్యవ హరిస్తుంది' అని స్పష్టం చేసింది.
→బీఎల్ఎ పిటి షన్ 226వ రాజ్యాంగ అధికరణ కింద విచారిం చాల్సినది కాదని ఫిబ్రవరి 9న బొంబాయి హైకోర్టు తీర్పు చెప్పింది.

---

ఐరోపాలో సుడిగాలి పర్యటన చేస్తున్న ఉక్రెయిన్ అధ్యక్షుడు జెలెన్ స్కీ

→ఐరోపాలో సుడిగాలి పర్యటన చేస్తున్న ఉక్రెయిన్ అధ్యక్షుడు జెలెన్స్కీ బ్రిటన్ చేరుకున్నారు.
→ ఆ దేశ ప్రధాని రిషి సునా క్తో సమావేశమయ్యారు. ఆయుధాలు.. ముఖ్యంగా ఫైటర్ యుద్ధ విమానాలు తక్షణమే కావాలని జెలెన్స్కీ కోరారు.
→ సునాక్ సానుకూలంగా స్పందించారు. ఉక్రెయిన్కు అండగా నిలుస్తామని, యుద్ధం మధ్యలో ఆ దేశాన్ని వదిలిపెట్టే ప్రసక్తే లేదని స్పష్టం చేశారు.
→ మందుగుండు, ట్యాంకులు, సైనిక వాహనాలతో బ్రిటన్ తమకు నిరంతర సాయం అంది స్తూనే ఉందని ఉక్రెయిన్ అధ్యక్షుడు తెలిపారు.
→ త్వరలో వందల సంఖ్యలో గగనతల రక్షణ వ్యవస్థలు, సుదీర్ఘ శ్రేణి డ్రోన్లు (200 కిలోమీటర్ల దూరం) అందివ్వనున్నట్లు సునాక్ ప్రకటించారు.
→ ఐరోపా పర్యటనలో భాగంగా జెలెన్ స్కీ ఇటలీ ప్రధానిని, పోప్ ప్రాన్సిస్ ను కలిశారు.

'గ్రాండ్ మాస్టర్' ప్రణీత్ కు కేసీఆర్ అభినందన

→భారత్ నుంచి 82వ చెస్ గ్రాండ్మాస్టర్ గా నిలిచిన తెలంగాణ కుర్రాడు ఉప్పల ప్రణీతన్ను ముఖ్యమంత్రి కె. చంద్రశేఖర రావు అభినందించారు.
→ప్రణీత్ తన తల్లిదండ్రులు శ్రీనివాసాచారి, ధనలక్ష్మిలతో కలిసి సోమవారం సచివాలయంలో సీఎంను కలిశాడు.
→ప్రణీత్ ప్రద ర్శన పట్ల సంతోషం వ్యక్తం చేసిన కేసీఆర్... అతను మున్ముందు మరిన్ని విజయాలు సాధించాలని ఆకాంక్షించారు.
→భవిష్యత్తులో ప్రణీత్ ఇతర టోర్నీల కోసం సన్నద్ధమయ్యేందుకు, మరింత మెరుగైన శిక్షణ తీసుకునేందుకు వీలుగా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తరఫున ప్రోత్సాహకంగా రూ. 2 కోట్ల 50 లక్షలను తెలంగాణ సీఎం ప్రకటించారు.
→రాష్ట్రం తరఫున గ్రాండ్ మాస్టర్ గా నిలిచిన ఐదో ఆటగాడిగా ప్రణీత్ గుర్తింపు పొందాడు. మరోవైపు మహిళా క్యాండిడేట్ మాస్టర్ (డబ్ల్యూసీఎం) హోదా పొందిన చెస్ ప్లేయర్ వీర్లపల్లి నందినికి రూ. 50 లక్షల ప్రోత్సా హకాన్ని సీఎం ప్రకటించారు.
→ఈ దిశగా తక్షణ చర్యలు చేపట్టాల్సిందిగా తన కార్యదర్శి భూపాల్ రెడ్డిని సీఎం ఆదేశించారు.

ఐరాస వలస విభాగానికి తొలి మహిళా డైరెక్టర్ జనరల్

→ఐక్యరాజ్యసమితి వలస విభాగమైన ఇంటర్నేషనల్ ఆర్గనైజే షన్ ఫర్ మైగ్రేషన్ (ఐఓఎం) డైరెక్టర్ జనర అమెరికాకు చెందిన యామీ పోప్ ఎంపికయ్యారు.
→ఈ సంస్థకు డైరెక్టర్ జనర ల్గా గా ఓ మహిళ ఎంపిక వ్వడం ఇదే తొలిసారి.
→ప్రస్తుతం డిప్యూటీ డైరెక్టర్ జనరల్ హోదాలో ఉన్న యామీ ఎన్నికలో పోర్చుగీసు ప్రభుత్వ మాజీ మంత్రి ఆంటోనియోను ఓడించారు.

సాఫ్ట్ సిగ్నల్'కు వీడ్కోలు

→క్రికెట్లో క్యాచ్ ఔట్ల విషయంలో వివాదాస్పదంగా మారిన 'సాఫ్ట్ సిగ్నల్కు ఐసీసీ మంగళం పాడింది.
→క్రికెట్ నుంచి ఈ నిబంధనను తొలగించింది.
→ఇన్ని రోజులు బంతి ఆటగాళ్లు సరిగ్గా అందుకున్నారా? లేదా నేలకు తాకిందా? అనే అనుమానం ఉన్న క్యాచ్ల విషయంలో మైదానంలోని అంపైర్లు ఔట్ లేదా నాటౌట్ను 'సాఫ్ట్ సిగ్నల్' చూపిస్తూ.. టీవీ అంపైర్ను తుది నిర్ణయం తీసుకోవాలని అడిగేవాళ్లు. రీప్లేలో పరిశీలించిన తర్వాత స్పష్టత లేకుంటే, గందరగోళ పరిస్థితుల్లో మైదానంలోని అంపైర్ తీసుకున్న 'సాఫ్ట్ సిగ్నల్ను సమర్థిస్తూ టీవీ అంపైర్ నిర్ణయం తీసుకున్న సందర్భాలు చాలా ఉన్నాయి.
→నాటౌట్ కనిపించినప్పటికీ మైదానంలోని అంపైర్ 'సాఫ్ట్ సిగ్నల్ ఔట్గా ఇవ్వడం, టీవీ అంపైర్ దీన్ని సమర్థించడం చాలా సార్లు వివాదాస్పదమైంది.
→ఇకపై ఇలాంటి సాఫ్ట్ సిగ్నల్ ఉండదు. రనౌట్ మాదిరే నేరుగా టీవీ అంపైర్ను క్యాచౌట్ నిర్ణయం తీసుకోమని అడగొచ్చు.
→సౌరభ్ గంగూలీ సారథ్యంలోని పురుషుల క్రికెట్ కమిటీతో పాటు మహిళల క్రికెట్ కమిటీ చేసిన ప్రతిపాదనలకు సీఈసీ ఆమోదం తెలపడంతో ఐసీసీ ఈ మార్పు చేసింది.
→"సాఫ్ట్ సిగ్నల్ను తొలగించడమే ప్రధాన మార్పు. టీవీ అంపైర్ను నిర్ణయాలు కోరేటప్పుడు ఇకపై మైదానంలోని అంపైర్ల సాఫ్ట్ సిగ్నల్ ఇవ్వాల్సిన అవసరం లేదు.
→నేరుగానే టీవీ అంపైర్ను సంప్రదించొచ్చు" అని ఐసీసీ ప్రకటించింది. "కొన్నేళ్లుగా క్రికెట్ కమిటీ సమావేశాల్లో సాఫ్ట్ సిగ్నల్ గురించి చర్చించాం.
→ఈ విధానం అనవసరమని కమిటీ అభిప్రాయపడింది. కొన్ని సార్లు రిప్లేలో స్పష్టత లేకపో వడంతో గందరగోళ పరిస్థితులు ఏర్పడుతున్నాయి" అని గంగూలీ తెలిపాడు.
→మరోవైపు ఫాస్ట్, బౌలర్లను ఎదుర్కొనే బ్యాటర్లు, వికెట్లకు సమీపంలో ఉండే వికెట్ కీపర్, బ్యాటర్కు అత్యంత సమీపంలో ఉండే ఫీల్డర్లు హెల్మెట్లు తప్పనిసరిగా ధరించాలని ఐసీసీ సూచించింది.
→అంతే కాకుండా ఫ్రీ హిట్ బంతి స్టంప్స్న తాకి వెళ్తే అప్పుడు పరుగులు తీసుకోవచ్చని కూడా స్పష్టం చేసింది. ఈ మార్పులు వచ్చే నెల 1న ఇంగ్లాండ్, ఐర్లాండ్ మధ్య ఆరంభమయ్యే టెస్టుతో అమల్లోకి వస్తాయి

జస్టిస్ ఎం.ఆర్.షా పదవీ విరమణ

→జస్టిస్ ఎం.ఆర్. షాను సీజేఐ జస్టిస్ డి.వై. చంద్రచూడ్ 'టైగర్ షా'గా అభివర్ణించారు.
→జస్టిస్ ముకేశ్ కుమార్ రసిక్బాయ్ షా.. 1958 మే 16న జన్మించారు.
→2004 మార్చి 7న గుజరాత్ హైకోర్టు అదనపు న్యాయమూర్తిగా, 2005 జూన్ 22న శాశ్వత న్యాయమూర్తిగా, 2018 ఆగస్టు 12న పట్నా హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా నియమితులయ్యారు.
→2018 నవంబరు 2న సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తిగా పదోన్నతి పొందారు.
→జస్టిస్ ఎం. ఆర్. షా పదవీ విరమణతో సుప్రీంకోర్టులో న్యాయమూర్తుల సంఖ్య 32కు తగ్గింది.

నిజాంపట్నానికి సీఎం మత్స్యకార భరోసా నిధుల పంపిణీ

→బాపట్ల జిల్లా రేపల్లె నియోజకవర్గం నిజాం పట్నంలో సీఎం జగన్ పర్యటించనున్నారు.
→వైఎస్సార్ మత్స్యకార భరోసా నిధుల్ని ఆయన పంపిణీ చేస్తారని అధికారులు తెలి పారు.
→రాష్ట్రంలో మత్స్యకార భరోసా పథకంలో భాగంగా 1,22,859 మంది లబ్ధిదారులకు ఒక్కొక్కరికి రూ. 10 వేల చొప్పున వారి వ్యక్తిగత ఖాతాల్లో జమ చేస్తారు.
→సీఎం ఉదయం 9.10 గంటలకు తాడేపల్లిలో బయలుదేరి 9.30కు నిజాంపట్నం చేరుకుంటారు.
→9.55కు సభావేదిక వద్దకు చేరుకుని, మత్స్యశాఖ ఏర్పాటు చేసిన స్టాళ్లను సందర్శిస్తారు. లబ్ధిదారులతో మాట్లా డతారు. అనంతరం ప్రసంగిస్తారు.
→11.35కు బటన్ నొక్కి మత్స్యకార భరోసా నిధుల్ని లబ్దిదారుల ఖాతాల్లో జమ చేస్తారు.

అంటార్కిటికాను వణికిస్తున్న చిన్న కీటకం

→ అంటార్కిటికాలోని సిగ్నీ ద్వీపం సగం మంచుతో నిండి ఉంటుంది. కొన్నేళ్ల కిందట ఆ ద్వీపానికి ఓ కీటకం వచ్చింది.
→ అది ఏళ్ల తరబడి తిష్ఠ వేయడంతో దాని సంతతి బాగా అభివృద్ధి చెందింది. ఆ కీటకమే ఇప్పుడు ఓ సమస్యలా మారింది.

ఏమిటీ కీటకం? :-
→ఆ కీటకం పేరు ఎరెట్ స్టేరా మర్పీఐ. ఇది ద్వీపంలోని నేల స్వభావాన్ని మారుస్తోందని తాజాగా బ్రిటిష్ అంటార్కిటిక్ సర్వే తేల్చింది.
→ఎరెట్ స్టేరా మర్పీఐ మృత సేంద్రియ పదార్థాలను ఆరగిస్తుంది. అలా చేయడం వల్ల మొక్కలు వేగంగా కుళ్లిపోతు న్నాయి.
→తద్వారా నేలలో నైట్రేట్ స్థాయి మూడు నుంచి ఐదు రెట్లు పెరుగుతోంది. ఫలితంగా కొన్ని మొక్క జాతులు ప్రమాదంలో పడుతున్నాయి.
→భూగర్భ జలాలు కలుషితమవుతున్నాయి. నీటిలో నైట్రేట్ అధికంగా కలవడం వల్ల ఆల్గో కూడా పెరుగు తోంది.
→దాంతో ఆక్సిజన్ శాతం తగ్గి జలచరాలకు హాని కలుగుతోంది. వేగంగా పర్యావరణ మార్పులు చోటు చేసుకుంటున్నాయి.
→ఈ కీటక సంచారం లేని మిగతా ప్రాంతాల్లో ఇలాంటి అసాధారణ మార్పులు లేవని పరిశోధనలో వెల్లడైంది.

ఈ కీటకం మర్ఫీఐ.. దక్షిణ జార్జియాకు చెందినది.
→ 1960లలో జరిపిన ఓ వృక్షశాస్త్ర సంబంధ నైట్రేట్ శాతం పెరుగుదల పరిశోధన కారణంగా అంటార్కిటికా ద్వీపంలో అడుగు పెట్టింది.
→ దాని జాతి విస్తరణ 1980 నాటికి స్పష్టంగా కనిపిం చింది.
→అదే ఇవాళ సిగ్నీ ద్వీపంలో నైట్రేట్ పెరుగు దలకు కారణమైంది.
→గతంలో పెద్ద జంతువులైన పెంగ్విన్లు, సీల్స్ సంచరించే ప్రాంతాల్లో మాత్రమే నైట్రేట్ పెరుగుదల నమోదయ్యేదట.
→కానీ, మర్ఫీఐ సంతతి గణనీయంగా పెరగడం వల్ల నైట్రేట్ శాతం కూడా అధికమవుతున్నట్లు సమాచారం.

మానవుల వల్లే వ్యాప్తి..!:-
→ఇంత ప్రమాదకరమైన కీటకం ఈ ద్వీపంలో ఇంత విస్తృతంగా ఎలా ఉంటుందనే విషయంపై నిపుణులు కొన్ని అభిప్రాయాలను వెల్లడించారు.
→ పరిశోధకులు, పర్యాటకులు ఈ జాతి కీటకాలపై నడిచి ఉంటారని అనుమానిస్తున్నారు.
→ అవి వారి అరికాళ్లకు లేదా బూట్లకు అతుక్కొని ద్వీపం మొత్తం వ్యాపించి ఉంటా యని చెబుతున్నారు.
→ మరో కొత్త భయం ఏమి టంటే.. ఈ కీటకాలు నీటిలోనూ మనుగడ సాగించ గలవు.
→ దాంతో అవి ఇతర ద్వీపాలకు ప్రయాణిస్తే పరిస్థితి ఏంటని ఆందోళన వ్యక్తమవుతోంది.
→ అంటా ర్కిటికాలో చాలా తక్కువ జీవజాతులు నివసిస్తు న్నాయి. ప్రపంచ పర్యావరణ సమతౌల్యతను కాపాడ టంలో ఈ ఖండానికి ప్రత్యేక స్థానం ఉంది.
→ మర్పీఐ తరహాలో మరిన్ని జీవజాతులు ప్రవేశిస్తే పరిస్థితి మరింత ఇబ్బందికరమవుతుందని పర్యావరణవేత్తలు ఆందోళన వ్యక్తంచేస్తున్నారు.

రుషికొండలో బ్లూ ఫ్లాగ్ రెపరెపలు

→ అందాల తీరానికి అంతర్జాతీయ హంగులద్దుతున్నారు.
→ స్వచ్ఛత, ఆహ్లాదకరమైన వాతావరణం కలిగి పర్యావరణ హితంగా.. పర్యాటక స్వర్గధామంగా ఉన్న బీచ్ లకు విదేశీ గుర్తింపు లభిస్తోంది.
→ డెన్మార్క్క చెం దిన అధ్యయన సంస్థ అందించే ఈ ధ్రువపత్రం వస్తే చాలు.. ఆ బీచ్ కు విదేశీయులు క్యూ కడ తారు, అంతర్జాతీయ సాగరతీరంగా గుర్తింపు పొం దుతూ.. సురక్షితమైన బీచ్ల జాబితాలో భారత్కు చెందిన 12 ప్రాంతాల్లో బ్లూ ఫ్లాగ్ రెపరెపలాడుతు న్నాయి.
→వరుసగా మూడో ఏడాది రుషికొండ బీచ్ కు బ్లూఫ్లాగ్ గుర్తింపు వచ్చింది.
→ఈ బ్లూ ఫ్లాగ్ గుర్తింపు ఎలా వస్తుందంటే.. బ్లూ ఫ్లాగ్ బీచ్లు అంటే కాలుష్యం దరిచేరని పూర్తిగా పర్యావరణ అనుకూల సాగర తీరాలు.
→ బ్లూ ఫ్లాగ్ గుర్తింపు ఉన్న బీచ్ కు విశేష ఆదరణ తోపాటు విదేశీ పర్యాటకులు ఎక్కువగా వస్తారు.
→ ఈ సర్టిఫికెట్ దక్కాలంటే బీచ్ పరిసరాలు పరి శుభ్రంగా, నీరు కలుషితం కాకుండా, రసాయనాలు దరి చేరకుండా జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి.
→ఒక దేశాన్ని సందర్శించేందుకు వెళ్లే విదేశీ పర్యా దేశంలో బీచ్ గురించి శోధించిన ప్పుడు ముందుగా బ్లూ ఫ్లాగ్ గురించే సెర్చ్ చేస్తారు.
→బ్లూ ఫ్లాగ్ ఉన్న బీచ్లు ఉంటే.. ఆ ప్రాం తాన్ని కచ్చితంగా విదేశీ పర్యాటకులు పర్యటి స్తారు.
→బ్లూ ఫ్లాగ్ ధ్రువ పత్రం పొందాలంటే నాలుగు విభాగాల్లోని 33 అంశాల్లో బీన్ని అభివృ ద్ధి చేయాలి.
→మలినాలు, వ్యర్థాలు, జల కాలుష్యం ఉండకూడదు. పర్యావరణ హితంగా ఉండాలి.
→అంతర్జాతీయ ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా తీర్చిదిద్దాలి. పరిశ్రమల వ్యర్థాలు కలవకూడదు.
→సముద్రంలో స్నానం చేసేటపుడు ఆరోగ్యపరమైన భద్రత ఉండాలి.
→నీటిలో బ్యాక్టీరియా ఉండకూ దు. 150 మీటర్ల వరకు తీరం నుంచి లోపలకు ఇసుక తిన్నెలుండాలి. సముద్రంలో బోటింగ్ సదుపాయం ఉండాలి.
→ఈ ప్రాజెక్టుకు ఎంపికైన బీచ్లలో ఆయా అంశాల్లో పనులు పూర్తయిన అనంతరం ఎఫ్ఎస్ఈఈ ప్రతినిధులు ఎక్కడైనా ఒకచోట ఒక చదరపు అడుగులో ఇసుకని తవ్వి నాణ్యత పరిశీలిస్తారు. నీటి నాణ్యతని కూడా పరిశీ లించి సంతృప్తి చెందితే సర్టిఫికెట్ ఇస్తారు.

మన దేశంలో 2018లో తొలిసారిగా:-
→భారతదేశంలోనే కాదు.. ఆసియా ఖండంలో ఈ సర్టిఫికెట్ పొందిన తొలి బీచ్ ఒడిశాలోని కోణార్క్ తీరంలోని 'చంద్రబాగ్' బీచ్. ఇది 2018లో ఈ సర్టిఫికెట్ పొందింది.
→ఆ తర్వాత ఇం డియాలో మరో 12 తీర ప్రాంతాలను బ్లూ ఫ్లాగ్ సర్టిఫికెట్ పొందే స్థాయిలో అభివృద్ధి చేయాలని కేంద్రం నిర్ణయించింది.
→ఈ పనిని పర్యావ రణశాఖ ఆధ్వర్యంలో పని చేసే సొసైటీ ఫర్ ఇం టిగ్రేటెడ్ కోస్టల్ మేనేజ్ మెంట్ కు అప్పగించింది.
→ తొలి సారిగా భారత్కు చెందిన 13 బీచ్ లు ఇం దుకు అర్హత సాధించగా.. ఇప్పటి వరకూ 12 బీచ్ లో బ్లూ ఫ్లాగ్ ఎగురుతోంది.


ఇవీ బ్లూ ఫ్లాగ్ బీచ్లు:-
→మొత్తంగా 12 బ్లూ ఫ్లాగ్ బీచ్ లు ఉండగా.. ఇం దులో ఆంధ్రప్రదేశ్లో ఒకే ఒక్క తీరంలో నీలి జెం డా రెపరెపలాడుతోంది.
→2020 అక్టోబర్ 10న రుషికొండ బీచ్ కు బ్లూ ఫ్లాగ్ దక్కింది. అప్పటి నుంచి వరుసగా మూడేళ్లు ఎఫ్ఎస్ఈఈ రుషికొం డకు బ్లూ ఫ్లాగ్ను రెన్యువల్ చేస్తోంది.
→ఇంకా మనదేశంలో చంద్రబాగ్, రుషికొండతో పాటు బ్లూ ఫ్లాగ్ బీచ్లు ఎక్కడెక్కడ ఉన్నాయంటే.. పుదుచ్చేరిలోని ఈడెన్ బీచ్, గుజరాత్లోని శివ రాజ్ పూర్, డయ్యూలోని ఘోమ్లా, కర్ణాటకలోని | కసర్ కోడ్, పడుబిద్రి బీచ్లు, కేరళలోని కప్పడ్, ఒడిశా నుంచి పూరి గోల్డెన్ బీచ్, అండమాన్ నికోబార్ దీవుల నుంచి రాధానగర్ బీచ్, లక్షద్వీప్ నుంచి మినికాయ్ తుండి, కర్మత్ బీచ్ లు బ్లూ ఫ్లాగ్ సర్టిఫికేషన్ దక్కించుకున్నాయి.

బ్లూ ఫ్లాగ్ ఎవరు ఇస్తారు?
→1985లో డెన్మార్క్ ప్రారంభించిన 'ఫౌండేషన్ ఫర్ ఎన్విరాన్మెంటల్ ఎడ్యుకేషన్'(ఎఫ్ఎస్ఈఈ) ఏజెన్సీ 1987 నుంచి బ్లూ ఫ్లాగ్ సర్టిఫికెట్లను అంది స్తోంది.
→ ప్రపంచంలో తొలిసారి ఈ సర్టిఫికెట్ పొం దిన దేశం స్పెయిన్, బ్లూ ఫ్లాగ్ సర్టిఫికెట్ అం దిస్తున్నప్పటి నుంచి ఇప్పటి వరకూ స్పెయిన్ దేశానికి చెందిన సాగరతీరాలు ఎక్కువ సంఖ్యలో బ్లూ ఫ్లాగ్ సర్టిఫికెట్స్ను సొంతం చేసుకున్నాయి.
→ స్పెయిన్లో ఇప్పటి వరకు మొత్తం 566 బీచ్లు ఈ సర్టిఫికెట్ పొందగా, గ్రీస్ 515, ఫ్రాన్స్ 395 బ్లూ ఫ్లాగ్ సర్టిఫికెట్స్ పొందాయి.
→ మొత్తం 50 దేశాల్లో 4,831 కు ఈ సర్టిఫికెట్ లభించింది.

భారత్ గౌరవ్ రైలుకు విశేష స్పందన

→ భారతదేశంలోని తూర్పు, ఉత్తర ప్రాంతాల్లో గల ముఖ్యమైన చారి త్రక, సాంస్కృతిక, పర్యాటక ప్రదే శాలను రెండు తెలుగు రాష్ట్రాల ప్రజలు సందర్శించేందుకు వీలుగా ఐఆర్సీటీసీ ఆధ్వర్యంలో నడుపు తున్న భారత్ గౌరవ్ యాత్ర రైలుకు విజయవాడ పరిసర ప్రాంతాల సందర్శకుల నుంచి విశేష స్పందన లభిస్తోం దని విజయవాడ డివిజన్ అధికారులు తెలిపారు.
→ మొదటి భారత్ గౌరవ్ రైలు మార్చి 18న సికింద్రాబాద్ నుంచి ప్రారంభించిన విషయం తెలిసిందే.
→ తెలం గాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రాల సందర్శకుల నుంచి వస్తున్న డిమాండ్ మేరకు 4వ పర్యాటక రైలును నడిపారు.
→ 8 రాత్రులు, 9 పగలు సాగే ఈ ప్రయాణంలో పూరీ, కోణార్క్, గయ, వారణాసి, అయోధ్య, ప్రయాగ్ రాజ్ తదితర పుణ్యక్షేత్రాలను దర్శించుకు నేందుకు ఈ రైలు ప్రత్యేక అవకాశాన్ని కల్పిస్తుంది.
→ ఈ ప్రయాణ సమయంలో అల్పాహారం, భోజనం, వసతి, పర్యాటక ప్రదేశాలను దర్శించేందుకు రోడ్డు మార్గంలో రవాణా, టూర్ గైడ్, ఎస్కార్ట్స్, ప్రయాణ బీమా తదితర ఏర్పాట్లు చేశారు.
→ ఈ సందర్భంగా విజయవాడ రైల్వే డీఆర్ఎమ్ షివేంద్రమోహన్ మాట్లాడుతూ.. తక్కువ ఖర్చుతో ఎక్కువ పుణ్యక్షేత్రాలను, చారిత్రక ప్రదేశా లను సందర్శించే యాత్రికులకు ఇది ఎంతో ఉపయోగంగా ఉంటుందన్నారు.
→ ప్రయాణికుల డిమాండ్ మేరకు మరిన్ని రైళ్లను నడపనున్నట్టు తెలిపారు.

అమెరికాలో "టైటిల్ 42" ఎత్తివేత

→ అమెరికాలో ఆశ్రయం కోరేవారిపై 'టైటిల్ 42 పేరుతో ఇప్పటివరకు కొనసాగిన ఆంక్షలు ముగిశాయి.
→ దీని స్థానంలో కొత్త శరణార్ధి విధానాన్ని అమెరికా ప్రభుత్వం అమల్లోకి తీసుకువచ్చింది.
→ మెక్సికోతోపాటు ఇతర దేశాల నుంచి అమెరికాకు శరణార్థుల తాకిడి గత కొన్నేళ్లుగా విపరీతంగా పెరుగుతున్న విషయం తెలిసిందే.
→ వీటిని కట్టడి చేసేందుకు అమెరికా ప్రభుత్వం నిరం తరం చర్యలు చేపడుతూనే ఉంది.
→ ఈ క్రమంలో కొవిడ్-19 విజృంభణ సమ యంలో శరణార్థులపై 'టైటిల్ 42' పేరుతో అమెరికా విధించిన ఆంక్షల గడువు మే 11తో ముగిసింది.
→ దీని స్థానంలో బైడెన్ ప్రభుత్వం కొత్త విధానం తీసుకురావడంతో అమెరికా సరిహద్దుకు భారీసంఖ్యలో వలసదారులు తరలివస్తున్నారు.
→ కరోనా వేళ అత్యవసర ఆరోగ్య పరిస్థితిలో అమెరికా ప్రభుత్వం 'టైటిల్ 42' నిబంధనను తీసుకొ చ్చింది.
→2020 మార్చి నెలలో ట్రంప్ ప్రభుత్వం తెచ్చిన ఈ విధానం ప్రకారం.. అమెరికా - మెక్సికో సరిహద్దుకు వచ్చే వలసదారులను తిరిగి వెనక్కి పంపించడంతోపాటు శరణు కోరడాన్ని తిరస్కరించ వచ్చు. ఇది అమల్లోకి వచ్చినప్పటి నుంచి సుమారు 28 లక్షల మంది వలసదారులను తిరస్కరించినట్లు గణాంకాలు చెబుతున్నాయి. అయితే, శరణార్ధులను నిలువరించినప్పటికీ చట్టపరమైన చర్యలు లేకపోవడం. వచ్చినవారే మళ్లీ మళ్లీ వచ్చేందుకు కారణమయ్యింది.
→టైటిల్ 42 స్థానంలో కొత్త నిబంధ నలు అమలు చేయనుండటంతో ఆమె రికా సరిహద్దుకు శరణార్ధుల తాకిడి పెరి గింది.
→వలసదారులతో సరిహద్దు ప్రాంతంలోని శిబిరాలు కిక్కిరిసిపోతు న్నాయి.
→ మార్చి నెలతో పోలిస్తే ఈ వారం ఇప్పటికే వేల మంది సరిహద్దుకు చేరుకున్నారు. వీరి పరిశీలనకు కొన్ని నెలలు పట్టే అవకాశం ఉంది.
→ అందరూ వెనక్కి వెళ్లి పోవాలని అమెరికా అధికారులు మైకుల్లో ప్రకటనలు చేస్తున్నారు.

కొత్త నిబంధనలు మరింత కఠినం:-
→బైడెన్ ప్రభుత్వం తీసుకొచ్చే కొత్త నిబంధనల ప్రకారం.. ఎవరైనా అమెరికాకు వచ్చి శరణు కోర వచ్చు.
→ఇలా వచ్చేవారంతా ముందస్తుగా ఆన్లైనులో దరఖాస్తు చేసుకోవాల్సి ఉంటుంది.
→వివిధ దేశాల నుంచి వచ్చేవారిని అమెరికా మెక్సికో సరిహద్దులో పరీక్షిస్తారు.
→జాతి, మతం తదితర కారణాలతో స్వదే శంలో వేధింపుల భయం ఉందని చెప్పి ఆశ్రయం కోరే వారిని సరిహద్దులోనే ఇంటర్వ్యూ చేసి వారి అర్హతను తేల్చుతారు.
→రోవైపు వెనెజువెలా, హైతీ, నికరాగువా క్యూబా దేశాలకు చెందినవారిని నెలకు 30 వేల మందికి అనుమతి ఇస్తామని అమెరికా వెల్లడించింది.
→గ్వాటెమాలా, ఎల్ సాల్వెడార్, హోండూరస్ దేశాలకు చెందినవారినైతే లక్ష మందిని అనుమతిస్తామని తెలి. పింది.
→ఆన్లైన్లో దరఖాస్తు చేసుకున్నవారికే తొలి ప్రాధాన్యం ఉంటుంది.
→ వీటితోపాటు సీబీపీ వన్ యాప్ ద్వారా దరఖాస్తు చేసుకున్న ఇతర వలసదారు లనూ అనుమతిస్తారు.
→ యాప్ లో ప్రస్తుతం రోజుకు 750 మందిని అనుమతిస్తున్నారు.

బహుభార్యత్వం నిషేధం దిశగా అస్సాం

→ బహుభార్యత్వంపై నిషేధం దిశగా అస్సాం ప్రభుత్వం అడుగులు వేస్తోంది.
→ ఇందుకోసం నలుగురు సభ్యులతో నిపుణుల కమిటీని ఏర్పరిచింది.
→ బహుభార్య త్వాన్ని నిషేధించే శాసనం చేసే అధికారం రాష్ట్ర శాసనస భకు ఉందా లేదా అనే అంశాన్ని ఈ కమిటీ పరిశీలించ నుంది.
→ ఈ విషయాన్ని అస్సాం సీఎం హిమంత బిశ్వ శర్మ తెలిపారు.
→ అధికరణం 25లోని ఉమ్మడి పౌరస్మృతికి సంబంధించిన ఆదేశిక సూత్రాల రాజ్య విధానంతో పాటు.
→ ముస్లిం పర్సనల్ లా (షరియత్) అప్లికేషన్ చట్టం- 1937 నిబంధనలనూ ఈ కమిటీ పరిశీలించనుంది.

ఉప రాష్ట్రపతి కొత్త నివాసానికి బుల్లెట్ ప్రూఫ్ కిటికీ వ్యవస్థ

→సెంట్రల్ విస్టా ప్రాజెక్టులో భాగంగా నూత నంగా నిర్మిస్తున్న ఉపరాష్ట్రపతి నివాసాని(వీపీ ఎన్ క్లేవ్)కి బుల్లెట్ ప్రూఫ్ కిటికీ వ్యవస్థలను ఏర్పాటు చేయ నున్నారు.
→వీటితోపాటు ప్రత్యేక సౌకర్యాల ఏర్పాటు కోసం రూ.6.19 కోట్లు వ్యయం అవుతుందని అంచనా.
→ఈ పనులు చేసేందుకు కేంద్ర ప్రజా పనుల విభాగం (సీపీడబ్ల్యూడీ) టెండర్లు పిలిచింది.
→అందులో జీత్-జీత్ లేదా వెట్రోటెక్ - సెయింట్ గోబియన్ లేదా ఎఫీ గ్లాస్ ఉత్పత్తులనే వాడాలని నిబంధన విధించింది.
→అలాగే కలప ఫర్నీచర్ పని కూడా చేయాలని పేర్కొన్నారు. ఈ పనులన్నింటినీ మూడు నెలల్లో పూర్తి చేయాలని నిర్దేశించారు.
→ఎంపికైన కాంట్రాక్టర్ వినియోగించబోయే బుల్లెట్ ప్రూఫ్ విండో వ్యవస్థను గుజరాత్లోని గాంధీ నగర్లో గల ఫోరెన్సిక్ సైన్స్ ల్యాబ్ లో పరీక్షిస్తారు.
→అనంతరం అది సీపీడబ్ల్యూడీ వద్దకు చేరుతుంది.

విశ్వంలో అతిపెద్ద విస్ఫోటం

→ విశ్వంలో అతిపెద్ద విస్ఫోటాన్ని కనిపెట్టామని, దాని కాంతి మూడేళ్ల నుంచి కనిపిస్తోందని అమెరికా శాస్త్రవేత్తలు వెల్లడించారు.
→ విశ్వం వయసు 600 కోట్ల సంవత్సరాలుగా ఉన్నప్పుడు సంభవించిన ఈ విస్పోటపు కాంతి కిరణాలు 2020 నుంచి మన వరకు చేరుతు న్నాయి.
→ భూమికి 800 కోట్ల కాంతి సంవత్సరాల దూరంలో ఈ విస్ఫోటం జరిగింది.
→ ఈ బృహత్తర విస్ఫో టానికి శాస్త్రవేత్తలు ఏటీ 2021ఎల్ డబ్ల్యూఎక్స్ అని నామ కరణం చేశారు.
→ సూపర్ నోవా కానీ, పేలిపోతున్న నక్షత్రం కానీ వెదజల్లే కాంతికి 10 రెట్లు ఎక్కువ కాంతిని ఈ విస్ఫోటం విరజిమ్ముతోంది.
→ ఏదైనా తార కృష్ణబి లంలో పడిపోయినప్పుడు వచ్చే కాంతికి మూడు రెట్లు ఎక్కువ కాంతిని అది ప్రసరిస్తోంది.
→ సాధారణంగా సూపర్ నోవా వెలుగు కొన్ని నెలల్లోనే ముగిసిపోతుంది. కృష్ణబిలంలో తారపతనం కూడా కొన్ని నెలలే వెలుగు విరజిమ్ముతుంది.
→ కానీ ఏటీ 20 21ఎల్ డబ్ల్యూఎక్స్ అసా ధారణ రీతిలో మూడేళ్లుగా కాంతిని చిమ్ముతోంది.
→ సూర్యుడి కన్నా వెయ్యిరెట్లు ఎక్కువ విస్తీర్ణంలోని వాయు మేఘాన్ని ఏదైనా బృహత్తర కృష్ణ బిలం విచ్ఛిన్నం చేయ డమే ఈ మహా విస్ఫోటానికి కారణమని అంచనా.

కుల వివక్షను నిషేధించే బిల్లుకు కాలిఫోర్నియా సెనెట్ ఆమోదం

→ కుల వివక్షను నిషేధిస్తూ కాలిఫోర్నియా సెనెట్ చరిత్రాత్మక బిల్లును ఆమోదించింది.
→ అమెరి కాలో ఇలాంటి బిల్లును ఆమోదించిన మొదటి రాష్ట్రం కాలిఫోర్నియానే కావడం గమనార్హం.
→ అఫ్గానిస్థాన్ సం తతికి చెందిన సెనేటర్ అయిషా వాహబ్ గత నెలలో ఈ బిల్లును (ఎస్బీ403) ప్రవేశపెట్టారు.
→ 34-1 ఓట్ల తేడాతో దానికి ఆమోద ముద్ర లభించింది.
→ ఇది గవ ర్నర్ ఆమోదం పొంది చట్ట రూపం దాల్చే ముందు ఇదే తరహా బిల్లును రాష్ట్ర ప్రతినిధుల సభలోనూ ప్రవే శపెడతారు.
→ కుల వివక్షకు గురవుతూ తీవ్ర ఇబ్బం దులు ఎదుర్కొనే వర్గాలకు ఈ చట్టం రక్షణనిస్తుంది.
→ సియాటిల్ నగరంలో కూడా కుల వివక్షను నిషేధిస్తూ ఈ ఏడాదే తీర్మానం ఆమోదించిన సంగతి గమనార్హం.

నానాటికీ ప్రమాదకరంగా తుపాన్లు

→ బంగాళాఖాతం, అరేబియా సముద్రంలో తుపాన్లు నానాటికీ తీవ్రమవుతున్నాయని శాస్త్రవేత్తలు పేర్కొన్నారు.
→ చాలా ఎక్కువకాలం పాటు అవి కొనసాగు తున్నాయని వివరించారు.
→ వాతావరణ మార్పులే దీనికి కారణమని తెలిపారు.
→ ముఖ్యంగా ప్రపంచ సరాసరి ఉష్ణో గ్రతల పెరుగుదల ఎక్కువగా దోహదపడుతున్నట్లు వివ రించారు.
→ అరేబియా సముద్రంలో 1982 నుంచి 2019. మధ్య తుపాన్లు, పెను తుపాన్ల నిడివి, తీవ్రత, సంఖ్య పెరిగినట్లు పరిశోధకులు పేర్కొన్నారు.
→ 2001-2019 మధ్య తుపాన్ల సంఖ్య 52 శాతం పెరిగినట్లు తెలిపారు. బంగా ళాఖాతంలో వాటి సంఖ్య 8 శాతం తగ్గిందన్నారు.
→ "నేడు తుపాన్లు చాలా ఎక్కువకాలం పాటు బలంగా ఉంటు న్నాయి. అంఫన్ తుపాను ఇందుకు ఉదాహరణ. అది తీరం దాటాక కూడా బలంగానే కొనసాగింది. ఫలితంగాపెను విధ్వంసం చోటుచేసుకుంది. సాగరాలు వేడిగా ఉండి, గాలుల్లో అనుకూలత కొనసాగినంతకాలం తుపాన్లు శక్తిమంతంగానే ఉంటాయి" అని ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ట్రాపికల్ మెటీరియాలజీ శాస్త్రవేత్త రాక్సీ మాథ్యూ కోల్ పేర్కొన్నారు.
→ ప్రస్తుతం మోచా తుపాను.. చాలా వేగంగా తీవ్ర రూపం దాల్చడాన్ని కూడా నిపుణులు ప్రస్తా విస్తున్నారు.
→ అది బంగ్లాదేశ్, పశ్చిమ మయన్మార్ తీరం దాటొచ్చని నిపుణులు చెబుతున్నారు.
→ దీనివల్ల ఆ రెండు దేశాల్లో పెను నష్టం తప్పదని ప్రపంచ వాతావరణ సంస్థ హెచ్చరిస్తోంది.
→ బంగ్లాదేశ్లో పెను గాలులు, వరదలు, కొండచరియలు విరిగిపడటం మయన్మార్ లోతట్టు ప్రాంతాలు జలమయం కావడం జరుగుతుందని పేర్కొంది.
→ తుపాన్లకు దారితీసే పరిస్థితుల్లో మార్పు లేదని, వాతావరణ స్థితిగతులే మారుతున్నాయని శాస్త్రవే త్తలు వివరించారు.
→ దీనికి కారణం సముద్ర ఉపరితల ఉష్ణోగ్రతలకు తోడు మహాసముద్రంలో వేడి జలాల వాటా కూడా పెరుగుతోందన్నారు.

రాజస్థాన్ లో లిథియం నిక్షేపాలు

→రాజస్థాన్లోని నాగౌర్ జిల్లా డెగానా మున్సిపాలిటీ పరిధిలో లిథియం నిక్షేపాలు గుర్తించినట్లు జియో లాజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా (జీఎస్ఐ) అధికారులు వెల్లడించారు.

భారత వృద్ధి రేటు 6 శాతం

→ఆర్థిక వ్యవస్థ బలమైన వృద్ధికి తోడు, అంతర్జాతీ యంగా ఎదురయ్యే ప్రతికూలతలను తట్టుకునే స్థితిలో ఉండటం వల్ల భారత్ కు స్థిరత్వంతో కూడిన 'బీబీబీ' సార్వభౌమ రేటింగ్ను కొనసాగిస్తున్నట్లు అమెరికా క్రెడిట్ రేటింగ్ సంస్థ ఫిచ్ వెల్లడించింది.
→ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో 6 శాతం వృద్ధిరేటు

ప్రాచీ దహబల్ దేబ్

→మహారాష్ట్రలోని పుణెకు చెందిన ప్రాచీ దహబల్ దేబ్ అనే మహిళ కేకులతో అద్భుతమైన ఆకృతులు రూ పొందిస్తూ ప్రపంచ రికార్డులను సొంతం చేసుకుం టుంది.
→ తాజాగా రాయల్ ఐసింగ్ విధానంలో 200 కిలోల భారతీయ రాజభవనం నమూనా కేకు వరల్డ్ బుక్ ఆఫ్ రికార్డ్స్ లో చోటు సంపాదించింది.

ప్రవీణ్ చిత్రవేల్ జాతీయ రికార్డు బద్దలు

→ట్రిపుల్ జంపర్ ప్రవీణ్ చిత్రవేల్ జాతీయ రికార్డు బద్దలు కొట్టాడు.
→హవానా (క్యూబా) లో జరుగుతు న్న ఈవెంట్లో ప్రవీణ్ 17.37 మీటర్లతో అగ్రస్థా. నంలో నిలిచాడు.
→రెంజిత్ మహేశ్వరి పేరిట ఉన్న జాతీయ రికార్డు (17.30 మీ., 2016)ను అతడు బద్దలు కొట్టాడు.

అన్ని భాషల్లోనూ ఆకాశవాణే

→రేడియో ప్రసారాల సమయంలో ఇక మీదట కేవలం ఆకాశవాణి అన్న పేరు మాత్రమే ఉపయోగించాలని ఆకాశవాణి డీజీ వసుధా గుప్తా ఉత్తర్వులు జారీ చేశారు.
→ఇంగ్లీష్ ప్రసారాల సమయంలోనూ ఈజ్ ఆల్ ఇండియా రేడియో' అనికాకుండా 'దిస్ ఈజ్ ఆకా శవాణి' అని మాత్రమే ఉపయోగించాలని ఆదేశించారు.

కీర్తిచక్ర శౌర్యచక్ర అవార్డులు

→విధి నిర్వహణలో ధైర్య సాహసాలు ప్రదర్శించినం దుగ్గాను సైనిక, పారా మిలటరీ, పోలీసు విభాగాల సిబ్బందికి భారత సాయుధ దళాల సుప్రీం కమాండ ర్ రాష్ట్రపతి ద్రౌపదీ ముర్ము 8 కీర్తిచక్ర అవార్డులు, 29 శౌర్యచక్ర అవార్డులు రాష్ట్రపతి భవన్లో అందజేశారు.

నీరజ్ చోప్రా

→రెండేళ్ల కిందట టోక్యో ఒలింపిక్స్లో గోల్డ్ చరిత్ర సృష్టించి, నిరుడు డైమండ్ లీగ్ ఫైనల్లో నూ విజేతగా నిలిచిన నీరజ్ చోప్రా డైమండ్ లీగ్ కొత్త సీజన్లో తొలి అంచె జావెలిన్ త్రో ఫైనల్లో ఈటెను అత్యుత్తమంగా 88.67 మీటర్ల దూరం విసిరి మరోసారి విజేతగా నిలిచాడు.

భారత హాకీ స్పాన్సర్ గా ఒడిశా

→భారత పురుషులు. హాకీ జట్లకు తన స్పాన్సర్షిప్ను 2033 వరకు పొడిగించాలని ఒడిషా ప్రభుత్వం నిర్ణ యించింది.
→ఈ కాలంలో హాకీ ఇండియాకు ఒడిశా రూ.434.12 కోట్లు ఇస్తుంది.
→ఒడిశా 2018 నుంచి భారత హాకీ జట్ల (పురుషులు/మహిళలు, సీనియర్, జూనియర్) స్పాన్సర్ గా ఉంటోంది.

లారెస్ గ్లోబల్ అవార్డులు

→అర్జెంటీనా ఫుట్బాల్ కెప్టెన్ లియోనెల్ మెస్సీ, జమైకా స్ప్రింటర్ షెల్లిఆన్ ఫ్రేజర్ ప్ రైస్ ఆయా విభాగాల్లో లారెస్ గ్లోబల్ స్పోర్ట్స్ పర్సన్ ఆఫ్ ది ఇయర్ అవార్డులు గెలుచుకున్నారు.

ప్రపంచ కప్ షూటింగ్

→ప్రపంచకప్ షూటింగ్ టోర్నమెంట్ లో భారత్ కు తొలి స్వర్ణ పతకం లభించింది.
→10 మీటర్ల ఎయిర్ పిస్టల్ మిక్స్డ్ టీమ్ ఈవెంట్ లో సరబోత్ సింగ్-దివ్య థడిగోల్ సుబ్బరాజు (భార త్) ద్వయం విజేతగా నిలిచింది.

'ఓడీఎఫ్ ప్లస్' గ్రామాల్లో టాప్

→స్వచ్ఛ భారత్ మిషన్లో భాగంగా ఓడీఎ ఫ్ ప్లస్ కేటగిరీలో తెలంగాణ అగ్రస్థానంలో నిలిచింది.
→ఈ మేరకు గ్రామీణ స్వచ్ఛ భారత్ మిషన్ రెండో దశ ఫలితాలను కేంద్ర జల్ శక్తి శాఖ వెల్లడించింది.

ప్రధాన సలహాదారుగా సోమేశ్ కుమార్

→మాజీ సీఎస్ సోమేశ్కుమార్ ముఖ్యమంత్రి ప్రధాన సలహాదారుగా నియమితులయ్యారు.
→మూడేళ్ల పాటు క్యాబినెట్ హోదాలో ఆయన ఈ పదవిలో కొనసాగుతారు.

'ఐఎన్ఎస్ మగర్' వీడ్కోలు

→నీటిలోనే కాదు.. నేలపైనా దాడిచేసే స్వభావం ఉన్న మొసలి (మగర్) యుద్ధనౌక 36 ఏళ్లపాటు భారత నౌకాదళానికి సుదీర్ఘ సేవలందించిన ఐఎన్ఎస్ మగర్ మే 7వ తేదీన తన విధులకు స్వస్తి పలికింది.
→చార్లెస్ డికెన్స్ రచించిన డేవిడ్ కాపర్ ఫీల్డ్ నవలను ఆధునిక కాలానికి అన్వయిస్తూ బార్బరా కింగ్సాల్వర్ రచించిన 'డీమన్ కా పర్ ఫీల్డ్' నవలతో పాటు 1920 నాటి న్యూ యార్క్ నగరంలో మోసాల గురించి హెర్నన్ డియాజ్ రచించిన 'ది ట్రస్ట్' నవలకు పులిట్జర్ బహుమతులు ప్రకటించారు.

అరబ్ లీగ్ లోకి సిరియా

→అరబ్ లీగ్ లోకి సిరియా అధికారికం గా ఎంట్రీ ఇచ్చింది.
→ లీగ్ విదేశాంగ మంత్రులు కైరోలో సమావేశమై ఈ మేరకు నిర్ణయం తీసుకున్నారు.
→ 2011లో సిరియా లో జరిగిన ఆందోళ నలతో సభ్యత్వం రద్దైంది.

ముగ్గురి డీఎన్ఏతో శిశువు

→బ్రిటన్ శాస్త్రవేత్తల ప్రయోగంతో ఆ దేశంలో తొలిసారి ఓ శిశువు ముగ్గురి డీఎన్ఏలతో జన్మించింది.
→ఇందులో 99.8 శాతం డీఎన్ఏ తల్లిదండ్రులదే కాగా.. మిగతా శాతం మహిళా దాతది, వినాశకరమైన మైటోకాం డ్రియల్ వ్యాధులతో పిల్లలు పుట్టకుండా ఈ సాంకేతికత ఉయోగిస్తున్నారు.

ఇన్నోవేషన్ సర్వేలో తెలంగాణ

→నేషనల్ మ్యానుఫ్యాక్చరింగ్ ఇన్నోవేషన్ సర్వే - 2021 - 22ని ఏప్రిల్ 30న విడు దల చేశారు.
→నవకల్పనలు అమలు చేయ డంలో కర్ణాటక తరువాత తెలంగాణ, తమి ళనాడు, మహారాష్ట్ర, హర్యానా టాప్ ప్లేస్ లో ఉన్నాయి.
→కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల్లో దాద్రా నగర్ హవేలి, డామన్ డయ్యూ మొదటి స్థానాల్లో నిలిచాయి.
→ఈ సర్వేలో 6 కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలు, 28 రాష్ట్రాల్లోని 8074 కంపెనీల అభిప్రాయా లను సేకరించారు.
→దేశంలోని ఎంఎస్ఎం ఈల్లో నవకల్పన (ఇన్నోవేషన్) విధానా లపై సర్వే నిర్వహించారు.

దేశంలో ఎగిరే జాతికి చెందిన రెండు సాలె పురుగులు

→దేశంలో ఎగిరే జాతికి చెందిన రెండు సాలె పురుగులను కనుగొన్నట్లు జూలాజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా (జర్ఎస్ఐ) మే 1న వెల్లడిం చింది.
→ ఇందులో ఫింటెల్లాద్రితియే అనే సాలెపురుగును కర్ణాటకలోని మూకాంబిక వైల్డ్ లైఫ్ శాంక్చువరీలో కనుగొన్నారు.
→ ఫింటెల్లాప్లాట్నికి అనే సాలెపురుగును తమి ళనాడులోని సేలం జిల్లాలో గుర్తించారు.
→ జర్ఎస్ఐకి తొలి మహిళా డైరెక్టర్గా పని చేసిన ద్రితి బెనర్జీ, ప్రముఖ అరాక్నాలజిస్ట్ నార్మన్ ప్లాట్నిక్ పేర్లను ఈ కొత్త జాతులకు పెట్టారు.

అరోరా

→లఢక్ లోని పర్వత ప్రాంతంలో అరుదుగా కని పించే అరోరాను సరస్వతి పర్వత శ్రేణుల్లోని ఖగోళ అబ్జర్వేటరీ కెమెరా మే 1న బంధిం చింది.
→భూ అయస్కాంత తుఫాన్, భూ అయ స్కాంత క్షేత్రాన్ని తాకినప్పుడు అరోరా ఏర్ప డుతుంది.
→సూర్యుడు, భూ అయస్కాంత క్షేత్రాల ప్లాస్మా కణాల మధ్య పరస్పర చర్యల వల్ల ఇవి ఆవిష్కృతమవుతాయి.
→సాధార ణంగా ఇవి అలస్కా, నార్వే తదితర విదేశా ల్లోని పర్వత ప్రాంతాల్లో కనిపిస్తాయి. భార త్ లో అరోరా ఏర్పడటం ఇదే మొదటిసారి.

రిటర్న్ టు రూట్స్

→ లడక్లో ఏర్పాటు చేసిన ప్రాజెక్టుకు ఆస్ట్రేలి యన్ ప్రభుత్వం గ్రాంట్ మంజూరు చేసిం దని భారత్లో ఆస్ట్రేలియన్ హై కమిషనర్ హాన్ బేరీ ఓ ఫారెల్ ప్రకటించారు.
→ దీనికి సంబంధించిన సమావేశం శ్రీనగర్లో మే 2న ఆయన అధ్యక్షతన నిర్వహించారు. ఈ ప్రాజెక్టుకు 'రిటర్న్ టు రూట్స్' అని పేరు పెట్టారు.
→ సంప్రదాయ జ్ఞానాన్ని పాఠశాల సైన్స్ పాఠ్యప్రణాళికతో అనుసంధానించా లనేది ఈ ప్రాజెక్ట్ లక్ష్యం.
→ దీనిద్వారా విద్యా ర్థులు తమ సంస్కృతి, వారసత్వం గురించి లోతైన అవగాహన పొందుతారు.

గ్రీన్ బిల్డింగ్ అవార్డు

→డాక్టర్ బీఆర్ అంబేద్కర్ తెలంగాణ రాష్ట్ర సచివాలయానికి ప్రతిష్ఠాత్మక 'ఇండియన్ గ్రీన్ బిల్డింగ్ కౌన్సిల్ అవార్డ్' లభించింది.
→దేశంలోనే మొదటి గోల్డ్ రేటెడ్ సెక్రటేరి యట్ బిల్డింగ్ కాంప్లెక్స్ రికార్డుల్లోకె క్కింది.
→గోల్డ్ రేటింగ్ అవార్డు, సర్టిఫికెట్ను ఇండియన్ గ్రీన్ బిల్డింగ్ సభ్యులు రోడ్లు, భవనాల శాఖ మంత్రి వేముల ప్రశాంత్ డ్డికి మే 1న అందజేశారు.

ట్విటర్కు కొత్త సీఈఓగా లిండా యాకరినా

→సామాజిక మాధ్యమ దిగ్గజం ట్విటర్కు కొత్త సీఈఓగా లిండా యాకరినా నియ మితులయ్యారు.
→సంస్థ అధినేత ఎలాన్ మస్క్ నుంచి ఆమె ఈ తీసుకోనున్నారు.
→ ప్రధానంగా ట్విటర్ వ్యాపార కార్య కలాపాలపైనే లిండా దృష్టి సారి స్తారని ట్విటర్ ద్వారా మస్క్ తెలియజేశారు.
→ ఎగ్జిక్యూటివ్ చైర్మన్, సీటీఓ హోదాలో ప్రోడక్ట్ డిజైన్, కొత్త సాంకేతి కతల బాధ్యతలను తానే నిర్వహిస్తానని అందులో ఆయన పేర్కొన్నారు.
→ కాగా.. గతేడాది ట్విటర్లో మస్క్ కొనుగోలు చేసినప్పటి నుంచి ఆయన తీసుకున్న నిర్ణయాలు పలు వివాదాలకు దారి తీసిన సంగతి తెలి సిందే.
→ ఉద్యోగుల తొలగింపు, బ్లూటిక్కు ఛార్జీలు లాంటివి వీటిల్లో ప్రముఖంగా చెప్పొచ్చు. మరోవైపు కంపెనీల ఆదాయాలూ తగ్గాయి.
→ ఈ నేపథ్యంలో ఇప్పుడు కొత్త సీఈఓగా బాధ్యతలు చేపట్టిన లిండా.. ఈ సవాళ్లను అధిగమించి ఆదాయపరంగా సంస్థను ఎలా గాడిన పెడతారో వేచిచూడాల్సిందేననే అభిప్రా యాన్ని విశ్లేషకులు వ్యక్తం చేస్తున్నారు.

వెలుగులోకి 'పాండ్య' శాసనం

→ శ్రీకాళహస్తి మండలం తొండమనాడులో శివాలయాల వద్ద పురాతన కాలం నాటి శిలాశాసనాలు, రాతి విగ్రహాలు వెలుగుచూశాయి.
→ ఈ శాసనం ప్రకారం 13వ శతాబ్దం వరకు ఈ ప్రదేశం పాండ్య వంశీయుల ఆధీనంలో ఉంటూ వచ్చిందని తెలుస్తోంది.
→ 11వ శతా బ్దంలో పాండ్య రాజు సుందరపాండ్య హయాంలో ఈ శాసనం జారీ చేసినట్లు నిర్ధా రణ అయిందని ఆర్డీవో రామారావు తెలి పారు.
→ తొండైమానరూర్ నివాసి అయిన తిరువెంకాడైయూర, అవ్వయ్యన్ కుమా రులు అక్కనాయక్, తిక్కనై వంద పనములకు భూమిని విక్రయించినందుకు సంబంధించి శాసనమని పురావస్తుశాఖ ఉన్నతాధికారి మునిరత్నం రెడ్డి స్పష్టం చేసినట్లు వివరించారు.
→ తిరువెంకడకోట్టములోని అరియూర్ నాడు తొండమ నాడులో తొండైలస్వామి కోయిల్, తిరుక్కళతియార్సోమ పాండిన్ అనే వేర్వేరు ప్రదేశాల్లో ఈ తరహా శాసనాలు గుర్తించామన్నారు.
→ అక్కడే లభ్య మైన చిత్రాలు యుద్ధవీరులకు సంబంధించినవిగా భావిస్తున్నట్లు తెలిపారు.

నావిగేషన్ ఉపగ్రహ ప్రయోగం

→ తిరుపతి జిల్లా శ్రీహరికోటలోని సతీశ్ ధవన్ స్పేస్ సెంటర్ (షార్) నుంచి ఈ నెల 29న జీఎస్ఎల్వీ-మార్క్ 2 ద్వారా ఎన్వీఎస్-01 నావిగేషన్ ఉపగ్రహాన్ని ప్రయోగించేందుకు ఇస్రో సన్నాహాలు చేస్తోంది.
→ 2016లో ప్రయోగించిన ఐఆర్ఎన్ఎస్ఎస్-1జీ ఉపగ్రహ స్థానంలో ఇది పనిచేయనుంది.
→ ఎన్వీఎస్-01 జీవితకాలం 12 ఏళ్లు. దేశంలోని పొజి షనింగ్, నావిగేషన్, టైమింగ్ అవసరాలను తీర్చడానికి నావిగేషన్ విత్ ఇండి యన్ కాన్స్టలేషన్ (నావిక్) ను ఇస్రో ఏర్పాటు చేసింది.
→ ఇందులో భాగంగా ఇప్పటికే పలు ఉపగ్రహాలను నింగిలోకి పంపగా తాజా ప్రయోగంతో ఆ వ్యవస్థను ఇస్రో మరింత స్థిరీకరించనుంది.

లండన్ లో జరిగిన 'ఐడియాస్ ఫర్ ఇండియా' సదస్సు

→దేశంలో రైతులు, యువత సమస్యలను పరిష్కరించి, ఆవిష్కరణ లకు పెద్దపీట వేయడం ద్వారా నాలుగో పారి శ్రామిక విప్లవంలో భారతదేశాన్ని నాయకత్వ స్థానానికి చేర్చవచ్చని ఐటీ, పరిశ్రమలశాఖ మంత్రి కేటీఆర్ తెలిపారు. సరైన నిర్ణయాలతో భారత్ అభివృద్ధి చెందిన దేశంగా మారుతుంద న్నారు.
→యువతకు ప్రత్యామ్నాయ ఉపాధి మార్గాలను సృష్టించేందుకు అవసరమైన శిక్షణ ఇవ్వాలని... తద్వారా వచ్చే 20 ఏళ్లలో ప్రజల తలసరి ఆదాయాన్ని 6 నుంచి 8 రెట్లు పెంచ వచ్చని అభిప్రాయపడ్డారు.

ఏకతా హార్బర్ నిర్మాణం

→భారత రక్షణమంత్రి రాజ్నాథ్ సింగ్ 2023, మే 13 తేదీల్లో మాల్దీవుల్లో పర్యటించి రక్షణ, వాణిజ్య రంగాల్లో సహకార వృద్ధికి అంగీకారం కుదుర్చుకున్నారు.
→ఉమ్మడిగా నౌకా, సైనిక అభ్యాసాలను నిర్వహించాలని రెండు దేశాలు నిశ్చయించుకున్నాయి.
→2021లో మాల్దీవుల్లో తీర రక్షణ దళ స్థావరం ఏర్పాటుకు అయిదు కోట్ల డాలర్ల రుణం అందిస్తామని భారత్ వాగ్దానం చేసింది.
→'ఏకతా హార్బర్ పేరుతో చేపట్ట నున్న ఈ నిర్మాణానికి రాజ్నాథ్ సింగ్, మాల్దీవుల రక్షణ మంత్రి మరియా అహ్మద్ దీదీలు శంకుస్థాపన చేశారు.
→ఒప్పందాల ప్రకారం రక్షణ భాగస్వామ్యాన్ని బలోపేతం చేసుకుంటున్నాయి.
→మాల్దీవుల రక్షణ దళాలకు 70 శాతం శిక్షణ సదుపా యాలను భారత్ కల్పిస్తోంది.
→భారత్, మాల్దీవులు 2009, 2016 నాటి హిందూ మహాసముద్రంలో పటిష్ట నిఘా ద్వారా మాల్దీవుల ప్రత్యేక ఆర్ధిక మండలాన్ని రక్షించడానికి భారత్ ఎలక్ట్రానిక్స్ లిమి టెడ్ (బీఈఎల్) రాడార్లను అందించింది.

చార్లెస్-3 పట్టాభిషేకం

→ 2023, మే 6న లండన్ లోని వెస్ట్ మినిస్టర్ అబేలో బ్రిటన్ రాజు చార్లెస్ - 3 పట్టాభిషేకం జరిగింది.
→ ఈయన బ్రిటన్ 40వ రాజుగా అధికారిక బాధ్యతలు స్వీకరిం చారు.
→ ఈయన వయసు 74 సంవత్సరాలు. చార్లెస్-3కి కాంటర్ బరీ ఆర్చిబిషప్ జస్టిస్ వెల్బీ కిరీటధారణ చేశారు.
→ 2022, సెప్టెంబరులో తన తల్లి, బ్రిటన్ రాణి ఎలిజబెత్-2 మరణించాక బ్రిటన్ రాజుగా చార్లెస్ -3 బాధ్యతలు స్వీకరిం చారు.
→ 1953లో బ్రిటన్ రాణిగా ఎలిజబెత్-2 కు పట్టాభిషేకం జరిగింది. 70 ఏళ్ల తర్వాత లో పట్టాభిషేక క్రతువు జరి మళ్లీ బ్రిటన్ గింది.
→ చార్లెస్-3 పట్టాభిషేక కార్యక్రమానికి భారత దేశం తరుపున ఉపరాష్ట్రపతి జగదీప్ ధన్ ఖడ్, ఆయన సతీమణి సుదేష్ హాజరయారు.
→ ఛార్లెస్-3 1948, నవంబరు 14న జన్మిం చారు. అత్యంత పెద్ద వయసులో రాజుగా బాధ్యతలు చేపట్టిన ఘనతను సాధించారు.
→ కేంబ్రిడ్జి యూనివర్సిటీ నుంచి 1970లో డిగ్రీ పట్టా పొందారు. డిగ్రీ అందుకున్న తొలిరాజు చార్లెస్-3.

2027 నాటికి డీజిల్ వాహనాలను నిషేధించండి

→దేశవ్యాప్తంగా పది లక్షల జనాభా దాటిన నగ రాల్లో 2027 నాటికి డీజిల్ తో నడిచే నాలుగు చక్రాల వాహనాలపై నిషేదం విధించాలని కేంద్ర చమురు శాఖ నియమించిన ఒక కమిటీ ప్రభుత్వా నికి నివేదిక ఇచ్చింది
→ఆయా నగరాల్లో డీజిల్ వాహనాలకు బదులు విద్యుత్తు లేదా గ్యాస్తో నడిచే వాహనాలకు ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలని సూచిం చింది.
→అలాగే, రానున్న పదేళ్లలో దేశంలోని పట్టణ ప్రాంతాల్లో డీజిల్తో నడిచే సిటీ బస్సులను కొను గోలు చేయకూడదని.. 2035 నాటికల్లా దేశవ్యాప్తం గా ఇంటర్నల్ కంబషన్(అంతర్గత దహన) ఇంజ న్లతో నడిచే మోటార్సైకిళ్లు, స్కూటర్లు, త్రిచక్రవాహ నాలను కూడా దశలవారీ గా వినియోగం నుంచి తప్పించాలని పేర్కొంది.
→ఇందుకు విద్యుత్తు వాహ నాలను ప్రత్యామ్నాయ పరిష్కారంగా ప్రోత్సహిం చాలని అభిప్రాయపడింది.

ప్రపంచ వారసత్వ కట్టడాల జాబితాలో శాంతినికేతన్

→నోబెల్ బహుమతి గ్రహీత, ప్రఖ్యాత సాహిత్య కారుడు రవీంద్రనాధ్ ఠాగూర్ నడయాడిన పశ్చిమ బెంగాల్ రాష్ట్రంలోని బీర్ భూమ్ జిల్లాలో ఉన్నశాం తినికేతనకు ఆరుదైన గౌరవం దక్కనుంది.
→యునెస్కో ప్రపంచ వారసత్వ కట్టడాల జాబితాలో శాంతినికేతన్ ను చేర్చాలని సలహా మండలి అయిన ఇంటర్నేషనల్ కౌన్సిల్ ఆన్ మాన్యుమెంట్స్ అండ్ సైట్స్(ఐసీవోఎమ్వోఎస్) ప్రతిపాదించింది.
→ఈ విషయాన్ని కేంద్ర సాంస్కృతిక శాఖ మంత్రి జి.కిషన్ రెడ్డి తెలిపారు.
→ఠాగూర్ 162వ జయంతి రోజున(మే 9, 2023) భారత్ కు ఈ శుభవార్త అం దినట్లు ఆయన పేర్కొన్నారు.

దిది యోజన స్కీం బీహార్

→ఆడపిల్లలకు ఎన్నో కలలు.. బాగా చదవాలని,, మంచి ఉద్యోగం చేయాలని ఆశిస్తారు.
→ ఆ స్వప్నా లకు పరిస్థితులు సంకెళ్లు వేస్తుంటాయి. అందునా బీహార్లాంటి చోట మరీ కష్టం. అందుకే అక్కడ ఊరికో కమ్యూనిటీ లైబ్రరీ ఏర్పాటవుతున్నది.
→ ఫిబ్ర వరిలో మొదలుపెట్టిన ఈ ప్రయోగం ఇప్పటికే వం ద గ్రామాలను చేరింది. వాటి పేరు 'దీదీ కీ లైబ్రరీ', రెండు గదులు, ఒక హాల్ ఉంటాయి.
→ ఇప్పటికే 12 వేల మందికిపైగా సభ్యత్వం తీసుకున్నారు. వాళ్లలో 80 శాతం బాలికలే. ఒక గదిలో డిజిటల్ లైబ్రరీ, ఆఫీస్ ఉంటాయి.
→ మరో గదిని స్టడీ రూమ్లో ఉప యోగిస్తున్నారు. పాఠ్యపుస్తకాలు, పోటీ పరీక్షల పుస్తకాలు.
→ ఇ-బుక్స్ అందుబాటులో ఉంచుతు న్నారు, గ్రామీణ బాలికలు పోటీ పరీక్షలకు సిద్ధం.. కావడానికి ఇదో మంచి వేదిక అవుతున్నది.
→ బాగా చదువుకోవాలనుకునే పేదింటి ఆడపిల్లలకు దీదీ కి లైబ్రరీ ఓ వరం.

డ్రోన్ల ద్వారా బ్లడ్ బ్యాగుల రవాణా

→నోయిడాలో డ్రోన్ల సాయంతో బ్లడ్ బ్యాగుల రవాణా చేసి ఐసీఎంఆర్ సరికొత్త చరిత్రకు శ్రీకారం చుట్టింది.
→గవర్నమెంట్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మెడికల్ సైన్సెస్, లేడీ హార్డింగ్ మెడికల్ కళాశాల నుంచి పది. శాంపిళ్లను జేపీ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇన్ఫర్మేషన్టెక్నా లజీకి డ్రోన్ల ద్వారా పంపించారు.

వ్యర్థాలను ప్రయోజనకర రసాయనాలుగా మార్చే సూక్ష్మ జీవులు

→వ్యవసాయ, కాగిత వ్యర్థాల్లో కీలకమైన సెల్యు భోజ్ను ప్రయోజనకర రసాయనాలుగా మార్చే సూక్ష్మజీవులను హిమాచల్ ప్రదేశ్లోని మండీ ఐఐటీ శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు.
→అవి ఈ వ్యర్థా లను జీవ ఇంధనాలుగా, పారిశ్రామిక అవసరాలకు ఉపయోగపడే కార్బన్ గా మారుస్తాయని వివరిం చారు.
→మొక్కలకు సంబంధించిన ఎండు వ్యర్థా లను లిగ్నోసెల్యులోజ్ గా పిలుస్తారు.
→పుడమిపై పుష్కలంగా ఉన్న పునరుత్పాదక పదార్థాల్లో ఇవి ఒకటి, పొలాలు, అడవులు, పరిశ్రమల నుంచి వచ్చే ఈ వ్యర్థాలను బయోఇథనాల్, బయోడీజిల్, ల్యాక్టిక్ ఆమ్లం, ఫ్యాటీ ఆమ్లాలు వంటి ప్రయోజన కర రసాయనాలుగా మార్చేవీలుంది.
→ ఈ నేపథ్యం లో శాస్త్రవేత్తలు కన్సాలిడేటెడ్ బయోప్రాసెసింగ్ అనే వినూత్న విధానంపై దృష్టిసారించారు.
→ దీని కింద శాకారిఫికేషన్(సెల్యులోజ్న సాధారణ చక్కె రలుగా మార్చడం), ఫెర్మెంటేషన్(సాధారణ చక్కె రలను ఆల్కహాల్ గా మార్చడం) అనే రెండు విధా నాలను ఒకే అంచెలోకి తీసుకురావాల్సి ఉంటుంది.
→ ఇందుకు ఉపయోగపడే రెండు రకాల సూక్ష్మజీవు లను ఐఐటీ శాస్త్రవేత్తలు తాజాగా గుర్తించారు.

పండ్లు, కూరగాయల ఉత్పత్తిలో ఏపీకి 5వ స్థానం

→పండ్లు, కూరగాయల ఉత్పత్తిలో ఆంధ్రప్రదేశ్.. దేశంలో 5వ స్థానంలో నిలిచింది.
→ 2011-12 నాటి స్థిర ధరల ప్రకారం ఈ రెండింటి దిగుబడిలో ఏపీ వాటా 5.8% మేర ఉండగా.. 2020-21 నాటికి అది 8.3%కి చేరింది.
→ ఈ పదేళ్ల కాలంలో రాష్ట్రం 7 నుంచి 5వ స్థానానికి ఎగబాకింది. కేంద్ర గణాం కాల శాఖ తాజాగా విడుదల చేసిన గణాంకాలు ఈ విషయాన్ని వెల్లడించాయి.
→ ఈ విషయంలో పశ్చిమ బెంగాల్ (11.7%), మధ్యప్రదేశ్ (10.8%), ఉత్తర ప్రదేశ్ (9.7%), మహారాష్ట్ర (9.6%).. ఆంధ్రప్రదేశ్ కంటే ముందున్నాయి.
→ రాష్ట్రంలో ఉత్పత్తి అయ్యే పండ్లు, కూరగాయల స్థూల విలువ 2011-12లో రూ.16,500 కోట్ల మేర ఉండగా.. 2020 - 21 నాటికి రూ.32,900 కోట్లకు చేరింది.
→ లైవ్ స్టాక్ ఉత్పత్తిలోనూ 7.9% వాటాతో నాలుగో స్థానంలో నిలిచింది. మత్స్య ఉత్పత్తుల్లో దేశంలో 40% వాటా సాధించి టాప్లో నిలిచింది.
→ ఈ రంగంలో 2015- 16 నుంచి రాష్ట్రం ప్రధమ స్థానంలో కొనసాగుతోం ది.
→ పదేళ్లలో మత్స్య ఉత్పత్తిలో రాష్ట్ర వాటా 17.7% నుంచి 40%కి ఎగబాకింది.
→ అరటి ఉత్పత్తిలోనూ 2014-15 నుంచి ఏపీ ప్రథమ స్థానంలో నిలుస్తోం ది.
→ జాతీయస్థాయిలో మొత్తం స్థూల అదనపు విలు వలో(జీవీఏ) వ్యవసాయం, ఆటవీ, మత్స్య ఉత్ప |త్తుల వాటా 2011-12లో 18.5% మేర ఉండగా, 2020-21 నాటికి అది 20.3 శాతానికి పెరిగింది.

ప్రసూతి మరణాల్లో భారత్ టాప్

→ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రసూతి మరణాలు, నవజాత శిశు మరణాలు, పిండస్థ మరణాలు అధిక శాతం ఉన్న టాప్ 10 దేశాల జాబితాలో భారత్ అగ్రస్థానంలో నిలిచింది.
→కేప్ టౌన్ వేదికగా జరిగిన "అంతర్జాతీయ ప్రసూతి నవజాత శిశు ఆరోగ్య సద 'స్సు' సందర్భంగా ఐక్యరాజ్య సమితి విడుదల చేసిన నివేదికలో ఈ విషయం వెల్లడైంది.
→2020-2 021లో ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రసూతి మరణాలు (2.9లక్షలు, పిండ మరణాలు(19 లక్షలు), నవ జాత శిశు మరణాలు (23 లక్షలు) కలిపి మొత్తం 45 లక్షల మరణాలు సంభవించాయని ఈ నివేదిక వెల్లడించింది.
→2020లో ప్రసూతికి సంబంధించి ప్రపంచవ్యాప్తంగా నమోదైన 45 లక్షల మరణాల్లో ఒక్క భారత్లోనే 7.78 లక్షల మరణాలు సంభవిం చాయి. పిండస్థ మరణాలు 17% ఉన్నాయి.

సీబీఐకి కొత్త డైరెక్టర్ గా ప్రవీణ్ సూద్

→ కర్ణాటక డీజీపీ ప్రవీణ్ సూద్ (59) ను కేంద్ర దర్యాప్తు సంస్థ (సీబీఐ) కొత్త డైరెక్టర్గా కేంద్రం నియమించింది.
→ ఈ మేరకు ఉత్తర్వులు జారీ చేస్తూ రెండేళ్ల పాటు ఆయన ఈ పదవిలో ఉంటారని వెల్లడించింది.
→ ప్రస్తుత డైరెక్టర్ సుబోధ్ కుమార్ జైశ్వాల్ స్థానంలో ఆయనను ఎంపిక చేసినట్లు కేంద్రం వివరిం చింది.
→ మే 25న జైశ్వాల్ పదవీ కాలం ముగు స్తున్న కారణంగా ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నట్లు తెలిపింది.
→ సీబీఐ డైరెక్టర్ను ఎంపిక చేసే ప్యానల్.. ప్రవీ ణ్ సూద్ నియామకానికి ఆమోదం తెలిపినట్లు కేంద్రం వెల్లడించింది.
→ ఈ ప్యాన ల్లో ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోదీ, సుప్రీం కోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ డి. వై. చంద్ర చూడ్, లోక్సభలో కాంగ్రెస్ పక్ష నేత అధిర్ రంజన్ చౌదరి సభ్యులుగా ఉన్నారు.
→దిల్లీ ఐఐటీ, బెంగళూరు ఐఐఎం విద్యార్థి 1986 ఐపీఎస్ బ్యాచ్కు చెందిన ప్రవీణ్ సూద్ గత మూడేళ్లుగా కర్ణాటక డీజీపీగా విధులు నిర్వర్తిస్తున్నారు.
→ఢిల్లీ ఐఐటీలో, బెంగళూరులో చదువుకున్నారు. దాంతో పాటు న్యూయార్క్ లోని సిరక్యూస్ విశ్వవిద్యాలయంలోనూ విద్యాభ్యాసం చేశారు.
→నేషనల్ ఈ-గవర్నెన్స్ గోల్డ్ అవార్డు విజేత ప్రవీణ్ సూద్ కర్ణాటకలోని బళ్లారి, రాయ చూర్ జిల్లాలకు సూపరింటెండెంట్గా పనిచే శారు.
→ బెంగళూరు నగరానికి డిప్యూటీ కమిష నర్ ఆఫ్ పోలీస్ (లా అండ్ ఆర్డర్) గాను సేవలు అందించారు.
→ అదనపు పోలీసు కమిష నర్ (ట్రాఫిక్), మైసూర్ సిటీ పోలీసు కమిషన ర్ గా బాధ్యతలు నిర్వహించారు.
→ మారిషస్ ప్రభుత్వానికి పోలీసు సలహాదారుగాను ప్రవీణ్ సూద్ పనిచేశారు. మెరుగైన ట్రాఫిక్ నిర్వహ ణకు సాంకేతికతను ఉపయోగించడం, పౌరు లకు సమర్థమైన సేవలను అందించడం వంటి కార్యక్రమాలతో.. ప్రవీణ్ సూద్కు 2011లో నేషనల్ ఈ-గవర్నెన్స్ గోల్డ్ అవార్డు వచ్చింది.
→ 2006లో ప్రిన్స్ మైఖేల్ ఇంటర్నేషనల్ రోడ్ సేఫ్టీ అవార్డు సైతం ఆయన అందుకున్నారు.

జాతీయ విద్యా విధానం అమలుకు 'ఉత్సాహ్'

→ నూతన జాతీయ విద్యార్థి విధానానికి అనుగుణంగా ఆయా విశ్వవిద్యాలయాలు అమలుచేస్తున్న సంస్కరణలను గుర్తిస్తూ నిరంతరం పర్యవేక్షించేందుకు యూజీసీ నడుం కట్టింది.
→ అందుకు ప్రత్యేకంగా యూజీసీ ట్రాన్స్ఫర్మేటివ్ స్ట్రాటజీస్ అండ్ యాక్షన్స్ ఇన్ హయ్యర్ ఎడ్యుకేషన్ (ఉత్సాహ్) పేరిట ఓ పోర్టల్ను ప్రారంభించింది.
→ దేశంలోని విశ్వవిద్యాలయాలు, కళాశాలల్లో జాతీయ విద్యావిధానం లోని విద్యార్థి కేంద్రంగా విద్య, డిజిటల్ అభ్యసనం, పరి శ్రమలు-విద్యాసంస్థల అనుసంధానం, పరిశోధన, అంత ర్జాతీయీకరణ, భారతీయ వైజ్ఞానిక వ్యవస్థ తదితర అంశాల అమలు, ఫలితాలను ఈ పోర్టల్ ద్వారా పర్య వేక్షిస్తారు.
→ఆయా విద్యాసంస్థలు ఎప్పటికప్పుడు తమ ప్రాంగణాల్లో అమలుచేస్తున్న పది అంశాలపై వివరా లను అప్లోడ్ చేయాల్సి ఉంటుంది.
→దాన్నిబట్టి యూజీసీ నెలవారీ నివేదికలను రూపొందించి విడుదల చేస్తుంది.
→మరోవైపు వివిధ రంగాల్లో నిపుణులైన వారిని ప్రొఫెసర్ ఆఫ్ ప్రాక్టీస్ (పీవోపీ) పేరిట నియ మించుకునేలా కొత్త టీచింగ్ పోస్ట్ను సృష్టించిన యూజీసీ తాజాగా అందుకు పోర్టలు రూపొందిం చింది. నిపుణులకు, విద్యాసంస్థలకు మధ్య ఈ పోర్టల్ అనుసంధానంగా ఉంటుంది.
→యూజీసీకి కూడా కొత్త వెబ్సైట్ను రూపొందించే పనిలో అధికారులు ఉన్నారు. విద్యార్థులు, బోధనా సిబ్బంది, విద్యాసంస్థలు... ఇలా విభాగాల వారీగా పూర్తి సమాచారం కొత్త వెబ్సైట్లో ఉంచుతామని యూజీసీ ఛైర్మన్ ఆచార్య మామిడాల జగదీశ్కుమార్ తెలిపారు.

టీ-హబ్ జాతీయ సాంకేతిక పురస్కారం

→ రాష్ట్రంలోని టీ-హబ్ మరో అరుదైన ఘనత సొంతం చేసు కుంది.
→ దేశంలోనే అత్యుత్తమమైన 'జాతీయ సాంకేతిక పురస్కారాన్ని' కేంద్ర శాస్త్రసాంకేతిక శాఖ మంత్రి జితేందర్ సింగ్ చేతుల మీదుగా టీ-హబ్ సీఈవో శ్రీనివాసరావు అందుకున్నారు.
→ అవార్డు పట్ల మంత్రి కేటీఆర్ ట్విటర్లో హర్షం వ్యక్తం చేశారు.
→ టీ-హబ్ దేశంలోనే అత్యుత్తమ టెక్నాలజీ ఇంక్యుబేటర్ గా గుర్తింపు పొందిందని పేర్కొన్నారు.

రిఫ్లెక్షన్స్ ఆన్ ఇండియాస్ పబ్లిక్ పాలసీస్ పుస్తకావిష్కరణ

→ దేశాభివృ ద్ధిలో బ్యూరోక్రసీ అత్యంత కీలకపాత్ర పోషిస్తోందని ఉపరాష్ట్రపతి జగదీప్ ధన్ ఖడ్ పేర్కొన్నారు.
→ 1984వ బ్యాచ్కు చెందిన 10 మంది ఐఏఎస్ అధికారులు రాసిన 'రిఫ్లెక్షన్స్ ఆన్ ఇండియాస్ పబ్లిక్ పాలసీస్' పుస్తకాన్ని విడుదల చేసిన అనంతరం ధన్ ఖడ్ మాట్లాడారు.
→ "స్వాతంత్ర్యానంతరం ప్రభుత్వ విధానాల రూపక ల్పనలో నిరంతరం మార్పు కనిపిస్తూ వస్తోంది. తొలుత మనుగడ సాగించడంపై దృష్టి సారించిన ప్రభుత్వాలు ఆ తర్వాత సుస్థిరత, స్వావలంబన, వృద్ధి ఫలాలు అందరికీ సమానంగా పంచడానికి ప్రాధాన్యం ఇచ్చాయి.
→ గత కొన్నేళ్లుగా ప్రభుత్వ విధానాల్లో భారీ మార్పులు చోటుచేసుకున్నాయి. ప్రధాని మోదీ దూరదృష్టితో తీసుకున్న విధానాలు భారతన్ను ప్రపంచ పెట్టుబడులు, అవకాశాల కేంద్రంగా మార్చింది.
→ ఈ విషయంలో బ్యూరో క్రసీ కీలకపాత్ర పోషించింది. దశాబ్దాల సంకీర్ణ ప్రభుత్వాల తర్వాత 2014లో దేశంలో సుస్థిర ప్రభుత్వం ఏర్పడింది.
→ దానివల్ల ప్రభుత్వం వేగ వంతంగా నిర్ణయాలు తీసుకోవడానికి వీలైంది." అని ఉపరాష్ట్రపతి పేర్కొన్నారు.
→ ఈ కార్యక్ర మంలో పుస్తక రచయితలు అశోక్ దళ్వాయ్ (రైతుల ఆదాయ రెట్టింపు సాధికార సమితి చైర్మన్), అరవింద్ మెహతా (15వ ఆర్థిక సంఘం కార్యదర్శి), అలోక్ శ్రీవాత్సవ (సిక్కిం మాజీ ప్రధాన కార్యదర్శి), అజయ్ త్యాగి (సెబీ మాజీ ఛైర్మన్), రినారే (కేంద్ర విద్యాశాఖ మాజీ కార్య దర్శి), రాజేష్ సింగ్ (ఓహియో స్టేట్ యూనివ ర్శిటీ ప్రొఫెసర్), శైలేంద్ర జోషి (తెలంగాణ ప్రభుత్వ మాజీ ప్రధాన కార్యదర్శి), శ్రీమంత్ పాండే (రాజస్థాన్ సీఎం ముఖ్యకార్యదర్శి), సతీష్ తివారీ (పశ్చిమ బెంగాల్ ఆహార కమిషన్ చైర్మన్), తరుణ్ శ్రీధర్ (కేంద్ర పశుసంవర్ధకశాఖ మాజీ కార్యదర్శి) పాల్గొన్నారు.

మెదడులోని గామా కంపనాలతో కుంగుబాటుకు చికిత్స

→ మెదడులోని వాసన ప్రక్రియను నిర్వహించే భాగంలో కొన్ని కీలక లయ లను పునరుద్ధరించడం ద్వారా కుంగుబాటుకు చికిత్స చేయొ చ్చని ఎలుకలపై జరిపిన తాజా పరిశోధనలో వెల్లడైంది.
→ ఈ అధ్యయనాన్ని హంగేరీకి చెందిన యూనివ ర్సిటీతో కలిసి న్యూయార్క్ యూనివర్సిటీ (ఎన్ వైయూ) గ్రాసమన్ స్కూల్ ఆఫ్ మెడిసన్ నిర్వ హించింది.
→మెదడులోని వాసన ప్రాంతాల మధ్య నిర్దిష్ట లయను గామా కంపనాలు అని పిలుస్తారు.
→ఇవి సెకనుకు 30 అంత కంటే ఎక్కువ సార్లు పున రావృతమవుతాయి.
→భావో ద్వేగాలు లాంటి సంక్లిష్ట సమాచారం విశ్లేషించ డానికి ఇదొక కీలక సమయ నమూనా.
→ఈ కంపనాల్లో మార్పులు మెదడు ప్రాంతాల్లో వ్యాధి గుర్తులుగా పని చేస్తాయని అధ్యయన కర్తలు తెలిపారు. దీన్ని 'జర్నల్ న్యూరాన్' ప్రచురిం చింది.
→ఈ పరిశోధనల్లో మెదడు ప్రాంతంలో వాసన సంబంధిత ప్రక్రియను నిర్వహించే ఓల్ఫాక్టరీ బల్బ్ విభాగాన్ని మూసివే శారు.
→దీంతో ఎలుకల్లో కుంగుబాటు లక్షణాలు పెరగడం గమనించారు. గామా కంపనాలు పెంచిన తర్వాత ఆ లక్షణాలు వెనక్కి మళ్లడం గమ నార్హం.
→దీన్ని బట్టి గామా కంప నాలు.. కుంగుబాటుపై ప్రభావం చూపుతాయని అంటున్నారు.

ప్లాస్టిక్ ను తినేసే శీతల సూక్ష్మజీవులు

→ శీతల ప్రాంతాలైన ఆల్ప్స్, ఆర్కిటిక్ లలో శాస్త్రజ్ఞులు ప్లాస్టిక్ను తినివేయగల బ్యాక్టీరియా, ఫంగస్లను గుర్తించారు.
→ స్విట్జర్లాండ్లోని ఆల్ప్స్ పర్వత శిఖరాల్లో, ఆర్కిటిక్ సముద్రంలో గ్రీన్లాండ్ స్వాల్బార్డ్ ప్రాంతాలలో చెల్లాచె దురుగా పడి ఉన్న లేదా ఉద్దేశ పూర్వకంగా మంచులో పాతిన ప్లాస్టిక్ అవశేషాలపై పెరుగుతున్న 19 జాతుల బ్యాక్టీరియాను, 15 జాతుల ఫంగ స న్నూ గుర్తించారు.
→తర్వాత వాటిని 15 డిగ్రీల సెల్సియస్ ఉష్ణోగ్రత వద్ద చీకటిగా ఉన్న ప్రయోగశాలలో పెంచారు. సూక్ష్మజీ వుల వల్ల హరించుకుపోని నాన్ బయోడి , గ్రేడబుల్ పాలీఎథిలీన్ (పీఈ), సూక్ష్మ జీవుల వల్ల శిథిలమయ్యే బయోడిగ్రేడబుల్ పాలెస్టర్ పాలీయురెథేన్ (పీయూఆర్), దుకాణాల్లో దొరికే బయోడిగ్రేడబుల్ పీబీ ఏటి, పీఎల్దలపై ఈ బ్యాక్టీరియా, ఫంగస్ లను ప్రయోగించారు.
→126 రోజుల తర్వాత ఈ ఫంగస్ రకాలు, బ్యాక్టీరియా రకాలు జీవశైథిల్యానికి లోనయ్యే బయోడిగ్రేడబుల్ పీయార్, పీబీఏటి, పీఎల్ఎలను తినివే శాయి.
→జీవ శైథిల్యానికి లొంగని నాన్ బయోడిగ్రేడబుల్ పాలీఎథిలీన్ (పీఈ)ను మాత్రం అవి హరించలేకపోయాయి.
→ముఖ్యంగా నియోడెవ్రియేసియా, లాక్నె లులా ఫంగస్ లు పీఈని తప్ప మిగతా జీవశైథిల్య ప్లాస్టిక్ లన్నింటినీ నశింపజే శాయి.
→ఇప్పటివరకు పరీక్షించిన బ్యాక్టీ రియా, ఫంగస్ రకాలన్నింటికన్నా ఇవే అత్యంత శక్తిమంతమైనవి.

మన్ కీ బాత్ స్ఫూర్తితో కళాప్రదర్శన ఏర్పాటు సందర్శించిన ప్రధాని మోదీ

→ మన్ కీ బాత్ కార్యక్రమం 100వ భాగం పూర్తి చేసుకున్న సందర్భంగా నిర్వహించిన ఓ కళా ప్రదర్శనను ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ సందర్శించారు.
→ 'జనశక్తి- ఒక సమ్మిళిత శక్తి' పేరుతో నేషనల్ గ్యాలరీ ఆఫ్ మోడర్న్ ఆర్ట్లో దీనిని ఏర్పాటు చేశారు.
→ 13 మంది కళా కారులు మన్ కీ బాత్ ఎపిసోడ్ల నుంచి స్ఫూర్తి పొంది రూపొందించిన పెయింటింగ్లను జనశక్తి ఎగ్జిబిషన్లో ప్రదర్శనకు పెట్టారని సాంస్కృతిక శాఖ వెల్లడించింది.
→ ఈ ఎగ్జిబిషన్కు వచ్చిన మోదీ.. గ్యాలరీలో నడుస్తూ ఒక్కొక్క కళాఖం ని పరిశీలించారు.
→ కళాకారులు తమ తమ పెయింటింగ్స్ గురించి ఆయనకు వివరించారు.
→ నారీ శక్తి, జల నిర్వహణ, కొవిడ్-19ను ఎదుర్కో వడం, స్వచ్ఛ భారత్, పర్యావరణం తదితర అంశాలపై వేసిన పెయింటింగ్స్ ఆకట్టుకున్నాయి.

నాలుగో 'స్వదేశీ జాబితా'! 928 విడిభాగాల దిగుమతులపై నిషేధాన్ని ప్రకటించిన కేంద్రం

→ రక్షణ రంగంలో స్వదేశీ ఆయుధాల వాటాను పెంచే దిశగా కేంద్ర ప్రభుత్వం మరో ముందడుగు వేసింది.
→ దేశీయ కంపెనీల నుంచి మాత్రమే సేకరించాల్సిన 928 ఉపకరణాలు, విడి భాగాలతో ఒక జాబితాను రక్షణ శాఖ తాజాగా వెలువరించింది.
→ రానున్నకాలంలో వీటి దిగుమ తులపై నిషేధం విధించనుంది. ఇందుకోసం ఉత్పత్తులవారీగా గడువును నిర్దేశించింది.
→ గరి ష్ఠంగా ఐదున్నరేళ్లలోపు వీటన్నింటి దిగుమతు లపై నిషేధం అమల్లోకి వస్తుంది.
→ రక్షణ రంగంలో 'ఆత్మనిర్భరత'ను ప్రోత్సహించాలన్న ప్రభుత్వ లక్ష్యానికి అనుగుణంగా ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నట్లు రక్షణ శాఖ తెలిపింది.
→ 'పాజిటివ్ ఇండిజినైజేషన్ లిస్ట్' (పిల్) పేరుతో కేంద్రం ఇప్పటికే మూడు జాబితాలను విడుదల చేసింది. వీటిలో 1,238 విడిభాగాలు ఉన్నాయి.
→ అందులో 310 వస్తువులను పూర్తిగా స్వదేశీ వనరులు నుంచే సేకరిస్తున్నారు. తాజాగా నాలుగో జాబితా వెలువడింది.
→ వచ్చే ఐదేళ్లలో భారత సైనిక దళాలు ఆయుధ కొనుగోళ్ల కోసం 130 బిలియన్ డాలర్లను వెచ్చించే అవకాశం ఉందని అంచనా.
→ అందులో స్వదేశీవాటాను పెంచాలని ప్రభుత్వం భావిస్తోంది.

భారత 82వ గ్రాండ్ మాస్టర్ గా ప్రణీత్ ఘనత

→ తెలంగాణ యువ చెస్ క్రీడాకారుడు ఉప్పల ప్రణీత్ సాధించాడు. చదరంగంలో ప్రతిష్ఠాత్మకమైన గ్రాండ్ మాస్టర్ (జీఎం) హోదా అందుకున్నాడు.
→ భారత్ నుంచి ఈ ఘనత సాధించిన 82వ ఆటగాడిగా నిలిచాడు. తెలంగాణ ఏర్పడ్డాక రాష్ట్రం నుంచి జీఎంగా అవతరించిన అయిదో క్రీడాకారుడతను.
→తెలుగు గడ్డ నుంచి మరో గ్రాండ్మాస్టర్ వచ్చాడు. నల్గొండ జిల్లాకు చెందిన ఉప్పల ప్రణీత్ ఈ ఘనత సాధించాడు.
→ ఇప్పటికే మూడు జీఎం నార్మ్ లు సాధించిన ప్రణీత్... తాజాగా బాకు ఓపెన్ ఎనిమిదో రౌండ్లో టాప్ సీడ్ హాన్స్ నీమన్ (అమెరికా)కు షాకిచ్చి 2500.5 ప్రత్యక్ష రేటింగ్ను చేరుకున్నాడు.
→గ్రాండ్మాస్టర్ కావాలంటే మూడు జీఎం నార్మ్ లతో పాటు 2500 ఎలో రేటింగ్ ఉండాలి. ఆ అర్హత ప్రమాణాలను సాధించిన అతను జీఎంగా ఎదిగాడు.
→అయితే బాకు ఓపెన్ చివరి రౌండ్లో ప్రణీత్ సహచర ఆటగాడు ల్యూక్ మెండోంకా చేతిలో ఓడిపోయాడు.
→ఈ టోర్నీలో 6 పాయింట్లతో అతను ఆరో స్థానాన్ని దక్కించుకున్నాడు. నిరుడు మార్చిలో ప్రణీత్ తొలి జీఎం నార్మ్ సాధించాడు. రెండో జీఎం నార్మన్న గతేడాది జులైలో సొంతం చేసుకున్నాడు. మూడో నార్ని గత నెలలో ఖాతాలో వేసుకున్నాడు. ఇప్పుడు అవసరమైన రేటింగన్నూ సంపాదించాడు.

ఎవరెస్టుపైకి 26వ సారి... నేపాల్ షెర్పా గైడ్ ఘనత

→ నేపాల్కు చెందిన పసంగ్ దవా అనే షెర్పా గైడ్ ఎవరెస్టు శిఖరాన్ని తాజాగా 26వ సారి అధిరోహించారు. → తద్వారా ఇప్పటికే తమ దేశా నికి చెందిన కమి రీటా అనే గైడ్ పేరుతో ఉన్న రికా ర్డును సమం చేశారు. → పసంగ్ పర్వతారోహకులకు గా ఉంటూ 1998 నుంచి దాదాపు ఏటా ఈ శిఖ రాన్ని అధిరోహిస్తున్నారు.

యుద్ధనౌక నుంచి బ్రహ్మోస్ పరీక్ష విజయవంతం

→సూపర్సోనిక్ వేగంతో దూసుకెళ్లే బ్రహ్మోస్ క్రూజ్ క్షిపణిని భారత నౌకాదళం విజయ వంతంగా పరీక్షించింది.
→ అధునాతన గైడెడ్ మిసైల్ డిస్ట్రాయర్ యుద్ధ నౌక ఐఎస్ఎస్ మోర్ముగావ్ నుంచి ఈ ప్రయోగం జరిగింది.
→ సాగరంలో భారత నౌకాదళ అస్త్ర సామర్థ్యాన్ని ఈ పరీక్ష చాటిందని అధికారులు ఆదివారం పేర్కొన్నారు.
→ ఈ క్షిపణి.. లక్ష్యాన్ని అత్యంత కచ్చితత్వంతో ఛేదించిందని వివరించారు. భారత్, రష్యాలు సంయుక్తంగా స్థాపించిన బ్రహ్మోస్ ఏరోస్పేస్ సంస్థ ఈ క్షిపణిని రూపొందించింది.
→ దీన్ని జలాంతర్గా ములు, యుద్ధనౌకలు, విమానాలు, నేల నుంచి ప్రయో గించే వీలుంది.
→ ఇది ధ్వని కన్నా దాదాపు మూడు రెట్లు వేగంగా దూసుకెళ్లగలదు. బ్రహ్మోస్ క్షిపణులను భారత్ ఎగుమతి కూడా చేస్తోంది.
→ ఫిలిప్పీన్స్కు ఈ అస్త్రాల విక్రయానికి గత ఏడాది జనవరిలో 37.5 కోట్ల డాలర్ల ఒప్పందం కుదిరింది.

పాక్ ఉగ్రవాది రవూఫ్ ను వెనకేసుకొచ్చిన చైనా

→ పాకిస్థాన్ కేంద్రంగా పని చేసే జైషే మహమ్మద్ ఉగ్ర సంస్థకు చెందిన కరుడుగట్టిన ఉగ్రవాది అబ్దుల్ రవూఫ్ అజర్ ను బ్లాక్ లిస్టులో చేర్చాలంటూ భారత్ ప్రతిపాదించిన తీర్మానాన్ని చైనా అడ్డుకుంది.
→ ఐరాస భద్రతా మండలి 1267 ఐఎస్ఎస్ఐఎల్, అల్ ఖైదా ఆంక్షల జాబితా కింద భారత్ ప్రవేశ పెట్టిన ఈ తీర్మానానికి అడ్డుపుల్ల వేసింది.
→ గతంలోనూ పాక్ ఉగ్రవాదులపై ఐరాస ఆంక్షలు విధించకుండా అడ్డుకున్న చరిత్ర చైనాకు ఉంది.
→ రవూఫ్ గతంలో భారత్ లో జరిగిన పలు దాడులకు సూత్రధారిగా ఉన్నాడు.
→ 1999లో జరిగిన ఐసీ 814 విమాన హైజాక్లో అతడి హస్తం ఉంది.
→ దీంతోపాటు 2001లో జరిగిన పార్లమెంటుపై దాడి, 2016లో పఠాన్ కోట్ దాడి వంటి ఘటనల్లో రవూఫ్ ప్రమేయం ఉంది.
→ అతడిపై అమెరికా 2010 డిసెంబరు నుంచే ఆంక్షలు విధించింది.

సెమీ క్రయోజెనిక్ ఇంజిన్ ను విజయవంతంగా పరీక్షించిన ఇస్రో

→ తన వాహకనౌకలను భవిష్యత్తులో మరింత శక్తిమంతంగా మార్చుకునే ప్రణాళికల్లో భాగంగా భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (ఇస్రో) 2000 కిలోన్యూటన్ల సామర్థ్యమున్న సెమీ క్రయోజెనిక్ ఇంజిన్ను విజయవంతంగా పరీక్షించింది.
→తమిళనాడు లోని మహేంద్రగిరిలో ఇస్రో ప్రొపల్షన్ కాంప్లెక్స్ (ఐపీ ఆర్సీ) లో ఈ పరీక్షను నిర్వహించినట్లు ఇస్రో ఓ ప్రకటనలో తెలిపింది.

కర్ణాటకలో రికార్డు స్థాయి పోలింగ్

→ కర్ణాటక అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో రికార్డు స్థాయి పోలింగ్ నమోదైంది.
→ రాష్ట్రంలో 73.19% ఓటర్లు తమ ఓటుహక్కును వినియోగించుకున్నారు.
→ అత్యధి కంగా చిక్కబళ్లాపురలో 85.56% పోలింగ్ నమోదైంది.
→ తర్వాతి స్థానంలో బెంగళూరు గ్రామీణ (85.05%) నిలిచింది.
→ కన్నడనాట గత రెండు ఎన్నికల్లోనూ చిక్కబళ్లాపురలోనే అత్యధిక పోలింగ్ నమోదవడం గమనార్హం.
→ బెంగళూరులోని నాలుగు జిల్లాల్లో మాత్రం సగ 54. 53% మందే ఓటేశారు.
→ లెక్కింపు శనివారం జరగనుంది.
→ కర్ణాటకలో 2018లో 7.4%, 2013లో 71.83% పోలింగ్ నమోదైంది.
→ మరోవైపు- కర్ణాటక అసెంబ్లీ ఎన్ని కల్లో ఉపయోగించిన ఈవీఎంలను ఇంతకు ముందు దక్షిణాఫ్రికాలో వినియోగించారంటూ కాంగ్రెస్ చేసిన ఆరోపణలను ఎన్నికల సంఘం తోసిపుచ్చింది.

దేశంలోనే తొలిసారి కేరళలోని అన్ని జిల్లాల్లో డ్రోన్ పోలీసింగ్

→ దేశంలోనే తొలిసారిగా అన్ని జిల్లాల్లో పోలీసుల ద్వారా డ్రోన్ నిఘావ్య వస్థను కేరళ ముఖ్యమంత్రి పినరయి విజయ న్ ప్రారంభించారు.
→ ఈ సంద ర్భంగా రాష్ట్రంలోని 20 జిల్లాల పోలీసులకు ఒక్కో డ్రోన్ను అందించారు.
→ ప్రత్యేకంగా శిక్షణ పొందిన డ్రోన్ పైలట్లకు లైసెన్సులు పంపిణీ చేశారు.
→ దేశీయంగా అభివృద్ధి చేసిన యాంటీ డ్రోన్ సాఫ్ట్వేర్న ఆవిష్కరించారు.
→ ఈ సంద ర్భంగా విజయన్ మాట్లాడుతూ.. పోలీసు బల ఆధునికీకరణలో దేశంలోనే ముందంజలో ఉందన్నారు.
→ డ్రోన్ ఆపరేషన్పై ప్రత్యేక శిక్షణ కోసం 25 మంది పోలీసు సిబ్బం దీని మద్రాస్ ఐఐటీకి పంపారు.
→ మరో 20 మందికి కేరళలోని డ్రోన్ ల్యాబ్లో ప్రాథమిక శిక్షణ ఇచ్చారు. యాంటీ డ్రోన్ వ్యవస్థ 5 కిలో మీటర్ల విస్తీర్ణంలో ఉన్న ఇతర డ్రోన్లను గుర్తించి స్వాధీనం చేసుకోగలదని, ప్రత్యర్థుల డోమ్ డ్రోన్లను నాశనం చేయగలదని సైబర్ నోడల్ అధికారి, ఐజీ ప్రకాశ్ తెలిపారు.

ప్రపంచకప్ సరబో జ్యోత్, దివ్యలకు స్వర్ణం

→ ఐఎస్ఎస్ఎఫ్ షూటింగ్ ప్రపంచకప్ లో భారత క్రీడా కారులు టీఎస్ దివ్య, సరబ్ జ్యోత్ సింగ్ శుభారంభం చేశారు.
→ ఈ జోడీ పోటీల రెండో రోజు, గురువారం మిక్స్డ్ టీమ్ పిస్టల్ విభాగంలో స్వర్ణం సాధించింది.
→ 55 జట్లు పాల్గొన్న అర్హత రౌండ్లో 581 పాయింట్లతో అగ్రస్థానం సాధించిన దివ్య, సరబ్ జ్యోత్ జంట పోరులో 16-14తో డామిర్ మికెచ్-జొరానా అరునోవిచ్ (సెర్బియా) జోడీని ఓడించింది. ప్రపంచకప్లో సరబ్ జ్యోత్ కిది వరుసగా రెండో స్వర్ణం.
→మార్చిలో భోపాల్లో జరిగిన టోర్నీలో అతను ఎయిర్ పిస్టల్ వ్యక్తిగత విభాగంలో పసిడి నెగ్గాడు.

18 నెలల కనిష్ఠానికి రిటైల్ ద్రవ్యోల్బణం

→ కూరగాయలు, వంటనూనెల ధరలు తగ్గడంతో ఏప్రిల్లో రిటైల్ ద్రవ్యోల్బణం 18 నెలల కనిష్ఠమైన 4.7 శాతానికి దిగొచ్చింది.
→ వినియోగదారు ధరల సూచీ (సీపీఐ) ఆధారిత ద్రవ్యో ల్బణం ఈ ఏడాది మార్చిలో 5.66 శాతంగా ఉండగా, 2022 ఏప్రిల్లో 7.79 శాతంగా ఉంది. రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఆర్బీఐ) లక్ష్యం (2.6%) పరిధిలోనే రిటైల్ ద్రవ్యోల్బణం నమో దైంది. వరుసగా రెండో నెలా 6 శాతం లోపే రిటైల్ ద్రవ్యోల్బణం నమోదైంది. జాతీయ గణాంక కార్యాలయం ప్రకారం ఏప్రిల్ లో ఆహార ద్రవ్యోల్బణం 3.84 శాతంగా నమోదైంది.
→ఏడాది ఈ మార్చిలో ఇది 4.95 శాతంగా, 2022 ఏప్రిల్ లో 8.31 ఉంది. నూనెలు 12.33%, కూరగాయలు 6. 5%, మాంసం, చేపల ధరలు 1.23% చొప్పున తగ్గాయి.
→సుగంధ ద్రవ్యాలు, పప్పులు, పాలు, పాల ఉత్పత్తులు మాత్రం ప్రియమ యాయి.
→2022 డిసెంబరు 5.7 శాతానికి చేరిన ద్రవ్యోల్బణం.. తర్వాత పప్పుధాన్యాలు, పాలు, పండ్ల ధరలు పెరగడంతో ఫిబ్రవరికి 6. 4 శాతానికి చేరింది.
→ ద్రవ్యోల్బణం శాంతించడం శుభ పరిణామ మని, ద్రవ్యపరపతి నిర్ణయాలు ఫలిస్తున్నాయనే విశ్వాసాన్ని ఇస్తున్నట్లు ఆర్బీఐ గవర్నర్ శక్తి కాంత దాస్ వెల్లడించారు.

5 నెలల కనిష్ఠానికి పారిశ్రామికోత్పత్తి

→మార్చిలో భారత పారిశ్రామికోత్పత్తి (ఐఐపీ) వృద్ధి 5 నెలల కనిష్ఠమైన 11 శాతానికి పరిమితమైంది. ఫిబ్రవరిలో ఇది 5.8 శాతం కావడం గమనార్హం.
→విద్యుత్, తయారీ రంగాలు మార్చిలో పేలవ పనితీరు కనబరచాయి.
→ ఇంతకు ముందు 2022 అక్టోబరులో కనిష్ఠంగా 4.1 శాతం ప్రతికూల వృద్ధి నమోదైంది.
→ పారిశ్రామిక ఉత్పత్తి సూచీ (ఐఐపీ) ఆధా రంగా పారిశ్రామికోత్పత్తిని లెక్కగడతారు.
→ 2022 మార్చిలో ఇది 2.2 శాతంగా ఉంది. జాతీయ గణాంకాల కార్యాలయం విడు దల చేసిన గణాంకాల ప్రకారం..
→ మార్చిలో తయారీ రంగ ఉత్పత్తి 0.5% పెరిగింది. 2022 మార్చిలో ఇది 1.4 శాతంగా ఉంది.
→విద్యుదుత్పత్తి 6.1 శాతం నుంచి 1.6 శాతానికి తగ్గింది. * గనుల రంగ ఉత్పత్తి 6.8 శాతం పెరిగింది. ఏడాది క్రితం ఇది 3.9 శాతంగా ఉంది.
→యంత్ర పరికరాల రంగం ఉత్పత్తి 2.4 శాతం నుంచి 8.1 శాతా నికి చేరింది.
→మన్నికైన వినియోగ వస్తువుల తయారీ 8.4 శాతం తగ్గితే, సాధారణ ఉత్పత్తుల తయారీ 3.3 శాతానికి పెరి గింది.
→మౌలికం/ నిర్మాణ రంగ ఉత్పత్తి 6.7 శాతం నుంచి 5.4 శాతానికి తగ్గింది. 2022-23 పూర్తి ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఐఐపీ వృద్ధి 5.1 శాతానికి తగ్గింది. 2021-22లో ఇది 11.4% కావడం గమనార్హం.

పోష్ చట్టం అమలు తప్పనిసరి

→పనిచేసేచోట మహిళలపై లైంగిక వేధింపుల నిరోధం కోసం చేసిన 'ప్రివె న్షన్ ఆఫ్ ది సెక్సువల్ హరాస్మెంట్ ఆఫ్ ఉమెన్ ఎట్ వర్క్ ప్లేస్ (పోష్) చట్టం 2013ను కచ్చితంగా అమలు చేసి తీరాలని కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలను సుప్రీం కోర్టు ఆదేశించింది. ప్రస్తుతం చట్టం అమలు తీరుపై తీవ్ర అస హనం వ్యక్తం చేసింది. అమల్లోకి వచ్చిన దశాబ్దం తర్వాత కూడా ఈ చట్టం అమలు సరిగా జరగడంలేదని జస్టిస్ ఎ.ఎస్. బోపన్న, జస్టిస్ హిమా కోహ్లిలతో కూడిన ధర్మాసనం శుక్రవారం అసంతృప్తి వ్యక్తం చేసింది. ఈ సంద ర్భంగా దీని అమలు కోసం తీసుకోవాల్సిన చర్య లను సూచిస్తూ ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.
1. పోష్ చట్టం-2013లోని నిబంధనలను కఠి నంగా అమలు చేయడానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం లోని అధికారులంతా నిర్ణీత కాలావధిలో చర్యలు తీసుకోవాలి. తమ ఆధీనంలోని ప్రభు త్వరంగ సంస్థలు, ఇతర వ్యవస్థల్లో అంతర్గత ఫిర్యాదుల కమిటీలు ఏర్పాటు చేయాలి.
2. రాష్ట్ర స్థాయిలోనూ ఇదే తరహా కసరత్తు చేపట్టాలి. యూనివర్సిటీలు, కమిషన్లు, ఇతర సంస్థల్లో ఇలాంటి అంతర్గత ఫిర్యాదు స్వీకరణ కమిటీలు నెలకొల్పాలి.
3. కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వసంస్థల్లో పనిచేసే ఉద్యోగులు, యజమానులకు పోష్ చట్టం-2013 లోని నిబంధనల గురించి స్పష్టమైన అవగా హన కల్పించాలి.
4. సంస్థలకు నేతృత్వం వహించే అధికా రులు/యజమానులు తమ పరిధిలోని సభ్యులకు పోష్ చట్టం-2013కున్న ప్రాధాన్యాన్ని తెలియజే సేలా అవగాహన కార్యక్రమం నిర్వహించాలి.
5. పనిచేసే చోట ఎదురయ్యే లైంగిక వేధిం పులను ఎదుర్కొనే విషయంలో స్పందించాల్సిన తీరుపై మహిళలకు అవగాహన కల్పించడానికి వీలుగా యూనివర్సిటీలు, పాఠశాలలు, ఇతర సంస్థల్లో కార్యక్రమాలు నిర్వహించడానికి వీలుగా జాతీయ న్యాయసేవా ప్రాధికారసంస్థ, రాష్ట్ర న్యాయసేవల కమిటీలు కలిసి పోష్ చట్టం-2013 పై మాడ్యూల్ను రూపొందించాలి.
6. జాతీయ జ్యుడిషియల్ అకాడమీ, రాష్ట్ర జ్యుడిషియల్ అకాడమీలు నిర్వహించే తరగ తుల్లో పోష్ చట్టం-2013ను చేర్చి న్యాయాధికా రులకు దీని గురించి అవగాహన పెంపొందిం చాలి. కోర్టుల్లో అంతర్గత ఫిర్యాదుల స్వీకరణ కమిటీలు ఏర్పాటు చేయాల్సిన ప్రాధాన్యం గురించి చెప్పాలి అని ధర్మాసనం ఆదేశించింది.
→తీర్పు ప్రతులను రాష్ట్ర, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల ప్రభుత్వ ప్రధాన కార్యదర్శులు, కార్యదర్శులకు పంపాలని, వారు తమతమ విభాగాల్లో చట్టం అమలుకు చర్యలు తీసుకో వాలని సూచించింది.

త్వరలో ఐదుగురు న్యాయమూర్తుల పదవీ విరమణ

→ సుప్రీంకోర్టుకు వేసవి సెలవులు ముగిసేలోపు ఐదుగురు న్యాయమూర్తులు పదవీ కాలం పూర్తికానుంది.
→ ప్రస్తుతం 34 మంది న్యాయ మూర్తులతో సర్వోన్నత న్యాయస్థానం పూర్తి సామ ర్థ్యంతో పనిచేస్తోంది.
→ అయితే ఆదివారం నుంచి జూన్ 29 మధ్య (సుప్రీంకోర్టుకు ఈ నెల 22 నుంచి జులై 2 వరకు వేసవి సెలవులు) వారిలో ఐదుగురు పదవీ విరమణ చేయనున్నారు.
→ జస్టిస్ దినేశ్ మహేశ్వరి పదవీకాలం ఈ నెల 14న ముగి యనుంది. శని, ఆదివారాలు సుప్రీంకోర్టుకు సెలవు కావడంతో శుక్రవారమే ఆయనకు వీడ్కోలు పలి కారు.
→ మే 15న జస్టిస్ ఎం. ఆర్. షా, జూన్ 16న జస్టిస్ కె.ఎం. జోసెఫ్, 17న జస్టిస్ అజయ్ రస్తోగి, 29న జస్టిస్ వి. రామసుబ్రమణియన్ వరుసగా బాధ్యతల నుంచి తప్పుకోనున్నారు.

సుప్రీంకోర్టులో ఈ-ఫైలింగ్ 2.0 సేవలు

→న్యాయవాదులిక 24 గంటలూ కేసులు దాఖలు చేసుకోవచ్చు.
→ ఇందుకోసం సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ డి.వై. చంద్రచూడ్ 'ఈ-ఫైలింగ్ 2.0' విధానాన్ని అమల్లోకి తీసుకొ చ్చారు.
→ కోర్టు ప్రాంగణంలో ఈ-సేవా కేంద్రాన్నీ ప్రారంభించారు. "న్యాయవాదులకు 'ఈ-ఫైలింగ్ '2.0' సదుపాయం అందుబాటులోకి వచ్చింది.
→ సాంకేతికతపై అవగాహన లేని వారు.. ఈ-సేవా కేంద్రాలను వినియోగించుకొని తమ కేసులు " దాఖలు చేసుకోవచ్చు" అని సీజేఐ పేర్కొన్నారు.

మంత్రి మండలి సలహాలను ఎల్బీ పాటించాలి ఎంసీడీ నామినేటెడ్ సభ్యుల నియామక వివాదంలో సుప్రీం ఆదేశం

→ జాతీయ రాజధాని దిల్లీలోని రోజువారీ పాలనా వ్యవహారాల్లో లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్(LG) చెలాయిస్తున్న అధికారాలకు కత్తెర వేసిన సర్వో న్నత న్యాయస్థానం మరో కీలక ఆదే శాలిచ్చింది.
→ ప్రజలు ఎన్నుకున్న ఢిల్లీ ప్రభుత్వ సలహాలు, సూచనల మేరకు LG నడచుకో వాల్సి ఉంటుందని స్పష్టం చేసింది.
→ దిల్లీ మున్సి పల్ కార్పొరేషన్(ఎంసీడీ)కు పది మంది నామినే టెడ్ సభ్యులను LG నియమించడాన్ని సవాల్ చేస్తూ ముఖ్యమంత్రి కేజీవాల్ ప్రభుత్వం దాఖలు చేసిన పిటిషన్పై ప్రధాన న్యాయమూర్తి(సీజేఐ) జస్టిస్ డి.వై. చంద్రచూడ్ ధర్మాసనం విచారణ జరిపింది.
→ "మంత్రి మండలి సలహాలు, సూచనల మేరకే ఎంసీడీకి నామినేటెడ్ సభ్యులను నియ మించాల్సి ఉంటుందని లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్కు మీరెందుకు తెలియజేయడంలేద"ని అదనపు ను సీజేఐ సొలిసిటర్ జనరల్ సంజయ్ జైన్ ప్రశ్నించారు.

→ ఈ కేసులో LG కార్యాలయం తాజా వాదనలను సమర్పించేందుకు అనుమతిం చారు.
→ ఇదే అంశంపై ఎలీ కార్యాలయం ఇదివ రకటి సమాధానాన్ని ఉపసంహరించుకునేందుకు ధర్మాసనం సమ్మతించింది.
→ తదుపరి విచారణ ఈ నెల 16కు వాయిదాపడింది. ఎంసీడీ చట్టం లోని నిబంధనల ప్రకారం ప్రభుత్వ సిఫార్సు మేరకే నామినేటెడ్ సభ్యులను lg నియమిం చాల్సి ఉంటుందని ఆప్ ప్రభుత్వం తన పిటిష న్లో పేర్కొంది.
→ LG సొంతంగా చేపట్టిన నియామకాలను రద్దు చేయాలని కోరింది.

భారత్-ఇండోనేషియా ద్వైపాక్షిక విన్యాసాలు సముద్రశక్తి- 2023 ప్రారంభం

→ భారత్, ఇండోనేషియా దేశాల మధ్య ద్వైపాక్షిక విన్యాసాలు ప్రారంభ మయ్యాయి.
→ సముద్ర శక్తి-2023 పేరుతో నాలుగో ఎడిషన్ విన్యాసాలు ఇండోనేషి యాలోని బాటమ్ తీరంలో మొదలయ్యాయి.
→ ఈ విన్యాసాల్లో ఐఎన్ఎస్ కవరత్తి, డోర్నియర్ మారీటైమ్ పెట్రోల్ ఎయిర్ క్రాఫ్ట్, చేతక్ హెలి కాఫ్టర్ భారత్ తరఫున ప్రాతినిథ్యం వహిస్తుం డగా.. కేఆర్ సుల్తాన్ ఇస్కందర్, సీఎన్ 235 మారీటైమ్ పెట్రోల్ ఎయిర్ క్రాఫ్ట్, ఎఎస్565 పాంథర్ హెలికాఫ్టర్ ఇండోనేషియా తరఫున విన్యాసాల్లో పాల్గొంటున్నాయి.
→ రెండు దేశాల మధ్య పరస్పర సహకారం పెంపొందించే లక్ష్యంతో సముద్రశక్తి నిర్వహిస్తున్నారు.
→ హార్బర్ దశలో క్రాస్ఓడెక్ విజిట్స్, ప్రొఫెషనల్ ఇంటరాక్షన్, క్రీడా పోటీలు జరగనుండగా, సీ ఫేజ్లో వెపన్ ఫైరింగ్, హెలికాఫ్టర్ ఆపరేషన్స్, యాంటీ సబ్మెరైన్ వార్ఫేర్, ఎయిర్ డిఫెన్స్ విన్యాసాలు, బోర్డింగ్ కార్యకలాపాలు నిర్వ హించనున్నారు.
→ ఈ నెల 19 వరకూ సముద్ర శక్తి-2023 విన్యాసాలు జరగనున్నాయని తూర్పు నౌకాదళాధిపతి వైస్ అడ్మిరల్ బిస్వజి త్స్ గుప్తా తెలిపారు.

కశ్మీర్ కు ఆర్ఆర్ఆర్ చిత్ర బృందం

→ కేంద్ర పర్యాటక, సాంస్కృతి కశాఖ మంత్రి జి. కిషన్రెడ్డి అధ్యక్షతన జీ-20 కల్చర్ వర్కింగ్ గ్రూప్ సమావేశాలు ఈనెల 14-17 వరకు ఒడి శాలోని భువనేశ్వర్లో జరగనున్నాయి.
→ ఆ తర్వాత 22- 24 వరకు కశ్మీర్ లోని శ్రీనగర్లో జీ-20 టూరిజం వర్కింగ్ గ్రూప్ సమావేశం జరగనుంది.
→ దీనికి జీ-20 లోని అమెరికా, రష్యా, చైనా, జర్మనీ, జపాన్ వంటి సభ్య దేశాలతో పాటు బంగ్లాదేశ్, సింగపూర్ తదితర తొమ్మిది అతిథిదేశాల ప్రతినిధులు సహా ఆహ్వానం పొందిన సంస్థలు, బృందాలు హాజరుకానున్నాయి.
→ శ్రీనగర్లో జరిగే ఫిల్మ్ టూరిజం సమావేశానికి ఆర్ఆర్ఆర్ చిత్ర బృందాన్ని కేంద్ర పర్యాటక శాఖ మంత్రి జి. కిషన్ రెడ్డి ఆహ్వానించారు.
→ 'నాటు నాటు..' పాటకు ఆస్కార్ అవార్డు వచ్చిన నేపథ్యంలో ఈ చిత్రబృందానికి ఆహ్వానం అందింది.
→ ఆర్టికల్ 370 రద్దయిన తర్వాత కశ్మీర్లో జర గనున్న తొలి అంతర్జాతీయ కార్యక్రమంగా జీ-20 సమా వేశం నిలవనుంది.
→ దేశంలో సినిమా టూరిజాన్ని, షూటింగ్లను ప్రోత్సహించడం.. విదేశీ చిత్రాల షూటిం గ్లు మన దేశంలో జరిగేలా చూడడం.. విదేశీ పర్యాట కుల్ని ఆకర్షించడం లక్ష్యంగా కేంద్ర పర్యాటకశాఖ సమా వేశాన్ని శ్రీనగర్లో నిర్వహిస్తోంది.
→ దేశ, విదేశీ ప్రతినిధు లను, అతిథులను శ్రీనగర్ తో పాటు, గుల్మార్గ్ తీసుకెళ్లి అక్కడి సుందర ప్రదేశాలను చూపించనున్నట్లు సమా చారం.
→ భువనేశ్వర్ లో జరిగే సమావేశంలో సంస్కృతి- సంప్రదాయలు, పండుగలు, వారసత్వ సంరక్షణ అంశా లపై చర్చించనున్నారు.

గగన్ యాన్.. క్రూ మాడ్యూల్ ప్రొపల్షన్ సిస్టం ఆపరేషన్ విజయవంతం

→భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (ఇస్రో) వచ్చే ఏడాది చివరి నాటికి గగన్ యాన్ ప్రయోగాన్ని నిర్వహించాలని భావి స్తున్న సంగతి తెలిసిందే.
→ఈ నేపథ్యంలో తమిళనా డులోని తిరునల్వేలి జిల్లా మహేంద్రగిరిలో ఉన్న ఇస్రో ప్రపొల్షన్ కాంప్లెక్స్ (ఐపీఆర్సీ)లో క్రూమాడ్యూల్ ప్రొపల్షన్ సిస్టం ఆపరేషన్ను విజయవంతంగా నిర్వహించింది.
→ఈ మేరకు ఇస్రో శనివారం తన అధికారిక వెబ్సైట్లో పేర్కొంది. క్రూమాడ్యూల్ సిస్టంను 602.94 సెకన్ల పాటు మండించి పరీక్షించారు.
→ఈ పరీక్ష సమయం లో క్రూమాడ్యూల్ లోని పారామీటర్లు అన్నీ శాస్త్రవే త్తలు ఊహించిన విధంగా పనిచేశాయి.
→దీంతో గగన్ యాన్ ప్రయోగానికి గ్రీన్ సిగ్నల్ వచ్చినట్టైంది. క్రూమాడ్యూల్ ప్రొపల్షన్ సిస్టంలో భాగంగా మొత్తం 14 రకాల పరీక్షలను నిర్వహించారు.
→వీటిని విజయ వంతంగా పరీక్షించడంతో గత కొన్నేళ్లుగా వాయిదా పడుతూ వస్తున్న గగన్మోన్ ప్రయోగానికి ఇస్రో సన్నద్ధమవుతోంది.
→అయితే ముందుగా రెండు, మూడుసార్లు మానవ రహిత గగనాన్ ప్రయో గాన్ని నిర్వహించాకే మానవ సహిత ప్రయోగానికి సిద్ధమవుతామని ఇస్రో పేర్కొంది.
→ఇందులో భాగం గా పలు రకాల పరీక్షలు నిర్వహించే అవకాశం ఉం దని ఇస్రో శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు.

రేపటి తరం కోసం 'మిషన్ లైఫ్'

→ 2028కి దేశంలో 80% గ్రామాలు, పట్టణ స్థానిక సంస్థలను పర్యావరణ అనుకూల మైనవిగా మార్చాలని కేంద్ర విద్యుత్, పర్యావరణ మంత్రిత్వ శాఖ లక్ష్యంగా పెట్టుకుందని బ్యూరో ఆఫ్ ఎనర్జీ ఎఫిషియెన్సీ(బీఈఈ) సెక్రటరీ మిలింద్ దేవర్ తెలిపారు.
→ అన్ని రాష్ట్రాల డిజిగ్నేటెడ్ ఏజెన్సీ (ఎస్ఓఏ)లతో శనివారం జరిగిన వెబినార్లో ఆ యన మాట్లాడారు.
→ పర్యావరణ దినోత్సవం సం దర్భంగా జూన్ 5 వరకూ కేంద్ర విద్యుత్ మంత్రిత్వ శాఖ నేతృత్వంలోని బీఈఈ మిషన్ లైఫ్ (పర్యా వరణానికి జీవనశైలి) నినాదాన్ని విస్తృతంగా ప్రచా రం చేయడానికి ఎన్డీఏలకు లక్ష్యాలను నిర్దేశించి నట్లు చెప్పారు.
→ విద్యుత్ పొదుపు, నీటి సంరక్షణ, సింగిల్ యూజ్ ప్లాస్టిక్, ఆహార వ్యవస్థ, స్వచ్ఛ త, ఆరోగ్యకర జీవనశైలి, ఈ వ్యర్థాల తగ్గింపు వంటి 7 కేటగిరిల్లో అవగాహన కార్యకలాపాల నిర్వహణకు కార్యాచరణ ప్రణాళిక తయా రు చేస్తున్నామన్నారు.
→గృహా లు, వ్యవసాయ రంగాల్లోనే కాకుండా,విద్యార్థులతో ఎనర్జీ క్లబ్ ద్వారా విద్యుత్ సామ ర్థ్యం, విద్యుత్ పరిరక్షణ చర్యలపై అవగాహన కల్పించాలని నోడల్ ఏజెన్సీగా ఎంపికైన ఏపీ స్టేట్ ఎనర్జీ కన్జర్వేషన్ మిషన్ (ఏపీఎస్ఈసీఎం) సీఈవో ఎ.చంద్రశేఖరరెడ్డికి సూచించారు.
→భవిష్యత్ తరాల కు లైఫ్ లైన్ లైఫ్ ఉద్యమాన్ని పరిగణిస్తున్నామని, రైతుల కోసం నిర్వహణ కార్యక్రమం, మునిసిపాలి టీల కోసం డిమాండ్ సైడ్ మేనేజ్మెంట్, ప్రజల కో సం ఎలక్ట్రిక్ వెహికల్ ప్రచారం, ఉపకరణాల రిటై లర్ల కోసం రిటైలర్ల శిక్షణ కార్యక్రమాలు జరపా లని కోరారు.
→ఇందుకు 'మేరీ లైఫ్ట్' అనే యాప్, పోర్టల్ని రూపొందించామని, ఇక్కడ ఎన్డీఏలు తమ కార్య క్రమాల వివరాలు నమోదు చేయాలన్నారు.

ఉప ఎన్నికల్లో అధికార పార్టీలకే అందలం

→ వివిధ రాష్ట్రాల్లో ఖాళీగా ఉన్న లోక్సభ, శాసనసభ నియోజకవర్గాలకు జరిగిన ఎన్నికల్లో అధికారంలో ఉన్న పార్టీలకే ప్రజలు పట్టం కట్టారు.
→ పంజాబ్ లోని జలంధర్ లోక్సభ స్థానానికి జరిగిన ఉప ఎన్నికల్లో ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ (ఆప్) అభ్యర్థి సుశీల్ కుమార్ రింకు సమీప కాంగ్రెస్ అభ్యర్థి కరమ్ జీత్ కౌర్ చౌదరిపై 58,691 ఓట్ల ఆధిక్యతతో విజయం సాధించారు.
→ 2019 ఎన్నికల్లో ఆప్ తరఫున సంగ్రూర్ నుంచి భగవంత్ మాన్ ఒక్కరే గెలుపొందారు.
→ తర్వాత ఆయన సీఎంగా బాధ్యతలు స్వీకరించడంతో ఆ స్థానానికి రాజీనామా చేశారు.
→"ఉత్తరప్రదేశ్లోని ఛన్ద్బె, స్వార్ శాసనసభ నియో జకవర్గాల ఉప ఎన్నికల్లో భాజపాకు మిత్రపక్షంగా ఉన్న అప్నా దళ్ (సోనేలాల్) పార్టీ అభ్యర్థులు విజయం సాధించారు.
→సమాజ్వాదీ పార్టీకి (ఎస్పీ) పెట్టనికోట లాంటి స్వార్ నుంచి గత ఎన్నికల్లో ఆ పార్టీ నేత ఆజంఖాన్ కుమారుడు అబ్దుల్లా ఆజం ఖాన్ గెలుపొందారు.
→ఓ కేసులో అబ్దుల్లాకు కోర్టు రెండేళ్ల శిక్ష వేయడంతో ఆయన శాసనసభ్యత్వంపై అనర్హత వేటు పడింది. దీంతో ఇక్కడ ఉప ఎన్నిక జరిగింది.
→ఉప ఎన్నికల్లో అప్నాదళ్ అభ్యర్థి షఫీక్ అహ్మద్ అన్సారీ ఎస్పీ అభ్యర్థి అనురాధ చౌహాన్పై 8,724 ఓట్ల మెజారిటీతో గెలుపొందారు.
→ఛన్బైలో రాహుల్ ప్రకాష్ కోల్ (అప్నా దళ్) మృతి చెంద డంతో ఆయన భార్య రింకీ కోల్ పోటీ చేశారు.
→ఆమె తన సమీప ఎస్పీ అభ్యర్థి కీర్తి కోల్పై 9,587 ఓట్ల ఆధిక్యతతో గెలుపొందారు.
→ ఒడిశాలోని ఝార్సుగుడలో జరిగిన ఉప ఎన్ని కలో బీజద (బిజు జనతాదళ్) అభ్యర్థి దీపాలి దాస్ విజయం సాధించారు.
→ఈమె ఏఎస్ఐ కాల్పుల్లో మరణించిన దివంగత మాజీ మంత్రి నబకిశోర్ దాస్ కుమార్తె. దీపాలి భాజపా ప్రత్యర్థి టంకధర్ త్రిపాఠిపై 48,721 ఓట్ల మెజారిటీతో గెలిచారు.
→మేఘాలయలోని సొహిఒంగ్ స్థానానికి జరి గిన ఎన్నికలో ప్రతిపక్ష యునైటెడ్ డెమోక్రటిక్ పార్టీ (యూడీపీ) అభ్యర్థి ఎస్క్వేర్ లింగ్డ ఢాబా అధికార నేషనలిస్ట్ పీపుల్స్ పార్టీ (ఎన్ పీపీ) అభ్యర్థి శామిలీన్ మాలింగ్ యాంగ్పై 3,422 ఓట్ల మెజారిటీతో విజయం సాధించారు.

శివకుమార్ కు 1.22 లక్షల మెజారిటీ

→ కన్నడ నాట కాంగ్రెస్ సత్తా చాటింది. విధాన సభ పోరులో 50 వేలకు పైగా మెజారిటీతో 12 స్థానాలను కాంగ్రెస్ అభ్యర్థులు సొంతం చేసు కోవడం విశేషం.
→ భారీ విజయం సాధించిన వారిలో కర్ణాటక కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడు డీకే శివకు మార్ ఉన్నారు.
→ ఆయన కనకపుర స్థానం నుంచి తన సమీప ప్రత్యర్థి జేడీఎస్ అభ్యర్థి బి. నాగరాజు పై 1,22,392 ఓట్ల భారీ మెజారిటీతో విజయం సాధించారు.
→ ఈ ఎన్నికల్లో ఇదే అత్యధిక మెజారిటీ. శివకుమా ర్కు 1,43,023 ఓట్లు, నాగరాజుకు 20,631, ఆర్.అశోక(భాజపా)కు 19,753 ఓట్లు వచ్చాయి.
→చిక్కోడి-సడల్గా నియోజకవర్గంలో గణేశ్ ' హుక్కేరి (78,509), అతాణి నియోజకవర్గంలో సంగప్ప సావడి (76,122), పులకేశినగర్లో ఎ. సి. శ్రీనివాస్ (62,133), కొల్లెగల్లో ఎ. ఆర్. కృష్ణ మూర్తి (59,519), యెంకనమర్దిలో సతీష్ జర్కి హొళి (57211), బెల్గాం రూరల్లో లక్ష్మీ హెబ్బాల్కర్ (56,016), సర్వజ్ఞాన నగర్లో కెల చంద్ర జోసెఫ్ జార్జి (55,768), కుడిల్లీలో ఎన్. టి. శ్రీనివాస్ (54,350), చామరాజపేటలో బి. జడ్. జమీర్ అహ్మద్ ఖాన్ (53,953), కోలార్ గోల్డ్ ఫీల్డ్ ఎం. రూప కళ (50,467), చిత్రదు ర్గలో కె.సి. వీరేంద్ర (53,300) భారీ మెజారిటీ లతో విజయం సాధించారు.
→మరోపక్క భాజపా కూడా నాలుగు స్థానాల్లో 50 వేల ఓట్లకు పైగా మెజారిటీతో గెలిచింది.

ఆహార నాణ్యత సూచీలో తెలంగాణకు 15వ ర్యాంకు

→రాష్ట్రంలో ఆహార పదార్థాల నాణ్యత గాలిలో దీపంలా మారింది. హోటళ్లు, రెస్టారెంట్లు, తిను గుతున్నా ఆ మేరకు తనిఖీ వ్యవస్థ బలోపేతం ప్రజారోగ్యానికి ముప్పుగా పరిణమించాయి. ఫుడ్ గిరాకీ పెరిగింది. హైదరాబాద్ దల చేసిన ఆహార నాణ్యత సూచీలో తెలంగాణకు
→బండారాల విక్రయ కేంద్రాలు భారీ సంఖ్యలో పెరు కొవిడ్ సమయంలో రాష్ట్రంలో కార్యకలా పాలు ఆగిపోయాయి. కాకపోవడమే దానికి కారణం. ఫలితంగా తనిఖీలు ప్రస్తుతం పూర్తిస్థాయిలో సాధారణ పరిస్థి నామమాత్రంగా ఉంటున్నాయి. ఆహార కల్తీలు తులు నెలకొన్నాయి. బయటి ఆహారానికి తోపాటు నగ సేఫ్టీ అండ్ స్టాండర్డ్స్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా రాలు, పట్టణాల నుంచి ఒక మోస్తరు గ్రామా (ఎఫ్ఎస్ఎస్ఏఐ) 2021-22 సంవత్సరానికి విడు ల్లోనూ ఆహార పదార్థాల విక్రయాలు భారీగా పెరిగాయి. వాటి తయారీ ప్రదేశాల్లో శుభ్రత, దేశంలోని 17 పెద్ద రాష్ట్రాల్లో 15వ స్థానం దక్కడం పదార్థాల్లో నాణ్యతపై పర్యవేక్షణ ఉండటం పరిస్థితికి నిదర్శనం. ఈ సూచీలో వంద మార్కు లేదు. పైగా కల్తీలకు అదుపే లేకుండా లకుగాను తెలంగాణకు 34.5% మార్కులే పోయింది. జీహెచ్ఎంసీ పరిధిలోని కొన్ని వచ్చాయి. అంటే మన రాష్ట్రంలో ఆహార నాణ్యతా ప్రాంతాలు కల్తీ ఆహార పదార్ధాల తయారీ ప్రమాణాలు 34.5% ఉన్నట్లు లెక్క తొలి కేంద్రాలుగా మారాయి.
→మూడు స్థానాల్లో తమిళనాడు (82%), గుజ రాత్(77.5%), మహారాష్ట్ర (70%) నిలిచాయి.

తెలంగాణ స్టేట్ రోబోటిక్స్ ఫ్రేమ్ వర్క్

→ "భారత్లో రోబో టిక్స్ రంగంలో అపార అవకాశాలున్నాయి. రోబో టిక్స్ సాంకేతికత ఆరోగ్య రంగం, సరకుల రవాణా, వ్యవసాయం తదితర రంగాల్లో ఎంతో ఉపయుక్తంగా నిలుస్తోంది.
→ ఈ క్రమంలో రాష్ట్రంలో బలమైన రోబోటిక్స్ వ్యవస్థను స్థాపిం చేందుకు, ఇతర పారిశ్రామిక రంగాలను మరింత ప్రోత్సహించేందుకు రోబోటిక్స్ విధానానికి శ్రీకారం చుట్టాం.
→ ఈ విధానం రూపొందించిన తొలిరాష్ట్రం మనదే. రాష్ట్రం మరింత అభివృద్ధి చెందేలా ఈ విధానం దోహదం చేస్తుంది" అని రాష్ట్ర ఐటీ, పరి శ్రమల శాఖ మంత్రి కె. తారక రామారావు అన్నారు.
→ రాయదుర్గం టీ హబ్ లో 'తెలంగాణ స్టేట్ రోబోటిక్స్ ఫ్రేమ్ వర్క్ (రోబో టిక్స్ విధానం)ను ఆయన ప్రకటించారు.
→స్టార్టప్ స్టేట్ సాంకేతిక ప్రాధాన్యాన్ని గుర్తించి రాష్ట్ర ప్రభుత్వం వివిధ మార్గాల్లో ఆధునిక సాంకేతికతను సొంతం చేసుకుని ప్రజల జీవితాలను మెరుగు పరుస్తోంది. 2017లో ఎమర్జింగ్ టెక్నాలజీ విభాగాన్ని ప్రారం భించాం.
→4వ పారిశ్రామిక విప్లవంలో కీలకమైన ఏఐ (కృత్రిమ మేధ), బ్లాక్బైన్, డ్రోన్స్ తయారీ, ఇంటర్నెట్ ఆఫ్ థింగ్స్, స్పేస్ టెక్, క్లౌడ్, రోబోటిక్స్ రంగాలను అభివృద్ధి పరచడంపై దృష్టి సారించాం. పాలసీ, పార్ట్ సర్షిప్, ప్రాజెక్ట్స్ (పీపీపీ) కార్యక్రమాన్ని చేపట్టి ఈ రంగాల అభివృద్ధికి కృషి చేస్తున్నాం.
→మరో వైపు పారిశ్రామిక రంగం భాగస్వామ్యంతో తెలంగాణ ఏఐ మిషన్, నేషనల్ సెంటర్ ఆఫ్ ఆడిటివ్ మాన్యుఫ్యా క్చరింగ్ (ఎన్సీఏఎం), సైబర్ సెక్యూరిటీ సెంటర్ ఆఫ్ ఎక్స్ లెన్స్ వంటి కేంద్రాలను ఏర్పాటు చేశామ న్నారు.
→ ఆక్స్ఫర్డ్ ఎకనామిక్స్ నివేదిక ప్రకారం రెండు దశాబ్దాల్లో రోబోల వినియోగం మూడు రెట్లు పెరి గింది.
→ చైనా, జపాన్, అమెరికా రోబోల వాడకంలో ముందంజలో ఉండగా పదో స్థానంలో ఉన్న భార త్లో రోబోటిక్స్ రంగంలో అవకాశాలు పుష్కలంగా ఉన్నాయి.
→ కొద్దికాలంలోనే అయిదో స్థానానికి చేరు కుంటాం" అని మంత్రి కేటీఆర్ తెలిపారు.
→ ఈ కార్య క్రమంలో అయిదు సంస్థలతో ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ అండ్ ఎలక్ట్రానిక్స్ అండ్ కమ్యూనికేషన్ అనుబంధ ఒప్పందాలు చేసుకుంది.

రోబోటిక్స్ విధానం.. విధివిధానాలు :-
→ఎమర్జింగ్ టెక్నాలజీ విభాగం ఆధ్వర్యంలో రోబోటిక్స్ విధానం అమలు. సుస్ధిర రోబోటిక్స్ వ్యవస్థ అభివృద్ధి
→ వ్యవసాయం, ఆరోగ్య, రంగం, ఇండస్ట్రియల్ ఆటోమే షన్, కన్స్యూమర్ రోబోటిక్స్పై దృష్టి
→ప్రయోగశాలలతో కూడిన రోబో పార్కుల ఏర్పాటు రాష్ట్ర ప్రభుత్వ విద్యా సంస్థలు, ఇంక్యుబేటర్లు, పరి శ్రమ, భాగస్వామ్యాలతో ఉత్పత్తి కేంద్రాలు, పని ఎమర్జింగ్ టెక్నాలజీ (ఈటీ) విభాగం అవగాహన ప్రదేశాల ఏర్పాటు
→రోబోటిక్స్ అంకురాలు, వాటికి పెట్టుబడులు, మార్కె టింగ్ సహకారం

భారత వృద్ధి వృద్ధి బలంగానే

→ ఆర్థిక వ్యవస్థ బలమైన వృద్ధికి తోడు, అంతర్జాతీయంగా ఎదురయ్యే ప్రతికూలతలను తట్టుకునే స్థితిలో ఉండటం వల్ల భారత్ కు స్థిర త్వంతో కూడిన 'బీబీబీ' సార్వభౌమ రేటింగ్ను కొనసాగిస్తున్నట్లు అమెరికా క్రెడిట్ రేటింగ్ సంస్థ పిచ్ వెల్లడించింది.
→ అయితే అధిక ద్రవ్యలోటు, రుణాల రూపంలో భారత క్కు సవాళ్లు ఎదురుకా వచ్చని వివరించింది.
→ తక్కువ పెట్టుబడుల గ్రేడ్ అయిన 'బీబీబీ' రేటింగ్ను 2006 ఆగస్టు నుంచి భారత్కు ఫిచ్ కొనసాగిస్తోంది.
→ అంతర్జాతీ యంగా అత్యంత వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న పెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థల్లో భారత్ కూడా ఉంటుందని ఫిచ్ అంచనా వేసింది.
→ పెట్టుబడులు పుంజుకో వడం కలిసి వస్తున్నందున, ప్రస్తుత ఆర్ధిక సంవత్సరంలో 6% వృద్ధి రేటును భారత్ నమోదు. చేయొచ్చని పేర్కొంది.
→2022-23లో 7%, 2024- 25లో 6.7 శాతం వృద్ధిని ఫిచ్ అంచనా వేసింది.
→అధిక ద్రవ్యోల్బణం, వడ్డీ రేట్లు పెరగడం, అంత ర్జాతీయంగా గిరాకీలో స్తబ్దత లాంటివి భారత ఆర్థిక వ్యవస్థపై ప్రతికూల ప్రభావం చూపించే అవకాశం ఉందని తెలిపింది.
→అయితే ప్రైవేట్ రంగ పెట్టుబడుల్లో బలమైన వృద్ధి, కొన్నేళ్లుగా భారత కార్పొరేట్, బ్యాంకుల బ్యాలెన్స్ షీట్లు మెరుగవ్వడం, ప్రభుత్వం మౌలిక రంగంపై అధిక మూలధన వ్యయాలు వెచ్చిస్తుండటం.. ఆర్ధిక వ్యవస్థ వృద్ధికి దోహదం చేసే అంశాలుగా ఫిచ్ అభిప్రాయపడింది.
→సేవల రంగ ఎగుమతులూ భారత్కు దన్నుగా నిలుస్తాయని... మూలధన సమర్ధ నిర్వహణ ద్వారా రుణాల్లో బలమైన వృద్ధిని నమోదు చేసే స్థితిలో బ్యాంకులు కనిపిస్తున్నాయని వివరించింది.
→ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవ త్సరం మొత్తంమీద రిటైల్ ద్రవ్యోల్బణం ఆర్బీఐ నియంత్రిత (2-6%) ఎగువ లక్ష్యానికి సమీ పంలో కొనసాగి, 5.8 శాతంగా నమోదుకావచ్చని పేర్కొంది.
→గత ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఇది 6.7 శాతంగా ఉంది. 2025-26 కల్లా ద్రవ్యోలోటును జీడీపీలో 4.5 శాతానికి తీసుకు రావడం సవా లుతో కూడుకున్నదేనని పేర్కొంది.
→భారాన్ని తగ్గించుకునే విషయంలో స్థిరత్వం లోపించిందని.. భవిష్యత్లో భారత్ రేటింగ్కు ఇది ఇబ్బందిని తెచ్చిపెట్టే పరిణామంగా మారొ చ్చని ఫిచ్ వివరించింది.

కీర్తిచక్ర, శౌర్యచక్ర అవార్డుల ప్రదానం

→విధి నిర్వహణలో అద్వితీయమైన ధైర్య సాహసాలు ప్రదర్శించినందుగ్గాను సైనిక, పారా మిలటరీ, పోలీసు విభాగాల సిబ్బందికి భారత సాయుధ దళాల సుప్రీం కమాండర్ అయిన రాష్ట్ర పతి ద్రౌపదీ ముర్ము మంగళవారం అవార్డులు ప్రదానం చేశారు.
→8 కీర్తిచక్ర అవార్డులు (అయిదు గురికి మరణానంతరం), 29 శౌర్యచక్ర అవార్డులు (అయిదుగురికి మరణానంతరం) ఈ సందర్భంగా అందజేశారు.
→రాష్ట్రపతి భవన్లో ఈ కార్యక్రమం జరిగినట్లు రక్షణ మంత్రిత్వశాఖ ఓ ప్రకటనలో తెలిపింది.
→ఉప రాష్ట్రపతి జగదీప్ ధన్ ఖడ్, ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ, రక్షణమంత్రి రాజ్ నాథ్ సింగ్, పలువురు ఇతర కేంద్ర మంత్రులు, ఉన్నతాధికారులు పాల్గొన్నారు.

ఫిర్యాదుల పరిష్కార సూచికలో అగ్రస్థానంలో యూఐడీఏఐ

→ ఫిర్యాదుల పరిష్కార సూచికలో యూనిక్ ఐడెంటిఫికేషన్ అథారటీ ఆఫ్ ఇండియా (యూఐడీఏఐ), కేంద్ర కార్మిక, ఉపాధి శాఖలు అగ్రస్థానంలో నిలిచాయి.
→ ఈ సూచిక కేంద్రీకృత ప్రజా ఫిర్యాదుల పరిష్కారం, పర్యవేక్షణ వ్యవస్థ (సీపీజీఆర్ఎంఎస్) నెలవారీ నివేదిక ఏప్రిల్ 2023లో భాగం.
→ దీనిని పరిపాలనా సంస్కర ణలు, ప్రజా ఫిర్యాదుల విభాగం విడుదల చేసింది.
→ ఏప్రిల్లో మొత్తం 1,06,847 ఫిర్యాదు లను కేంద్ర మంత్రిత్వశాఖలు, విభాగాలు పరిష్క రించాయి.
→ ఇందుకు సగటున 17 రోజుల సమ యాన్ని తీసుకున్నాయి. గ్రూప్ 'ఏ'లో యూఐడీ ఏఐ, కేంద్ర కార్మిక, ఉపాధిశాఖ అగ్రస్థానంలో నిలవగా, గ్రూప్ 'బీ'లో ఆర్థిక సేవల విభాగం, నీతి ఆయోగ్లు ఆధిక్యం కనబరచాయి.

'వివాహం'లో ఎన్నో మార్పులొచ్చాయ్

→ వివాహ తీరుతెన్నుల్లో ఎన్నో మార్పులొచ్చాయనే వాస్తవంతో పాటు.. దానికి రాజ్యాంగ రక్షణ ఉంటుందనే అంశంపై స్పృహ కలిగి ఉండాల్సిన అవసరముందని, వివాహమనేది చట్టపరంగా లభించే గుర్తింపు నకే పరిమితం కాదని సుప్రీంకోర్టు స్పష్టం చేసింది.
→ సంప్రదాయాలను ఉల్లంఘించి చేసుకునే వివాహాలకు రాజ్యాంగం ప్రకారం హక్కులుండవనే వాదన సరికాదని అభిప్రాయపడింది.
→ స్వలింగ వివాహాలపై వరుసగా 8వ రోజూ ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ డీవై చంద్రచూడ్, న్యాయమూర్తులు జస్టిస్ ఎస్కే కౌల్, జస్టిస్ ఎస్ఆర్ భట్, జస్టిస్ పీఎస్ నరసింహ, జస్టిస్ హిమా కోహ్లిలతో కూడిన ఐదుగురు సభ్యుల రాజ్యాంగ ధర్మాసనం ఎదుట వాదనలు కొనసాగాయి.
→ 'ఆర్టికల్ 14, 15, 17ద్వారా రాజ్యాంగమే సంప్రదా యాలను బ్రేక్ చేసింది.
→ ఆర్టికల్ 14 ప్రకారం.. చట్టం ముందు అందరూ సమానమే. ఆర్టికల్ 15 ప్రకారం.. మతం, జాతి, కులం, లింగ, పుట్టిన ప్రదే శాల ఆధారంగా వివక్ష చూపడానికి వీల్లేదు.
→ ఆర్టికల్ 17 ప్రకారం.. అంట రానితనం నిషేధం. వీటన్నింటినీ పరిగణనలోకి తీసుకోవాల్సిందే కదా' అని జస్టిస్ భట్ విచారణ సందర్భంగా వ్యాఖ్యానించారు.
→ పెళ్లి అనేది ఇద్దరు కలిసి ఉండటానికి హక్కు కల్పిస్తుందని, పునరుత్పత్తి అనేది వివాహంలో అత్యంత ముఖ్యమైన అంశమేనని, అయితే అదే వివాహానికి చట్టబద్ధత, సామాజిక అంగీకారం అందిస్తుందన్నది కండిషన్ కాదనే వాస్తవాన్ని గ్రహిం చాలని సీజేఐ జస్టిస్ డీవై చంద్రచూడ్ అభిప్రాయపడ్డారు.

డికెన్స్ నవల కొత్త రూపానికి పులిట్జర్

→ వర్గ భేదాలు ఇతివృత్తంగా కలిగిన రెండు నవలలకు సోమవారం కాల్పనిక సాహిత్యంలో పులిట్జర్ బహుమతులను ప్రకటించారు.
→ చార్లెస్ డికెన్స్ రచించిన డేవిడ్ కాపర్ ఫీల్డ్ నవలను ఆధునిక కాలానికి అన్వయిస్తూ బార్బరా కింగ్సాల్వర్ రచించిన 'డీమన్ కాపర్ ఫీల్డ్' నవలతో పాటు 1920ల నాటి న్యూయార్క్ నగరంలో సంపద, మోసాలే ఇతివృత్తంగా హెర్నన్ డియాజ్ రచించిన 'ది ట్రస్ట్' నవలకు పులిట్జర్ బహుమ తులు ప్రకటించారు.
→ జీవిత కథ విభాగంలో ఎఫ్.బి.ఐ పూర్వ అధిపతి జె. ఎడ్గార్ హూవర్ జీవిత కథ 'జి- మ్యాన్'కు పులిట్జర్ లభించింది. దీన్ని బెవర్లీ గేజ్ రచిం చారు.
→నాటక విభాగంలో ఇరానీ అమెరికన్ సనాజ్ టూసి రాసిన 'ఇంగ్లిష్'కు, చరిత్ర విభాగంలో జెఫర్సన్ కోవీ విరచిత 'ఫ్రీడమ్స్ డొమినియనక్కూ పులిట్జర్లు దక్కాయి.
→ఆత్మ కథా విభాగంలో హువా సు రచించిన 'స్టే ట్రూ' కు, కవిత్వ విభాగంలో కార్ల్ ఫిలిప్స్ సంకలనా నికీ, సంగీత విభాగంలో రియానన్ గిడెన్స్, మైకేల్ ఏబెల్స్ ల గీతం ఓమార్కు పులిట్జర్లు వరించాయి.

కోటికి అరుదైన గౌరవం

→ప్రముఖ తెలుగు సినీ సంగీత దర్శకుడు కోటి అరుదైన గౌరవం అందుకోనున్నారు.
→ఆస్ట్రేలియాలోని న్యూ సౌత్ వేల్స్ పార్ల మెంట్లో గౌరవ జీవిత సాఫల్య పుర స్కారం స్వీకరించనున్నారు.
→తెలుగు సినిమా సంగీతానికి కోటి అందించిన సేవ లకు గుర్తింపుగా ఆస్ట్రేలియా ఇండియన్ స్పోర్ట్స్ ఎడ్యుకేషన్ అండ్ కల్చరల్ సొసైటీ (ఏఐఎస్ఈసీఎస్) ఈ పుర స్కారం అందించనుంది.
→ఈ వేడుక ఈ నెల 26న జరగనుంది. ఈ సంద ర్భంగా మహిళా సాధికారతపై కోటి స్వరపరిచిన ఓ గీతాన్ని గాయని సుస్మిత రాజేష్ వేదికపై ఆలపించనున్నారు.
→ఈ సందర్భంగా ఏఐఎస్ఈసీ ఎస్ ప్రతినిధి రాజేష్ ఉప్పల మాట్లాడుతూ.. "4వేల పాటల మైలురాయిని దాటిన కోటి గారిని ఆస్ట్రేలియాలోని పార్లమెంట్కు గెస్ట్ ఆఫ్ హానర్గా పిల వడం ఆనందంగా ఉంది. ఇలాంటి కార్యక్రమాలు ఇరుదేశాల మధ్య సాంస్కృ తిక సంబంధాలు మరింత పెంపొందించడానికి దోహదపడతాయి" అన్నారు.

200 కిలోల రాజభవనం కేక్ వరల్డ్ బుక్ ఆఫ్ రికార్డ్స్ చోటు

→మహారాష్ట్రలోని పుణెకు చెందిన ప్రాచీ దహబల్ దేబ్ అనే మహిళ అద్భుతమైన ఆకృతు లను రూపొందిస్తూ ప్రపంచ రికార్డులను సొంతం చేసుకుంటు న్నారు.
→ తాజాగా రాయల్ ఐసింగ్ విధానంలో ఆమె తయారు చేసిన 200 కిలోల భారతీయ రాజభవనం నమూనా కేకు వరల్డ్ బుక్ ఆఫ్ రికార్డ్స్ చోటు సంపాదించింది.
→ వీగన్ రాయల్ ఐసింగ్లో ఆరితేరిన ప్రాచీ పుణెలోని పింప్రి చించాడ్లో నివాసం ఉంటున్నారు.
→ గతంలో మిలాన్ కేథడ్రల్ నమూనాలో 100 కిలోల కేకును రూపొందించి ఆమె రికార్డును నెలకొల్పారు.
→ అత్యధిక వీగన్ రాయల్ ఐసింగ్ ఆకృతులను రూపొందించిన ప్రపంచ రికార్డు కూడా ఆమె పేరు మీదే ఉంది.
→ బ్రిటన్ రాజకుటుంబం కోసం తయారు చేసే కేకులను అలంకరించడానికి రాయల్ ఐసింగ్ను ఉపయోగిస్తారు.
→ ఇది ప్రతిష్టాత్మకమైన కళ. 11 ఏళ్ల క్రితం కేకు ఆర్టిస్ట్గా జీవితం ప్రారంభించిన ఆమె రాయల్ ఐసింగ్ గురించి తెలుసుకుని లండన్ లో ఈ కళను నేర్చుకున్నారు.

మన పొడవాటి ముక్కు మూలాలు నియాండర్తల్ జాతిలో!

→ఆధునిక మానవుల్లో పొడవాటి ముక్కులు.. నియాండర్తల్ అనే ఆదిమ జాతి నుంచి సంక్రమించాయని బ్రిటన్ శాస్త్రవేత్తల పరిశోధనలో వెల్లడైంది.
→ఇందుకు సంబంధిం చిన ఒక జన్యువును వారు గుర్తించారు. లండ న్లోని యూనివర్సిటీ కాలేజీ శాస్త్రవేత్తలు ఈ పరిశోధన చేశారు.
→ ఆదిమ మానవజాతి ఆఫ్రికా నుంచి శీతల ప్రదేశాలకు వలస వెళ్లి, అక్కడి వాతావరణానికి సర్దుబాటు అయ్యే క్రమంలో వారికి ఈ పొడవాటి ముక్కులు వచ్చి ఉండొ చ్చని శాస్త్రవేత్తలు పేర్కొన్నారు.
→15 ఏళ్ల కిందట నియాండర్తల్ జాతి జన్యుక్రమాన్ని పరి శోధకులు ఆవిష్కరించారు.
→నాటి నుంచి అనేక కొత్త విషయాలను వారు వెలుగులోకి తెచ్చారు.
→ఆధునిక మానవుడి పూర్వీకులు.. నియాండర్తల్ జాతితో సహజీవనం చేశారని వారు వివరించారు.
→ఫలితంగా ఆ జాతికి సంబంధించిన డీఎన్ఏ స్వల్పంగా నేటి మాన వుల్లోనూ ఉందని పేర్కొన్నారు.
→వివిధ దేశా లకు చెందిన 6వేల మందిపై పరిశోధన చేసి ఈ విషయాన్ని తేల్చారు. ముఖ ఆకృతికి సంబంధించిన 33 జన్యు ప్రదే శాలను శాస్త్రవేత్తలు కొత్తగా గుర్తిం చారు.
→అందులో ఏటీఎఫ్ 3 అనే జన్యువు పొడవైన ముక్కుకు కారణమవు తోందని తేల్చారు. అది నియాండర్తల్ జాతి నుంచే సంక్రమించిందని పేర్కొన్నారు.

వ్యర్థాలను ప్రయోజనకర రసాయనాలుగా మార్చే సూక్ష్మజీవులు

→వ్యవసాయ, కాగిత వ్యర్థాల్లో కీలక ల్యులోజ్ మైన సెల్యులోజ్ను ప్రయోజనకర రసా యనాలుగా మార్చే సూక్ష్మజీవులను ఐఐటీ శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు.
→అవి ఈ వ్యర్థాలను జీవ ఇంధనాలుగా, పారిశ్రామిక అవసరాలకు ఉపయోగపడే కార్బన్ గా మారుస్తాయని వివరించారు.
→ మొక్క లకు సంబంధించిన ఎండు వ్యర్థాలను లిగ్నోసెగా పిలుస్తారు. పుడమిపై పుష్కలంగా ఉన్న పునరుత్పాదక పదార్థాల్లో ఇవి ఒకటి.
→ పొలాలు, అడవులు, పరిశ్రమల నుంచి వచ్చే ఈ వ్యర్థాలను బయోఇథనాల్, బయోడీజిల్, ల్యాక్టిక్ ఆమ్లం, ఫ్యాటీ ఆమ్లాలు వంటి ప్రయోజనకర రసాయనాలుగా మార్చే వీలుంది.
→ ఇందుకోసం బయోప్రాసెసింగ్ అనే ప్రక్రియను ఉపయోగి స్తారు.
→ ఇందులో అనేక అంచెలు ఉంటాయి. వాటివల్ల అవాంఛిత రసాయనాలూ వెలువడే అవకాశం ఉంది.
→ ఈ నేపథ్యంలో శాస్త్రవేత్తలు కన్సాలిడేటెడ్ బయోప్రాసెసింగ్ అనే వినూత్న విధానంపై దృష్టిసారించారు.
→ దీనికింద శాకారిఫికే షన్ (సెల్యులోజు సాధారణ చక్కెరలుగా మార్చడం), ఫెర్మెంటేషన్ (సాధారణ చక్కెరలను ఆల్కహాల్ మార్చడం) అనే రెండు విధానా లను ఒకే అంచెలోకి తీసుకురావాల్సి ఉంటుంది.
→ ఇందుకు ఉపయోగపడే రెండు రకాల సూక్ష్మజీవు లను ఐఐటీ శాస్త్రవేత్తలు తాజాగా గుర్తించారు.

మాతాశిశు మరణాలు భారత్లోనే అత్యధికం

→ప్రపంచవ్యాప్తంగా 2020లో మాతాశిశు మర ణాలు, నవజాత శిశువుల మరణాలు అధికంగా చోటుచే సుకున్న 10 దేశాల జాబితాలో భారత్ ముందుంది.
→ఈ తరహా మరణాల్లో 60 శాతం ఈ పది దేశాల్లోనే సంభ వించాయి. దక్షిణాఫ్రికాలోని కేప్ టౌన్ లో ఈ నెల 8 నుంచి అంతర్జాతీయ మాతాశిశు ఆరోగ్య సదస్సు ప్రారం భమైన సందర్భంగా ఐరాసతో అనుబంధమున్న ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ, యునిసెఫ్, యుఎన్ఎఫ్పీఏ విడుదల చేసిన నివేదికలో పై వివరాలు ఉన్నాయి.
→ 2020-21లో ప్రపంచమంతటా 2.9 లక్షల గర్భిణి మరణాలు, 19 లక్షల గర్భస్థ శిశు మరణాలు, 23 లక్షల నవజాత శిశు మర ణాలు సంభవించాయని నివేదిక వెల్లడించింది.
→ 2020- 21లో ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఈ తరహా మరణాలు 45 లక్షలు నమోదు కాగా, వాటిలో 7.88లక్షల మరణాలు భారత్ లోనే సంభవించాయి.
→ ప్రపంచవ్యాప్తంగా సంభవిం చిన జననాల్లో 17 శాతం భారత్లోనే చోటుచేసుకు న్నాయి.
→ ఈ తరహా మరణాలు భారత్లో అధికంగా ఉండటానికి ఇది కూడా ఓ కారణం అయ్యుండొచ్చని నివే దిక తెలిపింది.
→ కాలుష్య ప్రభావం, ప్రజారోగ్యానికి నిధుల కేటాయింపు తగ్గడం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాల విస్తర ణకు తగు పెట్టుబడులు పెట్టకపోవడమే ఈ దుస్థితికి కారణమని నివేదిక తెలిపింది.
→ 2020లో ప్రపంచవ్యాప్తంగా నెలలు నిండకముందే పుట్టిన శిశువుల సంఖ్య 1.34 కోట్లు.
→ అందులో 45 శాతం మంది పాకిస్థాన్, భారత్, చైనా, నైజీరియా, ఇదియోపియాలలోనే జన్మించారు.

'ఓడీఎఫ్ ప్లస్' గ్రామాల్లో తెలంగాణ టాప్

→స్వచ్ఛభారత్ మిషన్లో భాగంగా ఓడీఎఫ్ ప్లస్ కేటగిరీలో తెలంగాణ అగ్రస్థానంలో నిలిచింది.
→ఈమేరకు గ్రామీణ స్వచ్ఛభారత్ మిషన్ రెండో దశ ఫలితాలను కేంద్ర జలశక్తి శాఖ బుధవారం వెల్లడించింది.
→స్వచ్ఛభారత్ మిషన్లో భారత్ మరో మైలురా యిని దాటినట్లు పేర్కొంది.
→మిషన్ రెండో దశలో దాదాపు 50% గ్రామాలు ఓడీఎఫ్ ప్లస్ స్థాయికి చేరాయని.. ఇందులో 100% ఫలితాలు సాధించి తెలంగాణ టాప్ లో నిలిచినట్లు వెల్లడించింది.
→బహిరంగ మల విసర్జన నుంచి విముక్తి పొందిన ఈ గ్రామాల్లో ఘన లేదా ద్రవ వ్యర్థాల నిర్వహణ వ్యవస్థ అమల్లో ఉంటే వాటిని ఓడీఎఫ్ ప్లస్ గ్రామాలుగా పిలు స్తారు.
→మే 10వ తేదీ నాటికి దేశవ్యాప్తంగా 2,96,928 గ్రామాలు ఓడీఎఫ్ ప్లస్ ఉన్నట్లు కేంద్ర జలశక్తి శాఖ ఓ ప్రకటనలో తెలిపింది.
→ఇందులో అన్ని గ్రామ పంచాయతీలు ఓడీఎఫ్ ప్లస్ గా కలిగిన ఏకైక రాష్ట్రంగా తెలం గాణ (100%) తొలిస్థానంలో నిలిచింది.
→తర్వాతి స్థానాల్లో కర్ణాటక (99. 5%), తమిళనాడు (97.8%), ఉత్తర్ ప్రదేశ్ (95.2%)లు ఉండగా చివరి స్థానంలో గుజరాత్ ఉంది.
→చిన్న రాష్ట్రాల్లో గోవా (95.3%), సిక్కిం (69. 2%)లు అత్యుత్తమ పనితీరు కనబరిచినట్లు కేంద్ర జలశక్తి శాఖ పేర్కొంది.
→కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలకు సంబంధించి అండమాన్ నికోబార్ దీవులు, దాద్రానగర్ హవేలీ, దామన్ దయ్యూ, లక్షద్వీప్లలో 100% గ్రామాలు ఓడీఎఫ్ ప్లస్ హోదా పొందినట్లు తెలిపింది.
→ఓడీఎఫ్ ప్లస్లో తెలంగాణ మొదటి స్థానంలో నిలవడంపై రాష్ట్ర పంచాయతీరాజ్, గ్రామీ ణాభివృద్ధి శాఖల మంత్రి ఎర్రబెల్లి దయాకర్రావు హర్షం వ్యక్తంచేశారు.

ముగ్గురి డీఎన్ఏలతో ముద్దుల చిన్నారులు! బ్రిటన్ చరిత్రలో తొలిసారి జననం

→వంశపారంపర్యంగా వచ్చే కొన్ని అరుదైన జన్యువ్యాధులను నివారించడం ద్వారా ఆరోగ్యవంతమైన చిన్నారుల జననానికి దోహదపడే ప్రయోగాత్మక విధానాన్ని బ్రిటన్ పరిశోధకులు తాజాగా విజయవంతంగా అమలుపరిచారు.
→తమ దేశ చరిత్రలో తొలి సారిగా.. ముగ్గురు వ్యక్తుల డీఎన్ఏను పంచుకుంటూ శిశువులు జన్మించేలా చేశారు.
→'మైటోకాండ్రియా దానం' అనే వినూత్న విధా నాన్ని ఇందుకు ఉపయోగించారు.
→బ్రిటన్ లోని 'మానవ ఫలదీకరణ, పిండోత్పత్తి ప్రాధికార సంస్థ' బుధవారం ఈ విషయాన్ని ధ్రువీకరించింది.
→ఈ విధానంలో ఎంతమంది శిశు వులు పుట్టారన్న సంగతిని స్పష్టంగా వెల్ల డించలేదు.
→వారి సంఖ్య 5 కంటే తక్కువ అని మాత్రమే పేర్కొంది.
→ఆయా కుటుంబాల గోప్యతను పరిరక్షిం చేందుకే పూర్తి వివరాలు బయటపె ట్టడం లేదని తెలిపింది.
→కణాల్లోని అత్యంత కీలక భాగాల్లో మైటోకాండ్రియా ఒకటి. దాన్ని 'కణ శక్తి భాండాగారం' అని పిలుస్తారు.

ఏమిటీ ప్రయోగాత్మక విధానం? :-
→ఫార్టీ మైటోకాండ్రియాతో బాధపడుతున్న మహి శల సంతానానికి ఇబ్బందులు తలెత్తకుండా నివా రించేందుకు పరిశోధకులు వినూత్న విధానాన్ని ఆవిష్కరించారు.
→ఇందులో తొలుత బాధిత మహిళ అండం నుంచి జన్యుపదార్థాన్ని సేకరి స్తారు. ఆ పదార్థాన్ని దాత అండంలో ప్రవేశ పెడ తారు.
→అంతకుముందే దాత అండం నుంచి కీలక జన్యుపదార్థాన్ని తొలగిస్తారు.
→ఆరోగ్యవంత మైన మైటోకాండ్రియాను (ఇందులోనూ దాత డీఎన్ఏ కొంత ఉంటుంది) మాత్రం అందులోనే ఉంచుతారు.
→ఆపై అండాన్ని ఫలదీకరణం చెందించి.. తల్లి గర్భంలో ప్రవేశ పెడతారు.
→ ఈ విధానంలో జన్మించే శిశువులో దాతకు సంబంధిం చిన జన్యుపదార్థం 1% కంటే తక్కువే ఉంటుంది. తండ్రితో కలిపితే మొత్తంగా ముగ్గురి డీఎన్ఏ శిశువులో ఉంటుందన్నమాట.
→ మైటోకాండ్రియా సంబంధిత సమస్యలతో బాధపడుతున్న కుటుంబాలు ఈ విధానం ద్వారా ఆరోగ్యవంతమైన సంతానాన్ని పొందొచ్చు.
→అయితే వంశపారంపర్యంగా వచ్చే లోపాలను అధిగమించేందుకు ఇతర మార్గాలేవీ అందుబా టులో లేనప్పుడు మాత్రమే బాధితులకు ఈ సాంకేతికతను ఉపయోగించుకునే అవకాశం కల్పి స్తామని బ్రిటన్ పరిశోధకులు చెబుతున్నారు.
→ఈ విధానంలో జన్మించే పిల్లలకు భవిష్యత్తులో తిరిగి ఇబ్బందులు తలెత్తే అవకాశాలు ఎంతవరకు ఉంటాయనేది ప్రస్తుతానికి స్పష్టంగా తెలియదని పలువురు నిపుణులు పేర్కొన్నారు. మైటోకాం డ్రియా దానం విధానంలో ప్రపంచంలో తొలి శిశువు జన్మించినట్లు 2016లోనే అమెరికా ప్రకటిం చడం గమనార్హం.

స్వలింగ సంపర్కులైనా దత్తత తీసుకోవచ్చు: సుప్రీంకోర్టు తీర్పు

→ వైవాహక స్థితితో సంబంధం లేకుండా వ్యక్తులెవరైనా పిల్లల్ని దత్తత తీసుకునేందుకు మన చట్టాలు అనుమతిస్తున్నాయని సుప్రీంకోర్టు పేర్కొంది.
→ స్వలింగ సంపర్కులైనా ఇలా దత్తత తీసుకోకుండా నిరోధించలేమని తెలిపింది.
→ భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి (సీజేఐ) జస్టిస్ డి.వై. చంద్ర చూడ్ నేతృత్వంలోని ఐదుగురు సభ్యుల రాజ్యాంగ ధర్మాసనం.. స్వలింగ వివాహాలకు చట్టబద్ధ గుర్తిం పునివ్వడంపై విచారణను తొమ్మిదో రోజైన బుధ వారం కొనసాగించింది.
→ 'జాతీయ బాలల హక్కుల పరిరక్షణ కమిషన్ (ఎన్సీపీసీఆర్), 'కారా' తరపున అదనపు సొలిసిటర్ జనరల్ ఐశ్వర్య భాటి వాద నలు వినిపించారు.
→ 'అన్నింటికన్నా పిల్లల సంక్షేమం ముఖ్యం. పిల్లల్ని దత్తత తీసుకోవడం ప్రాథమిక హక్కు కిందికి రాదని గతంలో పలు తీర్పులు పేర్కొన్నాయి.
→ సహజంగా స్త్రీ పురుషులకు పుట్టిన పిల్లల సంక్షేమం మీద, వారి ప్రయోజనాల పరిరక్షణమీదే మన చట్టాలన్నీ దృష్టి సారించాయి.
→ వేర్వేరు లింగాల జంటలను, స్వలింగ సంపర్కు లను భిన్నంగా పరిగణిస్తూ వస్తున్నారు' అని ఆమె తెలిపారు.
→ పిల్లల సంక్షేమమే పరమావధి అనే విష యంలో సందేహమేమీ లేదని ధర్మాసనం స్పందిం చింది.
→ వేర్వేరు కారణాలతో పిల్లల్ని దత్తత తీసు కోవడాన్ని మన చట్టాలు గుర్తిస్తున్నాయి.
→ ఒంటరి వ్యక్తులు కూడా ఇలా దత్తత తీసుకోవచ్చు. జీవసంబంధంగా జన్మను ఇచ్చే అవకాశం ఉన్నవారూ ఈ మార్గాన్ని అనుసరిం చవచ్చు.
→ పేగుబంధంతోనే పుట్టుక ఉండాలన్నది తప్పనిసరేమీ కాదు.
→ జీవిత భాగస్వాముల్లో ఒకరు మర ణించినప్పుడు మిగిలినవారొక్కరే పిల్లల సంరక్షణ చూసుకోవాల్సి వచ్చినప్పుడు పరిస్థితి ఏమిటి?' అని సీజేఐ ప్రశ్నించారు.
→దత్తత తీసుకునేందుకు వ్యక్తు లకు ఉన్న హక్కులు.. సహజీవన భాగస్వా మ్యంలో ఉన్నవారికి ఉండవా అని అన్నారు.
→ఈ కేసు విచారణ నుంచి సీజేఐ జస్టిస్ డి. వై. చంద్రచూడ్ వైదొలగాలని కోరుతూ ఒకవ్యక్తి దాఖలు చేసిన అభ్యర్థనను ధర్మాసనం తిరస్క రించింది.
→సీజేఐ వైదొలగాలని కోరుతున్న వ్యక్తి దానికి చూపిన కారణాలపై సొలిసిటర్ జనరల్ తుషార్ మెహతా అభ్యంతరం తెలిపారు.
→స్వలింగ వివాహాల కోర్టు ఎలాంటి రాజ్యాంగ ప్రకటన చేసినా అది సరైన చర్య కాబోదనీ, కోర్టు ఇచ్చే తీర్పును పాటించేందుకు వివిధ ఆచారాల్లో ఆయా మత పెద్దలు నిరాకరిస్తే వారిపై కోర్టు ధిక్కరణ చర్యలు చేపట్టాల్సి వస్తుందని చెప్పారు.
→ఇలాంటి వివాహాలను అనుమతిస్తే దాని పర్యవసానాలు, తదనంతర పరిణామాలు అనూహ్యంగా ఉండవచ్చన్నారు.

ఊబకాయ సమస్యకు ఆయుర్వేద పరిష్కారం

→ఊబకాయానికి ఆయు ర్వేద పరిష్కారాన్ని తాము కనుగొన్నట్లు పతంజలి పరి శోధన బృందం తెలిపింది.
→'దివ్య వెయిట్ గో' అనే ఈ ఔషధం ఊబకాయులకు అమృత సమానంగా పనిచే స్తుందని పేర్కొంది.
→నిత్యం వ్యాయామంతోపాటు వ్యాయామం లేకుండా కూడా ఈ ఔషధాన్ని స్వీకరిస్తే శరీరం బరువు త్వరితగతిన తగ్గుతుందని ఆచార్య బాల కృష్ణా జీ తెలిపారు.
→దీనివల్ల దుష్ప్రభావాలేవీ ఉండవని స్పష్టం చేశారు. 'దివ్య వెయిట్ గో' ఔషధంతో కొలె స్ట్రాల్, గ్లూకోజ్ సాధారణ స్థాయికి చేరి రోగ నిరోధకత పెరుగుతుందన్నారు.
→ఈ అధ్యయన ఫలితాలను ప్రముఖ అంతర్జాతీయ జర్నల్ 'బయోమెడిసిన్ అండ్ ఫార్మాకోథెరపీ'లో ప్రచురితమైనట్లు వెల్లడించారు.

జాతీయ సాంకేతిక దినోత్సవ కార్యక్రమంలో ప్రధాని మోదీ

→ సాంకేతికత అనేది ఆధిపత్యాన్ని చూపించుకో వడానికి కాదని దేశంలో అభివృద్ధిని ఉరకలెత్తించడానికి మాత్రమేనని ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ ఉద్ఘాటించారు.
→ పోఖ్రాన్ అణు పరీక్షలు నిర్వహించిన 1998 మే 11.. దేశ చరిత్రలో సువర్ణాక్షరాలతో లిఖించదగినదని ఆయన అభివర్ణించారు.
→ మే 11ను జాతీయ సాంకేతిక దినంగా జరుపుకొంటున్న విషయం తెలిసిందే. 25వ వార్షికోత్సవం సందర్భంగా జరిగిన కార్యక్ర మంలో శాస్త్రవేత్తలు, పరిశోధకులను ఉద్దేశించి మోదీ మాట్లాడారు.
→ తమ ప్రభుత్వం టెక్నాలజీని సమానత్వ సాధనకు, సామాజిక న్యాయ కల్పనకు ఉపయోగిస్తోం దని వెల్లడించారు.
→ మాజీ ప్రధాని అటల్ బిహారీ వాజ పేయీ ఆధ్వర్యంలో జరిగిన పోఖ్రాన్ పరీక్షలు... దేశ సత్తాను చాటడమే కాకుండా ప్రపంచ దేశాల్లో భారత్ పలుకుబడిని పెంచాయని మోదీ అన్నారు.
→ఈ సందర్భంగా ఆయన లేజర్ ఇంటర్ ఫెరోమీటర్ గ్రావిటేషనల్ వేవ్ అబ్జర్వే టరీ-ఇండియా (ఎల్ఐజీవో-ఇండియా)తో పాటు పలు సంస్థలకు శంకుస్థాపన చేశారు.
→దేశ ఫిజన్ మోలీబ్ది నమ్-99 ఉత్పత్తి కేంద్రం, విశాఖపట్నంలో ఉన్న హోమీ భాభా కేన్సర్ హాస్పిటల్, రీసెర్చ్ సెంటర్ తో పాటు కొన్ని సంస్థలను జాతికి అంకితం చేశారు.
→భారతదేశం శాంతికాముక దేశం అయితే అవ్వొచ్చు కానీ.. తన ఆత్మాభిమానానికి భంగం కలిగితే చేతులు ముడుచు కుని కూర్చోదని పోఖ్రాన్ అణు పరీక్షలు ప్రపంచానికి చాటి చెప్పాయని రక్షణశాఖ మంత్రి రాజ్నాథ్ సింగ్ ఉద్ఘాటించారు.
→జాతీయ సాంకేతిక దినోత్సవ కార్యక్ర మంలో ఆయన పాల్గొన్నారు.

2022లో వలస పోయినవారు 7.1 కోట్ల మంది

→ ప్రపంచవ్యాప్తంగా గతేడాది సాయుధ సంఘర్షణలు, ప్రకృతి ఉత్పా తాలతో తమ దేశాల్లోని ఇతర ప్రాంతాలకు వలసపోయిన ప్రజల సంఖ్య సుమారు 7.1 కోట్లుగా తేలింది.
→ వీరిలో సాయుధ సంఘర్షణల వల్ల నిర్వాసి తులైనవారే 6.2 కోట్ల మంది ఉన్నారు.
→ వరదలు, కరవు బాధితులు 87 లక్షల మంది. నార్వే శరణార్థి మండలికి చెందిన అంతర్గత నిర్వాసితుల నిఘా కేంద్రం విడుదల చేసిన నివేదిక ప్రకారం నిర్వాసితుల సంఖ్య 2021కన్నా 2022లో 20 శాతం పెరిగింది. యుద్ధం వల్ల ఉక్రెయిన్ 2022 చివరకు 59 లక్షల మంది ఇళ్లూవాకిళ్లూ వదలి స్వదేశంలోనే సురక్షిత ప్రాంతా లకు తరలిపోయారు.
→ సిరియాలో దశాబ్ద కాలంగా సాగుతున్న అంతర్యుద్ధం 68 లక్షల మందిని నిర్వాసితులను చేసింది.

చేర్యాలలో శాతవాహన కాలం ఆనవాళ్లు

→ సిద్దిపేట జిల్లా చేర్యాలలోని చతురస్రాకారపు దిబ్బ లాంటి పాటిగడ్డ మీద పలు శాతవాహన, ఇక్ష్వాకుల కాలాల ఆన వాళ్లను గుర్తించినట్లు కొత్త తెలంగాణ చరిత్ర బృందం పరిశోధకులు ఒక ప్రకటనలో తెలిపారు.
→ అమ్మదేవత, యక్షిణి, బొమ్మ పాదం, టెర్రకోట బొమ్మలు, పూసలు, చిత్తుడు బిళ్లలు, పెద్ద కాగులు పెంకులు, పగిలిన కంచుళ్లు, ఒక దంపుడు రాయి, పెద్ద ఇటుకలను కను గొన్నామన్నారు.
→ 'పాటిగడ్డ మీద కొత్త రాతియుగానికి చెందిన మూడు రాతి గొడ్డళ్లు దొరికాయి.
→ టెర్రకోట బొమ్మల్లో విరిగిన బొమ్మపాదం, పగి లిపోయిన యక్షిణి తల, తల లేని అమ్మదేవతలున్నాయి. ఇవి ఇక్ష్వాకుల శైలికి చెందినవి.
→ ఇది చారిత్రక సంపదగల ప్రదేశం. తెలంగాణ పురావ స్తుశాఖ ప్రత్యేక శ్రద్ధవహించి తవ్వకాలు చేపట్టాలి' అని బృందం కన్వీనర్ శ్రీరామోజు హరగోపాల్, క్షేత్ర పరిశోధన సభ్యులు వేముగంటి ముర ళీకృష్ణ, అహోబిలం కరుణాకర్, కొలిపాక శ్రీనివాస్ తదితరులు కోరారు.

సింగరేణి సంచాలకుడికి జియోమైన్ టెక్ అవార్డు

→ సింగరేణి సంస్థ ఫైనాన్స్ సంచాలకులు ఎన్. బలరాంకు జియోమైన్టిక్ గ్లోబల్ రేయిన్బో అవార్డు లభించింది.
→ జాతీయ స్థాయిలో అత్యు త్తుమ ఖనిజ సంస్థల అధికారులను ప్రోత్సహించేందుకు జియోమైన్టెక్ సంస్థ ఈ అవార్డు ప్రకటించినట్లు సింగ రేణి యాజమాన్యం వెల్లడించింది.
→ భువనేశ్వ ర్లో నిర్వహించిన జాతీయ సాంకేతిక దినోత్సవ కార్యక్ర మంలో ఒడిశా రాష్ట్ర పర్యావరణ అటవీ, పంచాయతీరాజ్ శాఖ మంత్రి ప్రదీప్ కుమార్ అమత్ ఈ అవార్డును అంద జేశారు.
→ సింగరేణి హెస్ఆర్డీ జీఎం వెంకటేశ్వర్లు, నైనీ ఏజీఎం మజుందార్, ఎస్ఈ రాజశేఖర్ లు ప్రతినిధులుగా ఈ అవార్డు అందుకున్నారు.
→ గడిచిన ఆర్థిక సంవత్స రంలో సింగరేణి బొగ్గు ఉత్పత్తి, రవాణా, సీఎస్సాఆర్, పర్యావరణ చర్యలకు గుర్తింపుగా విల్జియార్ గోల్డెన్ రేయిన్బో అవార్డును సైతం సంస్థకు అందజేశారు.

మహారాష్ట్రలో పరిణామాలివీ.. తిరుగుబాటు నుంచి తీర్పు వరకు..

శివసేనలో ఏన్నాధ్ శిందే తిరు గుబాటు కారణంగా గతేడాది మహారాష్ట్ర రాజకీయాల్లో సంక్షోభం ఏర్పడిన విషయం తెలిసిందే. చివరకు మహా వికాస్ అఘాడీ ప్రభుత్వం కూలిపోవడం.. శిందే నేతృ త్వంలోని ప్రభుత్వం ఏర్పాటు కావడం జరిగిపోయాయి. ఆ సమయంలో గవర్నర్ వ్యవహరించిన తీరు, తిరుగు బాటు ఎమ్మెల్యేల అనర్హత వంటి అంశాలపై అటు ఉద్ధవ్ రాత్రే, శిందే వర్గాలు దాఖలు చేసిన పలు పిటిష న్లపై సుప్రీంకోర్టు గురువారం తీర్పు వెలువరించింది.
జూన్ 20, 2022: మహారాష్ట్రలో జూన్ 20న శాసన 'మండలి ఎన్నికలు పూర్తయ్యాయి. ఓటింగ్ జరిగిన ఆ వెంటనే శివసేన సీనియర్ నేత ఏక్నాథ్ శిందే కనిపిం చకుండా పోయారు. ఆయనతోపాటు మరో 11 మంది ఎమ్మెల్యేలు గుజరాత్లోని సూరత్లో ఉన్నట్లు తేలింది.
జూన్ 21: మండలి ఎన్నికల్లో క్రాస్ ఓటింగ్ జరి గిందని అనుమానించిన ముఖ్యమంత్రి ఉద్ధవ్ రాత్రే... శివసేన ఎమ్మెల్యేలతో బేటీ అయ్యారు. అనంతరం అసెంబ్లీలో శివసేన పార్టీ నేత బాధ్యతల నుంచి శిందేను తొలగించారు.
జూన్ 22: అదే సమయంలో ఇందే నేతృత్వంలోని 40 మంది రెబల్ ఎమ్మెల్యేలు సూరత్ నుంచి అస్సాంలోని గువాహటికి మకాం మార్చారు. గుజరాత్, అస్సాంలు.. రెండూ భాజపా అధికారంలో ఉన్న రాష్ట్రాలే.
జూన్ 23: శివసేన అసెంబ్లీ వ్యవహారాల పార్టీ. నేతగా శిందేను రెబల్ ఎమ్మెల్యేలు ఎన్నుకున్నారు. అదే రోజు అసెంబ్లీ డిప్యూటీ స్పీకర్ నరహరి జిర్వాల్ 16 మంది తిరుగుబాటు ఎమ్మెల్యేలకు అనర్హత నా స్వీకారం చేశారు. ' టీసులు జారీ చేశారు. అదే రోజు ముఖ్యమంత్రి ఉద్ధవ్ ఠాక్రే అధికార నివాసం వర్ష నుంచి మాతో శ్రీకి మకాం మార్చారు.
జూన్ 26: డిప్యూటీ స్పీకర్ నరహరి జిర్వాల్పై పెట్టిన అవిశ్వాస తీర్మానాన్ని తోసిపుచ్చడాన్ని శిందే వర్గం సుప్రీం కోర్టులో సవాలు చేసింది. 27న విచారిం చిన సుప్రీంకోర్టు.. అనర్హత అంశాన్ని నిలిపివేయడంతో ఎమ్మెల్యేలకు ఊరట కలిగింది.
జూన్ 29: ఎంవీఏ ప్రభుత్వం అవిశ్వాసం ఎదుర్కో వాలన్న మహారాష్ట్ర గవర్నర్ ఆదేశాలను నిలిపేసేం దుకు సుప్రీంకోర్టు నిరాకరించింది. దీంతో 9 రోజులుగా రాష్ట్రంలో నెలకొన్న రాజకీయ సంక్షోభానికి తెరదిం చుతూ అవిశ్వాసాన్ని ఎదుర్కోకుండానే ముఖ్యమంత్రి పదవికి ఉద్ధవ్ రాత్రే రాజీనామా చేశారు.
జూన్ 30: రాక్రే రాజీనామా చేసి 24 గంటలు గడవక ముందే.. ముఖ్యమంత్రిగా ఏక్నాథ్ శిందే. ఉప ముఖ్యమంత్రిగా దేవేంద్ర ఫడణవీస్ ప్రమాణ
జులై 3-4: అసెంబ్లీ ప్రత్యేకంగా రెండు రోజుల పాటు సమావేశమైంది. స్పీకర్గా భాజపా ఎమ్మెల్యే రాహుల్ సర్వేకర్ను ఎన్నుకున్నారు. జులై 4న నిర్వ హించిన అవిశ్వాస తీర్మానంలో శిందేకు మద్దతుగా 164 ఓట్లు.. వ్యతిరేకంగా 99 ఓట్లు వచ్చాయి.
ఆగస్టు 23: పార్టీ ఫిరాయింపులు, విలీనం, అనర్హత అంశాలపై శివసేనతోపాటు మహారాష్ట్ర సీఎం ఏక్ నాథ్ శిందే లేవనెత్తిన అనేక ప్రశ్నలకు సంబంధించి దాఖ లైన పిటిషన్లను సుప్రీంకోర్టు ఐదుగురు సభ్యుల ధర్మా సనానికి బదిలీ చేసింది.
అక్టోబరు 8: అంధేరీ ఈస్ట్ అసెంబ్లీ ఎన్నికకు ముందు శివసేన పార్టీ ఎన్నికల గుర్తుపై కేంద్ర ఎన్ని కల సంఘం కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది. తాత్కాలికంగా ఆ రెండు వర్గాలకు వేర్వేరు గుర్తులను కేటాయించింది.
ఫిబ్రవరి 17, 2023: ముఖ్యమంత్రి ఏక్నాథ్ శిందే వర్గమే అసలైన శివసేన పార్టీ అని ఎన్నికల సంఘం పేర్కొంది. ఆ వర్గానికే 'బాణం విల్లంబులు గుర్తును || కేటాయిస్తూ నిర్ణయం తీసుకుంది.
ఫిబ్రవరి 21: రాజ్యాంగపరమైన అంశాలను సవాలు చేస్తూ ఉద్ధవ్ ఠాక్రే, శిందే వర్గాలు దాఖలు చేసిన పలు పిటిషన్ల తుది విచారణను సుప్రీం ధర్మాసనం మొద పెట్టింది.
మార్చి 16: మహారాష్ట్ర రాజకీయ సంక్షోభానికి సంబంధించి శివసేనలోని ఇరు వర్గాలు వేసిన పిటిషన్ల విచారణను పూర్తి చేసిన సుప్రీం ధర్మాసనం.. వాటి తీర్పును వాయిదా వేసింది.
మే 11: బల పరీక్షను ఎదుర్కోకుండా ఉద్ధవ్ ఠాక్రే స్వచ్ఛందంగా రాజీనామా చేసినందున మహా వికాస్ అఘాడీ ప్రభుత్వాన్ని తిరిగి పునరుద్ధరించలేమని పేర్కొంది. గవర్నర్, స్పీకరు నిర్ణయాలను తప్పుబట్టింది.

సరబో జ్యోత్, దివ్యలకు స్వర్ణం

→ ఐఎస్ఎస్ఎఫ్ షూటింగ్ ప్రపంచకప్ లో భారత క్రీడా కారులు టీఎస్ దివ్య, సరబో జ్యోత్ సింగ్ శుభారంభం చేశారు.
→ఈ జోడీ పోటీల రెండో రోజు, గురువారం మిక్స్డ్ టీమ్ పిస్టల్ విభాగంలో స్వర్ణం సాధించింది.
→55 జట్లు పాల్గొన్న అర్హత రౌండ్లో 581 పాయింట్లతో అగ్రస్థానం సాధించిన దివ్య, సరబ్ జ్యోత్ జంట. పసిడి పోరులో 16-14తో డామిర్ మికెచ్-జొరానా అరునోవిచ్ (సెర్బియా) జోడీని ఓడించింది.
→ప్రపంచకప్ లో సరబో జ్యోతికిది వరుసగా రెండో స్వర్ణం.
→మార్చిలో భోపాల్లో జరిగిన టోర్నీలో అతను ఎయిర్ పిస్టల్ వ్యక్తిగత విభాగంలో పసిడి నెగ్గాడు.

త్వరలో దేశమంతటా డ్రోన్లతో రక్తం రవాణా

→ డ్రోన్లతో రక్తాన్ని సరఫరా చేసే సాంకే తిక పరిజ్ఞానాన్ని త్వరలోనే దేశమంతటా విస్త రించనున్నట్లు భారత వైద్య పరిశోధన మండలి (ఐసీఎంఆర్) డైరెక్టర్ జనరల్ డాక్టర్ రాజీవ్ బహల్ తెలిపారు.
→ 'ఐడ్రోన్' కార్య క్రమం కింద ఈ మేరకు ప్రయోగాత్మకంగా చేప ట్టిన ట్రయల్ రన్ తాజాగా విజయవంతమైం దని చెప్పారు.
→రక్తం, దాని సంబంధిత ఉత్పత్తు లను తక్కువ ఉష్ణోగ్రతల వద్ద, ఎలాంటి ఇబ్బం దులూ లేకుండా డ్రోన్ ద్వారా రవాణా చేయగల సామర్థ్యాన్ని సముపార్జించుకున్నట్లు వెల్లడిం చారు.
→ట్రయల్ రన్లో భాగంగా- గ్రేటర్ నోయి డాలోని గవర్నమెంట్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మెడి కల్ సైన్సెస్, దిల్లీలోని లేడీ హార్డింగ్ మెడికల్ కాలేజీ మధ్య ఓ డ్రోన్ 10 యూనిట్ల రక్తాన్ని సరఫరా చేయడం గమనార్హం.

సెమీ క్రయోజెనిక్ ఇంజిన్ ను విజయవంతంగా పరీక్షించిన ఇస్రో

→ తన వాహకనౌకలను భవిష్యత్తులో మరింత శక్తిమంతంగా మార్చుకునే ప్రణాళికల్లో భాగంగా భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (ఇస్రో) 2000 కిలోన్యూటన్ల సామర్థ్యమున్న సెమీ క్రయోజెనిక్ ఇంజిన్ను విజయవంతంగా పరీక్షించింది.
→ తమిళనాడు లోని మహేంద్రగిరిలో ఇస్రో ప్రొపల్షన్ కాంప్లెక్స్ (ఐపీ ఆర్సీ)లో ఈ పరీక్షను నిర్వహించినట్లు ఇస్రో ఓ ప్రకటనలో తెలిపింది.

ప్రముఖ న్యాయవాది రాజీవ్ లూథ్రా కన్నుమూత

→ దేశంలోని అతిపెద్ద న్యాయ సంస్థల్లో ఒకటైన లూథ్రా అండ్ లూథ్రా వ్యవస్థాపకుడు, మేనేజింగ్ పార్ట్ నర్ అయిన రాజీవ్ లూథ్రా (67) కన్నుమూశారు.
→ స్వల్ప అస్వస్థతకు గురైన ఆయన ఆకస్మి కంగా మరణించినట్లు కుటుంబానికి సన్నిహితుడైన ఓ న్యాయవాది తెలిపారు.

హైదరాబాద్ లో దేశంలోనే అతిపెద్ద టన్నెల్ అక్వే రియం

→ హైదరాబాద్ మహా నగర సిగలోకి మరో కలికితురాయి చేరనుంది. నగర శివారులో దేశంలోనే అతిపెద్ద టన్నెల్ అక్వే రియం నిర్మించనున్నారు.
→ ప్రభుత్వ, ప్రైవేటు భాగ స్వామ్యంతో రూ.350 కోట్లతో దీన్ని తీర్చిదిద్దను న్నారు.
→ ఈమేరకు హైదరాబాద్ మహానగరాభి వృద్ధి సంస్థ (హెచ్ఎండీఏ) గ్లోబల్ టెండర్లను ఆహ్వానించింది.
→బిడ్ను దక్కించుకున్న సంస్థకే డిజైన్, బిల్డ్, ఫైనాన్స్, ఆపరేట్ అండ్ ట్రాన్స్ఫర్(డీబీఎఫ్ ఓటీ) పద్ధతిలో 30 ఏళ్లపాటు ఈ ప్రాజెక్టును అప్పగిం చనున్నారు.
→ ఇప్పటికే హిమాయత్సాగర్ సమీపంలో కొత్వాల్గూడ వద్ద 150 ఎకరాల్లో హెచ్ఎండీఏ ఆధ్వర్యంలో ఏకో పార్కును అభివృద్ధి చేస్తున్న విషయం తెలిసిందే.
→ ఇందులోనే అయిదు ఎకరాల్లో భారీ టన్నెల్ అక్వేరి యాన్ని నిర్మించనున్నారు.
→ప్రస్తుతం చెన్నై మెరైన్ పార్కు, అహ్మదాబాద్ లోని సైన్స్ సిటీలో ఈ తరహా అక్వేరియంలు ఉన్నాయి.
→వాటిని పరిశీ లించిన అధికారులు వాటి కంటే భిన్నంగా ప్రపంచస్థాయి హంగులతో కొత్వాల్ గూడలో ఏర్పాటు చేయనున్నారు.
→ఈ నెలాఖరులోగా టెండర్లు సమర్పించాలని గడువు విధించారు.
→అక్వేరియంలో 180 డిగ్రీల కోణంలో 100 మీటర్ల పొడవు, 3.5 అడుగుల వెడల్పులో వివిధ రకాల టన్నెళ్లు నిర్మిస్తారు.
→వీటి లోపలికి వెళ్లే పర్యాటకు లకు సముద్రం అంతర్భాగంలోకి వెళ్లిన అనుభూతి కలిగేలా తీర్చిదిద్దుతారు.
→సముద్రం, నదుల నుంచి తెచ్చే నీటిని నింపేందుకు 3వేల మిలియన్ లీటర్ల సామర్థ్యమున్న ట్యాంకులను ఏర్పాటు చేస్తారు. వీటిలో వేయి రకాల సముద్ర జీవులను పెంచుతారు.
→అక్వేరియం లోపల రెస్టారెంట్, డోమ్ థియేటర్, 7డీ, వీఆర్ థియేటర్లు ఇతర ఆధునిక హంగులను కల్పిస్తారు.
→పుట్టిన రోజు, పెళ్లిరోజు ఇతర వేడుకలు చేసుకునేందుకు ప్రత్యేక హాళ్లు అందుబాటులో ఉంటాయి.
→పర్యాటకులు ఇక్కడే ఒకట్రెండు రోజులు గడిపేందుకు వీలుగా సమీపంలోనే చెక్కతో కాటేజీలను నిర్మించనున్నారు.
→కొండ ప్రాంతం కావడంతో బంగీజంప్, ట్రెక్కింగ్ లాంటి అడ్వెంచర్ అంశా లను అదనంగా జోడించనున్నారు.

హైదరాబాద్ లో లండన్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ సాంకేతిక కేంద్రం

→ హైదరాబాద్లో అత్యాధునిక సాంకేతిక కేంద్రాన్ని (టెక్నాలజీ సెంటర్ ఆఫ్ ఎక్సలెన్స్) ఏర్పాటు చేసేందుకు 'లండన్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ ముందుకొచ్చింది.
→ ఈ కేంద్రం ఏర్పాటు ద్వారా సుమారు 1000 మందిని ఈ సంవత్సరాంతానికి నియమించుకోనున్నట్లు సంస్థ తెలిపింది.
→ మంత్రి కేటీఆర్ తో లండన్లో 'లండన్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్' గ్రూప్ సీఐఓ ఆంథోనీ మెక్ కార్తీ భేటీ అయ్యారు.
→ అనంతరం హైదరాబాద్లో తమ కేంద్రాన్ని నెలకొల్పనున్నట్లు మెకార్తీ ప్రకటించారు.
→ మంత్రి కేటీఆర్ సమక్షంలో దీనికి సంబంధించిన పరస్పర అవగాహన ఒప్పందాన్ని పరిశ్రమల శాఖ ముఖ్య కార్యదర్శి జయేశ్ రంజన్, ప్రత్యేక కార్యదర్శి విష్ణువర్ధన్ రెడ్డిలతో ఆంథోనీ మెక్ కార్తీ కుదుర్చుకు న్నారు.
→ తెలంగాణలో ఈ సంస్థ సాంకేతిక కేంద్రాన్ని నెలకొల్పడం ద్వారా హైదరాబాద్ నగరం లోని బ్యాంకింగ్, ఫైనాన్స్ సర్వీసెస్, ఇన్సూరెన్స్ రంగాలకు అద్భుతమైన ఊతం లభిస్తుందని మంత్రి కేటీఆర్ తెలిపారు.
→ ఆయా రంగాల్లో మరిన్ని ఉద్యోగ ఉపాధి అవకాశాలు పెరగనున్నా యని పేర్కొన్నారు.
→ లండన్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ గ్రూప్ దాదాపు 190 దేశాల్లో ఖాతాదారులకు సేవ లను అందిస్తోంది.
→ తన విస్తృతమైన కార్యకలాపా లతో ప్రపంచంలోని ఫైనాన్షియల్ సేవా రంగంలో దిగ్గజ సంస్థగా ఒకటిగా నిలిచింది.

జైళ్ల చట్టాల్లో సంస్కరణలు

→వలస పాలకులు రూపొందిం చిన 130 ఏళ్లనాటి 'ప్రిజన్స్ యాక్ట్ 1894'ను సంస్కరించాలని కేంద్రం నిర్ణయించింది.
→వర్త మాన అవసరాలను అనుసరించి సంస్కరణలను ప్రతిపాదించింది.
→కేంద్ర హోంశాఖ ఆదేశాల మేరకు బ్యూరో ఆఫ్ పోలీస్ రీసెర్చ్ అండ్ డెవ లప్మెంట్ సంస్థ వివిధ రాష్ట్రాల జైళ్ల అధికా సంస్కరణల అభిలాషులతో సంప్రదింపులు జరిపి 'ప్రిజన్స్ యాక్ట్ 1894' స్థానంలో 'నమూనా ప్రిజన్స్ యాక్ట్ 2023'ని రూపొందించింది.
→ఖైదీ లను సంస్కరించి చట్టానికి కట్టుబడి నడుచుకొనే పౌరులుగా తీర్చిదిద్దడంతోపాటు, సమాజంలో వారికి పునరావాసం కల్పించే లక్ష్యంతో ఇందులో మార్పులను ప్రతిపాదించినట్లు కేంద్రహోంశాఖ ఒక ప్రకటనలో తెలిపింది.
→ప్రస్తుత చట్టంలోని లోపా లను సరిదిద్ది సరి మార్గద 'మోడల్ ప్రిజన్స్ యాక్ట్ -2023'లో సమ్మిళితం ర్శనం చేసేలా కొత్త నమూనా నిబంధనలను అవసరమైన మేరకు రాష్ట్రాలు చట్టాన్ని రూపొం చినట్లు పేర్కొంది.
→జైళ్ల నిర్వహణలో సాంకేతికత విని యోగం, ఖైదీల్లో సత్ప్రవర్తనను ప్రోత్సహించడా నికి పెరోల్, స్వల్పకాలిక సెలవులు, జైలు శిక్ష నుంచి ఉపశమనం కల్గించే నిబంధనలను ఇందులో పొందుపరిచినట్లు తెలిపింది.
→మహి ళలు, ట్రాన్స్ జెండర్ ఖైదీల శారీరక, మానసిక ఆరోగ్యం కాపాడేందుకు ప్రత్యేక నిబంధనలు ప్రతి పాదించినట్లు పేర్కొంది.
→హోంమంత్రి అమిత్ షా మార్గదర్శనం మేరకు ఈ నమూనా చట్టాన్ని ఖరారు చేసినట్లు పేర్కొంది.
→ఇది రాష్ట్రాలకు మార్గసూచికగా పనిచేస్తుందని, దీన్ని తమ పరి ధిలో అవి స్వీకరించవచ్చని అభిప్రాయపడింది.
→'ప్రిజన్స్ యాక్ట్ 1894 తోపాటు ప్రిజన్స్ యాక్ట్ 1900,ట్రాన్సఫర్ ఆఫ్ ప్రిజనర్స్ యాక్ట్ 1950లను కూడా సమీక్షించి, వాటిలోని అవసరమైన నిబంధనలను చేసినట్లు తెలిపింది.
→ఈ నమూనా చట్టంలోని స్వీకరించి, ఇప్పుడు తమ పరిధిలో అమల్లో ఉన్న మూడు చట్టాలను రద్దు చేయొచ్చని పేర్కొంది.
→ఇప్పటివరకు అమల్లో ఉన్న 'ప్రిజన్స్ యాక్ట్ 1894 ఖైదీలను జైళ్లలో ఉంచడానికే ప్రాధాన్యం ఇస్తోం దని, అందులో సంస్కరణలు, పునరావాస కల్ప నకు వీలు లేదని తెలిపింది.
→రాజ్యాంగ నిబంధ నల ప్రకారం జైళ్లు రాష్ట్రాల పరిధిలోకి వస్తాయని, ఇందుకు సంబంధించిన చట్టాలు చేసే అధికారం రాష్ట్రాలకే ఉన్నట్లు పేర్కొంది.
→ప్రస్తుతం అమల్లో ఉన్న చట్టంలో పలు లోపాలున్నట్లు తాము గమ నించినట్లు హోంశాఖ తెలిపింది.
→ఏవో కొన్ని రాష్ట్రాలు తప్ప చాలా రాష్ట్రాలు పాత చట్టాన్ని అనుసరించే వెళ్తున్నట్లు పేర్కొంది.

'ది సోల్స్ ఫ్యూయెల్' పుస్తకం విడుదల చేసిన సుప్రీంకోర్టు మాజీ ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ ఎన్.వి.రమణ

→ జీవితంలో 'నో' చెప్పడం కీల కమని, కష్టమైనా అలవాటు చేసుకోవాలని సుప్రీం కోర్టు మాజీ ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ ఎన్.వి. రమణ పేర్కొన్నారు.
→ ఆయన సుప్రీంకోర్టు సీనియర్ న్యాయవాది, అమి కస్ క్యూరీ విజయ్ హన్సారియా కోడలు అనూషా హన్సారియా రాసిన 'ది సోల్స్ ఫ్యూయెల్' పుస్త కాన్ని విడుదల చేశారు.
→ ఈ సందర్భంగా జస్టిస్ రమణ మాట్లాడుతూ "జీవితంలో 'నో' అని చెప్పడం ఎంత ముఖ్యమో ఈ పుస్తకంలో పేర్కొ న్నారు. 'నో' చెప్పడం అలవాటు చేసుకున్న వారి జీవితం సౌకర్యవంతంగా ఉంటుంది.
→ కష్టమైనప్ప టికీ దాన్ని అలవాటు చేసుకోవాలి" అని తెలి పారు.
→ న్యాయమూర్తిగా ఉన్నంతకాలం కేసులు, తీర్పులతోనే గడిచిపోయిందని, ఇప్పుడిప్పుడే నిదా నంగా పుస్తకాలు చదవడం ప్రారంభించానని చెప్పారు.
→ "నా వ్యక్తిగత గ్రంథాలయంలో వేల పుస్తకాలు ఉన్నాయి. న్యాయానికి సంబంధించినవే కాకుండా అన్నిరకాల రచనలూ చదువుతాను.
→ ఈ పుస్తకం చదివిన తర్వాత యువత ఆలోచనాశక్తి ఎంత బలంగా ఉందో తెలిసి వచ్చింది.
→ యుక్తవ యసులో ఉన్న రచయిత రాబోయే సమస్యలను ముందే గ్రహించి భవిష్యత్తును ఊహించడం గొప్ప విషయం.
→ పదవీవిరమణ తర్వాత పరిస్థితి, వృద్ధాప్యంలో మనుగడ సాగించడం ఎలా అన్న విషయాలను ఈ పుస్తకంలో స్పృశించారు.
→ పదవీ విరమణ చేసిన నాలాంటి వారికి ఇవి చాలా ముఖ్యం.
→ ఉమ్మడి కుటుంబాలు విచ్ఛిన్నమై చిన్న కుటుంబాలు ఏర్పడటం సమాజంలో సమస్యగా మారింది.
→ ఇప్పుడు కేవలం తల్లిదండ్రులు, ఇద్దరు పిల్లలు మాత్రమే ఉంటున్నారు.
→ చివరకు పిల్లలు ఉద్యోగ, ఉపాధి రీత్యా ఎక్కడికో వెళ్లిపోతే తల్లిదం డ్రులు మాత్రమే మిగిలిపోతున్నారు.
→ ఈ పుస్త కంలో జీవితాన్ని అర్ధంచేసుకొని సౌకర్యవంతంగా జీవించడం ఎలాగో వివరంగా చెప్పారు.
→ మనం జీవితంలో ఎవర్ని కలిసినా వారి నుంచి నేర్చుకో వడానికి ఎంతో కొంత ఉంటుంది.
→ ఎదుటి వారి నుంచి నేర్చుకొనే సామర్థ్యం మనం మనిషిగా ఎలా రూపాంతరం చెందామన్నది చెబుతుంది" అని జస్టిస్ ఎన్. వి. రమణ అన్నారు.

మానవ పాన్జీనోమ్ ముసాయిదా సిద్ధం

→భిన్న వంశ మూలాలకు చెందిన 47 మంది జన్యుపదార్థాలను కలగలపడం ద్వారా రూపొందించిన మానవ తొలి 'పాన్జీనోమ్' ముసాయిదాను శాస్త్రవేత్తలు విడుదల చేశారు. ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా జన్యు వైవిధ్యంపై మరింత లోతైన, స్పష్టమైన అవగాహన కల్పి తెస్తుందని వారు వివరించారు.
→హ్యూమన్ పాన్జీనోమ్ రిఫరెన్స్ కన్సా ర్షియం (హెచ్పీ ఆర్సీ) దీన్ని రూపొందించింది.
→ప్రభుత్వ నిధులతో చేపట్టిన ఈ ప్రాజెక్టులో అమెరికా, ఐరోపాలోని డజనుకుపైగా పరిశో ధన సంస్థలు పాలుపంచుకున్నాయి.
→ప్రస్తుత జన్యుక్రమానికి అదనంగా 11.9 కోట్ల 'అక్షరాల' ను జోడించడం ద్వారా దీన్ని సిద్ధం చేశారు.. ఇది మానవుల్లో జన్యు వైవిధ్యానికి అద్దంపడు తోందని శాస్త్రవేత్తలు తెలిపారు.
→ప్రస్తుతం మానవ జీనోమ్ ప్రాజెక్టు కింద దాదాపు 20 ఏళ్ల కిందట తొలిసారిగా ఆవిష్కరించిన జన్యుక్రమంపై ఆధారపడుతున్నాం.
→అయితే ఆ డేటాలో 70 శాతం.. ఆఫ్రికన్ - యూరోపి యన్ నేపథ్యం నుంచి వచ్చిన ఒక వ్యక్తికి సంబంధించిందని శాస్త్రవేత్తలు తెలిపారు.
→అందువల్ల భూమి మీదున్న దాదాపు 700 కోట్ల మందికి ప్రత్యేకమైన జన్యుక్రమాలతో పోల్చిన ప్పుడు ఇది 0.2 నుంచి 1 శాతం మాత్రమేనని పేర్కొన్నారు.
→మానవ జనాభాలోని జన్యు వైవి ధ్యాలకు ఇది దర్పణం పట్టడంలేదని పేర్కొ న్నారు.
→అందువల్ల పాన్ జీనోమ్ చాలా కచ్చిత మైందని, జన్యువుల్లో వైరుధ్యాలను ఇది సులు వుగా గుర్తించగలదని తెలిపారు.

మొండి మలేరియాను మట్టికరిపించే మొక్క

→ అమెరికా, కెనడాలో కనిపించే ఒక సంప్ర దాయ ఔషధ మొక్క ఆకులో అద్భుత పదార్థాన్ని శాస్త్రవేత్తలు గుర్తించారు.
→ మలేరియా కారక పరాన్నజీవిపై ఇది సమర్థ పోరాటం చేయగలదని వారు తేల్చారు. లాబ్రాడర్ టీ అనే ఈ మొక్క చాలా చిన్నగా ఉంటుంది. పచ్చగా ఉంటుంది.
→ ఈ మొక్క ఆకు లను హెర్బల్ టీ తయారీకి వాడుతుం టారు. దీని నుంచి సేకరించిన నూనె లకు యాంటీబయాటిక్ లక్షణాలు ఉన్నాయని, మొండి బ్యాక్టీరియాపై పోరుకు అవి అక్కరకొస్తా యని ఇప్పటికే వెల్లడైంది.
→తాజాగా కెనడాలోని లావాల్ విశ్వవిద్యాలయ శాస్త్రవేత్తలు దీనిపై లోతుగా పరిశోధన జరిపారు.
→ఇందు కోసం ఉత్తర క్యూబెక్ ప్రాంతంలో "ఎంచుకున్నారు.
→దాని ఆకుల నుంచి సేకరించిన నూనెలను గ్యాస్ క్రొమోటో గ్రఫీ, మాస్ స్పెక్ట్రోమెట్రీ, ఫ్లేమ్ అయనైజే షన్ డిటెక్షన్ విధానాలతో పరిశీలించారు.
→తద్వారా అందులో 53 పదార్ధాలను గుర్తించారు. ఈ నూనెలో 64.7 శాతం మేర ఆస్కారిడోల్, 211 శాతం పి-సైమిన్ ఉన్నట్లు తేల్చారు.
→ఈ పదార్థా లతో కూడిన మిశ్రమాలను గతంలో ఎన్నడూ ఉత్తర అమెరికా లాబ్రాడర్ టీ రకాల్లో చూడలేదు.
→ ఇందులోని ఆస్కారిడోల్ ను మలేరియా కారక పరాన్నజీవికి సంబంధించిన రెండు వేరియంట్లపై ప్రయోగించారు.
→ ఇందులో ఒకటి.. ఔషధాలకు లొంగని మొండి జీవిగా గుర్తింపు పొందింది.
→ ఆస్కారిడోల్.. రెండు వేరియంట్లపై సమర్థంగా పనిచేసినట్లు శాస్త్రవేత్తలు తేల్చారు.

తెలంగాణలో 18 చోట్ల 'ఒక స్టేషన్, ఒక ఉత్పత్తి' స్టాళ్లు

→స్థానిక ఉత్పత్తుల విక్రయాలను ప్రోత్సహించడానికి దేశవ్యాప్తంగా 728 రైల్వే స్టేష న్లలో ఒక స్టేషన్ ఒక ఉత్పత్తి (వన్ స్టేషన్ వన్ ప్రొడక్ట్) విక్రయ కేంద్రాలు ఏర్పాటు చేసినట్లు రైల్వే శాఖ తెలిపింది.
→ఇందులో ఏపీలో 34, తెలంగాణలో 18 నెలకొల్పినట్లు వెల్లడించింది.
→స్థానిక ఉత్పత్తుల విక్రయాలకు ప్రోత్సాహం అందించి అణగారిన వర్గా లకు అదనపు ఆదాయం సమకూర్చడానికి ఈ కేంద్రాలను ప్రారంభించినట్లు పేర్కొంది.
→గత ఏడాది మార్చి 25న ప్రయోగాత్మకంగా ప్రారంభించిన ఈ కార్యక్రమాన్ని ప్రస్తుతం 728 స్టేషన్లకు విస్తరించి నట్లు తెలిపింది.
→ఈ స్టాళ్లన్నీ ఒకే విధంగా ఉండేలా నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ డిజైన్ ద్వారా రూపకల్పన చేసినట్లు వివరించింది.
→వీటి ద్వారా ఇప్పటివరకు 25,109 మంది ప్రత్యక్షంగా లబ్ధిపొంది నట్లు పేర్కొంది.
→ రాష్ట్రంలో ఆదిలాబాద్, బాసర, బేగంపేట, గద్వాల, హైదరాబాద్, కాచిగూడ, కామా రెడ్డి, కాజీపేట, ఖమ్మం, లింగంపల్లి, మహబూబ్న గర్, మహబూబాబాద్, మల్కాజిగిరి, నల్గొండ, నిజా మాబాద్, సికింద్రాబాద్, సిర్పూర్ కాగజ్ నగర్, వరం గల్ స్టేషన్లలో ఏర్పాటు చేసినట్లు వెల్లడించింది.

రతన్ టాటాకు ఆస్ట్రేలియా అత్యున్నత పౌర పురస్కారం

ప్రముఖ భారతీయ పారిశ్రామికవేత్త రతన్ టాటాకు ఆస్ట్రేలియా అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన ఆర్డర్ ఆఫ్ ఆస్ట్రేలియా (AO) లభించింది. ఇండియా-ఆస్ట్రేలియా ద్వైపాక్షిక సంబంధాలను బలోపేతం చేయడంలో ఆయన చేసిన కృషికి గాను ఈ అవార్డుతో సత్కరించారు. ఇది వరకు 2020లో, బయోకాన్ వ్యవస్థాపకరాలు కిరణ్ మజుందార్-షా కూడా ఈ గౌరవంతో సత్కరించబడ్డారు.

ఆర్డర్ ఆఫ్ ఆస్ట్రేలియా అనేది అత్యుత్తమ విజయాలు లేదా సేవలు అందించిన ఆస్ట్రేలియన్ పౌరులు మరియు ఇతర దేశాల వ్యక్తులకు అందించబడుతుంది. ఇది ఆస్ట్రేలియా ప్రభుత్వ సలహా మేరకు ఆస్ట్రేలియా రాణి ఎలిజబెత్ II చేత 14 ఫిబ్రవరి 1975న స్థాపించబడింది. ఈ అవార్డు ఏడాదికి దాదాపు 140 మంది పౌరులకు అందజేస్తారు. ఇకపోతే రతన్ టాటాను భారత ప్రభుత్వం 2000 ఏడాదిలో పద్మ భూషణ్ అవార్డుతో, 2008లో పద్మవిభూషణ్ అవార్డుతో సత్కరించింది.

గోవా హెరిటేజ్ ఫెస్టివల్ 2023

గోవా హెరిటేజ్ ఫెస్టివల్ 2023ని ఏప్రిల్ 28 నుండి 30 మధ్య సాలిగావో అనే గ్రామంలో ఘనంగా నిర్వహించారు. ఆ రాష్ట్రంలోని సంప్రదాయాలు, సంస్కృతి మరియు కళలను ప్రదర్శించడం ద్వారా సాంస్కృతిక పర్యాటకాన్ని ప్రోత్సహించడం కోసం గోవా ప్రభుత్వ పర్యాటక శాఖ ఈ వేడుకను ఏటా నిర్వహిస్తుంది. ఈ ఉత్సవాన్ని ఏప్రిల్ 28న ముఖ్యమంత్రి ప్రమోద్ సావంత్ ప్రారంభించారు.

అన్నపూర్ణ 1 పర్వతాన్ని అధిరోహించిన మొదటి భారతీయ వ్యక్తిగా అర్జున్ వాజ్‌పేయ్

భారతీయ ప్రొఫెషనల్ పర్వతారోహకుడు అర్జున్ వాజ్‌పేయ్, సముద్ర మట్టానికి 8,091 మీటర్లు ఎత్తులో ఉన్న ప్రపంచంలోని 10వ ఎత్తైన పర్వతం అయిన అన్నపూర్ణ 1 పర్వతాన్ని అధిరోహించిన మొదటి భారతీయ వ్యక్తిగా అవతరించాడు. అదే సమయంలో ప్రపంచ వ్యాప్తంగా 8000 మీటర్ల పైన ఉన్న మొత్తం 7 పర్వతాలను అధిరోహించిన మొదటి భారతీయ వ్యక్తిగా కూడా నిలిచాడు.

ఈ ఏడాది మొదటిలో ఫిట్ ఇండియా ఛాంపియన్‌గా బిరుదు పొందిన అర్జున్, ఎవరెస్ట్ శిఖరాన్ని అధిరోహించిన అతి పిన్న వయస్కులలో ఒకరిగా రికార్డు కలిగివున్నారు. అలానే ప్రపంచ వ్యాప్తంగా 8000 మీటర్ల పైన ఉన్న మొత్తం 14 పర్వతాలను (14 సమ్మిట్ మౌంటయిన్స్) అధిరోహించే ప్రయత్నంలో ఉన్నాడు. ఈ 14 శిఖరాలు హిమాలయాలు లేదా ఆసియాలోని కారకోరం శ్రేణులలోనే ఉన్నాయి. వీటిని ఇప్పటి వరకు కేవలం 39 మంది పర్వత అధిరోహకులు మాత్రమే చేరుకున్నారు.

8000 మీటర్ల పైన ఉన్న ప్రపంచంలోని 14 ఎత్తైన పర్వత శిఖరాలు

పర్వతం	ఎత్తు (మీటర్లలలో)	దేశం/ప్రాంతం
ఎవరెస్ట్	8,849 మీటర్లు	నేపాల్ & చైనా
K2 పర్వతం	8,611 మీటర్లు	పాకిస్తాన్ & చైనా
కాంచన్‌జంగా	8,586 మీటర్లు	నేపాల్ & ఇండియా
లోట్సే శిఖరం	8,516 మీటర్లు	నేపాల్ & చైనా
మకాలు శిఖరం	8,481 మీటర్లు	నేపాల్ & చైనా
చో ఓయు శిఖరం	8,188 మీటర్లు	నేపాల్ & చైనా
ధౌలగిరి I శిఖరం	8,167 మీటర్లు	నేపాల్
మనస్లు శిఖరం	8,163 మీటర్లు	నేపాల్
నంగా పర్బత్	8,125 మీటర్లు	పాకిస్తాన్
అన్నపూర్ణ I	8,091 మీటర్లు	నేపాల్
గషెర్‌బ్రమ్ I (K5 / హిడెన్ పీక్)	8,080 మీటర్లు	పాకిస్తాన్ & చైనా
బ్రాడ్ పీక్	8,034 మీటర్లు	పాకిస్తాన్ & చైనా
గాషెర్‌బ్రమ్ II (K4)	8,034 మీటర్లు	పాకిస్తాన్ & చైనా
శిషాపంగ్మా (గోసైంతన్)	8,027 మీటర్లు	చైనా